Mulangidi KIDIDI KYA KUBHAKA MADIVULU MU INTERNETE
Mulangidi
KIDIDI KYA KUBHAKA MADIVULU MU INTERNETE
Kimbundu
  • BIBIDYA
  • MADIVULU
  • YÔNGE
  • w21 Mbeji Ia Kamusasadi jimb. 29-31
  • 1921—Hama ya Mivu Kudima

O vidyu iwasolo seku luwa.

Tuloloke, kwamoneka kibhidi mu kujikula o vidyu.

  • 1921—Hama ya Mivu Kudima
  • O Mulangidi U Bhana Ngolokela ia Utuminu Ua Jihova (Phala ku di Longa)—2021
  • Tudyambu
  • Milongi Yadifu
  • ABOKI ASWINA
  • KUDILONGA O BIBIDYA UBHEKA NI KUMWIJI
  • DIVULU DYA UBHE!
  • O KIKALAKALU KYEJI KWIZA KUPHOLO
  • Kubhanga o Ima i Sangulukisa Jihova, Kubhekela Mabesá
    O Mulangidi U Bhana Ngolokela ia Utuminu Ua Jihova (Phala ku di Longa)—2017
  • 1922 Hama ya Mivu Kudima
    O Mulangidi U Bhana Ngolokela ia Utuminu Ua Jihova (Phala ku di Longa)—2022
  • Undundu ua Bhiti Kiá ku Sambuadi Dia Miji
    O Mulangidi ua ku di Longa—2015
  • 1923​—⁠Hama ya Mivu Kudima
    O Mulangidi U Bhana Ngolokela ia Utuminu Ua Jihova (Milongi Phala Kudilonga)—2023
O Mulangidi U Bhana Ngolokela ia Utuminu Ua Jihova (Phala ku di Longa)—2021
w21 Mbeji Ia Kamusasadi jimb. 29-31

1921—Hama ya Mivu Kudima

O MULANGIDI wa 1, wa mbeji ya Katanu wa muvu wa 1921 wabhangele o kibhwidisu kiki ku adilongi a Bibidya, “kikalakalu kyebhi kitutena kukingila kubhanga mumuvu yú?” Mukutambwijila o Mulangidi watumbula o divulu dya Izaya 61:1, 2, yalembalesa o kikalakalu kyâ kyakuboka. O divulu didi dyamba: “Ngana wa ng’undu kutudila jingadyama njimbu yambote . . . , ni kukola o muvu wa Ngana wa kubhanduluka, ni kizuwa kya phonzo itunda kwa Nzambi yetu.”

ABOKI ASWINA

Phala kubhanga o kikalakalu kyâ kyakuboka, o adilongi a Bibidya abhingile kuswina. Mukonda ene eji boka o “njimbu ya mbote” kujingadyama, ni kuboka we o “kizuwa kya phonzo” ku athu aphulu.

Phange J. H. Hoskin, watungile ku ixi ya Canadá, wabokele se woma sumbala ni izukutisu. Kumuvu wa 1921, mwene wadisangele ni mukunji watokalele mungeleja ya Metodista. Phange Hoskin wamateka kuzwelane kiki: “Etu tutena kudizwelesa kyambote yalungu ni Bibidya, sumbala sayi ima kitwanda kala ni ibanzelu imoxi, ne kiki tutena kudizwelesa kyambote ni kutululuka kwoso.” Maji kiki kikyene kyabhiti. Phange Hoskin wajimbulula yabhiti, wixi: “Twazwela ngó mutwithangana twofele, kyoso [o mukunji] kyajika o dibhitu ni nguzu, kate ngafikile kuma o vidulu yadibhitu yejibudika.”

O mukunji wambe: “Mukonda dyahi kyuyi muzwela ni yó ki Jikidistá?” Phange Hoskin kazwele kima, maji kyoso kyakexile muyekyá waxinganeka kumuxima wê, ‘eye mwene hanji ki u Kidistá!’

Mukizuwa kyakayela, kyoso o mukunji kyakexile mulonga mu ngeleja yê, mwene wazwela ima yayibha yamakutu yalungu ni phange Hoskin. Phange Hoskin walembalala yabhitile wixi: “O mukunji wangeleja, watangela o athu kwila, eme ngexile o muthu wabetakota mukutanga o makutu wexile mumbanza ni kwila atokalele kungijibha.” Maji kiki ki kyamufidisa, mwene wasuluka ni kuboka ni kuzwela ni athu avulu. Mwene wambe: “Eme ngawabhela kyavulu o kithangana kingaboko mumbanza yenyóyo. Sayi yá ambe kwila, ‘eme ngejiya kwila eye wamubhanga o kikalakalu kya Nzambi!’ Ene angibhana ima ingabhindamene.”

