Кани бона Бәрнама Щьвине, Бьжин у Хьзмәт кьн
1-7 ГӦЛАНЕ
ФЬКЬРЕД ԚИМӘТ ЖЬ ХӘБӘРА ХԜӘДЕ | 2 ДИРОК 17-19
«Сәр Мәрьва ӧса Бьньһерʹә Чаԝа Йаһоԝа Дьньһерʹә»
Жь Сәрһатийед Кʹьтеба Пироз Дәрсе Хԝәрʹа Һьлдьн
7 Ньһа ԝәрә шеԝьр кьн дәрһәԛа Йәһошәфате кӧрʹе Аса. Гәләк хәйсәт-һʹӧнӧред ԝийи баш һәбун. Әԝи гәләк кьред баш кьр, чьмки хԝә дьспартә Хԝәде. Ле йәкә әԝи жи сафикьрьнед нәаԛьлайи кьр. Мәсәлә, әԝи ԛиза Аһабе зӧлм, кӧрʹе хԝәрʹа жьнти хԝәст. Хенщи ве йәке, әԝ у Аһаб мьл данә һәв, сәва тʹәви Сурийа шәрʹ бькьн. Ле Миха пʹехәмбәр пешда әԝ ширәт кьр ԝәки нәчә шәрʹ, йәкә Йәһошәфат чу у анщах жь мьрьне хьлаз бу. Паши ве ԛәԝьмандьне әԝ вәгәрʹийа Оршәлиме (2 Дир. 18:1-32). Гава Йәһу пʹехәмбәр ԝи дит, әԝ пьрсәкә ӧса да ԝи: «Гәло лазьм ә аликʹарийе бьди йед хьраб, у ԝана һʹьз бьки йед кӧ Йаһоԝа нәфрʹәт дькьн?, ДТʹ». (Бьхунә 2 Дирок 19:1-3.)
ԝ15 15/8 11-12 ¶8-9
Бьфькьрьн сәр Һʹьзкьрьна Хԝәде кӧ Кʹӧта Набә
8 Йаһоԝа дьхԝазә әм бьзаньбьн, кӧ әԝ мә һʹьз дькә, у әԝ дина хԝә дьдә сәр тьштед дьн, нә кӧ сәр нәԛәдандибуна мә. Әԝ тьштед баш нав мәда дьгәрʹә (2 Дирок 16:9). Ԝәрьн әм бьньһерʹьн мәсәләке, кӧ чаԝа Йаһоԝа тьштед баш нава пʹадшайе Щьһуда Йәһошәфатда дит. Йәһошәфат сафикьрьна нәрʹаст кьр чахе тʹәви Аһаб пʹадшайе Исраеле бу йәк у мьԛабьли Сурйайе дәркʹәт дь Рамот-гиләдеда. Рʹаст ә 400 пʹехәмбәред ԛәлп дьготьнә Аһабе зӧлм, кӧ ԝи шәрʹида әԝ ԝе сәркʹәвә, ле пʹехәмбәре Йаһоԝайи рʹаст Микайа готә Йәһошәфат у Аһаб, кӧ һәрге әԝана һәрʹьн шәрʹ бькьн, ԝе бьдьнә дәр. Һәма ӧса жи ԛәԝьми. Ԝи шәрʹида Аһаб һатә кӧштьне, ле Йәһошәфат анщах хьлаз бу. Паши ԝи шәрʹи, Йаһоԝа Йәһу да хәбате кӧ Йәһошәфат һьле у ширәт кә жь бо шашийа ԝи. Ле ӧса жи Йәһу готә Йәһошәфат: «Тәда тьштед ԛәнщ һатьн дитьн» (2 Дирок 18:4, 5, 18-22, 33, 34; 19:1-3).
9 Чәнд сал пешда Йәһошәфат фәрман дабу сәрԝера, левийа у кʹәшиша кӧ һәрʹьнә һʹәму шәһәред Щьһуда, сәва кӧ мәрьва ԛануна Йаһоԝа һин кьн. Ԝана әԝ шьхӧл ӧса рʹьнд кьрьн, кӧ һәла һе мәрьве жь мьләте дьн жи дәрһәԛа Йаһоԝа пеһәсийан (2 Дирок 17:3-10). Рʹаст ә паше Йәһошәфат сафикьрьна нәрʹаст кьр, ле Йаһоԝа кьрьнед ԝийә баш кʹижан кӧ әԝи бәре кьрьбу, бир нәкьр. Әв мәсәлә мә гәләк дьлгәрм дькә, чьмки щара әм жи шашийа бәрʹдьдьн. Ле һәрге әм бь дьл у щан ԝирʹа ԛӧльх дькьн, әԝ ԝе бәрдәԝам кә мә һʹьз бькә, у ԝе бир нәкә ԝан тьштед баш кӧ мә кьрийә.
Хьзна Кʹьтеба Пироз
Бь Һʹәмуйа Дьле Хԝә Йаһоԝарʹа Хьзмәт кьн
10 Йәһошәфат жи мина баве хԝә Аса бу (2 Дир. 20:31, 32). Йәһошәфат жи али щьмәʹта хԝә дькьр, ԝәки Йаһоԝа бьгәрʹьн. Бона ве йәке, әԝи щурʹә-щурʹә шәһәрада бь кʹьтеба Ԛануна Йаһоԝа щьмәʹт һин дькьр (2 Дир. 17:7-10). Әԝ һәла һе жи чу пʹадшатийа Исраелейә бакуре, чʹийайе Әфрайиме, сәва щьмәʹте вәгәрʹинә бәрбь Йаһоԝа (2 Дир. 19:4). Бәле, Йәһошәфат пʹадша «бь һʹәмуйа дьле хԝә» Йаһоԝа дьгәрʹийа (2 Дир. 22:9).
11 Йаһоԝа дьхԝазә һʹәму мәрьв сәр тʹопа дьнйайе дәрһәԛа ԝи пебьһʹәсьн. Ве йәкеда әм гьшк жи дькарьн аликʹарийе бьдьн. Ле гәло тә әв нет данийә пешийа хԝә, ԝәки һәр мәһ Хәбәра Хԝәде мәрьва һин ки у ԝана бәрбь Хԝәде бини? Һәрге тӧ дьхԝази тʹәви кәсәки һинбуна Кʹьтеба Пироз дәстпеки, тӧ бона ве йәке Хԝәдерʹа дӧа дьки? Гава тӧ алийе хԝәда һʹәму тьшти бьки, Хԝәде ԝе әʹсә али тә бькә ԝәки һинбуна Кʹьтеба Пироз дәстпеки. Ле һәрге кәсәк бьхԝазә ԝәки тӧ Кʹьтеба Пироз ԝи һин ки, тӧ һазьр и ԝәʹде хԝәйи аза хәрщ ки? Мина Йәһошәфат әм жи дькарьн али ԝан хушк-бьра бькьн йед кӧ рʹӧһʹанида сьст бунә, ԝәки әԝана вәгәрʹьнә бал Йаһоԝа. Ӧса жи рʹуспи али ԝан дькьн йед кӧ жь щьвате һатьнә дәрхьстьне у дьбәкә кьред хԝәйи хьраб тʹәрк данә.
(2 Дирок 17:9) У ль Щьһудайе һини гәл [щьмәʹте] кьрьн у ль щәм ԝан пʹьртука загоне [ԛануне] йа Хӧдан һәбу у ль һʹәму бажаред Щьһудайе гәрʹийан у һини нәтәԝе [мьләт] кьрьн.
(Марԛос 9:1-14) У әԝи ԝанрʹа гот: «Әз рʹаст ԝәрʹа дьбежьм, кӧ һьнәкед ль вьр сәкьни һәнә ԝе мьрьне нәбиньн, һʹәта кӧ нәбиньн Пʹадшатийа Хԝәде бь ԛәԝат те». 2 Пәй шәш рʹожарʹа Иса тʹәви хԝә Пәтрус, Аԛуб у Йуһʹәнна һьлдан у рʹакьрьнә чʹийаки бьльнд, ль ԝьр әԝ тʹәне бун. Һьнге ль бәр ԝан рʹәнг-рʹуйе ԝи һатә гӧһастьне. 3 Кʹьнщед ԝи ӧса чил-ԛәрԛаш бун у һаԛаси бьрьԛин, кӧ ль сәр рʹуйе әʹрде тʹӧ тьштәки кʹьнщсьпикьрьне нькарьбу әԝ һаԛаси сьпи бькьра. 4 Һьнге Елйас у Муса ԝанва хӧйа бун у тʹәви Иса хәбәр дан. 5 Пәтрус Исарʹа гот: «Дәрсдар, чаԝа рʹьнд ә кӧ әм вьр ьн! Дә әме се һʹолька чекьн, йәке тәрʹа, йәке Мусарʹа у йәке жи Елйасрʹа». 6 Әԝ ӧса тьрсийа бун, кӧ Пәтрус ньзаньбу чь бежә. 7 Ԝе гаве әʹԝрәк дәркʹәт ль сәр ԝан кьрә си у дәнгәк жь әʹԝр һат: «Әв ә Кӧрʹе мьни дәлал! Гӧһдарийа ԝи бькьн!» 8 Ньшкева шагьрта ль дора хԝә ньһерʹи, пештьри Иса кәсәк нәдитьн. 9 Чахе жь чʹийе дьһатьнә хԝаре, Иса тʹәми ль ԝан кьр гот: «Чь кӧ ԝә дит тʹӧ кәсирʹа нәбежьн, һʹәта кӧ Кӧрʹе Инсан жь мьрьне рʹанәбә». 10 Шагьрта әв тʹәми хԝәй кьр у жь һәвдӧ пьрсин, кʹа мәʹна рʹабуна жь мьрьне чь йә. 11 У ԝана же пьрси: «Гәло чьма ԛанунзан дьбежьн пешийе гәрәке Елйас бе?» 12 Әԝи жи ԝанрʹа гот: «Рʹаст ә, пешийе Елйасе бе у һәр тьшти щи бь щи бькә. Ле чьма һатийә ньвисаре, кӧ Кӧрʹе Инсан ԝе гәләки щәфе бькʹьшинә у бе беһӧрмәткьрьне? 13 Ле әз ԝәрʹа дьбежьм, Елйас һатийә жи у чаԝа кӧ бона ԝи һатьбу ньвисаре, ӧса жи сәре ԝи кьрьн, чаԝа кӧ дьле ԝан хԝәст». 14 Гава вәгәрʹийанә щәм шагьртед дьн, дитьн ль дора ԝан әʹлаләтәкә гьран гьртийә у ԛанунзан жи ԝанрʹа кʹәтьбунә дәʹԝе.
8-14 ГӦЛАНЕ
ФЬКЬРЕД ԚИМӘТ ЖЬ ХӘБӘРА ХԜӘДЕ | 2 ДИРОК 20-21
«Баԝәрийа Хԝә Хԝәдейе Хԝә Йаһоԝа Биньн»
ԝ14 15/12 23 ¶8
Хьлазийа ве Дьнйа Хьраб Әм Йәктийе Хԝәй Дькьн
8 Һена Йәһошәфат пʹадшада щьмәʹта Хԝәде рʹасти дьжмьнәки ԛәԝи һат, йе кӧ жь әʹлаләтәкә мәзьн бу у дор-бәре ԝан дьжит (2 Дир. 20:1, 2). Щьмәʹта Хԝәде нәдьхԝәст пе ԛәԝата хԝә дьжмьна алт кә. Ле ԝана һәԝара хԝә Йаһоԝа дахьст (Бьхунә 2 Дирок 20:3, 4). Әԝана нә кӧ башԛә һатьнә щәм Йаһоԝа, мәсәлә кʹе ча дьхԝәст у кʹе ча рʹаст һʹәсаб дькьр, ле чаԝа Кʹьтеба Пирозда те готьне: «Һʹәмуйа Щьһуда, тʹәви пьтька, пирәка у лаԝед хԝә ль бәр Хӧдан сәкьнанди бун» (2 Дир. 20:13). Чаԝа щаһьл ӧса жи йед әʹмьрда мәзьн, һәр кәс бь амьни пәй рʹебәрийа Йаһоԝа чу, у Йаһоԝа әԝана жь дьжмьна хԝәй кьрьн (2 Дир. 20:20-27). Бь рʹасти әва мәсәләкә гәләк баш ә, кӧ чахе щьмәʹта Хԝәде рʹасти чәтьнайа те, гәрәке чь бькә.
