“O Ita Yangene ya Jihova”

O madimanda amateka ku disukilu dya mivu ya 1990 kyoso o unguvulu wa França wambe o filiyale yetu mu ixi ya França kwila yatokalele kufuta madijimu mukonda dya kitadi kya sangele o jiphange mu kaxi ka muvu wa 1993 ni 1996. Twalengela ku jinzo ja kufundisa o madimanda mu ixi ya França maji twa lembwa. Kyoso kyatubelesa mu inzo ya kufundisa o madimanda, o unguvulu watambula o kitadi kyoso kya filiyale kyakexile mu banku kyatenesene 5.751.314.100 ajikwanza. Bhenyobho phala tutene kutambula o kitadi kyetu, twabhingile kulengela ku Inzo ya Dikota ya Kufundisa Madimanda mu kibatu kya Europa. Maji ande dya kwambata ku o dimanda dyodyo, o afundixi a Inzo ya Dikota ya Kufundisa Madimanda mu kibatu kya Europa, abhingi kwila etu kumoxi ni azokedi a unguvulu wa França tudyongeka hanji ni akunji a Inzo ya Kufundisa phala kumona se tutena kubatula o maka mudyetu ande dya kuya nawu ku Inzo ya Kufundisa.

Twejidile kwila o mukunji wa Inzo ya Kufundisa weji tubhinga phala tufute kambandu ku nguvulu ya França. Maji etu twamono kwila ne mwene se twafutile kakondo kamoxi, kyeji lombolola kwila kitwamu belesela o itumu ya Bibidya. O jiphange jetu abhanene o kitadi kyokyo phala kukwatekesa o ikalakalu ya Utuminu, mu kyenyiki o kitadi ki kyatokalele ku jinguvulu kana. (Mat. 22:21) Maji twaxikina kudyongeka ni ene phala kulondekesa kwila twamuxila o ijila ya Inzo ya Kufundisa.

Twadyongeka mu dixilu dya fwama kyavulu moxi a Inzo ya Kufundisa. O kyonge kikyamatekene kyambote kana. Kyoso kyamateka o kuzwela, o mukunji wa Inzo ya Kufundisa wambe kwila o Jimbangi ja Jihova mu ixi ya França atokalele kufuta mbandu ya madijimu yakexile mu bhinga o unguvulu wa França. Bhenyobho, o nzumbi ikola yatubhangesa kumwibhula kiki “Eye wejiya kwila o unguvulu wakatula kya jimidi ni jimidi ja jikwanza mu ngonga yetu mu banku?”

Pholo yê yedikisa kwila mwene kejidile, mukonda dya kiki waluwala mukonda dya kwila o unguvulu wa França wabhangele kyokyo. Kyoso o azokedi a unguvulu kyaxikina kwila kidi mwene, akatwile kya o kitadi, o ibanzelu ya mukunji yalungu ni madimanda metu yalunguluka. Mwene wa abazele yu wasukisa o kyônge mu kithangana kyenyokyo. Bhenyobho twamono kwila Jihova wakexile mu kwendesa o ima phala etu ku nganyala o dimanda dyodyo. Twatundu mu kyonge kyenyokyo ni kusanguluka kwoso, twadiwanene isunji ni yoso yabhitile mu kizuwa kyenyokyo.

Mu kizuwa kya 30 ya mbeji ya Kanake ka 2011, o Inzo ya Dikota ya Kufundisa Madimanda yabatula o maka yâ atulungisa. O afundixi ambe kwila o unguvulu wa França katokalele kutubhinga madijimu, yu watendelesa o unguvulu wa França phala kutuvutwila o kitadi kyetu kya katwile mu konda yetu ni kubandekesaku dingi! O ukexilu wabatula o Inzo ya Kufundisa o madimanda, kate lelu wamulanga o ubhezelu wakidi mu ixi ya França. O kakibhwidisu koko kutwabhange ku mukunji sé kudisokejeka kubhata, kadifwile ni ditadi dya phophola o mutwe wa Ngoliya. O kakibhwidisu koko kalungulula o maka moso. Mukonda dyahi twa nganyala? Mukonda kala kyatange Davidi kwa Ngoliya “o ita yatokala kwa Jihova.”—1 Sam. 17:​45-47.

Yiyi ki veji yadyanga itwanganyala kana. Jinguvulu jabeta kukala ni ungana ni atwameni a jingeleja atuzukutisa kya, maji ne kiki twatena kungayala 1.225 ya madimanda mu 70 a jinzo jamakota ja kufundisa ni mu jinzo ja kufundisa mu jixi jengi. O kunganyala kwetu kuku kulanga o ufolo wetu, mu kifika o ufolo wa kwila o kilunga kyetu kikala mu kitala kyala o jingeleja jakamukwa, ni ufolo wakuboka bhu kididi bhubhita athu, ni ufolo wa kudituna kudita mu jifesa jizokela o ixi ni ufolo wa kudituna kutambula manyinga.

