Andũ a Jehova ‘Nĩ Matiganaga na Maũndũ Marĩa Matarĩ ma Ũthingu’

1. Nĩ rĩĩtwa rĩrĩkũ rĩkoragwo rĩrĩ rĩa bata mũno ũthathaiya-inĩ witũ?

THĨINĨ wa thĩ, rĩĩtwa Jehova nĩ rĩonekete rĩandĩkĩtwo nyũmba-inĩ nyingĩ cia mũingĩ na indo-inĩ ingĩ itiganĩte. Angĩkorũo wanona rĩĩtwa rĩu indo-inĩ ta icio, no mũhaka akorũo nĩ wakenire mũno. Gĩtũmi nĩ tondũ tũrĩ Aira a Jehova, na rĩĩtwa rĩa Ngai rĩkoragwo rĩrĩ rĩa bata mũno ũthathaiya-inĩ witũ. Thĩinĩ wa thĩ yothe, gũtirĩ andũ angĩ mahũthagĩra rĩĩtwa rĩu itheru ta ũrĩa ithuĩ twĩkaga. O na kũrĩ ũguo, nĩ tũĩ atĩ gĩtĩo gĩa gwĩtanio na rĩĩtwa rĩa Ngai nĩ gĩtũmaga tũkorũo na maũndũ twagĩrĩirũo nĩ kũhingia.

2. Gĩtĩo gĩa gwĩtanio na rĩĩtwa rĩa Ngai gĩtũmaga tũbatare kũhingia maũndũ marĩkũ?

² Kũhũthĩra rĩĩtwa rĩu itheru gwiki tu ti kũiganu gũtũma twĩtĩkĩrĩke nĩ Jehova. No mũhaka tũtũũre kũringana na ithimi ciake cia ũthingu. Nĩ ũndũ ũcio, Bibilia nĩ ĩtũririkanagia atĩ andũ a Jehova no mũhaka ‘methemage ũũru.’ (Thab. 34:14) Mũtũmwo Paulo nĩ aagwetire wega ũtaaro ũcio rĩrĩa aandĩkire ũũ: ‘Mũndũ o wothe ũrĩa ũgwetaga rĩĩtwa rĩa Jehova nĩ atiganage na maũndũ marĩa matarĩ ma ũthingu.’ (Thoma 2 Timotheo 2:19.) Ithuĩ Aira a Jehova, hatarĩ nganja nĩ tũĩkaine mũno nĩ ũndũ wa kũhũthĩra rĩĩtwa rĩu rĩake. Ĩndĩ nĩ na njĩra ĩrĩkũ tũngĩtigana na maũndũ marĩa matarĩ ma ũthingu?

‘EHERAGĨRA’ MAŨNDŨ MARĨA MATARĨ MA ŨTHINGU

3, 4. Nĩ ũndũ ũrĩkũ andũ amwe matakoretwo magĩtaũkĩrũo nĩguo wega, na nĩkĩ?

³ Ta wĩcirie ũhoro wa Maandĩko marĩa Paulo aarutire ciugo iria aahũthĩrire thĩinĩ wa 2 Timotheo 2:19. Aagwetire “gĩtina kana mũthingi ũrĩa mũrũmu wa Ngai” agĩcoka akĩgweta maũndũ merĩ marĩa maandĩkĩtwo igũrũ rĩaguo. Ũndũ wa mbere nĩ atĩ, ‘Jehova nĩ amenyaga arĩa marĩ ake’ na hatarĩ nganja ciugo icio irutĩtwo thĩinĩ wa Ndari 16:5. (Rora gĩcunjĩ kĩrĩa kĩhĩtũku.) Ũndũ wa kerĩ naguo nĩ, ‘Mũndũ o wothe ũgwetaga rĩĩtwa rĩa Jehova nĩ atiganage na maũndũ marĩa matarĩ ma ũthingu.’ Andũ amwe matikoretwo magĩtaũkĩrũo wega nĩ ciugo icio. Nĩkĩ?