ԝ21.11 16 ¶7
Щотед Тʹәзә Зәԝьщи—Шьхӧле Йаһоԝа Дайньн сәр Щийе Пешьн!
7 Йаһоԝа бь сайа Леԝики бь наве Йаһазиел Йәһошәфатрʹа ӧса гот: «Рʹез гьре бьдьн у бьсәкьньн, . . . хьлазийа [жь] Хӧдан бьвиньн» (2 Дирок 20:13-17). Бь рʹасти тʹӧ кәс бь ви щурʹәйи начә шәрʹ! Ле әв рʹебәри нә кӧ жь мәрьвәки, ле жь Йаһоԝа бу. Ләма жи Йәһошәфат хԝә бь тʹәмами спартә Хԝәде у гӧһ да ԝи. Гава әԝ тʹәви щьмәʹта хԝә бәрбь дьжмьна чун, әԝи нә кӧ әскәред һәри щерʹьбанди, ле странбежед бечʹәк дани рʹеза пешьн. Йаһоԝа созе хԝә ани сери у ордийа дьжмьна ԛьрʹ кьр (2 Дирок 20:18-23).
Хьзна Кʹьтеба Пироз
it-1 1271 ¶1-2
Йорам
Йорам мина баве хԝә Йәһошәфат нибу, әԝи хԝә ль рʹастийе нәдьгьрт, чьмки дьбәкә дькʹәтә бәр байе жьна хԝә Аталйайе (2 Пʹд. 8:18). Хенщи ве йәке, кӧ Йорам шәш бьред хԝә у чәнд сәрокед Щьһудайе кӧшт, әԝи ӧса жи бьнәлийед хԝә кʹьшандә бәрбь хӧданед ԛәлп (2 Др. 21:1-6, 11-14). Пʹадшатийа ԝи бь тʹәмами тʹәвльһәв бьбу. Пешийе Әдом мьԛабьли ԝи рʹабу, паше жи Либна (2 Пʹд. 8:20-22). Елйас нәʹма хԝәда Йорамрʹа ӧса гот: «А вай, ԝе Хӧдан бь лехьстьнәки мәзьн ль нәтәԝа [щьмәʹта] тә у ль лаԝед тә у жьнед тә у ль һʹәму малед тә бьхә у жь бәр нәхԝәшийе, һʹәта кӧ рʹож бь рʹоже рʹувийед тә дәркʹәвьн тӧйе бь нәхԝәшийа рʹувийа зәʹф нәхԝәш бькʹәви» (2 Др. 21:12-15).
Һәма ӧса жи ԛәԝьми. Йаһоԝа һишт ԝәки Әʹрәб у Фьльсти бькʹәвьнә Щьһудайе, у жьн у кӧрʹед Йорам дилти бьвьн. Хԝәде тʹәне кӧрʹе ԝийи бьчʹук Йәһоаһаз (наве кʹижани ӧса жи Аһазйа бу) хԝәй кьр, сәва хатьре пәймана Пʹадшатийе, кӧ әԝи тʹәви Даԝьд гьредабу. «Хӧдан жь рʹувийед [Йорам], бь нәхԝәшийа кӧ баш набә ль ԝи хьст». Дӧ сал шунда «жь бәр нәхԝәшийа ԝи рʹувийед ԝи дәркʹәтьн» у әԝ мьр. Бь ви щурʹәйи жийина ԝи мәрьве хьраб кʹӧта бу, у тʹӧ кәс жь бо мьрьна ԝи нә жи хәмгин бу. Әԝ бажаре Даԝьдда дәфьн кьрьн, ле нә ԝан тʹьрбада, кʹидәре кӧ пʹадша дьһатьнә дәфьнкьрьне. Паши ԝи, кӧрʹе ԝи Аһазйа бу пʹадша (2 Др. 21:7, 16-20; 22:1; 1 Др. 3:10, 11).
(2 Дирок 21:14, 15) У а вай, ԝе Хӧдан бь лехьстьнәки мәзьн ль нәтәԝа [щьмәʹта] тә у ль лаԝед тә у жьнед тә у ль һʹәму малед тә бьхә 15 у жь бәр нәхԝәшийе, һʹәта кӧ рʹож бь рʹоже рʹувийед тә дәркʹәвьн, тӧйе бь нәхԝәшийа рʹувийа зәʹф нәхԝәш бькʹәви.
(Марԛос 9:15-30) Һьнге тʹәмамийа әʹлаләте кӧ Иса дит, гәләки әʹщебмайи ма, бәрбь ԝи бәзин у сьлав дане. 16 Иса жь шагьрта пьрси: «Һун бона чь ԝанрʹа кʹәтьнә дәʹԝе?» 17 Жь нав әʹлаләте мәрьвәки ле вәгәрʹанд у гот: «Дәрсдар! Мьн кӧрʹе хԝәйи рʹӧһʹе лалва гьрти ани щәм тә. 18 Кʹидәре кӧ пе дьгьрә ԝи әʹрде дьхә, кʹәф дев дькʹәвә, дьран ле дькьнә чʹьркә-чʹьрк у рʹәԛ дьбә. Мьн һиви жь шагьртед тә кьр, кӧ ви рʹӧһʹи дәрхьн, ле нькарьбун». 19 Иса ль ԝан вәгәрʹанд у гот: «Һәй ньсьле нәбаԝәр! Һʹәта кʹәнге әзе тʹәви ԝә бьм? Һʹәта кʹәнге әзе ль ԝә сәбьр кьм? Ԝи биньнә щәм мьн». 20 Ԝана кӧрʹьк анинә щәм Иса. Гава кӧ рʹӧһʹе һʹәрам Иса дит, перʹа-перʹа кӧрʹьк вәчʹьрʹьканд. Әԝ кʹәтә әʹрде, кʹәф дев кʹәт у пʹьрпьти. 21 Иса жь баве ԝи пьрси: «Жь кʹәнгева әв йәка тʹәви ԝи дьԛәԝьмә?» Әԝи гот: «Жь зарʹотийеда. 22 У ви рʹӧһʹи гәләк щара әва авитийә нава егьр у аве, кӧ ԝи бькӧжә. Ле һәгәр жь дәсте тә те, тьштәки бькә бьра гӧне тә ль мә бе, аликʹарийа мә бькә!» 23 Иса ԝирʹа гот: «Бәле һәгәр жь дәсте тә те ԝәки баԝәр бьки? Бона йе баԝәр дькә һәр тьшт жи дьбә». 24 Ԝе гаве баве кӧрʹьк кьрә ԛирʹин у гот: «Әз баԝәр дькьм. Аликʹарийа нәбаԝәрийа мьн бькә!» 25 Гава Иса дит кӧ әʹлаләт дьбәзә, тʹопи сәр ԝи дьбә, ль рʹӧһʹе һʹәрам һьлат у гот: «Һәй рʹӧһʹе кәрʹ у лал, әз әʹмьри сәр тә дькьм: Жь кӧрʹьк дәркʹәвә у щарәкә дьн нәкʹәви нава ԝи!» 26 Рʹӧһʹ кьрә ԛирʹин, кӧрʹьк ԛайим вәчʹьрʹьканд же дәркʹәт. У кӧрʹьк бу мина мьрийа, ӧса кӧ гәләка дьгот: «Әԝ мьр!» 27 Ле Иса дәсте ԝи гьрт, әԝ рʹакьр. Кӧрʹьк жи рʹабу сәкьни. 28 Чахе Иса кʹәтә мале, шагьртед ԝи башԛә же пьрсин: «Мә чьма нькарьбу әԝ щьн дәрхьста?» 29 Иса ль ԝан вәгәрʹанд у гот: «Щьне ви щурʹәйи бь тʹӧ тьшти дәрнайе, пештьри бь дӧа». 30 Жь ԝьр чун у нав Щәлилерʹа дәрбаз бун. Иса нәдьхԝәст кӧ кәс ве йәке бьһʹәсә,
15-21 ГӦЛАНЕ
ФЬКЬРЕД ԚИМӘТ ЖЬ ХӘБӘРА ХԜӘДЕ | 2 ДИРОК 22-24
«Йаһоԝа Мерхаса Хәлат Дькә»
ԝ09 1/4 24 ¶1-2
Рʹуйе Һәвалед Хьрабда Йоаш жь Йаһоԝа Дур Кʹәт
ҺʹАЛЕ Оршәлиме кʹидәре кӧ пʹарьстгәһа Хԝәде бу, әʹщеба рʹәш дьԛәԝьми. Аһазйа пʹадша тʹәзә һатьбу кӧштьне. Ле дийа ԝи Аталйа тьштәки ӧса кьр, чь кӧ мәрьв нә жи дькарә бьдә бәр чʹәʹве хԝә. Дә бьдьнә һʹәсабе хԝә, әԝе фәрман да ԝәки һʹәму нәбийед ԝе, демәк кӧрʹед Аһазйа бькӧжьн! Заньн чьрʹа? Чьмки әԝе дьхԝәст тʹәхте пʹадшатийе зәфти хԝә кә.
Ле әԝ һаш пе тʹӧнә бу, ԝәки нәбики ԝе, Йоаш, сах майә. Дьхԝази пебьһʹәси әв йәк ча ԛәԝьми? Мәтʹа Йоаш, наве кʹижане Йәһошәба бу, ԝи пʹарьстгәһа Хԝәдеда вәшартьбу. Ве йәкеда мере ԝе Йәһойада али ԝе кьр, йе кӧ Сәрәккʹаһин бу. Тʹәвайи әԝана мьԛати Йоаш дьбун.
ԝ09 1/4 24 ¶3-5
Рʹуйе Һәвалед Хьрабда Йоаш жь Йаһоԝа Дур Кʹәт
Ԝәкә шәш сала дәрһәԛа ве йәке тʹӧ кәси ньзаньбу. Ԝи ԝәʹдәйи Йоаш гәләк тьшт дәрһәԛа Йаһоԝа Хԝәде у ԛанунед Ԝи педьһʹәсийа. Ле чахе Йоаш бу һʹәфт сали, Йәһойада сафи кьр, ԝәки кӧрʹе пʹадше ида гәрәке тʹәхте пʹадшатийе ԝар бә. Тӧ дьхԝази пебьһʹәси, ԝәки әԝи чь кьр у чь һатә сәре пирька Йоаш, Аталйайа зӧлм?
Йәһойада дьзикава гази нобәдаред пʹадше кьр у ԝанрʹа гьли кьр, кӧ ча тʹәви жьна хԝә кӧрʹе пʹадше хьлаз кьр. Чахе Йәһойада, Йоаш нишани ԝан кьр, ԝана фәʹм кьр, ԝәки әԝ пʹадше ԛануни йә. У бона ве йәке ԝана шеԝьра хԝә кьр, кӧ чь бькьн.
