Tula Ntima na Nge Yonso na Yehowa na Ntangu ya Mpasi
“Nzambi kele kisika ya beto ke tininaka, yandi muntu ke pesaka beto ngolo; konso ntangu kana mpasi kele yandi ke sadisaka beto.”—NKUNGA 46:2.
1, 2. (a) Inki mbandu kemonisaka nde yo mefwana ve na kutuba kaka nde beto ketulaka ntima na Nzambi? (b) Sambu na nki beto fwete suka kaka ve na kutuba nde beto ketulaka ntima na Yehowa?
KUTUBA na munoko mpamba nde beto ketulaka ntima na Yehowa meswaswana ti kumonisa yo na bisalu na beto. Mu mbandu, banda ntama nsa “Beto Ketulaka Ntima na Nzambi” kevandaka na mbongo ya bapapie ti ya bibende ya États-Unis.a Na mvu 1956, bantu ya Congrès ya États-Unis kubasisaka nsiku mosi yina kutubaka nde nsa yai kele nsa ya lukumu ya insi ya États-Unis. Yo kele mawa na kumona nde bantu mingi, na insi yai mpamba ve kansi ya inza ya mvimba, ketulaka ntima mingi na mbongo ti na bima ya kinsuni kuluta kutula ntima na Nzambi.—Luka 12:16-21.
2 Beto Bakristu ya kyeleka, fwete suka ve kaka na kutuba nde beto ketulaka ntima na Yehowa. Kaka mutindu “lukwikilu ya kukonda bisalu kele ya kufwa,” kutuba nde beto ketulaka ntima na Nzambi kele mfunu ve kana yo kemonana ve na bisalu na beto. (Yakobo 2:26, NW) Na disolo ya kulutaka, beto monaka nde ntima ya beto ketulaka na Yehowa kemonanaka ntangu beto kesambaka yandi, ntangu beto kesosaka lutwadisu na Ndinga na yandi, mpi ntangu beto kesosaka lutwadisu ya organizasio na yandi. Bika beto tala ntangu yai mutindu beto lenda lungisa bitambi yai tatu na ntangu ya mpasi.
Ntangu Nge Mevidisa Kisalu na Nge to Nge Kele Dyaka Ve na Mbongo Mingi
3. Inki bampasi ya mbongo bansadi ya Yehowa kekutanaka na yo na ‘bilumbu yai ya mpasi mingi,’ mpi nki mutindu beto mezaba nde Nzambi kele na luzolo ya kusadisa beto?
3 Na ‘bilumbu yai ya mpasi mingi,’ beto Bakristu kekutanaka ti mpasi ya mbongo ya mutindu mosi ti yina bantu yankaka kekutanaka na yo. (2 Timoteo 3:1) Yo yina, beto lenda vidisa kisalu na beto na kintulumukina. To yo lenda lomba nde beto sala bantangu mingi sambu na kuzwa salere ya fyoti mpenza. Kana mambu kele mutindu yina, yo lenda vanda mpasi na ‘kusadisa bantu ya fami na beto mosi.’ (1 Timoteo 5:8) Keti Nzambi ya Kuluta Kuzanguka kevandaka na luzolo ya kusadisa beto na bantangu ya mutindu yai? Ee! Ya kyeleka, Yehowa ketaninaka beto ve na mambu yonso ya mpasi ya luzingu ya ngidika ya bima ya ntangu yai. Kansi, kana beto tula ntima na yandi, bangogo yai ya Nkunga 46:2 talungana na beto: “Nzambi kele kisika ya beto ke tininaka, yandi muntu ke pesaka beto ngolo; konso ntangu kana mpasi kele yandi ke sadisaka beto.” Kansi, inki mutindu beto lenda monisa nde beto ketulaka ntima yonso na Yehowa na ntangu beto kele na mpasi ya mbongo?
4. Ntangu beto kenwana ti mpasi ya mbongo, inki beto lenda lomba na bisambu, mpi nki mutindu Yehowa kepesaka mvutu na bisambu ya mutindu yai?
