Ndungata cia Kĩũngano nĩ Ihingagia Ũtungata wa Bata

MŨTŨMWO PAULO aandĩkĩire kĩũngano kĩa Filipi ũũ: “Nĩ ithuĩ Paulo na Timotheo, ngombo cia Kristo Jesu, kũrĩ arĩa othe aamũre thĩinĩ wa Filipi arĩa marĩ na ũiguano na Kristo Jesu, o hamwe na arori na ndungata cia kĩũngano.” (Afil. 1:1) Ta rora wone atĩ nĩ aageithirie ndungata cia kĩũngano. Hatarĩ nganja arũme acio nĩ maahingagia itemi rĩa bata harĩ gũteithĩrĩria athuri a kĩũngano, na noguo kũrĩ nginya ũmũthĩ. Ndungata cia kĩũngano nĩ irutaga wĩra ũteithagĩrĩria arori na ũndũ ũcio nĩ ũtũmaga kĩũngano gĩkorũo na mũbango mwega.

² Hihi nĩ ũĩ arĩa matungataga kĩũngano-inĩ kĩanyu marĩ ndungata cia kĩũngano? Nĩ ũĩ wĩra ũrĩa marutaga nĩguo wee na arĩa angĩ thĩinĩ wa kĩũngano mũgunĩke? Ma nĩ atĩ, kĩyo kĩao nĩ gĩkenagia Jehova. Paulo aandĩkire ũũ: “Arũme arĩa matungataga na njĩra njega nĩ magĩaga na mũrũgamo mwega na wĩyathi mũnene wa kwaria ũhoro-inĩ wa wĩtĩkio ũrĩa ũrĩ thĩinĩ wa Kristo Jesu.”​—1 Tim. 3:13.

ITHIMI CIA KĨĨMAANDĨKO CIA NDUNGATA CIA KĨŨNGANO

³ Arĩa matungataga marĩ ndungata cia kĩũngano no mũhaka matũũre kũringana na ithimi cia Gĩkristiano, makorũo marĩ andũ mangĩĩhokerũo maũndũ, na mahingagia mawĩra marĩa mehokeirũo ũrĩa kwagĩrĩire. Ũndũ ũcio nĩ wonekaga wega kũringana na ũhoro ũrĩa Paulo aandĩkire marũa-inĩ make kũrĩ Timotheo wĩgiĩ maũndũ marĩa ndungata cia kĩũngano ciagĩrĩirũo kũhingia. Aandĩkire ũũ: “Ndungata cia kĩũngano o nacio ciagĩrĩirũo gũkorũo irĩ andũ moyaga maũndũ na ũritũ, mataragia mĩario ya ũhinga, matanyuaga ndibei nyingĩ, matakorokagĩra uumithio ũtarĩ wa kĩhooto, makĩrũmagia hitho ĩrĩa theru ya wĩtĩkio marĩ na thamiri theru. Ningĩ, acio nĩ mambe magerio kana nĩ magĩrĩire, thutha ũcio matuĩke ndungata, tondũ matirĩ ũndũ mangĩĩcukĩrũo. Ndungata ya kĩũngano yagĩrĩire gũkorũo ĩrĩ mũthuri wa mũtumia ũmwe, ũrũgamagĩrĩra ciana ciake na njĩra njega o hamwe na nyũmba yake mwene.” (1 Tim. 3:8-10, 12) Ndungata cia kĩũngano ingĩtũũra kũringana na ithimi icio cia igũrũ, kĩũngano gĩtingĩcukĩrũo ũndũ o na ũrĩkũ wĩgiĩ arĩa mehokeirũo mawĩra ma bata kĩũngano-inĩ.

⁴ Arĩa matungataga marĩ ndungata cia kĩũngano makoragwo na kĩyo ũtungata-inĩ o mweri, o na marĩ ethĩ kana akũrũ. Megerekanagia na Jesu harĩ gũkorũo na kĩyo ũtungata-inĩ. Kũgerera kĩyo kĩao, nĩ monanagia wendi wa Jehova wa kũhonokia andũ.​—Isa. 9:7.

⁵ Ningĩ ndungata cia kĩũngano nĩ cigaga kĩonereria kĩega harĩ kwĩhumba, kwĩgemia, mwarĩrie, mwerekera, na mĩtugo. Makoragwo na meciria mega, ũndũ ũrĩa ũtũmaga maheo gĩtĩo. Makĩria ma ũguo, nĩ moyaga na ũritũ ũrata wao hamwe na Jehova na mĩeke ya ũtungata ĩrĩa makoragwo nayo thĩinĩ wa kĩũngano.​—Tit. 2:2, 6-8.

