Хwәгьрти бьн
«Бәре рʹöʹһ . . . хwәгьртьн ә» (ГАЛТ. 5:22, 23, ИМ).
1, 2. а) Кемасийа хwәгьртьне дькарә чь ахьрийе бинә? б) Чьрʹа лазьм ә шеwьр кьн дәрһәqа хwәгьртьне?
ХWӘГЬРТЬН һʹöнöрәки öса йә, кʹижан кö бь аликʹарийа Йаһоwа әм дькарьн нав хwәда пешда биньн (Галт. 5:22, 23). Бал Йаһоwа кемасийа хwәгьртьне тʹöнә, чьмки әw Хwәдейе беqьсур ә. Ле әм гöнәкʹар ьн, ләма мәрʹа чәтьн ә бь тʹәмами әви һʹöнöри бьдьнә кʹьфше. Бь рʹастийе дьнйайеда гәләк кöл-дәрд у чәтьнайи һәнә, чьмки щәм мәрьва кемасийа хwәгьртьне һәйә. Мәсәлә, щара жь бо кемасийа хwәгьртьне мәрьв мәкʹтәбеда хьраб һин дьбә, йан жи хәбата хwә паш дьхә у рʹьнд нахәбьтә. Кемасийа хwәгьртьне öса жи дьбә мәʹнийа хәбәрдана нәщайиз, сәрхwашбуне, зорбәтийе, һәвqәтандьне, дәйнед нәлазьм, кʹәтьна кәле, бинтәнгийе, нәхwәшийед кö бь һәләqәтийа сексуал дәрбаз дьбьн у диса тьштед дьн (Зәб. 34:11-14).
2 Мәрьвед кö нькарьн хwә бьгьрьн, һьн хwәрʹа, һьн жи мәрьвед дьнрʹа чәтьнайа тиньн. Wәʹдә дәрбаз дьбә у мәрьв һе кем у кем хwә дьгьрьн, у әв йәк рʹабун-рʹуньштьна wанда те кʹьфше. Ле әм әʹщебмайи наминьн, чьмки Хәбәра Хwәде пʹехәмбәрти кьр кö «рʹожед ахьрийеда» мәрьв wе хwәгьрти нибьн (2 Тимтʹ. 3:1-3).
3. Чьрʹа Мәсиһи гәрәке хwәгьрти бьн?
3 Чьрʹа әм гәрәке хwәгьрти бьн? Дö мәʹнийед фәрз һәнә. Мәʹнийа пешьн әв ә, һәрге әм хwәгьрти бьн чәтьнайед мә wе кем бьн. Әм емосйалида һе qәwи бьн, һәләqәтийа мә тʹәви мәрьва wе баш бә, әме һерса хwә бьгьрьн, кем хәмгин бьн у кем бькʹәвьнә депресийе. Мәʹнийа дöда әв ә, кö чахе wәʹде щерʹьбандьна әм накʹәвьнә тʹәльке у хwәстьнед хwәйә хьраб зәфт дькьн, бь ве йәке әм дьле Хwәде ша дькьн у qәбулкьрьна wи дьстиньн. Адәм у Һеwайе хwә нәгьртьн у ахьрийа хьраб стандьн (Дәстп. 3:6). Иро жи әм дьвиньн wәки мәрьвед кö нькарьн хwә бьгьрьн, бәред чьqас хьраб дьстиньн.
4. Чь дьлгәрм дькә wан мәрьва кʹижанарʹа чәтьн ә хwәгьрти бьн?
