Tanina Kwikama Na Ntima Mosi

“Mono tatambula na kati ya kyeleka na nge. Sadisa mono na kubanga zina na nge na ntima mosi.”​—NK. 86:11, NW.

1, 2. (a) Na kutadila Nkunga 86:2, 11, inki tasadisa beto na kubikala ya kwikama na Yehowa na ntwala ya mimekamu to bampukumuna? (b) Inki ntangu beto fwete yedisa kwikama ya masonga?

SAMBU na nki Bakristu yankaka yina kubikalaka ya kwikama na nsungi ya bamvula mingi ata bo kotaka boloko to kukutanaka ti mbangika, kubwaka na nima na mutambu ya mpusa ya kuvanda ti bima mingi ya kinsuni? Mvutu ketadila ntima na beto, disongidila kimuntu na beto ya kati. Nkunga ya 86 kewakanisa kwikama ti ntima mosi; disongidila ntima ya mvimba, yina kele ve ya kukabwana. Muyimbi-bankunga Davidi kusambaka nde: “O tanina moyo na mono, sambu mono kele ya kwikama. Gulusa nsadi na nge​—nge kele Nzambi na mono—​yina ketulaka ntima na nge.” Davidi kusambaka dyaka nde: “Longa mono nzila na nge, O Yehowa! Mono tatambula na kati ya kyeleka na nge. Sadisa mono na kubanga zina na nge na ntima mosi.”​—Nk. 86:2, 11, NW.

² Kana beto tula ve ntima ya mvimba na Yehowa, mambu ti bangwisana yankaka lenda bebisa kwikama na beto na Nzambi ya kyeleka. Bampusa ya bwimi kele bonso bamine ya bo mebumba na ntoto na nzila ya beto ketambula. Ata beto mebikalaka ya kwikama na Yehowa na ntwala ya bampasi ya ngolo, beto lenda bwa na mitambu ya Satana. Yo kele mfunu mpenza nde beto yedisa kwikama ya masonga na Yehowa ntangu yai, na ntwala nde mimekamu to bampukumuna kukwisila beto! Biblia ketuba nde: “Kuluta bima yonso yankaka ya nge fwete keba, tanina ntima na nge.” (Bing. 4:23, NW) Beto lenda longuka malongi ya mfunu na mambu yai na kutadila mambu yina kukuminaka profete mosi ya katukaka na Yuda yina Yehowa kutindaka na Ntotila Yeroboami ya Izraele.

“Mono Ta Pesa Nge Matabisi”

3. Yeroboami kusalaka nki ntangu profete ya Nzambi kuzabisaka yandi nsangu ya ndola?

³ Tala dyambu yai. Profete ya Nzambi mekatuka kuzabisa nsangu ya ngolo na Ntotila Yeroboami, yina kusalaka lusambu ya ngombe na bikanda kumi ya kimfumu ya nordi ya Izraele. Ntotila kuwaka makasi. Yandi songaka bantu na yandi na kukanga kinati-nsangu ya Nzambi. Kansi Yehowa kuvandaka ti nsadi na yandi. Na mbala mosi, diboko yina ntotila kutandulaka na makasi kuyumaka, mpi mesa-kimenga ya bo vandaka kusadila sambu na lusambu ya luvunu kubwaka. Yeroboami kusobaka nkadilu na yandi. Yandi bondilaka profete ya Nzambi nde: “Pardo, samba Mfumu Nzambi, Nzambi na nge; bondila yandi, yandi belula diboko na mono.” Profete kusambaka mpi diboko ya ntotila kubelukaka.​—1 Bant. 13:1-6.

4. (a) Sambu na nki matabisi ya ntotila kumekaka mpenza kwikama ya profete? (b) Inki mvutu profete kupesaka?

