‘Ũthamaki Waku nĩ Ũũke’ Ũgooka Rĩ?

1, 2. (a) Nĩ kĩĩ gĩtũmaga andũ magĩe na mũthemba mũna wa ũtumumu? (b) Nĩ ũndũ ũrĩkũ tũĩ wĩgiĩ Ũthamaki wa Ngai?

NO GŨKORŨO wanona atĩ thutha wa andũ kwĩyonera ũndũ mũna ũkĩhaanĩka, ti hingo ciothe macokaga kũririkana maũndũ na njĩra ĩhanaine. Ningĩ, mũndũ no aage kũririkana maũndũ mothe marĩa ndagĩtarĩ aamwĩrire thutha wa kũmũthima. Kana wahota kuona mũndũ agĩetha cabi kana macicio make na irĩ o hakuhĩ nake. Maũndũ macio mothe mahutĩtie kĩrĩa athuthuria moigaga nĩ mũthemba wa ũtumumu. Ũtumumu ũcio nĩ kwaga kuona kana kũriganĩrũo nĩ ũndũ kana kĩndũ nĩ ũndũ wa gũkorũo na maũndũ maingĩ. Gũtuĩkaga atĩ meciria maitũ matingĩhota gũkindĩria biũ maũndũ-inĩ maingĩ hĩndĩ ĩmwe.

² Andũ aingĩ matukũ-inĩ maya marĩ na ũtumumu o ta ũcio ũhoro-inĩ wĩgiĩ maũndũ marĩa marekĩka thĩinĩ wa thĩ. Mahota gwĩtĩkĩra atĩ maũndũ nĩ macenjetie mũno kuuma 1914, ĩndĩ mage gũtaũkĩrũo nĩ gĩtũmi kĩa maũndũ macio. Ithuĩ arutwo a Bibilia nĩ tũĩ atĩ Ũthamaki wa Ngai nĩ wokire mwaka wa 1914, rĩrĩa Jesu aatuirũo Mũthamaki igũrũ. O na kũrĩ ũguo, nĩ tũĩ atĩ kũrĩ maũndũ mangĩ ma ihoya rĩrĩ matahingĩte: “Ũthamaki waku ũũke. O ũrĩa wendete Wee, nĩwĩkagwo gũkũ thĩ, o ta ũrĩa wĩkagwo kũu Igũrũ.” (Mat. 6:10) Hatarĩ nganja, ũmwe wamo nĩ kũninwo kwa mũtabarĩre ũyũ mũũru. Rĩrĩa ũkaaninwo, norĩo wendi wa Ngai ũgeekwo gũkũ thĩ ta ũrĩa wĩkagwo igũrũ.

3. Tũgunĩkĩte atĩa nĩ ũndũ wa kwĩruta Kiugo kĩa Ngai?

³ Nĩ ũndũ wa kwĩruta Kiugo kĩa Ngai kaingĩ, nĩ tũrona atĩ ũrathi nĩ ũrahingio matukũ-inĩ maya. Na githĩ ti ngũrani mũno na andũ arĩa angĩ! Marĩ na mĩhangʼo mĩingĩ mũno ya ũtũũro ũũ atĩ matirona ũira ũrĩa wonanagia wega atĩ Kristo akoretwo agĩathana kuuma 1914, na ica ikuhĩ nĩ egũka gũtuanĩra. O na kũrĩ ũguo, nĩ wega o mũndũ eyũrie ũũ: ‘Hihi ndĩ o na wĩtĩkio mũrũmu atĩ mũico wa mũtabarĩre ũyũ ũrĩ hakuhĩ mũno, na atĩ maũndũ marĩa marekĩka thĩinĩ wa thĩ nĩ maronania ũguo?’ O na angĩkorũo no hĩndĩ ũratuĩkire Mũira wa Jehova-rĩ, nĩ maũndũ marĩkũ wonaga marĩ ma bata mũno? O ũrĩa macokio maku mangĩkorũo matariĩ, reke twarĩrĩrie maũndũ matatũ ma bata marĩa matũmaga twĩtĩkie biũ atĩ ica ikuhĩ wendi wa Ngai nĩ ũgwĩkwo gũkũ thĩ.