4 Мәрьвед гöнәкʹаррʹа чәтьн ә бь тʹәмами хwәгьрти бьн. Йаһоwа әве йәке занә у дьхwазә али мә бькә, wәки әм хwәстьнед хwәйә хьраб бьтәмьриньн (1 Пʹадш. 8:46-50). Хwәде чаwа Досте һʹьзкьри, бь дьл у әшq али мәрьвед дьлсах дькә, кʹижанарʹа чәтьн ә хwәгьрти бьн у хwәстьнед хwә контрол кьн. Wәрә әм шеwьр кьн кö Йаһоwа ча хwәгьртьн да кʹьфше, у ча әм дькарьн чʹәʹв бьдьнә wи. Паше, әме шеwьр кьн дәрһәqа мәсәлед жь Кʹьтеба Пироз йед баш у хьраб, у бьвиньн әм чь дькарьн жь wан мәсәла һин бьн сәва хwәгьрти бьн.
ЙАҺОWА МӘСӘЛА МӘЗЬН Ә БОНА МӘ
5, 6. Хwәгьртьнеда Йаһоwа бона мә чь мәсәлә һиштийә?
5 Йаһоwа кʹамьл ә у ләма кемасийа хwәгьртьне щәм wи тʹöнә. Әw һәр тьштида беqьсур ә (Qан. Дщр. 32:4). Ле әм беqьсур ниньн, ләма әм гәрәке бьфькьрьн сәр мәсәла Йаһоwа, wәки фәʹм кьн әв һʹöнöр чь йә у ча әм дькарьн хwәгьртьнеда чʹәʹв бьдьнә wи. Гәло кʹижан дәрәщада Йаһоwа хwәгьртьн да кʹьфше?
6 Бьфькьрьн кö Йаһоwа ча хwә гьрт, чахе Шәйтʹан мьqабьли wи рʹабу. Бешьк, мьлйакʹәтед амьн wе сәр кьред Шәйтʹан һерс кʹәтана у тʹәвһәбуна. Дьqәwьмә һун жи öса хwә тʹәхмин дькьн гава дьфькьрьн кö Шәйтʹан чьqас зийан ани. Ле Йаһоwа хwә гьрт. Әwи Шәйтʹанрʹа щаба фькьранди да у бь һәqийе хwә да кʹьфше һьндава рʹабәрибуна wи. Йаһоwа ләз нәкʹәт һерса хwә бьрʹежә (Дәркʹ. 34:6; Иб. 2:2-6). Ле чьрʹа? Йаһоwа һишт wәки wәʹдә дәрбаз бә, чьмки нахwазә тʹö кәс бьмьрә, ле «дьхwазә wәки һʹәму жь гöнәкьрьне вәгәрʹьн» (2 Пәт. 3:9).
7. Жь мәсәла Йаһоwа әм чь һин дьбьн?
7 Мәсәла Йаһоwа мә һин дькә кö һʹәта әм тьштәки бежьн йан бькьн, лазьм ә ләз нәкʹәвьн у пешийе бьфькьрьн. Илаһи чахе әм гәрәке сафикьрьнәкә фәрз бькьн, wәʹдә хwәрʹа бьвиньн сәва бьфькьрьн. Хwәдерʹа дöа бькьн сәва биланийе бьдә wә кö рʹаст хәбәр дьн у тьштед рʹаст бькьн (Зәб. 141:3). Чахе әм һерс дькʹәвьн йан жи бина хwә тәнг дькьн, һьнге чәтьн дьбә хwә бьгьрьн. Ләма щара әм пʹошман дьбьн гава жь һерсе гьлийед нәбаш дьбежьн йан жи тьштед нәрʹаст дькьн (Мәтʹлк. 14:29; 15:28; 19:2).
МӘСӘЛЕД БАШ У ХЬРАБ ЙЕД ХЬЗМӘТКʹАРЕД ХWӘДЕ
8. а) Дәрһәqа хwәгьртьне кʹидәре әм дькарьн мәсәлед баш бьвиньн? б) Чь али Усьв кьр кö әw нәкʹәтә бәр байе жьна Потифар? (Бьньһерʹә шькле әʹwльн.)
