O Kwila o Athu Atena Kuzubha o Ita?
Sayi athu alwa ita mukonda dya ima yavulu. Amoxi amesena kukatula o jinguvulu mu ungana wâ, amukwa amesena kukala ni mwenyu wambote mba amesena kwila a atalatala kyambote. Amukwa hanji amesena kutambula konda ya jixi ni maumvwama ala mu jixi jenyiyi. Avulu ene mudita mu jimvunda mukonda dya jingeleja mba mukonda dya kididi mwa avwalela. Ihi yene mubhanga o athu phala kuzubha o ita? O kwila ene anda tena mwene kuzubha o ita?
Drazen_/E+ via Getty Images
O JINGUVULU AMUBHANGA YOSO PHALA O ATHU KUKALA NI MWENYU WAMBOTE
Ihi yamesena kubhanga: Kukwatekesa o athu kukala ni mwenyu wambote. Kiki kyanda bhangesa katé mwene o jingadyama kukala ni mwenyu wambote. Nange kiki kyanda fidisa o athu kubhanga o ita.
Mukonda dyahi kene mutena: O jinguvulu atokala kulungulula o ukexilu wene mu ngastala o kitadi. O akwa kutokwesa ambe kwila ku muvu wa 2022, o jinguvulu angastala mazunda ni mazunda a jikwanza phala kubheka o paze. Maji o kitadi kyangastala phala kusumba o mauta kyabetele dingi kota.
“Tungastala dingi kithangana ni kitadi phala kubatula o maka, mu veji dya kubhanga yoso ni yoso phala o maka yá kabhite.”—António Guterres, secretário-geral das Nações Unidas.
Ihi yamba o Bibidya: O jinguvulu ni athu amukwá atena kukwatekesa o jingadyama, maji ene nuka anda tena kuzubha o wadyama.—Matendelelu 15:11; Matesu 26:11.
O JINGUVULU ADIZWELESA PHALA KUZUBHA O ITA
Ihi yamesena kubhanga: Kudizwelesa phala atene kubatula o maka ni kutululuka.
Mukonda dyahi kene mutena: Sayi yá kene mutena kuxikina o ima yabakana. Mukonda dya kiki kene mutena kubheka o kutululuka.
“Kyoso o jinguvulu kyaxikama, sayi bhabha kene mu kumbidila yabakana. Mukonda dya kiki kyoso kyadizwelesa, mu veji dya kubhwisa o ita, yene idibandekesa dingi.”—Raymond F. Smith, nguvulu mukwa Ámerica.
Ihi yamba o Bibidya: O athu atokala ku “sota o paze.” (Jisálamu 34:14) Maji lelu o athu ‘akambe ufiyele, kakumbidila o ima yabakana, akwa kulungulukila akwâ.’ (2 Timote 3:1-4) Mukonda dya idifwa yiyi yala nayu o athu, katé mwene o jinguvulu jambote katena kuzubha o ita.
KUBULA O MAUTA
Ihi yamesena kubhanga: Kusosolola mba kubwika o mauta, benge-benge o jibomba jonene.
Mukonda dyahi kene mutena: O jinguvulu kamesena kubhanga kiki mukonda abanza kwila se kumoneka ita kanda tena kubhânga ni jinguma jâ. O kubwika o mauta kikyeji bhangesa o athu kukamba kulwa ita.
“Jinguvulu javulu akanena kubwika o mauta mâ kyabhu o muvu wa 1991, kakumbidila yakanena. O kikanenu kiki kyalungile ni kukamba kudita mu jimvunda ni kubheka o kutululuka mu ngongo yoso.”—“Kudilanga Kindala Phala ku Hádya Kukala Kutululuka.” (mu dimi dya Kingileji)
Ihi yamba o Bibidya: O athu atokala kubwika o mauta mâ ni ‘kukitula o jixibhata jâ, matemu.’ (Izaya 2:4) Maji phala kuzubha o ita, o athu atokala kulungulula o mixima yâ, mukonda o kuyibha ni usweya umateka mu muxima.—Matesu 15:19.
O JINGUVULU ATA KIKUTU PHALA KUDILANGA MUDYÂ
Ihi yamesena kubhanga: O jinguvulu ata kikutu phala kudilanga mudyâ ku jinguma jâ. Ene abanza kwila akwa ixi imoxi kanda xikina kulwa ita ni ixi yiyi, mukonda se alwa ita kilombolola kwila ene amulwa ita ni jixi joso atokala mu kikutu kiki.
Mukonda dyahi kene mutena: O woma wa kulwa ita ni jixi javulu kiwene mubheka paze. Mu ithangana yavulu, o jinguvulu kene mukumbidila o ima yakanena, ene asota ndunge yengi phala kubhânga ni jinguma jâ.
“Sumbala o kibuka kya Liga das Nações ni kibuka kya Nações Unidas akalakala kyavulu phala kukwaketekesa o jinguvulu kuta o kikutu kiki, maji né kiki o ita kiyabhu.”—“Enciclopédia Británica.”
Ihi yamba o Bibidya: Kidi kwila, kwene mbote mu kukalakala ni athu avulu. (Ndongixi 4:12) Maji o jinguvulu ni ibuka ya mukwa katena kubheka paze ni kukondama kwa kidi. O Bibidya yamba dingi: “Kana kudyelela jinga mu ngongo, mba mon’a muthu wa lémbwa kubhandulula, kuma ku mon’a muthu kana-ku kubhuluka kwa kima. Mukonda an’athu kubhwima kwâ kúbhwa, ene anga a vutuka ku mavu; mu kizuwa kyenyókyo, o ilunji yé yoso ya di boto.”—Jisálamu 146:3, 4.
Sumbala ni nguzu yavulu yene mubhanga o athu, twamutala hanji hadi yavulu mukonda dya ita.