Tũkaari twa Mabuku twa Kũruta “Ũira Kũrĩ Ndũrĩrĩ Ciothe”

Ihinda rĩa makĩria ma mĩaka ikũmi, nĩ tũkoretwo tũkĩhũthĩra tũkaari twa mabuku ũtungata-inĩ, na nĩ tũgucagĩrĩria andũ. Thĩinĩ wa thĩ yothe, andũ nĩ mamenyaga nĩa mahũthagĩra tũkaari tũu. To kũgucĩrĩria tũgucagĩrĩria andũ nĩ ũndũ wa ũrĩa tũthondeketwo, no ningĩ nĩ tũhũthũ kũhũthĩra. No wĩtĩkanie na mwarĩ wa Ithe witũ Asenata kuuma Poland, ũrĩa waugire ũũ: “Tũkaari tũu tũthondeketwo na njĩra hũthũ, no nĩ tũgucagĩrĩria. Nĩ tũhũthũ kũhũthĩra na gũthiĩ natuo.”

Hihi nĩ ũrĩ weyũria ũrĩa tũkaari tũu twathondekirũo?

Ũrĩa Tũkaari twa Mabuku Tũthondeketwo na Njĩra Njega

Mwaka wa 2001, Kĩama Kĩrĩa Gĩtongoragia nĩ gĩetĩkĩririe aarĩ na ariũ a Ithe witũ a Faranja magerie njĩra itiganĩte cia kũhunjia kũndũ kwa mũingĩ, nginya kũhũthĩra tũkaari. Nĩ maageririe indo itiganĩte cia kũigĩrĩra na gũkuua mabuku, ta tũkaari twa gũkuua mĩrigo, na tũrĩa tũhũthagĩrũo gũkuua indo nduka-inĩ. Mũthia-inĩ, wabici ya rũhonge ya Faranja nĩ yathuurire mũthemba wa tũkaari ũrĩa ũngĩahũthĩrirũo, na ahunjia nĩ maahũthĩrire tũkaari tũu mĩaka mĩingĩ.

Aarĩ na ariũ a Ithe witũ a Faranja nĩ maakenirio nĩ maumĩrĩro marĩa maagĩire namo mũbango-inĩ ũcio wa kũgeria kũhunjia na tũkaari kũndũ kwa mũingĩ. Kwoguo mwaka wa 2011, Kĩama Kĩrĩa Gĩtongoragia gĩgĩtĩkĩria ariũ a Ithe witũ magerie kũhunjia kũndũ kwa mũingĩ taũni-inĩ ya New York, U.S.A., makĩhũthĩra tũkaari na metha. Mapainia arĩa maahũthĩkire mũbango-inĩ ũcio nĩ moonire atĩ kũhunjia na tũkaari kwarĩ na moguni maingĩ, ta gũtũkuua na njĩra hũthũ. Ningĩ nĩ maaheanire mawoni matiganĩte megiĩ ũrĩa tũkaari tũu tũngĩagagĩrio. Tũkaari twa mbere tũrĩa twathondeketwo twarĩ twa mbaũ na twarĩ tũritũ, kwoguo ndwarĩ ũndũ mũhũthũ gũthiĩ natuo kũndũ kwĩ na ngathĩ. Nĩ ũndũ ũcio gũgĩthondekwo tũngĩ tũhũthahũthũ, no tũtiarĩ tũhũthũ mũno ũndũ tũngĩgũithio nĩ rũhuho. Ningĩ tũkaari tũu twerũ twathondekirũo tũrĩ na magũrũ manenanene na marĩ na hinya makĩria, nĩgetha ũkorũo ũrĩ ũndũ mũhũthũ gũtũkururia kũndũ kũrĩa bara itarĩ njega. Hamwe na ũguo, nĩ tuongereirũo gathandũkũ kanini ga kũiga mabuku.

Mũbango ũcio wa kũgeria nĩ wagĩire na maumĩrĩro mega. Kwoguo mwaka wa 2012, Kĩama Kĩrĩa Gĩtongoragia gĩgĩtĩkĩria tũkaari twa mabuku tũhũthagĩrũo thĩinĩ wa thĩ yothe. Kambuni ĩmwe nĩ yaheirũo wĩra wa gũthondeka tũkaari tũingĩ ihinda-inĩ rĩmwe, ĩkĩhũthĩra indo itarĩ nditũ na ingĩaikarire ihinda iraihu.