ATWARI A MBARATHI NĨ MARĨKĨTIE GŨKA

4, 5. (a) Jesu akoretwo agĩka atĩa kuuma 1914? (Rora mbica kĩambĩrĩria-inĩ gĩa gĩcunjĩ gĩkĩ.) (b) Atwarithia atatũ a mbarathi marũgamĩrĩire kĩĩ, na ũrathi ũcio ũhingĩte atĩa?

⁴ Jesu Kristo, ũrĩa wonanĩtio agĩtwarithia mbarathi njerũ nĩ eekĩrirũo thũmbĩ ya Ũthamaki kũrĩa igũrũ mwaka wa 1914. Kuuma hĩndĩ ĩyo, nĩ aambĩrĩirie ũtoorania wake kwerekera mũtabarĩre mũru wa Shaitani. (Thoma Kũguũrĩrio 6:1, 2.) Ũrathi wa Kũguũrĩrio mũrango wa 6 wonanagia atĩ thutha wa Ũthamaki wa Ngai kũhandwo igũrũ, thĩ nĩ ĩngĩathũkire mũno. Maũndũ ta mbaara, ngʼaragu, mĩrimũ na maũndũ mangĩ ma kũrehe ikuũ nĩ mangĩongererekire mũno. Thĩinĩ wa ũrathi ũcio, atwarithia atatũ a mbarathi arĩa mathiĩte moimĩte Jesu thutha, nĩo marũgamĩrĩire maũndũ macio.—Kũg. 6:3-8.

⁵ O na gũtuĩka mabũrũri maingĩ nĩ maaiguanĩire gũtũũria thayũ, thayũ nĩ ‘waninirũo thĩinĩ wa thĩ’ o ta ũrĩa kwarathĩtwo. Mbaara ya Mbere ya Thĩ yarĩ o kĩambĩrĩria kĩa mbaara ingĩ njũru iria cingĩeheririe thayũ thĩinĩ wa thĩ. Ningĩ o na gũtuĩka kuuma 1914 nĩ gũkoretwo na ũgaacĩru mũingĩ wa kĩĩmbeca na wa gĩsayanisi, ngʼaragu no ĩrathiĩ na mbere gũthũkia thayũ thĩinĩ wa thĩ. Makĩria ma ũguo, ithuothe no twĩtĩkanie atĩ mĩrimũ, icanjama cia ndũire, na ‘maũndũ mangĩ ma kũrehe mũthiro’ marathiĩ na mbere kũniina andũ milioni nyingĩ o mwaka. Maũndũ macio marathiĩ matororoketie, magekĩka maita maingĩ mũno na makooraga andũ aingĩ mũno gũkĩra hĩndĩ ĩngĩ o yothe. Hihi nĩ ũrona gĩtũmi kĩa maũndũ macio?

6. Nĩa maamenyire kũhinga kwa ũrathi wa Bibilia, na meekire atĩa maamenya?

⁶ Gũtuthũka kwa Mbaara ya Mbere ya Thĩ na kuumĩra kwa homa ya Kĩhispania nĩ maũndũ maarigithirie andũ aingĩ mũno thĩinĩ wa thĩ. O na kũrĩ ũguo, Akristiano aitĩrĩrie maguta nĩ maatanyĩte mũno mwaka wa 1914, ũrĩ mũico wa ‘Mahinda ma Ndũrĩrĩ.’ (Luk. 21:24) Matiamenyaga biũ maũndũ marĩa mangĩekĩkire. Ĩndĩ nĩ maamenyaga atĩ mwaka ũcio warĩ wa bata mũno harĩ wathani wa Ngai. Rĩrĩa maataũkĩirũo ũrĩa ũrathi wa Bibilia wahingaga, makĩambĩrĩria o na ihenya kũmenyithia andũ marĩ na ũmĩrĩru atĩ Ũthamaki wa Ngai nĩ wambĩrĩirie gwathana. Kĩyo kĩao gĩa kũhunjia ũhoro wa Ũthamaki ũcio nĩ gĩatũmire manyarirũo mũno. Kũnyarirũo kũu o nakuo kwarĩ kũhinga kwa ũrathi wa Bibilia. Mĩaka ĩrĩa yarũmĩrĩire, thũ cia Ũthamaki ciaambĩrĩirie ‘kũhaaragĩria ũnũhi na njĩra ya kũhũthĩra watho.’ Ningĩ nĩ ciaambĩrĩirie gwĩka andũ a Ngai maũndũ ma ũhinya, kũmohithia njera na kũmoraga na njĩra ya kũmacuria, kũmaratha kana kũmarenga mĩtwe.—Thab. 94:20; Kũg. 12:15.