4 Mutindu mosi ya kumonisa nde beto ketulaka ntima na Yehowa kele ya kusamba yandi. Kansi nki beto lenda lomba na bisambu na beto? Na ntangu beto kenwana ti mpasi ya mbongo, beto lenda vanda na mfunu mingi ya mayele. Kana mpidina, yo ke pwelele nde beto fwete lomba yandi yo na kisambu! Ndinga ya Yehowa kendimisa beto nde: “Kana muntu mosi na kati na beno ke na mayele ve, yandi lomba yo na Nzambi, ebuna Nzambi ta pesa yandi yo; sambu Nzambi ke zolaka kukaba mingi na bantu yonso na ntima ya mbote.” (Yakobo 1:5) Ee, lomba Yehowa mayele, disongidila mayele ya kusadila mbote nzayilu ti luswasukusu, sambu na kubaka badesizio ya mbote mpi kuzaba kupona mambu ya nge fwete sala. Tata na beto ya zola ya kele na zulu kendimisa beto nde yandi tawa bisambu ya mutindu yai. Yandi kevandaka ti luzolo ya kuyidika banzila ya bantu yina ketulaka ntima na bo yonso na yandi.—Nkunga 65:3; Bingana 3:5, 6.
5, 6. (a) Sambu na nki beto lenda sosa lusadisu na Ndinga ya Nzambi sambu na kununga na kunwana ti bampasi ya mbongo? (b) Inki beto lenda sala sambu na kufyotuna basusi kana beto mevidisa kisalu na beto?
5 Kusosa lutwadisu na Ndinga ya Nzambi kele mutindu ya zole ya kumonisa nde beto ketulaka ntima na Yehowa. Bangibusa na yandi ya mayele yina kele na Biblia “kele ya kieleka.” (Nkunga 93:5) Ata bo manisaka kusonika yo bamvula 1900 meluta, mukanda yai ya bo sonikaka na ngolo ya Nzambi kele ti bandongisila mpi mayele yina lenda sadisa beto na kununga na kunwana ti bampasi ya mbongo. Tala mwa bambandu ya mayele ya Biblia.
6 Ntotila ya mayele Salomo kutubaka banda ntama nde: “Mpongi ya muntu ya kisalu kele mbote ata yandi me dia fioti to mingi, kansi bima mingi ya mvwama ke kangisa[ka] yandi nzila na kulala mpongi.” (Longi 5:11) Yo kelombaka ntangu mpi mbongo sambu na kuyidika, kutula bunkete, kulunda, mpi kutanina bima na beto ya kinsuni. Yo yina, kana beto mevidisa kisalu na beto, beto lenda sadila ntangu yina sambu na kutala mbote mutindu na beto ya kuzinga, mpi kumeka kuzaba bima yina kele mfunu mingi mpi yina ya kele mpenza mfunu ve. Sambu na kufyotuna basusi, yo lenda vanda mayele na kusoba luzingu na beto. Mu mbandu, keti yo kele mbote ve na kukumisa luzingu na beto pete, mbala yankaka kufutila nzo ya fyoti to kukatula bima yina beto kele na yo mpenza mfunu ve?—Matayo 6:22.
7, 8. (a) Inki mutindu Yezu kumonisaka nde bantu ya kukonda kukuka kevandaka na kikalulu ya kutula basusi mingi kuluta sambu na bima ya kinsuni? (Tala mpi noti.) (b) Inki ndongisila ya mayele Yezu kupesaka sambu na yina metala mutindu ya kubuya kutula basusi ya mpamba-mpamba?
