Mulangidi KIDIDI KYA KUBHAKA MADIVULU MU INTERNETE
Mulangidi
KIDIDI KYA KUBHAKA MADIVULU MU INTERNETE
Kimbundu
  • BIBIDYA
  • MADIVULU
  • YÔNGE
  • w11 7/1 jimb. 10-14
  • O Kuila Ua-nda Kaiela O Itendelesu Ia Henda Ia Jihova?

O vidyu iwasolo seku luwa.

Tuloloke, kwamoneka kibhidi mu kujikula o vidyu.

  • O Kuila Ua-nda Kaiela O Itendelesu Ia Henda Ia Jihova?
  • O Mulangidi—2011
  • Tudyambu
  • Milongi Yadifu
  • Kana ku Kaiela o “Kizulukutu Kia Mundu”
  • Ki mu Kaiele o ‘Muxima Uenu, Mba i mu Mona ni Mesu’
  • Kana ku Kaiela o ‘Ima ia Ngó’
  • “Tala, Kwa Moneka Mundu Wavulu”
    O Mulangidi U Bhana Ngolokela ia Utuminu Ua Jihova (Phala ku di Longa)—2019
  • Sola Ni Unjimu
    O Mulangidi—2013
  • Kana Kuehela Kima Ki Ku Sondolokesa Kua Jihova
    O Mulangidi—2013
  • O Kuila Ua-nda Belesela O Itendelesu Ia Jihova?
    O Mulangidi—2011
O Mulangidi—2011
w11 7/1 jimb. 10-14

O Kuila Ua-nda Kaiela O Itendelesu Ia Henda Ia Jihova?

“Njila ioso ia makutu nguami na-iu dingi.”—JISÁ. 119:128.

1, 2. (a) Phala ku bhixila bhu kididi ki ua mesena o kuia, itendelesu iahi i ua tokala ku kaiela, ni mukonda diahi? (b) Itendelesu iahi i bhana Jihova ku jiselevende jê, ni mukonda diahi?

XINGANEKA: Eie ua mesena kuenda njila ia dikanga. Phala kuijiia o njila, eie u sota kamba diê uejiia kiambote o njila. Kioso muéne kiaia ni ku kulondekesa o njila, muéne u ku tangela kiki: “Aluka kioso ki ua-nda kondoloka. O kijimbuete ki ua-nda sanga-ku, kijimbuete kia makutu. Athu avulu ene mu kaiela o kijimbuete kiki, ene mu jimbidila.” Ki ueji mu sakidila, ni ku belesela o itendelesu ia ku bhana? Kiene kimoxi ué, Jihova ua difu ni dikamba didi. Muéne u tu bhana itendelesu iambote ia lungu ni kiebhi ki tu tena kuenda mu njila ia muenhu ua kalelaku, u tu dimuna ué ku ima ia iibha i tu bhangesa kuenda mu njila ia iibha.—Mate. 5:32; Iza. 30:21.

2 Mu milongi íii, ni ia-nda kaiela, tua-nda di longa ia lungu ni ima ia iibha, iene mu tu dimuna Kamba dietu, Jihova Nzambi. Tua tokala kuijiia kuila Jihova u tu dimuna mukonda ua tu zolo. Muéne ua mesena kuila tu bhixila kiambote bhu kididi ki tua mesena. Ki mu bhekela ndolo iavulu mu mona athu ku kaiela o njila ia iibha, ni ku jimbidila o njila iâ. (Ize. 33:11) Mu milongi íii, tua-nda di longa maukexilu atatu a iibha. O ua dianga, o kizulukutu kia mundu, kaiiadi o muxima uetu. Katatu, o ima ia ngó, maji ibhetu ia dikota. Tua tokala kuijiia se o ima íii ihi, ni kiebhi ki tu kuatekesa Tat’etu ia diulu ku lenga o ima íii. O mukua jisalamu uambe kua Jihova: “Njila ioso ia makutu nguami na-iu dingi.” (Jisá. 119:128) O kuila kiene ué ki u banza? Tua-nda di longa kiebhi ki tu tena ku kaiela o phangu iê, ni ku i kumbidila ué ku muenhu uetu.

Kana ku Kaiela o “Kizulukutu Kia Mundu”

3. (a) Mukonda diahi kibhetu kia dikota ku kaiela o kizulukutu kia athu a mu kuenda njila, se tuala ni phata ia lungu ni njila i tua tokala o kuenda? (b) Kitendelesu kiahi ki tu sanga mu divulu dia Makatukilu 23:2?

