IJILA
1 Jihova anga wixana Mozé, uzwela-nê mu balaka ya kudyongekela, wixi: 2 “Akwa Izalayele* wa ambela kiki: ‘Se muthu mudyenu ubhakula sata kwa Jihova mu ibhaku yenu, o sata yiyi yatokala itunda ku jingombe mba ku jimbudi ni ku jihombo.
3 “‘Se mwene ubhakula ngombe kala sata ya kwoha, watokala kubheka ndumbe yadisanze. Watokala ku ibheka bhu pholo ya Jihova mu vondadi yê, bhu mwelu wa balaka ya kudyongekela. 4 Watokala kuta o lukwaku lwê ku mútwe wa kibhaku kya sata ya kwoha. Mu kubhanga kiki, Nzambi wanda xikina o sata, wanda loloka o ituxi yê.
5 “‘Kyenyiki, o kangombe atokala kukajibhila bhu pholo ya Jihova. O an’a Alá, o akunji, anda bheka o manyinga, anda asamena* mu jimbandu joso ja kalatódyu kala bhu mwelu wa balaka ya kudyongekela. 6 O kibhaku kya sata ya kwoha kyanda bhakula, atokala kukitàla ni kukibatujula mu jithumba. 7 O an’a Alá, o akunji, atokala kuwika túbhya ku kalatódyu ni kusokejeka o jihwínyi bhu jiku. 8 O an’a Alá, o akunji, anda katula o jithumba ja sata, o mútwe ni banya,* anda itula ku thandu jihwínyi jala bhu jiku, ku kalatódyu. 9 O midya ni inama anda isukula ni menya, o mukunji wanda kwoha* yoso, mukonda sata ya kwoha. Sata yobhakule ni túbhya, inuha kyambote phala Jihova.
10 “‘Se o muthu ubhakula kibhaku ku tumbudi mba ku jihombo kala sata ya kwoha, watokala kubheka ndumbe yadisanze. 11 O kibhaku atokala ku kijibhila ku mbandu ya thunda ya kalatódyu, bhu pholo ya Jihova. O an’a Alá o akunji, anda samena o manyinga mu jimbandu joso ja kalatódyu. 12 O kibhaku wanda kibatujula mu jithumba, o mukunji wanda jitula kyambote ku thandu a jihwínyi jala bhu jiku ku kalatódyu kumoxi ni mútwe ni banya.* 13 O midya ni inama anda isukula ni menya, o mukunji wanda bheka yoso, wanda yoha ku kalatódyu, sata yakwoha, sata yobhakule ni túbhya inuha kyambote phala Jihova.
14 “‘Maji se mwene ubhakula jinjila kala sata ya kwoha kwa Jihova, mwene wanda bheka membe a mukáwu mba tupomba. 15 O mukunji wanda tubheka ku kalatódyu, wanda batula o xingu ya njila ni kyala, wanda yohela ku kalatódyu. Maji wanda kwehela o manyinga kuzunzumukina ku kalatódyu. 16 O njimba ni ndemba, atokala ku ikatula ni ku itakula ku mbandu kutundila o dikumbi ya kalatódyu, mu dixita dya uthôka.* 17 Mwene wanda tandula o njila bhukaxi ka mabhabha, sé ku iwanuna mu jimbandu jiyadi. Kyenyiki, o mukunji wanda yohela ku kalatódyu ku thandu a jihwínyi jala bhu jiku. Sata ya kwoha, sata yobhakule ni túbhya, inuha kyambote phala Jihova.
2 “‘Se muthu ubhakula sata ya kudya* kwa Jihova, o sata yiyi yatokala kukala ya fadinya yafina, watokala kuzunzumwina-ku máji ni wasu wa libanu. 2 Mukusuluka, wanda yambata ku an’a Alá, o akunji. O mukunji wanda katula-ku lukwaku lwezala ni fadinya yafina ni máji ni wasu woso wa libanu. Mwene wanda yoha ku kalatódyu ni ibhane dizumba dyambote dikala kilembalesu phala Jihova. Sata ya kubhakula ni túbhya. 3 O yanda subhuka ku sata ya kudya, yanda tokala kwa Alá ni ku twana twê, kala kima kikôla kinene kya jisata ja kubhakula ni túbhya kwa Jihova.
4 “‘Se ubhakula sata ya kudya i woha mu fornu,* yatokala kukala ya fadinya yafina, jimbolo jobhange mu ukexilu wa nela, jobhange ni máji jakambe felemendu ni jimbolo jatolo o mukomo* jakambe felemendu jowese ni máji.
5 “‘Se ubhana sata ya kudya kwokange bhu kyenga, yatokala kukala ya fadinya yafina yofunge ni máji, ki ikale ni felemendu. 6 Atokala ku ibukujula mu ibhasu, watokala kuzunzumwina-ku máji. Sata ya kudya.
7 “‘Se o sata yé ikala ya kudya kwolambe mu imbya, atokala kuta-mu fadinya yafina ni máji. 8 Watokala kwambata o sata ya kudya kwolambe ni ima yiyi kwa Jihova. Anda ibhana ku mukunji, o mukunji wanda yambata bhu mbandu a kalatódyu. 9 O mukunji wanda katula mbandu ku sata ya kudya, wanda yoha ku kalatódyu ni ibhane dizumba dyambote dikala kilembalesu phala Jihova. Sata ya kubhakula ni túbhya. 10 O yanda subhuka ku sata ya kudya yanda tokala kwa Alá ni ku an’ê, kala kima kikôla kinene kya jisata ja kubhakula ni túbhya kwa Jihova.
11 “‘Sata yoso ya kudya i mubhakula kwa Jihova kiyatokala kukala ni felemendu, kiwatokala kwoha felemendu mba wiki kala sata ya kubhakula ni túbhya phala Jihova.
12 “‘Mutena ku ibhana kwa Jihova kala sata ya ima ya dyanga, maji kimwatokala ku yambata mu kalatódyu kala sata ya dizumba dyambote.
13 “‘Jisata joso ji ubhakula, watokala kujitowa ni môngwa, kibhukambe môngwa wa kikutu kya Nzambi yé, mu sata yé ya kudya. Jisata jé joso wa kà jibhakula ni môngwa.
14 “‘Se ubhakula sata ya ibundu idyanga kukusuka* kwa Jihova, watokala kubheka jimbundu* jokange ni jimbundu jozuke, kala sata ya kudya ku ibundu yé idyanga kukusuka. 15 Watokala kuzunzumwina-ku máji ni wasu wa libanu. Sata ya kudya. 16 O mukunji wanda kwoha mbandu ya jimbundu jozuke, jofunge ni máji ni wasu woso wa libanu ni jibhane dizumba dyambote dikala kilembalesu phala Jihova. Sata ya kubhakula ni túbhya.
3 “‘Se muthu ubhakula sata ya paze anga u ikatula ku ibhaku, kikale ndumbe mba mukaji, watokala kubheka kibhaku kya disanze bhu pholo ya Jihova. 2 Mwene watokala kuta o lukwaku lwê ku mútwe wa kibhaku kya sata yê, anga a kijibhila bhu mwelu wa balaka ya kudyongekela. O an’a Alá, o akunji, anda samena* o manyinga mu jimbandu joso ja kalatódyu. 3 O muthu wa ibhakula wanda bheka mbandu ya sata ya paze kala sata ya kubhakula ni túbhya kwa Jihova: O banya ya midya ni banya yoso i naminina ku midya, 4 ni an’â sonyi ni banya yê yala mu malombo. Mwene wanda katula o banya ya figadu* kumoxi ni an’â sonyi. 5 An’a Alá anda kwoha o ima yoso yiyi ku kalatódyu, ku thandu a sata ya kwoha ya tula ku thandu a jihwínyi jala bhu jiku. Sata ya kubhakula ni túbhya ya dizumba dyambote phala Jihova.
6 “‘Se o sata yê ya paze ya kubhakula kwa Jihova itunda ku jimbudi mba ku jihombo, wa kà bheka kibhaku kyadisanze, ndumbe mba mukaji. 7 Se ubhakula sata ya kambudi, wanda kabheka bhu pholo ya Jihova. 8 Mwene wanda ta o lukwaku lwê ku mútwe wa kibhaku kya sata yê. O kibhaku anda kijibhila bhu mwelu wa balaka ya kudyongekela. O an’a Alá anda samena o manyinga mu jimbandu joso ja kalatódyu. 9 Mwene wanda bhakula o banya yatundu ku kibhaku kya sata ya paze kala sata ya kubhakula ni túbhya kwa Jihova. Wanda katula o mukila woso wanete bhwa kwatela o mukojongo, o banya ya midya ni banya yoso i naminina ku midya, 10 ni an’â sonyi ni banya yê yala mu malombo. Wanda katula we o banya ya figadu kumoxi ni an’â sonyi. 11 O mukunji wanda kwoha o ima yoso yiyi ku kalatódyu. Mukonda kudya,* sata ya kubhakula ni túbhya kwa Jihova.
12 “‘Se ubhakula sata ya hombo, mwene wanda ibheka ku pholo ya Jihova. 13 Mwene wanda ta o lukwaku lwê ku mútwe wa kibhaku kya sata yê, anda kijibhila bhu mwelu wa balaka ya kudyongekela. O an’a Alá atokala kusamena o manyinga mu jimbandu joso ja kalatódyu. 14 O mbandu yanda bhakula kala sata yobhakule ni túbhya kwa Jihova, o banya ya midya ni banya yoso i naminina ku midya, 15 ni an’â sonyi ni banya yê yala mu malombo. Wanda katula we o banya ya figadu kumoxi ni an’â sonyi. 16 O mukunji wanda kwoha o ima yoso yiyi ku kalatódyu. Mukonda kudya,* sata ya kubhakula ni túbhya ya dizumba dyambote. O banya yoso yatokala kwa Jihova.
17 “‘Yiyi ngonge inangenena ku miji yenu yoso mu kididi kyoso ki mukala. Kanenu kudya banya, kanenu we kudya manyinga.’”
4 Jihova wambela dingi Mozé, wixi: 2 “Ambela akwa Izalayele: ‘Se kukala muthu uta kituxi sé kukimesena, mu kubhanga kima kyoso-kyoso kyatendelesa Jihova kwila kakibhange, atokala kubhanga kiki:
3 “Se o mukunji a mu undu uta kituxi anga ubheka kikuma ku mundu, watokala kubhakula kangombe kadisanze kwa Jihova kala sata ya kituxi mukonda dya kituxi kyate. 4 Mwene wanda kwambata o kangombe bhu mwelu wa balaka ya kudyongekela ku pholo ya Jihova. Wanda tula o lukwaku ku thandu a mútwe wa kangombe. Wanda kajibhila bhu pholo ya Jihova. 5 Mukusuluka, o mukunji a mu undu wanda katula tumanyinga twa kangombe, wanda twambata mu balaka ya kudyongekela. 6 O mukunji wanda bonda o mulembu wê mu manyinga, mwene wanda samena tumanyinga lusambwadi bhwa zukama ni kulutina ya kididi kikôla, bhu pholo ya Jihova. 7 O mukunji wanda ta we tumanyinga ku thandu a jingela jala ku kalatódyu ka wasu wadizumba unuha kyambote, kala bhu pholo ya Jihova, mu balaka ya kudyongekela. O manyinga oso a kangombe anda subhuka, wanda azunzumwina bhoxi bhwala o kalatódyu ka sata ya kwoha, kala bhu mwelu wa balaka ya kudyongekela.
8 “‘Mwene-phe wanda katula o banya yoso ya kangombe ka sata ya kituxi kumoxi ni banya yala mu midya ni banya yoso i naminina mu midya, 9 o an’a sonyi ni banya i naminina mu an’a sonyi, mu malombo ni banya ya figadu* we, kumoxi ni an’a sonyi, 10 kala kyene mubhanga ni ngombe ya sata ya paze. O mukunji wanda kwoha o ima yoso yiyi ku kalatódyu ka sata ya kwoha.
11 “‘Maji o kibha kya kangombe ni xitu yê yoso ni mútwe ni inama ni midya ni ditobe, 12 ni xitu ya kangombe yanda subhuka, mwene wanda tuma kuyambata bhu kanga dya kibangu, mu kididi kyazele bhwene mutexila o uthôka.* Kwene kwanda yohela mwene ku thandu a jihwínyi jala bhu jiku. Atokala kuyoha bhu kididi bhwene mutexila o uthôka.
13 “‘Se o mundu woso wa Izalayele ukala ni kikuma mukonda dya kuta kituxi sé kukimesena, maji o kilunga* kikamba kukijiya kwila o mundu wabhange kima kya fidisa Jihova, 14 o kituxi anga kitukuluka, o kilunga kyanda bhakula kangombe kala sata ya kituxi ni kwambata o kangombe bhu mwelu wa balaka ya kudyongekela. 15 O tufunga twa kifuxi anda tula o maku mâ ku mútwe wa kangombe bhu pholo ya Jihova, o kangombe anda kajibhila bhenyobho bhu pholo ya Jihova.
16 “‘O mukunji a mu undu, wanda kwambata-phe tumanyinga twa kangombe mu balaka ya kudyongekela. 17 O mukunji watokala kubonda o mulembu wê mu manyinga, mwene wanda samena* tumanyinga lusambwadi bhwa zukama ni kulutina bhu pholo ya Jihova. 18 Wanda ta-phe tumanyinga ku thandu a jingela jala ku kalatódyu kala bhu pholo ya Jihova, mu balaka ya kudyongekela. O manyinga oso a kangombe anda subhuka, wanda a zunzumwina bhoxi, bhwala o kalatódyu ka sata ya kwoha kala bhu mwelu wa balaka ya kudyongekela. 19 Wanda katula o banya yoso ya kangombe, wanda yohela ku kalatódyu. 20 O kangombe watokala ku kabhanga kala kyabhange ni kangombe kamukwa ka sata ya kituxi. Mwene wanda bhanga kyenyiki. O mukunji wanda bhangesa kwila o ituxi ya mundu a iloloka. Ene anda ku aloloka. 21 Mwene wanda tuma kwambata o kangombe bhu kanga dya kibangu, wanda k’oha kala kyoha o kangombe ka dyanga. Sata phala kuloloka o ituxi ya kifuxi kyoso kya Izalayele.
22 “‘Se mutwameni wa mwiji uta kituxi sé kukimesena, mu kubhanga kima ku ima yoso ya tendelesa Jihova Nzambi yenu kwila ki mu ibhange, mwene anga ukala ni kikuma, 23 mba a mutangela o kituxi kyate mu kubhukumukina o kitumu kya Nzambi, watokala-phe kubhakula kisutu kya hombo kyadisanze. 24 Wanda tula o lukwaku lwê ku mútwe wa kisutu kya hombo, wanda kijibhila mu kididi mwene mujibhila o sata ya kwoha bhu pholo ya Jihova. Sata phala kuloloka o ituxi. 25 O mukunji wanda bonda o mulembu mu manyinga a sata phala kuloloka o ituxi ni ku ata mu jingela jala ku kalatódyu ka sata ya kwoha, o manyinga oso a sata anda subhuka, wanda azunzumwina bhoxi bhwala o kalatódyu ka sata ya kwoha. 26 Wanda kwoha o banya yoso mu kalatódyu kala kyene mubhanga ni banya ya sata ya paze. Kyenyiki, o mukunji wanda bhangesa kwila, o kituxi kya mutwameni wa mwiji a kiloloka. O kituxi kyê anda kiloloka.
27 “‘Se kukala muthu ku mundu uta kituxi sé kukimesena, anga ukala ni kikuma mukonda dya kubhanga kima kyatendelesa Jihova kwila katokalele ku kibhanga, 28 mba a mutangela o kituxi kyate, wanda bhakula-phe kahombo ka mukaji kadisanze kala sata, mukonda dya kituxi kyate. 29 Mwene wanda ta o lukwaku lwê ku mútwe wa kibhaku kya sata ya kituxi, wanda jibha o kibhaku kya sata ya kituxi bhu kididi kimoxi bhwa jibhila o kibhaku kya sata ya kwoha. 30 O mukunji wanda bonda o mulembu mu manyinga a kahombo, wanda ta tumanyinga ku thandu a jingela jala ku kalatódyu ka sata ya kwoha, o manyinga oso a sata anda subhuka, wanda a zunzumwina bhoxi bhwala o kalatódyu ka sata ya kwoha. 31 Wanda katula o banya yoso kala kyene mukatula o banya ya sata ya paze. O mukunji wanda kwoha o banya mu kalatódyu kuma dizumba dyambote phala Jihova. Kyenyiki, o mukunji wanda bhangesa kwila, o kituxi kya muthu a kiloloka.
32 “‘Maji se mwene ubhakula kambudi kala sata ya kituxi, watokala kubheka kambudi ka mukaji kadisanze. 33 Wanda ta o lukwaku lwê ku mútwe wa kibhaku kya sata ya kituxi, wanda kijibhila bhu kididi bhwene mujibhila o kibhaku kya sata ya kwoha, mukonda sata ya kituxi. 34 O mukunji wanda bonda o mulembu mu manyinga a sata phala kuloloka o ituxi ni ku ata mu jingela jala ku kalatódyu ka sata ya kwoha, o manyinga oso a sata anda subhuka, wanda a zunzumwina bhoxi bhwala o kalatódyu. 35 Mwene wanda katula o banya yoso kala kyene mukatula o banya ya kambudi ka sata ya paze. O mukunji wanda yoha mu kalatódyu ku thandu a jisata jobhakule ni túbhya kwa Jihova. Kyenyiki, o mukunji wanda bhangesa kwila o muthu a muloloka mukonda dya kituxi kyate.
5 “‘Se muthu wamono mukwâ wate kituxi mba wijiya maka alungu ni kituxi, anga amwixana phala kubhana umbangi maji mwene udituna kujimbulula yoso ya mono, yevu mba yejiya, muthu yú wamuta kituxi, anda mu kaxtikala mukonda dya kituxi kyê.
2 “‘Maji se muthu ukwata kima kyaxidi, kikale kimbi kya kyama kya muxitu kyaxidi, kikale kya kibhaku kyaxidi ni tu ibamba twofele twaxidi tuzanzala bhoxi,* mwene wanda kasana, wanda kala ni kikuma, né mwene se ukamba kukijiya. 3 Mba muthu mu kukamba kudilanga ukwata muthu wakasana mba kima kyoso-kyoso kyaxidi, ki mubhangesa kukasana, mwene anga ukijiya, wanda kala ni kikuma.
4 “‘Mba-phe muthu uzwela ngo lusolo mu kulôka, kixi mu kubhanga kyayibha kixi mu kubhanga kyambote, kyoso-kyoso kyatange o muthu mu kuzwela ngo lusolo sé kuxinganeka, kyoso kyanda kwijiya kwila walokwe ngo sé kuxinganeka, wanda kala ni kikuma.*
5 “‘Se muthu ukala ni kikuma mu ima kala yiyi, watokala kufisala o kituxi kyê. 6 Wanda bhakula we sata ya kikuma kwa Jihova, mukonda dya kituxi kyate, kifwa, kibhaku kya mukaji ku jimbudi mba ku jihombo, kambudi ka mukaji, mba kahombo ka mukaji, kala sata ya kituxi. Kyenyiki, o mukunji wanda bhangesa kwila o muthu a muloloka o kituxi kyate.
7 “‘Maji se mwene kala ni mbudi phala ku ibhakula, watokala kubhakula kwa Jihova tumembe tuyadi mba tupomba tuyadi kala sata ya kikuma, mukonda dya kituxi kyate, kifwa, njila imoxi wanda ibhana kala sata ya kituxi, o njila yamukwa kala sata ya kwoha. 8 Watokala ku yambata ku mukunji, o mukunji wanda dyanga kubhakula o njila ya sata ya kituxi. O mukunji wanda batula o xingu ya njila ni kyala, o mútwe ku xingu kanda ukatula-ku woso. 9 Wanda samena tumanyinga twa sata ya kituxi ku kalatódyu, maji o manyinga oso anda subhuka, wanda ku a ehela kuzunzumuka bhoxi, bhwala o kalatódyu. Yiyi sata ya kituxi. 10 Mukusuluka, o mukunji wanda bhakula o njila yamukwa kala sata ya kwoha, kala kyene mu imubhanga kyá. Mu kubhanga kiki, o mukunji wanda bhangesa kwila o muthu a muloloka o kituxi kyate.
11 “‘Se mwene katena kubhakula o membe ayadi mba ana ayadi a jipomba, watokala kubheka mbandu ya kakwinyi ka efa* ya fadinya yafina kala sata ya kituxi, mukonda dya kituxi kyê. Katokala kuta-ku máji né wasu wa libanu, mukonda sata ya kituxi. 12 Mwene wanda yambata ku mukunji, o mukunji wanda katula-ku lukwaku lwezala ni fadinya yafina anga uyoha mu kalatódyu ku thandu a jisata ja kubhakula ni túbhya ni ibhane dizumba dyambote dikala kilembalesu phala Jihova. Yiyi sata ya kituxi. 13 Kyenyiki, o mukunji wanda bhangesa kwila o muthu a muloloka o kituxi kyoso-kyoso kyatele. O yanda subhuka ku sata, yanda tokala ku mukunji, kala kyene mubhita ni sata ya kudya.’”
14 Jihova wasuluka ni kwambela Mozé, wixi: 15 “Se muthu wate kituxi, mu kubhukumukina o kijila kyalungu ni ima ikôla ya Jihova, maji kakibhange mulwelu, muthu yú ki fiyele kana. Mwene watokala-phe kubheka mbudi yadisanze kwa Jihova kala sata ya kikuma, o valolo yê ya jixikulu* ja phalata anda ipezala kala o xikulu ya kididi kikôla.* 16 Mwene wanda futa o kitadi kiki mukonda dya kubhukumukina o kijila kyalungu ni ima ikôla, wanda bandekesa-ku dingi mbandu ya katanu. Mwene wanda kibhana ku mukunji, phala o mukunji abhangese kwila o ituxi yê a iloloke. Wanda bhana we o mbudi ya sata ya kikuma, o ituxi yê anda iloloka.
17 “Se muthu uta kituxi, kifwa ubhanga kima kyoso-kyoso kya fidisa Jihova, né mwene se kakibhange mu lwelu, mwene wanda kala ni kikuma. Anda mu kaxtikala mukonda dya kituxi kyê. 18 Watokala kwambata ndumbe ya mbudi ya disanze ku mukunji, kala sata ya kikuma yasoko ni kituxi kyê. Mukusuluka, o mukunji wanda bhangesa kwila o muthu a muloloka mukonda dya kituxi kyate, mukonda kakite mu lwelu. O kituxi kyê anda kiloloka. 19 Yiyi sata ya kikuma. Sé phata, mwene wala ni kikuma mu kuta kituxi kwa Jihova.”
