Гәло Жь Кʹәрәмәтед Иса Әм Чь Педьһʹәсьн?
ДЬБӘКӘ һун әʹщебмайи бьминьн, кӧ Орижиналеда Ньвисаред Пирозда кʹидәре те гьликьрьне дәрһәԛа жийина Мәсиһи Иса, тʹӧ щийа хәбәра «кʹәрәмәт» найе хәбьтандьн. Хәбәра Йунанийә кәвьн (dyʹna·mis) кӧ щара те ԝәлгәрʹандьне ча «кʹәрәмәт», рʹастә-рʹаст те һʹәсабе «ԛәԝат» (Луԛа 8:46). Әԝ хәбәр дькарьн ӧса жи ԝәлгәрʹиньн ча «фәрәсәт» йан «кьред бь ԛәԝат» (Мәтта 11:20; 25:15). Ль гора зандарәки әԝ хәбәра Йунани әʹйан дькә «әԝ кьред мәзьн кʹижан кӧ һатә кьрьне, у илаһи ԛәԝат бь сайа кʹижане әԝ кʹәрәмәт һатә кьрьне. У әԝ кʹәрәмәт дина мәрьва дьдә сәр ԛәԝата Хԝәдейи мәзьн».
Хәбәра Йунанийә дьн (teʹras) гәләк щар те ԝәлгәрʹандьне ча тьште «әʹщебмайи» (Йуһʹәнна 4:48; Кʹаред Шандийа 2:19). Әԝ гьли әʹйан дькә, кӧ әԝ кьред мәзьн ча сәр мәрьва һʹӧкӧм бун йед кӧ хԝәха, пе чʹәʹве хԝә ԝан тьшта дитьн. Щьмәʹт у шагьртед Иса гәләк щар мәтʹал у әʹщебмайи дьман сәр кьрен, ԝийи мәзьн (Марԛос 2:12; 4:41; 6:51; Луԛа 9:43).
Хәбәра Йунанийә сьсийа (se·meiʹon) кӧ кʹәрәмәтед Исава гьредайи йә, те һʹәсабе «нишан». Ль гора гьлийед зандарәки бь наве Роберт Дефинбаук «әԝ хәбәр йа пешьн мәʹнийа ԝе кʹәрәмәте әʹйан дькә». Әԝ зандар ӧса жи гот: «Нишан әԝ кʹәрәмәтәки ӧса йә кӧ дәрһәԛа Хӧдан Иса Мәсиһи рʹастики әʹйан дькә».
Хәйал йан Ԛәԝата жь Хԝәде?
Кʹьтеба Пирозда кʹәрәмәтед Иса ӧса найнә әʹйанкьрьне ча фокус йан жи хәйал, кʹижан кӧ мәрьв дькьн, сәва кӧ һʹәԝаса кәсед дьн биньн. Әԝ кʹәрәмәт «мәзьнайийа Хԝәде» зәлал нишан дькьрьн, бәʹса хәбәре әм ԝе йәке дьвиньн гава Иса жь гәдәки щьн дәрхьст (Луԛа 9:37-43). Чьрʹа ԛәԝата Хԝәдейи Һьмзор нагьһиже, ԝәки кьред ӧса мәзьн бькә, дәрһәԛа кʹижани те готьне, кӧ мәзьнайа ԛәԝата ԝи пʹьр ә? (Ишайа 40:26) Фәʹмдари йә ԛәԝата ԝи дьгьһиже!
Чар Кʹьтебед пешьнә Мьзгинийеда, дәрһәԛа ԝәкә 35 кʹәрәмәтед Иса те гьликьрьне. Ле Кʹьтеба Пироз конкрет набежә кӧ Иса чьԛас кʹәрәмәт кьрьбу. Бәʹса хәбәре Мәтта 4:14-да те готьне: «Иса . . . әʹлаләтәкә гьран дит, һьнге гӧне ԝи ль ԝан һат у нәхԝәшед ԝан ԛәнщ кьрьн». Жь ԝе рʹезе әм нькарьн рʹастә-рʹаст тедәрхьн, кӧ һьнге Иса чьԛас мәрьвед нәхԝәш ԛәнщ кьр.