Йәһойада, Йоаш нишани щьмәʹте кьр, тʹащ дани сәр сәре ԝи у әԝ кьрә пʹадша. Тʹәмамийа щьмәʹте «чәпька хьстьн у готьн: ‹Һәр бьжи пʹадша!›» Һьнге нобәдаред пʹадше дора пʹадше гьртьбун, у һазьр бун ԝи бьпарезьн. Чахе Аталйайе ԛирʹинийа щьмәʹте бьһист, кӧ ча ша дьбьн, ләзә-ләз һатә бәр пʹарьстгәһе у дәстпекьр бькә ԛарʹә-ԛарʹ. Ле Йәһойада фәрман да, ԝәки ле бьвьн у бькӧжьн (2 Пʹадшати 11:1-16, ИМ).
it-1 379 ¶5
Дәфьнкьрьн, Щийе Дәфьнкьрьне
Сәрәккʹаһине амьн Йәһойада, бь ԛәдьр-сийанәте тʹәви пʹадшед дьн «ль бажаре Даԝьд» дәфьн кьрьн. Кʹьтеба Пироз дьбежә, кӧ тʹәне әԝ, йе кӧ жь хәза пʹадшатийе нибу, ӧса бь ԛәдьр һатә дәфьнкьрьне (2 Др. 24:15, 16).
Хьзна Кʹьтеба Пироз
it-2 1223 ¶13
Зәкәрйа
12. Зәкәрйа, кӧрʹе Йәһойада сәрәккʹаһин бу. Паши мьрьна Йәһойада, Йоаш Пʹадша тʹәрка һʹәбандьна рʹаст да у гӧһ да ширәткʹаред хьраб, нә кӧ Зәкәрйа пʹехәмбәр, йе кӧ кӧрʹмәтʹе ԝи бу (2 Др. 22:11). Зәкәрйа сәрт әʹлами щьмәʹте дькьр, кӧ ахьрийа кьред ԝан ԝе гәләк хьраб бә. Дәԝса кӧ тʹобә бькьн, ԝана Зәкәрйа һʹәԝша пʹарьстгәһеда данә бәр кәвьра. Зәкәрйа бәр мьрьне гот, ԝәки бьра Йаһоԝа әве йәке бьвинә у һʹәйфе һьлдә. Әв хԝәстьна ԝи пʹехәмбәрти бу у һатә сери. Сурйа зьрарәкә мәзьн да Щьһудайе, у Йоаш бь дәсте дӧ хӧламед хԝә һатә кӧштьне, сәва «хуна лаԝед кʹаһин Йәһойада». Септуагинта Йунани у Вулгатайа Латинида те готьне, ԝәки Йоаш һатә кӧштьне, сәва кӧ һʹәйфа хуна «лаԝе» Йәһойада бе һьлдане. Ле текста Масорети у Пешитта Сурйайида, хәбәра «лаԝ», гәләканида һатийә хәбьтандьне. Дьԛәԝьмә жь бо ве мәʹнийе гәләканида һатийә хәбьтандьне, чьмки дьдә кʹьфше ԝәки Зәкәрйа кӧрʹе Йәһойада, йәки хԝәйиԛәдьр у хԝәйе һʹӧнӧред баш бу. Әԝ һьм пʹехәмбәр, һьм жи сәрәккʹаһин бу (2 Др. 24:17-22, 25).
(2 Дирок 24:22) Бь ви аԝайи ԛьрал [пʹадша] Йоаш, хера кӧ баве Зәкәрйа Йәһойада жерʹа кьрийә бира хԝәда нәани у лаԝе ԝи кӧшт. У дәма дьмьр: Бьра Хӧдан бьвинә у ле бьгәрʹә! гот.
(Марԛос 9:31-44) чьмки ԝи шагьртед хԝә һин дькьр у ԝанрʹа дьгот: «Кӧрʹе Инсан ԝе бькʹәвә дәсте мәрьва, әԝе ԝи бькӧжьн, ле пәй кӧштьнерʹа рʹожа сьсийа ԝе рʹабә». 32 Ле ԝана әв готьн фәʹм нәдькьр, дьтьрсийан жи кӧ жь ԝи бьпьрсьн. 33 У әԝ һатьнә Кәфәрнаһуме. Гава Иса малда бу, жь шагьрта пьрси: «Һун рʹеда бона чь һәврʹа кʹәтьбунә дәʹԝе?» 34 Ԝана дәнге хԝә нәкьр, чьмки рʹеда нав һәвда хәбәр дабун, кʹа жь ԝан кʹи йә йе һәри мәзьн. 35 Иса рʹуньшт, гази һәр донздәһа кьр у ԝанрʹа гот: «Һәгәр йәк дьхԝазә бьбә йе пеш, гәрәке әԝ бьбә йе һәри паш у хӧламе һʹәмуйа». 36 У дәсте зарʹокәке гьрт, нав ԝанда да сәкьнандьне, паше әԝ зарʹок да һʹәмеза хԝә у ԝанрʹа гот: 37 «Кʹи зарʹокәкә аһа бь наве мьн ԛәбул кә, әԝ мьн ԛәбул дькә. У кʹи кӧ мьн ԛәбул дькә, әԝ нә кӧ мьн, ле йе кӧ әз шандьмә ԛәбул дькә». 38 Йуһʹәнна Исарʹа гот: «Дәрсдар! Мә мәрьвәк дит кӧ бь наве тә щьн дәрдьхьстьн, ле мә нәһьшт, чьмки әԝ пәй мә найе». 39 Ле Иса гот: «Пешийе ль ԝи нәгьрьн. Кәсәк тʹӧнә кӧ бь наве мьн кʹәрәмәтәке бькә у перʹа-перʹа бькарьбә һьндава мьнда хьраб хәбәр дә. 40 Чьмки әԝе кӧ нә мьԛабьли мә йә, әԝ пьшта мә йә. 41 Әз рʹаст ԝәрʹа дьбежьм, әԝе кӧ тʹасә ав бьдә ԝә бона хатьре ԝе йәке, кӧ һун пʹара Мәсиһ ьн, әԝе һәԛе хԝә ԛәт ӧнда нәкә. 42 Кʹи кӧ жь ван бьчʹука йәки, йе кӧ баԝәрийа хԝә мьн тинә жь рʹе дәрхә, ԝирʹа һе ԛәнщ ә, кӧ бәрашәк стуйе ԝива бе гьредане у бе авитьне нава бәʹре. 43 – 44 Һәгәр дәсте тә, тә жь рʹе дәрдьхә, ԝи жекә! Бона тә һе ԛәнщ ә, кӧ тӧ ԛоп бькʹәви жийине, нә кӧ дӧ дәстед тә һәбьн у һәрʹи щәʹньме, нава агьре кӧ ԛәт натәмьрә.
22-28 ГӦЛАНЕ
ФЬКЬРЕД ԚИМӘТ ЖЬ ХӘБӘРА ХԜӘДЕ | 2 ДИРОК 25-27
«Йаһоԝа Дькарә жь Ве Зедәтьр Бьдә Тә»
it-1 1266 ¶6
Йоаш
Йоаш ӧса жи ԝәʹдәлу сәд һʹәзар әскәред хԝә пʹәрәти да Пʹадше Щьһудайе, ԝәки әԝ тʹәви Әдомийа шәрʹ бькә. Ле пе ширәта «зьламе Хԝәде» әԝ әскәр пашда вәгәрʹандьн. Рʹаст ә ида ԝана пешда һәԛе хԝә 100 тәлантед зив ($660 600) стандьбу, ле жь бо ве йәке кӧ әԝана пашда вәгәрʹандьн мал, һерса ԝан рʹабу. Дьԛәԝьмә чьмки әԝана дьфькьрин, ԝәки ԝе ви шәрʹида дьжмьна бьшелиньн у тьштед ԝан хԝәрʹа һьлдьн. Ләма жи гава әԝана вәдьгәрʹийанә щийе хԝә алийе бакӧре, рʹева ԝана дәстпекьр бажаред пʹадшатийа башуре бьшелиньн жь Самәрйайе (кʹидәре кӧ дьԛәԝьмә ԝана зома хԝә данибун) һʹәта Бәйт-Һороне (2 Др. 25:6-10, 13).
ԝ21.08 30 ¶16
Чаԝа Ԛәнщийа Йаһоԝа «Тәʹм кьн»?
16 Һазьр бә бона Йаһоԝа ԛӧрбана бьки. Сәва кӧ әм дьле Йаһоԝа ша кьн, нә лазьм ә әм тʹәрка һәр тьшти бьдьн, чь кӧ әм һʹьз дькьн (Ԝаиз 5:19, 20). Ле һәгәр әм хьзмәта хԝә зедә накьн, чьмки һазьр ниньн ԛӧрбана бькьн, әм дькарьн бьбьнә мина мәрьве жь мәсәла Иса, йе кӧ бь жийинәкә рʹьһʹәт дьжит, ле Хԝәде нә хәма ԝи бу (Луԛа 12:16-21 бьхунә). Бьраки бь наве Кристиан, йе кӧ Франсайеда дьжи, ӧса дьбежә: «Мьн ча лазьм ә ԝәхт у ԛәԝата хԝә бона Йаһоԝа у бона малбәта хԝә хәрщ нәдькьр». Кристиан у жьна ԝи сафи кьрьн бьбьнә пешәнг. Ле сәва бьгьһижьн ве нете, лазьм бу әԝана хәбата хԝә бьһельн. Сәва кӧ әʹбура хԝә бькьн, ԝана мал у офис тʹәмьз дькьрьн, у һин бун бь пʹәре бьчʹук рʹази бьн. Гәло әԝана пʹошман бун кӧ һаԛас тьшт жь хԝә кем кьрьн? На! Кристиан дьбежә: «Әм жь хьзмәта хԝә дьһа зедә шабуне дьстиньн, чьмки дьвиньн ча хԝәндәкʹаред Кʹьтеба Пироз у йед кӧ әм сәрледана ԝан дькьн, дәрһәԛа Йаһоԝа педьһʹәсьн у рʹӧһʹанида пешда дьчьн».
Хьзна Кʹьтеба Пироз
ԝ07 15/12 10 ¶1-2
Гәло Ширәткʹаре Ԝәйи Рʹӧһʹани Һәйә?
УЗИЙА 16 салийа хԝәда бу пʹадше пʹадшатийа Щьһудайа башуре. Әԝи пенщи сала зедәтьр, хьлазийа ԛьрʹна нәһа һʹәта дәстпека ԛьрʹна һʹәйшта Б.Д.М., пʹадшати дькьр. Жь щаһьлтийе Узийа тьштед кӧ «чʹәʹве Хӧданда рʹаст ә» дькьр. Ле чь али ԝи дькьр, кӧ әԝи хԝә ль рʹийа рʹастийе дьгьрт? Ньвисарәкә тʹәрихийеда ӧса те готьне: «[Узийа] бәрдәԝам дькьр Хԝәдайе рʹаст бьгәрʹә рʹожед Зәкәрйада, йе кӧ ширәткʹаре ԝи бу у хԝәдехоф бу. У һʹәта кӧ әԝи Йаһоԝа дьгәрʹийа, Хԝәдайе рʹаст бона ԝи һәр тьшт ль һәв дьани» (2 Дирок 26:1, 4, 5).
Дәрһәԛа Зәкәрйа, демәк ширәткʹаре пʹадше, Кʹьтеба Пирозда һʹәчʹи зәʹф ве пʹареда әм педьһʹәсьн. Зәкәрйа, йе кӧ Узийайе щаһьл һин дькьр ԝәки Хԝәдайе рʹаст бьтьрсә, гәләк баш сәр ԝи һʹӧкӧм дькьр у әԝ һелан дькьр, ԝәки тьштед рʹаст бькә. Кʹьтебәкеда те готьне, кӧ ча те кʹьфше Зәкәрйа «гәләк баш сәрәдәри Ньвисаред Пироз дәрдьхьст, алийе рʹӧһʹанида щерʹьбанди бу у бь һостәти занәбун дәрбази мәрьва дькьр» (The Expositor’s Bible). Зандарәки Кʹьтеба Пироз дәрһәԛа Зәкәрйа гот: «Әԝи пʹехәмбәрти рʹьнд заньбу . . . йәки фәʹмкʹар, хԝәдехоф у һʹәйф бу, ләма жи ча кʹьфш ә әԝи гәләк баш сәр Узийа һʹӧкӧм кьр».
