Yehowa Tayambula Ve Bantu na Yandi ya Kwikama

“[Yehowa tayambula ve bantu na yandi ya kwikama, NW]. Yandi ke kebaka bo ntangu yonso.”​—NK. 37:28.

1, 2. (a) Inki mambu kusalamaka na mvu-nkama ya kumi N.T.B. yina kumekaka kwikama ya bansadi ya Nzambi? (b) Na nki mambu tatu Yehowa kukebaka bantu na yandi ya kwikama?

BETO kele na mvu-nkama ya kumi N.T.B. mpi yo kele ntangu ya kubaka lukanu. Sambu na kubuya nde mvita kusalama, bo pesaka mwa dipanda na bantu ya makanda ya nordi ya Izraele yina vandaka ntima zulu-zulu. Yeroboami, ntotila na bo ya mpa, kusukininaka ve na kusala dibundu ya mpa ya Leta sambu na kukumisa kiyeka na yandi ngolo. Yandi lombaka bantu na yandi na kukwikama kaka na yandi. Bansadi ya kwikama ya Yehowa zolaka kusala inki? Keti bo zolaka kubikala ya kwikama na Nzambi ya bo vandaka kusambila? Mafunda ya bantu kusalaka yo, mpi Yehowa kukebaka bo sambu bo taninaka kwikama na bo.​—1 Bant. 12:1-33; 2 Bans. 11:13, 14.

² Bubu yai mpi, kwikama ya bansadi ya Nzambi ke na kumekama. Biblia kekebisa beto nde: “Beno fweti kudiyala, beno fweti kangula meso na beno. Sambu mbeni na beno Satana ke kwendaka kuzieta bonso ntambu yina ke dila; yandi ke sosa muntu ya kudia.” Keti beto lenda nunga na ‘kuvanda na lukwikilu ya ngolo, mpi na kuvanda bambeni ya Satana’? (1 Pie. 5:8, 9) Bika beto tadila mwa mambu yina kusalamaka ntangu Ntotila Yeroboami kubakaka kimfumu na mvu 997 N.T.B. mpi beto tala malongi ya beto lenda baka na mambu yango. Na bantangu yina ya mpasi, bo vandaka kunyokula bansadi ya kwikama ya Yehowa. Batu ya kwikama ya Yehowa vandaka kukutana mpi ti bupusi ya baaposta ntangu bo vandaka kulungisa mikumba na bo ya mpasi. Na mambu yina yonso, Yehowa kuyambulaka bo ve, mpi yandi tasala yo ve bubu yai.​—Nk. 37:28.

Ntangu Bo Vandaka Kunyokula Bo

3. Sambu na nki luyalu ya Ntotila Davidi vandaka ve kunyokula bantu?

³ Beto tadila ntete mutindu mambu kuvandaka ntangu Yeroboami kukumaka ntotila. Bingana 29:2 ketuba nde: “Kana bantu ya mbi ke yala, bantu ke dila ngolo.” Na luyalu ya Ntotila Davidi ya Izraele ya ntama, bantu vandaka kudila ve. Davidi kuvandaka ve muntu ya kukuka, kansi yandi vandaka ya kwikama na Nzambi mpi kutudilaka yandi ntima. Luyalu ya Davidi vandaka ve kunyokula bantu. Yehowa kusalaka kuwakana ti Davidi, yandi tubaka nde: “Dikanda na nge ta mana ve, kimfumu na nge mpi ta suka ve; mono ta sala na mpila nde bana na nge kuvanda kaka na kiti ya kimfumu tii kuna.”​—2 Sam. 7:16.

4. Na luyalu ya Salomo, yo lombaka nde bantu kusala nki sambu na kubaka balusakumunu?

⁴ Na luyantiku, luyalu ya Salomo, mwana ya Davidi kuvandaka ya ngemba mpi ti kimvwama mingi na mpila nde yo lendaka mpenza kuvanda kifwani ya Luyalu ya Mvu Funda ya Kristu Yezu yina kekwisa. (Nk. 72:1, 17) Ata dikanda mosi ve na kati ya makanda 12 ya Izraele kuvandaka ti kikuma ya kubendumuka na ntangu yina. Kansi, yo lombaka nde Salomo ti bantu na yandi kusala kima mosi sambu na kulanda na kuvanda ti balusakumunu yina. Yehowa kusongaka Salomo nde: “Kana nge lemfuka na bansiku na mono yonso ti kulanda luzolo na mono na luzingu na nge, mono ta sala nge mambu ya mono silaka na tata na nge Davidi. Mono ta zinga na kati ya bantu na mono Israele . . . , mono ta bika bo ve.”​—1 Bant. 6:11-13.