7 Na Disolo na yandi na zulu ya Ngumba, Yezu kulongisilaka nde: “Beno lenda mona mpasi ve nde nki beno ta dia to nki beno ta nwa sambu na luzingu na beno, beno lenda mona mpasi mpi ve nde nki bilele beno ta lwata na nitu na beno.”b (Matayo 6:25) Yezu kuzabaka nde bantu ya kukonda kukuka kevandaka ntangu yonso na basusi ya kuzwa bima ya kuzingila. Kansi, inki mutindu beto lenda “mona mpasi ve” sambu na bima ya mutindu yai? Yezu kutubaka nde: “Beno landa kaka na kusosa [ntete, NW] Kimfumu na yandi.” Ata beto kutana ti mambu ya mpasi ya nki mutindu, beto fwete landa na kutula lusambu ya Yehowa na kisika ya ntete na luzingu na beto. Kana beto kesala mutindu yina, Tata na beto yina kele na zulu “ta yika be[t]o bima yina yonso” ya beto kele na yo mfunu konso kilumbu. Yandi tasadisa beto na kuzwa bima yina beto kele na yo mfunu, mutindu yandi mosi mezola.—Matayo 6:33.
8 Yezu kupesaka dyaka ndongisila yai: “Beno mona mpasi ve sambu na mambu yina ke kwisa mbasi; kilumbu ya mbasi ta vanda na mpasi na yo mosi.” (Matayo 6:34) Yo ke mayele ve na kuditudila basusi ya mpamba sambu na mambu yina lenda salama mbasi. Muntu mosi ya mayele kutubaka nde: “Boma ya beto kewaka sambu na mambu yina tasalama na bilumbu kekwisa kevandaka mbala mingi ya mpamba.” Kulanda na kudikulumusa yonso ndongisila ya Biblia ya kutula mambu ya kuluta mfunu na kisika ya ntete na luzingu na beto mpi kutala kaka mambu ya kilumbu mosi lenda sadisa beto na kukatula basusi ya mpamba-mpamba.—1 Piere 5:6, 7.
9. Ntangu beto mekutana ti mpasi ya mbongo, inki lusadisu beto lenda baka na mikanda ya “mpika ya kwikama mpi ya mayele”?
9 Ntangu beto kekutana ti bampasi ya mbongo, beto lenda monisa mpi nde beto ketula ntima na Yehowa kana beto kesosa lusadisu na mikanda ya “mpika ya kwikama mpi ya mayele.” (Matayo 24:45, NW) Mbala na mbala, Réveillez-vous ! kevandaka ti bandongisila mpi bangindu yina lenda sadisa beto na kunwana ti mpasi ya mbongo. Mu mbandu, disolo yai “Nge Kele Ve na Kisalu, Inki Nge Fwete Sala?” yina kubasikaka na Augusti 8, 1991, kutubilaka bangindu nana ya mfunu ya kusadila yina kusadisaka bantu mingi na kukonda kukuma bangindu kisakasaka sambu na mbongo ntangu bo vandaka ve ti kisalu.c Ya kyeleka, yo kelomba kuwakanisa bangindu ya mutindu yai ti mutindu ya mbote ya kutadila mbongo. Bo tubilaka dibanza yai na disolo “Kima Mosi ya Mfunu Mingi Kuluta Mbongo” yina kubasikaka na nimero mosi yina.—Longi 7:12.
Ntangu Maladi Kenyokula Nge
10. Inki mutindu mbandu ya Ntotila Davidi kemonisa nde yo kele mayele na kutula ntima na Yehowa ntangu beto kebela maladi ya ngolo?
10 Keti yo kele mayele na kutula ntima na Yehowa na ntangu muntu kebela maladi mosi ya ngolo? Ee! Yehowa kewilaka bantu na yandi yina kebela mawa. Kuluta dyaka, yandi kevandaka ti luzolo ya kusadisa bo. Beto tadila mbandu ya Ntotila Davidi. Ziku yandi mosi vandaka kubela ngolo ntangu yandi sonikaka mutindu Nzambi kesadisaka muntu yina kebela. Yandi tubaka nde: “Mfumu Nzambi ta sadisa yandi kana yandi ke bela, yandi ta belula yandi.” (Nkunga 41:2, 4, 8, 9) Ntima yina Davidi vandaka kutula na Nzambi vandaka ngolo, mpi nsukansuka ntotila kubelukaka na maladi na yandi. Kansi, inki mutindu beto lenda monisa nde beto ketula ntima na Nzambi ntangu maladi kenyokula beto?
