Rutithanagia Wĩra Hamwe na Jehova o Mũthenya

1. Tũngĩrutithania wĩra hamwe na Jehova na njĩra irĩkũ?

JEHOVA nĩ aamenyaga atĩ andũ akinyanĩru nĩ mangĩkanyitanĩra nake harĩ kũhingia mĩoroto yake. O na gũtuĩka andũ rĩu ti akinyanĩru, arĩa ehokeku no marutithanie wĩra hamwe na Jehova o mũthenya. Kwa ngerekano, tũkoragwo tũrĩ “arutithania wĩra hamwe na Ngai” rĩrĩa tũrahunjia ũhoro ũrĩa mwega wa Ũthamaki wake na gũtua andũ arutwo. (1 Kor. 3:5-9) Ta wĩcirie ũrĩa Mũũmbi mwene hinya wothe atuonetie gĩtĩo kĩnene nĩ ũndũ wa gũtũhe mweke wa kũrutithania nake wĩra ũyũ onaga ũrĩ wa bata! O na kũrĩ ũguo, kũhunjia na gũtua andũ arutwo to cio njĩra cia kũrutithania wĩra hamwe na Jehova. Gĩcunjĩ gĩkĩ gĩkwarĩrĩria njĩra ingĩ tũngĩka ũguo. Njĩra icio nĩ gũteithĩrĩria famĩlĩ na arĩa tũthathayagia nao, kũnyitana ũgeni, kwĩrutĩra gũteithĩrĩria mawĩra ma gĩtheokrasi, na kwandandũra ũtungata witũ.—Kol. 3:23.

2. Nĩkĩ ti ũndũ wa ũũgĩ kũringithania maũndũ marĩa ũngĩhota gwĩkĩra Jehova na marĩa andũ angĩ mangĩhota?

² Tũkĩarĩrĩria gĩcunjĩ gĩkĩ, ndũkaringithanie maũndũ marĩa ũngĩhota gwĩkĩra Jehova na marĩa andũ angĩ mangĩhota. Ririkana atĩ o mũndũ arĩ na mĩaka, ũgima wa mwĩrĩ, ũhoti, na maũndũ ngũrani na ma ũrĩa ũngĩ. Mũtũmwo Paulo atongoretio nĩ roho oigire ũũ: “O mũndũ nĩ athuthurie ciĩko ciake mwene, na hĩndĩ ĩyo nĩ ekũgĩa na gĩtũmi gĩa gũkena nĩ ũndũ wake mwene, no ti kwĩringithania na mũndũ ũrĩa ũngĩ.”—Gal. 6:4.

TEITHAGĨRĨRIA FAMĨLĨ YANYU NA ARĨA MŨTHATHAYAGIA NAO

3. Nĩ kĩĩ kĩngĩtũma tuuge atĩ mũndũ o wothe ũrũmbũyagia famĩlĩ yake arutithanagia wĩra na Ngai?

³ Jehova erĩgagĩrĩra ndungata ciake irũmbũiye famĩlĩ ciao. Kwa ngerekano, no ũbatare kũruta wĩra nĩguo wone mbeca cia kũhingia mabataro ma famĩlĩ yanyu. Atumia aingĩ nao maikaraga mũciĩ nĩguo marũmbũiye twana twao. Ningĩ o na andũ amwe agima nĩ mabataraga kũrũmbũiya aciari ao matarĩ na hinya. Macio nĩ maũndũ ma o mũhaka. Bibilia yugaga: “Mũndũ o wothe angĩkorũo ndateithagia andũ ao, na makĩria arĩa a nyũmba yake mwene, nĩ akaanĩte wĩtĩkio na nĩ mũru gũkĩra mũndũ ũtarĩ wĩtĩkio.” (1 Tim. 5:8) Angĩkorũo nĩ ũkoragwo na maũndũ maingĩ ma famĩlĩ ũbataraga kũhingia, no kũhoteke ndũngĩona mahinda maingĩ ma kũhingia maũndũ ma kĩĩroho ta ũrĩa ũngĩenda. No ndũgakue ngoro! Jehova nĩ akenaga rĩrĩa ũrahingĩria famĩlĩ yaku mabataro.—1 Kor. 10:31.

