TAPANI VIITALA | DISOLO YA LUZINGU
Mono Me Lungisa Nzala na Mono ya Kusadisa Bifwa-Makut
Ntangu mono kutanaka ti Bambangi ya Yehowa na mbala ya ntete, bo songaka mono lusilu ya Biblia ya ke tuba nde “makutu ya bifwa-makutu ta wa.” (Yezaya 35:5) Kansi sambu mono butukaka kifwa-makutu, yo vandaka mpasi sambu mono zaba kana makelele ke vandaka nki mutindu. Yo yina, lusilu yina sepedisaka mono ve mingi. Mono sepelaka mingi ntangu bo songaka mono na Biblia nde Kimfumu ya Nzambi ta katula mambu yonso ya nku, bitumba, maladi, mpi nkutu maladi. Na nima, mono kumaka ti nzala ya ngolo ya kuzabisa bifwa-makutu ya nkaka mambu yina mono vandaka kulonguka.
Mono butukaka na 1941 na dibuta ya bifwa-makutu yina vandaka kuzinga na bwala Virrat, na Finlande. Bibuti na mono, bampangi na beto mingi, mpi leke na mono ya bakala ti leke na mono ya nkento vandaka bifwa-makutu. Beto vandaka kusolula na ndinga ya bidimbu.
Kulonguka Mambu ya Kitoko na Biblia
Na internat yina mono vandaka, yo vandaka na kiteso ya bakilometre 240 nzo na beto, bo vandaka kubuyisa beto na kusadila ndinga ya bidimbu. Na ntangu yina, banzo-nkanda ya bifwa-makutu na Finlande vandaka kulonga kaka na kutuba, yo yina beto bifwa-makutu, bo vandaka kupusa beto na kulonguka bandinga ya kusonika mpi na kutanga na ludimi. Kana balongi na beto kumona beto, beto ke sadila ndinga ya bidimbu, bo vandaka kubula beto ngolo ti latte to nti ya nsongi ebuna misapi na beto vandaka ya kuvimba mpi yo vandaka kubikala mpidina bilumbu mingi.
Na nima ya ekole secondaire, mono kwendaka na ekole mosi ya bo ke longaka kisalu ya bilanga. Bibuti na mono vandaka ti ferme, mpi yo vandaka kulomba nde mono longuka kisalu ya bilanga. Ntangu mono vutukaka na nzo, mono monaka bazulunalu zole na zulu ya mesa, Nzozulu ya Nkengi mpi Telama! Papa songaka mono nde bazulunalu yina ke tendula mambu ya kitoko na nzila ya Biblia mpi nde bantu yina ke waka mbote ke longaka yandi ti mama Biblia. Bo vandaka kusolula ti bibuti na mono na kusonikaka mambu na papie.
Papa songaka mono nde ntangu Kimfumu ya Nzambi ta yala, ntoto ta kuma paladisu ya kitoko mpi nde bafwa ta futumuka. Kansi bo longaka mono nde bantu ke kwendaka na zulu kana bo me fwa. Mono yindulaka nde papa bakisaka ve mbote mambu yina Bambangi ya Yehowa tubaka, sambu bo vandaka ve kusolula ti yandi na ndinga ya bidimbu.
Ntangu mpangi yina ti nkento na yandi kwisaka diaka kutala bibuti na mono, mono yulaka bo bangiufula sambu na mambu yina papa songaka mono. Bo songaka mono nde, “Papa na nge tubaka masonga.” Na nima, bo songaka mono mambu yina Yezu tubaka sambu na lufutumuku na Yoane 5:28, 29. Bo tendulaka mutindu Nzambi ta katula mambu yonso ya mbi na ntoto mpi bo songaka mono nde bantu ta zinga mvula na mvula ti sante ya kukuma mpi na ngemba.—Nkunga 37:10, 11; Daniele 2:44; Kusonga 21:1-4.
Mono vandaka kuzola kuzaba mambu mingi, yo yina mono yantikaka kulonguka Biblia ti Mbangi mosi, zina na yandi Antero, yandi vandaka ve kifwa-makutu. Yandi zabaka ve ndinga ya bidimbu, yo yina mono vandaka kupesa bamvutu na bangiufula na mukanda ya kulonguka na kusonikaka bamvutu na papie. Na nima, Antero vandaka kutanga yo mpi kusonika bangiufula to bakomantere ya nkaka. Yandi vandaka kulonguka ti mono bangunga zole konso mposo na kusadilaka metode yai.
Na 1960, mono kwendaka na lukutakanu ya nene ya Bambangi ya Yehowa; kuna bo vandaka kubalula manaka na ndinga ya bidimbu. Na Kitanu na nima ya midi, bo pesaka luzayisu nde bantu ta baka mbotika mbasi. Yo yina, na Mposo na suka, mono bakaka lele na mono ya kuyobidila mpi esume na mono, mpi mono bakaka mbotika!a Ntangu mingi na ntwala, bibuti na mono mpi baleke na mono bakaka deja mbotika.