11. Kana maladi mebwisa beto, inki beto lenda lomba na Tata na beto yina kele na zulu?
11 Kana maladi mebwisa beto, mutindu mosi ya kumonisa nde beto ketula ntima na Yehowa kele ya kubondila yandi na kisambu sambu yandi sadisa beto na kukanga ntima. Beto lenda lomba yandi nde yandi sadisa beto na kusadila “mayele” na mpila nde beto vanda na mavimpi ya mwa mbote na kiteso ya maladi na beto kelomba. (Bingana 3:21) Beto lenda lomba yandi dyaka na kusadisa beto na kuvanda na ntima ya nda mpi kukanga ntima na mpila nde beto kuka na kuzinga ti maladi yina. Kuluta dyaka, beto lenda lomba Yehowa na kusadisa beto, mpi kupesa beto kikesa ya kubikala ya kwikama na yandi mpi beto vidisa ve kivuvu na beto, na ntwala ya konso dyambu yina lenda kumina beto. (Filipi 4:13) Kutanina kwikama na beto na Nzambi kele nkutu mfunu mingi kuluta kusosa kutanina luzingu na beto ya bubu yai. Kana beto tanina kwikama na beto, Muntu ya Nene yina Kepesaka Makabu tapesa beto luzingu mpi mavimpi ya kukuka ya mvula na mvula.—Baebreo 11:6.
12. Inki minsiku ya Biblia lenda sadisa beto na kubaka badesizio ya mayele ntangu beto kesosa mutindu ya kusansa maladi na beto?
12 Ntima ya beto ketulaka na Yehowa kepusaka beto dyaka na kusosa lutwadisu ya mayele na Ndinga na yandi, Biblia. Minsiku yina kele na Masonuku lenda sadisa beto na kubaka badesizio ya mayele ntangu beto kesosa mutindu ya kusansa maladi na beto. Mu mbandu, mutindu beto mezaba nde Biblia kebuyaka “kukwenda na banganga,” beto tabuya konso mutindu ya kusosa kuzaba maladi yina keyangisa beto to kusadila bankisi yina kelomba kukwenda na banganga-nkisi. (Galatia 5:19-21; Kulonga 18:10-12) Tala dyaka mbandu yankaka ya mayele ya Biblia yina mefwana kutudila ntima: “Zoba ke ndimaka bindima-ndima kansi muntu ya mayele ke yindulaka ntete.” (Bingana 14:15) Yo yina, ntangu beto kesosa mutindu ya kusansa maladi na beto, yo ke mayele nde beto sosa bansangu yina mefwana na kutudila ntima na kisika ya ‘kundima bindima-ndima.’ “Mabanza ya mbote” ya mutindu yai lenda sadisa beto na kutadila mbote-mbote bangindu ya beto kele na yo mpi kubaka badesizio yina mefwana mpenza.—Tito 2:12, NW.
13, 14. (a) Inki masolo ya mfunu ya ketubila mavimpi kubasikaka na Nzozulu ya Nkengi ti Réveillez-vous !? (Tala lupangu na lutitti 31.) (b) Inki bandongisila ya metala mutindu ya kuzinga ti bamaladi ya kemanaka ve kubasikaka na Réveillez-vous ! ya Yanuari 22, 2001?