(2 Дирок 26:4, 5) У ль гор һәр тьштед кӧ баве ԝи Аматсйа чекьрийә, йед кӧ чʹәʹвед Хӧданда рʹаст ә кьр. 5 У рʹожед Зәкәрйайе кӧ занина Хԝәдеда ԝи пʹәрԝәрдә дькә дәст бь легәрʹина Хԝәде кьр у рʹожед кӧ ль Хӧдан дьгәрʹийа Хԝәде кʹаре ԝи сәрфьраз кьр.
(Марԛос 10:1-16) Иса жь ԝьр рʹабу чу синоре Щьһустане у дәрбази ԝи алийе чʹәме Урдӧне бу. Диса әʹлаләте ль дора ԝи гьрт у чаԝа әʹдәте ԝи бу, әԝи диса әԝ һин кьрьн. 2 Жь ферьсийа һьнәк незики ԝи бун у же пьрсин, ԝәки ԝи бьщерʹьбиньн: «Гәло ль гора Ԛануне рʹаст ә, кӧ мер жьна хԝә бәрʹдә?» 3 Иса щаба ԝан да у гот: «Муса чь тʹәми да ԝә?» 4 Ԝана гот: «Муса изьн да, кӧ мер кʹахаза жьнбәрʹдане бьньвисә у жьне бәрʹдә». 5 Ле Иса ԝанрʹа гот: «Жь дәст сәрһʹьшкийа ԝә Муса әв тʹәми ԝәрʹа ньвиси. 6 Ле сәре серида, ԝәхте әʹфьрандьне Хԝәде әԝ ‹нер у ме хӧльԛандьн›. 7 ‹Бона ве йәке мере де у баве хԝә бьһелә, хԝә ль жьна хԝә бьгьрә 8 у һәр дӧ ԝе бьбьнә бәдәнәк›. Аԝа иди әԝ нә дӧдӧ нә, ле бәдәнәк ьн. 9 Бона ве йәке әԝед кӧ Хԝәде әԝ кьрьнә йәк, бьра мәрьв ԝан жь һәвдӧ нәԛәтинә». 10 Гава әԝ диса малда бун, шагьрта бона ве мәсәле жь ԝи пьрсин. 11 Иса ԝанрʹа гот: «Кʹи кӧ жьна хԝә бәрʹдә у йәкә дьн бьстинә, һьндава ԝеда зьнекʹарийе дькә 12 у һәгәр жьн жи мере хԝә бәрʹдә у йәки дьн бьстинә, зьнекʹарийе дькә». 13 Аԝа зарʹок данинә щәм Иса, кӧ дәсте хԝә дайнә сәр ԝан, ле шагьрт ль йед данин һьлатьн. 14 Гава кӧ Иса әв йәк дит, һерс кʹәт у ԝанрʹа гот: «Бьра әԝ зарʹок бенә щәм мьн, пешийа ԝан нәгьрьн, чьмки Пʹадшатийа Хԝәде пʹара йед аһа йә. 15 Әз рʹаст ԝәрʹа дьбежьм, кʹи Пʹадшатийа Хԝәде мина зарʹокәке ԛәбул нәкә, әԝ тʹӧ щар накʹәвә нава ԝе». 16 Паше әԝ зарʹ данә һʹәмеза хԝә, дәсте хԝә дани сәр ԝан у дӧа ль ԝан кьр.
29 ГӦЛАНЕ–4 ҺʹӘЗИРАНЕ
ФЬКЬРЕД ԚИМӘТ ЖЬ ХӘБӘРА ХԜӘДЕ | 2 ДИРОК 28-29
«Тӧ Дькари Йаһоԝарʹа Хьзмәт ки, Һәрге Зарʹотийа Тә Нәбаш Дәрбаз Буйә жи»
ԝ16.02 14 ¶8
Чʹәʹв Бьдьнә Достед Йаһоԝайи Незик
8 Дәрәща Һьзԛийа мина дәрәща Рʹутʹ нибу. Әԝ нава щьмәʹтәкә ӧсада мәзьн дьбу, кʹижан кӧ тʹәсмили Йаһоԝа бьбу. Ле нә һʹәму Исраели Хԝәдерʹа амьн бун. Баве Һьзԛийа, Аһаз Пʹадша, мәрьвәки зӧлм бу. Әԝи ӧса кьр кӧ щьмәʹт кʹәтә нава пʹутпʹарьстийе, у әԝи һәла һе пʹарьстгәһа Йаһоԝа жи беһӧрмәт кьр. Һьн жи әԝи һәла һе бьред Һьзԛийа кьрә нава агьр, сәва кӧ ԝана бькә ԛӧрбан хӧдане ԛәлпрʹа. Бь рʹастийе жи зарʹотийа Һьзԛийа гәләк хьраб у чәтьн бу (2 Пʹадш. 16:2-4, 10-17; 2 Дир. 28:1-3).
ԝ16.02 14 ¶9-11
Чʹәʹв Бьдьнә Достед Йаһоԝайи Незик
9 Һьзԛийа һеса дькарьбу бьбә мина баве хԝә, кӧ зӧлм у һерс бә, у мьԛабьли Хԝәде бә. Әԝ мәрьвед кӧ зарʹотийа ԝан нә ӧса хьраб бу ча йа Һьзԛийа, дьфькьрьн кӧ мәʹнийа ԝан һәйә «дьле хԝәда жь Хӧданрʹа һерс» бьн йан сәр тʹәшкиләта ԝи (Мәтʹлк. 19:3). У һьнәк дьфькьрьн кӧ чьмки зарʹотийа ԝан хьраб бу, ләма әԝана бь жийина хьраб дьжин, у дьбәкә чʹәʹв дьдьнә де-баве хԝә у шашийед ԝан дькьн (Һәзԛл. 18:2, 3). Ле гәло әԝ йәк рʹаст ә?
10 Мәсәла Һьзԛийа сәр ве пьрсе әʹйан щабе дьдә: Әԝ йәк нәрʹаст ә! Тʹӧ мәʹни тʹӧнә кӧ мәрьв сәр Йаһоԝа һерс бә. Чьмки зӧлми кӧ ве дьнйа хьрабда һәйә, нә жь Йаһоԝа йә (Иб. 34:10). Рʹаст ә де-бав дькарьн йан хьраб йан баш һʹӧкӧм бьн сәр зарʹед хԝә (Мәтʹлк. 22:6; Колс. 3:21). Ле ве йәкева гьредайи нинә кӧ ахьрийеда зарʹ ԝе йәки ча бә. Чьмки Йаһоԝа пʹешкʹешәкә ԛимәт дайә мә, әԝ һәйә азабуна бьжартьне, демәк әм дькарьн хԝәха сафи кьн кӧ әме чь бькьн у йәки ча бьн (Ԛан. Дщр. 30:19). Ле Һьзԛийа ча әԝ пʹешкʹеш да хәбате?
11 Рʹаст ә баве Һьзԛийа йәк жь пʹадшед Щьһудайи хьраб бу, ле Һьзԛийа йәк жь пʹадшед баш бу. (Бьхунә 2 Пʹадшати 18:5, 6.) Әԝи чʹәʹв нәда баве хԝә. Әԝи гӧһе хԝә дьда пʹехәмбәред Йаһоԝа, мәсәлә Ишайа, Миха у Һосәйа. Әм дькарьн бьдьнә бәр чʹәʹве хԝә кӧ әԝи чаԝа кʹур гӧһе хԝә дьда ԝан мәрьвед амьн, сәва кӧ жь Йаһоԝа ширәт у рʹасткьрьне бьстинә. Тьштед хьраб кʹижан кӧ баве ԝи кьр, Һьзԛийа рʹаст кьр. Мәсәлә, әԝи пʹарьстгәһ тʹәмьз кьр, у жь Хԝәде һиви кьр кӧ гӧне щьмәʹте бьбахшинә, у һʹәму пʹутʹ кӧта кьр (2 Дир. 29:1-11, 18-24; 31:1). Чахе Һьзԛийа рʹасти чәтьнайа һат, мәсәлә чахе пʹадше Ашуре Санһәриб һʹӧщӧми сәр Оршәлиме кьр, әԝи мерхаси у баԝәри да кʹьфше. Әԝи итʹбарийа хԝә Хԝәде ани, кӧ әԝ ԝе ԝана хьлаз кә у ӧса жи бь мәсәла хԝә у бь гьлийа щьмәʹт ԛәԝи кьр (2 Дир. 32:7, 8). Рʹаст ә ԝәʹдәке Һьзԛийа ԛӧрʹә бу, ле йәкә әԝи хԝә ньмьз кьр у пʹошман бу (2 Дир. 32:24-26). Әʹйан ә кӧ Һьзԛийа изьн нә да кӧ зарʹотийа ԝи сәр ԝи һʹӧкӧм бә, у әԝ бьбә йәки зӧлм. Дәԝсе әԝи да кʹьфше кӧ Йаһоԝа досте ԝи йә. Бь рʹастийе жи Һьзԛийа бона мә мәсәләкә баш ә.
Хьзна Кʹьтеба Пироз
ԝ12 15/2 24-25
Натан бь Амьни Һʹәбандьна Рʹаст Дьпараст
Хьзмәткʹаре Йаһоԝайи амьн Натан, бь дьл у щан пьштгьрийа нета Даԝьд кьр, ԝәки авайе пешьн бона һʹәбандьна рʹаст, ава бькә. Ле ве дәрәщеда, ча те кʹьфше Натан бь наве Йаһоԝа хәбәр нәда, ле фькьр у һәстед хԝә жерʹа гот. Ве шәве, Йаһоԝа тʹәми да ви пʹехәмбәри, ԝәки әԝ пʹадшерʹа әʹламәтикә дьн бежә: пʹарьстгәһа Йаһоԝа ԝе Даԝьд ава нәкә. Әԝе йәке ԝе кӧрʹәки ԝи бькә. Ле Натан жерʹа ӧса жи гот, ԝәки Хԝәде тʹәви Даԝьд пәймане гьредьдә, бь сайа кʹижане ԝе «тʹәхте пʹадшатийа ԝи һәр у һәр» бьминә (2 Сам. 7:4-16, ИМ).
Чь кӧ Натан пешийе дәрһәԛа авакьрьна пʹарьстгәһе готьбу, ль гора ԛьрара Хԝәде нибу. Ле йәкә әв пʹехәмбәре мьлук бе кӧтә-кӧт гӧрʹа хәбәра Йаһоԝа кьр у хԝәстьна Ԝи ани сери. Гава Хԝәде бь щурʹә-щурʹә метода мә ширәт у рʹаст дькә, әм жи гәрәке чʹәʹв бьдьнә мәсәла Натан! Жь хьзмәтийа Натан әʹйан ә, ԝәки паши ве йәке Йаһоԝа диса жи ԝи ԛәбул дькьр. Ӧса те кʹьфше ԝәки Натан тʹәви Гад пʹехәмбәр жь бина бәр Хԝәде рʹебәри да Даԝьд, ԝәки 4 000 сазбәндед бона хьзмәтийа пʹарьстгәһе организә кә (1 Дир. 23:1-5; 2 Дир. 29:25).
(2 Дирок 29:25) У ль гор әʹмре Гаде кӧ Дитийе Даԝьд ә у йе ԛьрал ә у ль гор пʹехәмбәр Натан Леԝийийа бь зила у бь сантура у бь чʹәнканва хьстьн мала Хӧдан; жь бәр кӧ әв әʹмьр бь навдитийа пʹехәмбәред ԝи, жь Хӧдан бу.