6 Jihova wambela dingi Mozé, wixi: 2 “Se kukala muthu uta kituxi anga ukamba kulondekesa ufiyele kwa Jihova, unganala mukwa mu maka alungu ni kima kya mubhana mba kya mubhakesa, se unyana mba utambula kima kwa mukwa mu kutanga makutu, 3 mba usanga kima kya jimbidila anga utanga makutu alungu ni maka yá, se mwene uloka mu kutanga makutu alungu ni kituxi kyoso-kyoso kyate ku ituxi yiyi, mwene watokala kubhanga kiki: 4 Se mwene wate kituxi yu wala ni kikuma, watokala kuvutula o kima kya nyana, kya tambula kwa mukwa mu kuzwela o makutu ni kima kya mubhana phala kubhaka ni kima kya jimbidile ya akisange, 5 mba kima kyoso-kyoso kya lokela mu kutanga makutu, kala ukifuta kyene kyoso, anga ubandekesa-ku mbandu ya katanu ya valolo ya kima kya futu. Wanda kibhana kwa ngana yê mu kizuwa kya mumona kwila wala ni kikuma. 6 Mwene wanda kwambata ndumbe ya mbudi yadisanze kala sata yê ya kikuma, o mbudi yiyi wanda yambata bhu pholo ya Jihova, yene isokela ni futu yanda mubhinga kala sata ya kikuma. Mwene wanda ibhana ku mukunji. 7 O mukunji wanda bhangesa kwila, o kikuma kyê a kiloloka bhu pholo ya Jihova, anda muloloka mu kima kyoso-kyoso kyabhange, kya mubhekela o kikuma.”
8 Jihova wambela dingi Mozé, wixi: 9 “Alá ni an’ê wa ambela kiki: ‘Kiki kyene o kijila kya sata ya kwoha: ‘O sata ya kwoha yanda kala kuthandu a kalatódyu bhu jiku, usuku woso kate mu kamene. O túbhya ku kalatódyu tuwame jinga. 10 O mukunji wanda ta o kizwatu kya linyu kya ukunji, wanda zwata we o tukalasá twa linyu. Bhenyobho, wanda katula o uthôka* wa sata ya kwoha yojikinise mu túbhya mu kalatódyu, wanda u tula bhu mbandu a kalatódyu. 11 Mukusuluka, wanda katula o izwatu yê, wanda ta izwatu yengi, wanda kwambata o uthôka mu kididi kyazele bhu kanga dya kibangu. 12 O túbhya tuwame jingaku kalatódyu. Kitutokala kujima. Izuwa yoso mukamene, o mukunji wanda ta-ku jihwínyi, wanda ta we o sata ya kwoha ku thandu ni kwoha-ku o banya ya jisata ja paze. 13 O túbhya ku kalatódyu tukala jinga mu wama ithangana yoso. Kitutokala kujima.
14 “‘Kiki kyene o kijila kya sata ya kudya.* Mwatokala ku ibhakula ku kalatódyu, bhu pholo ya Jihova, enu mu an’a Alá. 15 Ku sata ya kudya, umoxi mudyâ wanda katula-ku lukwaku lwezala ni fadinya yafina ni máji ni wasu we woso wa libanu. Wanda yoha ku kalatódyu ni ibhane dizumba dyambote dikala kilembalesu phala Jihova. 16 O yanda subhuka ku sata, Alá ni an’ê éne anda idya, mu kubhangana-yu jimbolo jakambe felemendu, anda jidila mu kididi kikôla. Ene anda dya o sata mu kithádi kya balaka ya kudyongekela. 17 Katokala ku ibhanga ni felemendu. Yéne o mbandu i nga abhana ku jisata ja ngibhakwila ni túbhya. Kima kikôla kinene kala o sata ya kituxi ni sata ya kikuma. 18 Ana oso a mala ku an’a Alá, anda dya-ku. Yiyi yene o mbandu yanda ku atokala jinga ku miji yâ yoso, ku jisata jobhakule ni túbhya kwa Jihova. Ima yoso ya kalakala-nayu mu kubhana o sata, yanda kituka ima ikôla.’”
19 Jihova wambela dingi Mozé, wixi: 20 “O sata yanda bhakula Alá ni an’ê kwa Jihova mu kizuwa kyanda mu unda, yene yiyi: O mbandu ya kakwinyi ka efa* ya fadinya yafina, kala sata ya kudya kala kyene mu bhanga ithangana yoso. Mbandu mu kamene, mbandu yamukwa ku dimatekenu dya usuku. 21 Anda ibhanga ni máji mu kyenga. Ande dya ku ibheka, watokala ku ifungisa kyambote ni máji ni ku ibhakula kala sata ya kudya kwolambe, kwobukujule mu ibhesu, kala dizumba dyambote phala Jihova. 22 O mukunji a mu undu bhukaxi ka an’a Alá wanda mu bhingana, wanda bhana we o sata yiyi. Yiyi ngonge inangenena. O sata yoso anda yoha bhu pholo ya Jihova. 23 Jisata joso ja kudya jobhakule phala o mukunji, atokala ku jibhakula jatenena, katokala kujidya.”
24 Jihova wambela dingi Mozé, wixi: 25 “Ambela Alá ni an’ê: ‘Kiki kyene o kijila kya sata ya kituxi: Bhu kididi bhene mu jibhila o kibhaku kya sata ya kwoha, bhene we bhwanda jibhila o kibhaku kya sata ya kituxi, bhu pholo ya Jihova. Kiki kima kikôla kinene. 26 O mukunji wanda ibhakula mukonda dya kituxi, mwéne wanda idya. Wanda idila mu kididi kikôla, mu kithádi kya balaka ya kudyongekela.
27 “‘Ima yoso mwanda tula o xitu ya sata, yanda kituka ima ikôla. Se ku kizwatu kya muthu kuxamukina tumanyinga twa sata, enu mwatokala kusukula o kizwatu kwaxamukina o manyinga mu kididi kikôla. 28 O imbya ya utuma mwalambela o xitu, atokala ku ibula. Maji se a ilambela mu imbya ya ngondo, o imbya atokala ku iseka* ni ku isukula.
29 “‘Akunji* oso anda dya-ku. Mukonda kima kikôla kinene. 30 Maji katokala kudya sata yoso-yoso ya kituxi se akatula-ku tumanyinga, anga a twambata mu balaka ya kudyongekela, phala kuloloka ituxi mu kididi kikôla. Atokala kuyoha mu túbhya.
7 “‘Kiki kyene o kijila kya sata ya kikuma. Kima kikôla kinene. 2 O kibhaku kya sata ya kikuma anda kijibhila mu kididi mwene mujibhila o ibhaku ya jisata ja kwoha. O manyinga atokala ku asamena mu jimbandu joso ja kalatódyu. 3 O mukunji* wanda bhakula o banya yoso kumoxi ni mukila wanete, o banya i naminina mu mídya, 4 ni an’â sonyi ni banya yê yala mu malombo. Mwene wanda katula we o banya ya figadu kumoxi ni an’â sonyi. 5 O mukunji wanda kwoha o ima yoso yiyi ku kalatódyu kala sata ya kubhakula ni túbhya kwa Jihova. Sata ya kikuma. 6 Akunji* oso éne anda idya. Atokala ku idila mu kididi kikôla. Kiki kima kikôla kinene. 7 O kijila kya sata ya ituxi kyatokala we ku sata ya kikuma. O sata yatokala ku mukunji ubhangesa kwila o ituxi a iloloka bhukaxi ka sata yiyi.
8 “‘Kyoso o mukunji kyanda bhakula sata ya kwoha phala o mbote ya muthu wengi, mwene wanda xala ni kibha kya sata ya kwoha yobhakule.
9 “‘Jisata joso ja kudya janda kwoha mu fornu* mba jolambe mu imbya mba jokange mu kyenga, janda tokala ku mukunji wanda jibhakula. Jene janda tokala kwa mwene. 10 Maji o jisata joso ja kudya jofunge ni máji mba ja kukuta, janda tokala ku an’a Alá. Jimbandu joso janda tambula ene, janda sokela.
11 “‘Kiki kyene o kijila kya sata ya paze itena kubhakula o muthu kwa Jihova: 12 Se muthu u ibhakula kala kijimbwete kya kisakidilu, wanda ibheka kumoxi ni sata ya kisakidilu ni jimbolo jobhange mu ukexilu wa nela, jobhange ni máji jakambe o felemendu ni jimbolo jatolo o mukomo, jakambe o felemendu, jowese ni máji ni jimbolo jobhange mu ukexilu wa nela, jobhange ni fadinya yafina, yofunge kyambote, yotoxe ni máji. 13 Wanda bhakula o sata kumoxi ni jimbolo jobhange mu ukexilu wa nela, jobhange ni felemendu ni sata ya paze yobhakule kala sata ya kusakidila. 14 Ku sata yiyi, ku jimbolo ja maukexilu oso mwene watokala kubhakula-ku mbolo imoxi-imoxi, kala mbandu ikôla phala Jihova. O mbandu yiyi yanda tokala ku mukunji wanda samena o manyinga a jisata ja paze. 15 O xitu ya sata ya paze yobhakule kala kijimbwete kya kisakidilu, atokala ku idya mu kizuwa kyanda ibhakula ku mukunji. Katokala kubhaka-ku mbandu kate kuma ki kukya.
16 “‘Se o sata i bhakula mwene ikala sata phala kukumbidila kikanenu mba sata yabhana mu vondadi yê, atokala ku idya mu kizuwa kyanda i bhakula. O yanda subhuka-ku, atena ku idya mu kizuwa kya kayela. 17 Maji o yanda subhuka ku xitu ya sata mu kizuwa kya katatu, atokala kuyoha mu túbhya. 18 Maji se mbandu ya xitu ya sata ya paze, a idya mu kizuwa kya katatu, woso wa ibhakula kanda muxikina. O sata kiyanda kala ni valolo, mukonda kima kyaxidi. O muthu wa i bhakula anda mu kaxtikala mukonda dya kituxi kyê. 19 Xitu itula bhu kididi kyaxidi, katokala ku idya, atokala kuyoha mu túbhya. Woso wazele utena kudya ku xitu yazele.
20 Maji muthu woso-woso wakasana, anga udya o xitu ya sata ya paze, yatokala kwa Jihova, muthu yú anda mujibha bhukaxi ka mundu wê. 21 Se muthu ukwata ku kima kyaxidi, kikale muthu wakasana mba kibhaku kyaxidi, mba kima kyoso-kyoso kyaxidi mba kya kasana, anga udya o xitu ya sata ya paze yatokala kwa Jihova, muthu yú anda mujibha bhukaxi ka mundu wê.’”
22 Jihova wambela dingi Mozé, wixi: 23 “Ambela akwa Izalayele: ‘Kimwatokala kudya banya ya ngombe, ya kambudi mba ya hombo. 24 O banya ya kibhaku kya difwila ni banya ya kibhaku kyojibhe ku kibhaku kyamukwá, mutena kubhanga-nayu kima kyoso-kyoso, maji kanenu ku idya. 25 Muthu woso udya banya ya kyama kya bhakula kala sata ya kwoha phala Jihova, anda mujibha bhukaxi ka mundu wê.
26 “‘Kididi kyoso ki mukala, kimwatokala kudya manyinga, kikale a njila mba a kibhaku. 27 Woso udya manyinga a kyama, anda mujibha bhukaxi ka mundu wê.’”
28 Jihova wambela dingi Mozé, wixi: 29 “Ambela akwa Izalayele: ‘Woso ubhakula sata ya paze kwa Jihova, wanda bheka mbandu ya sata yiyi kala ujitu phala Jihova. 30 Wanda bheka o banya bhu maku mê kumoxi ni phetu, kala sata yobhakule ni túbhya phala Jihova, watokala ku ibhitisa ku pholo ni ku dima kala sata yobhakule kwa Jihova. 31 O mukunji wanda kwoha o banya ku kalatódyu, maji o phetu yanda tokala kwa Alá ni an’ê.
32 “‘Mwanda bhana o kinama kya kadilu ku mukunji, kala mbandu ikôla ya jisata jenu ja paze. 33 O mon’a Alá wanda bhakula o manyinga a jisata ja paze ni banya. O mbandu yanda tambula, o kinama kya kadilu. 34 Mukonda, ku jisata ja paze jabhakula akwa Izalayele, ngikatula-ku o phetu yobhakule kala sata ni kinama kyobhakule kala mbandu ikôla, ngikibhana kwa Alá o mukunji ni ku an’ê. Yiyi ngonge inangenena phala akwa Izalayele.
35 “‘Yiyi o mbandu ikôla ya jisata jobhakule ni túbhya kwa Jihova, yatokala ku akunji, kwa Alá ni an’ê, tunde mu kizuwa kya asolo phala kusidivila kala akunji a Jihova. 36 Mu kizuwa Mozé kya undu o akunji, Jihova watendelesa akwa Izalayele kubhana o mbandu yiyi ku akunji. Yiyi ngonge inangenena ku miji yâ yoso.’”
37 Kiki kyene o kijila kyalungu ni sata ya kwoha ni sata ya kudya ni sata ya ituxi ni sata ya kikuma ni sata ya kubhakula kyoso kyasola o akunji ni sata ya paze, 38 kala kyatendelesa Jihova kwa Mozé ku mulundu wa Sinayi, mu kizuwa kyatendelesa akwa Izalayele kubhakula o jisata jâ kwa Jihova mu kikangalakata kya Sinayi.
8 Jihova wambela dingi Mozé, wixi: 2 “Bheka Alá ni an’ê a mala, o izwatu yâ ya ukunji, o máji a ku unda, o kangombe ka sata ya kituxi, o jindumbe jiyadi ja mbudi ni kinda kya jimbolo jakambe o felemendu, 3 ongeka we o mundu woso bhu mwelu wa balaka ya kudyongekela.”
4 Kyenyiki, Mozé wabhange kala kya mutendelesa Jihova, o mundu wadyongeka bhu mwelu wa balaka ya kudyongekela. 5 Mozé wambela o mundu wixi: “Kiki kyene kya tutendelesa kubhanga Jihova.” 6 Mu kiki, Mozé wexana Alá ni an’ê yu wa atendelesa kuzowa. 7 Mukusuluka wazwika o kizwatu kyalebha kwa Alá, wa mukutu o phonda mu mbunda, wa muzwika o divunga dya kambe o maku, ku thandu dyê wate-ku o efode, wa ikutu kyambote ni phonda ya makembu* ya efode. 8 Wamuzwika-phe o kivunga thulu, o ku kivunga thulu wateku o Udimi ni Tumimi. 9 Mukusuluka wa mute o kitundu ku mútwe, ku thandu a kitundu wate-ku o lamina ya ulu ya mubhenya, o kijimbwete kikôla kya kudibhakula, kala kya mutendelesele Jihova.
10 Mozé wakatula-phe o máji a ku unda, wa undu o balaka ni ima yoso yexile-mu, yu wa ikôlesa. 11 Ku máji yá wa samena-ku twofele* lusambwadi ku kalatódyu, wa undu o kalatódyu ni ima yê yoso ni mbasiya ni kima kyê kitula bhoxi phala ku ikôlesa. 12 Ku disukilu, wa zunzumuna tumáji twa ku unda ku mútwe wa Alá, yu wa mu undu phala ku mukôlesa.
13 Mozé wexana-phe o an’a Alá, wa azwika o izwatu yalebha ni jiphonda, yu wa ate o ivunginu ya mútwe kala kya mutendelesele Jihova.
14 Mwene anga ubheka o kangombe ka sata ya ituxi, Alá ni an’ê, atula o maku mâ ku thandu a mútwe wa kangombe ka sata ya kituxi. 15 Mozé wajibha o kangombe, wabondo o mulembu mu manyinga, yu wa ate ku thandu a jingela joso jala ku kalatódyu, yu wazelesa o kalatódyu. Maji wazunzumwina o manyinga oso a subhuka bhoxi bhwala o kalatódyu. Mu kubhanga kiki wakazelesa phala atene kubhakulaku o jisata ja muloloki wa ituxi. 16 Mozé anga ukatula o banya yoso i naminina ku midya, o banya ya figadu ni an’â sonyi ni banya ya an’â sonyi, yu wa yoha ku kalatódyu. 17 Mukusuluka, wakwata o mbandu ya subhuka ku kangombe, o kibha, o xitu ni ditobe, watumu kuyohela bhu kanga dya kibangu, kala kya mutendelesele Jihova.
18 Mwene wabheka o ndumbe* ya mbudi ya sata ya kwoha. Alá ni an’ê atula o maku mâ ku thandu a mútwe wa ndumbe ya mbudi. 19 Mozé-phe wa ijibha, yu wa samena o manyinga mu jimbandu joso ja kalatódyu. 20 Mozé wabatula o ndumbe ya mbudi mu jithumba, yu woha o mútwe, o jithumba ni banya.* 21 Mozé wasukula o midya ni inama ya ndumbe ya mbudi, woha o kibhaku kya muvimba ku kalatódyu. Sata ya kwoha ya dizumba dyambote. Sata ya kubhakula ni túbhya kwa Jihova, kala kya mutendelesele Jihova.
22 Wabheka-phe o ndumbe ya mbudi ya kayadi, o ndumbe ya mbudi ya bhakula kyoso kyasola o akunji. Alá ni an’ê atula o maku mâ ku thandu a mútwe wa ndumbe ya mbudi. 23 Mozé wajibha o mbudi, wa katula-ku tumanyinga, watute ku sungu ya dítwi dya kadilu dya Alá, ni ku mulembu wadikota wa lukwaku lwa kadilu ni ku mulembu wadikota wa kinama kya kadilu. 24 Mukusuluka, Mozé watumu o an’â Alá kuzukama, kala muthu mudyâ wa mute tumanyinga ku sungu ya dítwi dya kadilu ni ku mulembu wadikota wa lukwaku lwa kadilu ni ku mulembu wadikota wa kinama kya kadilu. Maji o manyinga amukwa, Mozé wa asamena mu jimbandu joso ja kalatódyu.
25 Mukusuluka wakatula o banya, o mukila wanete, o banya yala ku midya, o banya yala ku figadu, o an’â sonyi ni banya yala ku an’â sonyi ni kinama kya kadilu. 26 O mu kinda kya jimbolo jakambe o felemendu kyexile bhu pholo ya Jihova, wakatula-mu mbolo imoxi yabhange mu ukexilu wa nela sé felemendu, mbolo imoxi yobhange mu ukexilu wa nela, yobhange ni máji ni mbolo imoxi yatolo o mukomo. Anga ujitula ku thandu a jithumba ja banya ni ku thandu a kinama kya kadilu. 27 Mukusuluka, watula o ima yoso yiyi bhu maku a Alá ni bhu maku a an’ê, yu wamateka ku ibhitisa ku pholo ni ku dima kala sata yobhakule kwa Jihova. 28 Kyenyiki, Mozé wa itambula bhu maku mâ, woha yoso ku kalatódyu, ku thandu a sata ya kwoha. Sata ya kubhakula ya dizumba dyambote kyoso kyasola o akunji. Sata ya kubhakula ni túbhya kwa Jihova.
29 Mozé anga ukwata o phetu ya ndumbe ya mbudi, u ibhitisa ku pholo ni ku dima, kala sata yobhakule ku pholo ya Jihova. O mbandu yiyi ya ndumbe ya mbudi ya kubhakula kyoso kya sola o akunji, yakituka o mbandu ya Mozé kala kya mutendelesele Jihova.
30 Mozé anga ukatula tumáji twa ku unda ni tumanyinga twala ku thandu a kalatódyu, utusamena* Alá ni izwatu yê ni an’ê exile-nê ni izwatu yâ. Kyenyiki wakôlesa Alá ni izwatu yê ni an’ê ni izwatu yâ.
31 Mozé wambela-phe Alá ni an’ê: “Lambenu o xitu bhu mwelu wa balaka ya kudyongekela, bhene bhu mwanda idila kumoxi ni jimbolo jala mu kinda,* kala kya ngitendelesa: ‘Alá ni an’ê, éne anda idya.’ 32 O xitu ni mbolo yanda subhuka muyoha mu túbhya. 33 Bhu mwelu wa balaka ya kudyongekela kimutunde-bhu mu sambwadi dya izuwa, kate kyanda tenesa o izuwa ya kumisola kala mu akunji, mukonda kwanda bhinga sambwadi dya izuwa phala ku misola kala mu akunji.* 34 Jihova wa tutendelesa kubhanga o kima ki twabhange lelu, phala kuloloka o ituxi yenu. 35 Mwanda kala bhu mwelu wa balaka ya kudyongekela usuku ni mwanya mu sambwadi dya izuwa. Mwanda kumbidila o ima ya mitendelesa Jihova phala kimufwe, mukonda kyene kya ngitendelesa.”
36 Alá ni an’ê abhange yoso yatendelesele Jihova bhukaxi ka Mozé.
9 Mu kizuwa kya kanake, Mozé wongeka Alá ni an’ê a mala ni tufunga twa Izalayele. 2 Mwene wambela Alá, wixi: “Kwata kangombe phala o sata ya kituxi ni ndumbe ya mbudi phala o sata ya kwoha, jene jatokala kudisanza. U jibhakula ku pholo ya Jihova. 3 Maji wa kà tangela akwa Izalayele: ‘Mukwata kisutu kya hombo phala o sata ya kituxi, mukwata we kangombe ni kambudi ka muvu umoxi twa disanze, phala o sata ya kwoha, 4 ni ngombe ni ndumbe ya mbudi phala o jisata ja paze phala kujibhakula bhu pholo ya Jihova, ukwata we jisata ja kudya* jofunge ni máji, mukonda lelu Jihova wanda mitukulukila.’”
5 Kyenyiki, ene ambata bhu mwelu wa balaka ya kudyongekela yoso ya tendelesele Mozé. Mundu woso-phe wazukama, yu wemana bhu pholo ya Jihova. 6 Mozé wa ambela wixi: “Kiki kyene kya mitendelesa Jihova kubhanga, phala o kubhenya kwa Jihova ku mitukulukile.” 7 Mukusuluka, Mozé wambela Alá wixi: “Zukama ku kalatódyu ubhakule o sata yé ya ituxi ni sata yé ya kwoha phala o kituxi kyé ni kya mwiji wé a kiloloke. Anga ubhakula o sata ya mundu phala ku aloloka o ituxi yâ, kala kyatendelesa Jihova.”
8 Mu kithangana kyenyokyo, Alá wazukama ku kalatódyu, wajibha o kangombe ka sata ya ituxi yê. 9 Kyenyiki, o an’a Alá a mubhekela o manyinga. Mwene wabondo o mulembu wê mu manyinga yu wa ate ku jingela jala ku kalatódyu. O manyinga asubhuka wa azunzumwina bhoxi bhu mbandu a kalatódyu. 10 Woha ku kalatódyu o banya, o an’a sonyi, o banya ya figadu ya kibhaku kyobhakule kala sata ya kituxi, kala kya mutendelesele Jihova. 11 Woha we o xitu ni kibha bhu jiku, bhu kanga dya kibangu.
12 Mukusuluka wajibha o kibhaku kya sata ya kwoha, o an’a Alá a mubhekela o manyinga. Mwene wa asamena ku jimbandu joso ja kalatódyu. 13 Ene a mubhana o jithumba ja sata ya kwoha kumoxi ni mútwe, mwene anga ujoha mu kalatódyu. 14 Kikyene ngo, wasukula o midya ni inama ya kibhaku, yu wayoha ku kalatódyu, ku thandu a sata ya kwoha.
15 Alá wabhakula o sata yabheka o mundu. Kyadyanga, wakwata o kisutu kya hombo, wa kijibha yu wakibhakula mukonda dya kituxi kya mundu. Mwene wabhakula o kibhaku kiki kala kyabhakula o kibhaku kya dyanga. 16 Wabheka o sata ya kwoha yu wa ibhakula kala kyene mu bhanga kya.
