SEMANA YA 16-22 YA KATANU, 2026
MWIMBU 20 Wa Bhana o Mon’é wa Kazola
Mukonda Dyahi Twabhindamena o Sata ya Kukula?
“Nanyi wanda ngi bhulula ku mukutu yú wa mu ngyambata mw’alunga?”—LOM. 7:24.
ITWANDADILONGA
Kumona kyebhi o sata ya kukula itena kubhangesa Jihova kuloloka o ituxi yetu, kukala ni kidyelelu kya kutambula o mwenyu wakalelaku ni kukala ni ukamba wambote ni Nzambi.
1-2. Mukonda dyahi twabhindamena muthu phala kutubhulula? (Loma 7:22-24) (Tala we o foto.)
XINGANEKA mu kifika kiki. Sabhalalu imoxi ibwa bhoxi, sayi diyala amubweta kwenyoko. Mwene kafwe, maji kamutena kutunda-mu ubheka wê. Mu yoso yatokala kubhanga, mwene watokala kudikola ni dizwi dya swina phala kukingila muthu wiza mu mukwatekesa ni kumubhulula.
2 Kala muthu mudyetu wala mu kibhidi kyadifu ni kiki. Kyebhi kyene? Kuma Adá wabhukumukine o Mubhangi wê, mwene wakituka mukwa ituxi. Kuma twatundu kwa Adá, etu twakituka we tu akwa ituxi. Mukonda dya kiki etu enyoso atubweta ku kituxi kala o diyala amutumbula mu kifika. Mu kiki etu kitutena kudibhulula mu ibhidi ijila mukonda dya kituxi. Mu mukanda wê ku akwa Loma, poxolo Phawulu wambe kwila mukonda dya kukala tu akwa ituxi, etu enyoso twala tu ‘abhika a kituxi.’ (Tanga Loma 7:22-24.) Phawulu wexile mubhika wa kituxi, mukonda dya kiki weji fwa. (Lom. 6:23) Kyene we kimoxi netu. Etu twala mu kibhidi kya kituxi, twabhindamena ku tubhulula!
Kala o diyala amubweta moxi’a sabhalalalu yabu, etu we atubweta ku kituxi, abhingi kutukula (Tala o jikaxi 1-2)
3. O sata ya kukula itubhulula mu maukexilu ebhi?
3 Mu kidi kyoso poxolo Phawulu kyazubha kuzwela yalungu ni maka exile mudibhana nawu, mwene watubhana kidyelelu. Kyoso kyebhwidisa, “nanyi wanda ngi bhulula ku mukutu yú wa mu ngyambata mw’alunga?” mwene watambwijila ni kidyelelu kyoso: “Ngisakidila Nzambi, mukonda mwene wa ngibhulula bhukaxi ka Ngana yetu Jezú Kidistu!” (Lom. 7:25) Phawulu wexile muzwela yalungu ni sata ya kukula ya Jezú.a O sata yiyi itubhulula mukonda yene ibhangesa (1) Jihova kuloloka o ituxi yetu, (2) kutusaka mukonda dya ituxi yetu, ni (3) kukala ni ukamba wambote ni Nzambi. Mu kudilonga o maka yá, twanda bandekesa dingi o henda yetu kwa Jihova, “o Nzambi mukwa kubhana o kidyelelu.” (Lom. 15:13) Twanda bandekesa o kisakidilu kyetu kwa Jezú mukonda “kwa mwene a tubhulula bhukaxi ka kukula.”—Kol. 1:14.
O SATA YA KUKULA IBHANGESA JIHOVA KULOLOKA O ITUXI YETU
4-5. Mukonda dyahi athu oso abhindamena o sata ya kukula? (Ndongixi 7:20)
4 Etu twabhindamena o sata ya kukula phala Jihova kuloloka o ituxi yetu. Athu oso ene muta ituxi, kikale bhukaxi ka izwelu mba bhukaxi ka ibhangelu. (Tanga Ndongixi 7:20.) Sayi ituxi ya makota. Mu kifika, mu Kijila kya Mozé se o muthu watele phanda mba wajibhile mukwâ, atokalele kumujibha. (Iji. 20:10; Dya. 35:30, 31) Kidi kwila sayi ituxi ki yamakota kala yiyi, maji né kiki ituxi mwene. Mu kifika Davidi wambe: “Ngi di langa [mu] kuzwela, phala ki ngi te kituxi ni dimi dyami.” (Jisá. 39:1) Kiki kilondekesa kwila kate mwene o ima ituzwela itena kukala kituxi.—Tiy. 3:2.
