IHI YENE MUBHANGA NI KITADI KITUSANGELA?
Kuzokela o Ufolo wa Kubheza ku Madyembu Muzwela o Madimi a Uvwalukilu
1 YA KASAMBAWADI KA 2021
Ku América Latina kwatungumu jihama ja mazunda a athu, ku athu yá, avulu azwela o dimi dyâ dya uvwalukilu, ni kwila ala ni ifwa ni ijila yâ. Avulu mudyâ, jiphange jetu mu nzumbi, ene abhana valolo yavulu ku ijila yâ. Phala kukwatekesa o athu kwijiya o kidi kya Bibidya, ene alungulula ni kuwanena madivulu a Jimbangi ja Jihova mu 130 a madimi a uvwalukilu azwela ku América Latina.a Avulu mudyâ a azukutisa mukonda dya kusidivila Jihova, ni mukonda dya kudituna kubhanga mbandu ya ijila ya madyembu mâ, kuma ki yalungu ni ima ilonga o Bibidya. Kyebhi o kitadi ki usangela, kyene mukwatekesa o jiphange jiji?
Kikwatekesu Phala Kuvutuka Kubhata
O jiphange jetu atungu mu mbanza ya Huichol, ikala kumulundu wa kibatu kya Jalisco, ku Mexico, aditunu ni kuxila kwoso kubhanga mbandu mu ima ni jifesa jalungu ni ngeleja, kuma o Bibidya ki ilonga o ima yiyi.b Maji sayi yá mu dyembu, athathamene ni ene. Mu kizuwa kya 4 ka Kayadi ka 2017, kibuka kya athu exile ni njinda yavulu, azukutisa kibuka kya Jimbangi ja Jihova ni athu amukwa exile ni ene. O kibuka kiki akaye o jiphange jetu mu dyembu dyenyodyo, abulu o mabhata mâ, ya akanene ku ajibha se ene avutukile kwenyoko.
O Jimbangi ja Jihova atungile mu madyembu azukamene, abhana ku jiphange o ima yabhindamene mu kithangana kyenyokyo. Maji ihi yabhingile kubhanga phala ene kuvutuka kumabhata mâ? Sayi phange amwixana Agustín, wambe: “Etu kitwexile ni kitadi kyasoko phala kusota muzokedi umoxi, etu we kitwejidile kwebhi kutweji kenga o itendelesu yalungu ni kufundisa.”
O jiphange jetu exile ni ufolo wa kubheza, maji exile mwa fidisa, mu kiki o filiyale ya America Central yabhange kima ni lusolo lwoso. Kyadyanga, o jiphange ku filiyale abhingi ku jinguvulu ja dyembu dyodyo, phala kutokwesa dingi yalungu ni ima yayibha yexile mubhanga ku jiphange jetu, mu kusuluka ene atambula kixikinisu kya Kibuka Kya Tufunga Ala Kupholo, kya Kibuka ya Utuminu kya Jimbangi ja Jihova phala kukalakala kumoxi ni Departamento Jurídico da sede mundial, ajikula dimanda phala o jiphange jetu ku dyembu dya Huichol. Mu kusula ambata o dimanda ku Inzo Yadikota ya Kufundisa ya Mexico.
Kibuka kya azokedi atokala ku mundu woso, adyongeka phala kumona se ihi yejizwela. Ene ajimbulula wixi: kala kibhita ni athu amukwa, atokala kuxila o ijila ya yó atungu ku madyembu, kyene we kimoxi, o athu atungumu atokala kuxila ni kulanga o ufolo wa athu oso atungu mu dyembu dyenyodyo. O Ufolo wa athu ki kwene mbambe.
Mu kizuwa kya 8 ya Kavwa ka 2020, o Inzo Yadikota ya Kufundisa yabatula o maka phala o mbote ya Jimbangi ja Jihova. Ambe kwila oso yó a akaye, atokalele kwa eha kuvutuka mu madyembu mâ. Agustín, amutumbula kudima, uzwela kyebhi mwene ni akwâ kyadivu kyambote: “Etu twasangulukile kyavulu, ni kwila twasakidila kyavulu o ima yabhange o jiphange kokwetu. Se ene katukwatekesele, etu kitwejidile se ihi itweji bhanga.”
