Abrahamitut uppissuseqarpit?
’Inuup ernera tikiukkuni uppernermik nunami nassaarumaarnerpa?’ — LÚKARSE 18:8.
1. Sooq ullumikkut sakkortuumik uppissuseqarniarneq ajornakusoorpa?
SAKKORTUUMIK uppissuseqartuaannarniarneq ullumikkut oqitsuunngilaq. Silarsuup matuma kristumiut anersaamut tunngasunit allamut saatinniarlugit tatingaartarpai. (Lúkarse 21:34; 1 Juánase 2:15, 16) Sorsunnerit, ajunaarnersuit, nappaatit kaannersuilluunniit kingunerisaannit aniguiniarlutik amerlasuut akiugassaqartarput. (Lúkarse 21:10, 11) Nunani arlalinni inuit amerlanersaat upperisaqanngitsuupput, nunanilu tamakkunani ulluinnarni uppernertik malillugu inuusut immaqa sianiitsutut ingasattajaarniatulluunniit isigineqartarput. Aammattaaq kristumiorpassuit uppernertik pillugu qinugineqartarput. (Matîuse 24:9) Taamaattumik ukiut 2000-it matuma siorna Jesusip apeqqutaa manna ullumikkut pingaaruteqarpoq: ’Inuup ernera tikiukkuni uppernermik nunami nassaarumaarnerpa?’ — Lúkarse 18:8.
2. (a) Sooq upperneq sakkortooq kristumiunut taama pingaaruteqartigaa? (b) Kia uppernera eqqarsaatigissallugu pitsaassava?
2 Maanna pitsaasumik inuuneqassagutta siunissamilu inuuneq naassaanngitsoq Guutip neriorsuutigisaa pissagutsigu upperneq sakkortooq pingaaruteqarluinnarpoq. Jehovap Habakkukimut oqaasii issuarlugit apustili Paulus allappoq: ’Iluartoq uppernikkut inuussavoq, nigorpalli tarnima nuannarissanngilaa. . . . Uppersuseqarnani Guutimut iluaritinneq ajornaqaaq.’ (Eprîarit 10:38–11:6) Paulusip Timoteus ima allaffigaa: ’Iluartumik sorsunniarit upperluarlutit; inuuneq naassaanngitsoq tiguuk taassumunnga qaaqquneqaravit.’ (1 Timûtiuse 6:12) Qanorli ililluni sakkortuumik uppissuseqartoqalersinnaava? Angut ukiut 4000-it missaasa matuma siorna inuusimasoq eqqarsaatigissallugu isumassarsinartorujussuussaaq. Taassuma uppernera islamimi, juutini kristumiunilu ataqqisaalluarpoq. Angut taanna tassaavoq Abraham. Uppernera sooq taama maluginiarnartigaa? Ullumikkut taanna ilaarsinnaavarput?
Guutip siulersuineranut naalanneq
3, 4. Sooq Tara ilaquttani ilagalugit Urimiit Karanimut nuuppa?
3 Abraham (siullermik taaneqartartoq Abram) Biibilimi siusissumi siullermik taaneqarpoq. Mosesimik allakkat siulliit 11:26-mi allassimavoq: „Tarap . . . Abram, Nakor Haranilu ernertaarai.“ Tara ilaquttanilu Mesopotamiap kujataani Kaldæamiut illoqarfianni pisuujusumi Urimi najugaqarput. Tamaanili najugaqartuaannanngillat. „Tara erninilu Abram ernuttanilu Lot Haranip ernera ukuanilu Saraj ernermi Abramip nulia Urimit Kasdimiittumit aallarput Kana’animukarniarlutik. Karanimulli pigamik uninngagallarput.“ (1 Moses 11:31) Abrahamip qatanngutaa Nahor ilaquttanilu Karanimut nooqataapput. (1 Moses 24:10, 15; 28:1, 2; 29:4, 5) Sooq Tara illoqarfimmit pisuujusumit Urimit Karanimut ungasissumiittumut nuuppa?