(Марԛос 10:17-31) Гава Иса рʹийа хԝәда дьчу, йәк бәрбь ԝи бәзи, чу ль бәр ԝи чок да у же пьрси: «Дәрсдаре ԛәнщ, әз чь бькьм, ԝәки жийина һʹәта-һʹәтайе ԝар бьм?» 18 Иса ԝирʹа гот: «Тӧ чьма мьнрʹа дьбежи ԛәнщ? Ԛәнщ тʹәне Хԝәде йә, пештьри ԝи кәсәки дьн тʹӧнә. 19 Тӧ тʹәмийа зани: ‹Нәкӧжә, зьнекʹарийе нәкә, нәдьзә, шәʹдәтийа дәрәԝ нәдә, худана хәлԛе нәхԝә, ԛәдьре де у баве хԝә бьгьрә›». 20 Әԝи гот: «Дәрсдар, әв һʹәму жи мьн жь щаһьлтийа хԝәда хԝәй кьрьнә». 21 Иса ле ньһерʹи, әԝ һʹьз кьр у готе: «Һе кемасикә тә һәйә. Һәрʹә чи тә һәйә бьфьрошә, бәлайи фәԛира кә, һьнге хьзна тә ԝе ль әʹзмен һәбә. У пәй мьн ԝәрә». 22 Ль сәр ве готьне ԝи рʹәнг авит, мәʹдәкьри чу, чьмки гәләк һәбука ԝи һәбу. 23 Иса ль дора хԝә ньһерʹи у шагьртед хԝәрʹа гот: «Дәԝләтийарʹа чьԛас зәʹмәт ә, кӧ бькʹәвьнә Пʹадшатийа Хԝәде!» 24 Шагьрт сәр ван готьнед ԝи әʹщебмайи ман, ле Иса диса думайи кьр у гот: «Лаԝно! Ԝанрʹа чьԛас зәʹмәт ә, бькʹәвьнә Пʹадшатийа Хԝәде, йед кӧ гӧмана хԝә датиньнә сәр дәԝләта хԝә! 25 дәвә ԝе ԛӧла дәрзийерʹа һе рʹьһʹәт дәрбаз бә, нә кӧ дәԝләти бькʹәвә Пʹадшатийа Хԝәде». 26 Шагьрт гәләки әʹщебмайи ман у һәврʹа готьн: «Иди кʹи дькарә хьлаз бә?» 27 Иса ль ԝан ньһерʹи у гот: «Әԝ тьшт жь дәсте мерьв найе, ле жь дәсте Хԝәде те, чьмки Хԝәде дькарә һәр тьшти бькә». 28 Һьнге Пәтрус дәстпекьр жерʹа гот: «Аԝа мә һʹәму тьшт һьштийә у пәй тә һатьнә». 30 у ль ве дьне сәд ԛат мала, бьра, хушка, дийа, зарʹа у әʹрда тʹәви зерандьна нәстинә у дьнйа дьнда жи жийина һʹәта-һʹәтайе. 31 Ле гәләкед пеш ԝе бьбьнә йед паш у йед паш ԝе бьбьнә йед пеш».
5-11 ҺʹӘЗИРАНЕ
ФЬКЬРЕД ԚИМӘТ ЖЬ ХӘБӘРА ХԜӘДЕ | 2 ДИРОК 30-31
«Гава Әм Тʹәвайи Дьщьвьн Әм Кʹаре Дьстиньн»
it-1 1103 ¶2
Һьзԛийа
Хирәта Һьндава Һʹәбандьна Рʹаст. Һьзԛийа хирәта хԝә һьндава һʹәбандьна рʹаст да кʹьфше, чахе 25 салийа хԝәда бу пʹадша. Бәри пешьн әԝи пʹарьстгәһ вәкьр у тʹәзә кьр. Паше әԝи гази кʹаһин у Леԝийа кьр у ԝанрʹа гот: «Хԝәдайе Исраеле Хӧданрʹа пәйман данине хьстьмә аԛьле хԝә». Әв йәк пәймана амьнийе бу. Рʹаст ә пәймана Ԛануне ԛәԝатеда бу, ле щьмәʹте әв пьшт гӧһе хԝәва давит, ләма жи Пʹадшатийа Щьһудайеда әв Ԛанун диса жи ча бежи тʹәзәда кьрьнә ԛәԝате. Һьзԛийа бь хирәт дәстпекьр Леԝийа ль гора хьзмәтийа ԝан кʹьфш кә, у ӧса жи стьранбеж у сазбәнд диса сәр щийе ԝан щи-ԝар кьр, бона кӧ пәсьне Йаһоԝа бьдьн. Әԝ йәк мәһа Нисанеда дьԛәԝьми, гава гәрәке Щәжьна Дәрбазбуне дәрбаз кьрана, ле пʹарьстгәһ, кʹаһин у Леԝи паԛьж нибун. Һʹәта 16 Нисане пʹарьстгәһ ида һатә паԛьжкьрьне, у тьштед лазьм диса теда щи-ԝар кьрьн. Паши ве йәке, лазьм бу гӧнәкʹәԝандьнәкә мәхсус йа тʹәмамийа Исраеле бькьрана. Пешийе, сәрока ԛӧрбанед бона гӧнә анин, бона пʹадшатийе, щийе пироз у щьмәʹте, у паше щьмәʹте бь һʹәзара ԛӧрбанед шәԝьтандьне анин (2 Др. 29:1-36).
it-1 1103 ¶3
Һьзԛийа
Жь бәр кӧ щьмәʹт паԛьж нибу у нькарьбу ԝәʹдәда Щәжьна Дәрбазбуне дәрбаз кьра, Һьзԛийа ԛанун да хәбате, йа кӧ изьн дьда ԝәки йед кӧ нәпаԛьж ьн, мәһәк шунда ве щәжьне дәрбаз кьн. Әԝи сәр ве щәжьне нә кӧ тʹәне гази бьнәлийед Щьһудайе кьр, ле ӧса жи гази Исраелийа кьр. Әԝи ԛасьд бь нәʹма шандьн нав тʹәмамийа ԝәлет, жь Бәәр-шәбайе һʹәта Дане. Гәләка ԛәрфе хԝә ԝан ԛасьда дькьрьн, ле һьнәка, илаһи жь бәрәкед Ашер, Мьнашә у Зәбулон, хԝә шкенандьн у һатьн. Һьнәкед жь бәрәка Әфрайим у Исахар жи һатьн. Хенщи ве йәке, гәләк нәщьһу жи, йед кӧ Йаһоԝа дьһʹәбандьн, һатьн. Дьԛәԝьмә пьштгьред һʹәбандьна рʹастрʹа, йед кӧ пʹадшатийа бакӧреда дьжитьн, һеса нибу бенә сәр ве щәжьне. Мьԛабьли ԝан жи дәркʹәтьн у ԛәрфе хԝә ԝан дькьрьн, чьмки пʹадшатийа дәһ бәрәки һʹаләки гәләк хьрабда бу, әԝ педа кʹәтьбу нава һʹәбандьна ԛәлп, у тьрса Асурийа сәр ԝан бу (2 Др. 30:1-20; Жм. 9:10-13).
it-1 1103 ¶4-5
Һьзԛийа
Паши Щәжьна Дәрбазбуне, 7 рʹожа Щәжьна Нане Шкәва дәрбаз дькьрьн, йа кӧ бь шайикә ӧса дәрбаз дьбу, кӧ тʹәмамийа щьвине сафи кьр, ԝәки диса һʹәфт рʹожа жи ве щәжьне дәрбаз кьн. Рʹаст ә һьнге ԝәʹдәки чәтьн бу, ле йәкә бь сайа кʹәрәма Йаһоԝа «ль Оршәлиме кʹефхԝәшәк мәзьн чебу; жь бәр кӧ жь рʹожед Сьлемане лаԝе Даԝьде ԛьрале Исраелева, ль Оршәлиме мина вейа нәбу» (2 Др. 30:21-27).
Әв нә кӧ шабунәкә ԝәʹдәлу бу, ле бь рʹасти вәгәрʹандьна һʹәбандьна рʹаст бу. Щьмәʹта кӧ әв щәжьн дәрбаз кьр, пешийа кӧ вәгәрʹийана малед хԝә, һʹәйкәлед пироз, бьльндщи у горигәһ ԝеран кьрьн, у стунед пироз жи нава тʹәмамийа әʹрде Щьһудайе у Бьнйамин, у һәла һе әʹрде Әфрайим у Мьнашәда жи һурдәхԝәши кьр (2 Др. 31:1). Һьзԛийа хԝәха ве йәкеда ԝанрʹа мәсәлә һишт, кӧ мәʹре сьфьр һурдәхԝәши кьр, кʹижан кӧ Муса чекьрьбу, чьмки щьмәʹте әԝ мәʹр хԝәрʹа кьрьбу пʹут у бьхур бәр дьшәԝьтанд (2 Пʹд. 18:4). Паши ве щәжьна мәзьн, сәва кӧ һʹәбандьна рʹаст диса жи бьһата хԝәйкьрьне, Һьзԛийа кʹаһина пʹарәвәкьр сәр кʹома у һәр тьшт кьр, ԝәки хьзмәтийа пʹарьстгәһеда бәрдәԝам бә. Һьзԛийа тʹәми да гьшка ԝәки ль гора Ԛануне, дәһәка у бәред пешьн биньн, чь кӧ кʹаһин у Леԝийарʹа дькʹәт, у щьмәʹте бь дьл у щан әв йәк кьр (2 Др. 31:2-12).
Хьзна Кʹьтеба Пироз
ԝ18.09 6 ¶14-15
«Һәгәр Һун ве Йәке Заньн, Һуне Хԝәзьли бьн Гава Бьԛәдиньн»
14 Әԝ йәк кӧ ча әм гӧһ дьдьнә мәрьва, әʹйан дькә кӧ әм чьԛас мьлук ьн. Кʹьтеба Аԛубда 1:19-да те готьне: «Бьһистьнеда сәрхԝә бә». Ве йәкеда Йаһоԝа хԝәха мәсәләкә баш һиштийә (Дәстп. 18:32; Йешу 10:14). Бьфькьрьн кӧ әм чь дькарьн һин бьн жь ве дәрәще, йа кӧ ньвисар ә кʹьтеба Дәркʹәтьнда 32:11-14. (Бьхунә.) Йаһоԝа мәщал да Муса ԝәки фькьред хԝә бежә, ле Әԝи дькарьбу нәһишта жи. Гәло һуне бькарьбьн гӧһ бьдьнә фькьред ԝи мәрьви, кʹижан кӧ ньһерʹандьна нәрʹаст да кʹьфше, у паше жи пәй гьлийед ԝи һәрʹьн? Йаһоԝа йәкә тʹьме бь сәбьр гӧһ дьдә ԝан мәрьва, йед кӧ бь баԝәрийе жерʹа дӧа дькьн.
15 Ԝе баш бә һәр кәс хԝә бьщерʹьбинә у ԝан пьрса бьдә хԝә: «Һәрге Йаһоԝа хԝә мьлук дькә һьндава щьмәʹта хԝә у гӧһ дьдә ԝан, мәсәлә чаԝа әԝи гӧһ дьда Бьраһим, Раһел, Муса, Йешу, Маноаһ, Елйас у Һьзԛийа, ле әз гәрәке ӧса нәкьм? Әз ча дькарьм һе зәʹф ԛәдьре хушк-бьред хԝә бьгьрьм, ԝана ԛимәт кьм, гӧһ бьдьмә фькьр у ширәтед ԝан, у һәла һе жи ширәтед ԝани баш биньм сери? Щьвата хԝәда йан жи малбәтеда, лазьм ә әз һе зедә дина хԝә бьдьмә сәр кʹе? Әз чь гәрәке бькьм бона ԝан?» (Дәстп. 30:6; Һʹакьм. 13:9; 1 Пʹадш. 17:22; 2 Дир. 30:20).