7. Nĩ kĩĩ kĩragiria andũ aingĩ mataũkĩrũo nĩ maũndũ marĩa marathiĩ na mbere thĩinĩ wa thĩ?

⁷ O na kũrĩ na ũira mũingĩ ũguo atĩ Ũthamaki wa Ngai nĩ wambĩrĩirie gwathana igũrũ-rĩ, nĩ kĩĩ gĩtũmaga andũ aingĩ maage gũtaũkĩrũo nĩ ũndũ ũcio? Nĩ kĩĩ gĩtũmaga maage kuona atĩ maũndũ marĩa marekĩka thĩinĩ wa thĩ marahingia ũrathi wa Bibilia o ta ũrĩa ndungata cia Ngai ikoretwo ikĩhunjia kwa ihinda iraya? No kũhoteke andũ aingĩ mathingataga tu maũndũ marĩa monaga na maitho. (2 Kor. 5:7) Ningĩ no kũhoteke mĩhangʼo ya ũtũũro nĩ ĩmatumumarĩtie makaga kuona maũndũ marĩa Ngai areka. (Mat. 24:37-39) Amwe nao no kũhoteke mahĩngĩcĩtwo nĩ mĩhuhu ya Shaitani. (2 Kor. 4:4) Wĩtĩkio na ũtaũku wa kĩĩroho nĩ ũrabatarania nĩguo mũndũ ahote kuona maũndũ marĩa Ngai areka. Na githĩ ti gĩkeno kĩnene atĩ ithuĩ nĩ tũhingũrĩtwo maitho tũkahota kuona maũndũ marĩa marathiĩ na mbere!

WAGANU ŨRATHIĨ WONGEREREKETE

8-10. (a) Rĩandĩko rĩa 2 Timotheo 3:1-5 rĩhingĩte atĩa? (b) Nĩkĩ kĩngĩtũma tuuge waganu nĩ wongererekete?

⁸ Gĩtũmi gĩa kerĩ kĩrĩa gĩtũmaga tũmenye atĩ ica ikuhĩ Ũthamaki wa Ngai nĩ ũkwambĩrĩria gwathana gũkũ thĩ, nĩ atĩ waganu thĩinĩ wa thĩ ũrathiĩ wongererekete. Maũndũ marĩa maarathĩtwo thĩinĩ wa 2 Timotheo 3:1-5 nĩ makoretwo makĩoneka ihinda-inĩ rĩa hakuhĩ mĩaka igana rĩmwe. Na to ũguo wiki, maũndũ macio ningĩ rĩu nĩ makĩrĩtie njano, na magatherema kũndũ guothe thĩinĩ wa thĩ. Hihi we nĩ wĩyoneire ũndũ ũcio? Rekei twarĩrĩrie ngerekano ciigana ũna irekĩra ũndũ ũcio mũkonde.—Thoma 2 Timotheo 3:1, 13.

⁹ Ta ringithania maũndũ marĩa moonekaga marĩ magigi mĩaka-inĩ ya 1940 kana 1950, na marĩa marekĩka matukũ-inĩ maya mawĩra-inĩ, maũndũ-inĩ ma gwĩkenia, mathako-inĩ, na mĩĩhumbĩre-inĩ. Maũndũ makĩrĩtie njano ma ũhinya na ũũra thoni maiyũrĩte kũndũ guothe. Andũ nĩ ta maracindana gwĩka ciĩko cia ũhinya, waganu na ũnũhi. Tabarĩra cia TV iria cioonagwo irĩ njũru mĩaka-inĩ ya 1950 ũmũthĩ ironwo irĩ njega cia kwĩrorerũo nĩ andũ thĩinĩ wa famĩlĩ. Nĩ twĩyoneire ũrĩa maũndũ ma arũme arĩa makomaga na arũme arĩa angĩ na atumia arĩa makomaga na atumia arĩa angĩ, ũrĩa maingĩrĩte maũndũ-inĩ ma gwĩkenia, mĩĩhumbĩre-inĩ, na ũrĩa mareka maũndũ macio mategũconoka. Nĩ gĩkeno kĩnene kuona atĩ ithuĩ nĩ tũmenyete ũrĩa Ngai onaga maũndũ ta macio!—Thoma Judasi 14, 15.