5 Xinganeka mu ima i wazwelele kya ni ima i wabhangele. O kwila sayi kizuwa eye wabhangele kya kima mba wazwelele kima ki wamesenene ku kizwela? O kwila wabhangele kya kima kupholo dya kwenda wadyela? Mu kidi eye watambwijila kyene mu ibhwidisu yiyi, mukonda o Bibidya yamba: “Se twamba kwila: ‘Etu kitwala ni kituxi,’ twa mu dinganala mudyetu, mu kidi kitwala-mu.”—1 Nz. 1:8.
6-7. Kima kyebhi kibhangesa Jihova kuloloka o ituxi yetu? (Tala we o foto.)
6 O sata ya kukula ibhangesa Jihova kuloloka o ituxi yetu. (Efe. 1:7) Maji kiki ki kilombolola kwila kyoso kituta kituxi, Jihova ututala ngo sé kubhanga kima. Mu kidi Jihova wazembe o kituxi. (Iza. 59:2) Mukonda dya kuyuka kwê, Jihova wabhange kima kyeji mubhangesa kuloloka o ituxi yetu.
7 O Kijila kya Mozé kyambele kwila phala kwaloloka o ituxi yâ, o akwa Izalayele atokalele kusatela ibhaku. (Iji. 4:27-31; 17:11) O jisata jiji jexile mulondekesa kwila o athu abhindamene sata yabeta dingi kota. O sata ya Jezú yatubhekela mabesá avulu, yene ibhangesa Jihova kuloloka o ituxi yetu. O izwelu ya Phawulu ku jikidistá mu mbanza ya Kolindu ilondekesa kwila mwene watetuluka o valolo ya kufwa kwa Jezú. Kyoso kyazubha kuzwela o ima yayibha yabhangele o jikidistá mu mbanza ya Kolindu, mwene wa ambela, wixi: “Nzambi wa misukula, wa mizelesa, wa mimono kala mu athu ayuka mu dijina dya Ngana Jezú Kidistu.”—1 Ko. 6:9-11.
Phala kwaloloka o ituxi yâ, o akwa Izalayele exile musatela ibhaku. O kima kiki kyexile mulondekesa o sata yeji bhana Jezú bhukaxi ka kufwa kwê ni mabesá utweji twambula mukonda dya sata yiyi (Tala o jikaxi 6-7)
8. Ihi i watokala kubhanga kyoso ki uya ni kudisokejeka phala o Lembalasa ya muvu yu?
8 Kyoso ki uya ni kudisokejeka phala o Lembalasa ya muvu yu, katula kithangana phala kuxinganeka mu mbote i wala nayu mukonda dya Jihova kuloloka o ituxi yé. Mu kifika, mukonda dya sata ya kukula, eye ki ubhingi dingi kuditatela mukonda dya ituxi i wadyela kya. Maji ihi i watokala kubhanga se kwamukubhonza kuxikina o kidi kiki? Nange eye uzwela: ‘Ngejiya kwila Jihova utena ku ngiloloka, maji eme kingitena kudiloloka.’ Se wamudivwa kiki watokala kulembalala kwila Jihova mwéne utuloloka ni kwila o Mon’ê Jezú, mwéne wala ni ungana wa kutufundisa. Jihova kabhana kokwé mba ku muthu woso-woso, o ungana wa kusola se nanyi atokala ku muloloka mba kana. O Bibidya yamba: “Se twa mukwendela mu mukengeji kala kyala Nzambi, . . . o manyinga a Mon’ê Jezú, atuzelesa ku ituxi yetu yoso.” (1 Nz. 1:6, 7) Etu tuxikina o milongi yiyi kala kituxikina mu milongi yoso-yoso ya Bibidya. Mukonda dya sata ya kukula, Jihova utena kuloloka o ituxi yetu. O Maka mê amba kwila mwene “u lenguluka kuloloka.”—Jisá. 86:5.