⁴ Ũrĩa Paulo aagwetire ciugo icio wonanagia ta aacirutĩte handũ hangĩ. O na kũrĩ ũguo, thĩinĩ wa Maandĩko ma Kĩhibirania hatirĩ handũ hakoragwo na ciugo iringanaga na icio cia Paulo. Gũkĩrĩ ũguo-rĩ, Paulo aaragia ũhoro wa kĩĩ rĩrĩa oigire, ‘Mũndũ o wothe ũgwetaga rĩĩtwa rĩa Jehova nĩ atiganage na maũndũ marĩa matarĩ ma ũthingu’? Kahinda kanini mbere ya kwaria ciugo icio, nĩ aagwetete ciugo iria aarutĩte thĩinĩ wa Ndari mũrango wa 16, ũrĩa waragĩrĩria ũhoro wa ũremi wa Kora. Hihi no kũhoteke atĩ o naguo ũndũ ũcio wa kerĩ nĩ ũkonainie na maũndũ marĩa meekĩkire hĩndĩ ya ũremi ũcio?

5-7. Nĩ maũndũ marĩkũ meekĩkire hĩndĩ ya Musa monanagia harĩa Paulo aarutire ciugo iria aandĩkire thĩinĩ wa 2 Timotheo 2:19? (Rora mbica kĩambĩrĩria-inĩ gĩa gĩcunjĩ gĩkĩ.)

⁵ Bibilia yugaga atĩ ariũ a Eliabu, Dathani na Abiramu, nĩ maanyitanĩire na Kora gũtongoria harĩ kũremera Musa na Haruni. (Ndar. 16:1-5) Nĩ maagĩire Musa gĩtĩo na magĩkararia ũtongoria ũrĩa aahetwo nĩ Jehova. Aremi acio maathiire o na mbere gũikara thĩinĩ wa andũ ehokeku a Jehova, na ũcio warĩ ũgwati tondũ nĩ mangĩamathũkirie kĩĩroho. Rĩrĩa mũthenya wakinyire wa Jehova kuonania ngũrani gatagatĩ ka athathaiya ake ehokeku na aremi acio, nĩ eerire andũ ake ehokeku ũrĩa maagĩrĩirũo nĩ gwĩka.

⁶ Jehova eerire Musa ũũ: “Aria na kĩrĩndĩ gĩkĩ gĩothe ũkĩĩre ũũ: Ũkĩrai mwehere hau gĩikaro-inĩ gĩa Kora, na Dathani, o na Abiramu.” Musa marĩ na athuri a Isiraeli magĩcoka magĩthiĩ harĩ Dathani na Abiramu. Musa akĩĩra kĩrĩndĩ ũũ: “Ndamũthaitha mũthiĩ mwehere haha hema-inĩ cia andũ aya aaganu, na mũtikanahutie kĩndũ o na kĩmwe kĩao, nĩ getha mũtikaninanĩrio nao nĩ ũndũ wa mehia mao mothe. Tondũ ũcio magĩkĩehera makiuma mĩena-inĩ yothe ya gĩikaro kĩu gĩa Kora, na Dathani, na Abiramu.” (Ndar. 16:23-27) Na hĩndĩ o ĩyo, Jehova akĩũraga arĩa othe maamũremeire. Ĩndĩ, andũ ehokeku arĩa maareganire na maũndũ marĩa matarĩ ma ũthingu na njĩra ya kweherera aremi acio, nĩ maahonokirio.

⁷ Rĩrĩa Paulo aandĩkire atĩ ‘Jehova nĩ amenyaga arĩa marĩ ake’ thĩinĩ wa 2 Timotheo 2:19, aarutĩte ciugo icio thĩinĩ wa Ndari 16:5. Na rĩrĩa oigire atĩ ‘Mũndũ o wothe ũgwetaga rĩĩtwa rĩa Jehova nĩ atiganage na maũndũ marĩa matarĩ ma ũthingu,’ no kũhoteke aragia ũhoro wa maũndũ marĩa maandĩkĩtwo thĩinĩ wa Ndari 16:5, 23-27. Nĩ ũndũ ũcio, no tuuge atĩ maũndũ macio merĩ aagwetire marĩrĩirie o ũndũ ũmwe. Tũreruta atĩa kuumana na maũndũ macio merĩ? Tũreruta atĩ Jehova nĩ athomaga ngoro. Nĩ amenyaga ndungata ciake iria njĩhokeku, na akerĩgĩrĩra cikarage ciĩyeheranĩtie na andũ arĩa aganu.