⁶ Makoragwo mambĩte ‘kũgerio kana nĩ magĩrĩire.’ O na mbere ya kwamũrũo, makoragwo monanĩtie atĩ nĩ merutagĩra biũ. Nĩ monanagia atĩ maigaga maũndũ ma Ũthamaki mbere ũtũũro-inĩ wao na nĩ merutanagĩria gũkinyĩra mĩeke o yothe ya ũtungata ĩngĩyumĩria. Hatarĩ nganja makoragwo marĩ kĩonereria harĩ arĩa angĩ thĩinĩ wa kĩũngano.​—1 Tim. 3:10.

ŨRĨA MATUNGATAGA

⁷ Ndungata cia kĩũngano irutaga mawĩra matiganĩte ma gũteithia aarĩ na ariũ a ithe witũ, na nĩ ũndũ ũcio arori makahota kũhũthĩra mahinda maingĩ harĩ wĩra wa kũrutana na kũrĩithia. Rĩrĩa kĩama gĩa athuri kĩrahe ndungata cia kĩũngano mawĩra, nĩ gĩciragia ũhoro wa ũhoti wa o ũmwe wao na mabataro ma kĩũngano.

⁸ Ta wĩcirie ũhoro wa mawĩra mamwe marutagwo nĩ ndungata cia kĩũngano: Ũmwe wao no aheo wĩra wa mabuku nĩguo tũkonaga ma kũhũthĩra ithuĩ ene na ma ũtungata. Angĩ nao nĩ maheagwo wĩra wa mathabu ma kĩũngano na rekondi cia icigo cia kũhunjia. Amwe nĩ maheagwo wĩra wa maikoroboni, macini cia mĩgambo, kũnyitana ũgeni, na magateithia athuri mawĩra-inĩ mangĩ. Nĩ gũkoragwo na wĩra mũingĩ wa gũtheria na kũmenyerera Nyũmba ya Ũthamaki, na kwoguo maita maingĩ ndungata cia kĩũngano nĩ iteithagĩrĩria mawĩra-inĩ macio.

⁹ Thĩinĩ wa ciũngano imwe, no kũhoteke o ndungata ya kĩũngano ĩheo wĩra ũmwe harĩ macio. Kũngĩ nakuo, ndungata ya kĩũngano no ĩheo mawĩra maigana ũna. Mahinda mamwe, wĩra ũmwe no ũrutwo nĩ makĩria ma ndungata ĩmwe ya kĩũngano. Angĩkorũo gũtirĩ na ndungata cia kĩũngano cia kũigana kũruta mawĩra macio, kĩama gĩa athuri no kĩbange ariũ a Ithe witũ angĩ abatithie na makoragwo marĩ kĩonereria kĩega marute mawĩra macio. Na njĩra ĩyo nĩ mekũgĩa na ũmenyeru ũrĩa ũkaamateithia thutha-inĩ maamũrũo gũtuĩka ndungata cia kĩũngano. Angĩkorũo gũtirĩ na ariũ a Ithe witũ, mwarĩ wa Ithe witũ ũkoragwo arĩ kĩonereria kĩega no orio ateithĩrĩrie maũndũ-inĩ mamwe o na gũtuĩka ndangĩamũrũo atuĩke ndungata ya kĩũngano. Mũndũ ũkoragwo arĩ kĩonereria kĩega nĩ ũrĩa andũ mangĩĩgerekania nake harĩ mĩtugo na ũthathaiya wake. Akoragwo arĩ kĩonereria kĩega maũndũ-inĩ ta gũthiĩ mĩcemanio, kũnyitanĩra ũtungata-inĩ, ũtũũro wa famĩlĩ, maũndũ ma gwĩkenia, kwĩhumba na kwĩgemia, na maũndũ mangĩ.

¹⁰ Ciũngano-inĩ iria gũtakoragwo na athuri aingĩ, ndungata cia kĩũngano iria ciagĩrĩire no ciũrio ihĩtũkĩre ciũria ciĩgiĩ ũrutani witũ hamwe na arĩa marenda kũbatithio. Ciũria icio ikoragwo thĩinĩ wa Ũhoro Muongerere “Gĩcunjĩ kĩa 1: Maũndũ Marĩa Akristiano Metĩkĩtie.” Tondũ “Gĩcunjĩ gĩa 2: Ũtũũro wa Gĩkristiano” kĩhutagia maũndũ ma thĩinĩ ma mũndũ-rĩ, mũthuri wa kĩũngano nĩwe wagĩrĩirũo gũkorũo na gĩcunjĩ kĩu.

¹¹ Rĩmwe na rĩmwe kĩama gĩa athuri kĩngĩona kwagĩrĩire, no gĩcenjie mawĩra mamwe kuuma harĩ ndungata ĩmwe ya kĩũngano nginya harĩ ĩrĩa ĩngĩ. O na kũrĩ ũguo, nĩ wega makĩria ariũ a Ithe witũ marute wĩra ũrĩa maheetwo kwa ihinda nĩguo magĩe na ũmenyeru na ũhoti wa kũruta wĩra ũcio.