MUKONDA DYA SATA YA KUKULA, TWALA NI KIDYELELU KYA KUKALA NI MWENYU WAKALELAKU
9. Mu Bibidya, o kizwelu “kituxi” kyalungu ni ihi? (Jisálamu 51:5)
9 Mu Bibidya, o kizwelu “kituxi” ki kyalungu ngo ni ima yayibha i twene mubhanga, kyalungu we ni kituxi kitwalundula kyoso kyatuvwala. (Tanga Jisálamu 51:5.) Mukonda dya kituxi kitwalundula, tubhanga o ima yayibha, o mukutu wetu kiwene mukalakala kala kyamesenene Jihova. Mu kiki-phe twene mukata, kukuka ni kufwa. Mukonda dya kiki, o ana ene mwa avwala kindala, sumbala kabhange luwa ima yayibha, sayi yá ene mukata katé mwene ni kufwa. Tumona we kwila o athu ambote ni athu ayibha, atala hadi, ya afwa. Etwenyoso tu an’â Adá, twala mu kanjila kajokota.
10. Kyebhi Adá ni Eva kyadivu kyoso ene kyatele kituxi?
10 Xinganeka kyebhi Adá ni Eva kyadivu kyoso ene kyatele kituxi, ya akituka akwa ituxi. O kituxi kyalungulula o ima moxi dyâ. Kyoso Adá ni Eva kyatele kituxi, ene amateka kudivwa kyayibha, mukonda abhukumukina o kitumu kya Jihova, o kitumu kyexile “ku mixima yâ.” (Lom. 2:15) Ene amono kwila abhingile kuxita o mikutu yâ ni kudisweka ku Mubhangi wâ, ene exile mudimona kala ifumbe. (Dim. 3:7, 8) Adá ni Eva amateka kuditatela, kutandanganya kyavulu, kwivwa jindolo mu mukutu ni kukala ni jisonyi. Ene exile mudivwa kiki tunde mu kizuwa kyenyokyo katé kyafu.—Dim. 3:16-19.
11. O kituxi kitubhangesa kudivwa kyebhi?
11 Kala kyabhiti ni dikaza dya dyanga, Adá ni Eva, o kituxi kyene mutubhangesa kuditatela, kukala ni jisonyi ni kutandanganya kyavulu. Mukonda dya kituxi tukala ni kikote ku muxima ni kwila twivwa jindolo javulu mu mukutu. Sumbala ni nguzu yoso i twene mubhanga phala kulenga o maka oso ku mwenyu wetu, né kiki kwanda moneka maka kitwanda tena kwabatula ubheka wetu. Mukonda dyahi? Mukonda o Bibidya yamba kwila, etu atubhakula “ku mwenyu wa kambe valolo.” (Lom. 8:20) Kiki kyene mubhita ni etu enyoso. Mu kifika, o athu ene mubhanga nguzu yavulu phala kulanga o ixi, kuzubha o usweya, o wadyama ni kubheka o paze. Né kiki, o maka oso yá kene mubhwa. Maji kyebhi o sata ya kukula itena kutubhulula ku ima yoso yiyi?
12. O sata ya kukula itubhana o kidyelelu kyebhi?
12 O sata ya kukula itubhana o kidyelelu kya kwila o ibhangelu “yanda bhuluka ku ubhika wa kubola, yanda kala we ni ufolo.” (Lom. 8:21) Kiki kilombolola kwila ku mundu wa ubhe wa Nzambi, kyoso kitwanda kala tu athu ayuka, kitwanda kwivwa dingi jindolo mu mukutu, kitwanda kala we ni kikote ku muxima. Kitwanda ditatela, kukala ni hele mba kukala ni jisonyi. O “kilamba kya Paze,” Jezú Kidistu, o muthu wabhana o mwenyu wê phala kutubhulula, mwéne wanda tumina o ixi yoso. (Iza. 9:6, 7) Mu kiki, yoso i twanda bhanga phala kulanga o ixi ni kukala ni kutululuka ni akwetu yanda ditunda kyambote.