‘REGANAGA NA MAŨNDŨ MARĨA MA ŨRIMŨ, NA MA ARĨA MAAGĨTE ŨMENYO’

8. Nĩkĩ kũhũthĩra rĩĩtwa rĩa Jehova kana gũkorũo kĩũngano-inĩ gĩa Gĩkristiano ti kũiganu?

⁸ Paulo akĩgweta maũndũ macio meekĩkire hĩndĩ ya Musa, aaririkanagia Timotheo bata wa kuoya ikinya rĩa na ihenya nĩguo agitagĩre ũrata wake wa goro mũno hamwe na Jehova. Ma nĩ atĩ, gũkorũo tu mũndũ arĩ thĩinĩ wa kĩũngano gĩa Gĩkristiano gũtiarĩ kũiganu, o ta ũrĩa kũgweta rĩĩtwa rĩa Jehova gũtaarĩ kũiganu hĩndĩ ya Musa. Athathaiya ehokeku a Jehova no mũhaka moe ikinya rĩa na ihenya rĩa gũtigana na maũndũ marĩa matarĩ ma ũthingu. Ũtaaro ũcio wateithirie Timotheo atĩa? Na nĩ maũndũ marĩkũ ũmũthĩ ndungata cia Jehova cingĩĩruta kuumana na ũtaaro wa Paulo?

9. Kĩũngano gĩa Gĩkristiano gĩa karine ya mbere gĩathũkagio atĩa nĩ ‘maũndũ marĩa moranganagio na ũrimũ, na marĩa moranganagio nĩ andũ maagĩte ũmenyo’?

⁹ Kiugo kĩa Ngai nĩ gĩtwĩraga cararũkũ maũndũ marĩa matarĩ ma ũthingu marĩa Akristiano magĩrĩirũo nĩ gũtigana kana kũregana namo. Kwa ngerekano, thĩinĩ wa mĩhari ĩrĩa ĩrĩ mbere ya 2 Timotheo 2:19, Paulo eerire Timotheo ‘atigage gũkararanĩria ndeto iria itarĩ kĩguni’ na ‘ethemage ndereti cia mũhũhũto.’ (Thoma 2 Timotheo 2:14, 16, 23.) Andũ amwe thĩinĩ wa kĩũngano nĩ maarutanaga morutani mahĩtanu. Angĩ nao maatheremagia morutani marĩa maacokaga kũrehe ngarari. Mamwe ma maũndũ macio matiareganĩte na Maandĩko ĩmwe kwa ĩmwe, no nĩ mangĩathũkirie ũrũmwe wa kĩũngano. Nĩkĩo gĩatũmire Paulo eekĩre Timotheo ngoro ‘areganage na maũndũ marĩa moranganagio na ũrimũ, na marĩa moranganagio nĩ andũ maagĩte ũmenyo.’

10. Twagĩrĩirũo gwĩka atĩa rĩrĩa twacemania na ũregenyũki?

¹⁰ Mahinda-inĩ maya, ti maita maingĩ gũkoragwo na ũregenyũki kĩũngano-inĩ. O na kũrĩ ũguo, tũngĩcemania na morutani mataratwarana na ũrutani wa Bibilia o na angĩkorũo moimĩte kĩhumo-inĩ kĩrĩkũ, twagĩrĩirũo kuoya ikinya rĩa na ihenya kũregana namo. Ti ũndũ wa ũũgĩ gũkararania na aregenyũki ĩmwe kwa ĩmwe, kwaranĩria nao intaneti-inĩ, kana na njĩra ĩngĩ o yothe. O na angĩkorũo muoroto witũ nĩ gũteithia mũndũ ta ũcio, ndeereti itũ nake ĩngĩkorũo ĩrĩ mũgarũ na ũtongoria wa Maandĩko ũrĩa twarĩrĩria. Ithenya rĩa ũguo, ithuĩ andũ a Jehova twĩthemaga biũ, na tũkaregana na ũregenyũki.

11. Nĩ kĩĩ kĩngĩrehe “maũndũ marĩa moranganagio na ũrimũ,” na athuri a kĩũngano mangĩtuĩka kĩonereria kĩega na njĩra ĩrĩkũ?

