Sineriak naggorluttoq qanoq ililluni inerititaqalersoq

OQALUTTUARTOQ: ARTHUR MELIN

Upernaajuvoq allaaqqilluni, 1930-mi. British Columbiami Canadamiittumi illoqarfimmi Prince Rupertimi umiarsualiviup talittarfittaani nikorfallunga angallat tinugussaasimasoq isiginnaarpara. Tupigusullunga imminut aperaanga: ’Imaruna sumut pisimasoq?’ Tassani aatsaat takoqqaarpara Canadap sineriaani tinittarneq ulittarnerlu qanoq nikingatigisinnaasut. Imaq nalunaaquttap-akunnerisa arfiniliinnaat ingerlaneranni meterinik arfineq-marlunnik qaffarsinnaavoq. Qanorliuna ililluni nukappiaq nunaannarmiu Manerassuup sineriaanut tamaanga pisimasoq?

TASSAANA Jehovap Nalunaajaasuini piffissaq tamaat oqaluussisartuusunga, immikkullu pisinnaatitaaffimmik suli annerusumik neqeroorfigitissimallunga — angallammi Charmian-imi inuttanngornissamik. Suliassarput tassa kitaani sineriak tikinneqajuitsoq Vancouverimit Alaska tikivillugu angalassallugu, Guutip naalagaaffianik oqaluussisartuni siullersaalluta. Naalagaaffiup British Columbiap sineriaa isorartoorujussuuvoq, tamaanilu sulisunik Jehovamut nalunaajaasoqanngilaq. Taamaallaat Prince Rupertimi ikittunnguanik oqaluussisartoqarpoq.

Aallartinnissannut pilerisorujussuuvunga. Qimuttuitsunit niuniariarlunga umiarsualiviliarpunga angallat Charmian takuniarniarlugu tassanilu inuttaasut, Arne aamma Christina Barstad, ilassiartorniarlugit. Angallammili inoqanngimmat ingerlaqqiinnarpunga. Ullup ilaa kingusinnerusukkut uteqqikkama uissuummeqaanga: Soorlumi tassa imaq tamarmi tissulersoq!

Qanorli ilillunga suliassamut tamatumunnga anngussimavunga?

Anersaakkut kingornussara

Albertami angerlarsimaffinni anersaamut tunngasut soqutigilereersimavakka. Ilaanni ataataga naqitaaqqamik Charles Taze Russellimit Zion’s Watch Tower Tract Societymeersumit allanneqarsimasumik nassaarsimavoq. Inuunera naqitaaqqap allanngortilluinnarsimavaa. Naak Calmarimi Albertamiittumi nunaammi suliassarpassuaqaraluarluni saniliminut oqaluussisalersimavoq. Tamanna 1890-ikkunni, tassa ukiut hundredet sinnerlugit matuma siorna, pisimavoq.

Tassa angerlarsimaffimmi Guutimik mianerinniffiusumi tassani, svenskit nunasiaataanni, 20. februaarimi 1905-imi qatanngutigiit quliusut arfineq-pingajussaattut inunngorpunga. Ataataga, svenskillu allat, Biibilimik Atuaqqissaartartunut ilanngupput. Kingorna namminneq ataatsimiittarfiliorput, kingorna naalagaaffilersaartarfimmik taagulikkatsinnik. Ataatsimiittarfiliaat Canadami siullerpaanut ilaavoq.

Nunaammi sulinerput kristumiut ataatsimiinnerinut aggernissatsinnut akornutiginngisaannarparput. Tamaani ilaannikkut Watch Tower Societymit oqalugiariartortunik tikeraartoqartarpugut, oqalugiaataallu oqaluusseqataalernissannik assut kissaateqaleriartuaassutigisimavakka. Nuannaarutigaara oqarsinnaagama ilaquttavut tamangajammik aalajaallutik qaamanikkut Guutip oqaasianeersukkut saqiuaannarsimasut.

Oqaluusseqataasalerpunnga

1920-ikkut aallartinneranni oqaluussinermi suliassinneqaqqaarpunga. Illoqarfimmi Edmontonimi matumiit matumut angalaartussanngorpunga tamanullu ammasumik oqalugiaammut qaaqqusissutinik agguaallunga. Kisimiillunga angalaalerama naleqaqisumik ilikkagaqarpunga: Jehovamik tunaarinninneq. (Ussatit 3:5, 6) Jehovamit ikiorneqarlunga suliassara naammassivara — ilalu nuannaaqaanga!

