Gĩa na Ũmĩrĩru Jehova e Hamwe Nawe!

1, 2. (a) Nĩ ngumo irĩkũ ingĩtũteithia kũhiũrania na magerio? (b) Ũngĩtaarĩria wĩtĩkio atĩa? Heana ngerekano.

GŨTUNGATĨRA Jehova nĩ gũtũrehagĩra gĩkeno. O na kũrĩ ũguo, nĩ tũcemanagia na mathĩna marĩa makoraga andũ othe, ningĩ no ‘tũnyarirĩke nĩ ũndũ wa maũndũ marĩa maagĩrĩire.’ (1 Pet. 3:14; 5:8, 9; 1 Kor. 10:13) Nĩguo tũhote kũhiũrania na magerio ta macio, nĩ tũbataraga wĩtĩkio na ũmĩrĩru.

² Wĩtĩkio nĩ kĩĩ? Mũtũmwo Paulo aandĩkire ũũ: “Wĩtĩkio nĩguo ũmenyithanagia atĩ maũndũ marĩa merĩgĩrĩirũo nĩ ma ma, na nĩguo wĩ kĩhooto gĩa kũmenyithania atĩ maũndũ marĩa matonekaga marĩ ho.” (Ahib. 11:1) Bibilia ĩngĩ yugaga ũũ: “Wĩtĩkio nĩ irũa rĩa kuonania maũndũ marĩa tũtanyaga. Wĩtĩkio nĩ gũkorũo na ma igũrũ rĩgiĩ maũndũ tũtangĩhota kuona.” (The Simple English Bible) Tũngĩheo irũa rĩa kĩndũ kĩna, nĩ tũgĩaga na ma atĩ nĩ gitũ. Tondũ nĩ twĩtĩkĩtie atĩ hĩndĩ ciothe Ngai nĩ ahingagia uuge wake-rĩ, nĩ ta tũheetwo irũa rĩa bata. Wĩtĩkio witũ nĩ ũtũmaga tũkorũo na ma atĩ nĩ tũkona ciĩranĩro cia Bibilia iria tũtanyaga ikĩhinga, na tũgetĩkia maũndũ marĩa tũrutagwo, o na gũtuĩka tũtimonaga.

3, 4. (a) Ũmĩrĩru nĩ kĩĩ? (b) Njĩra ĩmwe tũngĩkĩra wĩtĩkio na ũmĩrĩru witũ hinya nĩ ĩrĩkũ?

³ Ũmĩrĩru ũtaarĩirio atĩ nĩ “gũkorũo na ũcamba wa kwaria na gwĩka maũndũ hatarĩ na guoya rĩrĩa mũndũ acemania na mĩhĩnga na mogwati.” (The New Interpreter’s Dictionary of the Bible) Rĩrĩa twakorũo na ũmĩrĩru, nĩ tuonanagia ũcamba, tũkagĩa na hinya, o na tũkaga guoya.—Mar. 6:49, 50; 2 Tim. 1:7.

⁴ Wĩtĩkio na ũmĩrĩru nĩ ngumo twĩriragĩria kũgĩa. Ĩ tũngĩona nĩ tũrabatara wĩtĩkio makĩria na tũigue tũtarĩ na ũmĩrĩru. Andũ aingĩ arĩa ũhoro wao wandĩkĩtwo thĩinĩ wa Bibilia maarĩ cionereria njega cia kuonania ngumo icio. Kwoguo njĩra ĩmwe ya gwĩkĩra wĩtĩkio na ũmĩrĩru witũ hinya nĩ gũthuthuria cionereria imwe cia icio.

JEHOVA AARĨ HAMWE NA JOSHUA

5. Joshua aabataraga kĩĩ nĩguo agaacĩre wĩra-inĩ ũrĩa aaheetwo?

⁵ Rekei tũcokie meciria na thutha karine ta 35 hĩtũku. Nĩ mĩaka 40 kuuma rĩrĩa Aisiraeli milioni nyingĩ maakũũrirũo ũkombo-inĩ wa Misiri kũgerera guoko kwĩ hinya kwa Jehova. Mũnabii Musa nĩwe ũramatongoria. Arĩ na ũkũrũ wa mĩaka 120, akerorera Bũrũri wa Kĩĩranĩro arĩ haraihu agacoka agakuĩra kũu Kĩrĩma igũrũ kĩa Nebo. Ithenya rĩake rĩgacokwo nĩ Joshua, mũthuri ‘ũiyũrĩtwo nĩ roho wa ũũgĩ.’ (Gũcok. 34:1-9) Aisiraeli makiriĩ kwĩgwatĩra bũrũri wa Kanaani. Nĩguo ahote kũmatongoria, Joshua nĩ arabatara ũũgĩ kuuma kwĩ Ngai. Ningĩ no mũhaka ehoke Jehova amũhe ũmĩrĩru na hinya.—Gũcok. 31:22, 23.