5, 6. Kukonda kwikama ya Salomo na Nzambi kunataka nki malanda?

⁵ Na kimununu na yandi, Salomo kukondaka kwikama na Yehowa mpi yandi yantikaka kusadila lusambu ya luvunu. (1 Bant. 11:4-6) Malembe-malembe, Salomo yambulaka kulemfuka na bansiku ya Yehowa mpi kukumaka kunyokula mpenza bantu. Yandi nyokulaka bo ngolo kibeni na mpila nde na nima ya lufwa na yandi, bantu kubokutaka sambu na yandi na Roboami, mwana mpi muyingi na yandi, mpi kulombaka nde yandi katula bo na mpasi. (1 Bant. 12:4) Yehowa kusalaka nki ntangu Salomo kukumaka ya kukonda kwikama?

⁶ Biblia ketela beto nde: “Ata . . . Nzambi ya Israele, kwisaka kudisonga na Salomo mbala zole na ndosi ti kusonga yandi na kusamba ve banzambi ya banzenza, Salomo lemfukilaka yandi ve, yandi buyaka yandi. Yo yina Mfumu Nzambi waka makasi mingi.” Yehowa kusongaka Salomo nde: “Sambu nge me bebisa kuwakana ya mono wakanaka ti nge, nge me landa ve bansiku ya mono pesaka nge, mono ke katula kimfumu na maboko na nge, mono ke pesa yo na maboko ya muntu na nge mosi ya kisalu.”​—1 Bant. 11:9-11.

7. Ata Yehowa kubuyaka Salomo, inki mutindu yandi sadisaka bantu na yandi ya kwikama?

⁷ Na nima, Yehowa kutindaka profete Ahiya sambu na kupakula ngulusi mafuta. Ngulusi yango kuvandaka Yeroboami, muntu ya kufwana yina kusalaka na luyalu ya Salomo. Ata Yehowa kubikalaka ya kwikama na kuwakana ya Kimfumu ya yandi salaka ti Davidi, yandi ndimaka nde bikanda 12 kukabwana na bimvuka zole. Yandi zolaka kupesa bikanda kumi na Yeroboami; kansi bikanda zole zolaka kubikala na dibuta ya Davidi, yina Ntotila Roboami vandaka kumonisa na ntangu yina. (1 Bant. 11:29-37; 12:16, 17, 21) Yehowa kuzabisaka Yeroboami nde: “Kana nge lemfuka na mono mpenza, kana nge landa bansiku na mono ti kusala mambu ya mono ke tuba mutindu muntu na mono Davidi vandaka kusala, mono ta tula nge ntotila ya makanda kumi ya Israele, mono ta sala na mpila nde bana na nge kuyinga nge na kimfumu, kaka mutindu mono salaka na Davidi.” (1 Bant. 11:38) Yehowa kusadisaka bantu na yandi mpi kubongisaka mwaye ya kukatula bo na bampasi.

8. Inki bampasi bantu ya Nzambi kekutana ti yo bubu yai?

⁸ Bubu yai, bampasi ti kukonda lunungu kele mingi. Longi 8:9 ketuba nde: “Bantu ya nkaka kele bamfumu ebuna bankaka ke mona mpasi na maboko na bo.” Nzala ya mbongo ya bantu ya mumbongo mpi luyalu ya mbi lenda sala nde mbongo kukuma mpasi. Mbala mingi, bantwadisi ya baluyalu, ya mumbongo, mpi ya mabundu kepesaka ve mbandu ya mbote. Yo yina, bonso muntu ya mbote Loti, bubu yai mabanza ya bantu ya kwikama ya Nzambi ‘kekumaka kisakasaka sambu na pite ya bantu ya mbi kesalaka.’ (2 Pie. 2:7) Dyaka, ata bo kesalaka ngolo na kulemfuka na bansiku ya Nzambi, mbala mingi bamfumu ya lulendo kenyokulaka bo.​—2 Tim. 3:1-5, 12.

9. (a) Inki Yehowa mesalaka dezia sambu na kugulusa bantu na yandi? (b) Sambu na nki beto lenda tula ntima nde Yezu tavandaka ntangu yonso kwikama na Nzambi?