Maji kyebhi kingadite mu maka mu kibatu kya Europa se ngakexile mu sidivila ku Mbonge ya Jimbangi ja Jihova mu Nova Yorke, mu ixi ya Estados Unidos de America? Kyabhiti kyebhi?

JITATA JAMI ASWININE KYAVULU MU SIDIVISU YA KUBOKA

Tat’etu George ni mam’etu Lucille, adilongo o xikola ya Ngiliyade, akexile mu kibuka kya 12. Kyoso kyangivwala ku muvu wa 1956 ene akexile mu sidivila mu ixi ya Etiyopya. Angiluku o dijina dya Filipe, mukunji waswinine mu sidivisu ya kuboka ku hama ya dyanga. (Ika. 21:8) Mu muvu wakayelaku, o unguvulu wafidisa o ubhezelu wetu. Sumbala ngexile ngi mona ndenge, ngidilembalala kyambote kwila mwiji wami wakexile mudisweka phala kubheza Nzambi. Kuma ngexilyami ngimona ndenge, ngasangulukile mu kumona o ibhidi yoyo! Ngaluwala mukonda o axiku dya ngoji a tujijidika kutunda mu ixi ku muvu wa 1960.

Kyoso mwiji wami kyabhixila ku Estados Unidos de America, ku mbanza ya ubhe kifwa mu Wichita, Kansas, o jitata jami asuluka ni nguzu yâ ni kuswina kwâ kwa kuboka. Ene exile mu bheza Jihova ni kidi kyoso, atulongo kuwabhela o ima mu nzumbi, k’eme ngo kana maji ni kota dyami dya muhatu mana Judi ni ndengyami Leslie. Kiyadi kyâ a avwala we mu ixi ya Itiyopya. Angibatizala kyoso kingakexile ni 13 kya mivu. Mu kubhita mivu itatu, mwiji wetu wazaluka, wayi mu sidivila bhwoso bhwabhindamene dingi aboki. Twayi mu mbanza ya Arequipa mu ixi ya Peru.

Ku muvu wa 1974 kyoso kingakexile ni 18 dya mivu, o filiyale ya Peru atubhana o ujitu eme ni kiwana kya jiphange phala kusidivila kala tu aboki akatunda. Twa tokalele kuboka mu madyembu akambele kubokelamu, mu Milundu ya Central Andes. Twatokalele we kubokela o athu azwelele o dimi dya Quechua ni Aymara. Mu kwenda njila, twakexile mu ila mu kadikalu, ni henda yoso twakexile mu kexana Alaka mukonda kadifwile ni kaxa. Ngawabhela kyavulu kuxinganeka ku ithangana kyoso kingakexile mu jikula o Bibidya phala kulondekesa ku athu kwila hadya Jihova wanda zubha o wadyama, o uhaxi ni kufwa. (Dij. 21:​3, 4) Athu avulu amateka kubheza Jihova.

NGAMATEKA KUSIDIVILA KU MBONGE

Mu muvu wa 1977 phangyetu Albert Schroeder wayi mu kunda o ixi ya Peru, mwene watokalele mu Kibuka Kya Utuminu wa Jimbangi ja Jihova. Mwene wangiswinisa phala kudisonekesa ni ngende ku Betele ku Mbonge ya Jimbangi ja Jihova. Bhenyobho ngadisonekesa. Mukubhita thembu, mu kizuwa kya 17 ya mbeji ya Kanake ka 1977, ngamateka kusidivila ku Betele ya Brooklyn. Mu mivu iwana ya kayelaku, ngakexile mu bhanga kikalakalu kya Kuzelesa ni Kuyudika o imbamba.

Ku mbeji ya Kanake ka 1978, ngadisange ni mana Elizabeth Avallone mu kyônge kya dikota ni jiphange jatundu mu jixi jengi. Kyônge kyokyo kyabhitile mu mbanza ya Louisiana. Jitata jê exile kala o jitata jami, ene exile mu sidivila we Jihova ni muxima woso. Elizabeth wakexile mu sidivila kala muboki wa thembu yoso mu mivu iwana, mwene wamesenene kusuluka kusidivila Jihova mu sidivisu ya thembu yoso ku mwenyu wê woso. Twasuluka ni kudizwelesa. Kikubhiti thembu yavulu, twamateka kudiwabhela kyavulu. Twa kazala mu kizuwa kya 20 kya mbeji ya Kamusasadi ka 1979, étu twamateka kusidivila kumoxi ku Betele.