3 Se ua mu kuenda njila, ihi i ueji bhanga se u kala ni phata ia lungu ni njila i ua mesena kuenda? Nange a ku tendala ku kaiela athu a mukuá a mu kuenda uá o njila—bhenge-bhenge se u mona kuila athu oso a solo kuenda mu njila imoxi. O ku kaiela o kizulukutu kia athu, kibhetu kia dikota. Nange athu oso a mu kuenda mu njila, ka múia mu kididi kimoxi ni eie, mba a jimbidila. Ia lungu ni maka enhá, xinganeka mu kitumu kia bhanene ku a akua Izalaiele m’ukulu. O afundixi, mba o jimbangi mu maka a ku fundisa, akexile mu a dimuna ku kibhetu kia ku ‘kaiela o kizulukutu kia mundu.’ (Tanga Makatukilu 23:2.) Sé phata, athu a ituxi a tena ku xikina kioso kia a jijidika ku bhanga kima. Mu kiki, o kuila o kitumu kia lungu ni ku kamba ku kaiela o kizulukutu kia mundu, kia lungu ngó ni maka a ku fundisa? Kana.

4, 5. Kiebhi Josuué ni Kalebe kia a jijidika ku kaiela o kizulukutu kia mundu, maji ihi ia a kuatekesa o ku suína?

4 Mu kidi, tu tena ku xikina o kijijidiku kia ku “kaiela o kizulukutu kia mundu” kabasa kithangana. Nange o kijijidiku ki moneka ngó, ki tu bhonza ku ki lenga. Xinganeka ngó mu maka a bhiti nau Josuué ni Kalebe. Ene akexile bhu kaxi ka 12 kia alondi endele mu londa o Ixi ia Kanana. Kioso kia vutuka, o dikuinhi dia alondi, ka bhekele njimbu iambote, a luualesa o mundu. Ene a zuela kuila, o athu mu ixi mu’endele exile iiala ia makota, Mazonda, ana a ji-anju ja iibha, a a vuala ni ahatu mu ixi. (Dim. 6:4) Ene a tange makutu. O mazonda enhó a iibha a fuile kiá ukulu ku Dilúvio, ka xile mbutu mu ixi. Maji o maka enhá a iibha, a tena ku di bhalesa o athu ka kulu luua mu kixikanu. O makutu a tange o dikuinhi dia alondi, a kuatesa uôma uavulu ku athu. Kioso ki’evu o njimbu íii, athu avulu a mono kuila ka tokalele kuia mu Ixi ia Kanana, ia a kanene Jihova. Kienhiki ihi ieji bhanga Josuué ni Kalebe?—Dia. 13:25-33.

5 Ene ka kaiela o “kizulukutu kia mundu.” Sumbala o kizulukutu kia mundu kia a luualesele kiavulu, o kiiadi kiki, a zuela o kidi—né muene kioso kia mesenene ku a jibha ni matadi! Mukonda diahi ene a suínine? Mukonda dia kixikanu kiâ. Athu ala ni kixikanu a tena ku tungula o makutu a tanga o athu, ni ikanenu ia Jihova Nzambi. O mala kiiadi enhá, a zuela kiebhi kia divu ia lungu ni Jihova ku kumbidila o ikanenu iê ioso. (Tanga Josuué 14:6, 8; 23:2, 14.) Josuué ni Kalebe, a kolokotele mu ufiiele kua Nzambi, ene ka mesenene ku mu luualesa mu ku kaiela o kizulukutu kia mundu. Kienhiki ene a kolokotele mu ufiiele, a tu xisa phangu lelu.—Dia. 14:1-10.

6. Kiebhi kia tena ku tu jijidika ku kaiela o kizulukutu kia mundu?

6 O kuila eie a mu ku jijidika ku kaiela o kizulukutu kia mundu? O athu kene mu bheza Jihova, kene mu xikina o itendelesu iê, athu enhá, ene o kizulukutu kia mundu lelu. O kizulukutu kia mundu, kiene mu longa makutu alungu ni itonokenu. Ene a zuela kuila o undumbu, o ujibhangânga, ni ima ia uanga, o jifilme, ni ji video games, iene mu londekesa mu mitelembe ia izunzumbia, ki ima ia iibha ku i tala. (2 Tim. 3:1-5) Kioso ki u sola itonokenu phala eie, mba phala o muiji uê, o kuila u kaiela o ibanzelu ia athu mu ima i ua tokala o ku bhanga, mba a ku umba o kitongoluelu kiê? O kuila kiki ki kieji ku bhangesa ku kaiela o “kizulukutu kia mundu?”