8 Кʹижан сәрһатийед жь Кʹьтеба Пироз нишан дькьн qимәте хwәгьртьне? Дьбәкә сәрһатийа Усьве кöрʹе Аqуб дькʹәвә бира wә. Әwи хwәгьртьн да кʹьфше чахе бәрдәсти бу мала Потифарда, йе кö сәрwере әскәред Фьрәwьн бу. Жьна Потифар чʹәʹв бәрда Усьв, чьмки әw «бәжьн у баледа йәки бәрбьчʹәʹв у бәдәw бу». Әwе зоре Усьв дькьр сәва тʹәви wе рʹазе. Ле гәло чь qәwат да Усьв кö әwи хwә гьрт у нәкʹәтә тʹәльке? Дьбәкә әw пешда дьфькьри кö һәрге әw бькʹәвә бәр байе wе, әв йәк wе ахьрийа хьраб бинә. Ләма чахе әw дәрәщә ида лап хьраб бу, әw жь wе рʹәви. Әwи гот: «Әзе чаwа ве хьрабийа мәзьн бькьм у ль бәр Хwәде гöнә бькьм?» (Дәстп. 39:6, 9; бьхунә Мәтʹәлок 1:10.)
9. Һун ча дькарьн wәʹде щерʹьбандьне хwә хwәй кьн?
9 Сәрһатийа Усьв чь мә һин дькә? Чахе әм тенә щерʹьбандьне кö qануна Йаһоwа бьтʹәрьбиньн, әм дәрберʹа гәрәке бьрʹәвьн жь ве щерʹьбандьне у нәкʹәвьнә тʹәльке. Һьнәк пешийа кö бунә Шәʹдед Йаһоwа, хwарьнева, вәхwарьнева, щьхарәкʹьшандьнева, наркотикева, бенамусийева у тьштед дьнва гьредайи бун. Ле һәла һе паши ньхöмандьне жи щара әwана wан тьштада диса жи тенә щерʹьбандьне. Һәрге дәрәща wә жи öса йә у һун дьвиньн кö дькарьн qануна Йаһоwа бьтʹәрьбиньн, бьсәкьньн у бьфькьрьн кö әв йәк wе чь ахьри бинә. Мәсәлә, һәрге һун хwә нәгьрьн һәләqәтийа wә тʹәви Йаһоwа дькарә хьраб бә. Пешда бьфькьрьн кö кʹижан дәрәщада һун дькарьн бенә щерʹьбандьне у ча һун дькарьн хwә жь wан дәрәща хwәй кьн (Зәб. 26:4, 5; Мәтʹлк. 22:3). Гава һун бькʹәвьнә дәрәще öсада, жь Йаһоwа һиви кьн кö сәрwахтийе у qәwате бьдә wә, сәва хwә бьгьрьн у гöнә нәкьн.
10, 11. а) Мәкʹтәбеда щаһьл рʹасти чь щерʹьбандьна тен? б) Чь дькарә али Мәсиһийед щаһьл бькә сәва щерʹьбандьнада qәwи бьсәкьньн?
10 Иро гәләк щаһьлед мәйә Мәсиһи жи, рʹасти щерʹьбандьна мина йа Усьв тен. Дина хwә бьдьнә мәсәла Ким. Һәвалед wейә дәрсхане тʹьме хwә qöрʹә дькьрьн у гьли дькьрьн кö әwана шәми у ләʹда дькʹәтьнә һәләqәтийа сексуал. Ле Ким мина wан нибу, ләма дәрһәqа ве тʹеме тьштәк тʹöнә бу wанрʹа гьли кә. Ким гьли дькә кö щара әwе хwә тʹәне тʹәхмин дькьр, чьмки жь wана щöдә дьбу. Һьн жи әwан щаһьла һʹәсаб дькьрьн кö Ким бефәʹм ә, чьмки әw тʹәви тʹö гәда нәдьчу-нәдьһат. Ле Ким сәрwахт бу, чьмки фәʹм дькьр кö жь бо хwәстьна сексуал щаһьл һе зедә тенә щерʹьбандьне (2 Тимтʹ. 2:22). Һәвалед wейә дәрсхане гәләк щар жь wе дьпьрсин кö әw һәла һе qиз ә йан на. Һьнге Кимрʹа мәщал вәдьбу у әwе wанрʹа шьровәдькьр кö чьрʹа әw намусийеда хwә тʹәмьз хwәй дькә. Әм гәләк фьрнаq дьбьн wан щаһьлед Мәсиһирʹа, йед кö нав-намус дьжин, у Йаһоwа жи wанарʹа гәләк фьрнаq дьбә!