O jiphange jetu ja mala ni ja ahatu mu kilunga kyetu kya dyanga akixanene Espanyole Brooklyn, atutambwijila kyambote ni muxima wazele. Mu mivu yoso yiyi, twasidivila dingi mu ilunga yengi, yatenesa ilunga itatu, o jiphange atutambwijila kyambote ni henda yoso, atuswinisa kusuluka mu sidivisu ya Betele. Tusakidila kyavulu o kikwatekesu kyâ, ni kikwatekesu kya makamba metu ni jindandu atukwatekesa kulanga o jitata jetu kyoso ene kya kuka, ya abhindamene kikwatekesu.

NGADILONGO KUBATULA MADIMANDA MU JINZO JA KUFUNDISA

Mu mbeji ya Katatu ka 1982 angibhana o ujitu wa kukalakala mu Kibuka Kizokela o Betele. Ngadiwana kyavulu. Mu kubhita mivu itatu, angibhingi phala kudilonga ku xikola ilonga o ijila ya ixi phala ni ngikale ni ungana wa muzokedi. Mu kudilonga kwami, ngadiwana mu kwijiya kwila mbe athu avulu kikale ku Estados Unidos kikale mu jixi jakamukwa ala ni ufolo wakubhanga ima yavulu mukonda dya madimanda anganyala o Jimbangi ja Jihova. O madimanda yá twa azwela kyavulu mu xikola.

Ku muvu wa 1986 kyoso kingakexile ni 30 a mivu, angisolo phala kukala o mutwameni wa Kibuka Kizokela o Betele. Ngasanguluka kyavulu mukonda dya kwila o jiphange ku Betele angidyelela kyavulu sumbala ngexile ngi munzangala hanji. Maji ngatandanganyele we mukonda kwexile ima yavulu ingakambele kwijiya, ngejidile kwila o kikalakalu kyokyo kyangibhana, ki kikalakalu kyofele kana.

Ngakituka ngi muzokedi ku muvu wa 1988, maji kingikijidile kwila o ima ingexile mudilonga mu xikola mbe yakexile mu ngifunyisa mu ukexilu wayibha, yexile we muzozesa o ukamba wami ni Jihova. O xikola ya katunda, itena kubhangesa o muthu kumesena kudizangeleka ni kudivwa kwila wabeta kota akwa akambe kudilonga ndenge. Muhatu wami mana Elizabeth wangibhulula. Mwene wangikwatekesa kubhanga o ima ingakexile mubhanga mukulu ande dya kuya ku xikola ya katunda. Ngabhange kiki phala kukolesa dingi o ukamba wami ni Jihova. Mu kubhita thembu, ngadivu kwila o ukamba wami ni Jihova wawabhele dingi. Ngamono ni mesu mami kwila o kudilonga ufunu wakatunda kikyene o kima kyabeta kota ku mwenyu. O kima kibheka o kusanguluka kwa kidi ku muthu, o kukala ni ukamba wambote ni Jihova ni kuzola kikale mwene kikale o mundu wê.

KUZOKELA O NJIMBU YAMBOTE

Kyoso kingazubha kudilonga o ufunu wa kukala ngi muzokedi, ngamateka kukwatekesa o kibuka kyetu kizokela o ikalakalu ku Betele ni kulanga o kilunga kya Jihova ni ufolo wetu wakuboka o njimbu yambote. Ngawabhelele kyavulu o kikalakalu kyami, maji kyabhonzele we kyavulu mukonda o ima mu kilunga yexile mu lunguluka mu kithangana ni mbandu. Mu kifika, etu twakexile mu bhinga kitadi kyoso kitwakexile mubhana madivulu ku athu, maji tunde ku muvu wa 1991, abhingi ku Kibuka Kizokela o ikalakalu ku Betele phala kukwatekesa kusanga o phangu ni ndongo se kyebhi kitweji sukisa o ukexilu wakubhinga kitadi ku athu. Mu kusuluka, o Jimbangi ja Jihova kakexile dingi mubhinga kitadi ku athu phala ku abhana madivulu. Kiki kyakwatekesa o ikalakalu ku Betele, kyakwatekesa we o aboki. O kyamukwa, kyakwatekesa we phala katubhinge madijimu. Amoxi abanze kwila mukonda dya kukamba kubhinga kitadi ku athu, kitweji kala ni kitadi kya soko phala kubhanga madivulu ni tubhane ku athu amesena o madivulu. Mukonda dya kikiphe athu ofele ngo ejitena kudilonga yalungu ni Jihova. Maji kikyene kyabhiti. Tunde ku muvu wa 1990, o athu amusidivila Jihova abeta mu kuvula, o lelu athu atena kutambula o kudya kubhulula o mwenyu, atena kutambula o kudya kuku mu nzumbi sé kufuta kitadi. Ngamono ni mesu mami kwila kiki ni ima yamukwa yalunguluka mu kilunga kyetu, kyabhiti ni kuwabha kwoso, mukonda ngo mwene dya nguzu itubhana Jihova ni itendelesu itubhana mwene bhu kaxi ka kimbadi kya fiyele.—Mak. 15:2; Mat. 24:45.