⁹ Kansi, beto lenda ndima kyeleka yai ya mfunu: Yehowa tayambula ve bantu na yandi ya kwikama! Yindula mambu yina yandi mesalaka dezia sambu na kuyingisa bamfumu ya mbi ya nsi-ntoto. Nzambi metulaka dezia Kimfumu ya Mesia na yandi ya kele na maboko ya Kristu Yezu. Yezu Kristu meyantikaka kuyala na zulu banda bamvula kiteso ya nkama. Ntama mingi ve yandi tagulusa kimakulu bantu yina kezitisaka Nzambi. (Tanga Kusonga 11:15-18.) Yezu memonisaka dezia kwikama na Nzambi tii na lufwa. Yandi tasala ve mambu yina tapesa bantu na yandi mawa, bonso Salomo.​—Baeb. 7:26; 1 Pie. 2:6.

10. (a) Inki mutindu beto lenda monisa nde beto kebakaka Kimfumu ya Nzambi na valere? (b) Kana beto kekutana ti bampasi, na nki beto lenda tula ntima?

¹⁰ Kimfumu ya Nzambi kele luyalu ya kyeleka yina tasukisa bampasi. Beto fwete lemfuka na Yehowa mpi na Kimfumu na yandi. Ti kivuvu yonso na Kimfumu, beto kebuyaka luzingu ya mbi ya nsi-ntoto mpi kelandaka kusala mambu ya mbote na kikesa yonso. (Tito 2:12-14) Beto kesalaka ngolo na kubikala kukonda kifu ya nsi-ntoto yai. (2 Pie. 3:14) Yo vanda beto kekutana ti konso mpasi yina ntangu yai, beto lenda tula ntima nde Yehowa tatanina beto na kimpeve. (Tanga Nkunga 97:10.) Dyaka, Nkunga 116:15 kendimisa beto nde: “Mfumu Nzambi ke monaka mpasi mingi na ntima kana [bantu na yandi ya kwikama, NW] kufwa.” Bansadi ya Yehowa kele mfunu mingi sambu na yandi na mpila yandi tabika ve nde bo yonso kufwa na kimvuka.

Ntangu Bo Kekutana ti Bupusi ya Baaposta

11. Inki mutindu Yeroboami kukumaka ya kukonda kwikama?

¹¹ Luyalu ya Ntotila Yeroboami lendaka kukatula bantu ya Nzambi na bampasi. Kansi, mambu ya yandi salaka kumekaka dyaka kwikama na bo na Nzambi. Sambu Yeroboami kusepelaka ve kaka ti lukumu mpi dibaku ya Nzambi kupesaka yandi, yandi yantikaka kusosa mitindu ya kukumisa kiyeka na yandi ngolo. Yandi yindulaka nde: “Kana bantu na mono fweti kwenda na Yeruzalemi sambu na kupesa makabu na bo kuna na nzo ya Mfumu Nzambi, bo ta kuma kuzola diaka ntotila na bo ya ntete, ntotila Roboami ya Yuda; bo ta fwa mono, ebuna bo ta vutukila yandi.” Yo yina, Yeroboami kusalaka dibundu ya mpa ya bangombe zole ya wolo. “Yandi tulaka ngombe mosi na bwala Betele, ya nkaka na bwala Dani. Mpidina yandi bendaka bantu na kusala masumu; bo vandaka kwenda na Betele na kusambila ngombe ya ntete, bo vandaka kwenda tii na Dani na kusambila ngombe ya nkaka. Yeroboami yidikaka mpi bisika ya kusamba na zulu ya bangumba, bisika ya bantu vandaka kusambila ntete banzambi ya biteki; yandi solaka mpi banganga-Nzambi na bantu yina vandaka ya dikanda ya Levi ve.” Nkutu Yeroboami kugangaka kilumbu na yandi mosi ya “nkinsi sambu na bantu yonso ya Israele,” mpi yandi kwendaka kupesa “makabu na bangombe yina ya wolo ya yandi salaka, na zulu ya mesa-kimenga ya yandi tungaka.”​—1 Bant. 12:26-33.

12. Bantu ya kwikama ya Nzambi ya kimfumu ya nordi kusalaka nki ntangu Yeroboami kubasisaka lusambu ya ngombe na Izraele?