6. (a) Rĩandĩko rĩa Joshua 23:6 rĩtwĩraga tũkorũo na ũmĩrĩru wa gwĩka atĩa? (b) Twĩrutaga ũndũ ũrĩkũ kuumana na ciugo cia Atũmwo 4:18-20 na Atũmwo 5:29?

⁶ No mũhaka ũũgĩ, ũmĩrĩru, na wĩtĩkio ũrĩa Joshua onanirie rĩrĩa maarũagĩrĩra bũrũri wa Kanaani ũkorũo nĩ wekĩrire Aisiraeli hinya. No makĩria ma gũkorũo marĩ na ũcamba mbaara-inĩ, nĩ maabataraga ũmĩrĩru wa gwĩka maũndũ marĩa Joshua aameraga meke. Mũthia-inĩ wa ũtũũro wake, aamerire ũũ mĩario-inĩ yake ya kũmoigĩra ũhoro: “Ũmĩrĩriai mũno, mũrũmie o na mwĩkage maũndũ mothe marĩa maandĩkĩtwo ibuku-inĩ rĩa watho wa Musa, mũtikanagarũrũke na mwena ũngĩ, wa ũrĩo, o na kana wa ũmotho, mũmatige.” (Josh. 23:6) O na ithuĩ nĩ tũbataraga ũmĩrĩru wa gwathĩkĩra Jehova hĩndĩ ciothe. Na makĩria rĩrĩa andũ matwĩra twĩke mũgarũ na wendi wa Ngai. (Thoma Atũmwo 4:18-20; 5:29.) Tũngĩhoya Jehova atũteithie, nĩ egũtũhotithia kũgĩa na mũrũgamo ta ũcio wa ũcamba.

ŨRĨA TŨNGĨGACĨRITHIA MĨTHIĨRE ITŨ

7. Nĩguo eke maũndũ arĩ na ũmĩrĩru na agaacĩre-rĩ, Joshua aabataraga gwĩka atĩa?

⁷ Nĩguo tũgĩe na ũmĩrĩru ũrĩa ũbataranagia harĩ gwĩka wendi wa Ngai, no mũhaka twĩrute na tũrũmĩrĩre Kiugo gĩake. Ũguo nĩguo Joshua eerirũo eke rĩrĩa aatuĩkire mũtongoria ithenya rĩa Musa: “Wee gĩta kũgĩa na hinya, na ũũmĩrĩrie mũno, ũmenyagĩrĩre gwĩka maũndũ mothe o ta ũrĩa watho ũtariĩ ũrĩa Musa, ndungata yakwa, aagwathire wĩkage. . . . Ciugo cia ibuku rĩrĩ rĩa watho itikanatige kwario na kanua gaku; no makĩria nĩ ũgeciragia mohoro ma cio mũthenya o na ũtukũ, nĩ getha ũmenyagĩrĩre gwĩka o ta ũrĩa ũhoro wothe ũtariĩ ũrĩa wandĩkĩtwo thĩinĩ wa rĩo; nĩ gũkorũo weka ũguo, mĩthiĩre yaku nĩ ĩgatũma ũgaacĩre, o na ningĩ nĩ ũkagĩaga na ũũgĩ maũndũ-inĩ maku.” (Josh. 1:7, 8) Joshua nĩ aarũmĩrĩire ũtaaro ũcio, na ‘mĩthiĩre yake ĩkĩgaacĩra.’ O na ithuĩ tũngĩka ũguo, nĩ tũkũgĩa na ũmĩrĩru makĩria na tũgaacĩre ũtungata-inĩ wa Ngai.