¹¹ Makĩria ma ũregenyũki, nĩ harĩ maũndũ mangĩ mangĩthũkia thayũ thĩinĩ wa kĩũngano. Kwa ngerekano, mawoni matiganĩte megiĩ maũndũ ma gwĩkenia no marehe ‘maũndũ marĩa moranganagio na ũrimũ, na marĩa moranganagio nĩ andũ maagĩte ũmenyo.’ Ma nĩ atĩ, mũndũ angĩgaathĩrĩria ũndũ wa gwĩkenia ũtaratwarana na ithimi cia Jehova cia ũthingu, athuri a kĩũngano matiagĩrĩirũo nĩ kũmũrekereria atĩ nĩguo metheme ngarari. (Thab. 11:5; Ef. 5:3-5) O na kũrĩ ũguo, athuri nĩ memenyagĩrĩra matikarute mawoni mao ene. Marũmagĩrĩra ũtongoria ũyũ wa Kĩĩmandĩko marĩ na wĩhokeku: “Rĩithagiai wega rũũru rũa Ngai rũrĩa mũrĩ naruo, . . . Ningĩ mũtigetuage anene a andũ arĩa mũtigĩirũo mũmarorage, no mũtuĩke a kuonagĩrĩria rũũru rũu mĩthiĩre ĩrĩa yagĩrĩire.”—1 Pet. 5:2, 3; thoma 2 Akorintho 1:24.

12, 13. (a) Aira a Jehova makoragwo na mũrũgamo ũrĩkũ rĩrĩa marathuura maũndũ ma gwĩkenia, na marũmagĩrĩra motaaro marĩkũ ma Bibilia? (b) Motaaro marĩa maarĩrĩirio thĩinĩ wa kĩbungo gĩa 12 mahũthĩkaga atĩa maũndũ-inĩ matiganĩte ma mũndũ kĩũmbe?

¹² Ũhoro-inĩ wĩgiĩ maũndũ ma gwĩkenia, ithondeka rĩa Jehova rĩtitwĩraga nĩ mĩthemba irĩkũ ya thenema, mĩthako ya video, mabuku, kana nyĩmbo iria twagĩrĩirũo nĩ gwĩthema. Nĩkĩ? Bibilia ĩtwĩkĩraga ngoro o mũndũ ‘emenyerie gũkũũrana wega na ũũru.’ (Ahib. 5:14) Maandĩko nĩ monanĩtie mootaro marĩa Mũkristiano angĩhũthĩra agĩthuura maũndũ ma gwĩkenia. Hĩndĩ ciothe, twagĩrĩirũo ‘kũroragia maũndũ nĩguo tũmenyage marĩa makenagia Mwathani.’ (Ef. 5:10) Bibilia ĩrutanaga atĩ arĩa matongoragia famĩlĩ nĩo magĩrĩirũo gũtua matua, na nĩ ũndũ ũcio no matue itua rĩa kũgiria mĩthemba mĩna ya maũndũ ma gwĩkenia kwao mĩciĩ.a—1 Kor. 11:3; Ef. 6:1-4.

¹³ Motaaro macio twarĩrĩria ma Bibilia matihũthĩkaga tu o rĩrĩa tũrathuura maũndũ ma gwĩkenia. Mawoni matiganĩte megiĩ mwĩhumbĩre, ũgima wa mwĩrĩ, mĩrĩĩre, na maũndũ mangĩ ma mũndũ kĩũmbe no marehe ngarari. Nĩ ũndũ ũcio, angĩkorũo ũndũ mũna ndũraregana na motaaro ma Bibilia, andũ a Jehova nĩ methemaga ngarari maũndũ-inĩ ta macio nĩ ũndũ ‘ngombo ya Mwathani ndĩagĩrĩirũo nĩ gũtuĩka mũgitani, nĩ kaba ĩtuĩke mũndũ wĩkindĩire harĩ andũ othe.’—2 Tim. 2:24.

WĨTHEME THIRITŨ NJŨRU!