4. Nĩ na njĩra ĩrĩkũ aciari mangĩiga maũndũ ma kĩĩroho mbere ya mao? Na moimĩrĩro mangĩkorũo marĩ marĩkũ?

⁴ Aciari Akristiano arĩa mateithagia ciana ciao kwĩigĩra mĩoroto ya kĩĩroho makoragwo makĩrutithania wĩra na Jehova. Aciari aingĩ arĩa mekĩte ũguo nĩ monete ciana ciao ikĩingĩra ũtungata-inĩ wa hĩndĩ ciothe o na igathiĩ gũtungata kũraihu na mũciĩ. Imwe itungataga irĩ amishonarĩ, ingĩ nĩ mapainia kũndũ kũrĩ na bata mũnene wa ahunjia, nacio ingĩ itungataga Betheli. Nĩ ũndũ wa gũkorũo marĩ kũraihu na mũciĩ, no maremwo kuonana na famĩlĩ ciao maita maingĩ ta ũrĩa mangĩenda. O na kũrĩ ũguo, aciari arĩa meimaga nĩ ũndũ wa maũndũ ma kĩĩroho mekĩraga ciana ciao ngoro ithiĩ na mbere na ũtungata ũcio. Nĩkĩ? Tondũ nĩ makoragwo na gĩkeno kĩnene na makaiganĩra nĩ ũndũ wa kũmenya atĩ ciana ciao nĩ iraiga maũndũ ma kĩĩroho mbere. (3 Joh. 4) Kwahoteka aciari aingĩ ta acio maiguaga ta Hana ũrĩa woigire atĩ nĩ ‘amũrĩra’ Jehova mũrũwe Samueli. Monaga arĩ gĩtĩo kĩnene kũrutithania wĩra na Jehova na njĩra ta ĩyo. Hatirĩ ũndũ ũngĩ monaga ũrĩ mwega gũkĩra ũcio.—1 Sam. 1:28.

5. Ũngĩteithĩrĩria andũ kĩũngano-inĩ kĩanyu na njĩra ta irĩkũ? (Rora mbica kĩambĩrĩria-inĩ gĩa gĩcunjĩ gĩkĩ.)

⁵ Angĩkorũo ndũrĩ na maũndũ maritũ ma famĩlĩ wĩhokeirũo-rĩ, hihi no ũteithĩrĩrie arĩa arũaru, arĩa akũrũ, aarĩ na ariũ a Ithe witũ arĩa marũmbũyagia andũ ao, kana arĩa marabatara ũteithio ũngĩ? Na githĩ to ũrore kĩũngano-inĩ kĩanyu wone kana harĩ mũndũ ũrabatara ũteithio? Kwa ngerekano, no gũkorũo kĩũngano-inĩ kĩanyu nĩ kũrĩ mwarĩ wa Ithe witũ ũrũmbũyagia mũciari wake mũkũrũ. To gũkorũo hihi no ũhote gũikaria mũciari ũcio mũkũrũ nĩgetha mwarĩ wa Ithe witũ ũcio ahingie maũndũ mangĩ? Ningĩ no gũkorũo no ũhote gũteithĩrĩria arĩa marabatara ũteithio na njĩra ya kwĩrutĩra gũtũmwo, kũmatwara mĩcemanio, nduka, kana kuona mũndũ thibitarĩ. Ũngĩka ũguo, wahota gũkorũo ũkĩrutithania wĩra na Jehova harĩ gũcokia mahoya ma mũndũ ũngĩ.—Thoma 1 Akorintho 10:24.

NYITANAGA ŨGENI

6. Kũnyitana ũgeni kũhutĩtie maũndũ marĩkũ?

⁶ Arĩa marutithanagia wĩra hamwe na Ngai nĩ moĩkaine gũkorũo marĩ anyitani ũgeni. Thĩinĩ wa Bibilia, kiugo gĩa Kĩngiriki kĩrĩa gĩtaũrĩtwo “kũnyitanaga ũgeni” kiugĩte “gũtuga andũ mũtoĩ.” (Ahib. 13:2) Kiugo kĩa Ngai nĩ gĩkoragwo na ngerekano itũrutaga kũnyitana ũgeni. (Kĩam. 18:1-5) Nĩ twagĩrĩirũo gũteithagia andũ arĩa angĩ gũtekũmakania kana nĩ “twĩtainwo nao thĩinĩ wa wĩtĩkio” kana tũtiĩtainwo, na no tũhote gwĩka ũguo.—Gal. 6:10.