(2 Дирок 30:20) У Хӧдан, Һьзԛийа бьһист у ль нәтәԝе боранд [бахшандә щьмәʹте]
(Марԛос 10:32-45) Аԝа әԝ ль сәр рʹе бун у һәвраз дьчунә Оршәлиме, Иса ль пешийа ԝан дьчу, шагьрт әʹщебмайи дьман у әԝед ль пәй дьһатьн дьтьрсийан. Әԝи диса һәр донздәһ данә алики у дәстпекьр әԝ тьштед кӧ ԝе сәре ԝи бьԛәԝьмийана ԝанрʹа гот: 33 «Ва йә әм һәвраз дьчьнә Оршәлиме. Кӧрʹе Инсан ԝе бькʹәвә дәсте сәрәкед кʹаһина у ԛанунзана. Әԝе жерʹа кӧштьне дәрхьн у ԝи бьдьнә дәсте нәщьһуйа 34 у әԝе ԛәрфе хԝә ль ԝи бькьн, тʹукьне, бьдьнә бәр ԛамчийа, ԝи бькӧжьн, ле рʹожа сьсийа ԝе жь мьрьне рʹабә». 35 Һьнге кӧрʹед Зәбәди, Аԛуб у Йуһʹәнна незики Иса бун у готьне: «Дәрсдар, әм дьхԝазьн ԝәки әм жь тә чь һиви кьн, тӧ бона мә бьки». 36 Әԝи жи жь ԝан пьрси: «Һун чь дьхԝазьн кӧ әз бона ԝә бькьм?» 37 Ԝан жерʹа гот: «Изьне бьдә кӧ рʹумәта тәда жь мә йәк ль мьле тәйи рʹасте, йе дьн жи ль мьле тәйи чʹәпе рʹуне». 38 Иса ԝанрʹа гот: «Һун ньзаньн чь дьхԝазьн. Гәло һун дькарьн жь ԝе кʹасе вәхԝьн, йа кӧ әзе вәхԝьм? Йан жи бь ԝе ньхӧмандьне бенә ньхӧмандьне бь кʹижане әзе бемә ньхӧмандьне?» 39 Ԝана жерʹа гот: «Әм дькарьн». Иса ԝанрʹа гот: «Бәле һуне вәхԝьн жь ԝе кʹаса кӧ әзе вәхԝьм у бенә ньхӧмандьне бь ԝе ньхӧмандьна кӧ әзе пе бемә ньхӧмандьне, 40 ле изьна ль мьле мьни чʹәп у рʹасте рʹуньштьне нә дәсте мьнда йә. Әԝ щи бона ԝан ьн, кʹижанарʹа һатьнә һазьркьрьне». 41 Гава һәр дәһә шагьртед дьн әв йәк бьһист, дьле ԝан жь Аԛуб у Йуһʹәнна ма. 42 Ле Иса әԝ гази щәм хԝә кьрьн у гот: «Һун заньн йед кӧ нав мьләтада сәрԝер тенә һʹәсабе, сәрԝертийе ль ԝан дькьн у гьрәгьред ԝан жи һʹӧкӧми сәр ԝан дькьн. 43 Ле нава ԝәда гәрәке ӧса нибә. Кʹи кӧ нава ԝәда дьхԝазә бьбә йе мәзьн, гәрәке бьбә бәрдәстийе ԝә. 44 У кʹи кӧ нава ԝәда дьхԝазә бьбә пеш, гәрәке бьбә хӧламе һʹәмуйа. 45 Чьмки Кӧрʹе Инсан жи нәһатийә кӧ жерʹа бәрдәстийе бькьн, ле ԝәки әԝ хԝәха бәрдәстийе бькә у әʹмьре хԝә бьдә, кӧ гәләка бькʹьрʹә».
12-18 ҺʹӘЗИРАНЕ
ФЬКЬРЕД ԚИМӘТ ЖЬ ХӘБӘРА ХԜӘДЕ | 2 ДИРОК 32-33
«Кәсед Дьн Ԝәʹде Тәнгасийа Бьшьдинә»
it-1 204 ¶5
Асур
Санһәриб. Кӧрʹе Саргоне II, йе кӧ сала 14 йа пʹадшатийа Һьзԛийада (732 Б.Д.М.) һʹьщуми сәр пʹадшатийа Щьһудайе кьр (2 Пʹд. 18:13; Иш. 36:1). Әԝ йәк ԛәԝьми, чьмки Һьзԛийа, дьхԝәст ԝәлет жь баре Асуре аза кә. Жь бо кьред Аһазе баве Һьзԛийа, әԝана кʹәтьбунә бьн нире Асурийа (2 Пʹд. 18:7). Һьнге Санһәриб чу шәрʹ сәр Щьһудайе, у бь готьна ԝи әԝи 46 бажар зәфти хԝә кьр (бәрамбәр кә Иш. 36:1, 2). Чахе Санһәриб зома хԝә бәр Лакише дани, әԝи жь Һьзԛийа 30 тәлантед зерʹ дәʹԝа кьр, (ԝәкә $11 560 000) у 300 тәлантед зив (ԝәкә $1 982 000) (2 Пʹд. 18:14-16; 2 Др. 32:1; бәрамбәр кә Иш. 8:5-8). Рʹаст ә Һьзԛийа әв зерʹ-зив данә ԝи, ле Санһәриб ӧса жи бь сайа ԛасьде хԝә дәʹԝа кьр, ԝәки Оршәлим тʹәсмил бә (2 Пʹд. 18:17–19:34; 2 Др. 32:2-20). Һьнге, шәвәкеда Йаһоԝа 185 000 әскәред Асури ԛьрʹ кьр. Жь бо ве йәке, пʹадше Асурийи бабах, мәщбур бу вәгәрʹә Нинәԝайе (2 Пʹд. 19:35, 36). Ԝәʹдә шунда ԝедәре дӧ кӧрʹед ԝи әԝ кӧштьн, у сәр тʹәхте Асурийе кӧрʹе ԝи Есар-Һаддон рʹуньшт (2 Пʹд. 19:37; 2 Др. 32:21, 22; Иш. 37:36-38). Әԝ һʹәму ԛәԝьмандьн, хенщи ԛьрʹкьрьна 185 000 әскәред Асури, ӧса жи те гьликьрьне ньвисаред кәвьнда йед Санһәриб у кӧрʹе ԝи Есар-Һаддон.—ШЬКЬЛ, Пʹара 1, рʹупʹ. 957.
ԝ13 15/11 19 ¶12
Һʹәфт Шьван, Һʹәйшт Сәрок—Иро бона Мә Чь Тенә Һʹәсабе
12 Йаһоԝа тʹьме һазьр ә пеш мәва ван тьшта бькә, чь кӧ жь ԛәԝата мә дәр ә. Ле әԝ ӧса жи дьхԝазә, ԝәки әм алийе хԝәда чь дәсте мә те бькьн. Һьзԛийа шеԝьра хԝә тʹәви «сәрок у әʹгитед хԝә» кьр, у ԝана тʹәвайи сафи кьр ԝәки «авед чʹәʹвканийед дәрвәйи бажер бьгьрьн . . . Һьзԛийа ԛәԝат дит у һʹәму щийед хьрабуйи йед диԝер ава кьр у ԝе һʹәта ԛуләйа бьльнд кьр у жь дәрва диԝарәки дьн ава кьр . . . у пʹьрʹ чʹәк у мәртʹал чекьр» (2 Дир. 32:3-5). Һьнге, Йаһоԝа сәва кӧ щьмәʹта хԝә хԝәй кә у рʹебәрийе бьдә ԝан, мәрьвед мерхас да хәбате, демәк Һьзԛийа, сәрокед ԝи у пʹехәмбәред рʹӧһʹанида ԛәԝи.
ԝ13 15/11 19 ¶13
Һʹәфт Шьван, Һʹәйшт Сәрок—Иро бона Мә Чь Тенә Һʹәсабе
13 Гәләк фәрз бу авед чʹәʹвканийе бьгьрьн у диԝаред бажер ԛәԝи кьн, ле паше чь кӧ Һьзԛийа кьр дьһа фәрз бу. Әԝи мина шьванәки дьлован, щьмәʹт тʹоп кьр у гьлийед ӧса ԝанрʹа гот, чь кӧ мерхаси да ԝан: «Жь ԛьрале Асуре . . . нәтьрсьн у нәкʹәвьн безарийе; жь бәр кӧ йе бь мәрʹа йә, жь йе кӧ бь ԝирʹа йә мәзьнтьр ә; йе кӧ бь ԝирʹа йә базуйе жь гошт ә, ле бәле Хԝәдайе мә, йе бона кӧ аликʹарийе мәрʹа бькә у щәнгед мә бькә бь мәрʹа йә, Хӧдан ә!» Әԝ гьли ԝе чьԛас баԝәрийа ԝан ԛәԝи кьра, кӧ Йаһоԝа ԝе пеш щьмәʹта хԝәва шәрʹ бькә. Гьлийед Һьзԛийа пʹадша дьле щьмәʹте рʹьһʹәт кьрьн. Дина хԝә бьдьне, щьмәʹте хут жь гьлийед ԝи ԛәԝат станд. Пʹадша, сәрок у әʹгита, у ӧса жи Миха у Ишайа пʹехәмбәр, данә кʹьфше ԝәки шьванед баш ьн, чаԝа кӧ Йаһоԝа бь пʹехәмбәре хԝә әԝ йәк пʹехәмбәрти кьрьбу (2 Дир. 32:7, 8; бьхунә Миха 5:5, 6).
Хьзна Кʹьтеба Пироз
ԝ21.10 4-5 ¶11-12
Чь йә бь Рʹасти Тʹобәкьрьн?
11 Ԝәʹдә шунда, Йаһоԝа гӧһ да дӧайед Мьнаш. Әԝи дит кӧ Мьнаш һатә гӧһастьне у әв йәк жь дӧайед ԝи әшкәрә бу. Ләма, Йаһоԝа гӧһ да ԝи у әԝ вәгәрʹанд сәр тʹәхте пʹадшатийе. Бәле, Мьнаш пе кьред хԝә избат кьр, ԝәки әԝи жь дьл тʹобә кьрьбу. Бь ве йәке әԝ жь Аһаб щӧдә бу, чьмки әԝи жийина хԝә гӧһаст. Әԝи дәстпекьр пʹутпʹарьсти бьдә һьлдане у пьштгьрийа һʹәбандьна рʹаст кьр (2 Дирок 33:15, 16 бьхунә). Мьнаш бь дәһа сала сәр малбәта хԝә, сәр әʹсьлзада у сәр щьмәʹта хԝә хьраб һʹӧкӧм кьрьбу. Ләма, ԝирʹа мерхаси у баԝәри лазьм бу, ԝәки шашийед хԝә рʹаст кә. Дьԛәԝьмә, нәвийе ԝи Йошийа бь сайа мәсәла ԝийә баш, бу пʹадшаки гәләк баш (2 Пʹадшати 22:1, 2).
12 Әм дькарьн жь сәрһатийа Мьнаш чь дәрс һин бьн? Әԝи ԛӧрʹәбуна хԝә шкенанд, хԝә бәр Йаһоԝа ньмьз кьр у дӧакьрьнеда бахшандьн жь ԝи хԝәст. Сәрда, әԝи кьред хԝә жи рʹаст кьр. Мьнаш гәләк хирәт кьр ԝәки зьрара кӧ әԝи ани, бьдә һьлдане, у бь дьл у щан Йаһоԝа дьһʹәбанд. Ӧса жи әԝи али кәсед дьн кьр, ԝәки әԝана жи Йаһоԝа бьһʹәбиньн. Сәрһатийа Мьнаш дькарә дьлбинийе бьдә кәсед кӧ гӧнед гьран кьрьнә, чьмки әв сәрһати зәлал нишан дькә, ԝәки Йаһоԝа ԛәнщ ә у һазьр ә бьбахшинә мәрьва (Зәбур 86:5). Бәле, һәгәр кәсәк жь дьл тʹобә бькә, әԝ дькарә бе бахшандьне.