17 Mukusuluka wabhakula o sata ya kudya. Wezalesa o lukwaku ni mbandu ya sata ya kwoha, wayoha ku kalatódyu, wabhakula we o sata ya kwoha ya kamene.
18 Anga ujibha o ngombe ni mbudi ya sata ya paze yexile phala o mundu. O an’a Alá a mubhekela o manyinga, mwene wa asamena ku jimbandu joso ja kalatódyu. 19 Yalungu ni jimbandu ja banya ya ngombe, o mukila wanete wa ndumbe ya mbudi, o banya inaminina mu idyandu ikala moxi, o an’â sonyi ni banya ya figadu, 20 ene ate o jimbandu joso jiji ja banya kuthandu a phetu ya ibhaku. Mukusuluka, mwene woha o jimbandu ja banya ku kalatódyu. 21 Maji, kala kya tendelesele Mozé, o phetu ni inama ya kadilu ya ibhaku, Alá wa ibhitisa kupholo ni kudima kala sata yobhakule bhu pholo ya Jihova.
22 Alá watale o mundu, waleka o maku mê yu wa abesowala. O kyazubha o bhakula o sata ya kituxi, o sata ya kwoha ni jisata ja paze, ku kalatódyu watuluka-ku. 23 Kudisukilu, Mozé ni Alá abokona mu balaka ya kudyongekela. Mukusuluka, atundu ya abesowala o mundu.
O kubhenya kwa Jihova anga kutukulukila o mundu woso, 24 kwatundu túbhya kwa Jihova, twajikinisa o sata ya kwoha ni jimbandu ja banya ku kalatódyu. Mu kumona o ima yiyi, o mundu woso wamateka kudikola ya afukama ni jipholo bhoxi.
10 Ku pholo dya kwenda, Nadabe ni Abihú, an’a Alá, kala muthu wakatula o kima kyê kya kuta o makala, ate-ku makala ni wasu wadizumba ku thandu a makala. Mukusuluka, abhakula túbhya katuxikina mu kijila, bhu pholo ya Jihova, kikyene kya atumine kubhanga mwene. 2 Bhenyobho, kwatundu túbhya kwa Jihova, ene ya ajokota. Anga afwila bhu pholo ya Jihova. 3 Mozé wambela Alá: “Kiki kyene kyambe Jihova: ‘O yó a ngizukama anda kwijiya kwila ngi muthu ukôla, anda ngijingisa bhu pholo ya mundu woso.’” Maji Alá kazwela kima.
4 Kyenyiki, Mozé wexana Mixayele ni Elizafane an’a Uziyele, sekulu’a Alá, wa ambela: “Zenu bhabha, katulenu o jiphange jenu bhu kididi kikôla, ambatenu-wu bhu kanga dya kibangu.” 5 Mukiki, ene ayi ya ambata o imbi yexile hanji ni izwatu yalebha bhu kanga dya kibangu, kala kya atumine Mozé.
6 Mozé anga wambela Alá ni an’ê amukwa, Eliyazale ni Itamale: “Kimwehele o ndemba yenu kukala fwandu-fwandu, kimutandule we o izwatu yenu phala kimufwe, phala Nzambi kaluwale ni kifuxi kyoso. O jiphange jenu jatokala ku mwiji wa Izalayele, éne anda dila yó a abwika ni túbhya kwa Jihova. 7 Kimusondoloke bhu mwelu wa balaka ya kudyongekela phala kimufwe, mukonda o máji a Jihova a ku unda-nawu ala ku thandu dyenu.” Kyenyiki, ene abhange kala kya atendelesa Mozé.
8 Jihova anga wambela Alá, wixi: 9 “Kanenu kunwa vinyu mba uhôlwa woso-woso kyoso kimubokona mu balaka ya kudyongekela kikale eye ni an’é, phala kimufwe. Yiyi ngonge inangenena ku miji yenu yoso, 10 phala kutungula o kima kikôla, mu kyokyo ki kima kikôla, ni kima kyazele ku kima kyaxidi, 11 phala kulonga we akwa Izalayele o jingonge joso ja abhana Jihova bhukaxi ka Mozé.”
12 Mozé wambela-phe Alá ni Eliyazale ni Itamale, o ana asubhuka-nê, wixi: “Ku jisata jobhakule ni túbhya kwa Jihova, katulenu ya subhuka ku jisata ja kudya, mubhange jimbolo jakambe felemendu, mujidya bhwa zukama ni kalatódyu, mukonda kima kikôla kinene. 13 Mwatokala kujidya mu kididi kikôla, mukonda yene o mbandu yenu, yene we o mbandu ya an’enu ku jisata jobhakule ni túbhya kwa Jihova, mukonda kiki kyene kya ngitumina. 14 O phetu yobhakule kala sata ni kinama kyobhakule kala mbandu ikôla, mwanda idya mu kididi kyazele, enu ni an’enu a mala ni an’enu a ahatu, mukonda o jimbandu jiji ja jisata ja paze ja akwa Izalayele, a mibhana-ju kala mbandu phala enu ni an’enu. 15 Mwanda bheka o kinama kyobhakule kala mbandu ikôla ni phetu yobhakule kala sata, kumoxi ni jisata ja banya jobhakule ni túbhya, phala kubhitisa ku pholo ni ku dima o sata yobhakule, ku pholo ya Jihova. Yene yanda kala o mbandu yenu ni ya an’enu kate ku hádya ni hádya, kala kyatendelesa Jihova.
16 Mozé wasoto o kisutu kya hombo kya sata ya paze ni mwanyu woso, yu wamono kwila a kyohele. Mukonda dya kiki, waluwala kyavulu ni Eliyazale ni Itamale o an’a Alá asubhuka, yu wambe: 17 “Mukonda dyahi kimudi o xitu ya kibhaku kya sata ya kituxi mu kididi kikôla, se kyene kima kikôla kinene? Mwene kamibhana-kyu phala mu kukidya mwambata o ituxi ya kifuxi ni kubhangesa kwila o ituxi yâ a iloloka bhu pholo ya Jihova? 18 Talenu, o manyinga a kibhaku kya sata, ka ambata mu kididi kikôla. Enu mwatokalele ku kidya mu kididi kikôla kala kya ngitendelesa. 19 Alá wambela Mozé, wixi: “Lelu ene abhakula o kibhaku kya sata ya kituxi ni kibhaku kya sata ya kwoha bhu pholo ya Jihova. Né kiki kwa ngibhiti o ima yiyi. Se ngadile ku xitu ya kibhaku kya sata ya kituxi lelu, o kwila kyeji sangulukisa Jihova?” 20 Mu kwívwa o ima yiyi, Mozé wasanguluka.
11 Jihova anga wambela Mozé ni Alá, wixi: 2 “Ambelenu akwa Izalayele: ‘Ku yama ya ixi, imutena o kudya, yenyiyi: 3 Yama yoso yala ni ikoto yadiwane mu kaxi, kikoto kimoxi anga kiwanunuka mu iyadi, yene mukwandulula,* atena ku idya.
4 “‘Maji ku yama yene mukwandulula, mba yala ni ikoto yadiwane mu iyadi, kimutokala ku idya, yenyiyi: o kamelu, kene mukwandulula, maji o ikoto yê kiyadiwanuna. Kima kyakasana phala enu. 5 Ni sele* we, mukonda yene mukwandulula, maji ikoto yê kiyadiwanuna. Kima kyakasana phala enu. 6 Ni dibhulu dya yangu we, mukonda dyene mukwandulula, maji ikoto yê kiyadiwanuna. Kima kyakasana phala enu. 7 Ni ngulu we, mukonda yala ni ikoto yadiwane mu kaxi, kikoto kimoxi kiwanunuka mu iyadi, maji kiyene mukwandulula. Kima kyakasana phala enu. 8 Kimudye o xitu ya yama yiyi, kimukwate we o imbi yâ. Ima yakasana phala enu.
9 “‘Yoso yala mu menya i mutena o kudya, yenyiyi: Yoso yala ni ibhebhe ni ikalakaka,* kikale mu musanza wa kalunga mba mu jingiji, mutena ku idya. 10 Ima yoso yala mu musanza wa kalunga ni mu jingiji, yakambe ibhebhe mba ikalakaka, kikale ku tu ibamba twofele twendela mu menya mba ku yama yoso yamukwa yala mu menya, ima yakasana phala enu. 11 Kuma ima yakasana phala enu, kimutokala kudya o xitu yê. O imbi yê ima yakasana phala enu. 12 Ima yoso yala mu menya yakambe o ibhebhe mba ikalakaka, ima yakasana phala enu.
13 “‘Jiji jene o jinjila jituka bhulu jakasana phala enu. Kimwatokala kujidya mukonda dya kukasana: o holokoko, o holokoko idya o jimbiji, o kimbânze kyaxikatela, 14 o kikwambi ni ikwambi yaxikatela ya idifwa yoso, 15 o ilombelombe ya idifwa yoso, 16 o kihendembumba,* o kinzunzu, o mukuku ni tuháwula twa idifwa yoso, 17 o kâhombo, o kilombelombe kya musanza ni kinzunzu* kyofele, 18 o kitate,* o kahumba, ni kimbânze, 19 o nyange, o matúwa a idifwa yoso, o kaluwiwi ni díma. 20 Kikyene ngo, tu ibamba twoso tutuka bhulu, twendela bhoxi ni toto twenda ni mikoto iwana, ima yakasana phala enu.
21 “‘Ku tu ibamba tutuka bhulu, twendela bhoxi ni toto twenda ni mikoto iwana, mutena kudya-ku ngo yoyo yala ni mikoto phala kutuka-nayu. Yoyo yala ni mikoto iyadi idibudika, yalebha dingi o yamukwa ndenge phala kutuka-tuka ku thandu a mavu. 22 Ku ibamba yiyi mutena kudya: o mahoho a idifwa yavulu ni yenze. 23 Tu ibamba twoso twamukwa tutuka bhulu, twendela bhoxi, twala ni mikoto iwana, ima yakasana phala enu. 24 Bhukaxi ka ibamba yiyi, enu mutena kukasana. Woso ukwata kibamba kyafu kyá ku ibamba yiyi, wanda kasana kate kifwa o dikumbi. 25 Ku ibamba yiyi, woso wambata-ku kibamba kyafu kyá, watokala kusukula o izwatu yê. Mwene wanda kasana kate kifwa o dikumbi.
26 “‘Kyama kyoso-kyoso kyala ni ikoto yadiwane mu iyadi, maji kiyene mukwandulula, kima kyakasana phala enu. Woso ukwata ku yama yiyi, wanda kasana. 27 Yama yoso yala ni inama iwana, yenda ni makanda, kima kyakasana phala enu. Woso ukwata ku imbi ya yama yiyi, wanda kasana kate kifwa o dikumbi. 28 Woso wambata o imbi ya yama yiyi, watokala kusukula o izwatu yê. Wanda kasana kate kifwa o dikumbi. Ima yakasana phala enu.
29 “‘Yiyi yene o yama yendela bhoxi yakasana phala enu: O súte, o phuku, o makulukubwa a idifwa yoso, 30 ni kisaka ni ditatu, ni dikalanga ni ditende dya museke ni dinongwéna. 31 Yama yiyi yendela bhoxi, yakasana phala enu. Woso ukwata ku imbi ya yama yiyi, wanda kasana kate kifwa o dikumbi.
32 “‘Ku imbamba yenu, se kusonokena kibamba ku ibamba yiyi, o kyene kyafu kyá, kimbamba kyenyokyo we kyanda kasana. Kikale kitutu kya mabaya, kizwatu, kibha, saku mba kima kyoso-kyoso kya kukalakala-nakyu, kyanda kasana kate kifwa o dikumbi. Atokala kukibonda mu menya ni kizele. 33 Se isonokena mu kitabhu* kya mavu, atokala ku kibula. Yoso yakexile-mu yanda kasana. 34 Kudya kwoso-kwoso kumbombena o menya atundu ku kitabhu kiki kwanda kasana. Kima kyoso kya kunwa kikala mu kitabhu kiki, kyanda kasana we. 35 Kima kyoso-kyoso kusonokena o imbi yâ, kyanda kasana. Kikale fornu* mba dijiku, atokala ku kisasujula. Yene yakasana, kiyanda zela dingi. 36 Maji se isonokena mu kixima mba mu fixi mwene muteka o menya, o menya anda zela, maji woso ukwata ku kibamba kyafu, wanda kasana. 37 Se ibamba yiyi ifwila ku thandu a mbutu ya kukuna, o mbutu yiyi kiyanda kasana. 38 Maji se o menya abetesa o mbutu, o mbandu ya kibamba kyafu anga isonokena ku thandu a mbutu yiyi, o mbutu yanda kala kima kyakasana phala enu.
39 “‘Se kibhaku ki mutena o kudya kidifwila, woso ukwata ku kimbi kyê wanda kasana kate kifwa o dikumbi. 40 Woso udya xitu ya kyama kyadifwila, watokala kusukula o izwatu yê. Wanda kasana kate kifwa o dikumbi. Woso wambata kyama kyadifwila, watokala kusukula o izwatu yê. Wanda kasana kate kifwa o dikumbi. 41 Tu ibamba twoso twendela bhoxi, twakasana. Katokala kutudya. 42 Yama yoso ihuhuta ni mala bhoxi, kanenu ku idya. Kimudye we kibamba kyoso-kyoso kyala ni makanda awana, ibamba yoso yofele yendela bhoxi yala ni makanda avulu, mukonda yakasana. 43 Kimudikasanese bhukaxi ka tu ibamba twendela bhoxi, kimudixidise né kudikasanesa mukonda dya ibamba yiyi. 44 Mukonda éme ngi Jihova Nzambi yenu, dizelesyenu ni mukale mu athu akôla, mukonda eme ngazele. Kyenyiki-phe, kimudikasanese mukonda dya tu ibamba tutu tuzanzala mu ixi, twendela-mu. 45 Mukonda éme ngi Jihova ngamikatula ku ixi ya Ijitu phala kukala ngi Nzambi yenu. Kikale muzela mukonda eme ngazele.
46 “‘Kiki kyene o kijila kyalungu ni yama ni jinjila joso jituka bhulu, ni yama yoso yendela mu menya, ni yama ni ibamba yoso izanzala bhoxi, 47 phala kutungula o kima kyazele ku kima kyakasana, ni kutungula o yama ya ku idya ku yoyo katokala ku idya.’”
12 Jihova wambela dingi Mozé, wixi: 2 “Ambela akwa Izalayele: ‘Se kukala muhatu wimita anga uvwala mon’a diyala, o muhatu wanda kasana mu sambwadi dya izuwa, kala kyene mukasana mu izuwa ya ijila yê.* 3 Mu kizuwa kya kanake o mona anda mu saya. 4 O muhatu wanda suluka ni kudizelesa mukonda dya manyinga mu makwinyi atatu ni kitatu kya izuwa ya kayela-ku. Katokala kukwata kima kikôla, katokala we kubokona mu kididi kikôla kate kyanda tenesa o izuwa yê ya kudizelesa.
5 “‘Se uvwala mon’a muhatu, o mama wanda kasana mu dikwinyi ni kiwana kya izuwa, kala kyene mukasana mu izuwa ya ijila yê. Mwene wanda suluka ni kudizelesa mukonda dya manyinga mu makwinyi asamanu ni samanu a izuwa yakayela. 6 Kyoso kyanda tenesa o izuwa yê ya kudizelesa, mukonda dya mon’a diyala mba mon’a muhatu, o mama wanda kwambata ku mukunji, kambudi ka muvu umoxi kala sata ya kwoha ni kapomba kamoxi ni dyembe dimoxi phala o sata ya kituxi, bhu mwelu wa balaka ya kudyongekela. 7 O mukunji wanda ibhakula kwa Jihova, wanda bhangesa kwila o ituxi ya muhatu a iloloka, mwene wanda zela ku kibhubhe kyê kya manyinga. Kiki kyene o kijila kyalungu ni muhatu uvwala mon’a diyala mba mon’a muhatu. 8 Maji se mwene kala ni mbudi phala ku ibhakula, watokala kubhakula tumembe tuyadi mba tupomba tuyadi. Imoxi phala o sata ya kwoha, yamukwa phala o sata ya kituxi. O mukunji wanda bhangesa kwila, o ituxi yê a iloloka, o muhatu wanda zela.’”
13 Jihova wambela dingi Mozé ni Alá wixi: 2 “Se kikonda kya muthu kijimba, kikala ni fidila mba dijiji, dilondekesa kwila wala ni dibhute* mu kikonda kyê, atokala kumwambata kwa Alá, o mukunji, mba ku muthu umoxi ku an’ê, o akunji. 3 O mukunji wanda tonginina o fidila ku kikonda. Se o ndemba izela, o fidila izonga dingi o kikonda anga kikala ku thandu, dyodyo dibhute. O mukunji wanda tonginina o fidila wanda kwamba kwila o muthu wakasana. 4 Maji se o dijiji ku kikonda dizela, o fidila izonga dingi o kikonda anga kikala ku thandu, o ndemba hé ikamba kuzela, o mukunji wanda sondolola o haxi, o haxi yanda dikexidila mu sambwadi dya izuwa. 5 O mukunji wanda mutonginina-phe mu kizuwa kya kasambwadi. Se o fidila ila kala ki yexile ku dimatekenu, kiyadimwange mu kikonda, o mukunji wanda musondolola, n’a dikexidile dingi mu sambwadi dya izuwa.
6 “O mukunji watokala ku mutonginina dingi mu kizuwa kya kasambwadi. Se o fidila yamukwiluka, kiyadimwange mu kikonda, o mukunji wanda kwamba kwila wazele. Yexile ngo fidila. O muthu wanda sukula o izwatu yê, anga uzela. 7 Se o mukunji wamba kwila mwene wazele, maji mukusuluka o fidila idimwanga dingi mu kikonda, mwene watokala kudilondekesa dingi* ku mukunji. 8 O mukunji wanda tonginina o fidila. Se yene yadimwange mu kikonda, o mukunji wanda kwamba kwila mwene wakasana. Didi dibhute.
9 “Se o muthu amumona kwila wala ni dibhute, atokala ku mubheka ku mukunji, 10 o mukunji wanda mutonginina. Se ku kikonda kujimba anga kuzela, o kujimba kuku kubhangesa o ndemba kuzeluluka, o bhwajimbi anga bhukala fidila, 11 dibhute dya mukongo ku kikonda, anda kwamba kwila mwene wakasana. Kanda bhinga kumusondolola phala kumutonginina dingi, mukonda wakasana mwene. 12 Maji se o dibhute dimoneka ku kikonda kyoso, anga didimwanga ku mukutu woso wa haxi tunde ku mútwe kate ku inama ndu bhwatena kumona o mukunji, 13 o mukunji anga umutonginina hé umona kwila o dibhute dya dimwange ku kikonda kyoso, mwene wanda kwamba-phe kwila o haxi yazele.* Kikonda kyoso kyazele, o muthu we wazele. 14 Maji o kizuwa ki mumonekena fidila yajikuka mu kikonda, mwene wanda kasana. 15 Kyoso mukunji kyanda mona o fidila, wanda kwamba kwila o muthu wakasana. O fidila yajikuka yakasana. Dibhute mwene. 16 Maji se o fidila yajikuka izela dingi, mwene wandaya mudilondekesa ku mukunji. 17 O mukunji wanda mutonginina. Se o fidila izela, o mukunji wanda kwamba kwila o haxi yadisanze. Mwene wazele.
18 “Se kukala muthu ukala ni dibhumbu, dyene anga dyeluka, 19 maji bhu kididi bhwala o dibhumbu bhu jimba, o kujimba kuku kwila phé mba dijiji* dyazele mba dya kusuka, mwene watokala kuya mudilondekesa ku mukunji. 20 O mukunji wanda tonginina o fidila. Se o fidila izonga dingi o kikonda anga kikala ku thandu, o ndemba anga izela, o mukunji wanda kwamba kwila o muthu wakasana. O kujimba kwa moneka bhwala o dibhumbu, dibhute mwene. 21 Maji se o mukunji utonginina o fidila anga umona kwila yene kiyala ni ndemba yazele, ki izongo dingi o kikonda anga kikala ku thandu, anga utonginina we kwila o fidila yamukwiluka kyá, o mukunji-phe wanda sondolola o muthu n’a dikexidile mu sambwadi dya izuwa. 22 Se yene idimwanga mu kikonda, o mukunji wanda kwamba kwila mwene wakasana. Yú uhaxi mwene. 23 Maji se o dijiji kidyadibandekesa, kifwa kidyadimwange, dibhumbu ngo dya moneka. O mukunji wanda kwamba kwila mwene wazele.
24 “Se muthu ujokota ku túbhya, o bhwajokota* anga bhu moneka dijiji dya zeluluka, dya kusuluka mba dyazele, 25 o mukunji wanda mutonginina. Se o ndemba mu dijiji izela, dyene anga dimoneka kala dyazongo dingi, o kikonda kikala ku thandu, o dyamoneka mu dijiji dibhute. O mukunji wanda kwamba kwila o muthu wakasana. Uhaxi wa dibhute. 26 Maji se o mukunji utonginina o dijiji, anga umona kwila dyene kidyala ni ndemba yazele ni kwila kidyazongo dingi, o kikonda anga kikala ku thandu, o dijiji anga dimateka kujimuka, o mukunji wanda musondolola n’a dikexidile mu sambwadi dya izuwa. 27 O mukunji wanda mutonginina mu kizuwa kya kasambwadi. Se o dijiji dyadimwange ku kikonda, o mukunji wanda kwamba kwila o muthu wakasana. Dibhute mwene. 28 Maji se o dijiji kidyadibandekesa, kifwa kidyadimwange ku kikonda anga dimateka kujimuka, kujimba ngo kwa moneka mukonda dya kujokota. O mukunji wanda kwamba kwila mwene wazele, mukonda kujimba ngo kwamoneka mukonda dya kujokota.
29 “Se kumoneka fidila ku mútwe mba ku jingandelu* ja diyala mba ja muhatu, 30 o mukunji wanda mutonginina. Se fidila izonga dingi o kikonda kikala ku thandu, anga kumoneka ndemba yazeluluka, yatolo, o mukunji wanda kwamba kwila o muthu wakasana. Ngonga yala-nayu ku mútwe mba ku mwezu. Dibhute dya mukwata ku mútwe mba ku jingandelu. 31 Maji se o mukunji umona kwila o fidila ki izongo dingi o kikonda anga kikala ku thandu ni kwila ki bhwala ndemba yaxiketela, watokala kusondolola o haxi n’a dikexidila mu sambwadi dya izuwa. 32 O mukunji wanda tonginina o fidila mu kizuwa kya kasambwadi. Se ki idimwange, kibhwala we ndemba yazeluluka, o fidila ki izongo dingi, o kikonda anga kikala ku thandu, 33 o muthu watokala kubhuta o mútwe mba o mwezu, kabhingi kubhuta bhwala o fidila. Kyenyiki, o mukunji wanda sondolola o haxi n’a dikexidile dingi mu sambwadi dya izuwa.