4 Abrahamip toqunerata kingorna ukiut 2000-it missaat qaangiuttut angutip aalajaatsup Stefanusip juutit eqqartuussisoqatigiivisa pingaarnersaannut oqalugiarluni Tarap ilaquttaasalu qaqutigoortumik allannguisimanerat nassuiarpaa: ’Guutip naalannartup siuaasarput Abraham saqqummerfigaa Mesopotamiamiitillugu, Karanimi nunaqanngikkallarmat; oqarfigaalu: aallarit nunannit eqqarlinnillu nunamut ilinnut takutitassannut. Taava Kaldæarit nunaannit aallarpoq Karanimi nunaqalerluni.’ (apustilit suliait 7:2-4) Tara ilaquttani qaninnerit ilagalugit Karanimut nuukkami Jehovap Abrahamimut piumasaanut naalatsigitippoq.
5. Abraham angummi toqunerata kingorna sumut nuuppa? Sooq?
5 Tarap ilaqutai illoqarfimmi tamatumani nunassipput. Ukiorpaaluit tamatuma kingorna Abrahamip ’nunani’ eqqartoraangamiuk Ur eqqarsaatiginagu Karan pisarpaa. (1 Moses 24:4) Karanili Abrahamip ataavartumik nunagisussaanngilaa. Stefanus oqarpoq: ’Angutaa toqummat Guutip tassannga nunamut matumunnga maanna nunagisassinnut nuutippaa.’ (apustilit suliait 7:4) Jehovap peqqussutaa naalallugu Abrahamikkut, Lot ilagalugu, kuussuaq Eufrat ikaarpaat Kana’anip nunaaliarlutik.a
6. Jehovap Abraham sumik neriorsorpaa?
6 Sooq Jehovap Abraham Kana’animut nooqquaa? Angummut aalajaatsumut taassumunnga Guutip siunertaanik pissuteqarpoq. Jehova Abrahamimut oqarsimavoq: „Aallarit nunannit eqqarlinnillu ataatavillu illuanit nunamut ilinnut takutitassannut. Inuiassuanngortikkumaarpakkit pilluaqqullutillu. Tusaamasanngortikkumaarpakkit pilluaqqussutaatillutillu. Ilinnik pilluaqqusisut pilluaqqujumaarpakka ilinnillu perloqqusisoq perloqqujumaarlugu, ilikkullu nunami eqqarleriit tamarmik pilluaqqunarsissapput.“ (1 Moses 12:1-3) Abraham inuiassuarnut Jehovamit illersorneqartunut Kana’animilu nunaqartunut siuaasanngortussaavoq. Neriorsuut nuanningaartoq! Abrahamilli nuna kingornutissaguniuk inuunermini annertuumik allannguisariaqarpoq.
7. Jehovap neriorsuutigisaa kingornukkumallugu Abraham sunik allanguisariaqarpa?
7 Abrahamip Ur qimakkamiuk, illoqarfik pigissaartoq ataatamilu ilaqutai ungasinnerusut, ataataanerpaat nalaanni inuunermik toqqissisimanartitseqataasut, tamaasa qimappai. Karan qimakkamiuk ataatami inoqutaanit, qatanngummi Nakorip ilaqutaanit aamma, avissaarpoq nunamullu takornakkaminut nuulluni. Kana’animi illoqarfiit qarmaasa ilua’tungaanni toqqissisimaneq ujartunngilaa. Abraham nunamut pisimatsiaannartoq Jehovap oqarfigaa: „Nuna tamaat tukimut sanimullu isukkaarlugu ingerlaviguuk tassaammat ilinnut tunniukkumaagara.“ (1 Moses 13:17) Abrahamip 75-inik ukiullip nuliatalu 65-inik ukiullip, Sarap, peqqussut tamanna naalappaat. ’Uppernikkut nunami unnersuutigisami takornakkamini takornartaavoq toqqillu inigisarlugit.’ — Eprîarit 11:9; 1 Moses 12:4.
