Inki Beto Fwete Sala Sambu na Kulanda Kuzolana Ngolo?

1-2. (a) Sambu na nki ntumwa polo tubaka nde zola kele kikalulu ya “kuluta mfunu”? (b) Inki bangiufula beto ta tadila?

NTANGU ntumwa Polo vandaka kutubila lukwikilu, kivuvu mpi zola, yandi sukisaka nde: “Na mambu [bikalulu] yai yonso tatu, zola me luta mfunu.” (1 Bak. 13:13) Sambu na nki yandi tubaka mpidina? Sambu na bilumbu ke kwisa, mambu yonso yina Nzambi me silaka beto sambu na nsi-ntoto ya mpa ta lungana dezia, mpi beto ta vanda diaka ve ti mfunu ya lukwikilu mpi kivuvu na balusilu yango. Kansi beto ta landa kaka kuzola Yehowa mpi bantu. Diaka, zola na beto sambu na bo ta landa kuyela mvula na mvula.

² Sambu zola ta landa kaka kuvanda mfunu, beto ta tadila bangiufula tatu. Ya ntete, sambu na nki beto fwete zolana? Ya zole, nki mutindu beto fwete monisa zola sambu na bampangi? Ya tatu, nki beto fwete sala sambu na kulanda kuzolana ngolo?

SAMBU NA NKI BETO FWETE ZOLANA?

3. Inki kele bikuma yina ke pusaka beto na kuzolana?

³ Sambu na nki yo kele mfunu nde beto zolana? Ntangu beto ke zolaka bampangi na beto, beto ke monisaka nde beto kele Bakristu ya kieleka. Yezu songaka balongoki na yandi nde: “Na diambu yai, bantu yonso ta zaba nde beno kele balongoki na mono​—kana beno ke zolana beno na beno.” (Yoa. 13:35) Diaka, kuzola bampangi ke sadisaka beto na kulanda kuvanda na bumosi. Polo tubaka nde zola “ke vukisaka beto na mutindu ya kukuka.” (Bakol. 3:14) Kansi, kele mpi ti kikuma ya nkaka ya mfunu yina fwete pusa beto na kuzolana. Ntumwa Yoane sonikilaka bampangi na yandi Bakristu nde: “Muntu yina ke zolaka Nzambi fwete zola mpi mpangi na yandi.” (1 Yoa. 4:21) Ntangu beto ke zolaka bampangi na beto, beto ke monisaka nde beto ke zolaka mpi Nzambi.

4-5. Pesa mbandu ya ke monisa mutindu zola na beto sambu na Nzambi ke wakana ti zola na beto sambu na bampangi.

⁴ Inki mutindu zola na beto sambu na Nzambi ke wakana kibeni ti zola na beto sambu na bampangi? Sambu na kubakisa yo, beto tala mutindu ntima na beto ke wakanaka kibeni ti bitini ya nkaka ya nitu. Munganga ke tesaka na diboko sambu na kuzaba kana ntima na beto ke bula ngolo to malembe, yo ke sadisaka yandi na kuzaba mutindu ntima na beto ke sala. Mbandu yai ke longa beto nki sambu na zola?

⁵ Kaka mutindu munganga ke tesaka na diboko sambu na kuzaba mutindu ntima na beto ke sala, beto mpi ta zaba kana zola na beto sambu na Nzambi kele ngolo kana beto tadila zola na beto sambu na bampangi. Kana beto me mona nde zola na beto sambu na bampangi me yantika kubwa madidi, yo lenda tendula nde zola na beto mpi sambu na Nzambi me yantika kubwa madidi. Kansi, kana beto ke landa kumonisa zola sambu na bampangi na beto, yo ke monisa mpi nde zola na beto sambu na Nzambi kele ngolo.

6. Sambu na nki yo kele kigonsa kana zola na beto sambu na bampangi me yantika kubwa madidi? (1 Yoane 4:7-9, 11)

⁶ Kana zola na beto sambu na bampangi me yantika kubwa madidi, yo kele kibeni kigonsa ya nene. Sambu na nki? Sambu yo ke tendula nde kinduku na beto ti Yehowa kele diaka ve ngolo mpi kimpeve na beto kele na kigonsa. Ntumwa Yoane monisaka yo pwelele ntangu yandi tubaka nde: “Muntu yina ke zolaka ve mpangi na yandi, yina yandi ke monaka, yandi lenda zola ve Nzambi, yina yandi ke monaka ve.” (1 Yoa. 4:20) Yo ke longa beto nki? Yehowa ke sepelaka ti beto kaka kana beto ke “zolana.”​—Tanga 1 Yoane 4:7-9, 11.