34 “Mu kizuwa kya kasambwadi, o mukunji wanda tonginina dingi bhwala o fidila. Se o ngonga ya mútwe mba ya mwezu ki idimwange mu kikonda, o fidila ki izongo dingi, o kikonda anga kikala ku thandu, o mukunji wanda kwamba kwila o muthu wazele. Mwene watokala kusukula o izwatu yê n’a zele. 35 Maji se o fidila idimwanga, anga idimonekena ku kikonda maji o muthu amwambe kyá kwila wazele, 36 o mukunji wanda tonginina o muthu. Se o fidila yadimwange ku kikonda, o mukunji kanda bhinga dingi kusota ndemba yazeluluka. O muthu wakasana mwene. 37 Maji se mu kutongina o muthu o mukunji umona kwila o fidila kiyadimwange, bhu kididi bhwa sabhuka ndemba yaxiketela, o uhaxi wabhiti kyá. O muthu wadisanze, o mukunji wanda kwamba kwila, o muthu wazele.
38 “Se kumoneka majiji ku kikonda kya diyala mba kya muhatu, o majiji anga ela phé, 39 o mukunji wanda ku atonginina. Se o majiji mu kikonda ela phé, majiji ngo a dimwange mu kikonda. O muthu wazelyé.
40 “Se kukala diyala uvuzuka o ndemba anga ukala ni dibhala, mwene wazele. 41 Se mwene uvuzuka o ndemba yala ku pholo dya mútwe, o bhwavuzuka o ndemba anga bhukala dibhala, mwene wazelyé. 42 Maji se kumoneka fidila yazele mba yakusuka ku dibhala mba ku dibhomo, dyodyo dibhute dyamoneka ku mútwe mba ku dibhomo. 43 O mukunji wanda tonginina o diyala. Se o kujimba kwa fidila ku dibhala, ku thandu a mútwe mba ku dibhomo kuzela mba kukusuka kala o dibhute dya kikonda, 44 mwene mukwa dibhute, wakasana. O mukunji watokala kwamba kwila, mwene wakasana mukonda dya uhaxi wala ku mútwe wê. 45 O muthu wala ni uhaxi wa dibhute, o izwatu yê atokala ku itandula, o ndemba yê yatokala ikala fwandu-fwandu. Mwene watokala kuvunga o dikanu ni kudikola: ‘Ngakasana, ngakasana!’ 46 Izuwa yoso yanda kala ni uhaxi, mwene wanda kasana. Watokala kudikexidila mukonda dya kukasana kwê. Wanda kala bhu kanga dya kibangu.
47 “Se o dibhute disambukila ku kizwatu, kikale kizwatu kya ndemba ya mbudi mba kya linyu 48 yoleke, mba ku thanga ya kizwatu kya linyu mba kya ndemba ya mbudi mba ku kikonda, mba ku kima kyobhange ni kibha, 49 o dibaka* dya kyangu kya wisu dyazeluluka mba dyakusuluka dya uhaxi dimoneka mu kizwatu, mu kikonda, mu jidinya joleke mba mu thanga, mu kizwatu mba ku kima kyengi kyobhange ni kibha, dibhute mwene. Atokala kudilondekesa ku mukunji. 50 O mukunji wanda tonginina o dibaka, wanda sondolola o kima kyala ni kijimbwete kya dibhute ni kidikexidila mu sambwadi dya izuwa. 51 Mu kizuwa kya kasambwadi, o mukunji wanda tonginina o dibaka. Se dyene dya dimwange ku kizwatu, ku jidinya joleke, ku thanga mba ku kibha, (kima kyoso-kyoso kyobhange ni kibha), o dibaka dibhute dya dimwange, o kima kyakasana. 52 Mwene watokala kwoha o kizwatu, o jidinya joleke mba o thanga (kikale ya ndemba ya mbudi mba ya linyu), mba kima kyoso-kyoso kyobhange ni kibha mwamoneka o dibaka, mukonda dibhute dya dimwange. Atokala kukyoha.
53 “Maji se o mukunji utonginina anga umona kuma o dibaka kidyadimwange ku kizwatu ku jidinya joleke, ku thanga mba ku kima kyoso-kyoso kyobhange ni kibha, 54 o mukunji wanda tuma kusukula o kima kyosambukile, wanda kisondolola ni kidikexidile dingi mu sambwadi dya izuwa. 55 Kyoso kyanda zubha kusukula kyambote o kima kyosambukile, o mukunji wanda kitonginina dingi. Se o dibaka disuluké hanji kala ki dyakexile né mwene kidyadimwange, o kima kyakasana mwene. Atokala kukyoha mukonda akidi ku dibhute, kikale moxi kikale bhu kanga.
56 “Maji se o mukunji utonginina o dibaka anga umona kwila dyamateka kujimuka kyoso kya disukula kyambote, mwene wanda batula o mbandu ya kizwatu, ya kibha, ya jidinya joleke mba ya thanga yexile ni dibaka. 57 Maji se o dibaka dimoneka dingi mu kididi kyengi kya kizwatu, mba kya jidinya joleke mba ku thanga yotunge kyá mba mu kima kyoso-kyoso kyobhange ni kibha, dyene dyamudimwanga. Watokala kwoha yoso yosambukile. 58 Maji se o dibaka dijimuka ku kizwatu, ku jidinya joleke, ku thanga mba ku kima kyoso-kyoso kyobhange ni kibha, kyoso kya kisukula, o kima kyala ni dibaka atokala kukisukula lwa kayadi, kate ki kyanda zela.
59 “Kiki kyene o kijila kyalungu ni dibhute ku kizwatu kya ndemba ya mbudi mba kya linyu, kya jidinya joleke mba kya thanga yotunge kyá mba mu kima kyoso-kyoso kyobhange ni kibha, phala kulondekesa se kyene kyazele mba kyakasana.”
14 Jihova wambela dingi Mozé, wixi: 2 “Kiki kyene o kijila kya mukwa dibhute mu kizuwa kyanda mwamba kwila wazele, kyoso kyanda mubheka ku mukunji. 3 O mukunji wanda tunda mu kibangu, wandaya mu mutonginina. Se o mukwa dibhute udisanza ku dibhute dyê, 4 o mukunji wanda mutendelesa kubheka jinjila jiyadi jazele jala hanji ni mwenyu, mabaya a muxi wa musedulu, kizwatu kyakusuka, ni hisopo phala ku muzelesa ku ituxi yê. 5 O mukunji wanda tuma kujibha-ku njila imoxi, anda ijibhila mu imbya ya mavu mwala o menya oteke mu fixi. 6 Mukusuluka, mwene watokala kukwata o njila yala hanji ni mwenyu, o mabaya a muxi wa musedulu, o kizwatu kyakusuka, ni hisopo watokala ku ibonda mu manyinga a njila, ya jibhila ku thandu a menya a fixi. 7 Kyenyiki, mwene wanda samena* o manyinga lusambwadi kwa yó wa mudizelesa ku dibhute, wanda kwamba kwila wazele. Mukusuluka, wanda kwehela o njila yala hanji ni mwenyu kutuka ni iye ku mukáwu.
8 “O yó wa mudizelesa watokala kusukula o izwatu yê, kubhuta o ndemba ku mukutu woso ni kuzowa, kyene kiwa kyanda zela. Mukubhanga kiki, wanda tena kubokona mu kibangu, maji ubhanga hanji sambwadi dya izuwa, kabokone luwa mu balaka yê. 9 Mu kizuwa kya kasambwadi watokala kubhuta o mútwe woso, o mwezu ni mikasu. Kyoso kyanda bhuta o ndemba ku mukutu woso, wanda sukula o izwatu yê, ni kuzowa, kyene ngo kyanda zela.
10 “Mu kizuwa kya kanake wanda kwata tumbudi tuyadi twa ndumbe twadisanze ni kambudi kamoxi ka mukaji kadisanze ka muvu umoxi, mbandu jitatu ja kakwinyi ka efa* imoxi ya fadinya yafina yofunge ni máji kala sata ya kudya* ni loke* imoxi ya máji. 11 O mukunji wanda mwambela kwila wazele, wanda bheka o muthu wa mudizelesa bhu pholo ya Jihova, bhu mwelu wa balaka ya kudyongekela kumoxi ni jisata jiji. 12 O mukunji wanda kwata kambudi kamoxi wanda kabhakula kala sata ya kikuma kumoxi ni loke ya máji, wanda ibhitisa ku pholo ni ku dima kala sata yobhakule bhu pholo ya Jihova. 13 Kyenyiki, mwene wanda jibha o kambudi ka ndumbe bhu kididi kikôla, bhu kididi bhwene mujibhila o kibhaku kya sata ya kituxi ni kibhaku kya sata ya kwoha, mukonda kala kibhita ni sata ya kituxi, o sata ya kikuma yatokala we ku mukunji. Kima kikôla kinene.
14 “Mukusuluka, o mukunji wanda katula tumanyinga twa sata ya kikuma, wanda tuta ku sungu ya dítwi dya kadilu dya muthu wa mudizelesa ni ku mulembu wadikota wa lukwaku lwa kadilu ni ku mulembu wadikota wa kinama kya kadilu. 15 Ku loke ya máji o mukunji wanda katula-ku twofele wanda tuzunzumwina bhu dikanda dya lukwaku lwê lwa kyasu. 16 O mukunji wanda bonda-phe o mulembu wa lukwaku lwê lwa kadilu mu máji ala bhu dikanda dya lukwaku lwa kyasu. Ni mulembu yú, mwene wanda samena tumáji lusambwadi bhu pholo ya Jihova. 17 O máji anda subhuka bhu dikanda dya lukwaku lwê, o mukunji wandata tumanyinga ku sungu ya dítwi dya kadilu dya yó wa mudizelesa, wandata we ku mulembu wadikota wa lukwaku lwa kadilu ni ku mulembu wadikota wa kinama kya kadilu ku thandu a manyinga a sata ya kikuma. 18 O máji anda subhuka bhu dikanda dya lukwaku lwa mukunji, mwene wanda kwawesa ku mútwe wa yó wa mudizelesa. O mukunji anga ubhangesa kwila, o muthu a muloloka o ituxi yê bhu pholo ya Jihova.
19 “Kyenyiki, o mukunji wanda bhakula o sata ya kituxi, wanda bhangesa kwila o muthu wa mudizelesa mu kukasana kwê, a muloloka o ituxi yê. Kyene ngo kyanda jibha o kibhaku kya sata ya kwoha. 20 O mukunji wanda bhakula o sata ya kwoha ni sata ya kudya, ku kalatódyu. O mukunji anga ubhangesa kwila o muthu a muloloka o ituxi yê, anga uzela.
21 “Maji se mwene ukala ngadyama ka tena kubhanga kiki, wanda kwata kambudi ka ndumbe kala sata ya kikuma, wanda kabheka kala sata yobhakule, phala a muloloke o ituxi yê, kumoxi ni mbandu ya kakwinyi ka efa* imoxi ya fadinya yafina yofunge ni máji kala sata ya kudya ni loke imoxi ya máji, 22 ni membe ayadi mba tupomba tuyadi, kala kyasoko o jimbote jê. Njila imoxi phala o sata ya kituxi, o njila yamukwa phala o sata ya kwoha. 23 Mu kizuwa kya kanake, mwene wanda yambata ku mukunji, n’a mwambela kwila wazele bhu pholo ya Jihova, bhu mwelu wa balaka ya kudyongekela.
24 “O mukunji wanda kwata o kambudi ka ndumbe ka sata ya kikuma ni loke ya máji, mwene wanda ibhitisa ku pholo ni ku dima, kala sata ya kubhakula bhu pholo ya Jihova. 25 Mwene-phe wanda jibha o kambudi ka sata ya kikuma, o mukunji wanda kwata tumanyinga twa kibhaku kya sata ya kikuma, wanda tuta ku sungu ya dítwi dya kadilu dya yó wa mudizelesa ni ku mulembu wadikota wa lukwaku lwa kadilu ni ku mulembu wadikota wa kinama kya kadilu. 26 Ku máji, o mukunji ukatula-ku twofele, utuzunzumwina bhu dikanda dya lukwaku lwê lwa kyasu. 27 Ni mulembu wa lukwaku lwê lwa kadilu, o mukunji wanda samena lusambwadi bhu pholo ya Jihova, o tumáji twala bhu dikanda dya lukwaku lwê lwa kyasu. 28 Ku máji ala bhu dikanda dya lukwaku lwê, o mukunji wanda katula-ku twofele, wanda tuta ku sungu ya dítwi dya kadilu dya yó wa mudizelesa, wandata we ku mulembu wadikota wa lukwaku lwa kadilu ni ku mulembu wadikota wa kinama kya kadilu, mu ididi imoxi mwate o manyinga a sata ya kikuma. 29 O máji anda subhuka bhu dikanda dya lukwaku lwa mukunji, mwene wanda ku awesa ku mútwe wa yó wa mudizelesa, phala kubhangesa kwila o muthu a muloloka o ituxi yê bhu pholo ya Jihova.
30 “O yó wa mudizelesa, wanda bhana dyembe dimoxi mba kapomba kamoxi, kala kya soko ni jimbote jala-naju, 31 kifwa, yoso yatena, u ibhakula kala sata ya kituxi. O njila ya mukwa u ibhana kala sata ya kwoha, kumoxi ni sata ya kudya. O mukunji anga ubhangesa kwila o muthu wa mudizelesa, a muloloka o ituxi yê bhu pholo ya Jihova.
32 “Kiki kyene o kijila phala yó wexile ni uhaxi wa dibhute, maji kala ni ima yasoko phala kumwamba kwila wazele.”
33 Jihova wambela-phe Mozé ni Alá, wixi: 34 “Kyoso kimwanda bokona mu ixi ya Kanana i ngamumibhana kala undundu, eme anga ngehela inzo mu ixi yenu kukwata dibhute, 35 O mukwa dibhata watokala kuya ku mukunji ni kwamba: ‘Mu inzo yami mwamoneka uhaxi.’ 36 O mukunji wanda tuma kukatula o ima yoso mu inzo ande dya kuya mutonginina o uhaxi, phala kambe kwila ima yoso yala mu inzo yakasana. Kyene ngo o mukunji kyanda bokona phala kutonginina o inzo. 37 Wanda tonginina o kididi bhwala o uhaxi se ku jiphalelu kukala imomo ya kyangu kya wisu, yazeluluka mba yakusuluka, anga imoneka kala yasomboka o kibebu kya phalelu, 38 o mukunji-phe wandaya kate bhu mwelu wa inzo, wanda ijika mu sambwadi dya izuwa.
39 “O mukunji wanda vutuka mu kizuwa kya kasambwadi phala kutonginina o inzo. Se o dibhute dya dimwange ku jiphalelu ja inzo, 40 o mukunji wanda tumina kukatula o matadi bhu kididi bhwala o imomo ni ku atakula bhu kanga dya mbanza mu kididi kyakasana. 41 Wanda bhangesa-phe kukonga* o inzo yoso moxi, ima yoso yanda konga, atokala ku itexa bhu kanga dya mbanza mu kididi kyakasana. 42 Mukusuluka, andata matadi engi mu kididi mwakatula o matadi a dyanga, mwene wanda bhangesa kwila o inzo a ibeba ni mavu amukwa otophole.*
43 “Maji se o uhaxi umoneka dingi mu inzo sumbala o matadi a akatula kyá, o inzo a ikongo, ya a ibeba, 44 o mukunji wanda bokona, wanda tonginina o inzo. Se o uhaxi wadimwange mu inzo, dibhute dya dimwange. O inzo yakasana. 45 Mwene wanda tumina kubula o inzo, o matadi, o mabaya, o kibebu kyoso ni mavu otophole a inzo. Wanda tumina we kwambata o ima yoso yiyi bhu kanga dya mbanza, bhu kididi kyakasana. 46 Maji mu izuwa yanda jika o inzo, woso ubokona-mu wanda kasana kate mu ngoloxi. 47 Woso uzeka mu inzo yiyi, watokala kusukula o izwatu yê, woso udya mu inzo yiyi watokala kusukula o izwatu yê.
48 “Maji se o mukunji uvutuka mu inzo anga umona kwila o uhaxi ki udimwange kyoso kyabeba o inzo, o mukunji wanda kwamba kwila o inzo yazele mukonda o uhaxi wamwangana. 49 Phala kuzelesa o inzo mu kukasana, wanda kwata jinjila jiyadi, mabaya a muxi wa musedulu, kizwatu kyakusuka ni hisopo. 50 Mwene watokala kujibha-ku njila imoxi mu imbya ya mavu mwala o menya oteke mu fixi. 51 Bhenyobho wanda kwata o mabaya a muxi wa musedulu, o hisopo, o kizwatu kyakusuka ni njila yala hanji ni mwenyu, wanda ibonda mu manyinga a njila yojibhe mu menya, oteke mu fixi, wanda nyakena o manyinga lusambwadi bhu mbandu a inzo. 52 Phala kukatula o kukasana mu inzo, mwene wanda izelesa ni manyinga a njila, ni menya a fixi ni njila yala hanji ni mwenyu ni mabaya a muxi wa musedulu ni hisopo ni kizwatu kyakusuka. 53 Mukusuluka, mwene wanda kwehela o njila yala hanji ni mwenyu kutuka bhu kanga dya mbanza ku mukáwu ni kuzelesa o inzo. Yene anga izela.
54 “Kiki kyene o kijila phala o dibhute dyoso-dyoso ni ngonga ya mútwe mba ya mwezu, 55 ni dibhute ku kizwatu mba mu inzo, 56 ni kujimba ni jifidila ni majiji, 57 phala kwijiya se o kima kyakasana mba kyazele. Kiki kyene o kijila kyalungu ni dibhute.”
15 Jihova wambela dingi Mozé ni Alá, wixi: 2 “Ambela akwa Izalayele: ‘Se kukala diyala ukala ni kibhubhe mu kidyandu kya ujitu,* o kibhubhe kiki ki mubhangesa kukasana. 3 Mwene wakasana mukonda dya kibhubhe kyê, kikale se kisuluka ni kutunda ku kidyandu kyê kya ujitu mba kibatuka, o muthu wakasana hanji.
4 “‘Hama yoso muzekela yó wala ni kibhubhe, yanda kasana. Kima kyoso-kyoso bhwaxikama mwene, kyanda kasana we. 5 Muthu woso ukwata ku hama ya yó wakasana, watokala kusukula o izwatu yê ni kuzowa. Wanda kasana kate ku dimatekenu dya usuku. 6 Muthu woso uxikama ku kima kwaxikama yó wala ni kibhubhe, watokala kusukula o izwatu yê ni kuzowa. Wanda kasana kate ku dimatekenu dya usuku. 7 Muthu woso ukwata ku mukutu wa yó wala ni kibhubhe, watokala kusukula o izwatu yê ni kuzowa. Wanda kasana kate ku dimatekenu dya usuku. 8 Se yó wala ni kibhubhe uphamena mathe ku muthu wakambe kukasana, o muthu amuphamena o mathe watokala kusukula o izwatu yê ni kuzowa. Wanda kasana kate ku dimatekenu dya usuku. 9 Dikombola* dyoso-dyoso dikala ku thandu a kibhaku kwaxikama o muthu wala ni kibhubhe, dyanda kasana. 10 Muthu woso ukwata ku kima kyoso-kyoso kwaxikama yó wala ni kibhubhe, wanda kasana kate ku dimatekenu dya usuku. O yó wambata o ima yiyi, wanda sukula o izwatu yê ni kuzowa. Wanda kasana kate ku dimatekenu dya usuku. 11 O muthu wala ni kibhubhe se ukwata mukwa sé kusukula o maku, o muthu yó a mukwata watokala kusukula o izwatu yê ni kuzowa, wanda kasana kate ku dimatekenu dya usuku. 12 Se muthu wala ni kibhubhe ukwata ku kima kyobhange ni mavu, kima kiki atokala ku kibula. Maji se ukwata ku kima kyobhange ni mabaya, kima kiki atokala ku kisukula.
13 “‘O yó wala ni kibhubhe kyoso kyanda kwila kibhubhe kyê kyabatuka, kwanda bhita sambwadi dya izuwa phala kudizelesa. Watokala kusukula o izwatu yê ni kuzowa ni menya oteke mu fixi, kyene ngo kyanda zela. 14 Mu kizuwa kya kanake watokala kukwata membe ayadi mba tupomba tuyadi ni kudilondekesa ku pholo ya Jihova bhu mwelu wa balaka ya kudyongekela. Mwene watokala kutubhana ku mukunji. 15 O mukunji wanda tubhakula kwa Nzambi, imoxi kala sata ya kituxi, o yamukwa kala sata ya kwoha. O mukunji wanda bhangesa kwila o muthu wala ni kibhubhe, a muloloka o ituxi yê bhu pholo ya Jihova.
16 ‘“Se kukala diyala ulukula o mbutu yê, watokala kuzowa. Wanda kasana kate ku dimatekenu dya usuku. 17 Mwene watokala kusukula kizwatu kyoso-kyoso ni kima kyoso-kyoso kyobhange ni kibha kwabwila o mbutu yê. Ima yiyi yanda kasana kate ku dimatekenu dya usuku.
18 “‘Kyoso diyala ni muhatu kyazeka kumoxi, o diyala anga ulukula o mbutu yê, ene atokala kuzowa. Anda kasana kate ku dimatekenu dya usuku.
19 “Kyoso muhatu kyakala ni kibhubhe kya manyinga ku kidyandu kyê kya ujitu,* wanda kasana mu sambwadi dya izuwa, mukonda dya izuwa ya ijila yê. Woso u mukwata, wanda kasana kate ku dimatekenu dya usuku. 20 Kima kyoso-kyoso kwazekela o muhatu wakasana mukonda dya izuwa ya ijila yê, kyanda kasana. Kima kyoso-kyoso kwaxikama mwene, kyanda kasana we. 21 Muthu woso u kwata ku hama yê, watokala kusukula o izwatu yê ni kuzowa. Wanda kasana kate ku dimatekenu dya usuku. 22 Woso ukwata ku kima kyoso-kyoso kwaxikama mwene, watokala kusukula o izwatu yê ni kuzowa. Wanda kasana kate ku dimatekenu dya usuku. 23 ‘“Se mwene waxikama ku hama mba mu kima kyoso-kyoso, o yó ukwata ku ima yiyi, wanda kasana kate ku dimatekenu dya usuku. 24 Se kukala diyala uzeka-nê anga ukasana mukonda dya izuwa ya ijila yê, o diyala dyanda kasana mu sambwadi dya izuwa. Hama yoso-yoso bhwazekela yanda kasana we.
25 ‘“Se kukala muhatu ukala ni kibhubhe kya manyinga mu izuwa yavulu, anga isomboka o izuwa ya ijila yê mba o kibhubhe kyê kisuluka anga kisomboka o izuwa ya ijila yê, wanda kasana mu izuwa yoso ya kibhubhe kyê, kala kibhita mu izuwa ya ijila yê. 26 Hama yoso-yoso yazekela mu izuwa ya kibhubhe kyê, yanda kasana kala kikasana o hama mu izuwa ya ijila yê. Kima kyoso-kyoso bhwaxikama, kyanda kasana, kala kibhita mu izuwa ya ijila yê. 27 Woso u kwata ku ima yiyi, wanda kasana, watokala kusukula o izwatu yê ni kuzowa. Wanda kasana kate ku dimatekenu dya usuku.