Ullumikkut Abrahamitut upperneq
8. Abraham itsarlu upperluartut allat maligassiaat eqqarsaatigalugit suna ineriartortittariaqarparput?
8 Kristumiussutsip aallartinnera sioqqullugu ’nalunaajaasunut eqimasunut’ Eprîarinut agdlagkat-ni kapitali 11-mi eqqaaneqartunut Abraham ilaqutaalu ilaapput. Paulusip kristumiut kajumissaarpai itsaq Guutip kiffai uppertut taakku assigalugit ’oqilaaqutaasut tamaasa ajortilu uatsinnik ninniortitseqqajaaginnartoq iperaqqullugit’. (Eprîarit 12:1) Aap, uppernermik amigaateqarnerup ’ninniorteqqajaasinnaavaatigut’. Paulusilli nalaani ullumikkullu kristumiut ilumoortut Abrahamip itsarlu upperluartut allat uppernerannut assingusumik uppernermik sakkortuumik ineriartortitsisinnaasarsimapput. Paulus imminut kristumioqatinilu pillugit allappoq: ’Uagulli nigortut tammarumaartut ilaginngilaatigut, uppertulli tarnimikkut annakkumaartut ilagaatigut.’ — Eprîarit 10:39.
9, 10. Abrahamitut ullumikkut uppissuseqartorpassuaqarneranut suna uppernarsaataava?
9 Silarsuaq Abrahamip nalaaniilli allanngorsimagaluarpoq. Taamaakkaluartoq ’Abrahamip Guutia’ suli taannaasoq kiffartorfigaarput, taannalu allanngorneq ajorpoq. (apustilit suliait 3:13; Malaki 3:6) Jehova Abrahamip nalaani pallorfigineqarneranit minnerunngitsumik pallorfigineqartariaqarpoq. (sarĸúmersitat 4:11) Amerlasuullumi uummammik tamakkiisumik Jehovamut tunniulluinnarsimapput, Abrahamitullu Guutip piumasaa naammassiniarlugu pisariaqartunik allannguillutik. Siorna 316.092-it ’Ataatap Ernerullu anersaallu illernartup aqqanut’ imermut kuisinnermikkut tunniulluinnarsimanertik tamanut takutippaat. — Matîuse 28:19.
10 Kristumiunngorlaat taakkua ikinnerpaartaannaat tunniulluinnarnertik eqqortinniarlugu nunamut ungasissumut aallartariaqarsimapput. Anersaakkulli ittumik taakkua ilarpassui angalangaatsiarsimapput. Assersuutigalugu Elsie Mauritiusimiu ilisiitsuusimagaluarpoq tamanillu ersigisaalluni. Specialpioneerip Elsiep pania Biibilimik atuaqqissaaqatigisalerpaa, tamatumalu Elsie ’taartumit qaamasumut’ aqqutissiuuppaa. (apustilit suliait 26:18) Panimmi atuaqqissaarnermik soqutiginninnera takullugu Elsiep Biibilimik oqaluttuaatikka-mik atuaqqissaarnissani akueraa. Kajumissaarneqartuarnissani pisariaqartimmagu atuaqqissaaqatigiinneq sapaatip-akunneranut pingasoriarluni ingerlanneqartarpoq. Anersaarsiortarnini pillualissutigisimanngilaa inuttullu ajornartorsiuterpassuaqarluni. Naggataatigulli anersaapilussiornermit pallorfiginninnermut ilumoortumut angalaneq takisooq atorpaa. Tamatuma kingorna anersaarsiorneq siunertaralugu inuit ornigukkaangata oqaluttuussinnaalerpai Jehovap kisimi ajortumit sernigisinnaagai. Maanna Elsie Jehovap nalunaajaasoraa kuisimasoq, ilaqutaasalu nalunngisaasalu akornanni inuit 14-it sallusuissut ilassisimavaat.