Nsuka-nsuka, bantu yonso ya dibuta na beto bakaka mbotika
Kulonga Bakieleka ya Biblia
Mono vandaka kuzola kuzabisa bifwa-makutu ya nkaka mambu yina mono vandaka kulonguka, mpi mutindu ya kuluta mbote ya kusala yo vandaka na kusadilaka ndinga ya bidumbu. Na luyantiku, mono vandaka kulonga na kikesa yonso bifwa-makutu ya bwala na beto.
Ntangu fioti na nima mono kwendaka na Tampere, mbanza mosi ya nene. Mono vandaka kukwenda nzo na nzo sambu na kusosa bifwa-makutu, mono vandaka kuyula bankwa-nzo kana bo me zaba muntu mosi yina kele kifwa-makutu. Mono vandaka kuyantika kulonguka Biblia ti bantu na mutindu yina, ebuna na nima ya mwa bamvula, Tampere kumaka ti bansamuni kumi ya bifwa-makutu.
Na 1965, mono kutanaka ti mpangi-nkento mosi ya kitoko, zina na yandi Maire. Beto kwelanaka na mvula yina landaka. Maire longukaka ndinga ya bidimbu nswalu, mpi yandi vandaka nduku na mono ya kwikama mpi ya kikesa na nsungi ya bamvula makumi tanu yina beto sadilaka Yehowa kumosi.
Makwela na beto, 1966
Bamvula zole na nima ya makwela na beto, beto butaka mwana ya bakala, zina na yandi Marko; yandi kele ve kifwa-makutu. Na nzo, yandi longukaka ndinga ya Finlande, ndinga ya mama na yandi, mpi Ndinga ya Bidimbu ya Finlande. Marko bakala mbotika ntangu yandi vandaka ti bamvula 13.
Na nima, bantu mingi ya mpa kwisaka na kimvuka na beto ya ndinga ya bidimbu na Tampere. Yo yina, na 1974, beto kwendaka na mbanza ya nkaka, zina na yo Turku; kuna Bambangi ya Yehowa ya bifwa-makutu vandaka ve. Beto yantikaka diaka kukwenda kulonga nzo na nzo sambu na kusosa bifwa-makutu. Na bamvula yina beto salaka na Turku, bantu 12 yina mono vandaka kulonguka ti bo Biblia bakaka mbotika.
Kisalu na Bansi ya Balte
Na 1987, bo bingaka Marko na kukwenda kusala na Betele. Kimvuka na beto ya ndinga ya bidimbu na kumaka ngolo, yo yina beto vandaka kudibongisa sambu na kukwenda na kisika ya nkaka.
Pene-pene ya ntangu yina, beto kumaka ti dibaku ya kulonga nsangu na bateritware ya Erope ya Este. Yo yina, na janiver 1992, mono kwendaka ti mpangi ya nkaka ya kifwa-makutu na bwala Tallinn, na insi Estonie.
Beto kutanaka ti mpangi mosi ya nkento yina mpangi na yandi ya bakala vandaka kifwa-makutu. Ata yandi sepelaka ve ti nsangu ya Kimfumu, yandi sadisaka beto na kukutana ti bifwa-makutu mingi ya Estonie. Na mpimpa ya nsuka ya beto lutisaka kuna, yandi nataka beto na lukutakanu yina Kimvuka ya Bifwa-Makutu ya Estonie ya Tallinn vandaka kusala. Beto kumaka na ntwala mpi fulusaka mesa ti bazulunalu mpi mikanda na ndinga ya Etsonie mpi ya Russie. Beto pesaka bantu mikanda kiteso ya 100 mpi bazulunalu kiteso ya 200; beto bakaka ba adresi ya bantu kiteso ya 70. Na nkokila yina, beto tulaka fondation ya kisalu ya kulonga nsangu ya mbote na ndinga ya bidimbu ya Estonie!
Na ntangu ya voyage mosi kisalu ya kulonga na bansi ya Baltes
Ntama mingi ve na nima, Mono ti Maire, beto yantikaka kukwenda mbala na mbala na Estonie sambu na kulonga. Beto yantikaka kusala bangunga fioti kisalu na beto ya kinsuni mpi kumaka bapasudi-nzila ya ntangu yonso. Na 1995, beto kwendaka kuzinga pene-pene ya Helsinki sambu yo vanda pete na kukwenda na Tallinn na kamio ya bo vandaka kubinga ferry. Kisalu na beto ya kulonga na Estonie vandaka kitoko kuluta mutindu beto vandaka kuyindula!