14. Paulo aahũthĩrire ngerekano ĩrĩkũ kuonania bata wa gwĩthema thiritũ njũru?

¹⁴ Nĩ njĩra ĩrĩkũ ĩngĩ arĩa ‘magwetaga rĩĩtwa rĩa Jehova matiganaga na maũndũ marĩa matarĩ ma ũthingu’? Na njĩra ya kwaga kũnyitanĩra na andũ arĩa matekaga maũndũ ma ũthingu. Paulo aaheanire ngerekano ĩrĩkũ gũtaarĩria ũndũ ũcio? Thutha wa kũgweta “gĩtina kana mũthingi ũrĩa mũrũmu wa Ngai,” aandĩkire ũhoro wa ‘nyũmba nene,’ ĩrĩ na indo na “to indo cia thahabu na betha irĩ kuo ciiki, no nĩkũrĩ ingĩ cia mĩtĩ na cia rĩũmba; na imwe ciacio nĩ cia wĩra ũrĩa mũtĩe, na ingĩ nĩ cia wĩra ũrĩa ũtangĩtĩĩka.” (2 Tim. 2:20, 21) Aacokire agĩtaara Akristiano ‘metherie’ kana meyeheranie na indo cia wĩra “ũrĩa ũtangĩtĩĩka.”

15, 16. Nĩ ũndũ ũrĩkũ tũngĩĩruta kuuma kũrĩ ngerekano ya ‘nyũmba nene’?

¹⁵ Ngerekano ĩyo ĩronania ũndũ ũrĩkũ? ‘Nyũmba nene’ ĩraringithanio na kĩũngano gĩa Gĩkristiano, nacio “indo” cia nyũmba ikaringithanio na o mũndũ thĩinĩ wa kĩũngano. Thĩinĩ wa nyũmba, indo imwe no ithũkie mũndũ ingĩtukana na ingĩ itarĩ theru. Mwene nyũmba agĩrĩirũo kũiga indo ta icio itarĩ theru haraihu na iria theru, ta iria hihi ihũthagĩrũo kũruga.

¹⁶ Ũndũ ũmwe na ũguo, andũ a Jehova ũmũthĩ arĩa merutanagĩria gũtũũra marĩ athingu, magĩrĩirũo gwĩthema ũrata wa hakuhĩ na andũ arĩa mathiaga na mbere gũkararia motaaro ma Jehova kĩũngano-inĩ. (Thoma 1 Akorintho 15:33.) Angĩkorũo andũ ta acio no moneke thĩinĩ wa kĩũngano-rĩ, na githĩ tũtikĩagĩrĩirũo ‘gwĩthema’ ũrata wa hakuhĩ na arĩa marĩ nja ya kĩũngano, arĩa aingĩ nĩ ‘endi mbia, andũ matangĩigua aciari ao, matarĩ atheru, macambanagia, andũ eĩ, matendaga maũndũ mega, arĩa makunyanagĩra andũ arĩa angĩ, na arĩa mendaga gwĩkenia gũkĩra ũrĩa mendaga Ngai’!—2 Tim. 3:1-5.

JEHOVA NĨ ATŨRATHIMAGA TUOYA IKINYA RĨA NA IHENYA

17. Aisiraeli moonanirie atĩa atĩ nĩ mooyaga na ũritũ ũtaaro wa kũreganaga na maũndũ marĩa matarĩ ma ũthingu?

¹⁷ Bibilia nĩ ĩgwetaga wega ũrĩa Aisiraeli moire ikinya rĩa na ihenya rĩrĩa meerirũo ‘mehere gĩikaro-inĩ gĩa Kora, Dathani, na Abiramu.’ Tũthomaga atĩ ‘meherire makiuma mĩena-inĩ yothe ya gĩikaro kĩu.’ (Ndar. 16:24, 27) Matiarĩire marĩĩgu. Ningĩ Maandĩko nĩ monanagia ũrĩa moire ũndũ ũcio na ũritũ. ‘Meeherire makiuma mĩena-inĩ yothe ya gĩikaro kĩu.’ Andũ arĩa ehokeku nĩ meehaarĩirie gwathĩka na ngoro yao yothe. Nĩ moonanirie wega atĩ maanyitaga Jehova mbaru na nĩ maathũire maũndũ marĩa matarĩ ma ũthingu. Nĩ ũndũ ũrĩkũ tũreruta kuumana na ngerekano ĩno.