11. Jehovamut tunniulluinnartut sunik allannguinissaminnut kajumissuseqarpat?
11 Siorna Guutimut kiffartorniarlutik tunniulluinnarsimasut amerlanersaat taama annertutigisumik allannguisariaqarsimanngillat. Tamarmilli anersaakkut toqungagaluarlutik anersaakkut uummarsimapput. (Evfisumiut 2:1) Naak uinikkut silarsuarmiikkaluarlutik silarsuup ilagiunnaarsimavai. (Juánase 17:15, 16) Kristumiut tanitat, ’qilammi nunavigisaqartut’, assigalugit ’nunasisutut takornartaasutullu ipput’. (Filípimiut 3:20; 1 Pîtruse 2:11) Guutip najoqqutassiaanut naapertuuttumik inuulersimapput, Guutimut tullermullu asanninneq pingaarnertut kajumississutigalugu. (Matîuse 22:37-39) Nunap piisigut namminissarsiortumik anguniagaqanngillat silarsuarmiluunniit maani inuttut anguniagaqartariaqartutut misiginatik. ’Qilassat nutaat nunassallu nutaat iluarsuseqarfissat’ qilanaaraat. — 2 Pîtruse 3:13; 2 Korintumiut 4:18.
12. Suup takutippaa Jesus najuunnermini ’uppernermik nunami nassaartoq’?
12 Abraham Kana’animut nuukkami ilaquttanilu kisimiipput, Jehova kisiat tapersersortissaralugu sernissortissaralugulu. Kristumiulli kuiserlaat 316.092-iusut kisimiinngillat. Jehovap anersaaminik illernartumik tapersersortarpai sernissortarlugillu, soorlu Abraham taamaattarsimagini. (Ussatit 18:10) Aammattaaq „inuiaat“ nunanit tamalaanit ilaasortaqartut ullumikkut silarsuarmi inuiannit arlalinnit innuttaqarnerusut aqqutigalugit ikiortarpai. (Jesaja 66:8) Siorna inuiaat taakkua innuttaat 5.888.650-iusut uppernermik suliartalimmik ersersitsillutik Guutip neriorsuutai pillugit inoqatitik oqaloqatigisarsimavaat. (Mákorse 13:10) Soqutiginnittunik ujarlerlutik suliamut tamatumunnga nalunaaquttap-akunneri 1.186.666.708-t atorsimavaat. Tamatuma kingunerisaanik uppernermik ineriartortitserusuttunik 4.302.852-inik allanik Biibilimik atuaqqissaaqatiginnittarsimapput. Aallussilluarnermut takussutissat ilallugit „inuiaat“ taakkua ilaat 698.781-it piffissartik tamaat qaammalluunniit ataaseq arlallilluunniit pioneeritut kiffartorput. Kisitsisit taakkua maluginiarnartut ersarissumik Jesusip apeqqutaanut uunga akissutaapput: ’Inuup ernera tikiukkuni uppernermik nunami nassaarumaarnerpa?’
Misilinneqaraluarluni aalajaattuarneq
13, 14. Abrahamip ilaqutaasalu Kana’animi suut ajornartorsiutigisarsimavaat?
13 Abrahamip inoqutaasalu Kana’animi inuunerat oqitsuinnaajuaannarsimanngilaq. Minnerpaamik ataasiarlutik kaannersuaqarnera pissutigalugu Kana’animiit Egypteniliartariaqarsimapput. Aammattaaq Egyptenip kunngiata Gerarillu (Gazap eqqaaniittup) kunngiata Abrahamip nulia Sara nuliassiuteriaraluarsimavaat. (1 Moses 12:10-20; 20:1-18) Aamma Abrahamip nersutaataanik paarsisut Lotillu nersutaataanik paarsisut isumaqatigiinngissuteqalersimapput, taamaattumillu inoqutigiit taakkua marluk avissaartariaqarsimallutik. Namminissarsiornani Abrahamip Lot qinersiseqqaarpaa. Lotip Jordanip qoorua, naggorissutsimigut alianaassutsimigullu Edenip naatsiivianut assingusoq, qinerpaa. — 1 Moses 13:5-13.
