GĨCUNJĨ KĨA WĨRUTI KĨA 46
Hihi nĩ Ũramenyerera ‘Ngo Yaku Nene ya Wĩtĩkio’?
“Oyai ngo ĩrĩa nene ya wĩtĩkio.”—EF. 6:16.
RWĨMBO NA. 119 No Mũhaka Tũkorũo na Wĩtĩkio
GĨCUNJĨ-INĨ GĨKĨ
1-2. (a) Kũringana na Aefeso 6:16, nĩkĩ nĩ tũrabatara ‘ngo nene ya wĩtĩkio’? (b) Tũkwarĩrĩria ciũria irĩkũ?
HIHI ũrĩ na ‘ngo nene ya wĩtĩkio’? (Thoma Aefeso 6:16.) Hatarĩ nganja ũrĩ nayo. O ta ũrĩa ngo nene ĩgitagĩra gĩcunjĩ kĩnene kĩa mwĩrĩ, wĩtĩkio waku nĩ ũkũgitagĩra kuumana na maũndũ moru ma thĩ ĩno ta mĩtugo mĩũru, ngũĩ, na ũndũ ũngĩ o wothe ũtatwaranaga na wendi wa Ngai.
2 O na kũrĩ ũguo, tũratũũra “matukũ-inĩ ma kũrigĩrĩria,” na wĩtĩkio witũ nĩ ũgũthiĩ na mbere kũgerio. (2 Tim. 3:1) Ũngĩthuthuria ngo yaku ya wĩtĩkio atĩa nĩguo ũtigĩrĩre atĩ ĩrĩ na hinya? Na nĩ kĩĩ kĩngĩgũteithia gũikara ũrũmĩtie ngo yaku? Rekei twarĩrĩrie macokio ma ciũria icio.
RORAGA NGO YAKU WEGA
Thutha wa mbaara, thigari nĩ ciatigagĩrĩra atĩ ngo ciacio nĩ njega (Rora kĩbungo gĩa 3)
3. Nĩ ũndũ ũrĩkũ thigari ciekaga harĩ ngo ciacio? Ciekaga ũguo nĩkĩ?
3 Mahinda-inĩ ma Bibilia, kaingĩ thigari ciahũthagĩra ngo ciakoragwo ihumbĩrĩtwo na rũũa. Thigari nĩ ciahakaga ngo maguta nĩguo rũũa rũu rũtigathũke na nĩgetha kũrĩa gũthondeketwo na cuma gũtikagĩe gutu. Mũthigari angĩonire ngo yake ĩthũkĩte handũ, aatigagĩrĩra atĩ nĩ amĩthondeka nĩgetha akoragwo ehaarĩirie hĩndĩ ciothe nĩ ũndũ wa mbaara ĩrĩa ĩngiumĩra thutha ũcio. Hihi ngerekano ĩyo ĩngĩhũthĩka atĩa harĩ wĩtĩkio waku?
