Samba Sambu na Bantu ya Nkaka

1. Sambu na nki kisambu kele kado mosi ya mbote?

KISAMBU kele kado mosi ya mbote yina Yehowa me pesaka beto. Yindula fioti: Yehowa me pesaka bawanzio mikumba ya nkaka. (Nk. 91:11) Yandi me pesaka mpi Mwana na yandi mikumba ya nene kibeni. (Mat. 28:18) Kansi, yandi mosi mpamba muntu ke waka bisambu. Biblia ke tuba nde Yehowa kele “Muntu ya ke waka kisambu” mpi yandi ke waka bisambu na beto yonso.​—Nk. 65:2.

2. Inki bambandu ke monisa nde Polo vandaka kusamba sambu na bantu ya nkaka?

² Yo kele mbote na kusamba sambu na beto mosi, kansi beto fwete samba mpi sambu na bankaka. Ntumwa Polo sambaka mpi sambu na bantu ya nkaka. Mu mbandu, yandi songaka bampangi ya dibundu ya Efezo nde: “Mono ke landa kutula beno na bisambu na mono.” (Baef. 1:16) Polo vandaka mpi kusamba sambu na mpangi mosi-mosi. Mu mbandu yandi songaka Timoteo nde: ‘Mono ke pesa Nzambi matondo mpi mono ke yibukaka nge ntangu yonso na ntangu mono ke bondilaka mpimpa ti mwini.” (2 Tim. 1:3) Polo vandaka ti mfunu ya kusamba sambu na yandi mosi, kansi yandi vandaka kusamba mpi na masonga yonso sambu na bantu ya nkaka.​—2 Bak. 11:23; 12:7, 8. 

3. Sambu na nki beto lenda vila kusamba sambu na bankaka?

³ Bantangu ya nkaka, beto lenda vila kusamba sambu na bantu ya nkaka. Sambu na nki? Mpangi-nkento Sabrinaa ke tubila kikuma mosi. Yandi ke tuba nde: “Beto ke vandaka ti mambu mingi ya kusala, yo yina beto lenda tula dikebi kaka na bampasi na beto mosi mpi kusamba kaka sambu na beto mosi.” Keti nge ke vandaka mpi ti kikalulu yai? Kana mpidina, disolo yai ta sadisa nge. Yo ta tubila (1) bikuma yina fwete pusa beto na kusamba sambu na bantu ya nkaka mpi (2) mambu yina lenda sadisa beto na kusamba sambu na bo.

SAMBU NA NKI BETO FWETE SAMBA SAMBU NA BANTU YA NKAKA?

4-5. Sambu na nki bisambu na beto sambu na bantu ya nkaka “ke vandaka ngolo mingi”? (Yakobo 5:16)

⁴ Bisambu na beto sambu na bantu ya nkaka “ke vandaka ngolo mingi.” (Tanga Yakobo 5:16.) Kana beto ke samba sambu na bantu ya nkaka, yo lenda pusa Yehowa na kusadisa bo. Mu mbandu, Yezu zabaka nde ntama mingi ve Piere ta buya yandi. Yo yina yandi songaka Piere nde: “Mono me bondila sambu na nge sambu lukwikilu na nge kulemba ve.” (Luka 22:32) Polo zabaka mpi nde kusamba sambu na bantu ya nkaka ke vandaka mfunu mingi. Yandi monisaka yo na mambu yina yandi sonikilaka Filemoni ntangu yandi vandaka na boloko na Roma. Yandi songaka Filemoni nde: “Mono ke tula ntima nde na nzila ya bisambu na beno, bo ta vutula mono na beno.” (Film. 22) Mambu salamaka kaka mutindu yai. Bo basisaka Polo na boloko mpi yandi vutukilaka kisalu na yandi.

⁵ Ya kieleka, yo ke tendula ve nde ntangu beto ke samba, beto fwete vingila nde Yehowa kusala mambu kaka mutindu beto ke zola. Ata mpidina, beto fwete vila ve nde Yehowa ke tulaka dikebi ya mingi na mambu yina bansadi na yandi ke lomba yandi mpi yandi lenda sala kaka mutindu bo ke lomba yandi. Yo ta sadisa beto na kusamba ngolo sambu na mambu yina ke yangisa beto mpi na kubika mambu yonso na maboko ya Yehowa.​—Nk. 37:5; tala mpi 2 Bakorinto 1:11.

