MILONGI YA 30
Bhixidisa o Milongi ku Mixima ya Athu ka Tokala mu Jingeleja
‘Ngi kituka yoso kwa ene oso, phala mu ndunge joso, ngi tene kubhulula-ku amoxi-mu.’—1 KOL. 9:22.
MWIMBU 82 ‘O Mukengeji Wenu, u Mwikine’
ITWANDADILONGAa
1. Ima yebhi ya lunguluka mu izuwa ya lelu?
MU MAZUNDA a mivu, athu avulu a tokalele mu jingeleja. Maji mu izuwa ya lelu, ima ya lunguluka. O athu amba kwila kala ni jingeleja, a mu dibandekesa. Mu kidi, sayi jixi, o athu a kambe o jingeleja, ene dingi a beta-o-kota.b—Mat. 24:12.
2. Mukonda dyahi o athu lelu ka wabhela dingi kuya mu jingeleja?
2 Mukonda dyahi o athu amba kwila ka tokala mu jingeleja, a mu dibandekesa kyavulu?c Amoxi a tena kulanduka ni jimbote ja mundu yú mba o ibhidi ya mwenyu. (Luka 8:14) Amukwá a tokalele mu jingeleja, lelu a kituka athu a dituna Nzambi. Amoxi a xikina mwene kwila, sayi-ku Nzambi. Maji amba kwila o jingeleja kima kyokulu, ki twa tokala ku ji suwa dingi ni kwila yene ki i lungu ni unjimu wa jingijiye ni athu a xinganeka kyambote. Ene a tena ku kayela o makamba, alongexi ni athu amukwá amba kwila, o mwenyu wa monek’e ngó. Maji ene ka wabhela kwívwa ixinganeku ya lungu ni kuxikina kwa Nzambi. Amukwá a futuluka ni atwameni a jingeleja a wabhela kyavulu o kitadi ni kutena. Sayi jixi, o jinguvulu a fidisa o athu kubheza Nzambi mu ukexilu wa mesena.
3. Dyebhi o disukilu dya milongi yiyi?
3 Jezú wa tu tendelesa, wixi: “ndenu, mwa ka longe jixibulu ku akwa jixi joso.” (Mat. 28:19) O athu a kambe o jingeleja a bhingi kuzola Nzambi ni kukituka maxibulu a Kidistu. Kyebhi ki tu tena ku a kwatekesa? Twa tokala ku ta mu kilunji kyetu kwila, o ukexilu wa sase o muthu, u tena kufunyisa o ukexilu wa-nda tambulula o njimbu i twa tudila. Mu kifika, o muthu wa kudila ku Europa, ka-nda tambwijila mu ukexilu umoxi ni yó wa kudila ku Asia. Mukonda dyahi? Mukonda ku Europa, avulu evu kya o milongi ya Bibidya, a xikina we kwila, sayi-ku Nzambi wa bhange o ima yoso. Maji ku mbandu ya Asia, avulu ejiya twima twofele mba k’ejiya kima kya lungu ni Bibidya. Avulu ka xikina kwila sayi-ku Mubhangi wa ima yoso. O disukilu dya milongi yiyi, o ku tu kwatekesa kutula o njimbu yambote ku athu oso, sé kuxinganeka mu ididi mwa a vwalela mba mu milongi ya xikina.
KALA NI KIXINGANEKU KYAMBOTE
4. Mukonda dyahi tu tena kudyelela kwila o athu a-nda xikina?
4 Kana kuxinganeka kwila ene ka-nda xikina. Mu mivu yoso, avulu katokala mu jingeleja ene mu kituka Jimbangi ja Jihova. Avulu mudya akexile kya ni wendelu wambote, ene a divuwa kyayibha mukonda dya makutu mba umbombo kumbodi wa mono mu jingeleja. Amukwá akexile ni wendelu wayibha. Kyenyiki, a bhingile kubwazeka o idifwa yâ. Ni kikwatekesu kya Jihova tu tena kudyelela kwila twa-nda sanga yó “a fwamena o mwenyu ki wabhwa.”—Ika. 13:48; 1 Tim. 2:3, 4.