Jehovap oqaasiinik sallusuissutaasunik paasinninnerujartuinnartillunga peqatigiissortaanut takussaasunut inussiaanullu aalajaallunilu silatuumut tatiginninnerujartuinnarpunga. Kristumiuunerartut ileqqulersuuterpassui, ilaatigut juullisiornerit inuuissiornerillu, atorunnaarpakka. Inuttut annannissara pingaarnerpaajunnaarpoq; tamatumunnga taarsiullugu oqaluussinermik suliaq pingaarnerpaatilerpara. Tamakkua tamarmik inuuninnut annertoorujussuarmik sunniuteqarput. Apriilip 23-ani 1923-mi Jehovamut tunniulluinnarnera takutippara, kinguninngualu piffissaq tamaat oqaluussisartuuneq anguniagarilerlugu.

Ukiukkut narsaannarsuarmi oqaluussigaangatta hestinik qimuttulerlunga angalasarpugut. 15-inik issittarnera nalinginnaavoq. Aamma oqaluusseriaaseqarpugut „house-car work“-imik taasatsinnik; immikkut illuaraliamik assakaasulimmik angallateqarluni, Canadap narsaannarsuartaani isorartoqisuni ammaannartunilu angallatigissallugu naleqqulluartumik. Ulluni 14-ini taamatut oqaluussiartoqataanikuuvunga. Naak silarluttaraluaqisoq, angalaffipput isorartugaluaqisoq aningaasakillioraluarlungalu ataatsimut ukiuni pingasuni Albertami pioneeriusarsimavunga, ulloq puiunaatsoq kitaata sineriaani oqaluussinermut peqataanissannik kajumissaarneqarfiga tikillugu. Taamatut kajumissaarneqarnera tupaallaatigaara, immammi umiartornerullu tungaasigut ilisimasaqanngivikkama.

Prince Rupertimulli apuukkama sivitsunngitsoq oqaluussiartoqatissakka angallammiittut angerlarsimaffigisutut misigiffigilereerpakka. Qatanngut Barstad umiartornermut sungiussisimalluartuuvoq ukiorpassuarni aalisarnermik inuussutissarsiuteqartuusimagami. Maanna ukiut arfinillit oqalussiffiulluarfiusut tullinnguupput. British Columbia sinerlugu Vancouverimit Alaska tikivillugu imaq ’iluunngarlugu assallatserparput’. Tamaani ilikkagaqaqqippunga: Jehovap suliassiissutaa ilassiuaannaruk. Tunuartinngisaannarit.

Sallusuissutip naatsiiassartaa umiarsualivimmiit umiarsualivimmut

Taamanikkut 1930-mi upernaakkut tulaffigeqqaagarput tassa Ketchikan Alaskamiittoq. Tassani atuakkanik atuagassianillu karsinik 60-inik usilerpugut. Taava sapaatit-akunnialunni Ketchikanimi inuit pulaaqattaarpavut kingornalu illoqarfiit siamasissut immallu sinaani illoqarfiit nunalittarfiit soorlu Wrangell, Petersburg, Juneau, Skagway, Haines Sitkalu angalaffigalugit. Taava British Columbiap sineriaa tamaat angalaffigaarput, aasarlu qaangiutsinnagu naammassilluta. Tikittarpavut orpippassuarnik killuisartut tammaarfii, aalisakkeriviit atortorissaanngitsut, eqqillit nunaqarfii, nunasisut ameerniallu niuertoqarfii avinngarusimasut allarpassuillu. Assersuutigalugu naaralaartitsivilerisoq kiserliortoq oqaloqatissaqatualersoq qimakkuminaassinnaasarpoq.

Kingorna Peqatigiiffiup oqaluttartunik Biibilimillu oqalugiaatinik immiussanik tunivaatigut. Atuakkat, biibilit atuagassiallu saniatigut tamakku nassartarpavut. Nunamut tulakkaangatta tamakku pakkullugit ujaqqamiit ujaqqamut pissigarsinnaasarpugut. Tininngatillugu tulattarfinnut portutsissimaqisunut tulakkaangatta allunaasamit majuartarfiliakkut aalaqqajuttutigut nassatatsinnik majuussuisinnaasarpugut. Narsaannarsuarmi nunaammi alliartorninni timikkut aalassarissunngorsimanera qujamasuutigaara!