“Ima Yavulu Phala Athu Ofele”
Mu dyembu dya San Juan de Ilumán, dyembu dimoxi mu ixi ya Equador, mwatungumu jiphange javulu ku mulombo wa Otavalo, abhiti we mu izukutisu kala yiyi. Ku muvu wa 2014, kyoso kyatambula o kixikinisu kyabhingile, ene amatekene kutunga Kididi kya Ubhezelu. Maji kwamoneka kibuka kya hama ya athu, o mutwameni wa kibuka kiki wexilu mukunji, afidisa o jiphange jetu phala katunge dingi. O athu mu dyembu dyenyodyo afidisa o Jimbangi ja Jihova phala kabhange o yônge yâ.
O Departamentos Jurídicos ya filiyale ya Equador ni ya mbonge yetu, akalakala kumoxi phala kuzokela o kilunga yalungu ni ufolo wâ wakubheza, exile mu fidisa ku athu. O jiphange ambata o maka enyá mu jinzo ja kufundisa. Kiki kyabhangesa o athu kweha kuzukutisa o jiphange, kyenyiki, o kilunga kyavutuka dingi kudyongeka ni kuzubha kutunga o Kididi kya Ubhezelu. Maji phala kulanga o ufolo wa jiphange jetu kuhádya, o azokedi etu abhingi ku jinzo jamakota ja kufundisa, phala kubatula maka kala: O kwila o athu atungu ku madyembu abhingi kuxila o ufolo wa athu atokala mu jixi jengi?
Mu kizuwa kya 16 ya mbeji ya Kavwa ka 2020, o Corte Constitucional do Equador, kifwa o inzo yadikota yakufundisa ya ixi, evu o maka alungu ni jiphange jetu. O jiphange azokedi ku Equador, azokela o kilunga. Ku mbandu yamukwa, phange jiwana atungu ku jixi jengi, ala ni uhete wa kuzokela, azwela mu inzo yakufundisa. Mukonda dya ifidisu yabheka o uhaxi wa COVID-19, o jiphange jetu azwela bhukaxi ka vidyukonferensya. Yiyi o veji yadyanga itwamono o inzo ya kufundisa kwehela kibuka kya azokedi a Jimbangi ja Jihova ku mundu woso, kuzokela o ima mu ukexilu yú.c O kibuka kiki kyatumbula itumu ibhita ku mundu woso, phala kulondekesa kwila o athu atungu ku madyembu kanda kwehela o ufolo wâ kuya mu kingoho, mukonda ngo mwene dya kutunga mu madyembu muzwela o madimi a uvwalukilu.
Kibuka kya azoki atokala mu jixi jengi, azokela o ufolo wa jiphange jetu bhukaxi ka vidyukonferensya
O jiphange jetu ku mulombo wa Otavalo, amukingila ni hanji yoso kyebhi kyandabatula o maka mu Corte Constitucional. Ene asakidila kyavulu o kikwatekesu kyatambula. Phange César, kafunga ku Kilunga kya Quíchua Ilumán, wambe: “Jihova mwene ngó utena kubhanga ima yavulu phala athu ofele bhukaxi ka kilunga kyê.”
O azokedi abhange mbandu mu dimanda didi, enyoso Jimbangi ja Jihova, ene asangulukile mu kulonga o ima yejiya yalungu ni kuzokela, sé kukobhalala kitadi. Né mwene kiki, kujikula o madimanda yá, kudipelepalala phala kwazokela, ni kuzwela mu inzo yakufundisa, kubhinga thembu ni kitadi. O azokedi etu ni jiphange jamukwa angastala 380 a ji ola ndenge, mu kupelepalala o ima yeji zwela, yalungu ni kuzokela ni kufundisa, angastala we 240 a ji ola mu kulungulula o madukumendu phala o jingivwidi ku Mexico. Nange 40 a azokedi ku mundu woso angastala jihama ni jihama ja ji ola mu maka abhiti ku Equador. Kyebhi kitwatena kufuta o jingastu jabhingile mu maka alungile ni kuzokela o jiphange jetu? Bhukaxi ka kitadi ki usangela, mu kukayela o maukexilu akusangela utusanga mu sayite donate.jw.org. Twasakidila o ukexilu wé wakubhana.
a O Jimbangi ja Jihova alungulula we madivulu mu madimi avulu azwela ku America Latina, o madimi enya atundu ku Indo-Europeia, alungulula we phala o madimi a ijimbwete ja jimbanza.
b O akwa Huichol a ejiya we kala Vixaritari, mu jiveji javulu o dimi dyâ adixana Vixarica.
c Sumbala o kilunga kyetu ku mundu woso ki kukexile mu dimanda didi, o afundixi ehela o jiphange jetu kubokona mu inzo ya kufundisa kala amicus curiae, mu izwelu yamukwa “dikamba dya inzo yakufundisa.”