28 “‘Maji se o kibhubhe kibatuka, mwene wanda zela kyoso kyanda bhita sambwadi dya izuwa. 29 Mu kizuwa kya kanake mwene watokala kukwata membe ayadi mba tupomba tuyadi, wanda twambata ku mukunji, bhu mwelu wa balaka ya kudyongekela. 30 O mukunji wanda bhakula imoxi kala sata ya kituxi, o yamukwa wanda ibhakula kala sata ya kwoha. O mukunji wanda bhangesa kwila o muthu wakasana mukonda dya kibhubhe, a muloloka o ituxi yê bhu pholo ya Jihova.
31 “‘Mu kubhanga kiki, mwanda kwatekesa akwa Izalayele kuzela, phala kafwe mukonda dya kukasanesa o balaka yami yala bhukaxi kâ.
32 “‘Kiki kyene o kijila kyalungu ni diyala wala ni kibhubhe ni diyala ukasana mukonda dya kulukula o mbutu yê, 33 ni muhatu ukasana mukonda dya izuwa ya ijila yê ni diyala mba muhatu ukala ni kibhubhe, ni diyala uzeka ni muhatu wakasana.’”
16 Jihova wazwela ni Mozé kyoso kyafu o an’a ayadi a Alá mukonda dya kuzukama kwa Jihova mu ukexilu ka uxikinine. 2 Jihova wambela Mozé, wixi: “Ambela phang’yê Alá kwila katokala kubokona ola yoso-yoso mu kididi kikôla, kudima dya kulutina bhwa zukama o kivunginu kya Álaka, phala kafwe. Mukonda nganda tukuluka ku thandu a kivunginu bhukaxi ka dituta.
3 “Mu kubokona mu kididi kikôla, Alá watokala kwambata: kangombe kamoxi kala sata ya kituxi ni ndumbe imoxi ya mbudi kala sata ya kwoha. 4 Mwene watokala kuta o kizwatu kikôla kya linyu ni tukalasá twa linyu phala kuvunga o thuxi yê. Watokala kukuta o phonda ya linyu mu mbunda ni kuta o kitundu kya linyu ku mútwe. Yiyi izwatu ikôla. Mwene watokala kuzowa ni ku izwata.
5 “Ku mundu wa Izalayele watokala kutambula-ku isutu iyadi ya hombo kala sata ya kituxi ni ndumbe imoxi ya mbudi kala sata ya kwoha.
6 “Kyenyiki, Alá wanda bhakula o kangombe ka sata mukonda dya ituxi yê ni kubhangesa kwila, o ituxi yê ni ya mwiji* wê, a iloloka.
7 “Mwene wanda kwata-phe o isutu iyadi ya hombo, wanda itula bhu pholo ya Jihova bhu mwelu wa balaka ya kudyongekela. 8 Alá wandata jisolote ku isutu iyadi ya hombo. Solote imoxi phala Jihova, o solote yamukwa phala Azazele.* 9 Alá wanda bhakula o kisutu kya hombo kyosole phala Jihova bhukaxi ka solote, wanda kibhana kala sata ya ituxi. 10 Maji o kisutu kya hombo kyosole phala Azazele bhukaxi ka solote, atokala ku kyambata bhu pholo ya Jihova ni mwenyu wê, phala a kitumikise kwa Azazele ku mukáwu, o mundu utambule o muloloki wa ituxi.
11 “Mukyenyiki, Alá wanda bhakula o kangombe ka sata mukonda dya ituxi yê. Wanda bhangesa kwila o ituxi yê ni ya mwiji wê a iloloka, wanda jibha we o kangombe ka sata mukonda dya ituxi yê.
12 “Wanda kwata-phe o kima kya kutula o makala, kyezala ni makala awama o katule ku kalatódyu kala bhu pholo ya Jihova ni maku ayadi ezala ni fufuta ya wasu wa dizumba, wanda yambata ku dima dya kulutina. 13 Wandata o wasu wa dizumba ku thandu a makala awama, ala bhu pholo ya Jihova. O dixi dya wasu wa dizumba dyanda vunga o kivunginu kya Álaka ya Umbangi phala mwene kafwe.
14 “Wanda katula tumanyinga twa kangombe, wanda tusamena* ni mulembu bhu pholo dya kivunginu ku mbandu ku tundila o dikumbi. Wanda samena tumanyinga ni mulembu lusambwadi ku pholo dya kivunginu.
15 “Mwene wanda jibha-phe o kisutu kya hombo kyobhakule phala o ituxi ya mundu. Wanda kwambata o manyinga ku dima dya kulutina, wanda abhanga kala kya bhangele ni manyinga a kangombe. Mwene wanda ku asamena bhu pholo dya kivunginu.
16 “Alá watokala kudyonda mukonda dya kididi kikôla kyala bhukaxi ka an’a Izalayele akasana. Kyene we kyatokala kubhanga ni balaka ya kudyongekela yala bhukaxi ka an’a Izalayele akasana.
17 “Séku muthu watokala kubokona mu balaka ya kudyongekela tunde o ola yanda bokona Alá mu kididi kikôla phala kutambula o muloloki wa ituxi, kate o ola yanda tunda. Mwene wanda bokona phala kutambula o muloloki wa ituxi yê, wa mwiji wê ni wa mundu woso wa Izalayele.
18 “Mwene-phe wanda tunda, wandaya ku kalatódyu kala bhu pholo ya Jihova ni kubhangesa kwila a kazelesa mu kukasana. Wanda katula tumanyinga twa kangombe ni manyinga a kisutu kya hombo, wanda ata ku jingela jala ku kalatódyu, ku jimbandu joso. 19 Wanda samena we tumanyinga ni mulembu lusambwadi ku thandu a balaka, wanda zelesa o balaka yakasana mukonda dya ituxi ya akwa Izalayele.
20 “Kyoso mwene kyanda dyondela o kididi kikôla, o balaka ya kudyongekela ni kalatódyu, mwene wanda bhakula o kisutu kya hombo kyala hanji ni mwenyu. 21 Alá wandata o maku mê ku thandu a mútwe wa kisutu kyala hanji ni mwenyu, wanda fisala ku thandu a mútwe wa kibhaku o itondalu yoso ya akwa Izalayele, o kubhukumuka kwâ kwoso ni ituxi yâ yoso. Mwene wanda ita ku thandu a mútwe wa kisutu kya hombo ni kukitumikisa mu kikangalakata bhu maku a diyala amusolo phala kubhanga kiki. 22 O kisutu kya hombo kyanda kwambata ku thandu dyê o itondalu yâ yoso mu kididi mwakambe o athu. Mwene wanda tumikisa o kisutu kya hombo mu kikangalakata.
23 “Alá wanda bokona-phe mu balaka ya kudyongekela, wanda zula o izwatu ya linyu yafina yatele phala kubokona mu kididi kikôla, wanda ixisa bhenyobho. 24 Watokala kuzowa lusambwadi mu kididi kikôla ni kuta o izwatu yê. Mukusuluka, wanda tunda ni kubhakula o sata yê ya kwoha ni sata ya kwoha ya mundu phala kutambula o muloloki wa ituxi yê ni ya mundu. 25 Mwene wanda kwoha o banya ya sata ya kituxi mu kalatódyu.
26 “O muthu watumikisa o kisutu kya hombo phala Azazele, watokala kusukula o izwatu yê ni kuzowa. Kyene ngo kyanda bokona mu kibangu.
27 “O kangombe ka sata ya kituxi ni kisutu kya hombo kya sata ya kituxi kwakatula o manyinga ya a ambata mu kididi kikôla phala kutambula o muloloki wa ituxi, anda yambata bhu kanga dya kibangu. O kibha ni xitu ni ditobe dya ibhaku yiyi, anda yoha mu túbhya. 28 O muthu wanda yoha watokala kusukula o izwatu yê ni kuzowa. Kyene ngo kyanda bokona mu kibangu.
29 “Yiyi yanda kala ngonge inangenena phala enu. Mu mbeji ya kasambwadi mu kizuwa kya dikwinyi kya mbeji yiyi, mwatokala kujejuwala.* Kimutokala kubhanga kikalakalu, kikale o mukwa Izalayele kikale o mukwa ixi yengi watungu bhukaxi kenu. 30 Mu kizuwa kiki anda bhangesa kwila, o ituxi yenu a iloloka, phala kumyambela kwila mwazele. Mwanda zela ku ituxi yenu yoso bhu pholo ya Jihova. 31 Sábhalu kizuwa kya kunyoha mu ikalakalu yenu yoso, mwatokala kujejuwala. Yiyi ngonge inangenena.
32 “O mukunji anda mu unda ni kumusola* phala kusidivila kala mukunji mu kididi kya tat’ê, wanda bhangesa kwila o muthu a muloloka ku ituxi yê. Wandata o izwatu ya linyu, o izwatu ikôla. 33 Alá wanda dyondela o kididi kikôla kinene ni kalatódyu. Wanda bhangesa we kwila o akunji ni mundu woso mu kilunga a aloloka. 34 Yiyi yanda kala ngonge inangenena phala enu, phala kuloloka o ituxi ya akwa Izalayele lumoxi ku muvu, mukonda dya ituxi yâ yoso.”
Alá wabhange yoso kala kyatendelesele Jihova kwa Mozé.
17 Jihova wambela dingi Mozé, wixi: 2 “Zwela ni Alá ni an’ê ni akwa Izalayele oso. Wa ambela kiki: ‘Kiki kyene o kitumu kyabhana Jihova:
3 “‘“Se bhukala muthu ku mwiji wa Izalayele ujibha ngombe, kambudi mba hombo mu kibangu mba bhu kanga dya kibangu, 4 muveji dya ku yambata bhu mwelu wa balaka ya kudyongekela phala ku ibhakula kala sata kwa Jihova, bhu pholo ya balaka ya Jihova, o muthu yú wanda kala ni kikuma kya manyinga. Mwene wazunzumuna manyinga. Anda mubwika* bhukaxi ka mundu, 5 phala o an’a Izalayele kajibhe dingi o ibhaku yâ ku mukáwu. Maji a ibheka kwa Jihova bhu mwelu wa balaka ya kudyongekela ku mukunji. Atokala ku ibhakula kwa Jihova kala jisata ja paze. 6 O mukunji wanda samena* o manyinga ku thandu a kalatódyu ka Jihova bhu mwelu wa balaka ya kudyongekela. Wanda kwoha o banya kala dizumba dyambote phala Jihova. 7 Kyenyiki, akwa Izalayele katokala dingi kubheza mba kubhana jisata ku madimonyo.* Yiyi yanda kala ngonge inangenena phala enu ku miji yenu yoso.”’
8 “Watokala ku atangela kiki: ‘Muthu woso ku mwiji wa Izalayele mba mukwa ixi yengi watungu bhukaxi kenu ubhakula sata ya kwoha mba sata yengi, 9 anga ukamba kuyambata bhu mwelu wa balaka ya kudyongekela phala ku ibhakula kwa Jihova, anda mubwika bhukaxi ka mundu.
10 “‘Se kukala muthu watokala ku mwiji wa Izalayele, mba mukwa ixi yengi watungu bhukaxi kenu, udya manyinga a kyama kyoso-kyoso, sé phata nganda bhana dikunda kwa yó udya o manyinga, nganda mubwika* bhukaxi ka mundu. 11 Mukonda o mwenyu wa kyama wala mu manyinga u ngamibhana ku kalatódyu phala kumiloloka o ituxi yenu. Kuma o manyinga éne abhangesa kuloloka o ituxi bhukaxi ka mwenyu* wala mu manyinga. 12 Kiki kyene kya ngibhangesa kwambela akwa Izalayele: “Kibhukale muthu bhukaxi kenu udya manyinga, kibhukale we mukwa ixi yengi watungu bhukaxi kenu udya manyinga.”
13 “‘Se muthu watokala ku mwiji wa Izalayele mba mukwa ixi yengi watungu bhukaxi kenu uya mu unyanga* anga ukwata kyama mba njila yatena o kudya, mwene watokala kuzunzumuna o manyinga bhoxi ni ku axita* ni mavu. 14 Mukonda o manyinga éne o mwenyu wa yama* yoso, kuma o mwenyu wala mu manyinga. Kyene kya ngibhangesa kwambela akwa Izalayele: “Kanenu kudya manyinga a kyama kyoso-kyoso* mukonda o mwenyu wa yama yoso, o manyinga mê. Woso udya manyinga anda mujibha.” 15 Se kukala muthu kikale mukwa Izalayele kikale mukwa ixi yengi udya xitu ya kyama kyadifwila, mba kyama kyojibhe ku kyama kya muxitu, mwene watokala kusukula o izwatu yê ni kuzowa. Wanda kasana kate ku dimatekenu dya usuku, kyene ngo kyanda zela. 16 Maji se ukamba kusukula o izwatu yê, ukamba we kuzowa, wanda kala ni kikuma.’”
18 Jihova wambela dingi Mozé, wixi: 2 “Ambela akwa Izalayele: ‘Éme ngi Jihova Nzambi yenu. 3 Kimukayele o ukexilu wa akwa Ijitu, o ixi mu mwatungile. Kimubhange we o ima yene mubhanga o athu mu ixi ya Kanana, o ixi ku nga mu myambata. Kimukayele o ibhangelu yâ. 4 Mwatokala kukumbidila o jingonge jami, mwatokala kubelesela o itumu yami ni ku itumaka. Éme ngi Jihova Nzambi yenu. 5 Kumbidilenu o jingonge jami ni itumu yami. Woso ubhanga kiki, wanda kala ku mwenyu bhukaxi ka ima yiyi. Éme ngi Jihova.
6 “‘Bhukaxi kenu kibhukale muthu uzukama kwa ndandu yê phala kuzeka-nê.* Éme ngi Jihova. 7 Kana kuzeka ni tat’enu, kana kuzeka we ni mam’enu. Mwene mam’enu, kiwatokala kuzeka-nê.
8 “‘Kana kuzeka ni muhatu wa tat’enu. Kiki kyeji bhekela jisonyi* kwa tat’enu.
9 “‘Kana kuzeka ni phang’yé ya muhatu, kikale mon’a tat’enu kikale mon’a mam’enu, kikale se a mivwalela inzo imoxi mba kana.
10 “‘Kana kuzeka ni mulawul’é wa muhatu, mon’a mon’é wa diyala, mba mulawul’é wa muhatu, mon’a mon’é wa muhatu. Mukonda kiki kyeji kubhekela jisonyi.
11 “‘O muhatu wa tat’enu, o mon’ê wa muhatu kana kuzeka-nê, mbutu ya tat’enu, mukonda mwene phang’yé ya muhatu.
12 “‘O phang’ya tat’enu ya muhatu, kana kuzeka-nê. Mwene ndandu ya tat’enu.
13 “‘O phang’ya mam’enu ya muhatu, kana kuzeka-nê, mukonda mwene ndandu ya mam’enu.
14 “‘Kana kubhekela jisonyi kwa phang’ya tat’enu,* mu kuzeka ni muhat’wê. Mukonda mwene sekaj’é.*
15 “‘Kana kuzeka ni mukaji a mon’é, mwene muhatu wa mon’é, kana kuzeka-nê.
16 “‘Kana kuzeka ni muhatu wa phang’yé, mukonda kiki kyeji bhekela jisonyi kwa phang’yé.*
17 “‘Kana kuzeka ni muhatu, anga uzeka dingi ni mon’ê wa muhatu. Kana kuzeka we ni mulawul’ê wa muhatu, amuvwala kwa mon’ê wa diyala, né mulawul’ê wa muhatu, amuvwala kwa mon’ê wa muhatu. Ene ala jindandu, kubhanga kiki ufusa.
18 “‘Se wakazala kyá ni muhatu, kana dingi kusola phange ya muhatu mwenyú, phala kukala muhat’wé wa kayadi, anga uzeka-nê se muhat’wé wala hanji ku mwenyu.
19 “‘Kana kuzukama ku muhatu phala kuzeka-nê, kyoso kyakasana mukonda dya izuwa ya ijila yê.
20 “‘Kana kudikasanesa mu kuzeka ni muhatu wa mukwenu.*
21 “‘Kana kwehela muthu ku mbutu yé ku musatela kwa Moloke. Kana kusebhulula o dijina dya Nzambi yé mu ukexilu yú. Éme ngi Jihova.
22 “‘Kana kuzeka ni diyala ni mukwenu kala kyene muzeka ni muhatu. Kubhanga kiki kisunji.
23 “‘O diyala katokala kuzeka ni kyama. Se ukibhanga wanda kasana. O muhatu we katokala kusota kuzeka ni kibhaku. Kubhanga kiki kubhukumukina o ukexilu wa Nzambi wasokejeka o ima.
24 “‘Kanenu kudikasanesa bhukaxi ka ima yiyi, mukonda o ifuxi i ngamukaya bhu pholo yenu, yadikasanesa mukonda dya kubhanga o ima yoso yiyi. 25 Kyenyiki, o ixi yakasana, nganda bheka o kaxtiku ku ixi, mukonda dya kituxi kyâ, o ixi yanda lusa oso atungu-mu. 26 Maji enu-phe, kikale o mukwa Izalayele, kikale o mukwa ixi yengi watungu bhukaxi kenu, tumakenu o itumu yami ni jingonge jami. Kanenu kubhanga o ima yiyi ya isunji. 27 Mukonda o athu atungile mu ixi ande dyenu, exile mubhanga o ima yoso yiyi ya isunji, kindala o ixi yakasana. 28 Kindala o ixi kiyanda bhinga ku milusa mukonda dya ku ikasanesa, kala kyalusu o ifuxi ya midyangelele mu ixi yiyi. 29 Se kukala muthu ubhanga o ima ya isunji kala yiyi, oso a ibhange anda ku abwika bhukaxi ka mundu.* 30 Mwatokala kutumaka o ima yoso i nga mitumu, mu kulenga kubhanga o ima yoso ya isunji yexile mubhanga o athu mu ixi ande dyenu, phala kimukasane bhukaxi ka ima yiyi. Éme ngi Jihova, Nzambi yenu.’”
19 Jihova wambela dingi Mozé, wixi: 2 “Ambela o mundu woso wa Izalayele: ‘Mwatokala kuzela mukonda eme ngi Jihova Nzambi yenu, ngazele.
3 “‘Kala muthu mudyenu watokala kuxila* man’yâ ni tat’ê, watokala we kubhaka o jisábhalu jami. Éme ngi Jihova, Nzambi yenu. 4 Kanenu kukayela o jinzambi jakambe valolo, kimudibhangele we jinzambi ja phalata.* Éme ngi Jihova, Nzambi yenu.
5 “‘Se mubhakula sata ya paze kwa Jihova, mwatokala ku ibhakula mu ukexilu watokala phala a mixikine. 6 Atokala ku idya mu kizuwa kya ibhakula ni mu kizuwa kya kayela-ku, maji yoso yanda subhuka kate mu kizuwa kya katatu, atokala kuyoha mu túbhya. 7 Maji, se adya-ku mbandu mu kizuwa kya katatu, kyanda kala kima kyaxidi, o sata yiyi kanda ixikina. 8 Woso udya-ku anda mukaxtikala mukonda dya kitondalu kyê, mukonda wabhukumukina kima kikôla kya Jihova. O muthu yú anda mujibha bhukaxi ka mundu.
9 “‘Kyoso ki muya mubhongolola o idima mu mabhya menu, kanenu kubhongolola mu jimbandu joso ja dibhya, kanenu kukatula we o idima ya subhuka mu yoso i mwabhongolola. 10 Kanenu we kubhongolola o ji-uva jasubhuka ku mabhya menu a mividi, kanenu we kubonga o ji-uva jamwanganena mu mabhya menu a mividi. Mwatokala kujixila o ngadyama ni mukwa ixi yengi watungu bhukaxi kenu. Éme ngi Jihova Nzambi yenu.
11 “‘Kanenu kunyana, kanenu kunganala, kanenu kudidingila makutu mudyenu. 12 Kanenu kulôka mu dijina dyami mu makutu. Se mubhanga kiki, mwamuxidisa o dijina dya Nzambi yenu. Éme ngi Jihova. 13 Kana kunganala mukwenu, kana kunyana, kana kubhita o usuku woso ni futu ya mukalakadi wé kate kuma kikukya.
14 “‘Kana kubhubhidila o muthu wafu o mátwi, o kifofo kana kumutela kidibhukanu ku pholo. Xila Nzambi yé. Éme ngi Jihova.
15 “‘Kana kufundisa ni mangonya, kana kulondekesa katombo kikale ku ngadyama kikale ku mvwama. Mukwenu watokala ku mufundisa ni kuyuka.
16 “‘Kana kukala umukwa kutatela makutu bhukaxi ka mundu wé, kana kusota kukatula o mwenyu* wa mukwenu.* Éme ngi Jihova.
17 “‘Phang’yé kana ku muzemba ku muxima, kana kufula kubazela mukwenu phala ki ukale ni kikuma kya kituxi kumoxi ni mwene.
18 “‘Kana kuvutula phonzo, né kubhaka unguma ku twana twa akwa ixi yé. Zola mukwenu kala ki wadizolo eye mwene. Éme ngi Jihova.
19 “‘Enu mwatokala kubhaka o jingonge jami. Kimusote kubhangesa ibhaku iyadi ki idifu kudivwalula mudyâ. Kana kukuna jimbutu jiyadi kijidifu mu dibhya dyé, né kuzwata izwatu yofungise ni jidinya jiyadi kijidifu.
20 “‘Se diyala uzeka ni muhatu, mwene anga ukala mubhika amukanena ku diyala dyengi, maji kamukulu luwa né kutambula ufôlo, atokala ku akaxtikala. Maji ene katokala ku ajibha, mukonda o muhatu kamubhele luwa ufôlo. 21 O diyala dyatokala kubheka o sata yé ya kikuma kwa Jihova, bhu mwelu wa balaka ya kudyongekela. Ndumbe ya mbudi kala sata ya kikuma. 22 O mukunji wanda bhangesa kwila o ituxi yé a iloloka bhu pholo ya Jihova, kumoxi ni ndumbe ya mbudi ya sata ya kikuma mukonda dya kituxi kyate, o diyala wanda tambula o muloloki wa kituxi kyate.
23 “‘Kyoso ki mwanda bokona mu ixi, anga mukuna muxi woso-woso wima ibundu, mwanda tala o ibundu yiyi kala ima yakasana, yofidise. Anda mifidisa kudya o ibundu mu mivu itatu. Kimwatokala ku idya. 24 Maji mu muvu wa kawana ibundu yoso yanda kituka sata ikôla, imwanda bhakula kwa Jihova ni kusanguluka. 25 Mu muvu wa katanu-phe, mwanda tena kudya ku ibundu ya mixi. Kyenyiki, mwanda bandekesa o ibundu yiyi ku ima i mwanda bhongolola. Éme ngi Jihova Nzambi yenu.
26 “‘Kanenu kudya kima kyala ni manyinga.
“‘Kanenu kuzambula, kanenu we kubhanga ima ya wanga.
27 “‘Kanenu kubhuta o ndemba mu jimbandu ja mútwe, né kuzanga o mwezu mu ku ubhuta mu ukexilu wayibha.
28 “‘Kanenu kudisema jiphoko ku mukutu mukonda dya muthu wafu, né kudisoneka ku mukutu. Éme ngi Jihova.