13 Beto lenda monisa mpi nde beto ketula ntima na Yehowa kana beto kesosa bansangu ya mefwana na mikanda ya mpika ya kwikama. Bantangu yankaka Nzozulu ya Nkengi ti Réveillez-vous ! kevandaka ti masolo ya mbote ya ketubilaka mambu mingi ya metala mavimpi mpi bamaladi.d Mbala mingi, bazulunalu yai metubilaka bantu yina kunungaka na kuzinga ti bamaladi, bimbefo, mpi bifu ya nitu ya kuswaswana. Dyaka, masolo yankaka kepesaka bandongisila yina kekatuka na Biblia ti bandongisila yankaka ya mayele ya kemonisa mutindu ya kuzinga ti maladi yina kemanaka ve.
14 Mu mbandu, Réveillez-vous ! ya Yanuari 22, 2001, kutubilaka na balutiti na yo ya ntete masolo yina vandaka na ntu-dyambu: “Lusadisu Sambu na Bantu Yina Kele ti Kimbefo.” Masolo yina kumonisaka minsiku ya Biblia yina kesadisaka mpi bansangu ya mbote yina bo bakaka na bainterview ya bo salaka ti bantu yina mezabanaka mbote yina kuzingaka ti bimbefo yina kunatilaka bo bifu na nitu bamvula mingi. Disolo “Inki Mutindu Kununga na Kuzinga ti Kifu na Nitu?” kupesaka ndongisila yai: Sosa kuzaba maladi na nge mbote-mbote. (Bingana 24:5) Baka balukanu yina nge takuka kulungisa, baka mpi balukanu ya kusadisa bantu yankaka, kansi zaba nde yo lenda salama nde nge lungisa ve balukanu yina bantu yankaka lenda lungisa. (Bisalu 20:35; Galatia 6:4) Kusosa ve kudivandila. (Bingana 18:1) Pesa kyese na bantu yina kekwisa kutala nge. (Bingana 17:22) Kuluta dyaka, tanina kinduku ya ngolo ti Yehowa mpi ti dibundu. (Nahumi 1:7; Roma 1:11, 12) Beto kevutula matondo mingi na Yehowa sambu na lutwadisu ya mbote ya yandi kepesaka na nzila ya organizasio na yandi.
Ntangu Nge Kekuka Ve na Kumanisa Kikalulu Mosi ya Mbi
15. Inki kusadisaka ntumwa Polo na kununga na kumanisa bikalulu ya mbi yina yandi vandaka na yo na nitu ya kukonda kukuka, mpi nki yo kendimisa beto?
15 Ntumwa Polo kusonikaka nde: “Mambu ya mbote ke zingaka ve na ntima na mono.” (Roma 7:18) Polo yandi mosi kuzabaka nde yo lenda vanda mpasi na kunwana ti bampusa mpi bikalulu ya mbi ya beto kele na yo na nitu yai ya kukonda kukuka. Kansi, Polo kutulaka mpi ntima nde yandi lendaka kununga. (1 Korinto 9:26, 27) Inki mutindu? Na kutulaka ntima yonso na Yehowa. Yo yina Polo kutubaka nde: “A, mono kele muntu mosi ya mawa! Nani ta katula mono na nitu yai ke nata mono na lufwa? Beto pesa mersi na Nzambi, na zina ya Mfumu na beto Yesu Kristo!” (Roma 7:24, 25) Inki beto lenda tuba sambu na beto? Beto mpi ke na kunwana ti bikalulu ya mbi ya nitu. Na ntangu beto kenwana sambu na kumanisa bikalulu ya mbi ya mutindu yina, yo kevandaka ve mpasi na kuvidisa kivuvu, mpi kundimisa ntima na beto nde beto lenda nunga ve ata fyoti. Kansi Yehowa tasadisa beto kana, mutindu Polo kusalaka yo, beto tula mpenza ntima na Yandi kansi na ngolo na beto mosi ve.
16. Kana beto kekuka ve na kumanisa kikalulu mosi ya mbi, inki beto fwete lomba na kisambu, mpi nki beto fwete sala kana beto kevutukila kusala yo?