Әԝ кьред мәзьн избат дькьрьн кӧ Иса, Кӧрʹе Хԝәде бу у Мәсиһе создайи. Кʹьтеба Пироз зәлал нишан дькә, кӧ Иса тʹәне бь сайа ԛәԝата Хԝәде дькарьбу ԝан кʹәрәмәта бькьра. Пәтрусе шанди дьгот дәрһәԛа Иса кӧ әԝ «мәрьвәки кӧ жь алийе Хԝәдеда кʹьфшкьри бу, Хԝәде пе ԝи нава ԝәда нишан, кʹәрәмәт у кьред ԛәԝат кьрьн, чаԝа кӧ һун хԝәха жи заньн» (Кʹаред Шандийа 2:22). Щарәки майин жи Пәтрус дәрһәԛа Иса гот, кӧ «Хԝәде Исайе Ньсрәте бь Рʹӧһʹе Пироз у ԛәԝате кʹьфш кьр, кӧ бь ԛәнщикьрьне гәрʹийа у һʹәмуйед кӧ бьн бьндәстийа Мирещьнда бун ԛәнщ кьрьн, чьмки Хԝәде тʹәви ԝи бу» (Кʹаред Шандийа 10:37, 38).
Кʹәрәмәтед Иса гьредайи бун тʹәви мьзгинийа кӧ Иса бәла дькьр. Марԛос 1:21-27 дьдә кʹьфше кӧ мәрьв сәр һинкьрьна Иса у кʹәрәмәтәки ԝи ча хԝә данә кʹьфше. Марԛос 1:22 дьбежә кӧ мәрьв «сәр һинкьрьна ԝи зәндәгьрти мабун» у рʹеза 27 дьдә кʹьфше кӧ мәрьв «зәндәгьрти» ман, гава әԝи щьн жь мәрьвәки дәрхьст. Әԝ кьред Исайи ԛәԝат у мьзгинийа ԝи, избат дькьрьн кӧ әԝ бу Мәсиһе создайи.
Иса нә кӧ тʹәне хԝә Мәсиһи нав дькьр, ле дәрһәԛа Мәсиһитийа ԝи, һьм кьред ԝи, һьм шьхӧлед ԝи избат дькьрьн у һьм жи ԛәԝата кӧ Хԝәде дьда ԝи, ԝәки кʹәрәмәта бькә. Чахе дәрһәԛа рола Иса у һʹӧкӧме ԝи пьрс пешда һат, әԝи бь мерхаси гот: «Әԝ шәʹдәтийа бона мьн сәр шәʹдәтийа Йуһʹәннарʹа йә [йе Ньхöмьдар]. Чьмки әԝ шьхӧлед кӧ Баве спартьнә мьн, ԝәки әз ԝан биньмә сери, һәма әԝ шьхӧл ьн, йед кӧ әз дькьм, шәʹдәтийе бона мьн дьдьн, кӧ Баве әз шандьмә» (Йуһʹәнна 5:36).
Нишанед кӧ Кʹәрәмәтед Иса бь Рʹасти Һәбун
Чьрʹа әм дькарьн дӧдьли нәбьн, кӧ кʹәрәмәтед Иса бь рʹасти һәбун? Ԝәрен әм чәнд нишан жь тʹәрихийе леколин бькьн.
Гава Иса кʹәрәмәт дькьрьн әԝи тʹӧ щар нәдьхԝәст дина мәрьва бькʹьшинә сәр хԝә. Әԝи һәргав ӧса дькьр, ԝәки һәр кʹәрәмәтәки пәсьн у шькьри бьдә Хԝәде. Мәсәлә, пешийа кӧ Иса мәрьвәки кор ԛәнщ кьра, әԝи да кʹьфше кӧ әԝ ԛәнщкьрьн, ԝе бона ԝе йәке бе кьрьне, «ԝәки кьред Хԝәде ль сәр ԝи бенә әʹйанкьрьне» (Йуһʹәнна 9:1-3; 11:1-4).