8. Ciugo cia rĩandĩko rĩa mwaka wa 2013 irutĩtwo rĩandĩko-inĩ rĩrĩkũ, na wee ũrona ta igũgũteithia atĩa?

⁸ No mũhaka Joshua akorũo nĩ eekĩrirũo hinya mũno rĩrĩa Jehova aathire na mbere kũmwĩra ciugo ici: “Wee gĩta o kũgĩa na hinya, na ũũmĩrĩrie mũno. Ndũkanetigĩre, o na kana ũmake, nĩ ũndũ Jehova Ngai waku e hamwe nawe handũ o hothe harĩa ũrĩthiaga.” (Josh. 1:9) O na ithuĩ Jehova arĩ hamwe na ithuĩ. Kwoguo rekei ‘tũtikanetigĩre kana tũmake’ o na tũngĩcemania na magerio marĩkũ. Ciugo iria iratũkenia makĩria nĩ: ‘Gĩa na hinya na ũũmĩrĩrie; Jehova Ngai waku e hamwe nawe.’ Ciugo icio cia Joshua 1:9 nĩcio ithuurĩtwo irĩ rĩandĩko rĩa mwaka wa 2013. Hatarĩ nganja, rĩandĩko rĩu nĩ rĩrĩtwĩkagĩra hinya mĩeri ĩrĩa ĩ mbere, o ũndũ ũmwe na ciugo na ciĩko cia arĩa maarĩ cionereria cia wĩtĩkio na ũcamba.

MAATUIRE MATUA MAO MARĨ NA ŨMĨRĨRU

9. Rahabu onanirie wĩtĩkio na ũmĩrĩru na njĩra irĩkũ?

⁹ Rĩrĩa Joshua aatũmire athigani erĩ bũrũri wa Kanaani, Rahabu ũrĩa warĩ mũmaraya nĩ aamahithire na akĩhĩngĩca thũ ciao. Nĩ ũndũ wa ciĩko ciake cia wĩtĩkio na ũmĩrĩru, we na nyũmba yake nĩ maahonokirio rĩrĩa itũũra rĩa Jeriko rĩahootirũo nĩ Aisiraeli. (Ahib. 11:30, 31; Jak. 2:25) Hatarĩ nganja, Rahabu nĩ aatiganire na mũtũũrĩre wake mũũru nĩguo akenie Jehova. Andũ amwe arĩa matuĩkĩte Akristiano nĩ magĩte na wĩtĩkio, ũmĩrĩru, na hinya wa gwĩka mogarũrũku ta macio nĩguo makenie Ngai.

10. Ruthu agĩtua itua rĩa kũnyita mbaru ũthathaiya wa ma-rĩ, aahiũranagia na maũndũ marĩkũ, na aagĩire na irathimo irĩkũ?

¹⁰ Thutha wa gĩkuũ kĩa Joshua, Ruthu Mũmoabi nĩ aanyitire ũthathaiya wa ma mbaru arĩ na ũmĩrĩru. Arĩ mũtumia wa ndigwa wa Mũisiraeli, no kũhoteke nĩ oĩ ũhoro mũnini wĩgiĩ Jehova. Nyaciarawe Naomi ũrĩa wakuithĩtie mũthuri wake aatũũraga bũrũri wa Moabi no agĩtua nĩ egũcoka Bethilehemu, taũni ya Aisiraeli. Marĩ njĩra-inĩ, Naomi nĩ aathaithire Ruthu acoke kũrĩ andũ ao, no Mũmoabi ũcio aamũcokeirie ũũ: “Tiga kũningĩrĩria ngũtige, atĩ nĩguo ngarũrũke ndige gũkũrũmĩrĩra; . . . andũ anyu no-o magatuĩka andũ aitũ, nake Ngai waku nowe ũgatuĩka Ngai wakwa.” (Ruth 1:16) Ruthu nĩ aahingirie uuge wake. Thutha-inĩ, akĩhikio nĩ Boazu, mũthuri warĩ wa mbarĩ cia Naomi, magĩciara kahĩĩ na agĩtuĩka ũcũwe wa Daudi na Jesu. Ĩĩ-ni, Jehova nĩ arathimaga ciĩko cia wĩtĩkio na ũmĩrĩru.—Ruth 2:12; 4:17-22; Mat. 1:1-6.

AINGĨ NĨ MAAINGĨRIRIE MĨOYO YAO ŨGWATI-INĨ!

