Gũtigĩrĩra Maũndũ Marĩa ma Bata nĩ Moimĩra Wega

MAŨNDŨ marĩa ma bata ma mĩario nĩ marĩkũ? Ti tũmaũndũ tũrĩa tũraiguĩka tũrĩ twega mwaria angĩgweta na njĩra nguhĩ. Nĩ maũndũ marĩa manene marĩa mathathaũragũo na njĩra njariĩ. Nĩmo mabataranagia harĩ gũgũteithia kũhingia muoroto waku.

Gũthuura na kũbanga ũhoro waku na njĩra ya ũũgĩ nĩ kwa bata harĩ kuonania wega maũndũ marĩa ma bata makĩria. Kaingĩ mũndũ agĩka ũthuthuria wa mĩario nĩ onaga ũhoro mũingĩ gũkĩra ũrĩa angĩhũthĩra. Ũngĩmenya atĩa ũhoro ũrĩa ũkũhũthĩra?

Wa mbere, wĩcirie ũhoro wa athikĩrĩria aku. Hihi nĩ andũ matarĩ na ũmenyo mũingĩ ũhoro-inĩ ũrĩa ũkwarĩrĩria, kana hihi marĩ na mũnyinyi? Hihi aingĩ ao nĩ metĩkagĩra ũrĩa Bibilia yugaga ũhoro-inĩ ũcio, kana amwe ao nĩ mawĩkagĩrĩra nganja? Nĩ moritũ marĩkũ macemanagia namo mũtũũrĩre-inĩ wa o mũthenya makĩĩrutanĩria kũrũmĩrĩra ũrĩa Bibilia yugaga ũhoro-inĩ ũcio? Wa kerĩ, tigĩrĩra atĩ nĩ ũramenya wega muoroto waku wa kũhe athikĩrĩria acio ũhoro ũrĩa ũrabanga kũmahe. Ũkĩhũthĩra maũndũ macio merĩ, thathaũrania ũhoro ũrĩa ũrĩ naguo, na ũtigie o ũrĩa wagĩrĩire.

Angĩkorũo nĩ ũheetwo matemo ma mũthingi na ũkaheo ũhoro wa mũthingi o hamwe na maũndũ marĩa ma bata makĩria, wagĩrĩirũo nĩ kũmahũthĩra arĩ mo. O na kũrĩ ũguo, mĩario yaku ĩkwagĩra makĩria waririkana maũndũ macio twagweta rĩrĩa ũrathathaũrania ũndũ o ũndũ wa bata makĩria. Angĩkorũo ndũheetwo matemo, nĩwe wagĩrĩirũo gwĩthurĩra maũndũ marĩa ma bata makĩria.

Wataũkĩrũo biũ nĩ maũndũ marĩa ma bata makĩria na wabanga ũhoro ũrĩa ũrĩ rungu rwamo, ũgũkorũo ũrĩ ũndũ mũhũthũ kũruta mĩario yaku. Athikĩrĩria aku mahota kũgunĩka mũno nĩ mĩario ĩyo.

Njĩra Itiganĩte cia Kũbanga Ũhoro Waku. Kũrĩ njĩra mwanya mwanya cingĩhũthĩrũo kũbanga ndeto mĩario-inĩ yaku. Wacimenya wega nĩ ũrĩonaga atĩ nyingĩ ciacio no cikorũo na moimĩrĩro mega, gũkĩringana na muoroto waku.