Mu jinzo ja kufundisa kene mu tulungisa mukonda dya kwila twala ni azokedi ambote kana. Mu veji javulu, o afundixi ni jinguvulu jamukwa jitukwatekesa mukonda dya ukexilu wambote wa mundu wa Jihova. Musoso umoxi wabhiti ku muvu wa 1998 kyoso kitatu kya jiphange atokalele mu Kibuka kya Utuminu, endele kumoxi ni ahatu’â mu kyônge kya katunda mu ixi ya Cuba. Ene exile athu ambote, akwa kuxila, o ukexilu wâ wabeta kulondekesa ku jinguvulu kwila etu kitwene mudita mu maka a jinguvulu, kima kyosokyoso kitwene mu zwela kwa ene kyoso kitudyongeka ni ene ndenge.

Maji sayi bhabha, o ukexilu umoxi ngo utwala nawu phala katubhange kyayibha, o ‘kuzokela o njimbu yambote’ mu inzo ya kufundisa madimanda. (Fil. 1:7) Mu kifika, mu mivu yavulu, o jinguvulu mu kibatu kya Europa ni mu Koreia do Sul kaxikina o ufolo wetu wa kudituna kuya mu usoladi. Mukonda dya kiki, 18.000 ya jiphange ku Europa ni 19.000 ya jiphange ndenge mu Koreia do Sul a ate mu kaleya mukonda dya kudituna kuya ku usoladi.

Maji mu kizuwa kya 7 ya mbeji ya Kavwa ka 2011, o afundixi mu Inzo ya Kufundisa Madimanda mu Kibatu kya Europa abatula o maka alungu ni phange Bayatyan ni ixi ya Armenia ambe kwila jixi joso jatokala mu kibatu kya Europa atokala kubhana ikalakalu yengi ku yó adituna kuya ku usoladi mukonda dya ngeleja yâ. Kyene we kyabhange o Inzo ya Kufundisa mu ixi ya Koreia do Sul mu kizuwa kya 28 ya mbeji ya Kanake ka 2018. Se o jiphange jetu minzangala ne mwene ngo amoxiku, se kaditunine kudita mu maka a jinguvulu, o madimanda yâ keji ku abatula mu ukexilu yu.

O mutwameni wetu ni ibuka izokela o ikalakalu ku jibetele ku mundu woso amukalakala ni nguzu yoso phala kuzokela o ufolo wetu wakubheza Jihova ni kuboka o njimbu ya Utuminu. Kijingu kyadikota kuzokela o jiphange jetu amwazukutisa kwal’o jinguvulu. Ne mwene kyoso kitukamba kunganyala dimanda dyoso dyoso mu jinzo ja kufundisa, ne kiki tubhana umbangi ku jinguvulu, ni ku jisobha ni jixi. (Mat. 10:18) O afundixi, akunji a jinguvulu, o mitelembe ni mundu woso ene mutanga o jivelusu joso jitwene mu soneka mu madukumendu metu ni jivelusu jitutumbula mu inzo ya kufundisa phala kukwatekesa o dimanda dyetu. O yo ala ni muxima wambote adilonga se ananyi o Jimbangi ja Jihova ni kwebhi kwene mutunda o ilongesu yâ. Amoxi mudyâ, akituka jiphange jetu.

SAKISAKI JIHOVA!

Mu 40 a mivu, ngene mutambula o ujitu wa kukalakala kumoxi ni jifiliyale ku mundu woso ni kuzwela mu jinzo jamakota ja kufundisa madimanda ni kukala bhu pholo ya jingana javulu. Ngawabhela kyavulu o jikoleka jami mu Kibuka Kizokela o madimanda ku Mbonge yetu ni mu ibuka izokela o madimanda ku jifiliyale mu jixi javulu. Ngene mutambula mabesa avulu, kusanguluka kwadikota ku ngala naku.

Muhatu wami Elizabeth wene mu ngikwatekesa ni henda ni ufiyele woso mu 45 a mivu, kikale mu ithangana yambote kikale mu ithangana yayibha. Ngidiwana kyavulu mukonda mwene wene mubhanga kiki sumbala ni uhaxi wala nau, uhaxi umuzozesa kyavulu.

Twamono ni mesu metu kwila o nguzu ni kikowe kikyetu kana. Kala kyatange Davidi “Jihova mwene o nguzu ya mundu wê.” (Jisá. 28:8) Sé phata “o ita yangene ya Jihova.”