Angallammi højttalerinik atortorissaaruteqarpugut tusarliussamik tusarliussiniarnitsinni assut iluaqutaasunik. Oqaluttartukkut oqalugiaat appikkaangatsigu immap qatsunganera pissutaalluni kilometererpassuartut ungasitsigisumiit tusaaneqarsinnaasarpoq. Ilaanni Vancouver Islandimi kangerliumaneeqqamut kisariarluta oqalugiaat appipparput. Aqaguani inuit qeqertami tassani najugaqartut ima oqaluttut tusarpavut: „Ippassaq qilammit toqqaannartumik oqaluussiffigineqaratta!“

Aamma ilaanni aappariit utoqqasaat unnerpaat pujoorfimmikkut nipilersorpalaaq tusaasimallugu. Anigaluaramilli tusaasaqarsimanngillat. Iseqqikkamilli oqaluppaluk tusaalersimavaat! Qanoruna pisoqarsimasoq? Aap, anineranni oqaluttartup nuutaa taarsersimavarput. Tassaana oqalugiaammik appisitsinnginnitsinni tusaqqusaarniarluta nipilersukkamik appisitseqqaartartugut.

Taamaalluta qeqertap eqqillit nunaqarfeqarfigisaata eqqaani kisarsimavugut, nukappiaqqallu eqqillit marluk qajarissamik tikiupput suminngaanniit nipiliortoqartoq paasiniarlugu. Qeqertami najugallit ilaat isumaqarsimapput toqusut uummarsimallutik nipiliortut!

Aalisakkerivinnut avinngarusimasunut pigaangatta ullormut atuakkat hundredet agguaakkajuppavut. Inuit tamakkunaniittut anersaamut tunngasunik isumaliutiginneqqissaarnissaminnut piffissaqaqaat. Avinngarusimasuni tamakkunani najugaqartut ilarpassui Jehovamut nalunaajaasunngorput. Kingorna tikikkaangatsigik kajumissaaqatigiittarnerput nuannarisaqaarput. — Rûmamiut 1:12.

Ingerlaqqippunga — aappaqarlunga

1931-mi Christina Barstadip qatanngutaa, Anna, katippara. Pioneeritut kiffartornerput angallammi nangipparput, ukiullu ingerlanerini nuannersorpassuarnik misigisaqartarluta. Sineriak alianaatsunik kangerliumanerpassualik qaqqarsuarnullu kusanartut isikkivilik sinerlugu umiartoraangatta, imaluunniit orpippassuarni assigiinngitsunik orpilinni pisulluta angalagaangatta, arferit, puisiusat, puisit, niisat, tuttorsuit, nannut nattorallillu ingiallortigisarpavut. Arlaleriarluta tuttumik piaqqisartumik uumasumit kiisortumit qimaalluni ikerasakkut sarfartuukkut nalulluni ikaarsimasumik qasusimaqisumik ikiuisarsimavugut.

Ualit ilaanni takulerparput nattoralik kapisilerujussuarmik tigumiarluni imaq attungajallugu timmisoq. Qullaativissallugu artorpaa, taamaattumik kaliisaannarlugu nunaliaappaa. Frank Franske inuttaaqaterput isumassarsisimalluni sissaq sinerlugu arpalerpoq. Nattoralik qasoqisoq tikikkamiuk pisaanik arsaarpa. Pioneerit mamaqisumik unnukkorsiorput, nattorallillu paasisariaqarsimavaa suut tamaasa kisermaattuaannarsinnaanagit.

Qeqertaaqqami Vancouver Islandip avannaatungaaniittumi aappariit Thuotikkut sallusuissummik ilassinnipput. Uia angutaavoq nukittooq, nammineersinnaassusilik, atuarsinnaanngitsoq — 90-ikkullu qeqqanni ukiulik! Nulia 80-ikkut qeqqanni ukioqarpoq. Uiata sallusuissut paasigamiuk nuannaangaarami imminut nikanartilluni nuliani qinnuigisimavaa atuarnermik ilinniarteqqulluni. Sivitsunngitsorlu nammineerluni Biibili Peqatigiiffiullu atuagaatai atuarsinnaalerpai. Ukiut pingasungajaat qaangiuttut nuannaarutigisannik nulialu marluutillugit kuivakka angerlarsimaffiata avinngarusimasup silataani. Umiatsiaararput ulikkaarlugu imermik immeriarlugu kuisivittut atorparput!