Njĩra ĩmwe njega nĩ kũgayania ndeto kũringana na tũcunjĩ. (O ũndũ o ũndũ wa bata makĩria nĩ ũbataranagia tondũ nĩ ũteithagia athikĩrĩria mataũkĩrũo makĩria nĩ ũhoro ũrĩa ũramahe kana ũgagũteithia kũhingia muoroto wa mĩario yaku.) Njĩra ĩngĩ nĩ kũbanga ũhoro ũthingataine kũringana na ũrĩa maũndũ meekĩkire. (Kwa ngerekano maũndũ ma mbere ya Kĩguũ, no marũmĩrĩrũo nĩ marĩa meekĩkire mbere ya Jerusalemu kwanangwo mwaka-inĩ wa 70 M.M., namo macoke marũmĩrĩrũo nĩ maũndũ ma mahinda maya maitũ.) Njĩra ya gatatũ nĩ kĩhumo na moimĩrĩro kana moimĩrĩro na kĩhumo. (Kwa ngerekano, no wambĩrĩrie na kũgweta ũndũ ũrekĩkire ica ikuhĩ, moimĩrĩro maguo, ũcoke wonanie kĩhumo kĩaguo.) Njĩra ya kana nĩ kuonania indo irĩ na ngũrani biũ. (No wonanie ngũrani gatagatĩ ka ũndũ mwega na mũũru kana ũndũ wagĩrĩire na ũtagĩrĩire.) Rĩmwe na rĩmwe mũndũ no ahũthĩre makĩria ma njĩra ĩmwe mĩario-inĩ yake.

Rĩrĩa Stefano aathitangirwo na thitango ya maheeni kĩama-inĩ gĩa Sanhedrini ya Kĩyahudi, aarutire mĩario yarĩ na hinya mũno akĩhũthĩra njĩra ya maũndũ gũthingatana kũringana na ũrĩa meekĩkire. Ũgĩthoma Atũmwo 7:2-53, nĩ ũkuona atĩ aathurire maũndũ ma kwaria arĩ na muoroto mũna. Stefano aambire kuonania wega atĩ aaragĩrĩria ũhoro wekĩkĩte ũrĩa athikĩrĩria ake matangĩahotire gũkararia. Agĩcoka akĩmeera atĩ o na gũtuĩka Jusufu nĩ aamenirũo nĩ ariũ a ithe, Ngai nĩ aamũhũthĩrire kũrehe ũhonokio. Thutha wa ũguo akĩonania atĩ Ayahudi nĩ maaremeire Musa ũrĩa wahũthagĩrũo nĩ Ngai. Aatirihire na gũtĩtĩrithia atĩ mwerekera ũcio wa Ayahudi a tene nĩ woonanĩtio nĩ arĩa mooragire Jesu Kristo.

Ndũgakorũo na Maũndũ Maingĩ Mũno ma Bata Makĩria. Maũndũ ma bata makĩria matikoragwo marĩ maingĩ mĩario-inĩ o yothe. Kaingĩ matikoragwo makĩrĩte matano. Ũguo nĩguo kũrĩ o na angĩkorũo ũraruta mĩario ya ndagĩka 5, 10, 30, kana o na mĩraihu. Ndũgatĩtĩrithie maũndũ maingĩ mũno. Athikĩrĩria aku no mahotire kũnyita o maũndũ manyinyi ngũrani ngũrani thĩinĩ wa mĩario ĩmwe. Ningĩ o ũrĩa mĩario ĩrĩ mĩraihu, noguo maũndũ marĩa ma bata magĩrĩirũo nĩ kuoneka wega.

O na akorũo ũrĩ na maũndũ maigana atĩa ma bata makĩria, tigĩrĩra atĩ nĩ wathathaũra ũmwe ũmwe ũrĩa kwagĩrĩire. He athikĩrĩria aku mahinda ma kũigana gũthuthuria o ũndũ o ũndũ wa bata makĩria nĩguo ũingĩre biũ meciria-inĩ mao.

Mĩario yaku yagĩrĩirũo kũiguĩka ĩrĩ mĩhũthũ. Ti hingo ciothe ũndũ ũcio ũkoragwo wĩhocetie harĩ mũigana wa ũhoro ũrĩa ũraheana. Angĩkorũo ũbangĩte maũndũ kũringana na ciongo nene itarĩ nyingĩ na ũmarĩrĩrie o ũndũ ihinda rĩaguo-rĩ, mĩario ĩgũkorũo ĩrĩ mĩhũthũ gũtwarana nayo na ndĩngĩriganĩra na ihenya.

