7 Mĩtugo Mĩega

ŨGUO NĨ KUUGA ATĨA?

Ũrĩ mũciari, nĩ ũrĩ ithimi cia mĩtugo iria ũrũmagĩrĩra ũtũũro-inĩ. Kwa ngerekano-rĩ, hihi nĩ wĩrutanagĩria gũkorũo ũrĩ mwĩhokeku maũndũ-inĩ mothe? Angĩkorũo nĩ wĩrutanagĩria, no kũhoteke no wende kũruta ciana ciaku gũkorũo irĩ njĩhokeku o nacio.

Ningĩ nĩ wega kũruta ciana ciaku atĩ nĩ ciagĩrĩirũo gũkorũo na kĩyo, kũrũmĩrĩra kĩhooto, na gwĩciragia ũhoro wa andũ arĩa angĩ. Mũndũ ahotaga kwĩruta maũndũ macio wega rĩrĩa arĩ mũnini.

ŨTAARO WA BIBILIA: “Menyeria mwana njĩra ĩrĩa agĩrĩirũo kũgera; o na rĩrĩa agaakũra ndakaamĩtiganĩria.”​—Thimo 22:6.

ŨNDŨ ŨCIO NĨ WA BATA NĨKĨ?

Ihinda-inĩ rĩrĩ rĩa tekinolonjĩ, nĩ wega kwĩruta mĩtugo mĩega. Mũciari ũmwe wĩtagwo Karyn ooigire ũũ: “Ũgucania mũũru no woneke hĩndĩ o yothe thimũ-inĩ. Ciana citũ no ikorũo cikarĩte hakuhĩ na ithuĩ na ikorũo ĩkĩĩrorera maũndũ matarĩ mega!”

ŨTAARO WA BIBILIA: “Andũ agima, [nĩ] mamenyeretie ũhoti wao wa gũtaũkĩrũo . . . makahota gũkũũrana wega na ũũru.”​—Ahibirania 5:14.

Nĩ wega gwĩciria ũhoro wa andũ arĩa angĩ. Ũndũ ũcio ũhutĩtie gũkorũo na mĩtugo mĩega (ta kwaria na gĩtĩo na kuuga “nĩ ngatho”) na kũrũmbũiya andũ arĩa angĩ. Mĩtugo ĩyo nĩ ĩnyihĩte mũno tondũ andũ aingĩ meciragia ũhoro wa thimũ ciao na indo ingĩ ta icio, gũkĩra ũrĩa meciragia ũhoro wa andũ arĩa angĩ.

ŨTAARO WA BIBILIA: “O ta ũrĩa mũngĩenda andũ arĩa angĩ mamwĩkage, mekagei o taguo.”​—Luka 6:31.

ŨRĨA ŨNGĨKA

Taarĩria mĩtugo ĩrĩa wendete. Kwa ngerekano, ũthuthuria wonanĩtie atĩ no kũhoteke andũ ethĩ metheme ngomanio itagĩrĩire mangĩkorũo mataarĩirio wega atĩ mĩtugo ta ĩyo nĩ mĩũru.

GERIA ŨŨ: Hũthĩra ũndũ wĩkĩkĩte ica ikuhĩ kwambĩrĩria ndeereti ĩgiĩ mĩtugo mĩega. Kwa ngerekano, kũngĩkorũo na mohoro megiĩ njũragano, no uuge: “Nĩ ũndũ wa kĩeha kuona ũrĩa andũ amwe monanagia marakara kwerekera andũ arĩa angĩ. Ũgwĩciria nĩ kĩĩ gĩtũmaga andũ makinyĩrĩre gwĩka ũguo?”

“Nĩ ũndũ mũritũ makĩria harĩ ciana gũthuura gatagatĩ ka ũndũ mwega na ũndũ mũũru angĩkorũo matiũĩ ũndũ ũrĩa mwega nĩ ũrĩkũ na ũrĩa mũũru nĩ ũrĩkũ.”​—Brandon.

Ruta ciana gwĩciria ũhoro wa andũ arĩa angĩ. O na ciana nini no ciĩrute kwaragia na gĩtĩo na kuugaga “nĩ ngatho” na kuonania atĩ nĩ itĩĩte andũ arĩa angĩ. Ibuku rĩĩtagwo Parenting Without Borders rĩonanagia atĩ o ũrĩa ciana ireyona irĩ gĩcunjĩ kĩa famĩlĩ, cukuru, kana itũũra, noguo irĩkoragwo ciĩhaarĩirie gwĩka ciĩko cia ũtugi iria ingĩguna andũ arĩa angĩ handũ ha kwĩguna cio nyene.

GERIA ŨŨ: Heaga ciana ciaku wĩra wa kũruta kũu mũciĩ nĩguo ciĩrute bata wa gũtungatĩra andũ arĩa angĩ.

“Ciana citũ ingĩmenyera kũruta mawĩra ihinda-inĩ rĩrĩ, itikamaka rĩrĩa igakorũo igĩikara irĩ ciki. Nĩ igakorũo imenyerete kũruta mawĩra.”​—Tara.