7, 8. (a) Kiebhi ki tu tena ku longa o ‘kilunji kietu,’ ni mukonda diahi o ku kaiela o itendelesu kima kiambote, o itumu ia athu, ndenge? (b) Mukonda diahi u banza kuila o phangu ia minzangala Jikidistá, phangu iambote?

7 Jihova ua tu bhana ujitu ua dikota, u tu kuatekesa o ku sola kiambote o ima—o ‘kilunji kietu.’ Maji o kilunji kiki, kia bhingi ku ki “longa” kiambote. (Jihe. 5:14) O ku kaiela o kizulukutu kia mundu, ki kieji longa o kilunji kietu; mba athu a kamúkua eji mesena ku tu bhana itumu ia neme ia lungu ni ima i tua tokala etu ngó tu i sola. Mukonda dia kiki, o mundu ua Jihova kala ni mukanda mua soneka o jifilme, madivulu, ni ima ia mukuá mu Internete ia tokala ku tala, mba kana. Mukonda o funza ia mundu iú ua mu di lungulula, kienhiki o mukanda iú, ueji bhinga ué ku u lungulula. (1 Kol. 7:31) Kieji tu fidisa ku tonginina o itumu ia Bibidia, mba ku kaiela o itumu ia Bibidia mu ku sola o ima.—Efe. 5:10.

8 Mu kidi o ima i tu sola, kála kilondekesa o Bibidia, i tena ku tu bhangesa ku lungulula o ukexilu ua muenhu uetu. O minzangala Jikidistá, mu xikola, a tena ku bhita mu ijijidiku iavulu ia lungu ni ku tala, ni ku bhanga o ima ia mu bhanga o jikoleka jâ. (1 Phe. 4:4) Maji kima kiambote ku mona o minzangala Jikidistá, ni adiakimi, a mu kaiela o phangu ia Josuué ni Kalebe, mu ku dituna ku kaiela o “kizulukutu kia mundu.”

Ki mu Kaiele o ‘Muxima Uenu, Mba i mu Mona ni Mesu’

9. (a) Mu kuenda njila, mukonda diahi ki kima kiambote ku kaiela ngó o ima i mona o mesu, mba o muxima uetu? (b) Mukonda diahi o kitumu mu divulu dia Dialuilu 15:37-39, kiexile ni valolo ia dikota, phala o mundu ua Nzambi m’ukulu?

9 O kibhetu kia kaiiadi ki tua-nda di longa, o muxima. Tua-nda bhanga o kifika kiki: Se eie ua mu kuenda njila, u bhaka o mapa i kulondekesa o njila, phala ku kaiele ngó o muxima uê—o kuila ua-nda kondoloka mu njila muala ima iavulu ia iuka, phala ku i tala? Mu kidi, o ku kaiela o muxima uê, ku ku fidisa ku bhixila bhu kididi ki ua mesena. Kála ki tua di longo kiá, xinganeka mu itumu ia mukuá ia bhanene Jihova mu Izalaiele m’ukulu. Saí athu lelu, nange kia a bhonza kiavulu ku xikina o kitumu kia lungu ni ku tunga ku mizumbu ia izuatu iâ, ni jingoji ia azulu. (Tanga Dialuilu 15:37-39.) O kuila eie uejiia o valolo ia kitumu kiki? O ku belesela o kitumu kiki, kia kuatekesele o mundu ua Nzambi m’ukulu ku kala ni ukexilu uéngi, ni ku kamba ku bhanga ukamba ni ifuxi ia jiphagão a a kondolokele. Kiki kiene kia bhingile phala ku a xikina kua Jihova. (Iji. 18:24, 25) Mu kiki, o kitumu kia londekesele o kibhetu kia muxima, ki tena ku tu fidisa ku tambula o muenhu ua kalelaku. Kiebhi-phe?

10. Kiebhi Jihova kia londekesa kuila uejiia kiambote o athu?

10 Ijiia kuila Jihova ua londekesa se mukonda diahi muéne ua a bhanene o kitumu kiki: “Ki mu kaiele dingi ki mi tuma o muxima uenu, mba ki mu mona ni mesu; kuma kiene ku ki kaiela kiala ku mi bhangesa undumbu.” Jihova uejiia kiambote o athu. Muéne uejiia kiambote kuila, o muxima uetu a tena ku u nganala ku ima i mona o mesu. O Bibidia i tu tendelesa: “Muxima ua muthu u bhomba kinéne, ima ioso ndenge, ua bhukumuka kiavulu: mukuahi u tena ku uijiia?” (Jel. 17:9) U tena ku mona se mukonda diahi Jihova ua bhanene o kitumu ku akua Izalaiele? Muéne uejidile kiambote kuila ene, eji mesena ku difunga ni jiphagão, kiki kieji ku a bhalesa. Ene eji ku a tendala ku kala kála ió ka kexile mu bheza Nzambi, mba ku banza kála ene.—Jisa. 13:20.