Bokela mu mawukexilu a vulu kyoso ki u bhana umbangi kwa yó ka xikina mu Bibidya (Tala o kaxi 5-6)d
5. Mu veji javulu ihi i bhangesa athu kuxikina o njimbu yetu?
5 Kala u muthu wambote, zwela ni masunga. Athu avulu a xikina o njimbu yetu. Kiki ki bhiti mukonda dya ima i tu zwela kana, maji mukonda dya ukexilu wetu wa kuzwela. Ene a wabhela kyavulu kyoso ki twa talatala kyambote, ki tu zwela ni masunga ni kulondekesa kwila twa mu kwa tendela. Ki twa tokala kwa jijila kwívwa o kixinganeku kyetu. Mu veji dya kiki, etu tu sota kutendela se mukonda dyahi ene a xinganeka kiki ya lungu ni jingeleja. Mu kifika, sayi yâ ka wabhela kuzwela maka a lungu ni jingeleja ni muthu woso-woso. Amukwá a xinganeka kwila, kifwa kya bolo kwibhwidisa o muthu, se ihi ya banza ya lungu ni Nzambi. Amukwá a kala ni jisonyi ja kwa mona kutanga o Bibidya, kotelele ni Jimbangi ja Jihova. Kabasa o ima ya mu dibhana na-yu, twa bhingi kuxila o ixinganeku yâ.—2 Tim. 2:24.
6. Kyebhi poxolo Phawulu kya lungulula o ukexilu wê wa kuboka, ni kyebhi ki tu tena ku mu kayela?
6 Ihi i tu tena kubhanga se tu sanga muthu u divwa kyayibha kyoso ki tu tumbula o izwelu “Bibidya,” “mubhangi,” “Nzambi,” mba “jingeleja”? Tu tena kukayela o phangu ya poxolo Phawulu, mu kulungulula o ukexilu wa kutudila o njimbu ku athu. Kyoso kya zwela ni Jijudé, mwene wa zwela bhu kaxi ka Bibidya. Maji kyoso mwene kya zwela ni jifilozofu akwá Ngelexa ku Areópago, mwene wa tumbula o Bibidya ni masunga. (Ika. 17:2, 3, 22-31) Kyebhi ki tu tena kukayela o phangu ya poxolo Phawulu? Se u sanga athu ka xikina mu Bibidya, wa tokala ku i tumbula ni masunga. Se u mona kwila muthu wala ni jisonyi ja kutanga o Bibidya n’eye, u tena ku mu londekesa-yu mu mutelembe wa kafwetele. Mu kiki, ka-nda mu mona.
7. Kala ki londekesa o mukanda wa 1 Kolindu 9:20-23, ihi i tu tena kubhanga phala kukayela o phangu ya Phawulu?
7 Sota kutendela o athu ni kwívwa o ima ya zwela. Twa tokala kusota kuxinganeka se mukonda dyahi o athu u tu sanga a xinganeka kiki. (Jisa. 20:5) Xinganeka dingi mu phangu ya Phawulu. Mwene wa kudila bhu kaxi ka Jijudé. Sé phata, mwene wa bhingile kusokesa o ukexilu wê wa kubokela o athu Kexile Jijudé, mukonda ene kejidile ima yavulu ya lungu ni Jihova ni Mikanda Ikôla. Tu tena kuzwela ni jiphange ala kyá ni uhete, phala ku tu kwatekesa kutendela o athu mu mbambe yetu.—Tanga 1 Kolindu 9:20-23.
8. Kyebhi ki tu tena kumateka kuzwela ni athu ya lungu ni Bibidya?
8 O kima ki twa mesena, o kusanga “woso mukwa ujitu.” (Mat. 10:11) Phala kubhanga kiki, twa tokala kwehela o athu kuzwela o ixinganeku yâ, ni kwa evwa kyambote. Sayi phange ku Inglaterra, wibhwidisa o athu phala kwijiya o ixinganeku yâ mu maka a lungu ni kuzediwa mu ukaza, kusasa o twana, ni kyebhi kya di bhana ni kukamba o kuyuka. Kyoso kyévwa o itambwijilu yâ, mwene wamba: “Tu tale ngó o kitendelesu kiki kyósoneke 2.000 ja mivu kudima.” Mu kusuluka, sé kutumbula o kizwelu “Bibidya,” mwene u mu londekesa jivelusu mu mutelembe wê.
