Пʹехәмбәртийа Данийел Дәрһәqа Һатьна Иса Мәсиһ

ДАНИЙЕЛЕ пʹехәмбәр, wәкә 500 сал пешийа буйина Иса Мәсиһ дьжит. Йаһоwа әʹламәтийа ӧса да Данийел, бь сайа чь жи әwи дькарьбу те дәрхьста әw wәʹдә, кʹәнге кӧ Иса wе бьһата рʹункьрьне йан кʹьфшкьрьне ча Иса Мәсиһ. Данийелрʹа һатьбу готьне: «Бьзаньбә у фәʹм бькә, кӧ бона ава кьрьна Оршәлиме у бона анина рәwша [ньсьла] wе йе бәре жь дәркʹәтьна әʹмьр, һʹәта сәрwере кӧ һатийә мәсиһ кьрьн, һʹәфт һʹәфтә у шест у дӧ һʹәфтә wе һәбьн» (Данийел 9:25).

Сәва кӧ те дәрхьн wәʹде һатьна Иса Мәсиһ, пешийе әм гәрәке пебьһәʹсьн кӧ кʹәнге дәстпебу әw wәʹдә, дәрһәqа кʹижани жи Данийел пʹехәмбәрти кьр. Дь пʹехәмбәртийеда һатьбу готьне, wәки әв wәʹдә wе дәстпебә паши wе йәке, ча фәрмана «авакьрьна Оршәлиме» бе дайине. Ле гәло әв фәрман кʹәнге һатьбу дайине? Дь кʹьтеба Нәһәмийада ньвисийә, wәки әв фәрман һатә дәрхьстьн wәʹде пʹадшатийа Артаһшашт, гава ида бист сал бу кӧ әwи пʹадшати дькьр (Нәһәмийа 2:1, 5-8). Бь гьлийeд тʹәрихзана, Артаһшашт Пʹадша дь сала 474-да Б.Д.М. дәстпекьр пʹадшатийе бькә. Демәк 20 салийа пʹадшатийа Артаһшашт, дькʹәвә сала 455. Жь вьр те кʹьфше, кӧ әw wәʹдә дәрһәqа чь жи Данийел дьгот, дь сала 455-да дәстпебу.

Данийел әʹйан кьр, wәки һʹәта һатьна Иса Мәсиһ чьqас wәʹдә гәрәке дәрбаз буйа. Дь пʹехәмбәртийеда һатьбу готьне кӧ «һʹәфт һʹәфтә у шест у дӧ һʹәфтә», бь тʹәмамийе әв дәрдькʹәвә 69 һʹәфтә. Ле гәло әв wәʹдә чьqаси дьреж дьбә? Жь һьнә wәлгәрʹандьнeд Кʹьтеба Пироз рʹьнд те кʹьфше, wәки хәбәрдан дәрһәqа һʹәфтийе сала дьчә, нә кӧ дәрһәqа һʹәфт рʹожeд һʹәфтийе. Демәк һәр һʹәфтийе сала, дәрдькʹәвә 7 сал. Щьмәʹта Щьһуйа дәрһәqа ван һʹәфтийе сала рʹьнд заньбун. Мәсәлә, һәр сала һʹәфта дь Исраеледа дьһатә һʹәсабе сала Шәмийе (Дәркʹәтьн 23:10, 11). Демәк пʹехәмбәрти дәрһәqа 69 һʹәфтә, әв те һʹәсабе 69 wәʹдә у дь һәр жь ван wәʹдада 7 сал һәнә. Һәрге 7 дәрба 69 һʹәсаб кьн, wе дәрдькʹәвә 483 сал, демәк 69 һʹәфтә әв 483 сал ьн.

Ньһа әм ида дькарьн һʹәсаб кьн, wәки кʹәнге Иса Мәсиһ гәрәке бьһата. Һәрге әм жь сала 455 бәри дәwрана мә Б.Д.М., бьжмерьн 483 сал, әме бьгьһижнә сала 29 дәwрана мә Д.М. Һәма дь ве саледа Иса һатә ньхӧмандьне у кʹьфш бу ча Мәсиһ!a (Луqа 3:1, 2, 21, 22). Гәло әв йәк әʹщебмайи нинә, кӧ пʹехәмбәртийeд жь Кʹьтеба Пироз ӧса һур бь һур һатьнә сери?