Tuba Mambu Yina Bantu Lenda Bakisa

NTANGU nge ketuba, kusuka ve kaka na kuzabisa bansangu. Sala ngolo na mpila nde bantu yina kewa nge kubakisa mambu ya nge ketuba. Kusala mutindu yai lenda sadisa nge na kusolula mbotembote ti bantu, yo vanda nge ketuba na ntwala ya dibundu to na bantu yina kele ve Bambangi.

Sambu bantu kubakisa mambu ya nge ketuba, yo kelombaka kulungisa mambu mingi. Beto tubilaka mwa mambu yango na Dilongi ya 26, “Mutindu ya Kuyidika Bangindu na Ndonga.” Yankaka kele na Dilongi ya 30, “Kutula Dikebi na Muntu ya Nge Kesolula ti Yandi.” Na dilongi yai, beto tayika mwa mambu yankaka.

Bangogo mpi Kutuba ya Kukonda Mpasi. Bangogo ya kukonda mpasi mpi bansa ya nkufi kele bisadilu ya ngolo sambu na kusolula. Disolo ya Yezu na Zulu ya Ngumba kele mbandu ya diskure mosi ya kafukafu yina bantu yonso lenda bakisa na bisika yonso. Bangindu yango lenda vanda ya mpa sambu na bo. Kansi, bo lenda bakisa mambu yina Yezu kutubaka sambu yandi tubilaka mambu yina ketadila beto yonso: mutindu ya kuvanda na kyese, mutindu ya kutomisa bangwisana na beto ti bantu yankaka, mutindu ya kununga na kukatula basusi, mpi mutindu ya kuzwa ntendula ya luzingu. Mpi yandi tubaka bangindu na yandi na ndinga mosi ya kukonda mpasi. (Mat., bakap. 5-7) Ya kyeleka, Biblia kepesa bambandu mingi ya bansa ya kele ya kuswaswana na nda mpi na mutindu bo meyidikaka yo. Lukanu na nge ya ntete fwete vanda ya kubasisa bangindu pwelele mpi na mutindu mosi ya bantu lenda bakisa kukonda mpasi.

Ata ntangu nge ketubila malongi ya kele mpasi na kubakisa, kutuba na mutindu mosi ya kukonda mpasi lenda kumisa malongi yango pete. Inki mutindu nge lenda nunga na kutuba na mutindu mosi ya kukonda mpasi? Kutubila ve bawi na nge mambu mingi ya fyotifyoti ya kukonda mfunu. Yidika malongi na nge na mpila nde bangindu ya mfunu kubasika mbote. Pona na dikebi yonso baverse ya mfunu ya nge tasadila. Na kifulu ya kutanga ntinuntinu verse mosi na nima ya verse yankaka, tanga baverse mpi tendula yo. Kufika ve dibanza mosi ya mbote na kusadilaka bangogo mingi kukonda mfunu.

Ntangu nge kelonguka Biblia ti muntu, sadila minsiku yina mosi. Kumeka ve na kutendula mambu yonso ya fyotifyoti. Sadisa longoki na kubakisa pwelele bangindu ya mfunu. Yandi lenda longuka mambu yina ya fyotifyoti yandi mosi na nima, na kulonguka na yandi mosi mpi na balukutakanu ya dibundu.

Sambu na kulonga na mutindu mosi ya kukonda mpasi, yo kelombaka kudibongisa mbote. Nge fwete bakisa mbote dilongi na nge kana nge kezola kusadisa bantu yankaka na kubakisa yo. Kana nge mebakisa mbotembote kima mosi, nge takuka kupesa bikuma yina ketendula sambu na nki kima yango kele mutindu yina. Nge takuka mpi kutuba yo na bangogo na nge mosi.

Tendula Bangogo Yina Bawi Meyikanaka na Yo Ve. Bantangu yankaka sambu na kutuba na mutindu mosi ya bantu kebakisa, yo kelombaka nde nge tendula bangogo yina bawi na nge meyikanaka na yo ve. Kuyindula ve nde bawi na nge mezaba mambu yonso, kansi kuyindula mpi ve nde bo kele ve ngangu. Sambu nge melongukaka Biblia, nge lenda sadila bangogo mingi yina bantu mezaba ve. Kana nge tendula yo ve, bantu yina kevukanaka ve ti Bambangi ya Yehowa tabakisa ve nde bangogo ‘bantu yina mebikalaka,’ “mpika ya kwikama mpi ya mayele,” “mameme ya nkaka,” mpi “kibuka ya nene” ketendula bimvuka ya sikisiki ya bantu. (Roma 11:5; Mat. 24:45, NW; Yoa. 10:16; Kus. 7:9, NW) Mutindu mosi, katula kaka kana muntu yango kevukanaka na organizasio ya Bambangi ya Yehowa, ziku yandi lenda bakisa ve ntendula ya bangogo bonso, “nsamuni,” “mupasudi-nzila,” “nkengi ya nzyunga,” mpi “Lusungiminu.”

Yo lenda lomba mpi kutendula bangogo yankaka ya kele na Biblia yina bantu yina kele ve Bambangi kesadilaka. Sambu na bantu mingi, “Armagedoni” ketendula lufwa na mvita ya nikleyere. Bo lenda yindula nde “Kimfumu ya Nzambi” kele na ntima ya bantu to nde yo kele na zulu kansi bo lenda yindula ve nde yo kele guvernema. Kutubila ngogo “moyo” lenda nata bantu na kuyindula nde yo kele kima mosi ya kimpeve ya bantu kevandaka na yo mpi ya kebasikaka kana muntu mefwa. Mutindu bo melongaka bantu mingi, “mpeve santu” kele persona ya kele na kati ya Butatu Busantu. Sambu bantu mingi kezitisaka dyaka ve bansiku ya bikalulu ya mbote yina kele na Biblia, bo lenda vanda na mfunu ya lusadisu sambu na kubakisa mambu yina Biblia kezolaka kutuba ntangu yo ketubaka nde: “Beno sala pite ve.”​—1 Kor. 6:18.