13. Eye watokala kuxinganeka mu ihi kyoso ki uya ni kudisokejeka phala o Lembalasa ya muvu yu?
13 Xinganeka kyebhi kyanda kala o mwenyu kyoso kiwanda kala u muthu wayuka. Izuwa yoso wanda balumuka ni sawidi yavulu, kiwanda tandanganya se eye mba o athu u wazolo abalumuka ni nzala, kiwanda tandanganya we ni kukata mba kufwa. Lelu eye utena kutululuka mu “kudikwatenena mu kidyelelu kitwala nakyu. O kidyelelu kitwala nakyu ku mwenyu wetu kyedi kala o kifikidilu . . . kyakolo.” (Jih. 6:18, 19) Kala o kifikidilu kitena kufikidila o naviyu, o kidyelelu kyé kitena kukolesa o kixikanu kyé ni ku kukwatekesa kudibhana ni kibhidi kyoso-kyoso kindala. Eye utena kudyelela ni kidi kyoso kwila Jihova mwéne o “Nzambi mukwa kubesowala oso amusota ni kidi kyoso.” (Jih. 11:6) Mukonda dya sata ya kukula, eye wene mutambula kiswinisu ni kwila wala ni kidyelelu kyalungu ni hadya.
O SATA YA KUKULA ITUKWATEKESA KUKALA NI UKAMBA WAMBOTE NI NZAMBI
14. Tunde Adá ni Eva kya tele o kituxi, o athu ala kyebhi ni mukonda dyahi?
14 Tunde Adá ni Eva kya tele o kituxi, o athu a asandwile kwa Nzambi ene katenene dingi kukala ni ukamba wambote ni Nzambi. Kate mwene o Bibidya yamba kwila o athu oso a disandula kwa Nzambi, o mubhangi wâ. (Lom. 8:7, 8; Kol. 1:21) Mukonda dyahi? Mukonda o itendelesu ya Jihova ya yuka, mwene kaxikina o kituxi. O Bibidya izwela ya lungu ni Jihova: “Mesu mé azele, kaxikina kumona o phulu ya mubhanga o athu. Kuxikina o kuyibha kuku.” (Haba. 1:13) Kifwa, o kituxi kya jikula dikungu ditufidisa kubhixila kwa Nzambi. Se kibhukala mulonde utukwatekesa kubhixila kwa Nzambi, seku muthu utena kukala ni ukamba ni mwene. O sata ya kukula wene o mulonde utukwatekesa kuzukama kwa Nzambi.
15. Kyebhi o kufwa kwa Jezú kwa jikula o njila phala o athu natene kukala ni ukamba wambote ni Nzambi?
15 O Bibidya yamba kwila “Jezú mwéne o sata yatokala phala kukúla o ituxi yetu.” (1 Nz. 2:2) O kizwelu kyolungulule “sata yatokala” mu dimi dya Ngeleku kilombolola “kima kikwatekesa kubheka kutululuka mwaxaxi ka athu.” Kyebhi o sata ya kukula ibheka o kutululuka? Kitwatokala kubanza kwila o kufwa kwa Jezú kwabhangesa Jihova kudivwa kyambote. O sata ya kukula yabhangesa o Nzambi yetu kukala ni kutululuka ni athu. (Lom. 3:23-26) Kate mwene o athu amusidivila ni ufiyele woso ande dya kufwa kwa Kidistu, mwene wa amono kala athu ayuka. (Dim. 15:1, 6) Mukonda dyahi? Mukonda dya kukula. Jihova wejidile ni kidi kyoso kwila Mon’ê Jezú, weji tena ku tukula. (Iza. 46:10) Mu kiki o sata yakukula yajikula o njila phala o athu natene kukala ni ukamba wambote ni Nzambi.
