Jesu Oimĩre kũ?

“[Pilato] agĩtonya rĩngĩ nyũmba ĩrĩa ya gũcirĩrũo, akĩũria Jesu atĩrĩ, Ũrĩ wa kũ, wee? No rĩrĩ, Jesu ndaigana kũmũcokeria ũndũ.”—JOHANA 19:9.

MŨNENE ũcio wa Roma Pontio Pilato oririe Jesu kĩũria kĩu hĩndĩ ĩrĩa aacirithagio. Pilato nĩ aamenyaga gĩcigo kĩrĩa Jesu oimĩte gĩa Isiraeli. (Luka 23:6, 7) Ningĩ nĩ aamenyaga atĩ Jesu ndaarĩ mũndũ o ũguo. Hihi no kũhoteke atĩ Pilato eeciragia Jesu nĩ aatũũraga mbere ĩyo? Hihi mũthathaiya ũcio wa ngai cia maheeni nĩ angĩetĩkĩrire ma ĩyo na oye ikinya kũringana nayo? O na kũrĩ ũguo, Jesu ndaigana kũmũcokeria, na thutha wa kahinda gatarĩ coho gũkĩoneka atĩ Pilato aagitagĩra wĩra wake handũ ha kũrũmĩrĩra ma na kĩhooto.—Mathayo 27:11-26.

Wega nĩ atĩ, arĩa mangĩenda kũmenya kũrĩa Jesu oimire no merute na njĩra hũthũ. Bibilia nĩ yonanagia wega kĩhumo kĩa Jesu Kristo. Ta wĩcirie maũndũ maya.

▪ Kũrĩa Aaciarĩirũo Jesu aaciarĩirũo famĩlĩ-inĩ ĩtaarĩ na igweta itũũra-inĩ rĩa Juda thĩinĩ wa Bethilehemu. Thutha wa Kaisari Augusuto gwathana atĩ andũ makeyandĩkithie-rĩ, Mariamu nyina wa Jesu, ‘arĩ mũritũ,’ marĩ na mũthuriwe Jusufu, magĩthiĩ Bethilehemu, kũrĩa Jusufu oimĩte. Tondũ kwarĩ na andũ aingĩ mũno itũũra-inĩ, matigana kuona handũ ha gũkoma nyũmba-inĩ cia ageni, kwoguo magĩikara kiugũ-inĩ, kũrĩa Jesu aaciarĩirũo na agĩkomio mũharatĩ-inĩ.—Luka 2:1-7.

Mĩaka mĩingĩ mbere ĩyo-rĩ, Bibilia nĩ yarathĩte kũrĩa Jesu angĩgaciarĩrũo ĩkoiga ũũ: “No rĩrĩ, wee Bethi-lehemu Efiratha-rĩ, o na harĩa wĩ mũnyinyi mũno thĩinĩ wa mĩhĩrĩga ya Juda, gwaku nĩkuo gũkoima mũndũ igũrũ rĩakwa, na nĩwe ũgatuĩka mwathani o kũu Isiraeli; nake kĩhumo gĩake aarĩ o ho o tene na tene, o na mĩndĩ na mĩndĩ.”a (Mika 5:2) No kũhoteke atĩ, Bethilehemu kaarĩ gataũni kanini mũno ũũ atĩ o na gatingĩatarirũo taũni cia Juda igĩtarũo. O na kũrĩ ũguo, gatũũra kau nĩ kangĩagĩire na gĩtĩo kĩa mwanya. Mesia ũrĩa weranĩirũo, kana Kristo, nĩ angĩoimire Bethilehemu.—Mathayo 2:3-6; Johana 7:40-42.

▪ Kũrĩa aarereirũo Thutha wa gũikaranga hanini Misiri, Jesu na famĩlĩ yao, magĩthamĩra Nazarethi, taũni yaarĩ Galili mairo ta 60 (kana Kilomita 96) rũgũrũ rwa Jerusalemu. Hĩndĩ ĩyo, Jesu ndaakinyĩtie ũkũrũ wa mĩaka ĩtatũ. Thĩinĩ wa itũũra rĩu ithaka rĩrĩa rĩarĩ na arĩmi, arĩithi na ategi a thamaki, nĩkuo Jesu aarereirũo thĩinĩ wa famĩlĩ yaarĩ nene ĩrĩa kũngĩhoteka ndĩarĩ na indo nyingĩ cia kĩĩmwĩrĩ.—Mathayo 13:55, 56.

Mĩaka magana maingĩ mbere ĩyo-rĩ, Bibilia nĩ yarathĩte atĩ Mesia nĩ angĩgatuĩka “Mũnazari.” Mwandĩki wa Injiri Mathayo oigire atĩ Jesu na famĩlĩ yao nĩ mangĩgaĩkara “Nazarethi . . . nĩ getha ũhoro ũhingio ũria waaririo nĩ anabii, atĩ nĩagetagwo Mũnazari.” (Mathayo 2:19-23) Rĩĩtwa Mũnazari rĩonekaga ta rĩkonainie na kiugo gĩa Kĩhibirania gĩa “thuuna.” Ma nĩ atĩ, Mathayo aaragĩrĩria ũhoro wa ũrathi wa Isaia ũrĩa wetĩte Mesia “thuuna” ya Jesii, kuonania atĩ Mesia angĩkoima rũciaro-inĩ rwa Jesii, ithe wa Mũthamaki Daudi. (Isaia 11:1) Hatarĩ nganja, Jesu oimire rũciaro-inĩ rwa Jesii kũgerera harĩ Daudi.—Mathayo 1:6, 16; Luka 3:23, 31, 32.

▪ Kĩhumo gĩake Bibilia ĩrutanaga atĩ ũtũũro wa Jesu waambĩrĩirie ihinda iraya o na atanaciarĩrũo kiugũ-inĩ kũu Bethilehemu. Ũrathi ũcio wa Mika ũkũgwetetwo hau igũrũ, ũthiaga na mbere kuuga atĩ “kĩhumo gĩake aarĩ o ho o tene na tene, o na mĩndĩ na mĩndĩ.” (Mika 5:2) Arĩ Mũriũ wa irigithathi wa Ngai-rĩ, Jesu aarĩ kĩũmbe gĩa kĩĩroho igũrũ mbere ya gũciarũo e mũndũ gũkũ thĩ. Jesu we mwene oigire ũũ: “niĩ ndĩ wa na igũrũ.” (Johana 6:38; 8:23) Ũndũ ũcio wahotekire atĩa?

Kũgerera roho wake mũtheru, Jehova Ngai aaringire kĩama na njĩra ya gũthamia muoyo wa Mũrũwe kuuma igũrũ o nginya nda ya mũirĩtu gathirange Mũyahudi wetagwo Mariamu nĩguo aciarũo arĩ mũndũ mũkinyanĩru.b Kĩama ta kĩu nĩ ũndũ mũhũthũ harĩ Ngai Mwene Hinya Wothe. O ta ũrĩa mũraika ũrĩa watũmĩtwo kũrĩ Mariamu oigire, “nĩ gũkorũo hatirĩ kiugo o na kĩmwe kiumĩte kwĩ Ngai gĩkaaga kũhinga.”—Luka 1:30-35, 37.

Makĩria ma gũtwĩra kũrĩa Jesu oimire, Bibilia nĩ ĩtũtaaragĩria ũhoro makĩria. Mabuku marĩa mana ma Injiri—Mathayo, Mariko, Luka, na Johana—matwĩraga makĩria igũrũ rĩgiĩ ũrĩa Jesu aatũraga.

[Kohoro ka magũrũ-inĩ]