“Yo Vandaka Ve Kilumbu na Munu”
Shofere ya kamio mosi ya nene yina kenataka bima ya mvindu vandaka kutwadisa kamio na yandi mbote. Ebuna na kintulumukina, yandi twadisaka yo dyaka ve mbote. Kamio kusabukaka na nzila ya bantu ya makulu, mpi yo kwendaka kututa bakala mosi ti nkento na yandi mpi toko mosi ya bamvula 23 yina vandaka kutambula na nzila yango. Na kutadila rapore ya zulunalu mosi ya New York City, bakala yina ti nkento na yandi kufwaka na mbala mosi mpi toko yai vandaka kudizaba dyaka ve. Ntangu yandi kudizabaka mpi kumonaka mambu yina kusalamaka, dibanza na yandi ya ntete kuvandaka nde: ‘Mu lenda ndima ve mambu yai ya mesalama. Nzambi, kana nge mezola, bika nde mu nunga dyambu yai.’ Yandi tubaka nde: “Yo vandaka ve kilumbu na munu.”
ZIKU nge mewaka dezia bankenda ya mutindu yai. Kana muntu meguluka na kisumbula mosi, bantu ketubaka nde, ‘Yo vandaka ve kilumbu na yandi,’ kansi kana muntu mefwa na aksida mosi ya nene, bantu ketubaka nde: ‘Kilumbu na yandi mekuka’ to ‘Yo kele luzolo ya Nzambi.’ Yo vanda bantu ketuba nde mambu yina mebwa kele sambu yo mekanamaka na ntwala, na menga ya mbote, to yo kele luzolo ya Nzambi, ngindu na bo kevandaka kaka mosi. Bantu mingi kekwikilaka nde mambu ya kesalamaka na luzingu na bo ti yina kebwilaka bo meyilamaka na ntwala mpi kele ve ti kima yina bo lenda sala sambu na yo. Mpi bantu ketubaka ve mambu yai kaka ntangu lufwa to aksida kebwilaka bantu. Mambu yai kuyantikaka ntama mpenza.
Mu mbandu, bantu ya Babilone ya ntama vandaka kukwikila nde bambwetete mpi kubaluka na yo kevandaka ti bupusi na mambu ya bantu. Yo yina, bo vandaka kutala na zulu sambu na kusosa bidimbu mpi mambu yina takwisa na ntwala sambu yo twadisa bo. Bagreki mpi bantu ya Roma vandaka kusambila banzambi-nkento ya menga ya mbote ti ya mbi, bayina kuvandaka ti ngolo ya kuzaba kana makwisa kele ya mbote to ya mbi, mpi bantangu yankaka ngolo yina vandaka kusala nde bantu kulanda ve ata nkutu luzolo ya bamfumu-nzambi na bo, Zeusi mpi Jupiter.
Na bansi ya Esti, ba Hindu ti ba Budiste kekwikilaka nde mambu yina kebwilaka muntu bubu yai kele malanda ya mambu yina yandi salaka na luzingu na yandi ya ntama, mpi mambu yina yandi kesala na luzingu ya bubu yai tamonisa mutindu luzingu na yandi yina kekwisa tavanda. Mabundu yankaka, ti mabundu mingi ya Kikristu, kendimaka mpi balukwikilu yai ya mbi na mutindu bo kelongaka nde Nzambi mekanaka na ntwala mambu yonso yina kesalama na luzingu.
Yo yina, mpila ya kuyituka kele ve na kumona nde ata na ntangu na beto yai ya bantu ketubaka nde balukwikilu mpi bangindu na bo mesimbama na mambu ya kyeleka, bantu mingi kelanda kaka na kukwikila nde Nzambi mekanaka na ntwala mambu yina kesalamaka na luzingu na bo, mambu yina kebwilaka bo, ti nsuka na bo, mpi nde bo lenda sala ata kima mosi ve sambu na yo. Keti nge kekudiwa mutindu yina sambu na luzingu? Keti Nzambi meyidikaka mpenza na ntwala mambu yina kesalamaka na luzingu ti bisumbula, kununga ti kukonda kununga, mpi nkutu lubutuku ti lufwa? Keti dilongi ya ketubaka nde mambu yonso mekanamaka na ntwala keyalaka luzingu na nge? Bika beto tala mutindu Biblia lenda sadisa beto na kubaka bamvutu na bangyufula yai.
[Bangogo ya kemonisa kisina ya foto ya kele na lutiti 3]
Ken Murray/New York Daily News