Kuuma hĩndĩ ĩyo, tũkaari tũu nĩ tũthiĩte tũkĩagĩragio maũndũ matiganĩte. Kwa ngerekano, mwaka wa 2015, kamũhuko ga kũgirĩrĩria mbura karĩ na iratathi mwena wa mbere nĩ koongereirũo. Dina, ũrĩa ũikaraga bũrũri wa Georgia, nĩ aakenirio mũno nĩ kamũhuko kau. Aaugire ũũ: “Rĩu gakaari karĩ na igooti rĩako rĩa mbura rĩa kũgirĩrĩria mabuku matikaurĩrũo.” Mwaka wa 2017, nĩ gwathondekirũo ibandĩko iranyitĩrĩrũo nĩ magineti cia thiomi imwe. Mũrũ wa Ithe witũ Tomasz kuuma Poland aaugire ũũ: “Warĩ wĩra mũingĩ gũcenjia ibandĩko cia tene iria ciekĩragwo na ngamu. Ici cia kũnyitĩrĩrũo nĩ magineti nĩ njega mũno.” Mwaka wa 2019, nĩ gwekirũo mogarũrũku mangĩ harĩ indo iria ihũthagĩrũo gũthondeka tũkaari tũu o hamwe na njĩra ya gũtũthondeka, nĩgetha tũikare ihinda iraihu makĩria.

Wĩra wa Gũthondeka Tũkaari twa Mabuku

Tũkaari twa mabuku tũthondekagwo nĩ kambuni ĩmwe tũgacoka tũgatwarũo ciũngano-inĩ kũndũ gũtiganĩte thĩinĩ wa thĩ. Ihinda-inĩ rĩrĩ, gakaari kamwe kahũthagĩra dola 43 cia Amerika, hatatarĩtwo ngarama ya gũgatwara kũrĩa karabatarania na marĩhi mangĩ. Gũkinyĩria rĩu, dola milioni 16 nĩ ihũthĩrĩtwo kũgũra tũkaari, na tũkaari makĩria ma 420,000 nĩ tũtwarĩtwo ciũngano-inĩ ngũrani thĩinĩ wa thĩ.

Nĩguo mĩhothi itũ ĩhũthĩrũo na njĩra njega, tũkaari tũu twĩtagio tũrĩ tũingĩ. Hamwe na ũguo, rĩu ciũngano no ciĩtie indo iria ithũkĩte cia tũkaari na ciĩthondekere handũ ha gwĩtia tũkaari twerũ.

Kũhũthĩra Tũkaari Kũruta Ũira

Ahunjia kũndũ gũtiganĩte thĩinĩ wa thĩ nĩ makenagĩra kũhũthĩra tũkaari. Martina, kuuma Ghana, aaugire ũũ: “Kaingĩ rĩrĩa tũrĩ ũtungata-inĩ, nĩ ithuĩ tũkoraga andũ. Ũndũ ũrĩa ũngenagia wĩgiĩ kũhunjia na tũkaari nĩ atĩ andũ nĩo matũkoraga. O na ehĩtũkĩri nĩ monaga ndũmĩrĩri itũ.”

Bũrũri-inĩ ũngĩ wa Afrika, mũthuri ũmwe nĩ aathiire gakaari-inĩ na akĩheo mabuku ma rũthiomi rwao. Thutha wa kiumia kĩmwe nĩ aacokire na akiuga: “Nĩ ndĩrathomire mabuku mothe. Marĩ na ũhoro wa bata mũno. Nĩ ngũthiĩ kwĩra andũ aitũ a famĩlĩ arĩa marĩ gĩcagi-inĩ gitũ.” Gĩcagi kĩu kĩrĩ kilomita ta 500 kuuma kũrĩa aaheereirũo mabuku. Nĩ aacokire thutha wa mĩeri ĩĩrĩ na akiuga: “Andũ a gĩcagi gitũ nĩ marathomire mabuku mothe, na marakenio mũno nĩ ũhoro ũrĩa marathomire. Marenda gũtuĩka Aira a Jehova. No marĩ na ciũria. Kwa ngerekano, nĩ mataũkĩirũo atĩ mũndũ enda kũbatithio, no mũhaka arikio maĩ-inĩ. No tũtirĩ na rũũĩ hakuhĩ na gĩcagi gitũ. Tũrabatara gũka gũkũ nĩguo tũbatithio?” Ahunjia nĩ maamenyithanirie mũthuri ũcio na painia waragia rũthiomi rwake. Kuuma hĩndĩ ĩyo, eerĩ nĩ makoragwo na ndeereti cia Bibilia.

Nĩ tũkenaga kuona tũkaari twa mabuku tũkĩhũthĩrũo kũhunjia ũhoro mwega thĩinĩ wa “thĩ yothe ĩrĩa ĩikaragwo ũtuĩke ũira kũrĩ ndũrĩrĩ ciothe.” (Mathayo 24:14) Tũrutaga kũ mbeca cia kũrĩhĩra tũkaari? Tũrutaga harĩ mĩhothi ya wĩra wa thĩ yothe, ĩrĩa kaingĩ ĩrutagwo kũgerera donate.jw.org. Nĩ ngatho nĩ ũndũ wa ũtaana waku.