Kĩambĩrĩria

24 Na rĩrĩ, Iburahimu rĩu nĩ aakũrĩte, na agaikangia mĩaka, nake Jehova nĩ aarathimĩte Iburahimu maũndũ-inĩ mothe.+ 2 Iburahimu akiuga atĩrĩ kũrĩ ndungata yake ĩrĩa yarĩ ngũrũ harĩ andũ a nyũmba yake, na noyo yaramataga kĩrĩa gĩothe aarĩ nakĩo:+ “Ndagũthaitha ũige guoko gwaku rungu rwa kĩero gĩakwa, 3 na nĩ ngũtũma wĩhĩte mbere ya Jehova, Ngai wa igũrũ na nowe Ngai wa thĩ, atĩ ndũgũcarĩria mũrũ wakwa mũtumia kuuma kũrĩ airĩtu a Akanaani aya ndũranagia nao.+ 4 No ithenya rĩa ũguo, no mũhaka ũthiĩ bũrũri wa gwitũ, kũrĩ andũ aitũ+ ũcarĩrie mũrũ wakwa Isaaka mũtumia kuo.”

5 No rĩrĩ, ndungata ĩyo ĩkĩmũũria ũũ: “Ĩ mũirĩtu ũcio angĩkorũo atekwenda tũũke nake bũrũri-inĩ ũyũ? Hihi no mũhaka njokie mũrũ waku bũrũri ũcio woimire?”+ 6 Iburahimu akĩmwĩra: “Tigĩrĩra atĩ ndũnatwara mũrũ wakwa kũu.+ 7 Jehova Ngai wa igũrũ, o we ũrĩa wandutire nyũmba-inĩ ya baba na kuuma bũrũri-inĩ wa andũ aitũ+ akĩnjarĩria na akĩĩhĩta harĩ niĩ ũũ:+ ‘Mbeũ yaku*+ nĩ ngaamĩhe bũrũri ũyũ,’+ nĩ egũtũma mũraika wake athiĩ mbere yaku,+ nawe hatarĩ nganja nĩ ũkuonera mũrũ wakwa mũtumia kuuma kũu.+ 8 Ĩndĩ mũirĩtu ũcio angĩkorũo atekwenda mũũke nake-rĩ, ndũgũkorũo ũrĩ rungu rwa mwĩhĩtwa ũyũ. No ndũkanatware mũrũ wakwa kũu.” 9 Nĩ ũndũ ũcio ndungata ĩyo ĩkĩiga guoko kwayo rungu rwa kĩero kĩa Iburahimu mwathi wayo, na ĩkĩĩhĩta ũhoro-inĩ ũcio.+

10 Ndungata ĩyo ĩgĩkĩoya ngamĩra ikũmi cia mwathi wayo na ĩgĩthiĩ, ĩgĩkuua mĩthemba yothe ya indo njega kuuma kũrĩ mwathi wayo. Na ĩgĩthiĩ yerekeire Mesopotamia, itũũra-inĩ rĩa Nahori. 11 Na ĩgĩtũma ngamĩra iturie maru gĩthima-inĩ kĩa maĩ kĩrĩa kĩarĩ nja ya itũũra rĩu. Kwarĩ ta hwaĩ-inĩ ũguo, ihinda rĩrĩa atumia a itũũra maathiaga gũtaha maĩ. 12 Na ĩkiuga: “Jehova Ngai wa Iburahimu mwathi wakwa, ndagũthaitha ũreke ngaacĩre mũthenya ũyũ, na wonie Iburahimu mwathi wakwa wendo waku mwĩhokeku. 13 Rĩu ndĩ haha ndũgamĩte itherũkĩro-inĩ rĩa maĩ, nao airĩtu a andũ a itũũra rĩrĩ nĩ maroka gũtaha maĩ. 14 Nĩ gũtuĩke atĩ mũirĩtu ũrĩa ngwĩra atĩrĩ, ‘Ndagũthaitha ũũhe ndigithũ yaku ya maĩ nĩgetha nyue maĩ,’ nake anjokerie ũũ, ‘Oya ũnyue, na ningĩ nĩ ngũhe ngamĩra ciaku maĩ o nacio,’ reke ũcio akorũo nĩwe ũgũthuurĩra Isaaka ndungata yaku; na njĩra ĩyo reke menye atĩ nĩ wonia mwathi wakwa wendo waku mwĩhokeku.”