16 Kana beto kekuka ve na kumanisa kikalulu mosi ya mbi, beto lenda monisa nde beto ketula ntima na Yehowa kana beto kebondila yandi na kisambu. Beto fwete lomba, to nkutu kubondila Yehowa na kusadisa beto na nzila ya mpeve santu na yandi. (Luka 11:9-13) Beto lenda lomba yandi mpenza kikalulu ya kudiyala, yina kele na kati ya mbuma ya mpeve ya Nzambi. (Galatia 5:22, 23) Inki beto fwete sala kana beto kevutukila dyaka kikalulu yango? Beto fwete lemba ve ata fyoti. Beto lemba ve ata fyoti na kusamba Nzambi na beto ya mawa na kudikulumusa yonso, mpi kulomba yandi ndolula ti lusadisu. Yehowa talosa ve ata fyoti ntima yina kele ya “kupasuka mpi ya kubukanabukana.” (Nkunga 51:17-19, NW) Kana beto bondila yandi ti ntima ya masonga mpi ya mawa, Yehowa tasadisa beto na kunwana ti bampukumuna.—Filipi 4:6, 7.
17. (a) Sambu na nki yo kele mfunu na kuyindulula mutindu Yehowa keyindulaka sambu na kikalulu mosi ya mbi ya beto kenwana na yo? b) Inki baverse beto lenda simba na ntu kana beto kenwana ti kikalulu ya kuwa makasi nswalu? to beto kekuka ve kuyala ludimi na beto? to beto kenwana ti kikalulu ya kuzola bansaka ya mbi?
17 Beto lenda monisa mpi nde beto ketulaka ntima na Yehowa kana beto kesosa lusadisu na Ndinga na yandi. Kana beto sadila mukanda Concordance de la Bible to Index des publications de la société, beto lenda sosa mvutu na ngyufula yai, ‘Inki mutindu Yehowa keyindula sambu na kikalulu mosi ya mbi ya mu kenwana na yo?’ Kuyindulula na mutindu Yehowa keyindula sambu na dyambu yai lenda kumisa mpusa na beto ya kusepedisa yandi ngolo. Mpidina, beto lenda yantika kuyindula mutindu yandi keyindulaka, mpi kubuya mambu ya yandi kebuyaka. (Nkunga 97:10) Bantu yankaka kemonaka mbote na kusimba na ntu baverse ya Biblia yina ketubila kikalulu mosi ya mbi yina bo kenwana ti yo. Keti beto kenwana ti kikalulu ya kuwa makasi nswalu? Kana mpidina beto lenda simba na ntu baverse bonso Bingana 14:17; Efezo 4:31. Keti beto kekuka ve na kuyala ludimi na beto? Beto lenda simba na ntu baverse bonso Bingana 12:18 mpi Efezo 4:29. Keti beto kevandaka na kikalulu ya kuzola bansaka ya mbi? Beto lenda meka kuyibuka baverse bonso Efezo 5:3 mpi Kolosai 3:5.
18. Sambu na nki beto fwete wa ve nsoni na kulomba lusadisu ya bankuluntu sambu na kununga kukatula kikalulu na beto ya mbi?
18 Kusosa lusadisu na bankuluntu yina mpeve ya Nzambi meponaka na dibundu kele mutindu yankaka ya kumonisa nde beto ketula ntima na Yehowa. (Bisalu 20:28) Ya kyeleka, ‘makabu ya bantu’ yai kele ngidika ya mekatukaka na Yehowa na nzila ya Kristu sambu na kutanina mpi kusungimina mameme na yandi. (Efezo 4:7, 8, 11-14) Ya kyeleka, yo lenda vanda mpasi na kulomba lusadisu sambu na kunwana ti kikalulu mosi ya mbi. Beto lenda wa nsoni mpi boma nde bankuluntu tabakila beto bangindu ya mbi. Kansi, ntembe kele ve nde babakala yai ya kuyela na kimpeve tazitisa beto sambu na kikesa ya beto mebaka na kulomba bo lusadisu. Dyaka, bankuluntu kesalaka kikesa sambu na kumonisa bikalulu yina Yehowa kele na yo na mutindu ya kutadila mameme. Bandongisila na bo ya mayele ya kepesa kikesa, mpi malongi ya kekatukaka na Ndinga ya Nzambi lenda vanda yo yina mpenza beto kele na yo mfunu sambu na kusyamisa lukanu na beto ya kununga na kukatula kikalulu na beto ya mbi.—Yakobo 5:14-16.