4. Nĩkĩ nĩ ũrabatara kũroraga ngo yaku ya wĩtĩkio? Ũngĩka ũguo atĩa?
4 O ta thigari cia mahinda ma tene, nĩ wagĩrĩirũo kũroraga na kũmenyerera ngo yaku ya wĩtĩkio hĩndĩ ciothe nĩgetha ũikarage wĩhaarĩirie nĩ ũndũ wa mbaara. Tũrĩ Akristiano, nĩ tũrũaga mbaara ya kĩĩroho, na thũ citũ nĩ hamwe na maroho moru. (Ef. 6:10-12) Gũtirĩ mũndũ ũngĩmenyerera ngo yaku ya wĩtĩkio handũ-inĩ haku. Ũngĩkorũo na ma atĩa atĩ nĩ wĩhaarĩirie kũngʼethanĩra na magerio? Wa mbere, no mũhaka ũhoe ũteithio wa Ngai. Ningĩ, nĩ ũrabatara kũhũthĩra Kiugo kĩa Ngai nĩguo gĩgũteithie kwĩyona ta ũrĩa Ngai akuonaga. (Ahib. 4:12) Bibilia yugaga ũũ: “Wĩhokage Jehova na ngoro yaku yothe, na ndũkehokage ũtaũku waku mwene.” (Thim. 3:5, 6) Ũrĩ na ũndũ ũcio meciria-inĩ, na githĩ ti wega gũthuthuria matua mamwe marĩa ũtuĩte ica ikuhĩ? Kwa ngerekano-rĩ, hihi nĩ wĩrĩga gũkorũo na thĩna mũritũ wa kĩĩmbeca? Hihi nĩ waririkanire kĩĩranĩro kĩa Jehova thĩinĩ wa Ahibirania 13:5 kĩrĩa kiugĩte, “Ndirĩ hĩndĩ ngaagũtiga, na ndirĩ hĩndĩ ngaagũtirika”? Hihi kĩĩranĩro kĩu nĩ gĩakũheire ũmĩrĩru atĩ Jehova nĩ angĩagũteithirie? Angĩkorũo nĩguo, nĩ kuonania atĩ nĩ ũigĩte ngo yaku ya wĩtĩkio wega.
5. Nĩ ũndũ ũrĩkũ ũngĩona ũngĩthuthuria wĩtĩkio waku?
5 No kũhoteke ũngĩthuthuria wĩtĩkio waku na kinyi no ũmake kuona moimĩrĩro. No wĩkore ũkĩona mawathe ũtakoretwo ũkĩona kwa ihinda. Kwa ngerekano, no wone atĩ gũtangĩka gũkĩria njano, maheeni, na gũkua ngoro nĩ ithũkĩtie wĩtĩkio waku. Angĩkorũo nĩ gũthiĩte ũguo harĩ we, ũngĩgitĩra wĩtĩkio waku atĩa ndũgathũke makĩria?
WĨGITĨRE KUUMANA NA GŨTANGĨKA GŨKĨRIA NJANO, MAHEENI, NA GŨKUA NGORO
6. Mĩtangĩko ĩmwe ĩrĩa yagĩrĩire nĩ ta ĩrĩkũ?
6 Mĩtangĩko ĩmwe ti mĩũru. Kwa ngerekano, nĩ tũtangĩkaga na njĩra ĩrĩa yagĩrĩire ũhoro-inĩ wĩgiĩ gũkenia Jehova na Jesu. (1 Kor. 7:32) Tũngĩka rĩhia iritũ, nĩ tũtangĩkaga ũrĩa tũgũcokia ũrata witũ hamwe na Ngai. (Thab. 38:18) Ningĩ nĩ tũtangĩkaga ũrĩa tũgũkenia ũrĩa tũhikanĩtie nake na ũrĩa tũkũrũmbũiya andũ aitũ a famĩlĩ o hamwe na aarĩ na ariũ a Ithe witũ.—1 Kor. 7:33; 2 Kor. 11:28.
7. Kũringana na Thimo 29:25, nĩkĩ tũtiagĩrĩirũo gwĩtigĩra andũ?
7 O na kũrĩ ũguo, gũtangĩka gũkĩria njano no gũthũkie wĩtĩkio witũ. Kwa ngerekano, no twĩkore tũgĩtangĩka hĩndĩ ciothe ũrĩa tũkuona irio cia kũigana na gĩa kwĩhumba. (Mat. 6:31, 32) Ũndũ ũcio no ũtũme tũige meciria maitũ harĩ kũgĩa na indo cia kĩĩmwĩrĩ. O na no twĩkore tũkũrĩtie wendo harĩ mbeca. Tũngĩreka gũthiĩ ũguo, wĩtĩkio witũ harĩ Jehova nĩ ũkwaga hinya na ũrata witũ hamwe nake ũthũke. (Mar. 4:19; 1 Tim. 6:10) Ningĩ no tũgĩe na mĩtangĩko ĩngĩ ĩkĩrĩtie njano ya kwenda gwĩtĩkĩrĩka nĩ andũ arĩa angĩ. No twĩtigĩre kũnyũrũrio kana kũnyarirũo nĩ andũ handũ ha gwĩtigĩra kũrakaria Jehova. Nĩguo twĩgitĩre kuumana na ũgwati ũcio, nĩ tũrabatara gũthaitha Jehova atũhe wĩtĩkio na ũmĩrĩru ũrĩa tũrabatara kũhiũrania na ũndũ ũcio mũritũ.—Thoma Thimo 29:25; Luk. 17:5.