15 O na ndungata ĩyo ĩtarĩkĩtie kwaria, Rebeka, mwarĩ wa Bethueli+ mũrũ wa Milika+ mũtumia wa Nahori+ ũrĩa warĩ mũrũ wa nyina na Iburahimu, agĩũka akuuĩte ndigithũ ya maĩ kĩande-inĩ gĩake. 16 Na rĩrĩ, mũirĩtu ũcio aarĩ mũthaka mũno, na aarĩ gathirange; gũtirĩ mũndũrũme o na ũmwe wakomete nake. Agĩikũrũka itherũkĩro-inĩ rĩu, akĩiyũria ndigithũ yake ya maĩ, agĩcoka akĩambata. 17 O hĩndĩ ĩyo ndungata ĩyo ĩgĩtengʼera kũmũtũnga na ĩkĩmwĩra: “Ndagũthaitha ũreke ngunde tũũĩ kuuma ndigithũ-inĩ yaku ya maĩ.” 18 Nake akiuga ũũ: “Nyua mwathi wakwa.” Na o na ihenya akĩruta ndigithũ ĩyo kĩande-inĩ akĩmĩnyita na guoko na akĩmĩhe maĩ. 19 Rĩrĩa aarĩkirie kũmĩhe maĩ, akiuga: “O nacio ngamĩra ciaku nĩ ngũcitahĩra maĩ nginya rĩrĩa irĩnyotoka.” 20 Kwoguo o na ihenya akĩonoria maĩ macio maarĩ ndigithũ-inĩ yake mũharatĩ-inĩ na agĩtengʼera rĩngĩ na rĩngĩ gĩthima-inĩ gũtaha maĩ, na agĩthiĩ na mbere gũtahĩra ngamĩra icio ciayo ciothe maĩ. 21 Hĩndĩ ĩyo yothe mũndũ ũcio aakirĩte o amũrorete agegete, arigĩtwo kana Jehova nĩ aatũmĩte rũgendo rũu rwake rũgaacĩre kana ca.

22 Rĩrĩa ngamĩra ciarĩkirie kũnyua maĩ, mũndũ ũcio akĩmũrutĩra gĩcũhĩ kĩa iniũrũ gĩa thahabu kĩa ũritũ wa nuthu cekeri* na bangiri igĩrĩ cia thahabu cia ũritũ wa cekeri* ikũmi, 23 na akĩmwĩra ũũ: “Ta njĩĩra atĩrĩ, wee wĩ mwarĩ wa ũ? Hihi nyũmba-inĩ ya thoguo nĩ kũrĩ na handũ tũngĩraara?” 24 Nake akĩmwĩra: “Niĩ ndĩ mwarĩ wa Bethueli,+ mũriũ ũrĩa Milika aaciarĩire Nahori.”+ 25 Na akĩongerera ũũ: “Nĩ tũrĩ na nyeki na irio nyingĩ cia ngamĩra o hamwe na handũ ha kũraarũo.” 26 Nake mũndũ ũcio akĩinamĩrĩra na agĩturumithia mũtwe thĩ mbere ya Jehova 27 na akiuga atĩrĩ: “Jehova arogoocwo, o we Ngai wa Iburahimu mwathi wakwa, nĩ gũkorũo ndatiganĩirie wendo* na wĩhokeku wake kwerekera mwathi wakwa. Jehova nĩ andongoretie kũrĩ nyũmba ya ariũ a ithe na mwathi wakwa.”

28 Nake mũirĩtu ũcio agĩtengʼera kwĩra andũ a nyũmba ya nyina maũndũ macio. 29 Na rĩrĩ, Rebeka nĩ aarĩ na mũrũ wa nyina wetagwo Labani.+ Kwoguo Labani agĩtengʼera kũrĩ mũndũ ũcio warĩ nja hau itherũkĩro-inĩ. 30 Rĩrĩa oonire gĩcũhĩ kĩu kĩa iniũrũ gĩa thahabu na bangiri moko-inĩ ma mwarĩ wa nyina na akĩigua ciugo cia mwarĩ wa nyina Rebeka, ũrĩa woigaga atĩrĩ, “Ũũ nĩguo mũndũ ũcio anjĩra,” agĩthiĩ gũtũnga mũndũ ũcio, ũrĩa warũgamĩte hakuhĩ na ngamĩra o hau itherũkĩro-inĩ. 31 Na o rĩo akiuga ũũ: “Ũka, wee mũrathime nĩ Jehova. Ũraikara ũrũngiĩ gũkũ nja nĩkĩ? Nĩ ndahaarĩria nyũmba o hamwe na handũ ha ngamĩra.” 32 Mũndũ ũcio aigua ũguo agĩthiĩ akĩingĩra nyũmba, nake* akĩohora ngamĩra icio na agĩcihe nyeki na irio na akĩmũhe maĩ ma gũthambia magũrũ make na magũrũ ma arũme arĩa maarĩ nake. 33 Ĩndĩ rĩrĩa irio ciaigirũo mbere yake-rĩ, akiuga atĩrĩ: “Ndikũrĩa nginya ndĩmwĩre ũrĩa ndĩrenda kuuga.” Kwoguo Labani akiuga: “Aria!”