11 Кʹьтеба Пирозда һәнә сәрһатийед wан мәрьва, йед кö алийе сексуалида кем хwәгьрти бун. Әw сәрһати рʹьнд нишан дькьн кö чахе мәрьв ви тьштида хwәгьрти нинә, әw ахьрийа хьраб дьстинә. Әwед кö мина Ким рʹасти щерʹьбандьна öса тен, wе кʹаре бьстиньн һәрге бьфькьрьн дәрһәqа сәрһатийа гәде дьлсах, кʹижан кö Мәтʹәлок сәре 7-да те гьли кьрьне. Öса жи бьфькьрьн дәрһәqа зьнекʹарийа Амнон у ахьрийа wийә гәләк хьраб (2 Сам. 13:1, 2, 10-15, 28-32). Де-бав дькарьн али зарʹед хwә бькьн, wәки һьндава һәләqәтийа романтики хwәгьрти у сәрwахт бьн. Мәсәлә, wәʹде qöльхкьрьна тʹәви малбәте, әван сәрһатийед жь Кʹьтеба Пироз шеwьр кьн.
12. а) Ча Усьв кʹәла дьле хwә жь бьред хwә вәшарт? б) Кʹижан дәрәщада әм гәрәке емосийед хwә бьгьрьн?
12 Усьв хwәгьртьнеда диса мәсәләкә баш мәрʹа һиштийә. Чахе бьред wи һатьнә Мьсьре сәва щәм wи хwарьне бькʹьрʹьн, Усьв дьхwәст тедәрхьста һәла дьлед wанда чь йә. Ләма әwи дәрберʹа хwә wанрʹа әʹйан нәкьр. Гава кʹәла wи тʹьжи бу, әw рʹәви кʹәтә ода һʹöндöр сәва һесьред хwә вәшерә (Дәстп. 43:30, 31; 45:1). Һәрге щьватеда кәсәк йан жи мәрьве wәйи незик дьле wә дешинә, чʹәʹв бьдьнә Усьв хwәгьртьнеда, сәва кö тьштәки öса нәкьн йан жи нәбежьн кö паше һун пʹошман бьн (Мәтʹлк. 16:32; 17:27). Йан жи һәрге мәрьве wәйи незик жь щьвате һатийә дәрхьстьне, хwә бьгьрьн сәва кö кем тʹәви wи бькʹәвьнә хәбәрдане. Бәле, хwәгьртьн хwәва найе. Ле һәрге әм фәʹм дькьн кö бь ве йәке әм чʹәʹв дьдьнә Йаһоwа у тʹәмийа wи тиньн сери, мәрʹа дьһа һеса дьбә хwә бьгьрьн.
13. Жь сәрһатийа Даwьд Пʹадша әм чь дәрса һин дьбьн?