7. Ũngĩgunĩka atĩa nĩ ũndũ wa kũnyita ũgeni ndungata cia hĩndĩ ciothe rĩrĩa ciaceera?

⁷ Hihi no ũrutithanie wĩra na Ngai na njĩra ya kũnyita ũgeni ndungata cia hĩndĩ ciothe rĩrĩa ciaceera? (Thoma 3 Johana 5, 8.) Mahinda ta macio matũheaga mweke wa ‘gwĩkĩrana hinya.’ (Rom. 1:11, 12) Ta wĩcirie ngerekano ya Olaf. Mĩaka mĩingĩ mĩhĩtũku arĩ mwĩthĩ, nĩ maaceereirũo nĩ mũrori wa mũthiũrũrũko ũtaahikanĩtie na gũtirĩ mũndũ kĩũngano-inĩ kĩao ũngĩahotire kũmũhe handũ ha gũikara. Aciari a Olaf matiarĩ Aira a Jehova, no nĩ aamoririe kana mũrori wa mũthiũrũrũko no aikare kwao. Nĩ meetĩkĩrire no makĩra Olaf atĩ we arĩkomaga gĩtĩ-inĩ. Olaf nĩ eetĩkĩrire gũkoma gĩtĩ-inĩ na nderiraga. Oigire ũũ: “Kĩu kĩarĩ kiumia kĩega mũno! Tuokĩraga tene tũrĩ na mũrori wa mũthiũrũrũko na tũkaarĩrĩria maũndũ maingĩ tũkĩnyua cai. Maũndũ marĩa twaragĩrĩria nĩ maatũmire ndĩrirĩrie kũingĩra ũtungata-inĩ wa hĩndĩ ciothe.” Olaf atungatĩte arĩ mishonarĩ kũndũ gũtiganĩte kwa ihinda rĩa mĩaka 40.

8. Nĩkĩ nĩ twagĩrĩirũo kuonia andũ arĩa angĩ ũtugi o na angĩkorũo kĩambĩrĩria-inĩ matironeka marĩ na ngatho? Heana ngerekano.

⁸ No ũtuge andũ ũtoĩ na njĩra nyingĩ o na angĩkorũo kĩambĩrĩria-inĩ matironania ngatho. Ta wĩcirie ũhoro wa ngerekano ĩno. Mũhunjia ũmwe bũrũri-inĩ wa Spain akĩruta mũrutwo wa Bibilia wetagwo Yesica kuuma Ecuador, nĩ onire no kũrĩra aarĩraga. Nĩ aamũririe nĩ kĩĩ kĩratũma arĩre. Yesica aataarĩirie atĩ atanathaamĩra Spain aarĩ mũthĩni mũno nginya harĩ mũthenya ũmwe ataarĩ na gĩa kũrĩa. Ndarĩ kĩndũ kĩngĩ angĩaheire kairĩtu gake tiga maĩ. Nĩ aageririe kũinainia kairĩtu gake gakome o akĩhoyaga Ngai amũteithie. Thutha wa ihinda inini, aarĩ a Ithe witũ erĩ nĩ mokire gwake, no nĩ aamarĩirie ũũru na agĩtarũranga ngathĩti ĩrĩa maamũheire. Aamoririe ũũ: “Ici nĩcio irio iria mũrenda he mwana?” Aarĩ a Ithe witũ acio nĩ maageririe kũmũmĩrĩria, no mageria mao makĩringa ihiga. Thutha-inĩ nĩ mokire gwake na magĩtiga kĩondo kĩarĩ na irio hau mũrango-inĩ. Yesica nĩ aahutirio nĩ ũndũ ũcio mũno na akĩigua ũũru mũno tondũ nĩ aagire gũtindanĩra rĩrĩa Ngai aacokagia ihoya rĩake. No rĩu nĩ aatuĩte itua rĩa gũtungatĩra Jehova. Na githĩ ũtugi ũrĩa aarĩ a Ithe witũ acio monanirie ndwagĩire na moimĩrĩro mega!—Koh. 11:1, 6.