16. Eye watokala kuxinganeka dingi mu ihi kyoso ki uya ni kudisokejeka phala o Lembalasa ya muvu yu? (Tala we o foto.)
16 Xinganeka mu jimbote ji wala naju mukonda dya kukala ni ukamba wambote ni Nzambi. Mu kifika, kala kyatulongo Jezú eye utena kuzwela kwila Jihova, ‘Tat’ê.’ (Mat. 6:9) Eye we wixana Jihova kala “Kamba dyami.” Kyoso kitwixana Jihova kala “Tat’etu” mba “Kamba dyetu”, twatokala kuzwela ni kuxila kwoso ni kulenduka kwoso. Mukonda dyahi? Mukonda tu akwa ituxi. Kyenyiki ne mwene se twala tu makamba a Jihova, kitwatokala kubanza kwila twala ni ufolo wa kukala tu makamba mê. Kiki kibhita ngo mukonda dya sata ya kukula. Kyenyiki o Bibidya yamba: “Bhukaxi ka mwene Nzambi wabhangesa kwila o ibhangelu yoso ikala ni favolo yê, . . . mu kubhanga paze bhukaxi ka manyinga a Jezú, wa a zunzumwina ku taka.” (Kol. 1:19, 20) Mukonda dya kiki tusanguluka mu kukala ni ukamba ni Jihova, sumbala tu akwa ituxi.
Mukonda dya sata ya kukula, o athu atena kukala ni ukamba wambote ni Nzambi (Tala o kaxi 16)
O SATA YA KUKULA ILONDEKESA KWILA JIHOVA MUKWA KULOLOKA
17. Kyebhi o kukula ilondekesa kwila Jihova mukwa kuloloka? (Efezu 2:4, 5)
17 O sata ya kukula ilondekesa kwila Jihova, “Nzambi mukwa kuloloka.” Mwene “watubhana mwenyu . . . sumbala twa fwile kyá mukonda dya ituxi yetu. Enu amibhulula mu ngalasa ya Nzambi.” (Tanga Efezu 2:4, 5.) Kala o diyala dyala moxi’a sabhalalu yabu, o athu “a fwamena kutambula o mwenyu wakalelaku” amona kwila ala bhoxi dya kituxi ni kwila abhingi kwabhulula. Ene amudikola mu kubhinga kikwatekesu. (Ika. 13:48) Bhukaxi ka njimbu yambote ya Utuminu, Jihova wene mubhana o kikwatekesu kyene mu mubhinga phala ene atene kumwijiya ni kwijiya Mon’ê Jezú. (Nzw. 17:3) Satanaji wafikile kwila o ima yabhiti ni Adá ni Eva yeji fidisa Jihova kukumbidila o vondadi yê, maji kikyene kyabhiti.
18. Mu kuxinganeka mu sata ya kukula, ihi i twatokala kulembalala?
18 Kyoso ki tuya ni kuxinganeka mu mbote ijila mukonda dya sata ya kukula, twatokala kulembalala kwila kiki kyalungu we ni kima kyengi kya katunda. Mu veji dya kubanza ngo mu mbote ijila mukonda dya sata ya kukula, twatokala we kulembalala kwila bhukaxi ka sata ya kukula Jihova wamu tambwijila o makutu ate Satanaji mu njaludi ya Edene. (Dim. 3:1-5, 15) Jihova wene muzelesa we o dijina dyê mu makutu oso ate Satanaji bhukaxi ka sata ya kukula. Jihova wamulondekesa kwila, Nzambi ya henda mu kutubhulula mu kituxi ni kalunga bhukaxi ka sata ya kukula. Sumbala tu akwa ituxi, Jihova mu henda ye utwehela kumukwatekesa kuzelesa o dijina dyê ku makutu ate Satanaji. (Jisa. 27:11) Mu kyenyiki-phe, kyebhi ki utena kulondekesa o kisakidilu kye mu sata ya kukula? Twanda tambwijila o kibhwidisu kiki mu milongi ya kayela.
MWIMBU 19 O Lembalasa ya Ngana
a KIZWELU KYOJIMBULULE: O kukula kwalungu ni kitadi kyafuta phala kujituna muthu wala mukaleya. O kufwa kwa Jezú kwatukula mukonda kwanda kwatekesa o athu abelesela Nzambi kwajituna ku kituxi ni ku kalunga.