INKI MUTINDU BETO FWETE MONISA ZOLA SAMBU NA BAMPANGI?

7-8. Inki kele mwa mitindu ya kumonisa nde beto ke zolaka bampangi na beto?

⁷ Ndinga ya Nzambi ke yibusa beto mbala na mbala nde, beto fwete “zolana.” (Yoa. 15:12, 17; Bar. 13:8; 1 Bate. 4:9; 1 Pie. 1:22; 1 Yoa. 4:11) Kansi, zola kele kikalulu mosi na kati ya ntima na beto to kimuntu na beto ya kati, mpi ata muntu mosi ve lenda mona mambu yina kele na ntima na beto. Yo yina, nki mutindu beto lenda monisa nde beto ke zolaka bampangi? Na mambu yina beto ke tuba mpi ke sala.

⁸ Kele ti mitindu mingi ya kumonisa nde beto ke zolaka bampangi na beto. Yai kele mwa bambandu: “Konso muntu kutubila mpangi na yandi kieleka.” (Zek. 8:16) “Beno vanda na ngemba na kati na beno.” (Mar. 9:50) Beno vanda bantu ya ntete “na yina me tala kupesa bankaka lukumu.” (Bar. 12:10) “Beno yambana.” (Bar. 15:7) “Beno landa kulolulana na ntima ya mvimba.” (Bakol. 3:13) “Beno landa na kunatilana bizitu.” (Bag. 6:2) “Beno landa kupesana kikesa.” (1 Bate. 4:18) “Beno . . . landa kutungana.” (1 Bate. 5:11) “Beno samba sambu na bankaka.”​—Yak. 5:16.

9. Sambu na nki kupesa bampangi kikesa kele mutindu mosi ya mfunu ya kumonisa nde beto ke zolaka bo? (Tala mpi kifwanisu ya ke wakana ti paragrafe yai.)

⁹ Beto tadila mutindu mosi na kati ya mitindu ya kumonisa zola yina beto me tubila na paragrafe ya me luta. Beto ta tadila mambu yina Polo tubaka: “Beno landa kupesana kikesa.” Sambu na nki kupesa bantu ya nkaka kikesa kele mutindu mosi ya mbote ya kumonisa nde beto ke zolaka bo? Mutindu mukanda mosi ya ke tendulaka Biblia monisaka yo, ngogo “kikesa” yina Polo sadilaka ke tendula “kutelama na lweka ya muntu mosi sambu na kupesa yandi kikesa ntangu yandi ke kutana ti mpasi mosi ya ngolo.” Yo yina, ntangu beto ke pesa mpangi mosi yina ke kutana ti mpasi mosi kikesa, beto ke sadisa yandi na kulanda kusadila Yehowa na mutindu ya mbote. Konso ntangu yina beto ke pesaka mpangi mosi kikesa, beto ke monisaka nde beto ke zolaka yandi.​—2 Bak. 7:6, 7, 13.

10. Inki mutindu kuwa mawa ke wakanaka ti kupesa kikesa?

¹⁰ Kuwa mawa ke wakanaka kibeni ti kupesa kikesa. Inki mutindu? Kana muntu ke wila muntu ya nkaka mawa, yandi ke pesaka yandi kikesa mpi yandi ke salaka yonso sambu na kusadisa yandi. Ntete, beto ke waka mawa mpi na nima yo ke pusaka beto na kupesa kikesa. Polo monisaka nde mawa yina Yehowa ke wilaka bantu ke pusaka yandi na kupesa bo kikesa. Polo tubaka nde Yehowa kele “Tata ya mawa mingi mpi Nzambi yina ke lembikaka bantu yonso.” (2 Bak. 1:3) Awa, Polo ke sadila bangogo “mawa mingi” sambu na kutubila mawa sambu na bantu ya nkaka. Yo yina, bo ke bingaka Nzambi nde Tata to Nto ya mawa mingi sambu kikalulu yina me katukaka na yandi. Diaka, mawa yina ke pusaka yandi na kupesa beto kikesa na “bampansi na beto yonso.” (2 Bak. 1:4) Kaka mutindu masa ya madidi mpi ya bunkete yina ke basika na nto mosi ke lembikaka bantu yina ke wa nzala ya masa, Yehowa ke lembikaka mpi ke pesaka kikesa na bantu yina ke kutana ti bampasi. Inki mutindu beto lenda landa mbandu ya Yehowa ya kuwila bantu mawa mpi ya kupesa bo kikesa? Mutindu mosi ya kusala yo, kele ya kuyedisa bikalulu ya mbote yina ta pusa beto na kuwila bantu mawa mpi na kupesa bo kikesa. Inki kele mwa bikalulu yango?