TEITHAGĨRĨRIA MAWĨRA MA GĨTHEOKRASI

9, 10. (a) Nĩ mahinda ta marĩkũ kwabataranirie andũ a Ngai merutĩre gũteithia? (b) Nĩ mawĩra ta marĩkũ marutagwo nĩ arũme thĩinĩ wa ciũngano?

⁹ Kũrĩ hĩndĩ kuoimĩraga mawĩra mamwe hĩndĩ ya Isiraeli ya tene na gũkabatarania andũ a kwĩrutĩra. (Tham. 36:2; 1 Maũ. 29:5; Neh. 11:2) O na matukũ-inĩ maya kũrĩ na mĩeke mĩingĩ ĩngĩbatara wĩrutĩre kũhũthĩra mahinda, indo, kana ũhoti waku gũteithia aarĩ na ariũ a Ithe witũ. Kwĩrutĩra na njĩra ta ĩyo nĩ gũgũtũma ũgĩe na gĩkeno kĩnene na irathimo nyingĩ.

¹⁰ Kiugo kĩa Ngai gĩkĩraga ngoro arũme thĩinĩ wa kĩũngano marutithanie wĩra hamwe na Jehova na njĩra ya kwĩrutanĩria nĩguo mehokerũo maũndũ. (1 Tim. 3:1, 8, 9; 1 Pet. 5:2, 3) Arĩa merutanagĩria gwĩka ũguo makoragwo makĩenda gũteithia arĩa angĩ kĩĩroho na nginya maũndũ-inĩ mangĩ. (Atũm. 6:1-4) Hihi athuri a kĩũngano nĩ marĩ makũũria kana no wende gũteithĩrĩria ũrĩ mũnyitani ũgeni, kũheana mabuku, kũbanga icigo cia kũhunjia, gũthondeka kũrĩa gũthũkĩte, kana ũndũ ũngĩ ta ũcio? Arĩa marutaga mawĩra macio no makwĩre atĩ gũteithia arĩa angĩ nĩ kũrĩ gĩkeno.

11. Mwarĩ wa Ithe witũ ũmwe agunĩkĩte atĩa kuumana na arata arĩa aagĩire nao agĩteithĩrĩria mawĩra-inĩ ma gĩtheokrasi?

¹¹ Arĩa merutagĩra gũteithĩrĩria mawĩra-inĩ ma gĩtheokrasi kaingĩ nĩ magĩaga na arata erũ. Ta wĩcirie ũhoro wa mwarĩ wa Ithe witũ Margie ũrĩa warutaga wĩra wa gwaka Nyũmba cia Ũthamaki kwa ihinda rĩa mĩaka 18. Ihinda-inĩ rĩu aarutaga wĩra ũcio nĩ aateithĩrĩirie aarĩ a Ithe witũ aingĩ ethĩ na njĩra ya kũmamenyeria wĩra. Nĩ onete ũndũ ũcio ũrĩ njĩra njega ya gwĩkĩrana hinya. (Rom. 1:12) Hĩndĩ ĩrĩa acemania na maũndũ maritũ nĩ ekĩragwo ngoro mũno nĩ arata arĩa aagĩire nao hĩndĩ ĩrĩa aarutaga wĩra ũcio wa gwaka. Hihi nĩ ũrĩ werutĩra gũteithĩrĩria mĩako-inĩ ta ĩyo? No wĩrutĩre gũtekũmakania kana nĩ ũĩ maũndũ ma mĩako kana ndũĩ.

12. Ũngĩteithĩrĩria atĩa rĩrĩa kwagĩa na gĩcanjama?