(Rora kĩbungo gĩa 8)
8. Twagĩrĩirũo gwĩka atĩa mũndũ angĩambĩrĩria gũtwĩra ũhoro wa maheeni?
8 Shaitani, o we “ithe wa maheeni,” ahũthagĩra arĩa marĩ rungu rwake gũtheremia maheeni megiĩ Jehova na megiĩ aarĩ na ariũ a Ithe witũ. (Joh. 8:44) Kwa ngerekano, aregenyũki mandĩkithagia maũndũ ma maheeni na magatheremia maũndũ moru megiĩ ithondeka rĩa Jehova kũgerera Intaneti na TV na njĩra ingĩ cia ũmemerekia. Maheeni macio nĩ ĩmwe ya ‘mĩguĩ ĩrĩa ĩrĩ mwaki’ ya Shaitani. (Ef. 6:16) Twagĩrĩirũo gwĩka atĩa mũndũ angĩambĩrĩria gũtwĩra ũhoro wa maheeni ta macio? Twagĩrĩirũo kũregana nake! Nĩkĩ? Tondũ tũrĩ na wĩtĩkio harĩ Jehova na nĩ twĩhokete ariũ a Ithe witũ. Twagĩrĩirũo gwĩthema aregenyũki biũ. Tũtiĩtĩkagĩria mũndũ kana kĩndũ o na kĩrĩkũ gĩtũgucĩrĩrie kũhũhania na aregenyũki, o na angĩkorũo tũrenda o kũigua mawoni mao.
9. Gũkua ngoro kũngĩtũhutia atĩa?
9 Gũkua ngoro no gũtũme wĩtĩkio witũ ũnyihe. Rĩmwe na rĩmwe nĩ tũkuaga ngoro nĩ ũndũ wa mathĩna. O na gũtuĩka tũtiagĩrĩirũo kũhũthia mathĩna macio, ti wega gwĩciragia ũhoro wa mathĩna maitũ hĩndĩ ciothe. Tũngĩikara tũkĩmeciragia, no tũriganĩrũo nĩ kĩĩrĩgĩrĩro kĩega kĩrĩa Jehova atũheete. (Kũg. 21:3, 4) Gũkua ngoro no gũtũme tũũrũo nĩ hinya na tũtige gũtungatĩra Jehova. (Thim. 24:10) Ĩndĩ to mũhaka ũndũ ũcio ũtũkore.
10. Ũreruta atĩa kuumana na marũa ma mwarĩ wa Ithe witũ ũmwe?
10 Ta wĩcirie ũrĩa mwarĩ wa Ithe witũ ũmwe thĩinĩ wa Amerika (US) atũũrĩtie wĩtĩkio wake akĩrũmbũiya mũthuri wake ũkoretwo na mũrimũ mũnene. Aandĩkĩire wabici nene ya Aira a Jehova ũũ: “Rĩmwe na rĩmwe nĩ tũkoragwo na mĩtangĩko na tũgakua ngoro, no kĩĩrĩgĩrĩro gitũ nĩ kĩrũmu. Nĩ ndĩracokia ngatho mũno nĩ ũndũ wa maũndũ mothe marĩa Jehova atũheaga ma gwĩkĩra hinya wĩtĩkio witũ na gũtũũmĩrĩria. Nĩ tũbataraga ũtaaro ũcio o hamwe na gwĩkĩrũo ngoro. Maũndũ macio nĩ matũteithagia gũthiĩ na mbere na gwĩtiiria moritũ marĩa Shaitani ahũthagĩra gũtwagithia hinya.” Ciugo cia mwarĩ wa Ithe witũ ũcio nĩ iratũruta atĩ no tũhote gũtooria gũkua ngoro. Na njĩra ĩrĩkũ? Ririkanaga atĩ mathĩna maku nĩ igerio kuuma kũrĩ Shaitani. Wĩhokage atĩ Jehova nĩ arĩkũmagĩrĩria. Na wonanagie ngatho nĩ ũndũ wa irio cia kĩĩroho iria atũheaga.