⁴ Na nima Yeroboami kusongaka profete ya Nzambi ya kyeleka nde: “Beto kota na nzo, beto dia, ebuna mono ta pesa nge matabisi.” (1 Bant. 13:7) Profete zolaka kusala inki ntangu yai? Keti yandi zolaka kundima na kukwenda na nzo ya ntotila na nima ya kuzabisa yandi nsangu ya ndola? (Nk. 119:113) To keti yandi zolaka kubuya kukwenda ti ntotila, ata ntotila kuvandaka mawa-mawa? Ntembe kele ve nde Yeroboami kuvandaka ti bamwaye ya kupesa matabisi mingi na banduku na yandi. Kana profete ya Nzambi kukunaka na kinsweki mpusa ya kuvanda ti bima mingi ya kinsuni, matabisi ya ntotila zolaka kuvanda mpukumuna ya nene. Kansi, Yehowa kuzabisaka yandi “na kunwa ve to kudia konso kima ti na kuvutuka ve nzila ya [yandi] kwisilaka.” Yo yina, profete kupesaka mvutu ya pwelele nde: “Ata nge pesa mono ndambu ya kimvwama na nge, mono ke kwenda ve ti nge na kudia to na kunwa.” Profete vutukilaka na nzila yankaka. (1 Bant. 13:8-10) Inki dilongi desizio ya profete kelonga beto na yina metala kwikama ya masonga?​—Roma 15:4.

‘Sepela’

5. Inki mutindu mpusa ya kuvanda ti bima mingi ya kinsuni ketadila kwikama?

⁵ Mpusa ya kuvanda ti bima mingi ya kinsuni lenda monana bonso nde yo ketadila ve kwikama, kansi yo ke mpidina ve. Keti beto ketulaka ntima na lusilu ya Yehowa ya kupesa beto bima yina beto kele na yo mpenza mfunu? (Mat. 6:33; Baeb. 13:5) Na kisika ya kusosa kuzwa bima ya “mbote” ya luzingu yina beto lenda kuka ve kuzwa sesepi yai ata yo kelomba bibansa mingi, keti beto lenda zinga kukonda bima yina? (Tanga Filipi 4:11-13.) Keti beto kewaka mpukumuna ya kuyambula mikumba ya kimpeve sambu na kuzwa bima ya beto kezola ntangu yai? Keti kusadila Yehowa na kwikama yonso kebakaka kisika ya ntete na luzingu na beto? Bamvutu na beto ketadila mingi mpenza kana beto kesadilaka Nzambi na ntima ya mvimba to ve. Ntumwa Polo kusonikaka nde: “Kana muntu ke monaka kiese na bima yina ya yandi ke na yo, kikristo na yandi ta vanda kimvwama na yandi. Sambu beto kwisaka kunata ata kima mosi ve awa na nsi-ntoto; yo yina, ntangu beto ta katuka na nsi-ntoto yai beto ta nata mpi ata kima mosi ve. Yo yina mpi, kana beto ke na madia ti bilele ti nzo ya kulala, [beto tasepela na bima yai, NW].”​—1 Tim. 6:6-8.

6. Inki “matabisi” bo lenda pesa beto, mpi inki tasadisa beto na kundima to kubuya yo?

⁶ Mu mbandu, mfumu na beto ya kisalu lenda zola kumatisa beto grade mpi yo tapesa beto salere ya mbote ti mambote yankaka. To beto lenda bakisa nde beto tazwa mbongo mingi kana beto kwenda kusosa kisalu na insi to kisika yankaka. Na luyantiku, mabaku yai lenda monana bonso lusakumunu ya Yehowa. Kansi na ntwala ya kubaka lukanu, keti beto fwete tadila ve bikuma ya kepusa beto? Ngyufula ya ntete ya beto fwete tadila kele, “Inki bupusi desizio na mono tavanda na yo na bangwisana na mono ti Yehowa?”

7. Sambu na nki yo kele mfunu na kutumuna bampusa ya kuzola kuvanda ti bima mingi ya kinsuni?

⁷ Ngidika ya Satana kelanda na kusyamisa bantu na kuzola kuvanda ti bima mingi ya kinsuni. (Tanga 1 Yoane 2:15, 16.) Lukanu ya Dyabulu kele ya kubebisa ntima na beto. Yo yina, beto fwete keba na kusosa kuzaba mpi kutumuna na ntima na beto bampusa ya kuzola kuvanda ti bima mingi ya kinsuni. (Kus. 3:15-17) Yezu kumonaka ve mpasi na kubuya ntangu Satana kupesaka yandi bimfumu yonso ya nsi-ntoto. (Mat. 4:8-10) Yandi kebisaka nde: “Beno keba! Beno katula mabanza yonso ya kuzola kimvwama. Sambu luzingu ya kieleka ya muntu yo kele ve sambu na bima na yandi, ata na ntangu yina ya yandi kele mvwama.” (Luka 12:15) Kwikama tasadisa beto na kutula ntima na Yehowa na kisika ya kuditudila ntima.