¹² Rĩrĩa kwoimĩra icanjama, andũ a Ngai nĩ magĩaga na mweke wa kũrutithania wĩra hamwe na Ngai na njĩra ya gũteithĩrĩria aarĩ na ariũ a Ithe witũ. Njĩra ĩmwe twĩkaga ũguo nayo nĩ kũmahe ũteithio wa kĩĩmbeca. (Joh. 13:34, 35; Atũm. 11:27-30) Njĩra ĩngĩ nĩ kũmateithĩrĩria gũtheria kana gwaka rĩngĩ. Mwarĩ wa Ithe witũ Gabriela kuuma Poland ũrĩa mũciĩ wake wathũkangirio biũ nĩ kĩguũ, nĩ aakenire mũno rĩrĩa ariũ a Ithe witũ kuuma ciũngano iria mariganĩtie mokire kũmũteithia. Oigire ũũ: “Ndirenda kwaria ũhoro wa indo iria ndorirũo nĩcio tondũ icio no cia kĩĩmwĩrĩ. No reke njarie ũhoro wa ũrĩa ndagunĩkire. Ũndũ ũcio nĩ watũmire ngĩe na ma atĩ gũkorũo kĩũngano-inĩ gĩa Gĩkristiano nĩ gĩtĩo kĩnene, na nĩ ũndũ ũtũmaga mũndũ agĩe na gĩkeno.” Andũ aingĩ arĩa manateithĩrĩrio thutha wa gĩcanjama moigaga atĩ maiguaga o ta ũguo. Ningĩ arĩa marutithanagia wĩra na Jehova harĩ kũheana ũteithio ta ũcio nĩ maiguaga maiganĩire.—Thoma Atũmwo 20:35; 2 Akorintho 9:6, 7.

13. Kwĩrutĩra kũngĩkĩra hinya atĩa ũrata witũ na Jehova? Heana ngerekano.

¹³ Stephanie na ahunjia angĩ nĩ maagĩire na gĩkeno nĩ ũndũ wa kũrutithania wĩra hamwe na Ngai na njĩra ya gũteithĩrĩria Aira a Jehova arĩa morĩire Amerika (US) kuuma mabũrũri mangĩ. Nĩ maateithagĩrĩria gwetha na gũthondeka nyũmba cia gũikarũo nĩ famĩlĩ iria cioragĩra kũu nĩ ũndũ wa mbaara. Stephanie oigire ũũ: “Nĩ twatindĩkagwo nĩ ũndũ wa kuona ũrĩa maakenaga na magacokia ngatho meyonera wendo wa aarĩ na ariũ a Ithe witũ. Famĩlĩ icio ciĩciragia atĩ nĩcio igunĩkaga, no ũrĩa kũrĩ nĩ atĩ ithuĩ nĩ ithuĩ tũgunĩkaga o na makĩria.” Aacokire akiuga ũũ: “Wendo ũrĩa twĩyoneire o hamwe na ũrũmwe, wĩtĩkio, na kwĩhoka Jehova nĩ itũmĩte twende Jehova o na makĩria, na ũndũ ũcio nĩ ũtũmĩte tũkorũo na ngatho makĩria nĩ ũndũ wa indo ciothe iria tũheagwo nĩ ithondeka rĩake.”

ANDANDŨRA ŨTUNGATA WAKU

14, 15. (a) Mũnabii Isaia aarĩ na muonere ũrĩkũ? (b) Tũngĩĩgerekania na muonere wa Isaia atĩa?

¹⁴ No wende kũrutithania wĩra na Jehova na njĩra nene makĩria? No wende gũthiĩ kũmũtungatĩra kũndũ kũrĩ na bata mũnene wa ahunjia? Ũrĩa kũrĩ nĩ atĩ, to mũhaka ndungata cia Jehova ithiĩ kũraihu na mũciĩ nĩguo ciandandũre ũtungata wacio. No nĩ kũrĩ aarĩ na ariũ a Ithe witũ amwe mangĩhota gũthiĩ tondũ maũndũ mao no mametĩkĩrie. Makoragwo na muonere ta ũrĩa warĩ na mũnabii Isaia. Rĩrĩa Jehova oririe “Nũ ngũrekia, ningĩ-rĩ, nũ ũgũtũthiĩra?” Isaia aacokirie ũũ: “Niĩ ũyũ haha; ta ndekia arĩ niĩ.” (Isa. 6:8) Angĩkorũo maũndũ maku no magwĩtĩkĩrie-rĩ, hihi no wende kwĩrutĩra na njĩra ta ĩyo? Nĩ maũndũ ta marĩkũ ũngĩteithĩrĩria?