19. (a) Na nki mutindu Satana kesosaka kusadila luzingu ya nkufi na ngidika yai? (b) Kutula ntima na Yehowa kelombaka inki, mpi nki lukanu ya ngolo beto fwete baka?
19 Kuvila ve ata fyoti nde Satana mezaba nde ntangu na yandi mebikala fyoti. (Kusonga 12:12) Sambu yandi mezaba nde luzingu na beto kele mpamba na inza yai, yandi kezolaka kusadila dibanza yai sambu na kulembisa beto nitu mpi kunata beto na kuyambula kutula ntima na Nzambi. Bika beto tula ntima yonso na mambu yina kele na mukanda ya Roma 8:35-39: “Nani lenda kabula beto na kuzola yina ya Kristo ke zolaka beto? Ata muntu mosi ve. Keti mawa, to mpasi yina ya beto ke mona na ntima, to mpasi yina ya bantu ya nkaka ke monisa beto, to nzala, to kinsukami, to kigonsa, to lufwa, yo lenda kabula beto na kuzola na yandi? Ve. . . Kansi, na mambu yina yonso, beto ke nungaka mpenza sambu na lusadisu ya muntu yina me zolaka beto. Sambu mono zaba mbote-mbote nde ata kima mosi ve lenda kabula beto na kuzola yina ya yandi ke zolaka beto: ata lufwa, ata moyo, ata bawanzio, ata bamfumu ya nkaka kele na zulu, ata mambu yina kele na zulu, ata mambu ya sesepi yai, ata mambu yina ke kwisa na ntwala, ata mambu yina kele na zulu, ata mambu yina kele na nsi-ntoto, ata kima ya nkaka yina ya Nzambi salaka, ata kima mosi ve lenda kabula beto na kuzola yina ya Nzambi songaka beto na Mfumu na beto Yesu Kristo.” Nsa yai kemonisa mpenza kutula ntima na Yehowa! Kutula ntima ya mutindu yai kele ve mawi ya mpamba. Kansi, yo kele kutula ntima yina kelombaka kubaka badesizio ya mayele na luzingu na beto ya konso kilumbu. Yo yina, bika beto baka lukanu ya ngolo ya kutula ntima yonso na Yehowa na ntangu ya mpasi.
[Banoti na nsi ya lutiti]
a Na mukanda mosi ya yandi sonikilaka Biro ya bo vandaka kusala mbongo ya bibende ya États-Unis na dati ya Novembri 20, 1861, Salmon P. Chase, Sekretere ya Trésorerie kusonikaka nde: “Ata insi mosi ve lenda vanda ngolo katula kaka na ngolo ya Nzambi, to kuvanda na lutaninu kaka kana Nzambi metanina yo. Ntima yina bantu ya insi na beto ketulaka na Nzambi fwete monana na mbongo ya bibende ya insi na beto.” Yo yina, nsa “Beto Ketulaka Ntima na Nzambi” kumonanaka na mbala ya ntete na mbongo ya bibende ya États-Unis na mvu 1864.
b Basusi ya bo ketubila awa kele “boma ya kenataka muntu na kudiyangisa, yina kekatula yandi kyese ya luzingu.” Ba Biblia yankaka ketubaka nde “kutula ve basusi” to “kudiyangisa ve.” Kansi mutindu yina ya kubalula ketendula nde beto fwete yantika ve na kutula basusi to kudiyangisa. Mukanda mosi ya bantu mingi kesadilaka ketuba nde: “Kisongi-dyambu ya Kigreki ya bo mesadila awa kele ntuma sambu na kuyambula kusala kima mosi yina muntu vandaka kusala dezia.”