14 Kingusinnerusukkut nunap ungasissumiittup Elamip kunngiata iliisalu illoqarfiillu tallimat kunngiisa akornanni Siddimip qooruani sorsunnermi Lot tigusaavoq. Takornartat kunngiisa tamaani kunngit ajugaaffigaat ajugaaffigisamillu pigisaat, Lotip pigisai ilanngullugit, tiguarlugit. Abrahamip qanoq pisoqarsimasoq tusaramiuk takornartat kunngii qunusuilluni malersorpai Lotilu inoqutaalu iperagaatillugit, aammattaaq tamaani kunngit pigisaat utertillugit. (1 Moses 14:1-16) Tamannali Lotip Kana’animi misigisaasa ajornersarinngilaat. Suna pissutigisimanerlugu Sodomamut nunasippoq, naak illoqarfimmiut kanngunartuliortarnermikkut tusaamasaanerlukkaluartut.b (2 Pîtruse 2:6-8) Illoqarfik piuneerunneqassasoq inngilinit marlunnit kalerrinneqaramik Lot nuliilu panitillu marluk qimaapput. Lotilli nuliata inngilit peqqussutaat ersarissoq maleruannginnamiuk napasunngorpoq tarajoq. Lot paninilu marluk Zoarip eqqaani qaarusummi najugaqarallartariaqalerput. (1 Moses 19:1-30) Pisimasup tamatuma Abraham assut eqqissiunnaartissimassavaa, ingammik Lot Abrahamip inoqutaanut ilaalluni Kana’animut pisimammat.
15. Abrahamip nunami takornakkamini tupermiuutilluni ajornartorsiuteqartaraluarluni eqqarsaatit nikallornartut suut ineriartortissimanngilai?
15 Abrahamip ataatami eqqarliini illoqarfimmi toqqissisimanartumi Urimi Karanimiluunniit qatanngummini Nakorimi Lotilu najugaqaannarsimasinnaanertik eqqarsaatigisarsimanerlugu? Illoqarfiit qarmaasa iluanni isumannaatsumi tupermiuunani inuuneq eqqarsaatigisarsimanerlugu? Nunami takornakkamini angalaannartutut inuunerup taama pilliuteqarnartigisup silatusaarnerunera apeqqusertarsimanerpaa? Abraham ilaqutaalu pillugit apustili Paulus ima allappoq: ’Massalu qimagartik pisimagunikku uterfigisinnaagaluarpaat.’ (Eprîarit 11:15) Utinngillalli. Artornartoqartarnerata nikallortinngilai, Jehovalli kissaatigisaani nunaqaannarput.
Ullumikkut nikallujuinneq
16, 17. (a) Kristumiorpassuit ullumikkut suut ajornartorsiutigisarpaat? (b) Isumalluarneq suna kristumiut pigaat?
16 Nikallujuinneq taamaattoq ullumikkut kristumiuni nassaassaavoq. Guutimut kiffartorneq nuannaarnaqaaq, kristumiunullu ilumoortunut ulluni kingullerni makkunani inuuneq oqitsuunngilaq. Anersaakkut paratiisimi inuugaluarlutik amerlanertulli aningaasat tungaatigut atugarliuuteqartarput. (Jesaja 11:6-9) Amerlasuut inuiaat sorsuunnerini pinngitsuusutut eqqugaasarput, ilaallu namminneq pisuussutiginagu piitsorujussuupput. Tamakkualu saniatigut ikinnerussuteqartutut nuannarineqanngitsutut ajornartorsiuteqartarput. Nunani amerlasuuni nutaarsiassap nuannersup oqaluussissutiginerani soqutigisaqannginnerujussuaq naammattoortarpaat. Allanilu ’inatsisit tungavigisuusaarlugit ajunaartitsiniartunit’ ’pinngitsuusunillu toqutassanngortillugit eqqartuussisartunit’ salloqittaatinik saassunneqartarput. (Tussiaat 94:20, 21) Allaat nunani kristumiunik saassussisoqarfiusanngitsuni ileqqussallu tungaatigut qutsissunik malittarisaqarnerat pillugu nersorneqartarfigisaanni, kristumiut atuaqatiminnit suleqatiminnillu allaanerullutik malugisimasarpaat. Tamatuma tungaatigut aamma Abraham assigaat, tupermiuusoq massa eqqaamiuisa amerlanersaat illoqarfimmiuusut. Silamiut ’ilaginagit’ taakkua akornanni inuuneq oqitsuunngilaq. — Juánase 17:14.