¹⁰ Ningĩ ta wĩcirie mĩtugo ya andũ ethĩ ĩrĩa yoonekaga ĩrĩ ya ũremi mĩaka-inĩ ya 1950 ũkĩringithania na ũrĩa mareka ũmũthĩ. Kwa ngerekano, mĩaka-inĩ ĩyo aciari nĩ moonaga ũrĩ ũndũ mũũru mũno mwana wao angĩambĩrĩirie kũnyua thigara, njohi, kana gũthiĩ ndaci-inĩ iria itagĩrĩire. Mahinda-inĩ maya tũiguaga riboti cia kũgegania hakuhĩ o mũthenya: Mũrutwo wa mĩaka 15 akaratha arutwo arĩa mathomaga nao, erĩ magakua na 13 makagurario. Gĩkundi kĩa matinĩnja arĩu gĩkooraga kairĩtu ka mĩaka kenda na gĩkahũũra ithe na mũndũ ũngĩ wa famĩlĩ yao. Riboti ĩmwe kuuma bũrũri ũmwe wa Asia yoonanirie atĩ nuthu ya wĩki-naĩ ũrĩa wekĩtwo ihinda-inĩ rĩa mĩaka ikũmi ĩrĩa yahĩtũkĩte, wekĩtwo nĩ andũ ethĩ. Hihi nĩ kũrĩ mũndũ ũngiuga atĩ maũndũ matitororoketie?

11. Nĩ kĩĩ kĩragiria andũ aingĩ mamenye atĩ maũndũ marathiĩ mathũkĩte?

¹¹ Mũtũmwo Petero oigire ũũ: “Matukũ marĩa ma kũrigĩrĩria nĩgũgoka andũ anyũrũrania me na kĩnyũrũri, na marũmanagĩrĩre na merirĩria mao moru, na moranagie atĩrĩ, Kaĩ kĩĩranĩro gĩa gũcoka gwake gĩgakinya-rĩ? Nĩ ũndũ kuuma o hĩndĩ ĩrĩa maithe maitũ maakomire-rĩ, maũndũ mothe matũire o ta ũrĩa maatariĩ kuuma o rĩrĩa thĩ yombirũo.” (2 Pet. 3:3, 4) Nĩ kĩĩ gĩtũmaga andũ moige ũguo? Mũndũ angĩmenyera kuona ũndũ mũno, ahota gũtiga kuona ũrĩa ũndũ ũcio ũramũhutia. Kwa ngerekano-rĩ, mĩtugo ya mũrata waku ĩngĩthũka o rĩmwe no ũmake mũno. No mĩtugo na mĩerekera ya mũingĩ ĩngĩthiĩ ĩgĩthũkaga o kahora kwa ihinda iraya, no wage kũmenya. O na gũtuĩka ũgarũrũku ta ũcio wa kahora kahora no wage gũtũgegia-rĩ, tũtiagĩrĩirũo nĩ kũũhũthia. O naguo nĩ ũgwati mũnene.

12, 13. (a) Nĩkĩ tũtiagĩrĩirũo kũũragwo ngoro nĩ maũndũ marĩa marekĩka thĩinĩ wa thĩ? (b) Nĩ kĩĩ kĩngĩtũteithia gũkirĩrĩria maũndũ ma “ũgwati” matukũ-inĩ maya ma kũrigĩrĩria?

¹² Mũtũmwo Paulo oigire atĩ “matukũ marĩa ma kũrigĩrĩria,” nĩ gũgaakorũo na maũndũ ma “ũgwati.” (2 Tim. 3:1) No ti maũndũ tũtangĩhota kũhiũrania namo, kwoguo tũtirabatara kũmetigĩra. Kũgerera ũteithio wa Jehova, roho wake mũtheru na kĩũngano gĩa Gĩkristiano no tũhote gũtooria maũndũ marĩa mothe tũngĩcemania namo ma gũtũũraga ngoro kana gũtũma twĩtigĩre. No tũhote gũtũũra tũrĩ ehokeku. Jehova nĩ arĩtũheaga ‘ũhoti wake mũnene.’—2 Kor. 4:7-10.