(2 Дирок 33:15, 16) У илаһед бийан [хӧданед хәриб] у жь мала Хӧдан пʹуте у һʹәму пʹешкʹешигәһед кӧ ль чʹийайе мала Хӧдан у ль Оршәлиме чекьрьнә рʹакьр у ԝан авит дәрвәйи бажер. 16 У пʹешкʹешигәһа Хӧдан тʹамир кьр у ль сәр ԝе ԛӧрбанед хԝәши у шькьрийе пʹешкʹеш кьр у бона кӧ жь Хԝәдайе Исраеле Хӧданрʹа ԛултийе [хьзмәт] бькьн әʹмьр да Щьһудайе.
(Марԛос 11:1-15) Гава әԝ незики Оршәлиме бун у гьһиштьнә чʹийайе Зәйтʹуне у гӧндед Бәйтфаще у Бәйтанйайе, һьнге Иса дӧ шагьртед хԝә шандьн 2 у ԝанрʹа гот: «Һәрʹьнә ԝи гӧнде пешбәри хԝә. Һәма чаԝа кӧ һун бькʹәвьне, һуне щәʹшькәкә гьредайи бьбиньн кӧ һе кәсәк ле сийар нәбуйә. Әԝе вәкьн у биньн. 3 У һәгәр йәк жь ԝә бьпьрсә у бежә: ‹Һун чьма ве йәке дькьн?› бежьне: ‹Хӧданрʹа лазьм ә у ԝе дәстхԝәда бьшинә вьр›». 4 Әԝ шагьрт чун у ль бәр дәри ль кʹуче, щәʹшькәкә гьредайи дитьн. Гава вәдькьрьн, 5 һьнәкед ԝьр сәкьни пьрсин: «Һун чь дькьн? Чьма ԝе щәʹшьке вәдькьн?» 6 Шагьрта щаба ԝан ӧса да, чаԝа кӧ Иса ԝанрʹа готьбу. У әԝ һьштьн. 7 Щәʹшьк Исарʹа анин, кʹьнщед хԝә авитьнә сәр ԝе у әԝ ль ԝе сийар бу. 8 Гәләка кʹьнщед хԝә сәр рʹе рʹадьхьстьн, һьнәка жи жь кʹәԝшен чʹьԛьлед дара дьбьрʹин, сәр рʹе рʹадьхьстьн. 9 Йед ль пешийа ԝи у пәй ԝи кӧ дьчун дькьрьнә ԛирʹин: «Һосанна! Бьмбарәк ә әԝе кӧ бь наве Хӧдан те! 10 Бьмбарәк ә әԝ Пʹадшатийа баве мә Даԝьдә кӧ те. Һосанна Йе Һәри Жорьнрʹа!» 11 Иса кʹәтә Оршәлиме, чу пʹарьстгәһе. Чʹәʹве хԝә ль һәр тьшти гәрʹанд, ле чьмки иди евар бу, тʹәви һәр донздәһа чу Бәйтанйайе. 12 Рʹожа дьне, гава әԝ жь Бәйтанйайе дәрдькʹәтьн, Иса бьрʹчи бу. 13 Дурва дарәкә һежирейә бәлгдайи дит, бәрбь ԝе чу, кʹа тьштәке сәр һәбә. Гава гьһиштә даре, пештьри бәлга тьштәк нәдит, чьмки һе нә ԝәхте һежира бу. 14 Һьнге әԝи ԝе дарерʹа гот: «Бьра иди тʹӧ кәс тʹӧ щар бәре тә нәхԝә». Шагьртед ԝи әв готьн бьһистьн. 15 У әԝ һатьнә Оршәлиме. Иса кʹәтә пʹарьстгәһе у дәстпекьр әԝед кӧ пʹарьстгәһеда дькʹьрʹин у дьфьротьн дәрхьстьнә дәрва. Тʹәхтед сәрафа у кʹӧрсийед кәвоткфьроша ԝәлгәрʹандьн
19-25 ҺʹӘЗИРАНЕ
ФЬКЬРЕД ԚИМӘТ ЖЬ ХӘБӘРА ХԜӘДЕ | 2 ДИРОК 34-36
«Гәло Тӧ жь Хәбәра Хԝәде бь Тʹәмами Кʹаре Дьстини?»
it-1 1157 ¶4
Һулда
Гава Йошийарʹа кʹьтеба ԛануне хԝәндьн, кʹижан кӧ Һилкийа сәрәккʹаһин ԝәʹде тʹәзәкьрьна пʹарьстгәһе дитьбу, Йошийа чәнд мер шандьн ԝәки жь Йаһоԝа бьпьрсьн. Әԝана һатьнә щәм Һулдайе, у әԝе хәбәра Йаһоԝа готә ԝан, кӧ әԝ һʹәму бәлайед кӧ ве кʹьтебеда ньвисар ьн, ԝе бенә сәре щьмәʹта рʹабәр. Һулдайе ӧса жи гот, ԝәки Йошийа ԝе ԝан һʹәму бәла нәвинә, у бь рʹьһʹәтийе тʹәви кал-бавед хԝә бе дәфьнкьрьне, чьмки әԝи хԝә бәр Йаһоԝа ньмьз кьр (2 Пʹд. 22:8-20; 2 Др. 34:14-28).
ԝ09 15/6 10 ¶20
Һьндава Мала Йаһоԝа Хирәт бә!
20 Ԝәʹде тʹәзәкьрьна пʹарьстгәһе, кӧ Йошийа организә кьрьбу, Һилкийа сәрәккʹаһин кʹьтеба Ԛануна Йаһоԝа дит, кӧ бь дәсте Муса һатьбу дайине. Әԝи әԝ кʹьтеб да Шафане аликʹарчийе пʹадше, кʹижани жи әԝ кʹьтеб бәр пʹадше хԝәнд (Бьхунә 2 Дирок 34:14-18). Гәло әԝ йәк ча сәр пʹадша һʹӧкӧм кьр? Пʹадша жь дьлшкәстибуне дәрберʹа пʹесира хԝә чʹьрʹанд у тʹәми да чәнд мера, ԝәки һәрʹьн жь Йаһоԝа бьпьрсьн. Хԝәде пе дәве Һулдайа пʹехәмбәр гот, ԝәки әԝ ԝан һьнә әʹйд-ԛәйдед религи кӧ нав щьмәʹта Щьһудайеда бәла бьбун, сущдар дькә. Ле әв хирәта Йошийа кӧ дьхԝәст пʹутпʹарьстийе бьдә һьлдане, бира Йаһоԝа нәчубу. Рʹаст ә бона тʹәмамийа щьмәʹте һатьбу пʹехәмбәртикьрьне, кӧ ԝе бәла бенә сәре ԝан, ле Йошийа ԛәбулкьрьна Йаһоԝа ӧнда нәкьр (2 Дир. 34:19-28). Әм жь ве йәке чь һин дьбьн? Әм жи мина Йошийа пʹадша, гәрәке дәрберʹа пәй рʹебәрийа Йаһоԝа һәрʹьн. Әм ӧса жи гәрәке бир нәкьн ԝәки чь дькарә бьԛәԝьмә, һәрге һʹәбандьнеда рʹабәрибун йан жи нәамьни дьле мәда чʹил бьдә. Әм ӧса жи гәрәке дӧдьли нәбьн, кӧ Йаһоԝа ԝе хирәта мә жи һьндава һʹәбандьна рʹаст ԛәбул кә, чаԝа хирәта Йошийа.
Хьзна Кʹьтеба Пироз
Жь Сәрһатийед Кʹьтеба Пироз Дәрсе Хԝәрʹа Һьлдьн
15 Ле жь шашийа Йошийа Пʹадша әм чь ширәте һин дьбьн? Әԝи жь бо шашийа хԝә әʹмьре хԝә ӧнда кьр. (Бьхунә 2 Дирок 35:20-22.) Нәко Пʹадша Йошийарʹа гот ԝәки әԝ мьԛабьли ԝи дәрнакʹәвә, ле Йошийа бей мәʹни чу сәр ԝи шәрʹ. Кʹьтеба Пироз дьбежә ԝәки гьлийед Нәко кӧ әԝи Йошийарʹа гот «жь дәве Хԝәде» бун. Ԝәки ӧса нә, чьрʹа Йошийа чу тʹәви ԝи шәрʹ бькә? Кʹьтеба Пирозда найе готьне.
16 Ле Йошийа чь гәрәке бькьра? Әԝ гәрәке пебьһʹәсийа һәла гьлийед Нәко бь рʹастийе жь Хԝәде бун йан на. Гәло чаԝа? Әԝи дькарьбу жь Йерәмйа бьпьрсийа, йе кӧ пʹехәмбәре Йаһоԝа бу (2 Дир. 35:23, 25). Ле Кʹьтеба Пирозда найе готьне ԝәки әԝи һәма ӧса жи кьр. Хенщи ве йәке, әԝ гәрәке бьфькьрийа кӧ Нәко һьмбәри Оршәлиме нәдьчу, ле әԝ чу Каркәмише ԝәки тʹәви мьләтәки дьн шәрʹ кә. Һьн жи, Нәко нә наве Хԝәде беһӧрмәт кьр у нә жи щьмәʹта ԝи. Демәк нәаԛьлайи бу кӧ тʹәви Нәко шәрʹ бькә. Жь ве йәке әм чь дәрсе хԝәрʹа һин дьбьн? Чахе әм рʹасти чәтьнайа тен йан жи сафикьрьна дькьн, пешийе әм гәрәке бьфькьрьн кӧ ԛьрара Йаһоԝа чь йә дәрһәԛа ве йәке.
17 Чахе әм гәрәке тьштәки сафи кьн, лазьм ә бьфькьрьн кӧ кʹижан принсипед Кʹьтеба Пироз дькарьн али мә бькьн у ча ԝан принсипа бь аԛьлайи бьдьнә хәбате. Һьнә дәрәщада дьбәкә мә хԝәха бона ԝе пьрсе әʹдәбйәтед мәда леколин кьрийә, йан жи дьбәкә мә ширәт жь рʹуспийа хԝәстийә. Рʹуспи дькарьн принсипед Кʹьтеба Пироз нишани мә кьн, кʹижан кӧ дәрәща мәда ԝе али мә бькьн. Дина хԝә бьдьн ве мәсәле: Хушкәк кӧ мере ԝе нәбаԝәр ә, рʹожәке дьхԝазә һәрʹә хьзмәтийе (Кʹар. Шанд. 4:20). Ле мере ԝе дьхԝазә ԝәки әԝ малда бьминә. Әԝ жьна хԝәрʹа дьбежә ԝәки ԝана зудава тʹәвайи ԝәʹдә дәрбаз нәкьрьнә, ләма дьхԝазә ԝәки ве рʹоже тʹәвайи дәрбаз кьн. Хушк сәр чәнд рʹезед жь Кʹьтеба Пироз дьфькьрә, кӧ әԝ гәрәке гӧрʹа Хԝәде бькә у ӧса жи тʹәмийа Иса бинә сери кӧ мьзгинийе бәла кә (Мәт. 28:19, 20; Кʹар. Шанд. 5:29). Әԝ ӧса жи занә, кӧ гәрәке гӧрʹа мере хԝәда бә у бәрбьһер бә (Әфәс. 5:22-24; Фили. 4:5). Пьрс пешда те, ле мере ԝе дьхԝазә ԝәки әԝ ԛә нәчә хьзмәтийе, йан тʹәне ве рʹоже? Әм гәрәке сәрԝахт бьн ԝәки сафикьрьнед ӧса бькьн, кӧ Хԝәде хԝәш бен у исафа мә жи тʹәмьз бьминә.
