Кʹьтеба Пироз Дәрһәԛа Дәһәка Чь Дьбежә?

Щаба Кʹьтеба Пироз

Сәва кӧ пьштгьрийа һʹәбандьна рʹаст бькьн, Исраелийед бәре гәрәке дәһәкa бьдана, демәк жь дәһә пʹара, пʹарәкә һәбуке, кʹижан кӧ һәр сал дьстандьн. Хԝәде готә ԝан: «Һаш жь хԝә һәбә чь кӧ тӧ бь һʹәму тʹохьме хԝә һәр сал жь әʹрде дьстини, дәһәке башԛә ки» (Ԛануна Дӧщари 14:22).

Тʹәмийа дәрһәԛа дәһәка, пʹарәкә Ԛануна Муса бу, кʹижан кӧ Хԝәде бь сайа Муса дабу щьмәʹта Исраеле. Жь Мәсиһийа найе дәʹԝакьрьне, ԝәки әԝана ԛануна Муса биньн сери, ләма жи нәлазьм ә кӧ әԝана дәһәка бьдьн (Колоси 2:13, 14). Ле дәԝсе бь һәбука хԝәйә материали, «дьле һәр кәсирʹа чьԛас дәрбаз дьбә, бьра һаԛаси жи бьдә, нә кӧ бьдә ле дьле ԝи пәй бә йан бь борщдарийе бә, чьмки Хԝәде йе бь дьл у әшԛ дьдә һʹьз дькә» (2 Корьнтʹи 9:7).

• «Пәймана Кәвьнда» Дәрһәԛа Дәһәка чь те готьне?

• «Пәймана Нуда» Дәрһәԛа Дәһәка чь те готьне?

«Пәймана Кәвьнда» Дәрһәԛа Дәһәка чь те готьне?

Пәймана Кәвьнда дәрһәԛа дәһәка чәнд щара те готьне. У һʹәчʹи зәʹф әԝ ԝан дәрәщава гьредайи бун, чахе Ԛануна Муса ԛәԝатеда бу. Ле дӧ дәрәщә дьһа ԝәʹде бәрева гьредайи йә, демәк пешийа Ԛануна Муса.

Пешийа Ԛануна Муса

Ль гора Кʹьтеба Пироз мәрьве пешьн, кʹижан кӧ дәһәк дабу, Абрам бу (Бьраһим). (Дәстпебун 14:18-20; Ибрани 7:4). Әԝи әԝ дәһәк ча пʹешкʹеш, тʹәне щарәке дабу пʹадше бажаре Шәлиме, кʹижан кӧ ӧса жи кʹаһин бу. Кʹьтеба Пирозда тʹӧ щики найе готьне, ԝәки паше ԝе йәке Бьраһим у зарʹед ԝи диса жи дәһәк дьдан.

Мәрьве дӧда кʹижан кӧ дәһәк дабу Аԛуб бу, нәбийе Бьраһим. Әԝи соз да, кӧ һәрге Хԝәде ԝи кʹәрәм кә, әԝе жь һʹәму тьшти дәһәка бьдә Хԝәде (Дәстпебун 28:20-22). Һьнә ньвискʹаред Кʹьтеба Пироз дьфькьрьн, ԝәки дәһәкед кӧ Аԛуб дабу, һʹәйԝан бун кʹижан кӧ әԝи ԛӧрбан кьрьбу. Рʹаст ә Аԛуб созе хԝә ани сери у дәһәк да, ле йәкә әԝи нәкьрә стуйе нәфәред хԝә, ԝәки әԝана жи ӧса бькьн.

Дайина Дәһәка сәр Һʹиме Ԛануна Муса

Жь Исраелийед бәре, дьһатә дәʹԝакьрьне, ԝәки әԝана дәһәка бьдьн, сәва кӧ пьштгьрийа һʹәбандьна рʹаст бькьн.

• Дәһәк дьданә Леԝийа, ӧса жи кʹаһина, кʹижан кӧ тʹәмамийа ԝәʹде хԝә тʹәсмили хьзмәткьрьне дькьрьн у әʹрде ԝан жи тʹӧнә бу (Жьмар 18:20, 21). Чахе щьмәʹте дәһәк дьдан Леԝийа, кʹижан кӧ кʹаһин нибун һьнге әԝ Леԝи «дәһека жь ԝе дәһеке» дьданә кʹаһина (Жьмар 18:26-29).

• Ча те кʹьфше дәһәка дӧда жи һәбу, йа һәр сали, әв йәк ча бона һʹәԝще Леԝийа бу, ӧса жи нә Леԝийа (Ԛануна Дӧщари 14:22, 23). Малбәтед Исраелийа әԝ дәһәк дьданә хәбате, сәва кӧ бь ԝан хәрщед щәжьнед һәрсали дадьн, ле һәбун салед ӧса кӧ малбәта әԝ дәһәк дьданә мәрьвед дәсттәнг сәва кӧ алийе ԝан бькьн (Ԛануна Дӧщари 14:28, 29; 26:12).