17 Jehovamut tunniulluinnarsimagatta peqqissimivugut? Allatulli silarsuarmut ilaaginnarusukkaluarpugut? Jehova kiffartorfiginiarlugu pilliutigisariaqakkavut nikallunngassutigaavut? Naamerluinnaq! Uterusunngilagut, paasivarpulli pilliutigisariaqakkavut suulluunniit maanna pilluaqqusaanitsinnut siunissamilu pilluaqqusaanissatsinnut sanilliullugit suunngitsut. (Lúkarse 9:62; Filípimiut 3:8) Inuit silarsuarmiittut pilluarpat? Ilarpassuisa apeqqutigisartagaat uagut akissutissarsereerpavut. Biibili aqqutigalugu Guutip unnersuussutai maleruannginnamikkik atugarliorput. (Tussiaat 119:105) Taakkualu ilarpassuisa kristumiutut peqatigiinnerput uppeqatigiittullu ikinngutigiinnerput ilaaffigerusuppaat. — Tussiaat 133:1; Kulorsamiut 3:14.
18. Kristumiut Abrahamitut qunusuissuseqaraangata qanoq kinguneqartarpa?
18 Ilumoorpoq ilaannikkut Abrahamip Lotimik tiguaasut malersuleramigit qunusuissusia pigisariaqaripput. Qunusuikkaangatali Jehovap pilluaqqusarpaatigut. Assersuutigalugu Irland-avannarlermi upperisarsiortut akornanni uumissuineq alliartorsimavoq kalluunnaveersaartuussagaannilu qunusuittariaqarluni. Kristumiulli aalajaatsut Jehovap Josuamut oqaasii malippaat: „Tuppallerit pissatsillutillu! Erseqinak nikallornalluunniit; uangami [Jehova], tassaasunga Guuti, najorpakkit qanoq iliorninni tamani.“ (Josva 1:9; Tussiaat 27:14) Ukiut ingerlaneranni qunusuillutik aalajangiussisimanerata ataqqineqalersippaat, ullumikkullu nunami tamatumani naqisimaneqaratik tamanut oqaluussisinnaapput.
19. Kristumiut suut nuannaarutigaat, Jehovallu siulersuinera malikkaangamikku qanoq kinguneqarnissaa tatigaat?
19 Qularissanngilarput qanorluunniit nalaataqaraluarutta Jehovap unnersuussutai maleruarutsigik taassuma ataqqinaatissaanik ataavartumillu iluaqutissatsinnik kinguneqarumaartoq. Unamminiagassaqartaraluarluta pilliuteqartariaqaraluarlutalu allamiikkusunngilagut kisianni Jehovamut kiffartornermi. Kristumiutut qatanngutit peqatigisarnerat nuannaarutigisinnaavarput naassaanngitsumillu inuuneq Guutip neriorsuutigisaa toqqissilluta qilanaarisinnaallugu. (wE 1/1 99)
[Quppernerup ataani ilanngussat]
a Ilimanarpoq Abrahamip jornguni Lot qitornarsiartaarisimagaa, Lotip angutaa, Abrahamip qatanngutaa, toqummat. — 1 Moses 11:27, 28; 12:5.
b Isumaqartoqarpoq Lotip kunnginit sisamanit tigusaanermi kingorna illoqarfiup isumannaatsuunerunera pillugu qinersimagaa.
Apeqqutit uteqqiissutit
□ Sooq upperneq sakkortooq pingaaruteqarpa?
□ Abrahamip sakkortuumik uppissuseqarluni qanoq takutippaa?
□ Tunniulluinnarneq qanoq ililluni inuunermi allannguinermik nassataqartarpa?
□ Ajornartorsiuteqartaraluarluta sooq Guutimut kiffartorneq nuannaarutigaarput?
[Qupp. 23-mi assiliartaq]
Abrahamip neriorsuut kingornussariniarlugu annertuunik allannguisariaqarsimavoq
[Qupp. 25-mi assiliartaq]
Jesusip ’nunami uppernermik nassaarneranut’ pissutsit takutitsipput