6. Kana beto ke samba sambu na bantu ya nkaka, yo ke pusaka beto na kusala nki? (1 Piere 3:8)

⁶ Kusamba sambu na bantu ya nkaka ke sadisaka beto na kuwila bo mawa. (Tanga 1 Piere 3:8.) Mawa kele kikalulu yina ke pusaka beto na kusadisa muntu yina ke kutana ti bampasi. (Mar. 1:40, 41) Mpangi Michael kele nkuluntu mpi yandi ke tuba nde: “Ntangu mono ke sambaka sambu na bantu ya nkaka, yo ke sadisaka mono na kuzaba bampasi yina bo ke kutana ti yo mpi yo ke salaka nde mono zola bo diaka mingi. Yo ke pusaka mono na kudiyangisa mingi sambu na bo ata bo mosi ke zabaka yo ve.” Mpangi Richard kele mpi nkuluntu mpi yandi ke tubila mambote ya nkaka ya kusamba sambu na bantu ya nkaka. Yandi ke tuba nde: “Ntangu mono ke sambaka sambu na bantu ya nkaka, yo ke pusaka mono na kusala kima mosi sambu na kusadisa bo. Mono me bakisaka mpi nde ntangu beto ke sadisaka bantu yina beto ke sambaka sambu na bo, yo kele bonso nde Yehowa ke sadila beto mosi sambu na kupesa mvutu na bisambu yina beto salaka sambu na bo.”

7. Inki mutindu kusamba sambu na bantu ya nkaka lenda sadisa beto na kutadila bampasi na beto na mutindu ya mbote? (Bafilipi 2:3, 4) (Tala mpi bifwanisu.)

⁷ Kusamba sambu na bantu ya nkaka ke sadisaka beto na kutadila bampasi na beto na mutindu ya mbote. (Tanga Bafilipi 2:3, 4.) Na nsi-ntoto yai ya Diabulu, beto yonso ke kutanaka ti bampasi. (1 Yoa. 5:19; Kus. 12:12) Kansi kana beto kele ti kikalulu ya kusamba sambu na bantu ya nkaka, yo ta sadisa beto na kuvila ve nde ‘kimvuka ya mvimba ya bampangi na beto na nsi-ntoto ke kutana mpi ti bampasi.’ (1 Pie. 5:9) Mpangi-nkento Katherine kele mupasudi-nzila mpi yandi ke tuba nde: “Ntangu mono ke sambaka sambu na bantu ya nkaka, yo ke sadisaka mono na kutula ve dikebi ya mingi na bampasi na mono mpi yo ke yibusaka mono nde bantu ya nkaka mpi ke kutana ti bampasi.”

BO KELE TI MFUNU YA BISAMBU NA BETO

8. Beto lenda samba sambu na banani?

⁸ Beto lenda samba sambu na banani? Beto lenda samba sambu na kimvuka mosi ya bantu, mu mbandu bampangi yina ke belaka, baleke yina bo ke sosilaka to bayina bo ke pusaka na kusala mambu ya mbi na nzo-nkanda mpi minunu. Diaka, bantu ya mabuta mpi baluyalu ke teleminaka bampangi na beto ya nkaka. (Mat. 10:18, 36; Bis. 12:5) Bampangi na beto ya nkaka me tinaka banzo na bo sambu na mavwanga ya politiki. Bankaka diaka ke kutanaka ti bampasi sambu na bisumbula ya lugangu. Beto me zaba nde Yezu songaka beto na ‘kuzolana.’ (Yoa. 13:34) Yo yina, beto ke sambaka sambu na bampangi na beto ata bayina beto ke zaba ve mbote-mbote.