¹³ Ta rora wone atĩ mũtũmwo Paulo akĩaria ũhoro wa ũrathi wa matukũ ma kũrigĩrĩria aambĩrĩirie na ciugo ici: “Ũndũ ũyũ ũmenye wega.” Ciugo icio ironania atĩ ũrathi ũcio no mũhaka ũngĩahingire. Ma nĩ atĩ, andũ arĩa aganu megũthiĩ na mbere kwagana nginya rĩrĩa Ngai arĩũka kũmaniina. Maũndũ marĩa monetwo monanagia atĩ ndũrĩrĩ kana mabũrũri cianaharagana nĩ ũndũ wa mĩtugo gũthũka. O na kũrĩ ũguo, gũtirĩ hĩndĩ mĩtugo thĩinĩ wa thĩ yothe ĩrĩ yathũka ta ũrĩa kũrĩ mahinda-inĩ maya. O na angĩkorũo andũ aingĩ matiratindanĩra na maũndũ marĩa marekĩka-rĩ, maũndũ marĩa makoretwo magĩkĩka kuuma 1914, maagĩrĩirũo gũtũteithia tuone atĩ ica ikuhĩ Ũthamaki wa Ngai nĩ ũkũniina waganu wothe.

RŨCIARO RŨRŨ RŨTIGAATHIRA

14-16. Gĩtũmi gĩa gatatũ gĩa gũtũma twĩtĩkie atĩ Ũthamaki wa Ngai nĩ ‘ũgũka’ narua nĩ kĩrĩkũ?

¹⁴ Ningĩ maũndũ marĩa andũ a Ngai makoretwo magĩka, nĩ gĩtũmi gĩa gatatũ gĩa gũtũma tũkorũo na ma biũ atĩ mũico ũrĩ hakuhĩ. Kwa ngerekano, mbere ya Ũthamaki wa Ngai kwambĩrĩria gwathana igũrũ, nĩ kwarĩ na gĩkundi kĩa Akristiano aitĩrĩrie maguta arĩa maarĩ na kĩyo ũtungata-inĩ wa Ngai. Hĩndĩ ĩrĩa matanya mamwe mao megiĩ mwaka wa 1914 maagire kũhinga-rĩ, Akristiano acio meekire atĩa? Aingĩ ao nĩ moonanirie wĩkindĩru wao rungu rwa mĩnyamaro na magĩthiĩ na mbere gũtungatĩra Jehova. Aingĩ a Akristiano acio aitĩrĩrie maguta, nĩ makuĩte marĩ ehokeku.

¹⁵ Thĩinĩ wa ũrathi wake wĩgiĩ mũico wa mũtabarĩre ũyũ, Jesu oigire ũũ: “Rũciaro rũrũ rũtigathira, maũndũ macio mothe matahingĩtio.” (Thoma Mathayo 24:33-35.) Jesu akĩgweta “rũciaro rũrũ” aaragia ũhoro wa ikundi igĩrĩ cia Akristiano aitĩrĩrie maguta. Gĩkundi kĩa mbere nĩ Akristiano aitĩrĩrie maguta arĩa maarĩ muoyo gũkũ thĩ mwaka wa 1914, na magĩtaũkĩrũo wega atĩ Kristo nĩ aambĩrĩirie gwathana mwaka ũcio. Akristiano acio nĩ arĩa maaitĩrĩirio maguta mwaka wa 1914, kana mbere ĩyo.—Rom. 8:14-17.