¹² Bantu ya kwikama ya Yehowa yina kuvandaka na kimfumu ya nordi zolaka kusala inki? Bonso bankaka na bo ya kwikama, Balevi yina vandaka kuzinga na bambanza ya bo pesaka bo na teritware ya kimfumu ya nordi kubakaka lukanu kukonda kusukinina. (Kub. 32:26-28; Kut. 35:6-8; Kul. 33:8, 9) Bo yambulaka bantoto na bo, bo kwendaka ti mabuta na bo na sudi na Yuda, kisika bo lendaka kulanda kusambila Yehowa na kimpwanza yonso. (2 Bans. 11:13, 14) Bantu yankaka ya Izraele yina vandaka kuzinga ntangu fyoti na Yuda kuponaka na kubikala kuna kimakulu na kisika ya kuvutuka. (2 Bans. 10:17) Yehowa kusalaka yonso sambu nzila ya kuvutuka na lusambu ya kyeleka kubikala ya kukangula na mpila nde bantu yankaka na kati ya bantu ya kimfumu ya nordi yina kubutukaka na nima lendaka kuyambula lusambu ya ngombe mpi kuvutuka na Yuda.​—2 Bans. 15:9-15.

13. Na ntangu na beto, inki mutindu bupusi ya baaposta memekaka bantu ya Nzambi?

¹³ Baaposta ti bupusi na bo kenwanisaka bantu ya Nzambi bubu yai. Bamfumu yankaka mesosaka kusala lusambu na bo mosi ya Leta, mpi mepusaka bantu na bo na ngolo na kundima yo. Bantwadisi ya mabundu ya Kikristu mpi bantu yankaka ya lulendo mesosaka kudimonisa nde bo kele “banganga-Nzambi ya Mfumu ya nene.” Kansi, beto kekuta bapakulami ya kyeleka, bayina kele “banganga-Nzambi ya Mfumu ya nene” kaka na kati ya Bakristu ya kyeleka.​—1 Pie. 2:9; Kus. 14:1-5.

14. Inki fwete vanda nkadilu na beto na ntwala ya bangindu ya baaposta?

¹⁴ Bonso Balevi ya kwikama ya mvu-nkama ya kumi N.T.B., bubu yai bangindu ya baaposta kekusaka ve bantu ya kwikama ya Nzambi. Bapakulami ti banduku na bo ya Bakristu kesukininaka ve na kutina mpi kubuya bangindu ya baaposta. (Tanga Roma 16:17.) Ata beto kelemfukaka na luzolo yonso na bamfumu ya leta na mambu ya kinsuni mpi kekudikotisaka ve na mavwanga ya nsi-ntoto, beto kekwikamaka na Kimfumu ya Nzambi. (Yoa. 18:36; Roma 13:1-8) Beto kebuyaka mambu ya luvunu ya bantu yina ketubaka nde bo kesadilaka Nzambi mpi na ntangu yina mosi bo kepesaka yandi nsoni na bikalulu na bo.​—Tito 1:16.

15. Sambu na nki yo mefwana nde beto kwikama na “mpika ya kwikama mpi ya mayele”?

¹⁵ Yindula mpi mambu yina Yehowa mesalaka sambu bantu ya masonga kukatuka na nsi-ntoto ya mbi, na mutindu ya kifwani, mpi kunata bo na paladisu ya kimpeve ya yandi mesalaka. (2 Kor. 12:1-4) Ti ntima ya kufuluka na ntonda, beto kebikala ya kukangama ti “mpika ya kwikama mpi ya mayele yina mfumu na yandi metulaka na zulu ya bantu ya kisalu ya nzo na yandi, sambu na kupesa bo madya na ntangu ya mbote.” Kristu metulaka mpika yai “na zulu ya bima na yandi yonso.” (Mat. 24:45-47, NW) Yo yina, ata beto kebakisa ve mbote-mbote desizio mosi ya kimvuka ya mpika mebaka, beto kele ve ti kikuma ya kubuya yo to ya kuvutuka na nsi-ntoto ya Satana. Kansi, kwikama tapusa beto na kusala mambu na kudikulumusa mpi kukinga nde Yehowa kutemuna mambu.

Ntangu Beto Kelungisa Mikumba ya Nzambi Mepesaka Beto

16. Inki mukumba profete mosi ya Yuda kubakaka?

¹⁶ Yehowa kubedisaka Yeroboami sambu na nkadilu na yandi ya kiaposta. Yandi tindaka profete mosi ya katukaka na Yuda sambu na kukwenda na Betele mpi kumonana na ntwala ya Yeroboami ntangu yandi vandaka kupesa makabu na mesa-kimenga. Yo lombaka nde profete yina kuzabisa Yeroboami nsangu ya ndola ya ngolo. Ntembe kele ve nde yo vandaka mukumba ya mpasi.​—1 Bant. 13:1-3.