BHIXIDISA O MILONGI KU MIXIMA YA ATHU
9. Kyebhi ki tu tena kukwatekesa o athu ka wabhela kuzwela ya lungu ni Nzambi?
9 Tu tena ku bhixidisa o milongi ku mixima ya athu ka wabhela kuzwela ya lungu ni Nzambi mu kuzwela na-u maka a lungu ni ene. Mu kifika, athu avulu a diwana ni ibhangelu yala mu ixi ni ku dyulu. Tu tena kuzwela kiki: “Nange wene mu mona kwila, kyoso jingijiye kya bhanga kima, ene a kayela o ibhangelu mba kima kyene kyá mu ixi mba ku dyulu. Mu kifika, o athu a bhanga o jimikrofone a kayela o ukexilu wa dítwi. O athu a bhanga o jikamera a kayela o ukexilu wa dyesu. Ihi i u banza kyoso ki u mona o ibhangelu ku dyulu ni mu ixi? O kwila ya moneké ngó, sayi muthu wa i bhange, inga kima kyéngi?” Ivwa kyambote o ima ya-nda zwela. Tu tena kuzwela dingi kiki: “Kyoso jingijiye kya kayela o ukexilu wa matwí ni mesu, tu tena ku dibhwidisa: Ene a mu kayela o unjimu wa nanyi? Sayi kima kya soneka ngimbidi yokulu, ya ngi wabhela kyavulu: ‘Wa bhanga o dítwi, kífwa u kamba kwívwa? Yó wa yudika o dyesu, mbé u kamba kumona? . . . Mwene mwene u longa o muthu kilunji, kífwa u lémbwa o kwijiya?’ Sayi jingijiye a xikina mu izwelu yiyi, a xikina we kwila, sayi muthu wa bhange o ima.” (Jisá. 94:9, 10) Mu kusuluka tu tena kubokona mu site jw.org® mu mbandu “Entrevistas e Casos Reais” ni ku mu londekesa jividyu “A Origem da Vida: Teorias e Fatos.” (Bweta mu mbandu PUBLICAÇÕES > VÍDEOS.) Mba tu tena ku a bhana o kadivulu, A Vida—Teve um Criador? mba, A Origem da Vida—Cinco Perguntas que Merecem Resposta.
10. Kyebhi ki tu tena ku di kunda ni athu ka wabhela kuzwela ya lungu ni Nzambi?
10 Athu avulu a mesena kukala ni mwenyu wambote ku hádya. Maji avulu mudya ala ni wôma mukonda a banza kwila, o ixi a-nda i bwika, ki kwa-nda kala muthu. Sayi kafunga ka ilunga ku ixi ya Noruega, wambe kwila, o athu ka wabhela kuzwela ya lungu ni Nzambi, mu veji javulu a wabhela kuzwela ya lungu ni ima i bhita ku mundu. Kyoso kya menekena o athu, mwene u zwela: “Ihi i u banza ya lungu ni kuzediwa ku hádya? O kwila twa tokala kudyelela mu jinguvulu ni jingijiye, mba mu kima kyengi?” Mwene wívwa kyambote o muthu, mu kusuluka, u tanga-nê velusu ya lungu ni hádya. Sayi athu a wabhela o ikanenu ya Bibidya ya lungu ni kunangenena kwa ixi, ni kwila, o athu ambote a-nda kala ni mwenyu wa kalela-ku.—Jisá. 37:29; Ndo. 1:4.
11. Mukonda dyahi twa bhingi kusota mawukexilu avulu a kuboka? Kyebhi ki tu tena ku kayela o phangu ya poxolo Phawulu, kala kya ki soneka mu mukanda wa Loma 1:14-16?
11 Kima kyambote kubokela o athu u twene mu sanga mu mawukexilu avulu. Mukonda dyahi? Mukonda athu ka difu. Sayi ima ya wabhela muthu o mukwa nange ka-nda wabhela kwívwa. Sayi yá wabhela kuzwela maka alungu ni Nzambi mba Bibidya, amukwá a wabhela kuzwela maka engi. Mu ithangana yoso i tu kala na-yu ya kuzwela ni athu oso a ujitu, twa tokala kuzwela nawu. (Tanga Loma 1:14-16.) Mu kidi, twa tokala kwijiya kwila Jihova mwene ngó u bhangesa o njimbu kukula mu muxima wa yó a zolo o ima yambote.—1 Kol. 3:6, 7.