18. Paulo eendaga kuuga atĩa rĩrĩa eerire Timotheo ‘oragĩre merirĩria ma wanake’?

¹⁸ Nĩguo tũgitagĩre ũrata witũ na Jehova no mũhaka tuoyage makinya ma na ihenya. Ũcio nĩguo ũndũ ũrĩa Paulo eendaga kwĩra Timotheo rĩrĩa aamũtaarire ‘oragĩre merirĩria marĩa mooru ma wanake.’ (2 Tim. 2:22) Gũkinyĩria hĩndĩ ĩyo, Timotheo aarĩ mũndũ mũgima na kwahoteka aarĩ na mĩaka 30 na kĩndũ. O na kũrĩ ũguo, andũ agima o nao no magĩe na ‘merirĩria ma wanake.’ Timotheo angĩagĩirũo nĩ merirĩria ta macio aagĩrĩirũo nĩ ‘kũmorĩra.’ Ũguo nĩ kuuga atĩ aagĩrĩirũo nĩ ‘gũtiganaga na maũndũ marĩa matarĩ ma ũthingu.’ Jesu nĩ aarĩtie ũndũ o ta ũcio rĩrĩa oigire ũũ: “Kũngĩtuĩka atĩ riitho rĩaku nĩ rĩa gũkũhĩngithia, rĩkũũre, ũrĩte.” (Mat. 18:9) Akristiano arĩa mendaga gwathĩkĩra ũtaaro ũcio na kũgitĩra ũrata wao na Jehova no mũhaka moyage ikinya rĩa na ihenya rĩrĩa kwoimĩra mogwati ma kĩĩroho.

19. Nĩ ikinya rĩrĩkũ rĩa na ihenya andũ amwe moete nĩguo magitĩre ũrata wao na Jehova?

¹⁹ Andũ amwe arĩa maarĩ na thĩna wa kũhũthĩra njohi ũũru mbere ya gũtuĩka Aira a Jehova, nĩ matuĩte itua rĩa kwaga kũnyua njohi o na hanini. Angĩ nao nĩ methemaga mĩthemba ĩmwe ya maũndũ ma gwĩkenia. O na gũtuĩka maũndũ macio no makorũo matarĩ mooru, andũ acio nĩ monaga atĩ maũndũ macio mahota kwarahũra merirĩria matarĩ mega. (Thab. 101:3) Kwa ngerekano, mũrũ wa Ithe witũ ũmwe atanatuĩka Mũira wa Jehova, nĩ aathiaga kaingĩ kũina ndaaci ciakoragwo na maũndũ ma ũũra-thoni. Ĩndĩ thutha wa kwĩruta ũhoro wa ma, ethemaga biũ kũina ndaaci o na angĩkorũo ĩrainwo nĩ Aira a Jehova. Ethemaga kũina nĩguo ndĩkarahũre merirĩria mooru kana ĩmũririkanie maũndũ marĩa eekaga tene. Ma nĩ atĩ, Bibilia ndiugaga Akristiano methemage kũnyua njohi, kũina ndaaci, kana maũndũ mangĩ marĩa matarĩ mooru. O na kũrĩ ũguo, ithuothe nĩ twagĩrĩirũo kwĩmenyerera na kuoya ikinya rĩa na ihenya nĩguo tũgitĩre ũrata witũ na Jehova.

20. O na angĩkorũo ti ũhũthũ ‘gũtigana na maũndũ marĩa matarĩ ma ũthingu-rĩ,’ nĩ ũndũ ũrĩkũ ũtwĩkagĩra ngoro na ũgatũmĩrĩria?

²⁰ Gĩtĩo gĩa gwĩtanio na rĩĩtwa rĩa Ngai nĩ gĩtũmaga tũkorũo na maũndũ twagĩrĩirũo nĩ kũhingia. No mũhaka ‘tũtiganage na maũndũ marĩa matarĩ ma ũthingu’ na ‘twĩthemage maũndũ marĩa mooru.’ (Thab. 34:14) Ma nĩ atĩ, ti hingo ciothe gwĩka ũguo gũkoragwo arĩ ũndũ mũhũthũ. O na kũrĩ ũguo, nĩ twĩkagĩrũo ngoro kũmenya atĩ hingo ciothe Jehova nĩ akoragwo na wendo harĩ ‘arĩa marĩ ake’ na arĩa marũmagĩrĩra njĩra ciake cia ũthingu.—2 Tim. 2:19; thoma 2 Maũndũ ma Matukũ ma Tene 16:9a.