11. Jehoiada na Jehosheba monanirie ũmĩrĩru atĩa, na gwĩka ũguo kwahingirie ũndũ ũrĩkũ?

¹¹ Ũmĩrĩru na wĩtĩkio witũ nĩ wĩkĩragwo hinya rĩrĩa tuona atĩ Ngai arĩ hamwe na arĩa maigaga wendi wake mbere na makarũmbũiya athathaiya arĩa angĩ mbere ya maũndũ mao. Kwa ngerekano, ta wĩcirie igũrũ rĩgiĩ Mũthĩnjĩri-Ngai Mũnene Jehoiada na mũtumia wake Jehosheba. Thutha wa Mũthamaki Ahazia gũkua, nyina, Athalia, nĩ oragire arĩa maatigarĩte a nyũmba ya mũthamaki o tiga Joashu, na akĩoya ũthamaki. Jehoiada na Jehosheba nĩ maaingĩririe mĩoyo yao ũgwati-inĩ, rĩrĩa maahonokirie Joashu mũrũ wa Ahazia na makĩmũhitha mĩaka ĩtandatũ. Mwaka-inĩ wa mũgwanja, Jehoiada akĩanĩrĩrithia Joashu nĩwe mũthamaki na agĩathana Athalia oragwo. (2 Ath. 11:1-16) Jehoiada nĩ aacokire agĩteithĩrĩria Mũthamaki Joashu gũthondeka hekarũ. Na rĩrĩa Jehoiada aakuire arĩ na ũkũrũ wa mĩaka 130, aathikirũo hamwe na athamaki “nĩ ũndũ nĩekĩte Isiraeli maũndũ mega o na agatabarĩra maũndũ ma Ngai, o na ma nyũmba yake.” (2 Maũ. 24:15, 16) Makĩria ma ũguo, ciĩko cia ũmĩrĩru cia Jehoiada na mũtumia wake nĩ ciahonokirie rũciaro rwa Daudi rũrĩa Mesia aacokire kuumana naruo.

12. Ebedi-Meleku eekire gĩĩko kĩrĩkũ kĩa ũcamba?

¹² Ebedi-Meleku, ũrĩa warĩ ndungata nyũmba-inĩ ya Mũthamaki Zedekia nĩ aaingĩririe muoyo wake ũgwati-inĩ nĩ ũndũ wa Jeremia. Mũthamaki ũcio nĩ aaneanĩte Jeremia kũrĩ anene a Juda, arĩa maamũigĩrĩire atĩ nĩ aacogagĩra andũ na makĩmũikia irima-inĩ rĩarĩ na mũtondo, akuĩre kuo. (Jer. 38:4-6) O na gũtuĩka ũndũ ũcio nĩ waingĩririe muoyo wake ũgwati-inĩ tondũ andũ nĩ maamenete Jeremia, Ebedi-Meleku nĩ oririe Zedekia ateithie mũnabii ũcio. Zedekia agĩtĩkĩra na agĩtũma arũme 30 mathiĩ na Ebedi-Meleku makarute Jeremia irima-inĩ. Kũgerera mũnabii ũcio, Ngai nĩ eerire Ebedi-Meleku atĩ nĩ angĩahonokire rĩrĩa Ababuloni mangĩathiũrũrũkĩirie Jerusalemu. (Jer. 39:15-18) Ngai nĩ arathimaga arĩa mekaga wendi wake marĩ na ũmĩrĩru.

13. Ahibirania acio atatũ maatuire itua rĩrĩkũ rĩa ũmĩrĩru, na tũngĩgunĩka atĩa kuumana na ũhoro wao?

¹³ Karine-inĩ ya mũgwanja M.M.M., Ahibirania atatũ ndungata cia Jehova nĩ meyoneire atĩ Ngai nĩ arathimaga arĩa monanagia wĩtĩkio na ũmĩrĩru. Mũthamaki Nebukadinezaru onganithirie anene a Babuloni na agĩathana atĩ mathathaiye mũhianano mũnene wa thahabu. Mũndũ o wothe ũngĩagire gwĩka ũguo nĩ angĩaikirio icua-inĩ rĩa mwaki. Ahibirania acio atatũ meerire Nebukadinezaru ũũ mena gĩtĩo: “Ngai witũ, o we ũrĩa tũtungatagĩra, aahota gũtũhonokia atũrute icua-inĩ rĩu rĩa mwaki ũcio wakanĩte mũno, nake nĩegũtũhonokia moko-inĩ maku, wee mũthamaki witũ. No rĩrĩ, o na kũngĩkorũo ti ũguo-rĩ, kĩmenye, wee mũthamaki witũ, atĩ tũtirĩ hingo tũngĩtungatĩra ngai ciaku, o na kana tũhoe mũhianano ũcio ũhandithĩtie wa thahabu.” (Dan. 3:16-18) Kũhonokio kwa magegania kwa Ahibirania acio atatũ nĩ gũtaarĩirio wega thĩinĩ wa Danieli 3:19-30. O na gũtuĩka ti ũhũthũ tũikio icua-inĩ rĩa mwaki-rĩ, nĩ tũcemanagia na magerio ma wĩkindĩru na no tũkorũo na ma atĩ Ngai nĩ arĩtũrathimaga nĩ ũndũ wa wĩtĩkio na ũmĩrĩru witũ.