KYEBHI KI TU TENA KULONGA O KIDI KU ATHU A TOKALA KU JIXI JA ASIA?
Aboki avulu a Utuminu, a suwa o mbote ya akwá mu kubokela o njimbu yambote kwa yó a tokala ku jixi mwa fidisa kubheza Nzambi, ni mu ku tangela o unjimu ni itumu i tu sanga mu Bibidya (Tala o milongi ya 30, kaxi ka 12-13)
12. Ihi i tu tena kubhanga phala kusanga o athu a tokala ku jixi ja Asia, ka xikina kwila, kwene Mubhangi?
12 Ku mundu woso, aboki avulu ene mu disanga ni athu a tundu kumbandu ya Asia. Amukwá a tundu mu jixi mwa fidisa kubheza Nzambi. Mu jixi javulu ku Asia, ndumba ya athu a xinganeka kwila, ki kwene Mubhangi wa ima yoso. Sayi ya a mesena kwijiya dingi, a xikina kudilonga o Bibidya. Maji amukwá ka wabhela kudilonga ima ya ubhe. Kyebhi ki tu tena kubokela o athu yá? Sayi jiphange ala ni uhete wa kuboka, a di tunda kyambote mu kumateka kuzwela maka engi, kusuwa o muthu, se ki bhana, ni ku mu tangela o musoso we u londekesa kyebhi o itumu ya Bibidya ya mu kwatekesa kukala ni kisangusangu ku mwenyu wê.
13. Kima kyahi kibhangesa athu avulu kumesena kudilonga o Bibidya? (Tala o foto ya kapa.)
13 O kibhangesa athu avulu kudilonga o Bibidya o itumu ni unjimu wambote u tu sanga-mu. (Ndo. 7:12) Phange ya muhatu ku mbanza ya Nova York, wene mu zwela ni athu a zwela o dimi dya Chinês-Mandarin, wambe: “Ngi bhanga yoso phala kusuwa ni kwívwa o athu. Se ngi mona kwila a bhixila kindala, nga ebhudisa: ‘Wa mu mona kyebhi o ima mu ixi yiyi? Wa sange kya salu? O jivizinyu jê ja mu ku talatala kyambote?’” Sayi ithangana, o ibhwidisu yiyi, i ngi kwatekesa kumateka ku a longa o Bibidya. Se ki bhana, o phange u bhanga dingi o kibhwidisu kiki: “Mudyé ihi i tu kwatekesa ku dibhana kyambote ni athu? Tala ngó o sabhu yiyi mu Bibidya? Yene yamba: ‘Mvunda bhu yandekela, mukwa ni kubula mumba wa menya; tula-phe o ku di xokwesa ni mukwenu, kyoswiki mvunda kiluwa ibambuka.’ Mudyé o kwila o kitendelesu kiki ki tena ku tu kwatekesa kudibhana kyambote ni akwetu?” (Jisa. 17:14) Kuzwela mu ukexilu yú ku tu kwatekesa kusanga o athu a-nda mesena ku tu tambulula dingi ku mabhata mâ.
14. Kyebhi o phange kumbandu ya Aziya, kyene mu kwatekesa athu kala ni kixikanu kwa Nzambi?
14 Abha o athu yó kala ni kixikanu kwa Nzambi? Sayi phange ku jixi ja makanga, kumbandu ya Aziya, wala ni uhete wa kubokela athu a kambe jingeleja, wa jimbulula wixi: “Kyoso o athu kyamba kwila, ‘Eme ki ngi xikina kwa Nzambi,’ a mesena kuzwela kwila, ka xikina o ukexilu wa athu wa kubheza o jinzambi. Kyenyiki, eme ngi xikina mu izwelu yê, nga-mba kwila, o jinzambi jene mu bheza o athu, éne mwene a ji bhange, ki jinzambi ja kidi, kana. Mu veji javulu ngi tanga Jelemiya 16:20: ‘Mbé o muthu u di yudikila mwene o jinzambi jê, o jene sumbala ki jinzambi?’ Mu kusuluka ngi mu ibhwidisa: ‘Kyebhi ki tu tena kwijiya o Nzambi ya kidi ni jinzambi ja bhange o athu?’ Ngivwa kyambote o kitambwijilu kyê, mu kusuluka, ngi tanga Izaya 41:23: ‘Tu kundidyenu ima ya xikamena hanji kwiza-ku, nda twijiye kwila, mu jinzambi mwene.’ Mu kusuluka ngi londekesa kikanenu kya Jihova kya dikumbidila kyá.”