KUDILONGA O BIBIDYA UBHEKA NI KUMWIJI

Phala kukwatekesa o athu kutendela o Bibidya, o Adilongi a Bibidya exile muta ibhwidisu ni itambwijilu ya Bibidya mukadivulu (A Idade de Ouro)a lelu akexana Despertai! Kwexile we ibhwidisu phala o minzangala, o jitata exile mudilonga o ibhwidisu yiyi ni twana twâ. O jitata “exile mubhanga o ibhwidisu yiyi kutwana twâ ni ku akwatekesa kusanga o itambwijilu mu Bibidya.” Sayi ibhwidisu kala “Madivulu akuxi ala mu Bibidya?,” yexile mulonga ima yabhebhuluka. O ibhwidisu yamukwa kala “O kwila o Jikidistá jakidi atena ku azukutisa mumaukexilu kadifu?,” yexile mupelepalala o minzangala phala kukala aboki aswina.

Kwexile we ibhwidisu ni itambwijilu ya Bibidya phala yó ejidile kyá kyambote o Bibidya. O itambwijilu yexile mumoneka muvulume yadyanga ya divulu Estudos das Escrituras. Athu avulu adilongele o kidi bhukaxi ka ibhwidisu yiyi. Maji mukubhita kithangana abhana o ngolokela ya kwila o ibhwidisu yiyi kiyejimoneka dingi mumadivulu metu. Mukonda dyahi o ima yalunguluka ni lusolo?

DIVULU DYA UBHE!

O divulu A Harpa de Deus

Kalatá kalondekesa o mafwe mba ididi yatokala o kutanga

Kalatá mwala o ibhwidisu

O jiphange exile mukwendesa o kilunga atendela kwila, o athu abhingile kudilonga o Bibidya dyambu ni dyambu. Kyenyikiphe, mu mbeji ya Kamoxi ka 1921 abhange o divulu A Harpa de Deus. O athu atambula o divulu didi, axikina wa kudilongadyu ubheka. O kudilonga o divulu didi kwakwatekesa o athu kutendela kwila, “Nzambi wamesena kubhana o mwenyu wakalelaku ku athu.” Kyebhi o athu kyexile mudilonga o divulu didi?

Kyoso o muthu kyatambula o divulu, exile mumubhana we kakalatá kamulondekesa o mafwe mba ididi yatokalele o kutanga. Mukubhita semana, exile kumubhana kakalatá kengi, mwexile o ibhwidisu yalungu ni maka atangele kyá. Kudisukilu, mu kakalatá kaka mwexile mumoneka o mafwe mba ididi yeji tanga musemana yakayela.

Mu 12 kya jisemana, o muthu wamudilonga o Bibidya, wexile mutambula kalatá ka ubhe musemana joso ku kilunga kyazukamene dingi ni inzo yê. Muveji javulu akexile mutumikisa o jikalatá jiji, exile yó akukile kyá mba katenene kuya muboka nzo ni inzo. Mukifika, phange Anna K. Gardner, ku Millvale, Pennsylvania, U.S.A., walembalala yexile mubhita: “Kyoso kyabhange o divulu A Harpa de Deus, phangyami Thayle, wexile ni kikalakalu kyavulu phala kubhanga mukutumikisa o jikalatá ja ibhwidisu musemana joso.” Kyoso o muthu kyexile muzubha kudilonga o divulu, exile kumukunda kumuboki wa kilunga phala kumukwatekesa kwijiya dingi ima yavulu yalungu ni Bibidya.

Phange Thayle Gardner waxikama kukyalu kyê kyamalola

O KIKALAKALU KYEJI KWIZA KUPHOLO

Kudisukilu dya muvu yú, phange J. F. Rutherford wa tumikisa mukanda ku ilunga yoso. Mwene wambe kwila, “o njimbu ya Utuminu a iboko dingi kyavulu kumuvu yú o mivu kudima ndenge.” Mukutala kupholo mwene wabandekesa: “Kwabhingi hanji kubhanga kikalakalu kyavulu. Swinisa akwenu phala kudibunda we netu mukikalakalu kiki kyakatunda.” Yoso ilondekesa kwila o Adilongi a Bibidya abhangele mwene yoso ya atangela. Mumuvu wa 1922 ene abokele ni kuswina kwoso yalungu ni njimbu ya Utuminu mu ukexilu wabeta dingi kota.

Makamba Aswina

O Adilongi a Bibidya exile mudilondekesa henda mukudikwatekesa mudya. Ene exile makamba aswina a “di monekena mu jiphaxi,” kala kilondekesa o musoso utwandamona.—Jisa. 17:17.

Mukizuwa kya 31 kya Tersa, mumbeji ya Kasambwadi ka 1921, kwamateka Kavwanza mu mbanza ya Tulsa ku Oklahoma, U.S.A., kyoso kyakase o diyala wexile mumbundu amutatela kwila wanyana ima yatokalele ku muhatu wexile mundele. Kyoso o kibuka kya mayala exile mindele atenesele 1.000 adikwata ni kibuka kyofele kya mayala exile ambundu, kikubhiti kithangana o kavwanza kenyaka kadimwange mumbanza yoso ya Greenwood, abambula thubhya ku 1.400 ja jinzo ni maloja ndenge. O jinguvulu ambele kwila kwafwile 36, maji yoso ilondekesa kwila o athu afu atena kusoka hama jitatu.