11. Kiebhi kia tena ku tu nganala ku jihanji ja xitu?

11 Mu izuua ietu, ki ki bhonzo ku nganala o muxima uetu ni ima i tu banza. Ku mundu lelu, o jingijiie a mu suínisa o jihanji ja xitu. Kiebhi ki tu tena ku belesela o kitumu mu divulu dia Dialuilu 15:39? Xinganeka: Se o athu mu mbanza iê, bhu xikola, mba ku sidivisu, a zuata kia iibha, o kuila eie ua tokala ku a kaiela? O kuila ueji kaiela o ‘muxima uê, mba o ima i u mona ni mesu,’ phala ku ku bhalesa? O kuila a tena ku ku nganala kueha o ukexilu uê uambote, phala ku zuata kála ene?—Lom. 12:1, 2.

12, 13. (a) Ihi i tua tokala o ku bhanga se o mesu metu a mesena ku tala ima ia iibha? (b) Ihi i tena ku tu fidisa ku bhalesa akuetu mu jitendasá?

12 Tua tokala ku langa kiambote o jihanji jetu. Se o mesu metu, a mesena ku tala ima ia iibha, tua tokala ku lembalala o phangu ia Jobe, ua tele kikutu ni mesu mê—phala ka tale muhatu uéngi. (Jobe 31:1) O Sobha Davidi, ua bhangele ué o kikutu kiki: “Ki ngi kala ni kima kia ufusa ku mesu mami.” (Jisá. 101:3) O “kima kia ufusa” ki tena ku xidisa o kitongoluelu kietu kia zele, ni ku zanga o ukamba uetu ni Jihova. O tendasá íii, ki tena ku kala kima kioso-kioso, ki nganala o mesu metu, ki tena ku bhangesa ué o muxima uetu ku banza ima ia iibha.

13 Etu ki tu mesena ku bhangesa akuetu ku bhanga o “kima kia ufusa,” mu ku a suínisa. Maji tuene mu kumbidila kiambote o kitumu kia Bibidia, kia lungu ni ku zuata kiambote. (1 Tim. 2:9) O ku zuata kiambote, ki kima ki tu tena kuzuela kuila, kima ki fuama kiambote ku mukutu uetu. Tua tokala ku xila o kitongoluelu kia athu a tu kondoloka, mu ku dianga ku bhanga o vondadi iâ, etu ndenge. (Lom. 15:1, 2) O kilunga kia Jikidistá, ala ni dibesá diavulu mu ku kala ni minzangala ene mu bhana phangu iambote mu maka enhá. Ene a tu sangulukisa kiavulu, kioso kiaia ni ku dituna ku ‘kaiela o ima ia banza ku mixima iâ, ni ima ia mona ni mesu mâ,’ mu ku sola ku bhanga o vondadi ia Jihova, mu ima ioso ia bhanga—katé muene mu ukexilu uâ, ua ku zuata!

Kana ku Kaiela o ‘Ima ia Ngó’

14. Ihi ia dimuna Samuuele ia lungu ni ku kaiela ‘o ima ia ngó?’

14 Xinganeka kuila, o njila i ua kexile mu kuenda, ia kuambata dikanga, ku kikangalakata. Ihi ieji bhita se ua lunguluile o njila phala ku sanga o ima i ua mu sota ku nzoji? O ukexilu iú, u tena ku zanga o muenhu uê! Jihova uejiia kiambote o kibhetu kiki. Xinganeka o phangu íii. Akua Izalaiele a mesenene ku kala ni kifua kia ifuxi ia a kondolokele, akexile ku a tumina ku jisobha. O vondadi íii, iexile kituxi kia dikota, mukonda kiki kieji ku a bhangesa ku dituna Jihova, uexile o Sobha iâ. Sumbala Jihova uehelele kuila ene a kala ni sobha phala ku a tumina, muéne ua solo o polofeta Samuuele phala ku a dimuna, phala ene ka kaiele ‘o ima ia ngó.’—Tanga 1 Samuuele 12:21.

