Mbisi ya Makasi ya Ba-Ntu Nsambwadi ya Mukanda ya Kusonga Kapu 13 Ke Tendula Nki?
Mvutu ya Biblia
Mbisi ya mfinda ya kele ti ba-ntu nsambwadi ya bo ke tubila na Kusonga 13:1 ke tendula ngidika ya politiki ya ntoto ya mvimba.
Yo kele ti kiyeka, ngolo, mpi kiti ya kimfumu; mambu yina ke monisa nde yo kele kimvuka ya politiki.—Kusonga 13:2.
Yo ke yala “bantu ya makanda yonso ti ya bandinga yonso ti ya bansi yonso,” yo yina yo kele nene kuluta guvernema ya insi mosi—Kusonga 13:7.
Yo kele ti mambu yina bambisi iya yina bo me tubila na Daniele 7:2-8 kele ti yo, yo kele bonso nkoi, makulu na yo bonso ya urse, munoko bonso ntambu, mpi yo kele ti bibongo kumi. Na mbikudulu ya Daniele, bambisi yina ke monisa bantotila ya siki-siki, to bimfumu ya politiki yina ke yala bintinu, konso muntu na ngala na yandi. (Daniele 7:17, 23) Yo yina, mbisi ya mfinda ya Kusonga kapu 13 ke monisa kimvuka mosi ya politiki ya me salama na baluyalu mingi.
Yo ke basika “na nzadi-mungwa,” disongidila yo ke basika na kimvuka ya bantu ya mavwanga ya nsi-ntoto, kisika baluyalu ya bantu ke basikaka.—Kusonga 13:1; Yezaya 17:12, 13.
Biblia ke tuba nde ntalu, to zina ya mbisi yai kele 666; yo kele “ntalu ya muntu.” (Kusonga 13:17, 18) Ngogo yai ke monisa nde mbisi yina Kusonga kapu 13 ke tubila, kele kimvuka ya bantu kansi ve mpeve to kimvuka ya bademo.
Ata makanda lenda wakana na mambu fioti, kansi bo ke salaka kumosi sambu na kutanina kiyeka na bo na kisika ya kulemfuka na luyalu ya Kimfumu ya Nzambi. (Nkunga 2:2) Bo ta vukisa diaka bangolo na bo sambu na kunwanisa basoda ya Nzambi yina Yezu ta twadisa na Armagedoni, kansi makanda yai ta fwa na mvita yina.—Kusonga 16:14, 16; 19:19, 20.
“Bibongo kumi mpi ba-ntu nsambwadi”
Biblia ke sadilaka bantalu ya nkaka na mutindu ya kifwani. Mu mbandu, kumi mpi nsambwadi ke monisaka bima ya kukuka. Sambu na kubakisa ntendula ya siki-siki ya “bibongo kumi mpi ba-ntu nsambwadi” ya mbisi ya makasi ya Kusonga kapu 13 kele “kifwani ya mbisi ya mfinda” yina bo ke tubila na bakapu ya ke landa ya mukanda ya Kusonga—mbisi ya mukubu ya mbwaki ya ngolo mpi ya kele ti ba-ntu nsambwadi mpi bibongo kumi. (Kusonga 13:1, 14, 15; 17:3) Biblia ke tuba nde ba-ntu nsambwadi ya mbisi yina ya mbwaki ke tendula “bantotila nsambwadi,” to baguvernema.—Kusonga 17:9, 10.
Mutindu mosi, ba-ntu nsambwadi ya mbisi ya Kusonga 13:1 ke monisa baguvernema nsambwadi: bangolo ya politiki ya nene yina me yalaka na disolo ya bantu mpi me bakaka kisika ya ntete na kumonisa bantu ya Nzambi mpasi—Ezipte, Asiria, Babilone, Medo-Persia, Grese, Roma, mpi Anglo-Amerika. Kana beto tuba nde bibongo kumi ke monisa baluyalu yonso, yo vanda ya fioti to ya nene, ebuna mpu ya kimfumu ya kele na zulu ya konso kibongo ke monisa nde konso dikanda ke yala ntangu mosi ti ngolo ya nene ya politiki yina ke yala na ntangu yina.