¹² Kũringana na mabataro ma o kũndũ, ndungata cia kĩũngano iria gũkũra gwacio ‘kuonekaga wega nĩ andũ othe’ no iheo mawĩra mangĩ. (1 Tim. 4:15) Angĩkorũo gũtirĩ na athuri a kĩũngano a kũigana, ndungata ya kĩũngano no ĩheo wĩra wa gũtungata ĩrĩ mũteithĩrĩria wa mũrori wa gĩkundi, o na kana ĩrĩ ndungata ya gĩkundi, ĩndĩ ĩrute wĩra ũcio rungu rwa ũtongoria wa athuri. Ndungata ya kĩũngano no ĩheo icunjĩ imwe thĩinĩ wa Mũcemanio wa Ũtũũro na Ũtungata, nginya gũtongoria Wĩruti wa Bibilia wa Kĩũngano kũngĩbatarania, na kũruta mĩario ya andũ othe. Mawĩra mangĩ no maheo ndungata cia kĩũngano angĩkorũo kũrĩ na bata mũna na angĩkorũo nĩ ihingĩtie maũndũ marĩa marendeka nĩguo irute wĩra ũcio. (1 Pet. 4:10) Rĩrĩa arĩa matungataga marĩ ndungata cia kĩũngano marateithĩrĩria athuri, magĩrĩirũo kwĩrutĩra meyendeire.

¹³ O na gũtuĩka marutaga wĩra ngũrani na ũrĩa ũrutagwo nĩ athuri, wĩra wao nĩ ũtungata mũtheru harĩ Ngai na nĩ wa bata nĩguo maũndũ thĩinĩ wa kĩũngano matwarithio na njĩra ĩrĩa yagĩrĩire. Thutha wa ihinda, angĩkorũo arĩa matungataga marĩ ndungata cia kĩũngano nĩ marutaga wega mawĩra marĩa mehokeirũo na magĩrĩre gũtungata marĩ arĩithi na arutani, athuri no morie mamũrũo matungate marĩ athuri.

¹⁴ Angĩkorũo ũrĩ mũrũ wa Ithe witũ ũrĩ mĩaka-inĩ ya ũtinĩnja kana nĩ hingo ũrabatithirio-rĩ, hihi nĩ ũrerutanĩria kwagĩrĩra gũtuĩka ndungata ya kĩũngano? (1 Tim. 3:1) Nĩ ũndũ wa andũ aingĩ arĩa maroka ithondeka-inĩ o mwaka, arũme arĩa magĩrĩire nĩ marabatarania nĩguo marũmbũiye ciũngano. No wagĩrĩre ũngĩkũria wendi wa gũteithia arĩa angĩ. Njĩra ĩmwe ya gwĩka ũguo nĩ gwĩcũrania igũrũ rĩgiĩ kĩonereria kĩega kĩa Jesu. (Mat. 20:28; Joh. 4:6, 7; 13:4, 5) Wendi waku nĩ ũgũkũra o ũrĩa ũgũthiĩ na mbere kũgĩa na gĩkeno kĩrĩa kiumanaga na kũheana. (Atũm. 20:35) Nĩ ũndũ ũcio, wĩrutagĩre gũteithia arĩa angĩ, gũteithĩrĩria harĩ kũmenyerera Nyũmba ya Ũthamaki, kana ũkerutagĩra kũruta tũcunjĩ twa arutwo thĩinĩ wa Mũcemanio wa Ũtũũro na Ũtungata. Ningĩ nĩguo wagĩrĩre nĩ ũkũbatara gũkũria ngumo cia kĩĩroho na njĩra ya gũkorũo na mũtaratara mwega wa kwĩruta. (Thab. 1:1, 2; Gal. 5:22, 23) Makĩria ma ũguo, mũrũ wa Ithe witũ ũrerutanĩria nĩguo agĩrĩre, onanagia atĩ no ehokwo rĩrĩa aheo mawĩra thĩinĩ wa kĩũngano.​—1 Kor. 4:2.

¹⁵ Ndungata cia kĩũngano ciamũragwo nĩ roho mũtheru nĩguo iteithie kĩũngano. Andũ othe thĩinĩ wa kĩũngano no monanie ngatho nĩ ũndũ wa kĩyo kĩa ndungata cia kĩũngano na njĩra ya kũnyitanĩra nacio rĩrĩa iraruta mawĩra marĩa iheetwo. Na njĩra ĩyo, kĩũngano nĩ kĩonanagia ngatho nĩ ũndũ wa mũbango ũcio Jehova athondekete.​—Gal. 6:10.