Beto vandaka ti balongoki ya Biblia na kiteso yina beto lenda longuka ti bo, mpi 16 na kati na bo bakaka mbotika; bampangi-bankento zole ya dibuta mosi yina vandaka bifwa-makutu mpi bifwa-meso vandaka na kati na bo. Ntangu mono vandaka kulonguka ti bo, mono vandaka kusala bibimbu na maboko na bo; bo ke bingaka metode yai ndinga ya bidimbu ya tactile.
Kulonguka ti bifwa-makutu vandaka mpasi mingi. Na ntangu yina, beto vandaka ve ata ti mukanda mosi ya ndinga ya bidimbu na teritware na beto, yo yina mono vandaka kusadila mingi bifwanisu ya kitoko yina ke vandaka na mikanda na beto; mono vukisaka yo na album mosi.
Betele ya Finlande lombaka mono na kukwenda na Lettonie mpi na Lituanie sambu na kuzaba nki beto lenda sala sambu na kusadisa bantu ya teritware ya bifwa-makutu ya bansi yina. Beto kwendaka mbala mingi na bansi yina mpi sadisaka Bambangi ya Yehowa ya bansi yango na kusosa bifwa-makutu. Konso insi kele ti ndinga na yo ya bidimbu. Yo yina, beto longukaka ndinga ya bidimbu ya Estonie, ya Lettonie mpi ya Lituanie; beto longukaka mpi mwa fioti Ndinga ya Bidimbu ya Russie, yina bifwa-makutu ya Russie ya ke zingaka na bansi ya Balte ke sadilaka.
Kansi yo kele mawa sambu na nima ya kusala ba voyage na nsungi ya bamvula nana na Estonie mpi na bansi ya nkaka ya Balte, bo kangaka Maire maladi ya bo ke bingaka maladi ya Parkinson mpi yo lombaka nde bo sukisa kisalu yai.
Beto Me Kudibongisa Sambu na Kusadisa Bifwa-Makutu
Na 1997, bo salaka kimvuka ya kubalula mikanda na ndinga ya bidimbu na Betele ya Finlande. Sambu beto vandaka kuzinga pene-pene, Mono ti Maire, beto vandaka kusadisa na kuyidika mikanda ya ndinga ya bidimbu; mono ke landaka kusala yo bantangu ya nkaka tii bubu yai. Beto vandaka kusala kumosi ti mwana na beto Marko. Kumosi ti nkento na yandi Kirsi, Marko kumaka kusadisa na kupesa formation na bimvuka ya ndinga ya bidimbu na bansi ya nkaka.
Ke sadisa na kusala bavideo ya Ndinga ya Bidimbu ya Finlande
Diaka, Betele bongisaka malongi sambu na kusadisa bansamuni yina kele ve bifwa-makutu na kulonguka ndinga ya bidimbu. Malongi yina me sadisaka sambu yo me pusaka bampangi mingi na kukwisa na bimvuka mpi mabundu ya ndinga ya bidimbu; bo ke sadisaka na kisalu ya kulonga mpi na balukutakanu mpi bo ke sadilaka dibundu.
Mono Kele Kaka ti Nzala ya Ngolo ya Kusadisa
Na 2004, Mono ti Maire, beto sadisaka na kukangula dibundu ya ntete ya ndinga ya bidimbu ya Finlande na Helsinki. Na nima ya bamvula tatu, yo kumaka dibundu ya ngolo mpi ya kikesa yina vandaka ti bapasudi-nzila mingi.
Diaka, beto yantikaka kudibongisa sambu na kukwenda na kisika yina mpusa ya bansamuni vandaka mingi. Na 2008, beto kwendaka pene-pene ya Tampere mpi vutukaka na kimvuka ya ndinga ya bidimbu yina beto yambulaka bamvula 34 me luta. Mvula mosi na nima, kimvuka yina ya ndinga ya bidimbu kumaka dibundu ya zole ya ndinga ya bidimbu na Finlande.
Kansi na nima, Marie kumaka kubela ngolo. Mono sadisaka yandi na kiese yonso tii kuna yandi fwaka na 2016. Ata mono kele ti nzala ya Maire mingi, mono ke vingila na kukutana diaka ti yandi na nsi-ntoto ya mpa, kisika maladi ta vanda diaka ve.—Yezaya 33:24; Kusonga 21:4.
Na ntangu mono ke vingila ntangu yina, mono kele kaka ti nzala ya ngolo kibeni ya kulonga nsangu ya mbote na bampangi na mono bifwa-makutu, kisalu yina mono ke salaka na luzingu na mono na bamvula 60 ya me luta!
a Yo vandaka na ntwala nde bo tula ngidika ya ke lombaka nde bankuluntu kusolula ntete ti bantu yina ke zola kubaka mbotika.