29 “‘Kana kubhekela lusebhu kwa mon’ê wa muhatu mu ku mubhangesa kukala kidyanzunga, phala o ixi yenu ki ikasane ni akwa kubhanga o undumbu, anga izala ni uhabu.
30 “‘Bhakenu o jisábhalu jami, xilenu* we o kididi kyami kikôla. Éme ngi Jihova.
31 “‘Kimukayele yó asota kuzwela ni madifundu, kimusote we akwa kuzambula. Se mubhanga kiki, mwanda kasana bhukaxi kâ. Éme ngi Jihova, Nzambi yenu.
32 “‘Mukwa jimvi, mubalumukine, o mwadyakime wakuka kyá u mujingisa. Kala ni wôma wa Nzambi yé. Éme ngi Jihova.
33 “‘Se mukwa ixi yengi utunga bhukaxi kenu, mu ixi yenu, kanenu ku mutatesa. 34 O mukwa ixi yengi watungu bhukaxi kenu, mwatokala ku mutala kala mukwa Izalayele we. U muzola kala ki wadizolo eye mwene, mukonda enu wenu mwakexile mu akwa ixi yengi mu ixi ya Ijitu. Éme ngi Jihova Nzambi yenu.
35 “‘Kimubhange mangonya mu kuzonga o kulebha, o pezu ni vulume. 36 Mwatokala kukalakala ni izongelu yatenena,* jipezu jatenena ni izongelu yamukwa yatenena. Éme ngi Jihova Nzambi yenu, wa mikatula ku ixi ya Ijitu. 37 Mukyenyiki, tumakenu o jingonge jami joso ni itumu yami yoso, mu ikumbidila. Éme ngi Jihova.’”
20 Jihova wambela dingi Mozé, wixi: 2 “Akwa Izalayele wa atangela kiki: ‘Muthu woso mukwa Izalayele mba mukwa ixi yengi watungu mu Izalayele, ubhakula mon’ê kwa Moloke, sé phata, atokala ku mujibha. O mundu wa ixi watokala ku mububa ni matadi kate kyafwa. 3 Eme mwene nganda lungulukila o muthu yú, nganda mujima o mbutu* mwaxaxi ka mundu wé, mukonda wasatela mon’ê kwa Moloke, waxidisa kididi kyami kikôla, waxidisa we o dijina dyami dikôla. 4 Se o mundu wa ixi umona kyoso o diyala kya bhakula mon’ê kwa Moloke, o mundu anga ukamba kubhanga kima, o diyala anga akamba ku mujibha, 5 sé phata, eme mwene nganda lungulukila o diyala didi ni mwiji wê. Nganda bwikisa bhukaxi ka mundu o diyala didi ni oso adibunda-nê mu kubhanga undumbu mu kubheza Moloke.
6 “‘Se muthu mu kudyelela kwa yó asota kuzwela ni madifundu ni akwa kuzambula, ukamba kulondekesa ufiyele,* eme mwene nganda lungulukila o muthu yú, nganda mujima o mbutu* mwaxaxi ka mundu wé.
7 “‘Enu mwatokala kudizelesa ni mukale mu athu akôla, mukonda éme ngi Jihova, Nzambi yenu. 8 Tumakenu o jingonge jami, mu jikumbidila. Éme Jihova ngi mizelesa.
9 “‘Se kukala diyala dibhubhidila* tat’ê mba man’yâ, sé phata, mwatokala ku mujibha. Kuma wabhubhidila tat’ê mba man’yâ, mwéne wadibhekala o kufwa kwê.*
10 “‘O diyala uta o phanda ni muhatu wa diyala dyengi: Yó uta o phanda ni muhatu wa mukwâ, sé phata, atokala ku mujibha, kikale o diyala mba o muhatu wate o jiphanda. 11 O diyala uzeka ni muhatu wa tat’ê, ubhekela jisonyi* kwa tat’ê. Sé phata, kiyadi kyâ atokala kufwa. Éne mwene adibhekala o kufwa kwâ. 12 Se diyala uzeka ni mukaji’a mon’ê, sé phata, kiyadi kyâ atokala kufwa. Mu kubhanga kiki, abhukumukina o ukexilu wa Nzambi wasokejeka o ima. Éne mwene adibhekala o kufwa kwâ.
13 “‘Se diyala uzeka ni diyala ni mukwâ, kala kyene muzeka ni muhatu, kiyadi kyâ amuta kituxi. Sé phata, atokala ku ajibha. Éne mwene adibhekala o kufwa kwâ.
14 “‘Se diyala dikazala ni muhatu anga dizeka dingi ni man’yâ muhat’wê, kubhanga kiki, ufusa. Kikale o diyala, kikale o ahatu, atokala kwa oha mu túbhya, phala o ufusa ki ukale jinga bhukaxi kenu.
15 “‘Se diyala dizeka ni kibhaku, sé phata, mwene atokala ku mujibha, enu mwatokala kujibha we o kibhaku. 16 Se muhatu usota kuzeka ni kibhaku, mwatokala kujibha o muhatu ni kibhaku. Sé phata, atokala ku ajibha. Éne mwene adibhekala o kufwa kwâ.
17 “‘Se diyala dizeka ni phang’yê ya muhatu, mon’a tat’ê mba mon’a man’yâ, o diyala anga ditala o thuxi ya muhatu, o muhatu we utala o thuxi ya diyala, kiki kima kya jisonyi. Ene atokala ku ajibha bhu pholo dya ana a mundu wé. Mwene wabhekela jisonyi* kwa phang’yê ya muhatu. Atokala ku mukaxtikala mukonda dya kitondalu kyê.
18 “‘Se diyala dizeka ni muhatu wala mu izuwa ya ijila yê, kikale o diyala, kikale o muhatu, alondekesa o kibhubhe kya manyinga a muhatu. Kiyadi kyâ anda ku ajibha bhukaxi ka mundu.
19 “‘O phange ya muhatu a mam’enu ni phange ya muhatu a tat’enu, kana kuzeka-nawu. Mukonda kubhanga kiki, kweji bhekela jisonyi kwa ndandu yé. Kiyadi kyâ, atokala ku afundisa mukonda dya kitondalu kyâ. 20 O diyala uzeka ni muhatu a sekul’wê, wabhekela jisonyi* kwa sekul’wê. Ene atokala ku afundisa mukonda dya kituxi kyâ. Atokala kufwa sé twana. 21 Se diyala uzeka ni muhatu a phang’yê, kima kya jisonyi.* Mwene wabhekela jisonyi kwa phang’yê. Katokala kukala ni twana.
22 “‘Tumakenu o itumu yami yoso ni jingonge jami joso, kumbidilenu-ju. Se mubhanga kiki, o ixi ku nga mu myambata phala kutunga-mu, kiyanda milusa. 23 Kimukayele o itumu ya ifuxi i ngamukaya bhu pholo yenu, mukonda yéne yabhange o ima yoso yiyi. Kiki kyene kya ngibhangesa ku izemba. 24 Kyene ki nga myambela ngixi: “Mwanda tambula o ixi yâ, eme nganda mibhana-yu kala undundu. Ixi ikunguluka lete ni wiki. Éme ngi Jihova Nzambi yenu, wa mitungula mwaxaxi ka ifuxi yengi.” 25 Mutungula o kibhaku kyazele ku kibhaku kyakambe o kuzela, ni njila yakambe o kuzela ku njila yazele. Kimudikasanese mukonda dya yama, dya jinjila mba ibamba ihuhutila bhoxi, i ngatungula phala mu itale kuma yakasana. 26 Mukala mu mundu wami wazele, mukonda eme ngi Jihova, ngazele, nga mu mitungula we bhukaxi ka ifuxi yengi phala mu kala mu mundu wami.
27 “‘Se kukala diyala mba muhatu usota kuzwela ni madifundu mba uzambula, sé phata atokala ku mujibha. O mundu watokala ku mububa ni matadi kate kyafwa. Éne mwene adibhekala o kufwa kwâ.’”
21 Jihova wambela Mozé wixi: “Tangela o akunji, o an’a Alá: ‘Kikukale mukunji ukasana mukonda dya kukwata muthu wafu mwaxaxi ka mundu wê. 2 Maji utena kukwata se ukala ndandu yê, kala man’yâ, tat’ê, mon’ê wa diyala, mon’ê wa muhatu ni phang’yê ya diyala. 3 Mwene utena kukasana mu kukwata phang’yê ya muhatu, se o phang’yê ya muhatu muzeletete, watungu-nê kumoxi, kakazala luwa. 4 Mwene katokala kukasana mu kukwata o kimbi kya muhatu wa diyala dya tokala ku mundu. 5 Ene katokala kubhuta o mútwe né kubhuta o mwezu mu jimbandu, né kudisema o mukutu. 6 Ene atokala kuzela phala Nzambi yâ, katokala kuxidisa o dijina dya Nzambi yâ, mukonda ene abhana o jisata jobhakule mu túbhya kwa Jihova, yedi kala o mbolo* ya Nzambi yâ. Ene atokala kuzela. 7 Ene katokala kukazala ni kidyanzunga, mba ni muhatu kimuzeletete dingi, kakazale we ni muhatu a musenge kwa mwadi wê, mukonda o mukunji muthu ukôla phala Nzambi. 8 Muzelese mukonda mwéne wanda bhakula o mbolo ya Nzambi yé. Mwene watokala kukala muthu wazele ku mesu mesu, mukonda eme ngi Jihova ngimizelesa, ngi muthu ukôla.
9 “‘O mukunji, se o mon’ê wa muhatu udikasanesa mu kudibhanga kidyanzunga, wa mukasanesa tat’ê. Atokala kumwoha mu túbhya.
10 “‘O mukunji wadikota bhukaxi ka jiphange jê a mu undu ni máji ku mútwe, a musolo phala kuta o izwatu ya ukunji, katokala kwehelela o ndemba yê kukala fwandu-fwandu né kutandula o izwatu yê. 11 Mwene katokala kuzukama ku kimbi kya muthu wafu, katokala kukasana né mwene mukonda dya tat’ê mba man’yâ. 12 Mwene katokala kutunda mu kididi kikôla, né kukasanesa o kididi kikôla kya Nzambi yê, mukonda o kijimbwete kya kudibhakula, o máji a ku unda a Nzambi yê, ala ku thandu dyê. Éme ngi Jihova.
13 “‘O muhatu ukazala-nê, watokala kukala muzeletete. 14 O mukunji katokala kukazala ni mutudi mba muhatu a musenge, né muhatu kimuzeletete dingi mba kidyanzunga. Maji watokala kukazala ni muhatu wala hanji muzeletete, bhukaxi ka mundu wê. 15 Katokala kukasanesa o mbutu yê bhukaxi ka mundu, mukonda éme ngi Jihova ngi muzelesa.”’
16 Jihova wambela dingi Mozé, wixi: 17 “Ambela Alá: ‘Bhukaxi ka mbutu yé ku miji yenu yoso, kibhukale diyala dyala ni unema, uzukama phala kubhakula o mbolo ya Nzambi yê. 18 Se kukala muthu wala ni unema, katokala kuzukama. Se wala kifofo, se wanemana,* se wala ni dizulu dya bwatakata, se wala ni kinama mba lukwaku lwalebha kyavulu, 19 diyala dya bukuka o kinama mba o lukwaku, 20 mukwa mulumba mba kámbunda,* mba diyala dya totoka o dyesu, mba wala ni jihana, mba wala ni uhaxi ku kikonda, mba wanemana o idyandu ya ujitu.* 21 Kikukale diyala wala ni unema bhukaxi ka mbutu ya Alá o mukunji, uzukama phala kubhakula o jisata ja kubhakula ni túbhya kwa Jihova. Mukonda dya kukala ni unema katokala kuzukama phala kubhakula o mbolo ya Nzambi yê. 22 Mwene utena kudya ku mbolo ya Nzambi yê, bhukaxi ka ima ikôla kinene ni bhukaxi ka ima ikôla. 23 Maji mwene katokala kuzukama ku kulutina né kuzukama ku kalatódyu, mukonda wala ni unema. Mwene katokala kukasanesa o kididi kyami kikôla mukonda éme ngi Jihova, ngene mu azelesa.’”
24 Mukyenyiki, Mozé watangela Alá ni twana twê ni akwa Izalayele oso.
22 Jihova wambela dingi Mozé, wixi: 2 “Ambela Alá ni an’ê phala kakwate mu ima ikôla ya akwa Izalayele, phala kaxidise o dijina dyami dikôla mu maka alungu ni ima yazelesa phala eme. Éme ngi Jihova. 3 Wa atangela kiki: ‘Mu miji yenu yoso, muthu woso mwaxaxi ka mbutu yenu, wakasana, uzukama ku ima ikôla yazelesa akwa Izalayele phala Jihova, anda mubwika* bhu pholo yami. Éme ngi Jihova. 4 Kikukale diyala watokala ku mbutu ya Alá, wala ni dibhute mba kibhubhe, udya ku ima ikôla ande dya kuzela, mba ukwata ku muthu wakasana mukonda dya kukwata muthu wafu, mba ulukula o mbutu yê, 5 mba diyala dikwata ku tu ibamba twendela bhoxi mba diyala dikasana mukonda dya kima kyoso-kyoso kitena ku mukasanesa. 6 Woso ukwata kima ku ima yoso yiyi, wanda kasana kate ku dimatekenu dya usuku. Katokala kudya ku ima ikôla, maji watokala kuzowa. 7 Kyoso dikumbi ki dyanda fwa, mwene wanda zela. Mu kusuluka, wanda tena kyá kudya ku ima ikôla, mukonda kwene o kudya kwê. 8 Mwene katokala we kudya xitu ya kyama kya sange kyafu, mba kyojibhe ku yama ya muxitu. Se mwene ubhanga kiki, wanda kasana. Éme ngi Jihova.
9 “‘Ene anda kumbidila o ima i nga atangela, phala kate kituxi mukonda dya kukamba ku ikumbidila, anga afwa mukonda dya kukasanesa o ima ikôla. Éme ngi Jihova, ngene mu azelesa.
10 “‘Muthu wengi* katokala kudya ku ima ikôla, kyene kimoxi we ni mukwa ixi yengi a muzalela ku mukunji, ni mukalakadi abakana ku mufuta, katokala kudya ku ima ikôla. 11 Maji, se mukunji usumba muthu ni kitadi kyê mwene, o muthu yú utena kudya-ku. O abhika a avwalela mu dibhata dyê, atena we kudya-ku. 12 Se o mukunji, o mon’ê wa muhatu ukazala ni muthu ki mukunji, o mon’a muhatu katokala kudya ku ima ikôla ya bhakula o mundu. 13 Maji se o mon’a mukunji ukala mutudi mba a musenga sé kuxisa mbutu, anga uvutuka kubhata dya tat’ê kala kyakexile mu unzangala wê, o mon’â muhatu utena kudya ku kudya kwa tat’ê. Maji muthu wengi* katokala kudya-ku.
14 “‘Se diyala udya kima kikôla sé kukijiya, wanda bhana ku mukunji o kima kikôla, wanda bandekesa-ku mbandu ya katanu. 15 Kyenyiki, ene katokala kukasanesa o ima ikôla yene mubhakula akwa Izalayele kwa Jihova, 16 ni kudibhekela kaxtiku mukonda dya kukala ni kikuma mu kudya o ima ikôla ya bhakula. Mukonda éme ngi Jihova nga azelesa.’”
17 Jihova wambela dingi Mozé, wixi: 18 “Ambela Alá ni an’ê ni akwa Izalayele oso: ‘Kyoso mukwa Izalayele mba mukwa ixi yengi wala mu Izalayele, ubhakula sata ya kwoha kwa Jihova phala kukumbidila kikanenu mba sata yabhana mu vondadi yê, 19 watokala kubhakula ndumbe yadisanze mwaxaxi ka jingombe, mwaxaxi ka tumbudi mba mwaxaxi ka jihombo phala n’a muxikina. 20 Se yala ni unema kanenu ku ibhakula, mukonda yanda fidisa ku mixikina.
21 “‘Se diyala ubhakula sata ya paze kwa Jihova phala kukumbidila kikanenu mba kala sata yabhana mu vondadi yê, o kibhaku kyatokala kudisanza, kikale mwaxaxi ka jingombe mba mwaxaxi ka jimbudi ni mwaxaxi ka jihombo, phala n’a muxikina. Kikyatokala kukala ni unema. 22 Kanenu kubhakula kibhaku kyafu o mesu mba kyabukuka o kinama, kyala ni mabaka, kyala ni mabhumbu, kyala ni ijimbu mba kyala ni kihuhu. Kimubhakule o yama yiyi kwa Jihova, né ku ibhakula kwa Jihova mu kalatódyu. 23 Utena kubhakula ngombe mba mbudi yalebha o inama mba yabutu o inama kala sata i wabhakula mu vondadi yê, maji yene kanda ixikina kala sata phala kukumbidila kikanenu. 24 Maji kanenu kubhakula kwa Jihova kibhaku kyanemana o idyandu ya ujitu,* kyaxatula, kyakatula mba kyabatula o idyandu ya ujitu. Mu ixi yenu kimwatokala kubhakula o ibhaku yiyi. 25 Kimubhakule o ibhaku yiyi i mwatambula bhu maku a akwa jixi jengi, kala mbolo* phala Nzambi yenu, mukonda o ibhaku yiyi kiyatenena. Yala ni unema, kanda mixikina-yu.’”
26 Jihova wambela dingi Mozé, wixi: 27 “Kyavwala kangombe, kambudi mba kahombo, o mon’a wanda kala ni man’yâ mu sambwadi dya izuwa. Maji tunde mu kizuwa kya kanake atena kukaxikina kala sata, sata ya kubhakula ni túbhya kwa Jihova. 28 Yalungu ni ngombe mba mbudi, kimujibhe o kibhaku ni mona mu kizuwa kimoxi.
29 “Se mubhakula sata ya kisakidilu kwa Jihova, mwatokala ku ibhakula mu ukexilu ubhangesa kumixikina. 30 Atokala ku idya mu kizuwa kyanda ibhakula. Katokala kubhaka-ku mbandu kate kuma kikukya. Éme ngi Jihova.
31 Beleselenu o itumu yami, mu ikumbidila. Éme ngi Jihova. 32 Kanenu kuxidisa o dijina dyami dikôla. Eme anda ngijingisa bhukaxi ka akwa Izalayele. Éme ngi Jihova ngi mizelesa, 33 yó wa mikatula ku ixi ya Ijitu phala kukala Nzambi yenu. Éme ngi Jihova.”
23 Jihova wambela dingi Mozé, wixi: 2 “Ambela akwa Izalayele: ‘O jifesa jamitangela Jihova phala kubhanga,* yônge ikôla. Enu mwatokala kubhanga o jifesa jiji:
3 “‘Mutena kukalakala mu izuwa isamanu, maji o kizuwa kya kasambwadi, sábhalu, kizuwa kya kunyoha mu ikalakalu yenu yoso, kyônge kikôla, kimwatokala kubhanga kikalakalu. Yatokala kukala sábhalu phala Jihova, mu kididi kyoso-kyoso ki mukala.
4 “‘Jiji jene o jifesa jamitangela Jihova phala kubhanga. Yônge ikôla imwatokala kubhanga mu ithangana yoxinde: 5 Mu mbeji ya dyanga mu kizuwa kya dikwinyi ni kiwana, mu kithangana kifwa o dikumbi ni mu dimatekenu dya usuku,* kwanda kala fesa ya Phasu phala Jihova.
6 “‘Mu kizuwa kya dikwinyi ni kitanu kya mbeji yenyiyi, kwanda kala o Fesa ya Jimbolo jakambe o Felemendu phala Jihova. Mwatokala kudya o jimbolo jakambe o felemendu mu sambwadi dya izuwa. 7 Mu kizuwa kya dyanga, mubhanga kyônge kikôla. Kimwatokala kubhanga kikalakalu kyoso-kyoso kyanguzu. 8 Maji mu sambwadi dya izuwa, mwatokala kubhana sata yobhakule ni túbhya kwa Jihova. Mu kizuwa kya kasambwadi kwanda kala kyônge kikôla. Kimwatokala kubhanga kikalakalu kyoso-kyoso kyanguzu.’”
9 Jihova wambela dingi Mozé, wixi: 10 “Ambela akwa Izalayele: ‘Kyoso kimwanda kwila mwabokona mu ixi i ngi mibhana, anga mubhongolola o idima, mwanda kwambata ku mukunji kita kimoxi kya idima ya dyanga i mwabhongolola. 11 Mwene-phe wanda bhitisa o kita ku pholo ni kudima, bhu pholo ya Jihova, phala a mixikine. O mukunji watokala ku kibhitisa mu kizuwa kya kayela o sábhalu. 12 Mu kizuwa kyanda bhitisa o kita, watokala kubhakula kambudi ka muvu umoxi kadisanze, kala sata ya kwoha kwa Jihova. 13 O sata ya kudya ya kayela yanda kala ya mbandu jiyadi ja kakwinyi ka efa* imoxi ya fadinya yafina yofunge ni máji, kala sata ya kubhakula ni túbhya kwa Jihova ya dizumba dyambote. O sata ya kunwa yanda kayela, yanda kala ya mbandu jiwana ja hine* imoxi ya vinyu. 14 Kimudye mbolo né jimbundu jokange, né sevada ya ubhe, kate kibhixila o kizuwa kiki, kate ki mwanda kwambata o sata kwa Nzambi yenu. Yiyi ngonge inangenena ku miji yenu yoso, mu kididi kyoso ki mukala.
15 “‘Mwatokala kukondala sambwadi dya jisábhalu, tunde mu kizuwa kya kayela o sábhalu, o kizuwa ki mwanda kwambata o kita kya sata yobhakule. Mwatokala kukondala jisemana ja muvimba. 16 Mwanda kondala makwinyi atanu a izuwa kate mu kizuwa kyanda kayela o sábhalu ya kasambwadi. Mwatokala-phe kubhakula sata ya ubhe ya kudya* kwa Jihova. 17 Ki mutunda ku mabhata, mwatokala kubheka mbolo jiyadi kala sata yobhakule, yobhange ni mbandu jiyadi ja kakwinyi ka efa* imoxi ya fadinya yafina. Jene atokala kujibhanga ni felemendu mukonda yéne o ibundu ya dyanga o kukusuka* phala Jihova. 18 Kumoxi ni jimbolo, enu mwatokala kubhakula sambwadi dya tumbudi twadisanze twa muvu umoxi, kangombe, ni ndumbe jiyadi ja mbudi. Jene janda kala sata ya kwoha phala Jihova, kumoxi ni jisata ja kudya ni jisata ja kunwa, kala sata yobhakule ni túbhya ya dizumba dyambote phala Jihova. 19 Enu mwatokala kubhakula kisutu kya hombo kala sata ya kituxi ni tumbudi tuyadi twa muvu umoxi, kala sata ya paze. 20 O mukunji wanda bhitisa o tumbudi tuyadi ku pholo ni ku dima, kumoxi ni jimbolo ja ibundu ya dyanga o kukusuka, kala sata yobhakule bhu pholo ya Jihova. Yatokala kukala ima ikôla phala Jihova. Jene janda tokala ku mukunji. 21 Mu kizuwa kyenyiki, enu mwanda bhanga kyônge kikôla. Kimwatokala kubhanga kikalakalu kyoso-kyoso kyanguzu. Yiyi ngonge inangenena ku miji yenu yoso bhu kididi kyoso ki mukala.