9. Sambu na nki beto fwete samba sambu na bampangi yina kele ti mikumba mpi bankento na bo?

⁹ Beto lenda samba mpi sambu na bampangi ya kele ti mikumba na dibundu ya Yehowa, mu mbandu bampangi ya Nto-Kimvuka ti bansadisi na bo, bampangi ya Bakomite ya Filiale, bankengi ya badepartema na Babetele, bankengi ya nziunga, bankuluntu mpi bansadi ya kisalu. Bampangi yai ke salaka ngolo sambu na beto, kansi bo ke kutanaka mpi ti bampasi. (2 Bak. 12:15) Mpangi Mark yina kele nkengi ya nziunga ke tuba nde: “Bibuti na mono me kuma minunu mpi bo ke belaka. Mpangi na mono ya nkento ti bakala na yandi ke sadisaka bo, kansi mono lenda sadisa bo ve mutindu mono ke zola sambu mono ke vandaka ntama ti bo.” Beto fwete samba sambu na bampangi yina kele ti mikumba na dibundu ya Yehowa ata beto ke zaba ve mbote mambu ya luzingu na bo. (1 Bate. 5:12, 13) Beto fwete samba mpi sambu na bankento na bo sambu bo ke sadisaka babakala na bo na kulungisa mbote mikumba na bo.

10-11. Keti Yehowa ke waka bisambu yina beto ke salaka sambu na kimvuka mosi ya bampangi? Tendula.

¹⁰ Mutindu beto me mona yo, mbala mingi beto ke sambaka sambu na kimvuka mosi ya bampangi. Mu mbandu, beto ke sambaka sambu na bampangi yina kele na boloko to bayina me bwila mpasi ya lufwa ata beto me tanga ve zina ya muntu mosi na kisambu yango. Mpangi Donald yina kele nkuluntu ke tuba nde: “Bampangi na beto mingi ke kutanaka ti bampasi, yo yina beto lenda sala kisambu mosi sambu na bo yonso.”

¹¹ Ya kieleka, Yehowa ke waka mpi bisambu ya mutindu yai. Beto ke salaka bisambu ya mutindu yai sambu beto ke zabaka ve mambu yonso yina bampangi na beto ke kutanaka ti yo. (Yoa. 17:20; Baef. 6:18) Nkutu, bisambu ya mpidiayi ke monisaka nde beto ke ‘zolaka kimvuka ya mvimba ya bampangi’ na beto.​—1 Pie. 2:17.

BETO FWETE SAMBA MPI SAMBU NA MPANGI MOSI-MOSI

12. Inki mutindu kutudila bampangi dikebi ke sadisaka beto na kusamba sambu na bo?

¹² Tudila bampangi dikebi. Yo kele mbote na kusamba sambu na kimvuka mosi ya bampangi, kansi beto fwete samba mpi sambu na mpangi mosi-mosi. Mu mbandu, beto lenda samba sambu na mpangi mosi yina ke bela maladi mosi ya ngolo ya ke mana ve, sambu na leke mosi yina me lemba nitu sambu banduku na yandi na nzo-nkanda ke pusa yandi na kusala mambu ya mbi, sambu na kibuti yina ke sansaka bana yandi mosi mpi ke salaka ngolo sambu bana yango kusadila Yehowa. (Baef. 6:4) Kana beto ke tudila bampangi na beto dikebi, yo ta pusa beto na kuwila bo mawa mpi na kusamba sambu na bo. Ebuna, beto ta kuma kuzola bo diaka mingi kuluta.b​—Bar. 12:15.

13. Inki beto lenda sala sambu na kusamba sambu na bampangi yina beto ke zaba ve?

¹³ Samba sambu na Bampangi mpi tanga bazina na bo. Beto lenda samba mpi sambu na bampangi yina beto me zaba ve. Mu mbandu bampangi na beto yina kele na boloko na Crimée, na Érythrée, na Russie mpi na Singapour. Bazina ya bampangi yango kele na jw.org.c Mpangi Brian yina kele nkengi ya nziunga ke tuba nde: “Mono ke vandaka ti kikalulu ya kusonika zina ya mpangi mosi yina kele na boloko mpi na nima mono ke tangaka yo na ndinga ya ngolo sambu mono vila yo ve. Yo ke sadisaka mono na kusamba sambu na mpangi yango.”

14-15. Inki lenda sadisa beto na kusonga Yehowa na pwelele mambu yina beto ke zola nde yandi sala sambu na bampangi?

¹⁴ Songa Yehowa pwelele mambu yina nge ke zola nde yandi sala sambu na bampangi. Mpangi Michael yina beto me tubila dezia ke tuba nde: “Ntangu mono ke tangaka na jw.org masolo ya bampangi yina kele na boloko, mono ke kuditulaka na kisika na bo. Mu mbandu, mono me zaba nde kana mono kele na boloko, mono ta kudiyangisa sambu na nkento na mono. Yo yina, yo ke sadisaka mono na kuzaba nki mono lenda tuba na kisambu sambu na bampangi yina me kwelaka ya kele na boloko.”​—Baeb. 13:3, noti na nsi ya lutiti.