13 Мәсәла Даwьд Пʹадша жи дькарә мәрʹа кʹаре бинә. Чахе Шаwул у Шимәи дьхwәстьн һерса wи биньн, Даwьд һерс нәкʹәт у һʹöкöм у qәwата хwә мьqабьли wан нәда хәбате (1 Сам. 26:9-11; 2 Сам. 16:5-10). Ле һәбун дәрәщә чахе Даwьд хwә нәгьрт. Мәсәлә, чахе әwи тʹәви Бат-Шәбайе бенамуси кьр у чахе һерса wи рʹабу сәр тьмайа Набал (1 Сам. 25:10-13; 2 Сам. 11:2-4). Ле йәкә әм жь Даwьд дькарьн хwәрʹа дәрсе һин бьн. Йа пешьн, бьред щабдар гәрәке фәсал бьн у хwә бьгьрьн, сәва кö һʹöкöме хwә бона кʹара хwә нәдьнә хәбате. Йа дöда, тʹö кәс гәрәке гәләк хwәда баwәр нибә у нәфькьрә кö тʹö щар wе нәкʹәвә щерʹьбандьне (1 Корн. 10:12).
ҺУН ЧА ДЬКАРЬН ХWӘГЬРТИ БЬН?
14. Бьраки мә кʹәтә чь дәрәще, у әм жи гәрәке ча хwә кʹьфш кьн чахе дькʹәвьнә дәрәщед öсада?
14 Һун чь дькарьн бькьн сәва һе зедә хwәгьртьна wә һәбә? Дина хwә бьдьнә ве дәрәще кö рʹасти qәwьми. Мерькәки пе авта хwә, авта бьре мә Луижи хьст. Рʹаст ә әв мер нәһәq бу, ле әwи дәстпекьр Луижи беһöрмәт кә у хwәст тʹәви wи шәрʹ кә. Ве дәме Луижи Йаһоwарʹа дöа кьр сәва али wи бькә әw хwә бьгьрә, у һәр тьшт дькьр сәва һерса wи мерьки дайнә. Ле әw мерьк диса жи нәсьтʹьри. Луижи һәжмара авта ви мерьки хwәрʹа ньвиси, сәва паше әw мерьк авта wи чекә у зьвьри чу. Ле әw мерьк диса жи сәр wи дькьрә qарʹә-qарʹ. Һʹәфтек дәрбаз бу, у щарәке Луижи чу сәрледана дöбарә бькә. Әwи чахе жьнькәкерʹа даннасин дькьр, дит кö мере wе жьньке әw мерьк ә, йе кö авта wи хьстьбу! Чахе әw мерьк чʹәʹв Луижи кʹәт, шәрм кьр у сәва кьре хwә бахшандьн жь wи хwәст. Әwи Луижирʹа гот wәки дьхwазә зу авта wи бьдә чекьрьне. Чахе Луижи дәрһәqа Кʹьтеба Пироз хәбәр дьда, wи мерькирʹа һʹәwас бу бьбьһе у әw жи тʹәви wи кʹәтә хәбәрдане. Гава Луижи әв qәwьмандьн ани бира хwә, әwи фәʹм кьр кö чьqас баш бу wәки әwи хwә гьрт у һерс нәкʹәт, у wе чьqас хьраб буйа һәрге әwи һерса хwә бьрʹета. (Бьхунә 2 Корьнтʹи 6:3, 4.)
Әw йәк кö әм хwә дьгьрьн йан хwә нагьрьн, дькарә сәр хьзмәтийа мә һʹöкöм кә (Бьньһерʹә абзаса 14)
15, 16. Чаwа леколинкьрьна Кʹьтеба Пироз дькарә али wә у малбәта wә бькә кö хwәгьрти бьн?
15 Хwәндьна Кʹьтеба Пироз у фькьрандьна сәр дькарә али мә бькә wәки хwәгьрти бьн. Биньн бира хwә Хwәде чь готә Йешу: «Әв кʹьтеба Qануне гәрәке жь дәве тә нәqәтә у тö гәрәке шәв у рʹож бь дәнге ньмьз бьхуни, сәва кö һәр тьшт чь теда ньвисар ә, рʹаст бини сери. Һьнге wе рʹийа тә вәбә у тöйе бь билани тьшта бьки» (Йешу 1:8, ДТʹ). Ле чь щурʹәйи леколинкьрьна Кʹьтеба Пироз али мә дькә хwәгьрти бьн?