22 “‘Kyoso ki muya mu bhongolola o idima mu mabhya menu, kanenu kubhongolola mu jimbandu joso ja dibhya, kanenu kukatula we o idima ya subhuka mu yoso i mwabhongolola. Mwatokala kujixila o ngadyama* ni mukwa ixi yengi watungu bhukaxi kenu. Éme ngi Jihova Nzambi yenu.’”
23 Jihova wambela dingi Mozé, wixi: 24 “Ambela akwa Izalayele: ‘Mu mbeji ya kasambwadi mu kizuwa kya dyanga kya mbeji yiyi, mwatokala kunyoha mu ikalakalu yenu yoso. Kizuwa kya kulembalala bhukaxi ka kuxika o koloneta, kyônge kikôla. 25 Kimwanda bhanga kikalakalu kyoso-kyoso kyanguzu, mwanda bhana kwa Jihova sata ya kubhakula ni túbhya.’”
26 Jihova wambela dingi Mozé, wixi: 27 “Maji, o kizuwa kya kakwinyi kya mbeji ya kasambwadi kizuwa kya kutambula o muloloki wa ituxi. Mwatokala kubhanga kyônge kikôla, mwatokala kujejuwala* ni kubhana kwa Jihova sata ya kubhakula ni túbhya. 28 Kimwatokala kubhanga kikalakalu mu kizuwa kiki, mukonda kizuwa kya kutambula o muloloki wa ituxi, phala kuloloka o ituxi yenu bhu pholo ya Jihova Nzambi yenu. 29 Mu kizuwa kiki, woso ukamba kujejuwala, anda mujibha bhukaxi ka mundu wê. 30 Muthu woso-woso ubhanga kikalakalu mu kizuwa kiki, nganda mu bwikisa bhukaxi ka mundu wê. 31 Kimwatokala kubhanga kikalakalu. Yiyi ngonge inangenena ku miji yenu yoso, bhu kididi kyoso ki mukala. 32 Sábhalu, kizuwa kya kunyoha mu ikalakalu yenu yoso. Enu enyoso mwanda jejuwala mu kizuwa kya kavwa kya mbeji, ku dimatekenu dya usuku. Mwatokala kubhaka o jisábhalu jenu, tunde ku dimatekenu dya usuku wa kizuwa kyenyokyo, ndu ku dimatekenu dya usuku wa kizuwa kya kayela.”
33 Jihova wambela dingi Mozé, wixi: 34 “Ambela akwa Izalayele: ‘Mu kizuwa kya dikwinyi ni katanu kya mbeji ya kasambwadi, mu sambwadi dya izuwa kwanda kala Fesa ya Disukilu dya Kubhongolola* phala Jihova. 35 Mu kizuwa kya dyanga, kwanda kala kyônge kikôla. Kimwatokala kubhanga kikalakalu kyoso-kyoso kyanguzu. 36 Mu sambwadi dya izuwa mwatokala kubhana kwa Jihova sata ya kubhakula ni túbhya. Mu kizuwa kya dinake, mwatokala kubhanga kyônge kikôla, mwatokala kubhana kwa Jihova sata ya kubhakula ni túbhya. Kyônge kyakatunda. Kimwatokala kubhanga kikalakalu kyoso-kyoso kyanguzu.
37 “‘Jiji jene o jifesa ja mitangela Jihova phala kubhanga kala yônge ikôla, phala mubhane kwa Jihova o sata ya kubhakula ni túbhya, o sata ya kwoha, o jisata ja kudya ni jisata ja kunwa, jatokalele kubhana mu kizuwa ni kizuwa. 38 Ku jisata janda bhakula mu jisábhalu ja Jihova, mubandekesa-ku we o jisata janda bhana ni jisata janda bhakula phala kukumbidila kikanenu ni jisata jabhana mu vondadi yâ, jatokala o kubhakula kwa Jihova. 39 Maji, mu kizuwa kya dikwinyi ni kitanu kya mbeji ya kasambwadi, kyoso ki mwanda bhongolola o idima ku mabhya, mwatokala kubhanga o fesa ya Jihova mu sambwadi dya izuwa. Mu kizuwa kya dyanga mwanda nyoha mu ikalakalu yenu yoso, o mu kizuwa kya kanake mwanda nyoha we mu ikalakalu yenu yoso. 40 Mu kizuwa kya dyanga, mwanda bonga o ibundu ya mixi yonene ni isalale ya maye ni jithangu ja mixi yazande ni mixi i kudila mu jihonga. Mwanda sanguluka bhu pholo ya Jihova, Nzambi yenu, mu sambwadi dya izuwa. 41 Mwanda bhanga o fesa yiyi phala Jihova mu sambwadi dya izuwa ku muvu. Mwanda ibhanga mu mbeji ya kasambwadi. Yiyi ngonge inangenena ku miji yenu yoso. 42 Enu mwatokala kutunga mu jibalaka mu sambwadi dya izuwa. Oso a avwalela mu Izalayele, atokala kutunga mu jibalaka, 43 phala o miji yenu ya keza-ku ijiye kwila, ngabhangesa akwa Izalayele kutunga mu jibalaka kyoso ki nga akatula ku ixi ya Ijitu. Éme ngi Jihova Nzambi yenu.’”
44 Kyenyiki, Mozé wazwela ni akwa Izalayele, yalungu ni jifesa ja atangela Jihova phala kubhanga.
24 Jihova wambela dingi Mozé, wixi: 2 “Tendelesa akwa Izalayele phala ku kubhekela máji ambote a mudiva a kumwikina, phala o tundeya tumwike izuwa yoso. 3 Alá watokala kubhanga yoso phala o tundeya tumwike jinga izuwa yoso bhu pholo ya Jihova mu balaka ya kudyongekela, ku mbandu ya kanga ya kulutina ya Umbangi, tunde ku dimatekenu dya usuku, ndu mu kamene ka kayela. Yiyi ngonge inangenena ku miji yenu yoso. 4 Mwene watokala kusokejeka kyambote o tundeya, ku ditudilu dya tundeya dya ulu yafina, bhu pholo ya Jihova, phala tukale bhenyobho ithangana yoso.
5 “Wanda kwata o fadinya yafina, wanda bhanga dikwinyi ni kiyadi dya jimbolo mu ukexilu wa nela. Mbolo joso jatokala kukala ni mbandu jiyadi ja kakwinyi ka efa* imoxi. 6 Ujitula mu minonono iyadi ku thandu a meza ya ulu yafina bhu pholo ya Jihova. Kala munonono, utula-ku mbolo jisamanu. 7 Ku minonono iyadi, watokala utula-ku libanu yambote ni jisata ja jimbolo janda bhana dizumba dyambote dikala kilembalesu phala Jihova. Sata yobhakule ni túbhya. 8 Mu jisábhalu joso mwene watokala kutula ni kusokejeka o jimbolo bhu pholo ya Jihova ithangana yoso. Kiki kikutu kinangenena ki ngate ni akwa Izalayele. 9 Jimbolo jiji janda tokala kwa Alá ni an’ê. Ene anda jidila bhu kididi kikôla, mukonda mbandu ikôla kinene ya atokala, ibhanga mbandu ku jisata jobhakule ni túbhya kwa Jihova. Yiyi ngonge inangenena.”
10 Mwaxaxi ka akwa Izalayele mwexile mon’a diyala, o man’yâ mukwa Izalayele, o tat’ê mukwa Ijitu. O mon’a diyala mwenyú wadikwata ni diyala mukwa Izalayele, mu kibangu. 11 O mon’a muhatu mukwa Izalayele, wamateka kuxongwena ni kubhubhidila o Dijina.* Kyenyiki, a mwambata kwa Mozé. O man’ya mona dijina dyê Selomite, mon’a Divile watokala ku mwiji wa Dane. 12 Ene a mute mu kaleya kate Jihova kyeji kwa ejidisa o kima kyamesenene mwene.
13 Mukusuluka, Jihova wambela Mozé: 14 “O yó wabhubhidila, u mwambata bhu kanga dya kibangu. Athu oso evu kyoso kya bhubhidila, anda tula o maku ku thandu dya mútwe wê, kifuxi kyoso anga ki mububa ni matadi. 15 Akwa Izalayele wa ambela kiki: ‘Se kukala diyala dibhubhidila Nzambi, anda mukaxtikala mukonda dya kituxi kyê. 16 Mukyenyiki, woso uxongwena o dijina dya Jihova, atokala ku mujibha. Mundu woso sé phata, watokala ku mububa ni matadi. Kala kibhita ni mukwa Izalayele, o mukwa ixi yengi atokala we ku mujibha mukonda dya kuxongwena o Dijina.
17 “‘Woso ujibha mukwâ, sé phata atokala we ku mujibha. 18 Woso ukwama ni kujibha kibhaku, watokala kukifuta. Mwenyu mu mwenyu. 19 Se diyala ukwama mukwâ, o kima kyabhange kwa mukwâ, atokala ku mubhanga-kyu we. 20 Woso ukwama mukwâ atokala ku mukwama we. O muthu wabukula o kifuba kya mukwâ, a mubukula we o kifuba kyê. Dyesu mu dyesu, dizu mu dizu. 21 Woso ukwama ni kujibha kibhaku, watokala ku kifuta. Maji woso ukwama ni kujibha muthu, atokala ku mujibha we.
22 “‘O ukexilu wanda fundisa-nawu o mukwa ixi yengi, wene we wanda fundisa-nawu o mukwa Izalayele, mukonda éme ngi Jihova, Nzambi yenu.’”
23 Mozé wazwela-phe ni akwa Izalayele, ene anga ambata bhu kanga dya kibangu yó wabhubhidile, ya a mububa ni matadi. Kyenyiki, akwa Izalayele abhange mwene kala kyatumine Jihova kwa Mozé.
25 Jihova wambela dingi Mozé ku mulundu wa Sinayi, wixi: 2 “Ambela akwa Izalayele: ‘Kyoso ki mwanda bokona mu ixi i nganda mibhana, mwatokala mwehela o ixi kunyoha ni kukumbidila sábhalu phala Jihova. 3 Mwatokala kukuna o mabhya menu mu mivu isamanu, mwatokala kusonzola o mabhya menu a mividi mu mivu isamanu, mwanda bhongolola-phe o idima ya mabhya. 4 Maji o muvu wa kasambwadi, watokala ukala sábhalu, muvu wa kunyohesa o ixi, sábhalu phala Jihova. Kimwatokala kukuna o mabhya menu, né kusonzola o mabhya menu a mividi. 5 Kimwatokala kubhongolola yoso yadisabhukila ku jimbundu jabu mu kithangana kyasukina ki mwabhongolola, né o ji-uva ja mabhya menu a mividi u mwakambe o kusonzola. O ixi yatokala kunyoha mu muvu umoxi. 6 Maji mwanda tena kudya o kudya kwanda sabhuka mu ixi mu muvu wa sábhalu. Éye, o mubhik’é wa diyala, o mubhik’é wa muhatu, o mukalakadi abakana ku mufuta ni akwa ixi yengi atungu bhukaxi kenu, mwanda tena kudya-ku. 7 O ibhaku ni yama ya muxitu yala mu ixi yenu, itena we kudya-ku. Mutena kudya yoso yanda sabhuka mu ixi.
8 “‘Mwanda kondala sambwadi dya jisábhalu ja mivu, kifwa, sambwadi dya jisemana ja mivu. O kithangana kya sambwadi dya jisemana ja mivu, kyanda tenesa makwinyi awana ni divwa dya mivu. 9 Kyenyiki, mu mbeji ya kasambwadi mwanda xika o koloneta ni dízwi dyaswina. Mu kizuwa kya dikwinyi kya mbeji yenyiyi, kizuwa kya kutambula o muloloki wa ituxi. Mwatokala kubhangesa kwila, o mbimbi ya koloneta a ivwa mu ixi yenu yoso. 10 Kôlesenu o muvu wa makwinyi atanu, bokelenu o ufolo wa ixi yenu ku athu oso atungu-mu. Muvu yú wanda kala Jubilewu phala enu. Kala muthu wanda vutuka ku kibhela kyê, kala muthu wanda vutuka ku mwiji wê. 11 O muvu wa makwinyi atanu wanda kala Jubilewu phala enu. Kimwanda kuna, né kubhongolola yoso yanda disabhukila ku ibundu yanda bwa bhoxi, né kubhongolola we o ji-uva ja mabhya a mividi akambe o kusonzola. 12 Mukonda muvu wa Jubilewu. Watokala kukala muvu ukôla phala enu. Mutena kudya ngo yoso yadisabhukila mu ixi.
13 “‘Mu muvu wa Jubilewu kala muthu watokala kuvutuka mu mbanza yê. 14 Se usumbisa kima kwa mukwenu mba mukwenu u musumba kima, kimudinganale mudyenu. 15 Yoso i usumba kwa mukwenu, mubhanga o konda ya mivu yabhiti kyá tunde ku Jubilewu. O yanda kusumbisa mukwenu, mu bhanga we o konda ya mivu yaxala-ku hanji phala kubhongolola o idima. 16 Se kwakambe hanji mivu yavulu, mwene wanda tena kubandekesa o futu yanda bhinga. Maji se kwakambe mivu yofele, watokala kusosolola o futu* yanda bhinga, mukonda mwene wa mu kusumbisa o mivu ya kithangana kya kambe-ku kya kubhongolola. 17 Kibhukale muthu bhukaxi kenu unganala mukwâ. Xila Nzambi yé, mukonda éme ngi Jihova, Nzambi yenu. 18 Mwanda tunga ni kukondama mu ixi, mu kukumbidila o jingonge ni itumu yami. 19 O ixi yanda kwima o ibundu yê, enu mwanda dya, mwanda kwikuta, anga mutunga mu ixi ni kukondama.
20 “‘Maji se mwamba mwixi: “Ihi itwanda dya mu muvu wa kasambwadi se kitutena kukuna né kubhongolola o idima yetu?” 21 Ijiyenu-kyu kwila, nganda besowala o muvu wa kasamanu. O ixi yanda kwima idima yasoko phala ku midikila mu mivu itatu. 22 Né mwene kyoso ki mwanda kuna o jimbutu, mu muvu wa kanake, enu mwanda suluka ni kudya ku idima i mwabhongolola mu muvu wa kasamanu ndu ku muvu wa kavwa. Mwanda suluka ni kudya ku idima yokulu kate kibhixila o kithangana kya ubhe kya kubhongolola.
23 “‘O ixi katokala ku isumbisa kate ku hádya ni hádya, mukonda ya ngitokala eme. Kuma mudyami, enu mwala mu jinzwangiza, mu asonyi. 24 Mu ixi yoso i mwanda lundula, woso usumbisa o kibhela kyé, wanda kala ni ujitu wa kukisumba dingi.
25 “‘Se phang’yé wadyama u mubokona anga ubhinga kusumbisa mbandu ku kibhela kyê, o ndandu yê wala ni ujitu wa kukikula, watokala kwiza ni kukula o kibhela kyasumbisa phang’yé. 26 Se muthu kala ni ndandu utena kukikula, maji mwene ukituka mvwama, ukala ni ima yavulu phala kukula o kibhela, 27 watokala kukondala o kitadi kyasoko ni mivu yabhiti, tunde kya kisumbisa ni kuvutula o kitadi kyasoko ku diyala wa kisumbu. Mukyenyiki, mwene wanda tena kutambula o kibhela kyê.
28 “‘Maji se mwene kala ni jimbote jasoko phala ku kikula, yoso yasumbisa yanda kala jinga ni yó wa isumbu kate ku muvu wa Jubilewu, anda muvutula-kyu mu Jubilewu. Mwene wanda tena kutambula o kibhela kyê.
29 “‘Se diyala disumbisa inzo mu mbanza yala ni ilumbu, o ujitu wê wa ku ikula wanda laleka kate ki itenesa muvu wa muvimba tunde kya isumbisa. O ujitu wê wa ku ikula, wanda laleka muvu wa muvimba. 30 Maji se ka ikula mu kithangana kya muvu umoxi, o inzo yala mu mbanza mwala o ilumbu, yanda tokala kyá kwa yó wa isumbu kate ku hádya ni hádya, mu miji yâ yoso. Katokala ku ivutula mu Jubilewu. 31 Maji o jinzo jala mu madyembu a kambe o ilumbu, atokala kujimona kala mbandu ya mabhya a ixi. O ujitu wa kukula o inzo watokala kunangenena, yene atokala ku ivutula mu Jubilewu.
32 “‘Yalungu ni jinzo ja Jilevita mu jimbanza jâ, o Jilevita anda kala jinga ni ujitu wa kujikula. 33 Se kukala levita ukamba kukula o inzo yasumbisa, o inzo yiyi yasumbisa mu mbanza ya atokala, anda ivutula mu Jubilewu, mukonda, o jinzo mu jimbanza ja Jilevita, undundu wa atokala mwaxaxi ka akwa Izalayele. 34 O ididi phala kwingila-mu o ibhaku, mu mbandu ja jimbanza jenu, katokala we ku isumbisa, mukonda ibhela ya atokala kate ku hádya ni hádya.
35 “‘Se phang’yé watungu bhukaxi kenu o wadyama u mubokona anga ulémbwa kudikila o ibhindamu yê, watokala ku mukwatekesa kala ki ubhanga ni mukwa ixi yengi mba ni nzwangiza phala asuluke kutunga bhukaxi kenu. 36 Kana ku mubhinga kibandekesu,* kana kubhangesa kwila, o kitadi kyé kidivwalula. Xila Nzambi yé, o phang’yé wanda kala ku mwenyu bhukaxi kenu. 37 Se u musobhesa kitadi, kana ku mubhinga kibandekesu, se u mubhana kudya, kana kukingila kwila, o kitadi kyé kidivwalula. 38 Éme Jihova Nzambi yenu, wa mikatula ku ixi ya Ijitu, phala ku mibhana o ixi ya Kanana ni ngikale ngi Nzambi yenu.
39 “‘Se phang’yé watungu bhukaxi kenu o wadyama u mubokona anga ubhinga kudisumbisa kokwé, kana ku mujijidika kukalakala kala mubhika. 40 Watokala ku mutalatala kala mukalakadi abakana ku mufuta, kala nzwangiza. Watokala ku kusidivila kate mu muvu wa Jubilewu. 41 Mukusuluka, mwene wanda katuka kumoxi ni twana twê, wanda vutuka ku mwiji wê. Watokala kuvutuka ku kibhela kya jikuku jê, 42 mukonda ene ala abhik’ami u ngakatula ku ixi ya Ijitu. Katokala kudisumbisa mudyâ kala kyene musumbisa o mubhika. 43 Kana ku mutalatala ni undanda, xila Nzambi yé. 44 O mubhik’é wa diyala mba wa muhatu, watokala kutunda bhukaxi ka ifuxi ya mikondoloka. Kwene ku mutena kusumba mubhika wa diyala mba mubhika wa muhatu. 45 Mwaxaxi ka an’a jinzwangiza atungu bhukaxi kenu, mutena we kusumba-bhu abhika. Mu asola bhukaxi kâ ni bhukaxi ka miji ya vwalela mu ixi yenu. Ene anda mitokala. 46 Mutena ku abhana ku twana twenu kala undundu, kala undundu unangenena. Ene atena kukala akalakadi enu, maji o jiphange jenu, akwa Izalayele, kanenu ku atalatala ni undanda.
47 “‘Maji, se nzwangiza mba mukwa ixi yengi watungu bhukaxi kenu, ukituka mvwama, o phang’yé mukwa Izalayele watungu bhukaxi kenu ukala ngadyama, anga ubhinga kudisumbisa ku mukwa ixi yengi, mba nzwangiza, mba ku muthu watokala ku mwiji wa nzwangiza, 48 mwene wanda kala hanji ni ujitu wa ku mukula, kyoso kyadisumbisa. Muthu umoxi ku jiphange jê utena ku mukula, 49 mba sekulw’ê, mba mona a sekulw’ê, utena ku mukula, mba ndandu yê, muthu watokala ku mwiji wê utena ku mukula.
“‘Mba se mwene ukituka mvwama, utena kudikula mudyê. 50 Watokala kukondala o kithangana kumoxi ni yó wa musumbu, tunde o muvu wadisumbisa ndu ku muvu wa Jubilewu. O kitadi kya musumbile-nakyu kyanda soka ni konda ya mivu. O futu ya izuwa ya kalakala mu kithangana kiki, anda ikondala bhukaxi ka futu yene mubhana ku mukalakadi abakana ku mufuta. 51 Se kukamba hanji mivu yavulu phala kudikula, mwene watokala kufuta kitadi kyasoko ni mivu yoso yakambe-ku hanji. 52 Maji se kwakambe ngo tumivu kate ku muvu wa Jubilewu, atokala kubhanga jikonda ni kufuta o kitadi kyasoko ni mivu yakambe phala kudikula. 53 Mwene watokala kusidivila yó wa musumbu kala mukalakadi abakana ku mufuta, muvu ni muvu. Mwene katokala kwehela kwila, o yó wa musumbu, u mutalatala ni undanda. 54 Maji, se katena kudikula ubheka we mu maukexilu yá, wanda tambula o ufolo mu muvu wa Jubilewu, mwéne ni twana twê.
55 “‘Mukonda, akwa Izalayele abhik’ami. Ene abhik’ami u ngakatula mu ixi ya Ijitu. Éme ngi Jihova Nzambi yenu.
26 “‘Kanenu kudibhangela jinzambi jakambe valolo, né iteka yosonge, né iteka ya kubheza. Kanenu kutula iteka* ya matadi mu ixi yenu phala ku ifukamena, mukonda éme ngi Jihova Nzambi yenu. 2 Mwatokala kubhaka o jisábhalu jami ni kuxila* o kididi kyami kikôla. Éme ngi Jihova.
3 “‘Se mukayela jinga o jingonge jami ni kubelesela o itumu yami, anga mu ikumbidila, 4 nganda mibhana mvula mu kithangana kyatokala. O ixi yanda bhana o idima yê, o mixi ya mikáwu yanda kwima o ibundu yê. 5 O kithangana kya kutitidila kyanda suluka mwene kate mu kithangana kya kukanza o ji-uva, o kithangana kya kukanza o ji-uva kyanda suluka mwene kate mu kithangana kya kukuna, mwanda dya o mbolo yenu mwanda ilembwa, mwanda tunga ni kukondama mu ixi yenu. 6 Nganda bheka o kutululuka mu ixi, enu mwanda zeka kyambote, séku muthu wanda mikwatesa wôma, nganda bhulula o ixi ku yama ya muxitu, o xibhata ya ita kiyanda bhita mu ixi yenu. 7 Sé phata, mwanda kaya-kaya o jinguma jenu, mwanda ku atolola ni xibhata. 8 Kitanu mudyenu kyanda kaya-kaya hama mudyâ, o hama mudyenu yanda kaya-kaya dikwinyi dya midi mudyâ, mwanda tolola o jinguma jenu ni xibhata.