Profete Mosi ya Mbuta “Kukusaka Yandi”

8. Inki mutindu kwikama ya profete ya Nzambi kumekamaka?

⁸ Mambu zolaka kukwenda mbote sambu na profete ya Nzambi kana yandi landaka nzyetelo na yandi ya kuvutuka. Kansi mbala mosi yandi kutanaka ti mumekamu yankaka. Biblia ketuba nde: “Kuvandaka na profete ya mbuta na bwala Betele. Bana na yandi kwisaka kusonga yandi mambu yonso” yina kusalamaka na kilumbu yina na suka. Na nima ya kuwa mambu yina, yandi lombaka bana na yandi na kuyidikila yandi mpunda sambu yandi landa profete ya Nzambi. Ntama mingi ve na nima, yandi monaka profete kepema na nsi ya nti ya madidi mpi yandi tubaka nde: “Kwisa beto kwenda na bwala, beto dia.” Ntangu profete ya Nzambi ya kyeleka kubuyaka, profete ya mbuta kutubaka nde: “Mono mpi kele profete bonso nge, ebuna Mfumu Nzambi me tinda wanzio na kusonga mono nde mono baka nge, mono sadisa nge.” Kansi Masonuku ketuba nde: “Profete yina ya mbuta vandaka kutuba luvunu, ‘to kukusaka yandi.’”​—1 Bant. 13:11-18.

9. Masonuku ketuba nki sambu na bantu ya luvunu, mpi bo kesalaka mbi na banani?

⁹ Beto mezaba ve lukanu ya profete yina ya mbuta, kansi yandi kusaka. Ziku profete ya mbuta kuvandaka ntete profete ya kwikama ya Yehowa. Kansi, na ntangu yina, yandi tubaka luvunu. Masonuku kebuyisaka mpenza kikalulu ya mutindu yina. (Tanga Bingana 3:32.) Bantu ya luvunu kesukaka ve kaka na kudisala mbi na kimpeve kansi mbala mingi bo kebebisaka mpi kimpeve ya bankaka.

Yandi “Vutukaka ti” Profete ya Mbuta

10. Inki profete ya Nzambi kusalaka ntangu profete ya mbuta kusongaka yandi na kuvutuka, mpi mambu kusukaka nki mutindu?

¹⁰ Yo lombaka nde profete ya Yuda kubakisa mayele ya mbi ya profete ya mbuta. Yandi lendaka kudiyula nde, ‘Sambu na nki Yehowa kutindaka wanzyo na muntu yankaka sambu na kupesa mono bantuma ya mpa?’ Profete lendaka kulomba Yehowa na kutendudila yandi ntuma yina, kansi Masonuku kemonisa ve nde yandi salaka yo. Yo ketuba kaka nde, “Profete ya Yuda vutukaka ti profete yina, bo kotaka na nzo na yandi, bo diaka, bo nwaka.” Yehowa kusepelaka ve. Nsukansuka ntangu profete yina bo kusaka vandaka kuvutuka na Yuda, yandi kutanaka ti ntambu mpi yo fwaka yandi. Kisalu na yandi ya kiprofete kusukaka na mutindu ya mbi mpenza!​—1 Bant. 13:19-25.a

11. Inki mbandu ya mbote Ahiya kubikaka?

¹¹ Kansi, profete Ahiya, yina Nzambi kutindaka sambu na kupakula Yeroboami mafuta, kubikalaka ya kwikama tii na kimununu na yandi. Ntangu Ahiya kukumaka mununu mpi meso kufwaka yandi, Yeroboami kutindaka nkento na yandi na kuyula Ahiya sambu na mwana na bo yina vandaka kubela. Ahiya kutubaka na kikesa yonso nde mwana ya Yeroboami tafwa. (1 Bant. 14:1-18) Na kati ya balusakumunu mingi yina Ahiya kubakaka beto lenda tanga dibaku ya kusadisa na kupesa bansangu yina kele na Ndinga ya kupemama ya Nzambi. Inki mutindu? Nganga-Nzambi Esdrasi kusadilaka masonama na yandi bonso kisika ya kubaka bansangu.​—2 Bans. 9:29.