17. Inki mutindu Yehowa kutaninaka kinati-nsangu na yandi?

¹⁷ Yeroboami kuwaka makasi mingi ntangu yandi waka ndola ya Yehowa. Yandi songaka musapi na mumonisi ya Nzambi, ebuna yandi tubaka na ndinga ya ngolo na bantu yina kuvandaka penepene nde, beno “kanga muntu yina!” Kansi na mbala mosi, na ntwala nde bo sala ata kima mosi, “diboko ya ntotila yumaka, mpila ya kuvutula yo [kuvandaka] ve. Na mbala mosi mpi mesa-kimenga kubwaka, putulu yina vandaka na zulu na yo mpi losanaka.” Yo lombaka nde Yeroboami kulomba profete na kubondila Yehowa mpi kusamba sambu diboko na yandi yina kuyumaka kubeluka. Profete kusalaka mutindu yina, mpi diboko na yandi kubelukaka. Na mutindu yina, Yehowa kutaninaka kinati-nsangu na yandi.​—1 Bant. 13:4-6.

18. Inki mutindu Yehowa ketaninaka beto kana beto kesadila yandi kisalu ya santu kukonda boma?

¹⁸ Na ntangu beto kesala na kwikama yonso kisalu ya kusamuna Kimfumu mpi ya kukumisa bantu balongoki, bantangu yankaka beto kekutanaka ti bantu yina kebuyaka kuyamba beto to kele nku. (Mat. 24:14; 28:19, 20) Kansi, beto fwete bika ve ata fyoti nde boma ya kukutana ti bantu yina tabuya beto kulembisa kikesa na beto ya kusamuna. Bonso profete yina bo tangaka ve zina na bilumbu ya Yeroboami, beto kele “ti dibaku ya mbote ya kusadila [Yehowa] kukonda boma kisalu ya santu ti kwikama.”a (Luka 1:74, 75, NW) Ata beto kevingila ve nde Yehowa kusadisa beto na mutindu ya kuyituka bubu yai, yandi ketaninaka beto Bambangi na yandi na nzila ya mpeve santu ti bawanzyo na yandi. (Tanga Yoane 14:15-17; Kusonga 14:6.) Nzambi tayambula ve ata fyoti bantu yina kelandaka na kuzabisa nsangu na yandi kukonda boma.​—Filp. 1:14, 28.

Yehowa Tatanina Bantu na Yandi ya Kwikama

19, 20. (a) Sambu na nki beto lenda tula ntima nde Yehowa tayambula beto ve ata fyoti? (b) Inki bangyufula beto tatadila na disolo yina kelanda?

¹⁹ Yehowa kele Nzambi na beto ya kwikama. (Kus. 15:4; 16:5) Yandi kele ya kwikama “na mambu yonso ya yandi ke salaka.” (Nk. 145:17) Mpi Biblia kendimisa beto nde: “Yandi tatanina nzila ya bantu na yandi ya kwikama.” (Bing. 2:8, NW) Ntangu bantu ya kwikama ya Nzambi kekutana ti bampasi to bangindu ya baaposta to na ntangu bo kelungisa mukumba mosi ya mpasi, bo lenda tula ntima nde Yehowa tatwadisa mpi tasadisa bo.

²⁰ Ngyufula ya konso muntu fwete kudiyula ntangu yai yo yai: Inki tasadisa munu na kubikala ya kwikama na Yehowa ata mu kutana ti bampasi to bampukumuna? Na kutuba yankaka, nki mutindu mu lenda kumisa ngolo kwikama na munu na Nzambi?

[Noti na nsi ya lutiti]

Inki Mvutu Nge Tapesa?

• Inki mutindu Yehowa memonisaka nde yandi keyambulaka ve bantu na yandi ya kwikama ntangu bo kenyokulaka bo?

• Inki fwete vanda nkadilu na beto na ntwala ya baaposta ti bangindu na bo?

• Inki mutindu Yehowa ketaninaka bantu na yandi ya kwikama na ntangu bo kesalaka kisalu ya Bukristu?

[Karti/​Kifwanisu ya kele na lutiti 10]

(Sambu na kumona mambu yonso, tala mukanda)

KIMFUMU YA NORDI (Yeroboami)

Dani

SIKEMI

Betele

KIMFUMU YA SUDI (Roboami)

YERUZALEMI

[Kifwanisu]

Yehowa kuyambulaka ve bantu na yandi ya kwikama ntangu Yeroboami kubasisaka lusambu ya ngombe

[Kifwanisu ya kele na lutiti 8]

Yo lombaka nde Salomo ti bantu na yandi kusala kima mosi sambu na kulanda na kuvanda ti balusakumunu