34 Agĩkiuga ũũ: “Niĩ ndĩ ndungata ya Iburahimu.+ 35 Na Jehova nĩ arathimĩte mwathi wakwa mũno, na nĩ atũmĩte atonge mũno akamũhe ngʼondu na ngʼombe, betha na thahabu, ndungata cia arũme na cia atumia, o hamwe na ngamĩra na ndigiri.+ 36 Makĩria ma ũguo-rĩ, Sara mũtumia wa mwathi wakwa nĩ aamũciarĩire mũriũ ũkũrũ-inĩ wake,+ na mwathi wakwa nĩ akaamũhe kĩrĩa gĩothe arĩ nakĩo.+ 37 Kwoguo mwathi wakwa nĩ aatũmire ndĩhĩte, akiuga ũũ: ‘Ndũgacarĩrie mũrũ wakwa mũtumia kuuma kũrĩ airĩtu a Akanaani aya ndũranagia nao.+ 38 Ndũgeke ũguo, ĩndĩ ũthiĩ kũrĩ nyũmba ya baba na kũrĩ famĩlĩ itũ,+ nawe ũcarĩrie mũrũ wakwa Isaaka mũtumia kuo.’+ 39 No ngĩũria mwathi wakwa atĩrĩ: ‘Ĩ mũirĩtu ũcio angĩkorũo atekwenda tũũke nake?’+ 40 Nake akĩnjĩra ũũ: ‘Jehova, o we ũrĩa ngoretwo ngĩthiĩ ndĩ mbere yake,+ nĩ egũgũtũmĩra mũraika wake+ na hatarĩ nganja agaacĩrithie rũgendo rwaku, na no mũhaka ũkoonera mũrũ wakwa mũtumia kuuma kũrĩ famĩlĩ itũ na kũrĩ nyũmba ya baba.+ 41 Nĩ ũkwehererio mwĩhĩtwa waku harĩ niĩ angĩkorũo ũgũthiĩ kũrĩ famĩlĩ itũ na marege gũkũnengera mũirĩtu ũcio. Na njĩra ĩyo ndũgũkorũo ũrĩ rungu rwa mwĩhĩtwa waku.’+

42 “Ũmũthĩ rĩrĩa nginyire itherũkĩro-inĩ, njugire ũũ: ‘Jehova Ngai wa Iburahimu mwathi wakwa, angĩkorũo nĩ ũkũgaacĩrithia rũgendo rwakwa, 43 nĩ niĩ ũyũ haha ndũgamĩte itherũkĩro-inĩ. Nĩ gũtuĩke atĩ rĩrĩa harĩũka mũirĩtu+ gũtaha maĩ, ngũmwĩra atĩrĩ, “Ndagũthaitha ũreke ngunde tũũĩ kuuma ndigithũ-inĩ yaku,” 44 nake anjĩre atĩrĩ, “Nyua maĩ, o na ningĩ nĩ ngũtahĩra ngamĩra ciaku maĩ.” Reke mũirĩtu ũcio akorũo nĩwe Jehova athuurĩire mũrũ wa mwathi wakwa.’+

45 “O na itarĩkĩtie kwaria ngoro-inĩ, ndona Rebeka agĩũka akuuĩte ndigithũ yake kĩande-inĩ, nake aikũrũka itherũkĩro-inĩ na ambĩrĩria gũtaha maĩ. Ndamwĩra ũũ: ‘He maĩ ma kũnyua ndagũthaitha.’+ 46 Kwoguo o na ihenya aruta ndigithũ yake kĩande na oiga ũũ: ‘Nyua maĩ,+ na o nacio ngamĩra ciaku nĩ ngũcihe maĩ.’ Nĩ ũndũ ũcio ndakĩnyua maĩ, na o nacio ngamĩra acihee maĩ. 47 Thutha ũcio ndamũũria, ‘Wee wĩ mwarĩ wa ũ?’ nake anjokeria atĩrĩ, ‘Ndĩ mwarĩ wa Bethueli, mũriũ ũrĩa Milika aaciarĩire Nahori.’ Nĩ ũndũ ũcio ndakĩmwĩkĩra gĩcũhĩ iniũrũ na bangiri moko.+ 48 Na ndainamĩrĩra ndaturumithia mũtwe thĩ mbere ya Jehova na ndagooca Jehova Ngai wa Iburahimu mwathi wakwa,+ o we ũcio ũndongoretie njĩra-inĩ ĩrĩa yagĩrĩire nĩguo njoe mũirĩtu wa mũrũ wa nyina na mwathi wakwa ndĩmũtware kũrĩ mũrũ wa mwathi wakwa. 49 Rĩu-rĩ, njĩrai kana nĩ mũkwenda kuonia mwathi wakwa wendo* na wĩhokeku; no angĩkorũo mũtikwenda, mũnjĩre, nĩgetha thiĩ mwena wa ũrĩo kana wa ũmotho.”+