¹⁵ Jesu akĩaria ũhoro wa wĩra wa kũhunjia na gũtua andũ arutwo oigire ũũ: “Magetha nĩ maingĩ, no aruti wĩra nĩ anini. Kwoguo-rĩ, hoyai Mwene magetha atũme aruti wĩra magetha-inĩ make.” (Mat. 9:37, 38) No wĩrutĩre gũthiĩ kũhunjia kũndũ kũrĩ na bata mũnene wa ahunjia, hihi ũrĩ painia? Kana hihi no ũteithĩrĩrie mũndũ ũngĩ ahote gwĩka ũguo? Aarĩ na ariũ a Ithe witũ aingĩ monaga atĩ njĩra ĩrĩa njega biũ ya kuonania nĩ mendete Ngai na andũ arĩa angĩ nĩ gũtungata marĩ mapainia kũndũ kũrĩ na bata mũnene wa ahunjia. Hihi no wĩcirie njĩra ingĩ ũngĩandandũra kana ũngĩongerera ũtungata waku nacio? Ũngĩka ũguo nĩ ũkũgĩa na gĩkeno kĩnene.

16, 17. Ũngĩandandũra ũtungata waku harĩ Jehova na njĩra irĩkũ ingĩ?

¹⁶ Hihi no wende gũtungataga Betheli kana gũteithagĩrĩria wĩra-inĩ wa mĩako ya gĩtheokrasi kwa ihinda kana thikũ imwe harĩ kiumia? Hingo ciothe ithondeka rĩa Jehova nĩ rĩkoragwo rĩkĩbatara andũ mangĩtungata o kũrĩa mangĩrũo na mangĩruta wĩra o ũrĩa mangĩheo. Ũndũ ũcio no ũbatare mũndũ arute wĩra mwena ũrĩa kwĩna bata, o na angĩkorũo oĩ wĩra wa mũthemba ũngĩ. O na kũrĩ ũguo, Jehova nĩ akenagio nĩ andũ arĩa monanagia roho wa kwĩima, makerutĩra nĩguo matungate o kũrĩa guothe kũngĩkorũo na ũbataro.—Thab. 110:3.

¹⁷ Hihi no wende kũmenyerio makĩria nĩguo ũhote kwagagĩria ũtungata waku? Angĩkorũo no wende, no ũiyũrie fomu ya gũthiĩ Cukuru ya Ahunjia a Ũthamaki. Cukuru ĩyo ĩmenyeragia aarĩ na ariũ a Ithe witũ arĩa marĩ ũtungata-inĩ wa hĩndĩ ciothe na moyaga maũndũ ma kĩĩroho na ũritũ, nĩgetha mandandũre ũtungata wao. Arĩa maiyũragia fomu ya gũthiĩ cukuru ĩyo magĩrĩirũo gũkorũo meharĩirie gũthiĩ o kũrĩa guothe mangĩrũo mathiĩ marĩkia cukuru. No wende kuoya mweke ũyũ nĩguo wandandũre ũtungata waku?—1 Kor. 9:23.

18. Ũrĩgunĩkaga atĩa warutithania wĩra hamwe na Jehova o mũthenya?

¹⁸ Tũrĩ andũ a Jehova nĩ twendaga gũkorũo tũrĩ atana na kũrũmbũiya andũ arĩa angĩ o mũthenya, ũndũ ũrĩa wonanagia atĩ tũrĩ na ngumo ya wega, ũtugi, na wendo. Rĩrĩa tweka ũguo nĩ tũgĩaga thayũ na gĩkeno. (Gal. 5:22, 23) Gũtekũmakania maũndũ maku mahaana atĩa, no ũgĩe na gĩkeno ũngĩĩgerekania na Jehova na njĩra ya gũkorũo ũrĩ mũtana na gũkorũo ũrĩ mũrutithania wĩra hamwe nake.—Thim. 3:9, 10.