Tigĩrĩra Maũndũ Marĩa ma Bata Makĩria nĩ Moimĩra Wega. Angĩkorũo nĩ ũbangĩte ũhoro waku wega, ndũgũkorũo ũrĩ ũndũ mũritũ gũthathaũra maũndũ marĩa ma bata makĩria ũkĩruta mĩario yaku.

Njĩra ĩrĩa njega ya kuonania wega ũndũ wa bata makĩria, nĩ kũruta ihooto, kũhũthĩra maandĩko, na ndeto ingĩ na njĩra maũndũ macio megũkindĩra ũndũ ũcio wa bata makĩria. Maũndũ marĩa mangĩ mothe mekũgwetwo magĩrĩirũo gũthathaũra, gwĩkĩra mũkonde, kana gwĩkĩra hinya ũndũ ũrĩa wa bata makĩria. Ndũkongerere maũndũ matakonainie na ũhoro ũcio atĩ tondũ nĩ mega. Ũgĩthathaũra maũndũ mangĩ, onania wega ũrĩa makonainie na ũndũ wa bata makĩria ũrĩa maranyita mbaru. Ndũgatigĩre athikĩrĩria megererie. No wonanie ũkuruhanu wamo na njĩra ya gũcokera ciugo iria ikuuĩte rĩciria rĩrĩa rĩa bata kana na njĩra ya gũikara ũgĩcokagĩra ũndũ ũcio wa bata makĩria.

Aria amwe matĩtĩrithagia maũndũ marĩa ma bata makĩria na njĩra ya kũmagweta na namba. O na gũtuĩka ĩyo nĩ njĩra ĩmwe ya gũtĩtĩrithia maũndũ marĩa ma bata makĩria, ndĩagĩrĩirũo gũtũma mũndũ age kũbanga ũhoro wega na kũũheana kũringana na ũrĩa ũthingataine.

Wahota kuona arĩ wega kũgweta ĩmwe kwa ĩmwe ũndũ wa bata makĩria mbere ya kũruta ihooto iria iraũnyita mbaru. Gwĩka ũguo gũgũteithia athikĩrĩria mone bata wa ũhoro ũrĩa ũkũrũmĩrĩra, na ningĩ gũteithie gũtĩtĩrithia ũndũ ũcio wa bata makĩria. No wĩkĩre ũndũ ũcio hinya na njĩra ya kũũcokera thutha wa kũwarĩrĩria biũ.

Ũtungata-inĩ. Maũndũ macio twarĩrĩria matiagĩrĩirũo kũhũthĩka o hĩndĩ ya kũruta mĩario, ĩndĩ nĩ nginya rĩrĩa ũrahunjia. Rĩrĩa ũrehaarĩria, wĩcirie ũhoro wa ũndũ ũrĩa mũnene ũngĩkorũo meciria-inĩ ma andũ kũrĩa mũrahunjia. Thuura kĩongo kĩrĩa gĩgũgũteithia kuonania ũrĩa kĩrĩgĩrĩro kĩrĩa Bibilia ĩheanaga gĩkaarehe kĩhonia kĩa ũndũ ũcio. Kũngĩhoteka thuura maũndũ merĩ marĩa ma bata makĩria ũgĩthathaũra kĩongo kĩu. Menya nĩ maandĩko marĩkũ ũkũhũthĩra kũnyita mbaru maũndũ macio. Ũcoke ũbange ũrĩa ũkwambĩrĩria ndeereti yaku. Kwĩhaarĩria ta kũu nĩ gũteithagia mũndũ gwĩka ũgarũrũku ũrĩa ũngĩbatarania harĩ ndeereti. Ningĩ ũndũ ũcio nĩ ũgũgũteithia kũgweta ũndũ mũna ene nyũmba matangĩriganĩrũo nĩguo.