c Bangindu nana yango yo yai: (1) Kukuma ve bangindu kisakasaka; (2) vanda na bangindu ya mbote; (3) sosa kuzaba kusala bisalu yankaka ya mpa; (4) zinga na kiteso ya mbongo ya nge ke na yo, kansi kulanda ve luzingu ya bantu yankaka; (5) buya kubaka bamfuka; (6) tanina bumosi ya dibuta; (7) kudimona ve nde nge kele ve valere; mpi (8) sadila mbongo na mayele.
d Bazulunalu yai ya ketubilaka mambu ya Biblia kelongisilaka ve to kesyamisaka ve bantu na kusadila nkisi mosi buna, sambu yo kezabaka nde dyambu yai metadila desizio ya muntu yandi mosi. Kansi, masolo mingi yina ketubilaka bamaladi ya sikisiki kevandaka ti lukanu ya kupesa bantu yina ketangaka yo bansangu ya mambu ya kyeleka mutindu yo mezabana bubu yai.
Keti Nge Keyibuka?
• Ntangu beto kenwana ti bampasi ya mbongo, na nki mitindu beto lenda monisa nde beto ketulaka ntima na Yehowa?
• Inki mutindu beto lenda monisa nde beto ketula ntima na Nzambi na ntangu maladi kenyokula beto?
• Kana beto kekuka ve na kukatula kikalulu mosi ya mbi, inki mutindu beto lenda monisa nde beto ketulaka mpenza ntima na Yehowa?
[Lupangu ya kele na lutiti 31]
Keti Nge Keyibuka Masolo Yai?
Ntangu beto kenyokwama na maladi, yo ke mbote na kutanga masolo ya bampangi yankaka yina kunungaka na kuzinga ti maladi, bimbefo, to bifu yina bo vandaka ti yo na nitu. Masolo yai ya melanda kubasikaka na Nzozulu ya Nkengi mpi Réveillez-vous !
Disolo “J’ai surmonté mes faiblesses” kutubilaka mutindu ya kunwana ti bangindu ya mbi mpi maladi ya basusi.—Nzozulu ya Nkengi ya Mayi 1, 1990, ya Kifalansa.
“Même un poumon d’acier n’a pu l’empêcher de prêcher”—Réveillez-vous ! ya Yanuari 22, 1993.
“Une balle a bouleversé ma vie” kutubilaka mutindu ya kuzaba kuzinga ti kifu ya beto kele na yo na nitu.—Réveillez-vous ! ya Oktobri 22, 1995.
“Vous ne savez pas ce que votre vie sera demain!” kutubilaka mutindu ya kunwana ti kikalulu ya kuwa makasi mpamba-mpamba.—Nzozulu ya Nkengi ya Desembri 1, 2000.
“Loida, ou la victoire sur le silence” kutubilaka mutindu ya kuzinga ti maladi ya ntu.—Réveillez-vous ! ya Mayi 8, 2000.
“Mon combat contre l’endométriose.”—Réveillez-vous ! ya Yuli 22, 2000.
“Mon combat contre la sclérodermie.”—Réveillez-vous ! ya Augusti 8, 2001.
“Ma victoire contre la dépression postnatale.”—Réveillez-vous ! ya Yuli 22, 2002.
[Kifwanisu ya kele na lutiti 29]
Kana beto mevidisa kisalu, beto lenda vanda mayele na kutadila dyaka mbote luzingu na beto
[Kifwanisu ya kele na lutiti 30]
Disolo ya Loida kemonisa mutindu kutula ntima na Yehowa kesadisaka muntu na kukanga ntima (Tala lupangu na lutiti 31)
[Kifwanisu ya kele na lutiti 32]
Beto fwete wa ve nsoni na kulomba lusadisu sambu na kununga na kukatula bikalulu na beto ya mbi