К′ЬТЕБХАНӘЙА ОНЛАЙН йа Бьрща Qәрәwьлийе
К′ЬТЕБХАНӘЙА ОНЛАЙН
Йа Бьрща Qәрәwьлийе
К′öрди Кöрманщи (Кирили)
ö
  • һ
  • ә
  • w
  • q
  • ö
  • К′ЬТЕБА ПИРОЗ
  • Ә′ДӘБЙӘТ
  • ЩЬВАТ
  • g23 № 1 рʹупʹ. 12–14
  • Һәԝа

Дәрһәqа wе йәке т′ö видео т′öнә

Бьбахшиньн, wәʹде вехьстьна видео шаши пешда һат.

  • Һәԝа
  • Һьшйар Бьн!-2023
  • Бьнсәри
  • Һәԝа бьн Хофеда нә
  • Планета Мә—Һатийә Чекьрьне кӧ Бе Хԝәйкьрьне
  • Чь Те Кьрьне
  • Мәʹни Бона Һевийе—Кʹьтеба Пироз Чь Дьбежә
Һьшйар Бьн!-2023
g23 № 1 рʹупʹ. 12–14
Щоте зәԝьщи ль бәр дәве гола кӧ буйә буз дьгәрʹьн, ле дор-бәре голе чʹийа йә у әʹзмане шин те хане.

ГӘЛО ҺʹАЛЕ ПЛАНЕТА МӘ ԜЕ БАШ БӘ?

ҺӘԜА

ҺӘԜА нә кӧ тʹәне бона бинкʹьшандьне лазьм ә, ле әв ӧса жи планета мә хԝәй дькә жь зедәйа шәԝԛа тәʹве, кӧ зийане дькарә бьде. Бе һәԝа температура сәр планете ԝе гәләк ньмьз буйа.

Һәԝа бьн Хофеда нә

Һәԝа ԛьреж сәва әʹмьре мәрьва дькарә хоф бә. Ль гора һʹәсабе Организасийона Сахләмхԝәйкьрьнейә Һʹәмдьнйайе, жь мәрьва тʹәне сәләфәк дькарә һәԝа тʹәмьз бьстинә.

Һәԝа ԛьреж нәхԝәшийед гьран пешда тинә. Мәсәлә проблемед бинкʹьшандьнева пешда тен, кансәра пʹьшька у нәхԝәшийед дьльк. Һәр сал ԝәкә 7 000 000 мәрьв жь бо һәԝа ԛьреж дьмьрьн.

Планета Мә—Һатийә Чекьрьне кӧ Бе Хԝәйкьрьне

Планета мә ӧса һатийә чекьрьне, кӧ һʹәму әʹфринед сәр әʹрде бькарьбьн һәԝа тʹәмьз бькʹьшиньн. Ле әв йәк тʹәне ԝи чахи ԝе бе стандьне, чахе мәрьв бь зедәйи һәԝайе ԛьреж нәкьн. Дина хԝә бьдьнә чәнд мәсәла.

  • Әм заньн кӧ мешә жь һәԝайе карбондиоксиде дькʹьшиньнә хԝә. Ле нә һʹәму мәрьв заньн кӧ бахед мангров йед кӧ бәр дәве бәʹре шин дьбьн, дьһа зедә карбондиоксиде дькʹьшиньнә хԝә, нә кӧ мешәйед тропик.

  • Ԝан пашԝәхтийа бь сайа лекʹолине пеһʹәсийан, кӧ шинкайед мәзьн ә бьне аве, карбондиоксиде атмосфереда хԝәй дькьн у һьм жи һәԝайе жь карбондиоксиде тʹәмьз дькьн. Сәр бәлгед ван шинкайед аве пʹучʹикед бьчʹук бь һәԝайе тʹьжә һәнә, бь сайа чь жи әԝ шинкайи дькарьн епʹещә ԝәхт сәр аве бьминьн. Чахе әԝ пʹучʹик жь дәве бәʹре дур дьчьн әԝана дьтʹәԛьн у шинкайед аве бәржери бьне аве дьбьн. Әԝана карбондиоксиде бь ԛьрʹна бьне бәʹреда хԝәй дькьн.

  • Әв йәк кӧ атмосфера мә дькарә хԝә жь ԛьрежайе тʹәмьз кә, һатә әʹйанкьрьне ԝәʹде пандемийа COVID-19. Сала 2020, чахе хәбата кʹархана һатә сәкьнандьне у әʹрәбә нәдьчун нәдьһатьн, һәԝа дәрберʹа тʹәмьз бу. Ԝе сале ль гора һʹәсабәке, зедәтьри 80% мәрьва готьн кӧ паши дәстпебуна пандемийайе, һьнә ԝәхт шунда һәԝа тʹәмьз бу.

    ԜӘ ЗАНЬБУ?

    Һәԝа Дькарә Бе Тʹәмьзкьрьне

    Сәр шькьл те кʹьфше тʹәмьзайа һәԝайе у һʹәсабе жәʹра нав һәԝайеда (PM2.5) Нийу Дәлһида, Һьндьстан. Сала 2020 Чьләйеда, һәжмара һәԝайе 128.1, йа кӧ бона һʹәмуйа хоф ә. Ле Тvr-15ʹvr15әбахеда әв һʹәжмар гьһиштә 35.5, йа кӧ нә һаԛас хоф ә.