Hihi nĩ ũramenyerera ‘ngo yaku nene ya wĩtĩkio’? (Rora kĩbungo gĩa 11)
11. Nĩguo tũmenye kana wĩtĩkio witũ ũrĩ na hinya, nĩ ciũria irĩkũ tũngĩĩyũria?
11 Hihi nĩ harĩ kũndũ ũrona ngo yaku ya wĩtĩkio ĩrabatara gũthondekwo? Ihinda-inĩ rĩa mĩeri mĩnini mĩhĩtũku-rĩ, hihi nĩ ũhotete gwĩthema gũtangĩka gũkĩria njano? Hihi nĩ wĩthemete gũthikĩrĩria na kũhũhania na aregenyũki igũrũ rĩgiĩ maheeni marĩa matheremagia? Na hihi nĩ ũhotete gũtooria gũkua ngoro? Angĩkorũo nĩ wĩkĩte ũguo, wĩtĩkio waku nĩ mwega. Ĩndĩ no mũhaka tũikare twĩiguĩte tondũ Shaitani nĩ arĩ matharaita mangĩ ageragia kũhũthĩra gũtũũkĩrĩra. Rekei twarĩrĩrie rĩmwe rĩamo.
WĨTHEME KWENDA INDO CIA KĨĨMWĨRĨ
12. Kwenda indo cia kĩĩmwĩrĩ kũngĩtũma twĩke atĩa?
12 Kwenda indo cia kĩĩmwĩrĩ no gũtũme tũhĩngĩcĩke na twage kũrora ngo itũ ya wĩtĩkio. Mũtũmwo Paulo ooigire ũũ: “Gũtirĩ mũndũ ũtungataga arĩ mũthigari wĩingĩragia biacara-inĩ cia ũtũũro, tondũ nĩ arenda gwĩtĩkĩrũo nĩ ũrĩa wamũtuire mũthigari.” (2 Tim. 2:4) O na thigari cia Roma itietĩkagĩrio kwĩingĩria maũndũ-inĩ ma biacara. Gwathiaga atĩa mũthigari angĩagire kũrũmĩrĩra watho ũcio?
13. Nĩkĩ mũthigari ndaagĩrĩirũo kwĩingĩria maũndũ-inĩ ma biacara?
13 Ta hũũra mbica ĩno. Rũcinĩ rũmwe gĩkundi gĩa thigari kĩremenyeria na hiũ ciakĩo cia njora nĩ ũndũ wa mbaara, no harĩ ũmwe wao ũtarĩ ho. Mũthigari ũcio arĩ taũni akĩendia irio thoko-inĩ. Hwaĩ-inĩ, thigari icio ikahũthĩra mahinda kũrora matharaita ma cio na kũnoora hiũ ciacio cia njora. No mũthigari ũcio ũrĩ thoko, akahũthĩra mahinda make kũhaarĩria irio cia kwendia mũthenya ũyũ ũngĩ. O na kũrĩ ũguo, rũcinĩ rũrũ rũngĩ thũ ĩgatharĩkĩra ĩterĩgĩrĩirũo. Ũgwĩciria nĩ mũthigari ũrĩkũ ũgũkorũo ehaarĩirie wega nĩ ũndũ wa mbaara na akenie mũnene wake? Na mũrĩ mbaara-inĩ-rĩ, ũngĩenda mũthigari ũrĩkũ akorũo hakuhĩ nawe, hihi nĩ ũrĩa ũraikaraga ehaarĩirie kana nĩ ũrĩa ũrathingataga maũndũ mangĩ?