11. Mutindu Bakolosai 3:12 mpi 1 Piere 3:8 ke monisa yo, nki kele bikalulu ya nkaka yina ta sadisa beto na kuzola bampangi mpi na kupesa bo kikesa?

¹¹ Inki ta sadisa beto na kulanda kuzolana mpi na “kulanda kupesana kikesa” konso kilumbu? Beto fwete yedisa bikalulu ya mbote, mu mbandu kikalulu ya kuditula na kisika ya bantu ya nkaka, zola ya kimpangi mpi ntima ya mbote. (Tanga Bakolosai 3:12; 1 Piere 3:8.) Inki mutindu bikalulu yina ta sadisa beto? Kana beto ke wila bampangi mawa ya ngolo mpi ke kudibanza sambu na bo, beto ta vanda ti nzala ya ngolo ya kupesa bo kikesa ntangu bo ke kutana ti bampasi. Mutindu Yezu tubaka yo “munoko ke tubaka mambu yina me fuluka na ntima. Muntu ya mbote ke tubaka mambu ya mbote sambu yandi kele ti mambu ya mbote na ntima na yandi.” (Mat. 12:34, 35) Kupesa bampangi kikesa ntangu bo ke kutana ti bampasi kele kibeni mutindu ya mbote ya kumonisa nde beto ke zolaka bo.

INKI BETO FWETE SALA SAMBU NA KULANDA KUZOLANA NGOLO?

12. (a) Sambu na nki beto fwete sala keba nde beto yambula ve kuzola bampangi? (b) Inki ngiufula beto ta tadila ntangu yai?

¹² Beto yonso ke vandaka ti mfunu ya ‘kulanda kuzolana.’ (1 Yoa. 4:7) Kansi, yo kele mfunu na kuvila ve nde Yezu tubaka nde “zola ya bantu mingi ta bwa madidi.” (Mat. 24:12) Yezu vandaka kutuba ve nde balongoki na yandi mingi ta yambula kuzolana, kansi beto fwete sala keba sambu na kubika ve nde mutindu bantu ya nsi-ntoto yai ke salaka mambu, kupusa beto na kuzola diaka ve mingi bampangi na beto. Beto tadila ngiufula yai ya mfunu: Inki ta sadisa beto na kuzaba kana zola na beto sambu na bampangi kele ngolo?

13. Inki ta sadisa beto na kuzaba kana zola na beto kele ngolo?

¹³ Kima mosi yina ta sadisa beto na kuzaba kana zola na beto sambu na bampangi kele ngolo, kele kutadila mambu yina beto ke salaka kana beto me kutana ti diambu mosi. (2 Bak. 8:8) Ntumwa Piere tubilaka mpi diambu mosi ya mutindu yina. Yandi tubaka nde: “Kuluta yonso, beno zolana ngolo, sambu zola ke fikaka masumu mingi.” (1 Pie. 4:8) Yo yina, mambu yina beto ke salaka kana bampangi na beto me sala bifu to bo me tuba mambu yina me pesa beto mpasi, ta sadisa beto na kuzaba kana zola na beto sambu na bo kele ngolo.

14. Mutindu 1 Piere 4:8 ke monisa yo, beto fwete vanda ti zola ya nki mutindu? Pesa mbandu.

¹⁴ Beto tadila mbote-mbote mambu yina Piere tubaka. Kitini ya ntete ya verse 8 ke tubila zola yina beto fwete vanda ti yo: “Zola ya ngolo.” Ngogo yina Piere sadilaka sambu na “ngolo” ke tendula “kutanda.” Kitini ya zole ya verse ke monisa mambu yina beto ta sala kana beto kele ti zola ya ngolo sambu na bampangi. Zola ya ngolo ke sadisaka beto na kufika bifu ya bampangi. Beto baka mbandu mosi: Yindula nde mesa mosi kele ti batashe mingi na zulu na yo. Beto lenda tanda lele mosi na zulu na yo sambu yo fika batashe yina. Yo ta fika ve kaka tashe mosi to batashe zole mpamba, kansi yo ta fika batashe mingi. Mutindu mosi, kana beto kele ti zola ya ngolo sambu na bampangi na beto, beto ta fika to ta lolula bifu na bo. Beto ta lolula ve kaka kifu mosi to zole kansi bifu mingi.