12-14. (a) Inki dilongi beto kebaka na dyambu yina kukuminaka profete ya leke? (b) Pesa mbandu ya kemonisa mfunu ya kutadila na dikebi mpi na kisambu bandongisila ya mekatuka na Biblia ya bankuluntu kepesaka.

¹² Biblia ketuba ve sambu na nki profete ya leke kuyulaka ve Yehowa na ntwala ya kuvutuka mpi ya kudya ti kunwa ti profete ya mbuta. Keti yo lenda vanda nde profete ya mbuta kuzabisaka yandi mambu ya yandi vandaka kuzola kuwa? Inki dilongi beto kebaka? Beto fwete ndimisama mpenza nde bansiku ya Yehowa kele mbote mpi ya kufwana. Mpi beto fwete baka lukanu ya kulanda yo, ata beto kutana ti konso dyambu yina.

¹³ Na yina metala bandongisila, bantu yankaka kewaka kaka mambu ya bo kezolaka kuwa. Mu mbandu, bo lenda pesa nsamuni mosi kisalu yina lenda baka yandi ntangu ya yandi lenda lutisa ti dibuta na yandi mpi na bisalu ya Bukristu. Yandi lenda lomba bandongisila na nkuluntu mosi. Nkuluntu lenda yantika na kundima nde yandi ve muntu fwete zabisa mpangi yina mutindu ya kusadisa dibuta na yandi. Na nima nkuluntu lenda tadila ti mpangi yina bigonsa ya kimpeve ya yandi takutana ti yo kana yandi ndima kisalu yina. Keti mpangi yai tayibuka kaka mambu yina nkuluntu kutubaka na luyantiku, to keti yandi tatadila na dikebi yonso mambu yina yandi tubaka na nima? Yo ke pwelele nde mpangi yina fwete zaba nki kele mbote mingi sambu na yandi na kimpeve.

¹⁴ Beto tadila mbandu yankaka. Mpangi-nkento mosi lenda yula nkuluntu mosi kana yandi fwete kabwana ti bakala na yandi yina kele ve Mukristu. Ntembe kele ve nde nkuluntu tatendudila mpangi-nkento nde yandi mosi muntu fwete baka desizio ya kukabwana ti bakala na yandi to ve. Na nima bo lenda tadila mambu ya Biblia ketuba sambu na dyambu yai. (1 Kor. 7:10-16) Keti mpangi-nkento tatula dikebi ya mefwana na mambu yina nkuluntu ketuba? To keti yandi kele dezia ti mabanza ya kukabwana ti bakala na yandi? Ntangu yandi kebaka desizio, yo tavanda mayele nde yandi tadila na kisambu bandongisila ya mekatuka na Biblia.

Vanda ya Kudikulumusa

15. Inki dilongi beto kebaka na kifu ya profete ya Nzambi?

¹⁵ Inki dilongi yankaka beto lenda baka na kifu ya profete yina kukatukaka na Yuda? Bingana 3:5 ketuba nde: “Tula ntima na nge yonso na Mfumu Nzambi; kutula ntima ve na mambu ya nge mosi ke yindulaka nde nge zaba.” Na kisika ya kulanda na kutula ntima na Yehowa mutindu yandi salaka yo ntete, na dibaku yina profete ya katukaka na Yuda kutulaka ntima na mayele na yandi mosi. Yandi vidisaka luzingu na yandi mpi lukumu na yandi ya mbote na meso ya Nzambi sambu na kifu na yandi. Mambu ya kukuminaka yandi kemonisa mpenza mfunu ya kuvanda ya kudikulumusa mpi ya kwikama na kisalu ya Yehowa!

16, 17. Inki tasadisa beto na kubikala ya kwikama na Yehowa?