14. Tũrĩ thigari cia Kristo, nĩ ũndũ ũrĩkũ tuonaga ũrĩ wa bata mũno?
14 O ta thigari njega, tũtieheragia meciria maitũ harĩ ũndũ ũrĩa wa bata mũno na nĩguo gũkenia Anene aitũ, nĩo Jehova na Kristo. Tuonaga ũndũ ũcio ũrĩ wa bata mũno gũkĩra kĩndũ kĩngĩ o gĩothe thĩ ya Shaitani ĩngĩtũhe. Tũtigagĩrĩra atĩ tũrĩ na mahinda na hinya ũrĩa tũrabatara gũtungatĩra Jehova na kũiga ngo itũ ya wĩtĩkio o hamwe na matharaita mangĩ ma kĩĩroho irĩ njega.
15. Nĩ mũkaana ũrĩkũ Paulo aatũheire? Na aatũheire mũkaana ũcio nĩkĩ?
15 Nĩ twagĩrĩirũo hingo ciothe gũikaraga twĩiguĩte. Nĩkĩ? Mũtũmwo Paulo aaheanire mũkaana atĩ “arĩa makoragwo matuĩte itua rĩa gũtonga” nĩ ‘makaahĩtithio na mehere thĩinĩ wa wĩtĩkio.’ (1 Tim. 6:9, 10) Kiugo ‘kũhĩtithio’ kĩronania atĩ no tũhĩngĩcĩke tũngĩiga meciria maitũ harĩ kũgĩa na indo tũtarabatara. Ũndũ ũcio no ũtũme tũkũrie ‘merirĩria maingĩ ma ũrimũ na moru.’ Handũ ha gwĩtĩkĩria merirĩria macio ngoro-inĩ citũ, twagĩrĩirũo kũmona ũrĩa matariĩ, atĩ nĩ matharaita ma gũtũthũkia.
16. Ũhoro ũrĩa ũrĩ thĩinĩ wa Mariko 10:17-22 wagĩrĩirũo gũtũtindĩka gwĩciria ũhoro wa ciũria ta irĩkũ?
16 No kũhoteke tũrĩ na mbeca cia kũigana cia kũgũra indo nyingĩ cia kĩĩmwĩrĩ. Hihi nĩ ũũru kũgũra indo iria tũrenda no ti cia o mũhaka? Aca. No ta wĩcirie ciũria ici: O na angĩkorũo no tũhote kũgũra kĩndũ kĩna-rĩ, hihi tũrĩ na mahinda na hinya wa gũkĩhũthĩra na gũkĩrũmbũiya? Ningĩ-rĩ, na githĩ to twĩkore tũkũrĩtie wendo mũnene harĩ indo citũ? Hihi wendo witũ kwerekera indo cia kĩĩmwĩrĩ no ũtũme twĩke ta mwanake ũrĩa waregire rĩĩtana rĩa Jesu rĩa kwandandũra ũtungata wake harĩ Ngai? (Thoma Mariko 10:17-22.) Na githĩ ti wega gũikara ũtũũro mũhũthũ na kũhũthĩra mahinda na hinya witũ gwĩka wendi wa Ngai?
IKARAGA ŨRŨMĨTIE NGO YAKU YA WĨTĨKIO
17. Nĩ ũndũ ũrĩkũ tũtagĩrĩirũo kũriganĩrũo?
17 Tũtiagĩrĩirũo kũriganĩrũo atĩ tũrĩ mbaara-inĩ na o mũthenya nĩ twagĩrĩirũo gũkorũo twĩhaarĩirie kũmĩrũa. (Kũg. 12:17) Aarĩ na ariũ a Ithe witũ matingĩtũkuuĩra ngo itũ ya wĩtĩkio. Ithuĩ ene nĩ ithuĩ twagĩrĩirũo gũikara tũrũmĩtie ngo ĩyo wega.