Phange Richard J. Hill, wexile Adilongi a Bibidya wexile mumbundu watungile mumbanza ya Greenwood, wajimbulula yabhitile, wixi: “Mu usuku wabhiti o kavwanza kenyóko etu twexile ni kyônge kyetu mukilunga. Kyoso kyabhu o kyônge etu twevu o athu amudiloza mu kaxi kambanza ya Tulsa. Kitwayi muzeka twakexile hanji mukwivwa o athu amudiloza.” Kikwaki kya Kwarta mu kizuwa kya 1 mumbeji ya Kanake o kavwanza kadibandekesa dingi. “Sayi athu atwambela kwila se etu twamesenene kudilanga mu ita yiyi twabhingile kulengela mu Inzo ya jinguvulu mwexile mulanga o athu ambanza.” Kyenyikiphe phange Hill ni twana twê tutanu alengela kwenyóko. Kwenyóko asangeku 3.000 a mayala ni ahatu a ambundu exile mwalanga kwala o Masoladi Ajinguvulu a exanene phala kuzubha o kavwanza.

Mukithangana kyenyóko phange Arthur Claus, wexile mundele, wabhange kima kyabhingile kuswina. Mwene wambe: “Kyoso kingevwile kwila o athu exile munyana ni kuta tuya ku jinzo mumbanza ya Greenwood, eme ngasolo kuya mutala kyebhi kyexile kambadyami dyakazola, phange Hill.”

Phange Arthur Claus wakwatekesa 14 kya anajindenge kwjiya dingi yalungu ni Bibidya bhukaxi kadivulu A Harpa de Deus

Kyoso kyabhixila kudibhata dya phange Hill, phange Arthur wasangeko vizinyu ya phange Hill wakwata o uta. O vizinyu, wexile we dikamba dya Phange Hill, kyenyiki waxinganeka kwila phange Arthur wexile we bhukaxi ka yó exile mubhanga o kavwanza. Kyenyiki wamwibhwidisa: “Weza mubhangahi bhabha?”

Phange Arthur wambe: “Se kingitwambwijile mu ukexilu umusangulukisile mwene weji ngiloza mwene.” Ngamutambwijila kwila “ngexile we ngidikamba dya Phange Hill ni kwila, ngene mukwiza kyá muveji javulu kubhata dyê.” Phange Arthur ni vizinyu alangidila o dibhata dya phange Hill phala kadite tubhya ku akwa kavwanza.

Kikubhiti ithangana yavulu, phange Arthur weza mukwijiya kwila o Phange Hill ni mwiji wê exile mu Inzo ya Jinguvulu mwexile mulangidila o athu. Phange Arthur amutangela kwila phala kukatula o muthu, o mumbundu mu inzo ya jinguvulu o kabhitangu kamasoladi watokalele kusoneka mumukanda. Kyabhonzele kyavulu kuzwela ni kabhitangu kamasoladi; phange Arthur ujimbulula: “Kyoso kingamutangela kwila ngamesenene kukatula mwiji mu inzo ya jinguvulu, o kabhitangu kasoladi wangibhwidisa: ‘Eye wandatena kudikila o ibhindamu ya mwiji yú?’ Eme ngatambwijila, xé, ngandatena.”

Phange Arthur wabhixila bhukididi kya Jinguvulu, bhwamulanga o ambundu ni mukanda wamubhana o kabhitangu kamasoladi bhumaku. Mwene wabhana o mukanda kudisoladi dyexile mulangidila o inzo, o disoladi dya dikola: “O kabhitangu ka masoladi mwéne mwene wadisinala o mukanda yú! Wejiya kwila eye o muthu wadyanga wamutena kukatula o muthu bhabha?” Kikubhiti ithangana yavulu phange Arthur ni disoladi dyakexile mulangidila o kididi asange Phange Hill ni mwiji wê bhukaxi ka athu avulu; enyoso abokona mu dikalu dya phange Arthur ya wa ambata kubhata dyê.

“Séku muthu wabetakota bhukaxi ka mundu wa Nzambi”

Phange Arthur wabhange yoso phala kulanga Phange Hill ni mwiji wê. Mukumona o kuswina ni henda yalondekesa phange Arthur enyoso adiwana. Phange Arthur wambe: “O vizinyu wangikwatekesa kulangidila o dibhata dya phange Hill kindala wamuxila dingi o Jimbangi ja Jihova mukulu ndenge. Kyenyiki athu avulu amateka kumesena kwijiya dingi yalungu ni Kidi kya Bibidya mukonda dya kumona kwila o mundu wa Nzambi, kiwadiwanuna mukonda dya kikonda, séku muthu wabetakota bhukaxi ka mundu wa Nzambi.”

a Mu muvu wa 1937, o kadivulu The Golden Age akabhana o dijina dya Consolation (muphutu, Consolação, 1938), o mu muvu wa 1946 akaluku Awake! (muphutu, Despertai!, 1947).

    Madivulu Muoso Kimbundu (2008-2025)
    Kutunda
    Kubokona
    • Kimbundu
    • Kuwanena akwenu
    • Yakuwabhela
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ijila
    • Kikutu Kyetu
    • Definições de privacidade
    • JW.ORG
    • Kubokona
    Kuwanena akwenu