Katula kaka kana bantu ketangaka Biblia mbala na mbala, bo lenda bakisa ve kana nge tuba kaka nde, “Polo kusonikaka nde . . . ” to “Luka kutubaka nde . . . ” Sambu bo lenda vanda ti banduku to bantu ya bo kezingaka na bo ya kele na bazina yina. Yo lenda vanda mfunu nde nge yika bangogo ya kesadisa muntu yango na kubakisa nde nge ketubila ntumwa yina kuvandaka Mukristu to nsoniki mosi ya Biblia.

Sambu na bantu mingi bubu yai, yo kelombaka kusadisa bo sambu bo bakisa baverse yina ketubilaka nda, nkufi, nene, fyoti to bikalulu ya bantu ya ntangu ya ntama. Mu mbandu, kutuba nde maswa ya Noa kuvandaka nda kiteso ya ba coudées 300, nene ba coudées 50, nda ba coudées ya kutelema 30, bo lenda bakisa ve ata kima mosi. (Kuy. 6:15, NW) Kansi kana nge tendula bantalu yai na bazina ya bo mezaba, bawi na nge lenda bakisa kukonda kusukinina nene ti nda ya maswa yango.

Pesa Bantendula Yina Mefwana. Sambu bawi na nge kubakisa pwelele dyambu mosi, yo lenda lomba mambu mingi kuluta ntendula ya mbote ya ngogo mosi. Na Yeruzalemi na bilumbu ya Esdrasi, na nima ya kutanga Nsiku, bo vandaka kutendula yo. Sambu na kusadisa bantu bo bakisa ntendula na yo, Balevi vandaka kutendula yo mpi kumonisa mutindu ya kusadila Nsiku yango na mambu yina bantu vandaka kukutana na yo na ntangu yina. (Neh. 8:8, 12) Mutindu mosi mpi, baka ntangu ya kutendula mpi kumonisa mutindu ya kusadila mambu ya baverse yina nge metanga.

Na nima ya lufwa mpi lufutumuku na yandi, Yezu kutendulaka na balongoki na yandi nde mambu yina kusalamaka ntama mingi ve vandaka kulungisa Masonuku. Yandi tubilaka dyaka mingi mukumba yina bo vandaka na yo sambu bo vandaka batemwe ya mambu yina. (Luka 24:44-48) Ntangu nge kesadisa bantu na kubakisa nki mutindu mambu yina bo melonguka fwete vanda na bupusi na luzingu na bo, bo tabakisa kukonda mpasi nki yo ketendula mpenza.

Kisalu ya Ntima Kesalaka. Ya kyeleka, ata bantendula na nge kele ya pwelele, mambu yankaka dyaka lenda sala nde muntu kubakisa to kukonda kubakisa yo. Kana ntima ya muntu mebuya na kuwa mambu ya nge ketuba, yo kekangisaka yandi nzila na kubakisa mambu yina nge ketuba. (Mat. 13:13-15) Sambu na bantu yina ketadilaka mambu kaka na disu ya kinsuni, mambu ya kimpeve kevandaka na mfunu ve ata fyoti. (1 Kor. 2:14) Kana muntu mosi memonisa mpeve ya mutindu yina, yo tavanda mayele na kuzenga mbala mosi disolo, sambu na ntangu yina.

Kansi, ntangu yankaka ntima ya muntu kebuyaka kuwa sambu na bampasi ya muntu yina kemona na luzingu. Kana bo pesa muntu ya mutindu yina dibaku ya kuwa kyeleka ya Biblia na ntangu yankaka, ntima na yandi lenda ndima na kuwa yo. Ntangu Yezu kusongaka bantumwa na yandi nde bantu takanga yandi mpi tafwa yandi, bantumwa kubakisaka ve. Sambu na inki? Sambu yo yina ve mpenza kima ya bo vandaka kukinga mpi kuzola! (Luka 18:31-34) Kansi na nima, bantumwa 11 kubakisaka, mpi bo monisaka yo na mambu yina bo salaka, yina vandaka kuwakana ti mambu yina Yezu kulongaka bo.

Ngolo ya Mbandu Mosi ya Mbote. Beto kesadisaka bantu na kubakisa mambu ya beto ketuba na bangogo na beto mpamba ve, kansi na bisalu na beto mpi. Sambu na yina metala mbala ya ntete ya bo kwendaka na Nzo ya Kimfumu, bantu mingi ketubaka nde bo keyibukaka zola yina bo monaka, kansi bo keyibukaka ve mambu yina bo waka. Mutindu mosi mpi, kyese ya beto kemonisaka mesadisaka bantu mingi na kundima na kuwa kyeleka ya Biblia. Sambu bo monaka bumbote yina bansadi ya Yehowa kemonisaka na kati na bo mpi dikebi ya bo vandaka kutudila bantu yankaka yina vandaka kumona mpasi, bantu mingi mendimaka nde Bambangi kele na dibundu ya kyeleka. Yo yina, na ntangu nge kesala kikesa na kusadisa bantu sambu bo bakisa kyeleka ya Biblia, yindula mutindu nge ketendula yo mpi mbandu ya nge kepesa.