    Ԝәʹде пандемийа COVID-19, Нийу Дәлһида хәбата кʹархана һатә сәкьнандьне у әʹрәбә һаԛас нәдьчун нәдьһатьн. Ләма жи әԝ жәʹра һәԝайеда (PM2.5) перʹа-перʹа кем бу. Әԝ жәʹр йа кӧ гәләк бьчʹук ә (ԝәкә .0025 микрометра йан һе кем ә) дькарә гәләк нәхԝәшийед гьран пешда бинә. Рʹаст ә тʹәмьзбуна һәԝайе дьреж нәкʹьшанд, ле диса жи әԝе йәке да кʹьфше, кӧ чаԝа атмосфера һәԝайеда дькарә хԝәха бе тʹәмьзкьрьне, ԝи чахи жи гава гәләк ԛьреж буйә.

    Һьндьстанеда, хьлазийа сала 2019, жь бо һәԝайа ԛьреж буйә мьж.

    © Amit kg/​Shutterstock

    Хьлазийа 2019

    Һьндьстанеда, һьнә ԝәхт паши дәстпебуна пандемийа COVID-19, те кʹьфше ча һәԝа жь ԛьрежайе тʹәмьз буйә.

    © Volobotti/​Shutterstock

    Ԝәʹде Пандемийа COVID-19

Чь Те Кьрьне

Мер бисиклета хԝә дьдә сәкьнандьне паши һатьна жь хәбате.

Бь сайа хәбьтандьна бисиклете һәԝа тʹәмьз дьминә

Сәрԝер бизнесменарʹа дьбежьн, ԝәки һәԝайе зәʹф нәкьнә ԛьреж. Хенщи ве йәке, зандар методед тʹәзә дьгәрʹьн ԝәки екосистема зәʹф зийане нәстинә жь бо гәмаре. Мәсәлә, йәк жь ԝан метода әԝ ә, кӧ микроорганизма бьдьнә хәбате, ԝәки гәмаре бькьнә тьштед ӧса, чь кӧ хоф ниньн. Ӧса жи, зандар ширәта дьдьн кӧ дәԝса әʹрәбе бьдьнә хәбате, дьһа баш ә ньга рʹе һәрʹьн йан жи бисиклете бажон у малед хԝәда енержийайе кем бьдьнә хәбате.

Кʹӧлфәт мала хԝәда сәр әʹрде рʹуньштийә у хԝарьне һазьр дькә. Соба ԝейә дара бьчʹук ә, у дәре собе вәкьрийә, ле диса жи әԝ дуйе ԛәԝи дәрнахә.

Сәва кӧ һәԝа тʹәмьз бьминә сәрԝеред һьнә ԝәлата сафи кьрьнә, кӧ собәйед модерн бьдьнә бьнәлийед хԝә, сәва чекьрьна хԝарьне. Ле һʹәмушк нькарьн әԝе собе бькʹьрьн

Ле сала 2022, ль гора һʹәсабед Организасийона Сахләмхԝәйкьрьнейә Һәмдьнйайе у Банка Һʹәмдьнйайе те кʹьфше, ԝәки әԝ һʹәму тьшт бәс нинә.

Чаԝа ԝи һʹәсабида дьһатә готьне сала 2020, ԝәкә си сәләф бьнәлийед әʹрде бона һазьркьрьна хԝарьне тьштед ӧса дьданә хәбате, чь кӧ һәԝа ԛьреж дькьрьн. Ле йазьх нә һʹәму мәрьв дькарьн собед модерн йан жи тьштед шәԝатейә дьн бьдьнә хәбате.

Мәʹни Бона Һевийе—Кʹьтеба Пироз Чь Дьбежә

«Хԝәде Хӧдане кӧ Әʹзман әʹфьрандийә . . . Һьлм дьдә гәлед ль сәр ԝе у рʹӧһʹ дьдә кәсед ль сәр дьмәшьн» (Ишайа 42:5).

Хԝәде һәԝа чекьрийә, кӧ әм бькарьбьн бина хԝә бькʹьшиньн, у зьвьрʹока тʹәбийәте чекьрийә сәва кӧ һәԝайе тʹәмьз кә. Ԛәԝата Йаһоԝа беһʹәсаб ә у әԝ мәрьва һʹәз дькә. Гәло әԝ йәк избат накә, ԝәки әԝе ԝан һʹәму тьшта жь бо чь һәԝа ԛьреж дьбә, бьдә һьлдане. Бьньһерʹьн готар «Хԝәде Соз Дьдә кӧ Планета Мә ԝе Бе Хԝәйкьрьне».

ҺЕ ЗЕДӘ ПЕБЬҺʹӘСЬН

Планета мә жь космосе.

Чаԝа атмосфера пешда һат? Бьньһерʹьн видео Гәло Гәрдуна Мә Ча Пешда Һат? сәр jw.org.

    Әʹдәбйәтед Кʹӧрди Кӧрманщи (2011-2025)
    Дәрк′әвьн
    Бьк′әвьн
    • К′öрди Кöрманщи (Кирили)
    • Бьшиньн
    • Бьqәйдәкьрьн
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Qәйде Хәбьтандьне
    • Политика Конфиденсийалийе
    • Гöһастьна Конфиденсийалийе
    • JW.ORG
    • Бьк′әвьн
    Шандьн