50 Nao Labani na Bethueli magĩcokia ũũ: “Ũndũ ũyũ uumĩte kũrĩ Jehova. Tũtingĩhota gũkwĩra ĩĩ kana ca.* 51 Rebeka arĩ haha mbere yaku. Muoe ũthiĩ, na ũreke atuĩke mũtumia wa mũrũ wa mwathi waku, o ta ũrĩa Jehova oigĩte.” 52 Rĩrĩa ndungata ĩyo ya Iburahimu yaiguire ciugo icio ciao, o rĩmwe ĩkĩinamĩrĩra thĩ mbere ya Jehova. 53 Na ndungata ĩyo ĩkĩambĩrĩria kũruta indo cia betha na cia thahabu na nguo na ĩgĩcihe Rebeka, na ĩkĩhe mũrũ wa nyina o hamwe na nyina indo cia goro. 54 Thutha ũcio ndungata ĩyo na andũ arĩa maarĩ nayo makĩrĩa na makĩnyua, na makĩraara kũu.

Rĩrĩa yokĩrire rũcinĩ, ĩkiuga ũũ: “Njĩtĩkĩriai thiĩ kũrĩ mwathi wakwa.” 55 Nĩ ũndũ ũcio mũrũ wa nyina hamwe na nyina makĩmĩra atĩrĩ: “Reke mũirĩtu ũyũ aikare na ithuĩ na arĩ thikũ ikũmi. Acoke athiĩ.” 56 No ĩkĩmeera ũũ: “Mũtikanjige, tondũ Jehova nĩ agaacĩrithĩtie rũgendo rwakwa. Njĩtĩkĩriai nyumagare, nĩgetha thiĩ kũrĩ mwathi wakwa.” 57 Kwoguo makiuga ũũ: “Reke twĩte mũirĩtu ũcio tũmũũrie.” 58 Magĩta Rebeka na makĩmũũria: “Nĩ ũkwenda gũthiĩ na mũndũrũme ũyũ?” Nake akiuga: “Ĩĩ nĩ ngwenda gũthiĩ.”

59 Magĩgĩtĩkĩria mũirĩtu wao Rebeka+ athiĩ o hamwe na mũreri*+ wake na ndungata ya Iburahimu na andũ ake. 60 Na makĩrathima Rebeka makĩmwĩra: “Mũirĩtu witũ, ũrotuĩka makiri maita ngiri ikũmi,* nayo mbeũ yaku* ĩroegwatĩra kĩhingo kĩa* arĩa mamĩthũire.”+ 61 Rebeka marĩ na ndungata ciake cia airĩtu magĩgĩũkĩra na makĩhaica ngamĩra, na makĩrũmĩrĩra mũndũ ũcio. Kwoguo ndungata ĩyo ĩkĩoya Rebeka na ĩgĩĩthiĩra.

62 Na rĩrĩ, Isaaka agĩkorũo oimĩte mwena wa Biri-lahai-roi,+ tondũ aatũũraga bũrũri wa Negebu.+ 63 Na Isaaka aarĩ nja agĩthianga kũu werũ-inĩ ithaa rĩa hwaĩ-inĩ nĩguo ecũranie.+ Rĩrĩa aatiirire maitho, akĩona ngamĩra igĩũka! 64 Na rĩrĩa Rebeka aatiirire maitho, akĩona Isaaka, na o na ihenya akĩharũrũka akiuma igũrũ rĩa ngamĩra. 65 Agĩcoka akĩũria ndungata ĩyo ũũ: “Nĩ mũndũrũme ũrĩkũ ũũrĩa ũroka agereire werũ-inĩ gũtũtũnga?” Nayo ndungata ĩyo ĩkiuga: “Nĩ mwathi wakwa.” Nake akĩoya taama wake nĩguo ehumbĩre. 66 Nayo ndungata ĩyo ĩkĩra Isaaka maũndũ mothe marĩa yekĩte. 67 Thutha ũcio Isaaka agĩtwara Rebeka hema-inĩ ya nyina Sara.+ Agĩkĩhikia Rebeka agĩtuĩka mũtumia wake; na akĩmwenda mũno,+ na Isaaka agĩkĩhoorerio thutha wa gũkuĩrũo nĩ nyina.+