Һʹәсабе дәһәка ча тедәрдьхьстьн? Исраелийа һәр сал жь дәһә пʹара пʹарәк жь дәрәмәта зәвийа хԝә, ча дәһәк дьдан (Ԛануна Кʹаһинтийе 27:30). Һәрге Исраели дьхԝәст пе пʹәра дәһәк бьда, һьнге гәрәке 20 сәләф сәр ԛимәте дәһәкда зедә кьра (Ԛануна Кʹаһинтийе 27:31). Исраели ӧса жи гәрәке «дәһәкед жь деԝер йан пез» бьдана (Ԛануна Кʹаһинтийе 27:32).

Сәва кӧ дәһәк бьдана, Исраелийа гәрәке жь һʹәму щурʹә һʹәйԝанед хԝә, дәһәк бьдана. Ль гора ԛануне изьна ԝан тʹӧнәбу, әԝ һʹәйԝан бьщерʹьбандана, дәԝса ԝан йед дьн һьлдана, йан жи дәԝсе пʹәрә бьдана (Ԛануна Кʹаһинтийе 27:32, 33). Ле дәһәка дӧда кʹижан бона щәжьна һәрсали бу, дькарьбун дәԝсе пʹәрә бьдана, бь сайа ԝе йәке Исраелийед кӧ жь щийе дәрбазкьрьна щәжьне дур дьжитьн дькарьбун һеса дәһәк тʹәви хԝә банийана (Ԛануна Дӧщари 14:25, 26).

Исраели кʹәнге дәһәк дьдан? Исраелийа һәр сал дәһәк дьдан (Ԛануна Дӧщари 14:22). Тʹәне һәр саләкә һʹәфта ԝана дәһәк нәдьда. Әԝ сала шәмийе бу, йане сала һесабуне, чахе Исраели зәвийада нәдьхәбьтин у тʹӧ тьшт нәдьчандьн (Ԛануна Кʹаһинтийе 25:4, 5). Жь бо ԝан дәрәщед мәхсус, ԝе сале дәһәк тʹоп нәдькьрьн. Һәр сала сьсийа у шәша, Исраелийа пʹарәкә дәһәка дӧда, дьданә мәрьвед дәсттәнг у Леԝийа (Ԛануна Дӧщари 14:28, 29).

Һәрге мәрьв дәһәк нәдьда, гәло әԝ дьһатә щәзакьрьне? Ԛануна Мусада нәдьһатә готьне, кӧ мәрьв гәрәке бе щәзакьрьне һәрге дәһәка нәдә. Хԝәде дьхԝәст ԝәки Исраели дәһәк бьдьн, нә жь бо тьрса щәзакьрьне, ле әԝи дьхԝәст ԝәки әԝана фәрзбуна ԝе дәʹԝакьрьне фәʹм бькьн. Сәва кӧ Хԝәде Исраели кʹәрәм кьрана, ԝана гәрәке бәр ԝи әʹйан кьрана кӧ ԝана дәһәк бь тʹәмами да (Ԛануна Дӧщари 26:12-15). Һәрге кәсәки дәһәк нәдьда, әв бона Хԝәде мина ԝе йәке бу, кӧ ча бежи әԝ кәс жь ԝи дьдьзә (Малахи 3:8, 9).

Гәло дәһәк бона щьмәʹте баргьрани бу? На. Хԝәде соз дабу, кӧ һәрге Исраели тʹьме дәһәка бьдьн, ԝе ԝана кʹәрәм кә у әԝана ԝе һʹәԝще тʹӧ тьшти нибьн (Малахи 3:10). Ле чахе щьмәʹте дәһәк нәдьдан, әԝана дьчәрчьрин. Ча те кʹьфше Исраели хԝәха нәһәԛ бун, чахе Хԝәде ԝана кʹәрәм нәдькьр. Хенщи ԝе йәке гава кʹаһин у Леԝи бе аликʹарийа материали дьман, әԝана мәщбур бун бьхәбьтьн сәва әʹбура хԝә бькьн. Ләма жи ԝана нькарьбу хьзмәт кьра (Нәһәмийа 13:10; Малахи 3:7).

«Пәймана Нуда» Дәрһәԛа Дәһәка чь те готьне?

Чахе Иса сәр әʹрде бу, һьнге жи гәрәке дәһәк бьдана. Ле паши мьрьна ԝи әԝ дәʹԝакьрьн һатә һьлдане.

Ԝәʹде Иса

Жь пәймана Ну те кʹьфше, кӧ Исраелийа бәрдәԝам дькьрьн дәһәк дьдан һьнге жи, гава Иса сәр әʹрде бу. Жь гьлийе Иса те кʹьфше, кӧ әʹсәйи бу ԝәки щьмәʹт дәһәка бьдә. Ле Иса сущдар дькьр ԝан сәрԝеред религийа, йед кӧ әв ԛанун һур бь һур дьанинә сери, ле әԝ тьшт чь кӧ дьһа фәрз бу, пьшт гӧһе хԝәва давитьн, демәк «һәԛийе, рʹәʹме у баԝәрийе» (Мәтта 23:23).

Паши мьрьна Иса

Паши мьрьна Иса, Ԛануна Муса һатә һьлдане. Ләма жи ида нәлазьм бу «жь щьмәʹте дәһәке бьстиньн» (Ибрани 7:5, 18; Әфәси 2:13-15; Колоси 2:13, 14).