¹⁵ Kana beto ke yindula mambu yina bampangi na beto ya kele na boloko ke kutanaka ti yo, yo ta sadisa beto na kuzaba kibeni mambu yina beto lenda songa Yehowa na kusala sambu na bo. Mu mbandu, beto lenda samba sambu basoda yina ke taninaka boloko kusadila bo mambu na mutindu ya mbote mpi bamfumu kukanga ve bampangi yango nzila ya kusambila Yehowa. (1 Tim. 2:1, 2) Beto lenda samba mpi sambu mbandu ya mbote ya bampangi na beto yina kele na boloko kupesa bampangi na dibundu kikesa mpi yo sadisa bantu yina kele ntete ve Bambangi ya Yehowa na kundima nsangu ya mbote. (1 Pie. 2:12) Beto lenda sala mpi mutindu mosi sambu na bampangi na beto yonso yina ke kutana ti bampasi ya nkaka. Kana beto ke tudila bampangi dikebi, beto ke tanga bazina na bo na bisambu na beto mpi beto ke songa Yehowa pwelele mambu yina beto ke zola nde yandi sala sambu na bo, beto ta ‘kuma kuzolana mingi.’​—1 Bate. 3:12.

KUVINGILA VE NDE YEHOWA KUSALA MAMBU KAKA MUTINDU NGE ME ZOLA

16. Sambu na nki beto fwete vingila ve nde Yehowa kusala mambu kaka mutindu beto ke zola? (Matayo 6:8)

¹⁶ Mutindu beto me mona yo, bisambu na beto lenda pusa Yehowa na kusadisa bampangi na beto. Ata mpidina, beto fwete vingila ve nde Yehowa kusala mambu kaka mutindu beto me zola. Diambu ya kieleka kele nde, Yehowa ke zabaka dezia mambu yonso na ntwala nde beto songa yandi yo. Yo yina, beto fwete songa yandi ve mutindu ya kuluta mbote ya kuyidika diambu mosi. Nkutu, Yehowa ke zabaka mambu yina bampangi na beto ke vandaka ti yo mfunu na ntwala nde beto zaba yo. (Tanga Matayo 6:8.) Keti yo ke tendula nde beto fwete samba ve sambu na bampangi? Mpidina ve. Ntangu beto ke sambaka sambu na bampangi, beto ke monisaka nde beto ke zolaka bo. Yehowa kele zola mpi yandi ke sepelaka mingi ntangu yandi ke monaka beto ke zolana.

17-18. Sambu na nki beto fwete sambaka sambu na bantu ya nkaka? Pesa mbandu.

¹⁷ Bantangu ya nkaka, Yehowa lenda sala ve mambu mutindu beto me lomba yandi na kusala. Ata mpidina, bisambu na beto ke monisaka nde beto ke zolaka bampangi na beto mpi yo ke sepedisaka Yehowa. Beto baka mbandu yai: Papa mosi kele ti bana zole ya fioti, mwana-bakala mpi mwana-nkento. Mwana-bakala ke bela mpi mwana-nkento ke songa papa na bo nde: “Pardo papa, sadisa mpangi na mono yandi beluka!” Papa ke zaba dezia nde yandi fwete sadisa mwana na yandi yina ke bela sambu yandi ke zolaka yandi. Yo yina, yandi ke sala mambu yina yo ke lomba sambu mwana yango kubeluka. Kansi, yandi kele na kiese na kumona mutindu mwana na yandi ya nkento ke kudiyangisa mingi sambu na mpangi na yandi.

¹⁸ Mutindu mosi, Yehowa ke lombaka beto na kuzola bampangi na beto mpi na kusamba sambu na bo. Kana beto ke sala mpidina, yo ta monisa nde beto ke sosaka ve kaka mambote na beto mosi mpi yo ta sepedisa Yehowa. (2 Bate. 1:3; Baeb. 6:10) Na disolo yai, beto me mona nde bisambu na beto lenda pusa Yehowa na kusadisa bantu ya nkaka. Yo yina, beto fwete sambaka sambu na bo.