¹⁶ Mbala mingi bampusa ya bwimi ya ntima na beto kekusaka beto. “Ntima kele luvunu mingi kuluta konso kima yankaka mpi yo kele mbi mingi mpenza.” (Yer. 17:9, NW) Sambu na kubikala ya kwikama na Yehowa, beto fwete landa na kusala ngolo na kukatula kimuntu ya ntama ti bikalulu na yo ya lulendo mpi ya kuditudila ntima. Mpi beto fwete lwata kimuntu ya mpa, “yina me fwanana na Nzambi yina salaka yo, yo ke monikaka na luzingu yina kele ya mbote, ya santu ti ya kieleka.”​—Tanga Efezo 4:22-24.

¹⁷ Bingana 11:2 ketuba nde: “Mayele kele ti bantu ya kudikulumusa.” (NW) Kutula ntima na Yehowa na kudikulumusa yonso kesadisaka beto na kukonda kusala bifu ya nene. Mu mbandu, kulemba nitu lenda bebisa kukonda mpasi mutindu na beto ya kutadila mambu. (Bing. 24:10) Beto lenda lemba na kusala mambu yankaka ya kisalu ya santu mpi kuyantika na kuyindula nde beto mesalaka mingi na bamvula yina meluta, mpi nde ziku yai kele ntangu sambu na bankaka na kusala bisalu yina. To beto lenda zola kuzinga luzingu yina bantu kemonaka nde yo kele ya “mbote” mingi. Kansi, ‘kutula ngolo’ mpi “kudipesa ntangu yonso na kisalu ya Mfumu” tatanina ntima na beto.​—Luka 13:24; 1 Kor. 15:58.

18. Inki beto lenda sala kana beto kezaba ve desizio ya beto fwete baka?

¹⁸ Bantangu yankaka, beto lenda vanda ti mfunu ya kubaka badesizio ya mpasi, mpi mutindu ya mbote ya kusala mambu lenda monana ve pwelele. Keti na ntangu yina beto tasosa kusala mambu na mayele na beto mosi? Konso ntangu ya beto mekutana ti mambu ya mutindu yai, yo tavanda mayele na kulomba lusadisu ya Yehowa. Yakobo 1:5 ketuba nde: “Kana muntu mosi na kati na beno ke na mayele ve, yandi lomba yo na Nzambi, ebuna Nzambi ta pesa yandi yo.” Tata na beto ya zulu tapesa beto mpeve santu ya beto kele na yo mfunu sambu beto baka badesizio ya mbote.​—Tanga Luka 11:9, 13.

Baka Lukanu ya Kubikala ya Kwikama

19, 20. Inki fwete vanda lukanu na beto?

¹⁹ Bamvula ya mavwanga yina kulandaka na nima ya ntangu yina Salomo kuyambulaka lusambu ya kyeleka kumekaka ngolo kwikama ya bansadi ya Nzambi. Yo kele kyeleka nde mingi kubikalaka ve ya kwikama. Kansi, bankaka kubikalaka ya kwikama na Yehowa.

²⁰ Konso kilumbu, yo kelombaka nde beto sala bansola mpi kubaka badesizio ya kemekaka kwikama na beto. Beto mpi lenda kudimonisa ya kwikama. Bika beto bikala ntangu yonso ya kwikama na Yehowa na ntima mosi, ti kivuvu ya ngolo nde yandi talanda na kusakumuna bantu na yandi ya kwikama.​—2 Sam. 22:26.

[Noti na nsi ya lutiti]

Inki Mvutu Nge Tapesa?

• Sambu na nki beto fwete sala ngolo na kutumuna na ntima na beto bampusa ya kuzola kuvanda ti bima mingi ya kinsuni?

• Inki tasadisa beto na kubikala ya kwikama na Yehowa?

• Inki mutindu kudikulumusa lenda sadisa beto na kubikala ya kwikama na Nzambi?

[Bifwanisu ya kele na lutiti 15]

Keti nge kekukaka ve kununga bampukumuna?

[Bifwanisu ya kele na lutiti 16]

Keti nge tatadila na kisambu bandongisila ya mekatuka na Biblia?