¹⁶ Gĩkundi gĩa kerĩ thĩinĩ wa “rũciaro rũrũ” nĩ Akristiano aitĩrĩrie maguta arĩa maatũũranirie kwa ihinda na acio a gĩkundi kĩa mbere. Akristiano acio, maaitĩrĩirio maguta hĩndĩ ĩrĩa acio a gĩkundi kĩa mbere maarĩ muoyo gũkũ thĩ. Nĩ ũndũ ũcio, ti Mũkristiano o wothe mũitĩrĩrie maguta ũmũthĩ ũrĩ thĩinĩ wa “rũciaro rũrũ” rũrĩa Jesu aaragia ũhoro waruo. Ũmũthĩ arĩa marĩ thĩinĩ wa gĩkundi kĩu gĩa kerĩ nĩ maikangĩtie matukũ. O na kũrĩ ũguo-rĩ, ciugo cia Jesu thĩinĩ wa Mathayo 24:34 nĩ citũmaga tũkorũo na ma atĩ Akristiano amwe a ‘rũciaro rũrũ matigathira’ mateyoneire kwambĩrĩria kwa mĩnyamaro ĩrĩa mĩnene. Ũndũ ũcio wagĩrĩirũo kuongerera wĩtĩkio witũ hinya atĩ no kahinda kanini gatigaire, Mũthamaki wa Ũthamaki wa Ngai oe ikinya rĩa kũniina mũtabarĩre ũyũ na arehe thĩ njerũ.—2 Pet. 3:13.

ICA IKUHĨ KRISTO NĨ EKŨRĨKIA ŨTOORANIA WAKE

17. Maũndũ matatũ marĩa twathuthuria maratũteithia kũmenya ũndũ ũrĩkũ?

¹⁷ Tũngiuga atĩa kuumana na maũndũ macio matatũ twarĩrĩria? Jesu oigire atĩ gũtirĩ mũndũ ũngĩmenya mũthenya kana thaa cia gũcoka gwake. (Mat. 24:36; 25:13) Ĩndĩ ta ũrĩa Paulo oigire no tũmenye na nĩ tũĩ ‘hĩndĩ ĩrĩa tũrĩ.’ (Thoma Aroma 13:11.) Tũratũũra matukũ ma kũrigĩrĩria. Tũngĩrora na kinyi kũhinga kwa ũrathi wa Bibilia na maũndũ marĩa Jehova na Jesu mareka, nĩ tũrĩonaga ũira mũrũmu atĩ tũratũũra hakuhĩ mũno na mũico wa mũtabarĩre ũyũ.

18. Nĩ maũndũ marĩkũ megũkora arĩa maregaga gwĩtĩkĩra Ũthamaki wa Ngai?

¹⁸ Andũ arĩa maregaga gwĩtĩkĩra wathani wa Kristo arĩ Mũtwarithia mũhootani wa mbarathi njerũ-rĩ, ica ikuhĩ mekuona nganga mbute. Matigũkorũo na rĩũrĩro. Hĩndĩ ĩyo, andũ aingĩ nĩ makaarĩra marĩ na kĩeha makiugaga: “Ũrĩa ũngĩhota kwĩũmĩrĩria, nũ?” (Kũg. 6:15-17) Mũrango ũrĩa ũrũmĩrĩire wa ibuku rĩu rĩa Kũguũrĩrio nĩ ũcoketie kĩũria kĩu. Akristiano aitĩrĩrie maguta na Akristiano arĩa marĩ na kĩĩrĩgĩrĩro gĩa gũtũũra gũkũ thĩ, mũthenya ũcio nĩ makaahota ‘kwĩyũmĩrĩria’ tondũ nĩ metĩkĩrĩkĩte nĩ Ngai. Thutha wa kahinda kanini, “kĩrĩndĩ kĩingĩ” kĩa ngʼondu ingĩ nĩ gĩkaahonoka mĩnyamaro ĩrĩa mĩnene.—Kũg. 7:9, 13-15.

19. Tondũ ũrĩ na wĩtĩkio biũ atĩ mũico ũrĩ hakuhĩ-rĩ, nĩ maũndũ marĩkũ ũratanya?

¹⁹ Tũngĩthiĩ na mbere kũrora na kinyi morathi ma Bibilia marĩa marahinga mahinda-inĩ maya, tũtingĩhĩngĩcwo nĩ thĩ ya Shaitani. Ningĩ tũtingĩtumumario twage kũmenya gĩtũmi kĩa maũndũ marĩa marekĩka thĩinĩ wa thĩ. Ica ikuhĩ Kristo nĩ ekũrĩkia ũtoorania wake harĩ thĩ ĩno njũru na njĩra ya kũrũa mbaara ya mũico ya ũthingu. (Kũg. 19:11, 19-21) Ta hũũra mbica gĩkeno kĩrĩa tũgaakorũo nakĩo thutha wa ũtoorania ũcio!—Kũg. 20:1-3, 6; 21:3, 4.