Kuwila Bankaka Mawa na Nsi-ntoto Mosi ya Nku
BAKALA mosi na Burundi kubelaka malaria mpi yo nyokulaka yandi ngolo kibeni. Yo lombaka nde bo nata yandi nswalu na lupitalu. Kansi, bo zolaka kunata yandi nki mutindu? Ata kamio mosi kuvandaka ve sambu na kunata yandi. Banduku na yandi zole ya ngolo kwisaka kusadisa yandi. Bo tulaka yandi na velo mpi kupusaka yandi na mpasi bangunga tanu na zulu ya bangumba. Bo matisaka yandi na kamio mosi yina kunataka yandi na lupitalu yina kuvandaka penepene. Bilumbu fyoti na nima, yandi kumaka mbote.
Na ndambu yankaka ya ntoto, na nima ya mupepe ya ngolo (ya bo bingaka nde Hurricane Katrina) yina kubebisaka bisika mingi ya Amerika ya Sudi na Augusti 2005, kibuka mosi ya babakala ya luzolo ya mbote kumonaka nzo mosi yina banti kubwilaka. Ata babakala yango kuzabaka ve munkwa nzo yina, bo lutisaka kilumbu ya mvimba ti ba si na bo na maboko, na kukatula banti yina kubwilaka nzo yango mpi bima yankaka ya mvindu. Munkwa nzo yango kutubaka nde: “Mu kemona ve mutindu ya kupesa matondo na [bantu] yai.”
Bima yina kemwangaka bansangu ketubilaka mingi mambu ya nku mpi mubulu yina bantu kesalaka. Kansi, mbala mingi, yo ketubilaka ve mambote yina bantu kesalaka konso kilumbu mpi mawa yina bo kewilaka bantu yankaka. Ata mpidina, bantu na nsi-ntoto ya mvimba kevandaka na mpusa ya ngolo nde bo monisa bo zola, bo wila bo mawa mpi bo kuditula na kisika na bo. Beto yonso kevandaka na mpusa yina ya ngolo nde bo wila beto mawa. Mawi ya mutindu yina kemonanaka mbala mingi na nsungi ya Nkinsi ya Lubutuku, ntangu bantu mingi ketubilaka to keyimbaka nde ‘ngemba na kati ya bantu.’—Luka 2:14.
Yo lenda vanda ve pete na kuwila bantu yankaka mawa na nsi-ntoto yai ya kimbeni mpi ya kukonda zola. Ngindu yina bantu mingi kevandaka na yo kele nde sambu muntu kununga, yandi fwete vanda nku mpi ntima ngolo. Yo kemonana nde, bantu mingi kemonisaka na mutindu na bo ya kuzinga nde bo kelandaka dibanza yina ketubaka nde kuvanda nku kele mayele mingi kuluta kuwila bankaka mawa. Bwimi mpi kikalulu ya kutadila kaka bampusa na bo mosi kekangaka bantu nzila ya kuwila bankaka mawa.
Yo yina, bantu mingi kesosaka ntete mambote na bo mosi, kukonda kutadila mawi to bampusa ya bantu yankaka. Mbala mingi, bo kemonisaka bantu ya kuzabana mingi yina kebulaka nkweso mpi bantu ya nene yina kesalaka bansaka ya kulutisa ntangu bonso “babakala ya ngolo,” yina kewilaka ve bantu yankaka mawa. Bamfumu yankaka ya politiki kesalaka mpi kiteso mosi.
Yo yina, beto fwete kudiyula nde: Sambu na nki beto fwete kuditula na kisika ya bantu yankaka? Keti kuwila bantu yankaka mawa kele ti bupusi ya mbote? Inki lenda sadisa beto na kuwila bankaka mawa? Disolo yina kelanda tatadila bangyufula yai.
[Lupangu ya kele na lutiti 3]
•Keti kuwila bantu yankaka mawa kele kidimbu ya kukonda ngolo?
•Keti kuwila bantu yankaka mawa kele ti bupusi ya mbote?
•Na nki mitindu beto lenda monisa nde beto kekuditula na kisika ya bantu yankaka?