14. Kũringana na Danieli mũrango wa 6, Danieli eekire ũndũ ũrĩkũ wa ũmĩrĩru na moimĩrĩro maarĩ marĩkũ?

¹⁴ Danieli nĩ onanirie wĩtĩkio na ũmĩrĩru rĩrĩa thũ ciake ciahatĩkire Mũthamaki Dario athane atĩ “mũndũ o wothe ũrĩa ũngĩhoya ũndũ harĩ ngai o na ĩrĩkũ, o na kana harĩ mũndũ o na ũrĩkũ, tiga o akũhoe wee, mũthamaki witũ, hĩndĩ ya matukũ mĩrongo ĩtatũ ĩgĩgathira-rĩ, no nginya aikio irima-inĩ rĩa mĩrũthi.” Rĩrĩa Danieli aamenyire atĩ irũa rĩu nĩ rĩekĩrũo thaĩri, “akĩinũka gwake; nacio ndirica cia nyũmba yake ciahingũragwo irorerete mwena wa Jerusalemu; nake agagĩturagia ndu o mũthenya gatatũ akahoya Ngai, akĩmũcokagĩria ngatho, o ta ũrĩa aamenyerete gwĩka.” (Dan. 6:6-10) Macũngĩrĩro-inĩ, Danieli ũcio warĩ na ũmĩrĩru agĩikio irima rĩa mĩrũthi—no Jehova akĩmũhonokia.—Dan. 6:16-23.

15. (a) Akula na Pirisika maatũigĩire kĩonereria kĩrĩkũ kĩa wĩtĩkio na ũmĩrĩru? (b) Ciugo cia Jesu thĩinĩ wa Johana 13:34 ciugĩte atĩa, na Akristiano aingĩ monanĩtie wendo ta ũcio atĩa?

¹⁵ Nĩ ũndũ wa maũndũ matagwetetwo thĩinĩ wa Bibilia, Akula na Pirisika nĩ ‘meendire gũtinio mĩtwe nĩ getha Paulo ndakoragwo.’ (Atũm. 18:2; Rom. 16:3, 4) Meekire kũringana na ciugo ici cia Jesu marĩ na ũmĩrĩru: “Rĩu ngũmũhe rĩathani rĩerũ, nĩ atĩ mwendane; o ta ũguo niĩ ndĩmwendete, inyuĩ mwendane o ro ũguo inyuene.” (Joh. 13:34) Watho wa Musa woigĩte atĩ mũndũ endage ũrĩa ũngĩ o ta ũrĩa eyendete we mwene. (Alaw. 19:18) No rĩathani rĩa Jesu rĩarĩ “rĩerũ” amu rĩataaragĩria wendo ũrĩa ũngĩtũma tũrute mĩoyo itũ nĩ ũndũ wa arĩa angĩ, ta ũrĩa eekire. Nĩ ũndũ wa wendo, Akristiano aingĩ ‘manenda gũtinio mĩtwe’ marĩ na ũmĩrĩru makĩgitĩra athathaiya arĩa angĩ nĩguo matigekwo ũũru kana moragwo nĩ thũ.—Thoma 1 Johana 3:16.

16, 17. Arũmĩrĩri amwe a tene a Kristo maacemanirie na igerio rĩrĩkũ rĩa wĩtĩkio, na ũndũ ũcio ũringaine atĩa na wa Akristiano amwe a mahinda maya maitũ?

¹⁶ O ta Jesu, Akristiano a karine ya mbere maathathayagia o Jehova wiki marĩ na ũcamba. (Mat. 4:8-10) Matietĩkagĩra gũcina ũbumba nĩguo monanie gĩtĩo harĩ mũtongoria wa Roma. (Rora mbica.) Daniel P. Mannix aandĩkire ũũ: “Nĩ Akristiano anini mũno maakaanire wĩtĩkio wao o na gũtuĩka nĩ maaigagĩrũo kĩgongona kĩna mwaki kũu kĩhaaro-inĩ. Ũndũ ũrĩa mũndũ ũnyitĩtwo aabataraga gwĩka no gũikia kaũbumba kanini mwaki-inĩ ũcio agacoka akaheo Irũa rĩa Igongona na akarekererio. Ningĩ nĩ aataragĩrio atĩ ti mũtongoria ũcio arathathaiya; no gwĩtĩkĩra tu aretĩkĩra atĩ mũtongoria ũcio arĩ ta mũnene wa bũrũri wa Roma nĩ ngai. O na kũrĩ ũguo, hakuhĩ Akristiano othe nĩ maaregaga gwĩka ũguo atĩ no getha mehonokie.”—Those About to Die.