15. Kana zola na beto sambu na bampangi kele ngolo kibeni, yo ta pusa beto na kusala nki? (Bakolosai 3:13)

¹⁵ Zola na beto sambu na bampangi fwete vanda ngolo sambu yo pusa beto na kulolula bifu na bo ata ntangu yo kele ve pete na kusala yo. (Tanga Bakolosai 3:13.) Kana beto lolula bampangi na beto, beto ta monisa nde zola na beto sambu na bo kele ngolo mpi beto ta sepedisa Yehowa. Inki diaka lenda sadisa beto na kulolula bampangi na beto mpi na kuwa ve makasi nswalu kana bo ke sala mambu yina lenda pesa beto makasi?

16-17. Inki diaka ta sadisa beto na kuvila bifu ya fioti-fioti ya bampangi? Pesa mbandu. (Tala mpi kifwanisu ya ke wakana ti paragrafe yai.)

¹⁶ Tula dikebi ya mingi na bikalulu na bo ya mbote, kansi ve na bifu na bo. Beto tadila mbandu yai: Yindula nde nge kele ti kimvuka mosi ya bampangi ya babakala mpi ya bankento. Beno ke lutisa ntangu mosi ya mbote kibeni mpi na nsuka, beno me baka foto mosi ya kimvuka. Na nima, beno me baka bafoto ya nkaka zole sambu mbala ya nkaka foto ya ntete lenda basika ve mbote. Ntangu yai, beno me kuma ti bafoto tatu. Kansi na foto mosi, beno me mona nde mpangi mosi me basika elungi ya kukanga. Inki beno ta sala ti foto yina? Beno ta panza yo sambu beno kele ti bafoto ya nkaka zole yina bampangi yonso ke seka, nkutu ti mpangi yina mpi basikaka elungi ya kukanga.

¹⁷ Beto lenda fwanisa bafoto yina beto ke bumba ti mambu yina beto ke bumbaka na mabanza. Mbala mingi, beto ke yibukaka bantangu ya mbote yina beto ke lutisaka ti bampangi na beto. Kansi, yindula nde na ntangu mosi yina nge kele ti bampangi, mpangi mosi me tuba to me sala kima mosi yina me sepedisa nge ve. Inki nge fwete sala? Nge fwete panza kima yina yandi me sala to kuyibuka yo diaka ve na mabanza na nge kaka mutindu beno panzaka foto yina mosi. (Bing. 19:11; Baef. 4:32) Nge lenda vila to kupanza na mabanza kima yina mpangi yina me sala mpi nge yibuka mambu mingi ya mbote yina yandi ke salaka. Beto fwete landa kuyibuka mambu yina ya mbote mpi kubaka yo na valere.

SAMBU NA NKI ZOLA KELE MFUNU MINGI BUBU YAI?

18. Inki mambu ya mfunu ya me tala zola ya beto me tubila na disolo yai?

¹⁸ Sambu na nki beto fwete landa kuzolana mingi? Kana beto ke monisila bampangi na beto zola, beto ta monisa mpi nde beto ke zolaka Yehowa. Inki mutindu beto fwete monisa zola sambu na bampangi na beto? Mutindu mosi ya kusala yo kele ya kupesa bo kikesa. Mawa ta pusa beto na ‘kulanda kupesana kikesa.’ Inki beto fwete sala sambu na kulanda kuzolana ngolo? Kana beto ke lolula bampangi na beto ata ntangu yo kele mpasi na kusala yo.

19. Sambu na nki yo kele mfunu mingi bubu yai na kuzola bampangi na beto?

¹⁹ Sambu na nki yo kele mfunu mingi bubu yai na kulanda kuzolana? Tala mambu yina Piere tubaka: “Nsuka ya bima yonso me finama. Yo yina, . . . beno zolana ngolo.” (1 Pie. 4:7, 8) Sambu nsuka ya nsi-ntoto yai ya mbi ke pusana kibeni, nki ta salama? Yezu tubaka sambu na balongoki na yandi nde: “Makanda yonso ta menga beno sambu na zina na mono.” (Mat. 24:9) Kana bantu ke menga beto, beto fwete landa kuvanda na bumosi sambu na kukanga ntima. Kana beto ke zola bampangi na beto, Satana ta kuka ve ata fioti kukabisa beto sambu zola “ke vukisaka beto na mutindu ya kukuka.”​—Bakol. 3:14; Bafil. 2:1, 2.