Aamma nuannaarutigisatsinnik ilaqutariit Sallisikkut Powell Riverimi najugallit Naalagaaffik pillugu tusarliussatsinnik ilassinnipput. Walterip atuagassiaaraq War or Peace — Which? (Sorsunneq eqqissinerluunniit?) atuarsimavaa erniinnarlu sallusuissutaasoq paasillugu. Sivitsunngitsoq Walter ilaquttanilu tamarmik Vancouverimi, Charmian-imut ukiisitsivigisartakkatsinni, pioneeriulerput. Walter suliniartorujussuuvoq, Vancouverimilu eqqaanilu ikinngutitsinnit assut nuannarisaalerpoq. Nunami inuunini 1976-imi naavaa ilaqutarpassuani tamarmik Jehovamut nalunaajaasuusut qimataralugit.

Akerlilersorneqarneq ajugaaffigineqartarpoq

Eqqillit nunaqarfiini oqaluffeqarfeqartiterpoq uagutsinnut akerliusumik suliniartunik palasilinnik; kisimik nunaatiminni iseqqusaanata isertutut isigaatigut. Port Simpsonimi palasip piumasarisimavaa nunaqarfiup naalagaata inerteqquteqarfigissagaatigut nunaqarfimmiunut pulaaqqusaajunnaarsilluta. Nammineerluta naalakkamukarpugut aperalugulu isumaqarnersoq palasi eqqortuliortoq nunaqarfimmiut namminneq aalajangeeqqunnginnamigit. Siunnersorparput Guutip oqaasianik nassuiaanitsinnik tusarnissaannik innuttani akuerissagai, suna upperissallugu namminneq aalajangerniassammassuk. Tamaani oqaluussinissatsinnik tamakkiisumik akuersissuteqarfigaatigut.

Naalakkap allap ukiuni qulikkaani Jehovap nalunaajaasuinik akornusersuiniartut, ilaatigut oqaluffeqarfinneersut, akornusertarsimavai. „Naalagaatillunga,“ oqarpoq, „Jehovap nalunaajaasui maani tikilluaqqusaajuassapput.“ Sumi tamaani tikilluaqqusaajuaannarneq ajoraluarpugut, akerlilersorneqarnermilli pissuteqartumik qimaguttariaqalersimanngisaannarpugut. Tikitatsinni tamani oqaluussinerput naammassiuaannarsimavarput.

Navialinerit

Ukiut ingerlaneranni silarluk, ulittarneq tinittarnerlu, ikkarluit nalunaaqutserneqanngitsut motorimillu unittoorneq pissutigalugit navialisarsimavugut. Ilaanni tissukaatitilluta qeqertaq Lasqueti, Vancouverimit kilometerit aappaa affaq avannarpasinnerusoq, qanillivallaartoorparput. Ikkarlippugut tinikkiartornerup pakasarmatigut, tassanilu soriarsinnaajunnaarpugut. Sila ajornerulersimasuuppat angallapput qaarsumut kallussaalluni aserorsimassagaluarpoq. Qaarsukkulli tiffartiterpugut piffissarlu sapinngisamik pitsaanerpaamik atorluarniarlugu. Ulinnissaanut utaqqiisaa taqussavut nerivavut atuallattaarlutalu.

Naak navialiffeqartaraluartoq ilorrisimaarnartuaannanngikkaluartorlu taamatut inuunerput peqqinnartuuvoq nuannersuullunilu. Soorunamili marlunnik ernertaaratta inuunerput allanngorpoq. Angallammi najugaqaannarpugut, avannaanili Oona Riverimut apuukkatta Anna nukappiaqqallu niupput Annap angajoqqaaviniilerlutik, uagulli Alaskamut ingerlaqqippugut. Kujammut uteqqikkatta Annap nukappiaqqallu ikiffigeqqippaatigut.

Meeqqat naammagittaalliornerinik merianngunerinilluunniit eqqaamasaqanngilanga. Annanniuteqartuaannarput, aarlerinarsigaangallu qeqqisigut allunaasamik pituutsertarpavut.