15. Ihi i tu tena kudilonga ni musoso wa phange kumbandu ya Aziya?
15 Sayi phange ku kumbandu ya Aziya wa tu tangela kyebhi kyene mu bhanga phala ku kunda dingi o athu. Mwene wamba: “Nga londekesa ifika ilondekesa o unjimu u tu sanga mu Bibidya, ikanenu ya Bibidya ya dikumbidila kyá, ni ijila i langa o ima mu ngongo. Mu kusuluka nga tangela kwila, yoso yiyi ilondekesa kuma, sayi-ku muthu wa mwenyu, wejiya yoso, Mubhangi wa ima yoso. Kyoso muthu kya mateka kuxikina kwila sayi-ku Nzambi, ngi mu londekesa ihi izwela o Bibidya ya lungu ni Jihova.”
16. Kala kilondekesa Jihebelewu 11:6, mukonda dyahi o athu u tu longa abhingi kukala ni kixikanu kwa Nzambi ni mu Bibidya ni kyebhi ki twa kwatekesa kubhanga kiki?
16 Kyoso o muthu wa kambe o ngeleja kya xikina kudilonga o Bibidya, twa tokala hanji ku suluka ni ku mu kwatekesa kukolesa o kixikanu kyê kwa Nzambi. (Tanga Jihebelewu 11:6.) Twa tokala kukolesa we o kixikanu kyâ mu Bibidya. Phala kubhanga kiki, nange kwa-nda bhinga kubhitulula o milongi mu veji javulu. Izuwa i tu mu longa, twa tokala ku mu londekesa ima i mu xikinisa kwila o Bibidya éne mwene o Mak’â Nzambi. Kiki nange kubhinga kuzwela bhofele ya lungu ni ikanenu ya Bibidya ya dikumbidila kyá, kyebhi o Bibidya i jimbulula kyambote o milongi ya jingijiye ni misoso ya bhiti m’ukulu, ni kyebhi yene i tu kwatekesa mu kizuwa ni kizuwa.
17. Kyebhi kya-nda divwa o athu se tu a londekesa henda?
17 Se tu zola o athu, twa-nda ku a kwatekesa kukituka maxibulu a Kidistu, kikale se ala ni ngeleja mba kana. (1 Kol. 13:1) Kyoso ki tuya ni ku a longa, o disukilu dyetu o kwa londekesa kwila Nzambi wa tu zolo, wa mesena kwila tu mu zola we. Mivu yoso, mazunda athu ene mu a batizala, mukonda a dilongo kuzola Nzambi. Kyenyiki-phe, dyelela kwila éne a-nda xikina, londekesa henda ni kusuwa o athu oso. Ivwa o itambwijilu yâ ni mwanyu. Sota kutendela mukonda dyahi a divwa kiki. Bhu kaxi ka phangu yé, wa tokala ku a longa phala n’a kituka maxibulu a Kidistu.
MWIMBU 76 Kyebhi ki u Divwa?
a Mu izuwa ya lelu, tu sanga dingi athu a kambe o jingeleja, m’ukulu ndenge. O milongi yiyi ya-nda zwela kyebhi ki tu tena kulonga o kidi kya Bibidya ku athu yá. Ya-nda zwela we kyebhi ki tu tena ku a kwatekesa kudyelela mu Bibidya ni kuxikana kwa Jihova Nzambi.
b Sayi itokwesu ya londekesa kwila o jixi jyenyiji: Albânia, Austrália, Áustria, Azerbaijão, Canadá, China, República Tcheca, Dinamarca, França, Alemanha, Hong Kong, Irlanda, Israel, Japão, Coreia do Sul, Holanda, Noruega, Espanha, Suécia, Suíça, Reino Unido, ni Vietnã.
c IZWELU YO JIMBULULE: Mu milongi yiyi, o izwelu athu ka tokala mu jingeleja, ilombolola we athu ka xikina kwila kwene Nzambi.
d KILOMBOLWELU KYA FOTO: Phange wa mu bhana umbangi ku koleka yê kusalu. Kupholo, o koleka wa jikula o sayte yetu jw.org.