¹⁷ Akristiano a mahinda maya arĩa maahingĩirũo kambĩ cia Nazi na maangʼetheire gĩkuũ nĩ maaheagwo mĩeke mĩingĩ ya kũrekererio mangĩekĩrire thaĩri marũa-inĩ ma kuonania atĩ nĩ makaana Jehova. No nĩ anini mũno meekire ũguo. Aira a Jehova Atutsi na Ahutu nĩ meingĩragia ũgwati-inĩ wa kũũragwo nĩ ũndũ wa kũhithana hĩndĩ ĩrĩa kwarĩ na njũragano nene Rwanda. Magerio ta macio nĩ mabataraga ũmĩrĩru na wĩtĩkio.

RIRIKANA, JEHOVA E HAMWE NA ITHUĨ!

18, 19. Nĩ cionereria irĩkũ cia wĩtĩkio na ũmĩrĩru thĩinĩ wa Bibilia ingĩtũteithia kũruta wĩra witũ wa kũhunjia?

¹⁸ Ũmũthĩ tũrĩ na gĩtĩo gĩa kũnyitanĩra wĩra-inĩ ũrĩa mũnene mũno wanehokerũo ndungata cia Ngai gũkũ thĩ—wa kũhunjia ndũmĩrĩri ya Ũthamaki na gũtua andũ arutwo. (Mat. 24:14; 28:19, 20) Githĩ tũticokagia ngatho mũno nĩ kĩonereria kĩega kĩa Jesu! “Aathiangaga, akĩhunguraga matũũra o na mĩciĩ, akahunjagia Ũhoro-ũrĩa-Mwega wa ũthamaki wa Ngai, akĩũheanaga kũrĩ andũ.” (Luk. 8:1) O take, nĩ tũbataraga wĩtĩkio na ũcamba nĩguo tũhunjie ndũmĩrĩri ya Ũthamaki. Tũgĩteithĩrĩrio nĩ Ngai, no tũtuĩke ta Nuhu, “mũhunjia wa ũhoro wa ũthingu” ũtaarĩ na guoya akĩhunjĩria ‘kĩrĩndĩ gĩtetigĩrĩte Ngai’ kĩrĩa kĩarorete kũniinwo nĩ kĩguũ.—2 Pet. 2:4, 5.

¹⁹ Mahoya nĩ matũteithagia kũruta wĩra wa kũhunjia. Rĩrĩa arũmĩrĩri amwe a Kristo maahoire mahotithio ‘kwaragia ũhoro wa Ngai momĩrĩirie mũno-rĩ,’ ithaithana rĩu nĩ rĩacokirio. (Thoma Atũmwo 4:29-31.) Angĩkorũo nĩ ũiguaga guoya kũhunjia nyũmba kwa nyũmba, hoya Jehova wĩtĩkio na ũcamba makĩria na nĩ egũkũhe.—Thoma Thaburi 66:19, 20.a

20. Nĩ ũteithio ũrĩkũ tũkoragwo naguo tũrĩ ndungata cia Jehova?

²⁰ Ti ũndũ mũhũthũ gwĩka wendi wa Ngai tũgĩcemanagia na magerio thĩinĩ wa thĩ ĩno njũru na ĩiyũrĩte mathĩna. O na kũrĩ ũguo, tũtirĩ oiki. Jehova arĩ hamwe na ithuĩ. O na Mũrũwe, o we Mũtwe wa kĩũngano. Ningĩ twĩna Aira a Jehova angĩ makĩria ma 7,000,000 thĩinĩ wa thĩ yothe. Tũrĩ hamwe nao, rekei tũthiĩ na mbere kuonania wĩtĩkio na kũhunjia ũhoro ũrĩa mwega tũrĩ na rĩandĩko ritũ rĩa mwaka meciria-inĩ: ‘Gĩa na hinya na ũũmĩrĩrie; Jehova Ngai waku e hamwe nawe.’—Josh. 1:9.