18. Thigari cia tene ciaikaraga irũmĩtie ngo ciacio nĩkĩ?
18 Mahinda-inĩ ma tene, mũthigari nĩ aatĩagwo nĩ ũndũ wa ũcamba wake mbaara-inĩ. No nĩ angĩaiguire aconokete angĩacokire mũciĩ atarĩ na ngo yake. Mwandĩki wa historĩ Mũroma wetagwo Tacitus aandĩkire ũũ: “Kĩarĩ gĩconoko kĩnene harĩ mũthigari kũũrũo nĩ ngo yake.” Kĩu nĩ gĩtũmi kĩmwe gĩatũmaga thigari cikare irũmĩtie ngo ciacio.
Mwarĩ wa Ithe witũ arũmĩtie ngo yake nene ya wĩtĩkio na njĩra ya gũthoma Kiugo kĩa Ngai, gũthiaga mĩcemanio-inĩ ategũtĩrĩria, na kũhunjia na kĩyo (Rora kĩbungo gĩa 19)
19. Tũngĩhota atĩa gũikara tũrũmĩtie ngo itũ ya wĩtĩkio?
19 Tũikaraga tũrũmĩtie ngo itũ ya wĩtĩkio na njĩra ya gũthiaga mĩcemanio ya Gĩkristiano tũtegũtĩrĩria na kũhunjĩria arĩa angĩ ũhoro wĩgiĩ rĩĩtwa rĩa Jehova na Ũthamaki wake. (Ahib. 10:23-25) Ningĩ, nĩ tũthomaga Kiugo kĩa Ngai o mũthenya na tũkahoya Jehova atũteithie kũhũthĩra ũtaaro wakĩo ũtũũro-inĩ. (2 Tim. 3:16, 17) Tweka ũguo, gũtirĩ itharaita o na rĩmwe Shaitani angĩhũthĩra gũtũũkĩrĩra rĩngĩtũrehera ũndũ mũũru wa gũtũũra. (Isa. 54:17) ‘Ngo itũ nene ya wĩtĩkio’ nĩ ĩrĩtũgitagĩra. Tũrĩrutithanagia wĩra hamwe na aarĩ na ariũ a Ithe witũ tũrĩ na ũmĩrĩru. Na makĩria ma gũtooria mbaara citũ cia o mũthenya, nĩ tũkaagĩa na gĩtĩo gĩa gũkorũo tũrĩ mwena wa Jesu rĩrĩa akaahootana mbaara kwerekera Shaitani na arũmĩrĩri ake.—Kũg. 17:14; 20:10.
RWĨMBO NA. 118 “Tuongerere Wĩtĩkio”
Thigari nĩ ciabataraga ngo ya gũcigitĩra kuumana na ũgwati. Wĩtĩkio witũ ũhaana ta ngo. O ta ũrĩa mũthigari aabataraga kũmenyerera ngo yake, no taguo wĩtĩkio witũ ũbataraga kũmenyererũo. Gĩcunjĩ gĩkĩ nĩ kĩarĩrĩirie ũrĩa tũngĩka gũtigĩrĩra atĩ ‘ngo itũ nene ya wĩtĩkio’ nĩ njega.
GŨTAARĨRIA MBICA: Riboti ĩgoka TV-inĩ ĩkĩaria ũhoro wa aregenyũki arĩa matheremagia maheeni megiĩ Aira a Jehova, famĩlĩ ya Aira a Jehova ĩkahoria TV hau hau.
GŨTAARĨRIA MBICA: Thutha ũcio hĩndĩ ya ũthathaiya wa famĩlĩ, mũrũ wa Ithe witũ akahũthĩra gĩcunjĩ kĩa Bibilia gwĩkĩra hinya wĩtĩkio wa famĩlĩ yake.