9 “‘Nganda mibesowala, nganda sokolola o mbutu yenu ni ku mibhangesa kudivwalula, nganda kumbidila o kikutu kyami ki ngate n’enu. 10 Kyoso ki mwanda kala hanji mudya o idima ya muvu wokulu, mwanda bhinga ididi yengi phala kutula-mu o idima ya ubhe. 11 Nganda tula o balaka yami mwaxaxi k’enu, kinganda midituna. 12 Nganda kala bhukaxi kenu, nganda kala ngi Nzambi yenu, enu mwanda kala mu mundu wami. 13 Éme ngi Jihova Nzambi yenu, wa mikatula ku ixi ya Ijitu phala kimusuluke mu kukala mu abhik’â. Nga mibhulula ku ubhika, eme nga mibhangesa kwenda kala mu mundu wala ni ufolo.*
14 “‘Maji se mukamba ku ngivwa né kukumbidila o itumu yoso yiyi, 15 se mudituna o jingonge jami ni itendelesu yami, anga mukamba kukumbidila o itumu yami yoso, mu kubhukumukina o kikutu kyami, 16 nganda mibhanga kiki: nganda mikwatesa wôma ni kumikaxtikala bhukaxi ka uhaxi wa thulu ni jifebele jifidisa o mesu m’enu kumona kyambote, ji mibhangesa kubhwa o nguzu mu mukutu. Mwanda kuna o jimbutu jenu mu kingoho, mukonda o jinguma jenu ene anda dya o idima. 17 Eme nganda mibhana dikunda, anda mitolola ku jinguma jenu. Oso a mizembe anda mitatesa, enu mwanda lenga né mwene se kikwala muthu wa mu mikaya-kaya.
18 “‘Se né kiki mukamba ku ngivwa, nganda mikastikala dingi lusambwadi mukonda dya ituxi yenu. 19 O ukumbu wenu wavulu nganda ku uzubha, nganda bhangesa we o dyulu dyenu kukituka kala felu,* o ixi yenu kukituka kala ngondo.* 20 Mwanda zanga o nguzu yenu mu kingoho, mukonda o ixi yenu kiyanda bhana idima, o mixi mu ixi yenu kiyanda kwima ibundu.
21 “‘Maji se musuluka ni kungibhana dikunda ni kudituna kungivwa, nganda mikaxtikala-phe lusambwadi kala kyasoko o ituxi yenu. 22 Nganda mitumikisa yama ya mixitu yanda jibha o twana twenu, yanda zubha o ibhaku yenu, athu ofele ngo anda subhuka mu jimbanza jenu, athu ofele ngo anda kwendela mu ikoka yenu.
23 “‘Se né mwene ni ima yoso yiyi kimuxikina o kibazelu kyami, anga mujiza o ku ngibhukumukina, 24 eme we nganda mibhana dikunda, eme mwene nganda mikaxtikala lusambwadi mukonda dya ituxi yenu. 25 Nganda bhangesa o jinguma jenu kulwa n’enu, anga a mitolola bhukaxi ka xibhata phala ku mikaxtikala mukonda enu mwabhukumukina o kikutu ki mwate n’eme. Se mulengela mu jimbanza jenu, nganda tumikisa mauhaxi bhukaxi k’enu. Enu anda mibhakula bhu maku a jinguma. 26 Kyoso kinganda bwikisa o kididi kwene mutunda o kudya* kwenu, dikwinyi dya ahatu anda bhangela o mbolo yenu mu fornu* imoxi, anga a iwanena bhukaxi ka pezu, enu mwanda dya maji kimwanda kwikuta.
27 “‘Né mwene kiki, se mukamba ku ngivwa, anga mujiza mu ku ngibhukumukina, 28 nganda bandekesa o njinda yami kokwenu, eme mwene nganda mikastikala lusambwadi mukonda dya ituxi yenu. 29 Mwanda bhinga-phe kudya o xitu ya twana twenu twa mala ni xitu ya twana twenu twa ahatu. 30 Nganda bwika o ididi yenu ya kubheza, nganda bwika we o jikalatódyu jenu ja wasu wa dizumba, nganda funda o imbi yenu ku thandu a imbi ya jinzambi jenu ja makutu jayibha,* nganda mibwazeka, kinganda misuwa. 31 Nganda bwikisa o jimbanza jenu ni xibhata, nganda bwikisa we o ididi yenu ya kubheza, kinganda kwivwa o dizumba dyambote dya jisata jenu. 32 Éme mwene nganda bwika o ixi. O jinguma jenu jatungu-mu, anda tala ni kudiwana. 33 Nganda mimwanga-mwanga bhukaxi ka ifuxi, nganda fomona o xibhata ku dima dyenu, o ixi yenu yanda xala ngundu, o jimbanza jenu anda jibwika.
34 “‘Mu kithangana ki mwanda kala mu ixi ya jinguma jenu, o ixi yanda futa o jisábhalu jê mu izuwa yoso yanda xala ngundu. Mukyenyiki, o ixi yanda nyoha mukonda yatokala kufuta o jisábhalu jê. 35 Yanda nyoha mu izuwa yoso yanda xala ngundu, mukonda kyoso ki mwatungile-mu kiyinyohene mu jisábhalu.
36 “‘Oso anda subhuka nganda bhangesa o mixima yâ kuteketa ni wôma mu jixi ja jinguma jâ. O jibuya ja difwe a mudyambata ku kitembwe, janda ku abhangesa kulenga, ene anda lenga kala muthu wa mulenga o xibhata, anda dibhala sé ngo muthu wa akayesa. 37 Anda dibhukajana mudyâ kala athu amulenga o xibhata, né mwene se kikwala muthu wa mu akayesa. Enu kimwanda tena kubhânga ni jinguma jenu. 38 Mwanda fwila bhukaxi ka ifuxi, o ixi ya jinguma jenu yanda mijikinisa. 39 Oso anda subhuka bhukaxi k’enu, anda ku abwazeka phala kubolela mu jixi ja jinguma jenu mukonda dya kitondalu kyenu. Kyene mwene! Anda bola mukonda dya kitondalu kya jitata jâ. 40 Ene-phe anda fisala o itondalu yâ ni itondalu ya jitata jâ, mu kukamba o ufiyele, anda xikina we kwila kalondekesa ufiyele mu ku ngibhukumukina eme, 41 kyabhangesa kwila, eme wami nga abhana dikunda ni ku a ambata ku ixi ya jinguma jâ.
“‘Mukyenyiki, nange o mixima yâ yakolo ilenduka, anga atambula o kaxtiku mukonda dya itondalu yâ. 42 Eme nganda lembalala o kikutu kingate ni Jakobo, o kikutu ki ngate ni Izake ni kulembalala o kikutu ki ngate ni Mbalahamu ni kulembalala we o kikutu ki ngate ni ixi. 43 Mu kithangana ene kyaxisa o ixi, yene yafutu o jisábhalu jê, i yaxala ngundu, ene k’exile-mu, a akaxtikala mukonda dya kitondalu kyâ, mukonda ene aditunu o jingonge jami, abhukumukina o itumu yami. 44 Sumbala ni ima yoso yiyi, kyoso ene kyanda kala mu ixi ya jinguma jâ, kinganda ku abwazeka, né ku akaya we kate ki nga ajikinisa, mukonda kiki kyeji bhukumukina o kikutu ki ngate ni ene, mukonda éme ngi Jihova Nzambi yâ. 45 Phala kwabhekela o mbote, nganda lembalala o kikutu ki ngatele ni jikuku jâ, u ngakatula ku ixi ya Ijitu, o ifuxi yexile mutala, phala ngikale ngi Nzambi yâ. Éme ngi Jihova.’”
46 Yiyi yene o itumu ni jingonge ni ijila yate Jihova bhukaxi kê ni akwa Izalayele ku mulundu wa Sinayi, bhukaxi ka Mozé.
27 Jihova wambela we Mozé, wixi: 2 “Ambela akwa Izalayele: ‘Se kukala diyala ubhanga kikanenu kyakatunda kya kubhakula kwa Jihova o futu yasoko ni valolo ya muthu, 3 o futu yasoko ni valolo ya diyala wala ni makwinyi ayadi ndu makwinyi asamanu a mivu, yanda kala makwinyi atanu a xikulu ya phalata, kala o xikulu* ya kididi kikôla. 4 Maji se muhatu, o futu yanda kala ya makwinyi atatu a xikulu. 5 Se muthu wala ni mivu itanu ndu makwinyi ayadi a mivu, o futu yanda kala ya makwinyi ayadi a xikulu se ukala diyala, se ukala muhatu, dikwinyi dya xikulu. 6 Se muthu watenesa kya mbeji imoxi ndu mivu itanu, o futu yanda kala xikulu jitanu ja phalata se ukala mon’a diyala, se ukala mon’a muhatu, xikulu jitatu ja phalata.
7 “‘Se muthu wala ni makwinyi asamanu a mivu mba wabhiti kya mu kitala kiki, o futu yanda kala dikwinyi ni kitanu kya xikulu se ukala diyala, se ukala muhatu dikwinyi dya xikulu. 8 Maji, se o yó wabhange o kikanenu ukala ngadyama ya ngadyadya,* katena kubhana o futu yoxinde, mwene wanda kwimana bhu pholo ya mukunji, o mukunji mwéne wanda mutangela se wanda bhana kikuxi. O mukunji wanda tonginina o ima yala-nayu yó wabhange o kikanenu.
9 “‘Se o kikanenu kyalungu ni kibhaku kyatena kubhakula kala sata kwa Jihova, o kibhaku kyanda bhana kwa Jihova kyanda kituka kima kikôla. 10 Mwene katokala kulungulula né kubhinganesa o kima kyawabha ku kiki kyayibha mba kyayibha ku kiki kyawabha. Maji se mwene ubhinganesa kibhaku ni kibhaku kyengi, kikale o kibhaku kya dyanga ni kyokyo kyabhinganesa, yoso yanda kituka ima ikôla. 11 Se kikala kibhaku kyakasana katena kukibhana kala sata kwa Jihova, o yó wa mubhakula wanda kwimanesa o kibhaku bhu pholo ya mukunji. 12 O mukunji wanda tonginina o kibhaku phala kumona se kyawabha mba kyayibha. O mukunji wanda zwela se o kibhaku kyate kikuxi. 13 Maji se mwene umesena ku kikula, wanda bhana o futu yasoko ni valolo ya kibhaku, wanda bandekesa-ku mbandu ya katanu.
14 “‘Se kukala diyala ubhakula o inzo yê kala kima kikôla phala Jihova, o mukunji wanda itonginina phala kumona se yafwama mba kana. Mukusuluka o mukunji wanda zwela se o inzo yate kikuxi. 15 Maji se yó wa bhakula o inzo yê umesena ku ikula, wanda bhana o futu yoxinde, wanda bandekesa-ku mbandu ya katanu, o inzo anga ikala dingi yê.
16 “‘Se diyala dibhakula mbandu ya dibhya dyê kwa Jihova, o futu ya dibhya anda isola mu kusokesa o jimbutu jabhingi phala ku dikuna: homele* imoxi ya jimbutu ja sevada, yanda ta makwinyi atanu a jixikulu ja phalata. 17 Se mwene ubhakula o dibhya dyê mu muvu wa Jubilewu, wanda bhana mwene o futu yoxinde. 18 Se mwene ubhakula o dibhya mu kubhita o Jubilewu, o mukunji wanda kondala o mivu ya kambe-ku kate ku Jubilewu ya muvu wa kayela-ku anga u mutangela se wanda futa kikuxi. Watokala ku musosolola ku futu yoxinde. 19 Maji se o yó wabhakula o dibhya umesena ku dikula, wanda bhana o futu yoxinde ni kubandekesa-ku mbandu ya katanu. Mwene wanda kala mwene ni dibhya dyê. 20 Se mwene-phe ukamba kukula o dibhya, o dibhya anga a disumba ku muthu wengi, kanda tena dingi ku dikula. 21 Ku muvu wa Jubilewu, o dibhya atokala ku dibhakula kwa Jihova kala kima kikôla. O dibhya dyanda kituka undundu wa akunji.
22 “‘Se diyala dibhakula kwa Jihova o dibhya dya sumbu, o dyene kidibhange mbandu ku undundu wê, 23 o mukunji wanda muxindila o futu yasoko ni mivu yakambe-ku kate kibhixila o muvu wa Jubilewu, mwene wanda bhana o futu yoxinde mu kizuwa kyenyokyo. Kima kikôla phala Jihova. 24 Mu muvu wa Jubilewu, o yó wasumbu o dibhya wanda divutula kwa yó wavu o dibhya.
25 “‘O futu yoso, atokala ku ixinda kala o xikulu ya kididi kikôla. O xikulu yatokala kukala ya makwinyi ayadi a jela.*
26 “‘Maji kikukale muthu ubhakula o an<u55A>a phande-kumbi a ibhaku, mukonda mu kudyanga ku ivwala, yatokala kyá kwa Jihova. Kikale ngombe, kikale mbudi, yatokala kyá kwa Jihova. 27 Se ikala o phande-kumbi ya kibhaku kyakasana, mwene wanda kikula ni kubhana o futu yoxinde. Watokala kubhana o futu yasoko ni kibhaku ni kubandekesa-ku mbandu ya katanu. Maji se o kibhaku kakikulu anda kisumbisa mu futu yoxinde.
28 “‘Maji se muthu ubhakula kima kwa Jihova ku ima yê yala-nayu, katena dingi ku isumbisa mba ku ikula, kikale muthu, kikale kibhaku, kikale dibhya dyala-nadyu. Yoso yobhakule ima ikôla kinene phala Jihova. 29 Ku mbandu yengi, o muthu a mu balakala ku mubwika katokala ku mukula. O muthu yú sé phata atokala ku mujibha.
30 “‘Mbandu yoso ya kakwinyi ya ixi, kikale o idima ya mabhya kikale o ibundu ya mixi, yatokala kwa Jihova. Kima kikôla phala Jihova. 31 Se diyala dimesena kukula kima ku mbandu yê ya kakwinyi, mwene watokala kubhana o futu yoxinde ni kubandekesa-ku mbandu ya katanu. 32 Mbandu yoso ya kakwinyi itunda ku jingombe, ku jimbudi mba ku jihombo, o kibhaku kya kakwinyi ku ibhaku yoso yanda bhita ku mbangala ya mubhidi, kyatokala kukituka kima kikôla phala Jihova. 33 Mwene katokala kutonginina o kibhaku se kyawabha mba kyayibha, katokala we kukibhinganesa. Maji se usota kukibhinganesa, kikale o kibhaku kya dyanga kikale o kibhaku kyabhinganesa, yoso yanda kituka ima ikôla. O kibhaku katokala ku kikula.’”
34 Yiyi yene o itumu yabhana Jihova kwa Mozé phala akwa Izalayele, ku mulundu wa Sinayi.
Mu Heba.: “an’â Izalayele.”
Mba, “ku anyakena; ku asangela.”
Mba, “o banya i kondoloka o an’â sonyi.”
Mba, “xongotesa.”
Mba, “banya i kondoloka o an’â sonyi.”
Mba, “uthôka wala ni banya.” Kifwa, uthôka wala ni banya ya jisata.
Mba, “tiliku; sevada.”
Mba, “fólonu; dijiku.”
Jimbolo jiji exile mujibhanga kala jibulaxa.
Mba, “idyanga o kubhya.”
Mba, “tiliku; sevada.”
Mba, “nyakena; sangela; myangena.”
Mba, “mbangu.”
Mu Heba.: “mbolo.” Kifwa, kyedile kala Nzambi wa mudya we ku sata ya paze.
Mu Heba.: “mbolo.” Kifwa, kyedile kala Nzambi wa mudya we ku sata ya paze.
Mba, “mbangu.”
Kifwa, uthôka wala ni banya ya jisata.
Nange kilombolola o tufunga mba o adyakimi exile mu kwendesa o mundu.
Mba, “ku anyakena.”
Mu Hebalayiku, o izwelu yiyi itena kulombolola twibamba twenda mu ibuka ibuka, tukala bhulu, ku musanza wa kalunga ni bhoxi.
Kiki nange kilombolola kwila, mwene kakumbidila o kima kyakanena.
O mbandu ya kakwinyi ya efa imoxi yasokele 2,2 a jilitulu. Tala o Kiba. B14.
Xikulu imoxi yasokele 11,4 a jigrama. Tala o Kiba. B14.
Xikulu imoxi yasokele 11,4 a jigrama. Tala o Kiba. B14.
Mba, “uthôka wala ni banya,” kifwa, uthôka wala ni banya ya jisata.
Mba, “tiliku; sevada.”
O mbandu ya kakwinyi ya efa imoxi yasokele 2,2 a jilitulu. Tala o Kiba. B14.
Mba, “ku ikunga.”
O akunji yâ, mayala.
Mba nange, “o muthu wabhakula o sata.”
O akunji yâ, mayala.
Mba, “fólonu; dijiku.”
Mba, “yobolodale.”
Mba, “ku anyakena.”
Mba, “kilumbe.”
Mba, “o banya i kondoloka o an’â sonyi.”
Mba, “nyakena; sangela.”
Mu Heba.: “kinda kya kubhakwila kyoso kyasola o akunji.”
Mu Heba.: “kwizalesa o maku menu.”
Mba, “tiliku; sevada.”
Kifwa, “kuxakuta dingi o kudya kwominye kyá.”
Kyama kyadifu ni dibhulu, kitunga mu ididi mwala matadi amakota.
Mba, “ibheletete.”
Mba, “ngongolo; njila yadikota.”
Mba, ”kisunzu.”
Njila ya menya, yadifwangana ni phato.
Mba, “disanga; imbya ya mavu.”
Mba, “fólonu.”
Mba, “kyoso muhatu kya sukula.”
Mu Hebalayiku, o kizwelu kyolungulule “dibhute” kikilombolola ngo uhaxi umoxi, maji kitena we kulombolola mauhaxi avulu a kikonda, a sambukila. Kyalungu we ni mauhaxi a dimwanga ku izwatu ni mu jinzo.
Mba, “lwa kayadi.”
Mba, “o uhaxi ki usambukila.”
Mba, “kitoto.”
Mu Heba.: “bhu xitu.”
Mba, “jinganzwanzwa; mwezu.”
Mba, “dijiji.”
Mba, “sangela; nyakena; myangena.”
Mbandu jitatu ja kakwinyi ka efa imoxi jasokele 6,6 a jilitulu. Tala o Kiba. B14.
Mba, “tiliku; sevada.”
Loke imoxi yasokele 0,31 a jilitulu. Tala o Kiba. B14.
Mbandu ya kakwinyi ka efa imoxi yasokele 2,2 a jilitulu. Tala o Kiba. B14.
Mba, “kukolola.”
Mba, “a ibeba ni betume.”
Mu Heba.: “xitu yê.”
Mba, “bangu.”
Mu Heba.: “ku xitu yê.”
Kifwa, “o mwiji wa Levi.”
Mba nange, kilombolola “kisutu kya hombo kijimbidila.”
Mba, “sangela; nyakena; myangena.”
Mba, “kujila.” O kizwelu kiki mu Hebalayiku, kilombolola maukexilu avulu a muthu kuditatesa, kala o kujejuwala ni ima yamukwa.
Mu Heba.: “a mwizalesa o lukwaku.”
Kifwa, anda mujibha.
Mba, “sangela; nyakena; myangena.”
Mu Heba.: “jihombo.”Nange kilombolola kima kyadifu ni jihombo, maji mu kidi madimonyo.
Kifwa, anda mujibha.
Mu Heba.: “xitu.”
Mba, “mu tomba.”
Mba, “ku alámba.”
Mu Heba.: “Xitu yoso.”
Mu Heba.: “a xitu yoso-yoso.”
Mu Heba.: “kuvungununa o thuxi,” mu velusu yiyi ni mu jivelusu jakayela.
Mu Heba.: “yéne o thuxi ya tat’enu.”
Mu Heba.: “kana kuvungununa o thuxi ya phang’ya tat’enu.”
Mba, “tiya yé.”
Mu Heba.: “yéne o thuxi ya phang’yé.”
Mba, “vizinyu yé; koleka yé.”
Kifwa, anda ku ajibha.
Mu Heba.: “kukala ni wôma.”
Mba, “ja utadi.”
Mu Heba.: “o manyinga.”
Mba nange, “kana kwimana sé kubhanga kima, se o mwenyu wa mukwenu wala mu kilwezu.”
Mu Heba.: “kalenu ni wôma.”
Mu Heba.: “kizongelu kyatenena kya efa ni kizongelu kyatenena kya hine. Tala o Kiba. B14.
Kifwa, “nganda mujibha.”
Mba, “ubhanga undumbu ni jinzambi jengi.”
Kifwa, “nganda mujibha.”
Mba, “dilôka.”
Mu Heba.: “o manyinga mê anda kala ku thandu dyê.”
Mu Heba.: “ulondekesa o thuxi ya tat’ê.”
Mu Heba.: “walondekesa o thuxi ya phang’yê ya muhatu.”
Mu Heba.: “walondekesa o thuxi ya sekul’wê.”
Mu Heba.: “walondekesa o thuxi ya phang’yê.”
Mba, “kudya,” kifwa o jisata.
Mba, “kinema.”
Mba, “kambuta; muthu wabutu kyavulu.”
Mba, “an’â yala.”
Kifwa, anda mujibha.
Kifwa, diyala katokalele ku mwiji wa Alá.
Kifwa, diyala katokalele ku mwiji wa Alá.
Mba, “ an’â yala.”
Mba, “kudya.”
Mba, “kubhana ngolokela.”
Mu Heba.: “bhukaxi ka mausuku ayadi.”
Mbandu jiyadi ja kakwinyi ka efa imoxi yasokele 4,4 a jilitulu. Tala o Kiba. B14.
Hine imoxi yasokele 3,67 a jilitulu. Tala o Kiba. B14.
Mba, “tiliku; sevada.”
Mbandu jiyadi ja kakwinyi ka efa imoxi yasokele 4,4 a jilitulu. Tala o Kiba. B14.
Mba, “ya dyanga o kubhya.”
Mba, “yó watate.”
Mba, “kujila.” O kizwelu kiki mu Hebalayiku, kilombolola maukexilu avulu a muthu kuditatesa, kala o kujejuwala ni ima yamukwa.
A ixana we fesa ya jibalaka.
Mbandu jiyadi ja kakwinyi ka efa imoxi jasokele 4,4 a jilutulu. Tala o Kiba. B14.
Kifwa, o dijina Jihova, kala kilondekesa o jivelusu 15 ni 16.
Mba, “suwilu.”
Mba, “kana kukingila kutambula avasu.”
Mba, “fikula.”
Mu Heba.: “wôma.”
Mu Heba.: “ngabulu o njungu yenu nga mibhangesa kubhetula o mítwe mu kwenda.”
Kifwa, ku dyulu kikweji noka mvula.
Kifwa, o ixi yeji kukuta mukonda dya kukamba o mvula.
Mu Heba.: “mbangala.” Nange kilombolola o jimbangala mwexile mu nyenga o jimbolo jobhange mu ukexilu wa nela.
Mba, “fólonu; dijiku.”
Mu Hebalayiku o kizwelu kiki, nange kyalungu ni kizwelu “matuji”, ene mukitumbula phala kusebhulula.
Xikulu imoxi yasokele 11,4 a jigrama. Tala o Kiba. B14.
Kifwa, wadyama wa muvulu.
Homele imoxi yasokele 220 a jilitulu. Tala o Kiba. B14.
Jela imoxi yasokele 0,57 a jigrama. Tala o Kiba. B14.