15. Mu ukexilu uebhi, o akua Izalaiele a kaiele o ima ia ngó?

15 O kuila athu enhá a banzele kuila o jisobha ja ngongo, a betele kota, Jihova ndenge? Se kiene, ene akexile mu kaiela o ima ia ngó! Ene akexile mu kiluezu kia dikota, mu ku kaiela o ima ia satanaji. O jisobha ja ngongo, eji ku a bhangesa ku bheza iteka. O athu a bheza o iteka, ene mu lueza, mu ku banza kuila o ima io bhange—ni mabaia, ni matadi—iene ia beta-kota, o Nzambi ki tu tena ku mu mona ua bhange o ima ioso, Jihova, ndenge. Maji kala kiambe o poxolo Phaulu, o iteka ‘ima ia ngó.’ (1 Kol. 8:4) O iteka ki i tena ku mona, kuívua, kuzuela, mba ku bhanga kima kioso-kioso. Eie u tena ku i mona, ni ku i kuata, maji se u i bheza, ua mu kaiela o ima ia ngó—i ku bhekela maka avulu.—Jisá. 115:4-8.

16. (a) Kiebhi Satanaji kiene mu nganala athu avulu mu ku a bhangesa ku kaiela o ima ia ngó? (b) Mukonda diahi tu tena kuzuela kuila o jimbote ima ia ngó, Jihova Nzambi ua beta-kota?

16 Satanaji uene hanji mu nganala o athu mu ku a bhangesa ku kaiela o ima ia ngó. Mu kifika, muéne uene mu bhangesa athu avulu ku sota jimbote javulu, phala n’a kale ni ku kondama. O kitadi, ni jimbote javulu, ji tena ku bhangesa o muthu ku divua kiambote. Ki kuatekesu kiahi ki bhana o jimbote kioso o muthu kia kata, kia kamba kitadi, mba kia bhita ni mabhebhu? O kuila o jimbote ji tena ku langa o muthu kioso kia kala ni maka, kia bhindamena kima, mba kia mesena kuijiia o ibhuidisu ia beta-kota ku muenhu? Ku tululuka kuahi ku tena ku bheka o jimbote kioso kifua o muthu u tua zolo? Se tu dielela kuila o jimbote ji tena ku zubha o ibhindamu ietu mu nzumbi, tua-nda diela kiavulu. O jimbote, ki ji tena ku bhulula muthu; mukonda iene ima ia ngó. Kienhiki, jene, ki ji tena ku bhana ku kondama kua kidi ku muthu, mukonda jene, ki ji nangenena ku muenhu ua butu ua muthu, mba ku tena ku bhanga kima, kioso ki kata o muthu, mba kiafuá. (Jisa. 23:4, 5) Maji, o Nzambi ietu, Jihova, muthu ua kidi! O ku kala ni ukamba ua kidi ni muéne, uene ngó u tu kuatekesa ku kala ni ku kondama kua kidi. Didi dibesá dia dikota! Ki tu sondoloke mu njila iê, mu ku kaiela o ima ia ngó.

17. Ihi i ua mesena ku bhanga ia lungu ni maukexilu a iibha u tua di longo kiá?

17 Etu ki tua zediua mukonda dia Jihova ku kala Kamba dietu, u Tuendesa mu njila ia muenhu? Se tu kolokota ku kaiela o itendelesu iê ia henda, ia lungu ni maukexilu atatu a iibha—o kizulukutu kia mundu, o muxima uetu, ni ima ia ngó—tua-nda tena ku bhixila bhu kididi bhu tua mesena, o muenhu ua kalelaku. Mu milongi ia-nda kaiela, tua-nda di longa itendelesu itatu, i tu bhana Jihova phala ku tu kuatekesa ku lenga ni ku zemba o njila ioso ia makutu, iene mu bhangesa athu avulu ku xisa o njila ia kidi.—Jisá. 119:128.

Ihi i u Banza

Kiebhi ki u tena ku kumbidila o itendelesu íii ia Bibidia?

• Makatukilu 23:2

• Dialuilu 15:37-39

• 1 Samuuele 12:21

• Jisálamu 119:128

[Foto ku bandu 11]

O kuila eie a mu ku jijidika ku kaiela o kizulukutu kia mundu?

[Foto ku bandu 13]

Mukonda diahi kibhetu kia dikota ku kaiela o muxima?

[Foto ku bandu 14]

O kuila ua mu kaiela o ima ia ngó?

    Madivulu Muoso Kimbundu (2008-2025)
    Kutunda
    Kubokona
    • Kimbundu
    • Kuwanena akwenu
    • Yakuwabhela
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ijila
    • Kikutu Kyetu
    • Definições de privacidade
    • JW.ORG
    • Kubokona
    Kuwanena akwenu