16 Жь сәрһатийед Кʹьтеба Пироз әшкәрә те кʹьфше кö чьqас кʹар ә чахе хwәгьртьна мә һәйә, ле чахе тʹöнә йә чьqас зийане тинә. Йаһоwа әw сәрһати бадиһәwа нәдайә ньвисаре, ле нета wи һәбу (Рʹом. 15:4). Ләма жи wе аqьлайи бә һәрге әм бьхуньн әwан сәрһатийа, сәр бьфькьрьн у леколин бькьн! Кʹур бьфькьрьн кö чь дәрсе һун дькарьн бона хwә у малбәта хwә һин бьн. Жь Йаһоwа аликʹарийе бьхwазьн сәва кö һун ширәтед жь Хәбәра wи биньн сери. Һәрге һун тʹәхмин дькьн кö тьштәкида хwәгьртьна wә кем ә, һʹәлал биньн сәр хwә. Паше дöа бькьн бона ве йәке, у бьфькьрьн кö һун ча дькарьн һе зедә хwәгьрти бьн (Аqуб 1:5). Әʹдәбйәтед мә леколин бькьн, wәки ширәта бьвиньн йед кö дькарьн али wә бькьн.
17. Де-бав ча дькарьн али зарʹед хwә бькьн кö хwәгьрти бьн?
17 Ле гәло де-бав ча дькарьн али зарʹед хwә бькьн сәва әwана хwәгьрти бьн? Һун заньн кö лазьм ә зарʹа һин кьн хwәгьрти бьн, чьмки зарʹ найенә буйине пе ви һʹöнöри. Ләма жи фәрз ә де-бав ве йәкеда мәсәла баш бьн (Әфәс. 6:4). Де-бавно чахе һун дьвиньн кö зарʹед wәрʹа чәтьн ә хwә бьгьрьн, жь хwә бьпьрсьн һәла һун ве йәкеда бона wан мәсәла баш ьн йан на. Һәрге һун хьзмәтийеда хирәт ьн, тʹьме тенә щьвата у qöльхкьрьна тʹәви малбәте дәрбаз дькьн, ве йәкеда жи һун мәсәла баш дьһельн wанрʹа. Щара лазьм ә хwәстьнед зарʹа нәйньн сери. Биньн бира хwә кö Йаһоwа бона Адәм у Һеwайе синор дани. Әв синор wанрʹа мәщал дьда сәва qәдьр-һöрмәт нишан кьн һьндава сәрwертийа Йаһоwа. Де-бав жи чахе зарʹед хwә ширәт дькьн у мәсәла баш ьн бона wан, öса әwана зарʹед хwә һин дькьн хwәгьрти бьн. Тьште гәләк qимәт кö де-бав дькарьн зарʹед хwә һин кьн, әw һәйә һʹьз бькьн сәрwертийа Хwәде у тʹәмийед wи биньн сери. (Бьхунә Мәтʹәлок 1:5, 7, 8.)
18. Чьрʹа әм гәрәке бь билани һәвала хwәрʹа бьжберьн?
18 Фьрqи тʹöнә әм де-бав ьн йан на, әм гәрәке бь билани һәвала хwәрʹа бьжберьн. Һәвалед öса бьгәрʹьн, йед кö wә һелан кьн нетед баш дайньн пешийа хwә у хwә дур бьгьрьн жь тʹәлька (Мәтʹлк. 13:20). Һәвалтийа тʹәви wан wе баш сәр wә һʹöкöм бә, у һуне жи бьхwазьн чʹәʹв бьдьнә wан хwәгьртьнеда. У бешьк рʹабун-рʹуньштьна wәйә баш сәр һәвалед wә жи wе рʹьнд һʹöкöм бә. Хwәгьртьн wе али мә бькә qәбулкьрьна Хwәде бьстиньн, әʹмьре хwәрʹа ша бьн, у бона мәрьвед хwәйи незик мәсәла баш бьн.