Allanngornerit allat

1936-imi Charmian qimattariaqalerparput, uangalu suliffittaarpunga. Aamma pingajussaanik ernertaarpugut. Kingorna aalisariummik angallatitaarpunga. Aalisarneq inuussutissarsiutigilerpara, aammali sineriak sinerlugu oqaluussiartortaleqqissinnaanngorpugut.

Digby Islandimi, Prince Rupertip avatinnguaniittumi, najugassippugut, sivitsunngitsorlu ilagiit annikitsunnguit pilersinneqarput. Sorsunnersuup kingulliup nalaani Jehovap Nalunaajaasuisa oqaluussinerata Canadami inerteqqutaanerani ilaannikkut unnuakkut Prince Rupertimukartarsimavugut ’saassussillatsiapallakkiartorluta’ — angerlarsimaffiit tamaaviisa atuagassianik agguaassiffigalugit. Unnuaannakkut atuagassianik agguaassiartortarnerput qulaarneqanngisaannarpoq!

Sineriak naggorluttoq inerititaqalerpoq

Amerliartuinnartut Jehovap Nalunaajaasuinut ilanngussorput, 1948-milu nalunarunnaavippoq Prince Rupertimi naalagaaffilersaartarfimmik nutaamik atorfissaqartitsineqalersoq. Illu sakkutooqarnermut atasimagaluartoq umiarsuliaviliup akianiittoq pisiaraarput, isateriarlugulu umiarluullugu, inissaanullu assartorlugu. Ilungersorluta suliniarnerput Jehovap pilluaqquaa, nutaamillu naalagaaffilersaartarfittaarpugut.

1956-imi pioneerinngoqqippunga, 1964-imilu Anna aamma pioneerinngorpoq. Manerassuarmut sineriak sinerlugu angalasaleqqippugut. Aamma angalalluni nakkutilliisutut kiffartorsimavugut ilagiilllu Queen Charlotte Islandsimiittut Fraser Lakemiittullu tikillugit tikeraartarlugit, kingornalu illoqarfiit Prince George MacKenzielu angullugit. Ukiut ingerlanerini avannaa-kitaani sineriakkut biilinik, immakkut angallatinik timmisartumillu kilometerit tuusintilippassuit ingerlaffigisimavavut.

Prince Rupertimi oqaluussinermi suli nuannersunik misigisaqartarpugut. Anna uangalu kingorna Napasuliaq Alapernaarsuiffiup Biibilimik Atuarfiani Gileadimi atualersunik nunanilu allani ajoqersuiartortitanngortunik atuaqqissaaqateqartarsimavugut. Nuanneqaaq takullugit anersaakkut qitornarisat nunani ungasissorsuarni Naalagaaffik pillugu tusarliussamik tusarliisartut!

Maanna marluulluta 80-it sinningaatsiaqalugit ukioqarpugut peqqigunnaariartornerpullu naammagiinnartariaqarlugu. Sulili Jehovamut kiffartornermi nuannaarpugut. Alaskami British Columbiamilu nunanik alianaatsorpassuarnik nuannersumik eqqaamasassaqarpugut. Uagutsinnulli suli nuannernerungaarpoq sineriak tamanna naggorluttuusimagaluartoq maanna Jehovap nalunaajaasuisa ilageerpassuinik inerittorpassuaqalersimammat.

Ingammillu uummatikkut nuannaarnaqaaq takullugit nammineq meeqqavut — aamma anersaakkut meeqqavut — ineriartortut Jehovamillu kiffartuussisut. Qiimasuutigeqaarput nunarsuup ilaani tamaani anersaakkut ineriartulernermut peqataalaarsinnaasimagatta. Assersuutigalugu Alaskami immikkoortortaqarfeqalersimavoq ilagiinni 25-nit amerlanerusuni sulinermik aaqqissuussisumik.

Maani Prince Rupertimi 1988-imi immikkut pisinnaatitaaffittut illoqarfiup qeqqani kusanaqisumik naalagaaffilersaartarfittaarpugut. Aap, Esajasitut ima oqartutut qiimasuppugut: „Innuttatit amerlisarsimavatit, [Jehova], naalannassutsit takutissimavat, nunatta killingi tamaasa ungavarpatit allisillugu.“ — Jesaja 26:15.

[Qupp. 20-mi assiliartaq]

1964-67-imi nakkutilliisutut angalasartutut kiffartorpugut

[Qupp. 23-mi assiliartaq]

Angallat sinerissami oqaluussinermi atorneqartarsimasup assinga