(2 Дирок 35:20-23) Паши һʹәмуйед вана амадә кьрьна Йошийа йа мале, ԛьрале [пʹадше] Мьсьре Нәко, бона ль щәм Фәрате, ль дьжи [мьԛабьли] Каркәмиш щәнге [шәрʹ] бькә дәркʹәт у Һошийа ль дьжи ԝи рʹабу. 21 Ле бәле ԛьрале Мьсьре шандийа жерʹа шандьн у гот: Йа ԛьрале Щьһудайе, чийи тә жь мьн һәйә? Әз иро нә ль һьмбәри тә, тʹәне ль һьмбәри мала кӧ перʹа щәнга мьн һәйә дьчьм у Хԝәде мьнрʹа бь готьна: Бьләзинә әʹмьр да мьн; жь Хԝәдайе тʹәви мьнә хԝә бьпарезә кӧ бьра тә һәлаԛ [ԛьрʹ] нәкә! 22 У Йошийа бәре хԝә же нәда али, ле бәле бона кӧ бь ԝирʹа щәнге бькә, ԛьлафәте [кʹьнщед] хԝә гӧһаст у готьнед Нәко йе кӧ жь дәве Хԝәде нә, гӧһдари нәкьр у бона кӧ чʹәʹме Мәгиддода щәнге бькә һат. 23 У йед кӧ тире давежьн, тир аветьн ԛьрал Йошийа у ԛьрал жь коләйед хԝәрʹа гот: Мьн бьбьн; жь бәр кӧ әз бь бьрина хәдар бьриндар кʹәтьм!
(Марԛос 11:16-31) у нәһьшт, кӧ тʹӧ кәс тьштәки пʹарьстгәһерʹа дәрбаз кә. 17 Әԝ һин кьрьн у гот: «Чьма нә ньвисар ә: ‹Мала мьн ԝе бона һʹәму мьләта мала дӧа бе һʹәсабе›? Ле ԝә әԝ кьрийә ‹шкәфта ԛачаха›». 18 Сәрәкед кʹаһина у ԛанунзана әв йәк бьһистьн, дәстпекьрьн дькьрьн кӧ ԝи бькьнә фәсале бькӧжьн. Әԝана жь ԝи дьтьрсийан, чьмки тʹәмамийа әʹлаләте сәр һинкьрьна ԝи зәндәгьрти мабу. 19 Гава кӧ рʹо чу ава, әԝ жь бажер дәркʹәтьн. 20 Сәре сьбәһе, гава әԝана бәр дарерʹа дәрбаз бун, дитьн кӧ әԝ дара һежире рʹаԝе хԝәва һʹьшк буйә. 21 Кʹәтә бира Пәтрус у әԝи Исарʹа гот: «Дәрсдар, дина хԝә бьде, әԝ дара һежирейә кӧ тә ньфьрʹ ле кьр һʹьшк буйә». 22 Иса ԝанрʹа гот: «Баԝәрийа ԝә бьра сәр Хԝәде һәбә. 23 Әз рʹаст ԝәрʹа дьбежьм, кʹи кӧ ви чʹийайирʹа бежә: ‹Рʹабә хԝә бавежә бәʹре› у дӧдьли нәбә, ле баԝәр бькә кӧ готьна ԝи ԝе бьԛәԝьмә, ӧса жи ԝе бьбә. 24 Бона ве йәке әз ԝәрʹа дьбежьм, һун чь кӧ нава дӧада бьхԝазьн, баԝәр бькьн кӧ ԝә иди стандийә у хԝәстьна ԝә ԝе бе сери. 25 У гава кӧ һун дьсәкьньн у дӧа дькьн, бьбахшиньн, һәгәр тьштәки ԝә һьндава кәсәкида һәбә, ԝәки Баве ԝәйи әʹзмана жи нәһәԛийед ԝә бьбахшинә ԝә. 26 Ле һәгәр һун нәбахшиньн, Баве ԝәйи әʹзмана жи нәһәԛийед ԝә набахшинә ԝә». 27 У әԝ диса һатьнә Оршәлиме. Дәма кӧ Иса пʹарьстгәһеда дьгәрʹийа, сәрәкед кʹаһина, ԛанунзан у рʹуспи һатьнә щәм ԝи 28 у же пьрсин: «Тӧ бь чь һʹӧкӧми ван кьра дьки? Кʹе әв һʹӧкӧм дайә тә, кӧ тӧ ван кьра бьки?» 29 Иса ԝанрʹа гот: «Әзе жи тьштәки жь ԝә бьпьрсьм. Һәгәр ԝә щаба мьн да, әзе жи ԝәрʹа бежьм, кӧ әз бь чь һʹӧкӧми ван кьра дькьм: 30 Һʹӧкӧме ньхӧмандьна Йуһʹәнна жь әʹзмен бу йан жь мәрьва? Щаба мьн бьдьн!» 31 Әԝана нав һәвда шеԝьрин у готьн: «Һәгәр әм бежьн: ‹Жь әʹзмен бу›, әԝе бежә: ‹Ле ԝә чьма баԝәрийа хԝә ԝи нәани?›
26 ҺʹӘЗИРАНЕ–2 ТИРМӘҺЕ
ФЬКЬРЕД ԚИМӘТ ЖЬ ХӘБӘРА ХԜӘДЕ | ӘЗРА 1-3
«Бьһелә Бьра Йаһоԝа Тә Бьдә Хәбате»
ԝ22.03 14 ¶1
Жь Хәԝн-Хәйала Зәкәрйа Мерхасийе Бьстинә
ПАШИ кӧ Исраели бь дәһа сала Бабилонеда гьрти бун, Йаһоԝа Хԝәде «рʹӧһʹе Корәше Пʹадше Фарьс һʹьшйар кьр», кӧ ԝана аза кә. Пʹадша фәрман да ԝәки әԝана вәгәрʹьн ԝәлате хԝә у мала Йаһоԝа тʹәзәда ава бькьн (Әзра 1:1, 3, ИМ). Хьзмәткʹаред Йаһоԝа сәва ве фәрмане чьԛас ша бун! Ԝана ԝе ида бькарьбуйа вәгәрʹьн ԝәлате кӧ Хԝәде дабу ԝан у диса ԝедәре ԝи бьһʹәбиньн.
Әʹрәбә у Тʹащ Ԝә Хԝәй Дькьн
2 Зәкәрйа заньбу кӧ Щьһуйед кʹижан кӧ вәгәрʹийабун Оршәлиме, хьзмәткʹаред Йаһоԝа бун. «Хԝәде рʹӧһʹед ԝан һʹьшйар кьрьнә» сәва әԝана Бабилонеда мал-һʹалед хԝә бьһельн һәрʹьн (Әзр. 1:2, 3, 5). Ԝана әԝ ԝәлат һишт һини кʹижани бьбун, у дәрбази щики ӧса бун, кӧ гәләка жь ԝан ԛә нә жи дитьбун. Бона ԝан фәрз бу кӧ пʹарьстгәһа Йаһоԝа ава бькьн, ләма бона ве йәке әԝана рʹийа гәләк дьреж чун. Рʹийа ԝан ԝәкә 1 600 км бу. Бәле, әԝ рʹекә гәләк чәтьн бу.
Хьзна Кʹьтеба Пироз
ԝ06 15/1 19 ¶1
Фькьред Сәрәкә жь Кʹьтеба Әзра
1:3-6. Иро һьнә Шәʹдед Йаһоԝа мина ԝан Исраелийед кӧ Бабилонеда мабун, нькарьн ча хьзмәткʹаред һәртʹьм хьзмәт кьн йан жи дәрбази ԝан щийа бьн, кʹидәре кӧ һʹәԝщәти һәйә. Ле әԝана пьштгьри у һелане дьдьнә ԝан хушк-бьра, йед кӧ дькарьн хьзмәтийа хԝә зедә кьн. Әԝана ӧса жи дькарьн пе ԛӧрбанкьрьнед рʹәзәдьли пьштгьрийа шьхӧле бәлакьрьна мьзгинийе у һазьркьрьна шагьрта бькьн.
(Әзра 1:5, 6, ИМ) Һәр кәсе Хԝәде рʹӧһʹе ԝи һʹьшйар кьр, сәрәкед бьнәмалед әʹширед Щьһуда у Бьнйамине, кʹаһин у Леԝийийа, дәстпе кьр кӧ һәрʹьн Мала Хӧдан ль Оршәлиме жь нува ава бькьн. 6 Щинаред ԝан аликʹарийа ԝан кьр. Тахьмед зивин, зерʹ, мал, һʹәйԝан у тьштед һежа, тʹәви пʹешкʹешед дьлхԝазийе дан ԝан.
(Марԛос 12:1-14) У бь мәсәла дәст бь хәбәрдане кьр, ԝанрʹа гот: «Мәрьвәки рʹәзе тьрийа дани, дора ԝе сур кьр, һʹәԝзәки тьриһʹьнщьрʹандьне теда кʹола, һеланәкә нобәдара чекьр у әԝ бь кʹьре да рʹәзвана, чу ԝәлатәки дьн. 2 Ԝәхтда хӧламәк шандә щәм рʹәзвана, ԝәки жь ԝи рʹәзи бәре пʹара хԝә бьстинә. 3 Ле ԝана әԝ гьрт, кʹӧтан у дәствала вәрʹекьрьн. 4 У ԝи диса хӧламәки дьн шандә щәм ԝан, ле ԝана сәри ле шкенанд у әԝ рʹобәт кьрьн. 5 Әԝи йәки дьн шанд, ԝана әԝ жи кӧшт. Ԝи гәләкед дьн шандьн, ԝана һьнәк жь ԝан кʹӧтан у һьнәк жи кӧштьн. 6 Бона ԝи тʹәне йәк мабу кӧ бьшанда, кӧрʹе хԝәйи дәлал. Хӧләсә рʹабу әԝ жи шанд, дьгот: ‹Һьлбәт ԝе жь кӧрʹе мьн шәрм бькьн›. 7 Ле рʹәзван ль һәв шеԝьрин у готьн: ‹Әв ә ԝаре ԝи! Ԝәрьн әм ви бькӧжьн, миратʹе мәрʹа бьминә›. 8 Һьнге әԝ гьртьн кӧштьн у щьнйазе ԝи жь рʹәз дәрхьстьнә дәр. 9 Дә ижар хԝәйе рʹәз ԝе чь бькә? Нә әԝе бе ԛьрʹа рʹәзвана бинә у рʹәз бьдә һьнәкед дьн? 10 Чьма ԝә әԝ ньвисар нәхԝәндийә? ‹Әԝ кәвьре кӧ һоста тʹәхсир кьр, әԝ бу сәре әʹнишке. 11 Әв йәк жь алийе Хӧданда ԛәԝьми у ль бәр чʹәʹве мә һʹәйр-һʹӧжмәкʹар ә!›» 12 Сәрԝеред щьһуйа фәʹм кьрьн, кӧ Иса әв мәсәлә ани сәр ԝан, кьрьн кӧ ԝи бьгьрьн, ле жь әʹлаләте тьрсийан, кʹәрба әԝ һьштьн у чун. 13 Паше ԝана һьнәкә жь ферьсийа у пьштгьред Һеродәс шандьнә щәм ԝи, ԝәки ԝи бь хәбәред дәве ԝи бьгьрьн. 14 Әԝана һатьн у жерʹа готьн: «Дәрсдар! Әм заньн кӧ тӧ йәки рʹаст и. Мьнәте жь кәси нагьри, чьмки нав мәрьвада фьрԛийе данайни, ле рʹийа Хԝәде рʹаст һин дьки. Гәло рʹаст ә кӧ әм хәрщ бьдьнә Ԛәйсәр йан на? Әм бьдьн, йан нәдьн?»