Иса мина илузйониста, кʹочʹәка у сербазед майин тʹӧ щар пе гипноза, фокуса йан щадо, йан жи ритуалед дьн, нәдькьр сәва мәрьва әʹщебмайи кә. Биньн бира хԝә гава Иса дӧ мәрьвед кор ԛәнщ кьр, әԝи дина мәрьва нәкʹьшанд сәр хԝә. Кʹьтеба Пироз дьбежә кӧ «гӧне Иса ль ԝан һат у дәст дани сәр чʹәʹвед ԝан. Дәстхԝәда чʹәʹвед ԝан дитьн, данә пәй Иса чун» (Мәтта 20:29-34). Тʹӧ ритуал, серемонйа йан әʹйд-ԛәйд, Иса нәкьр. Иса ԝан кʹәрәмәта әшкәрә дькьр һәма бәр чʹәʹве мәрьва. Ԝирʹа нәлазьм бу щики мәхсус, кʹидәре әԝ дькарьбу кʹәрәмәта бькә у дина мәрьва бькʹьшинә сәр хԝә, ле дәрһәԛа кʹәрәмәтед йан чь кӧ иро тенә кьрьне, тʹӧ кәс сәд сәләфи нькарә избат кә (Марԛос 5:24-29; Луԛа 7:11-15).
Щара Иса бона кʹе жи кʹәрәмәт дькьр, дьгот кӧ баԝәрийа ԝан һәйә. Ле йәкә кемасийа баԝәрийа мәрьва рʹийа Иса нәдьгьрт кӧ кʹәрәмәта бькә. Гава әԝ Щәлиледа бу, Кәфәрнаһумеда «гәләк щьнакʹәти анинә щәм ԝи. Әԝи бь хәбәре рʹӧһʹед һʹәрам дәрхьстьн у һʹәму нәхԝәш ԛәнщ кьрьн» (Мәтта 8:16).
Гава Иса кʹәрәмәт дькьр, нета ԝи әԝ нибу, ԝәки әԝ мәрьва әʹщебмайи кә, ле чьмки мәрьв һʹәԝще ԝан кʹәрәмәта бун (Марԛос 10:46-52; Луԛа 23:8). Хенщи ԝе йәке Иса тʹӧ щар, бона кʹара хԝә ԝан кʹәрәмәта нәдькьр (Мәтта 4:2-4; 10:8).
Ле Чь Дькарьн Бежьн Дәрһәԛа Qәԝьмандьнед жь Чар Кʹьтебед Пешьнә Мьзгинийеда?
Избаткьрьнед дәрһәԛа кʹәрәмәтед Иса чар Кʹьтебед Пешьнә Мьзгинийеда бона мә һатьнә хԝәйкьрьне. Гәло сәр һʹиме ԝан ԛәԝьмандьна, әм дькарьн бежьн кӧ кʹәрәмәтед ԝи бь рʹасти һәбун? Бәле, дькарьн.
Иса әшкәрә бәр чʹәʹве гәләк мәрьва, кʹәрәмәта дькьр. Әԝ чар Кʹьтебед Пешьнә Мьзгини һатьнә ньвисаре һьнге, гава шәʹдед ԝан ԛәԝьмандьна һе сах бун. Дәрһәԛа ньвискʹаред ԝан кʹьтеба, кʹьтеба бь наве «Кʹәрәмәт у Рʹабуна Мьрийа» дьбежә: «Ԝе нәрʹаст бә, ԝәки ԝан ньвискʹаред чар Кʹьтебед Пешьнә Мьзгини, нәһәԛ кьн ԝе йәкеда, кӧ ԝана жь бо пропаганда религи дәрәԝа дькьрьн дәрһәԛа кʹәрәмәта . . . Әԝ ньвискʹар бь һʹәлали һәр тьшти дьньвисин».
Дьжмьнед Мәсиһитийе, демәк Щьһу тʹӧ щар инкʹар нәдькьрьн ԝан кьред мәзьн, кʹижан кӧ чар Кʹьтебед Пешьнә Мьзгинийеда тенә гьликьрьне. Ԝана тʹәне әԝ ԛәԝат, бь сайа кʹижани әԝ кʹәрәмәт һатьнә кьрьне, дькьрьнә бьн шьке (Марԛос 3:22-26). Һәла һе критик жи нькарьбун, кʹәрәмәтед Иса инкʹар кьрана. Дәрһәԛа кʹәрәмәтед ԝи әм ԝан ньвисарада, дькарьн бьхуньн йед кӧ ԝәкә ԛьрʹна йәке у дӧда Д.М.-да һатьнә ньвисаре. Ләма жи бе шьк гәләк избаткьрьн һәнә кӧ баԝәр кьн, ԝәки кʹәрәмәтед кӧ һатьн гьликьрьне чар Кʹьтебед Пешьнә Мьзгинийеда, бь рʹасти ԛәԝьми бун.
Мәрьв кӧ Кʹәрәмәта Дькьр
Гава әм тʹема дәрһәԛа кʹәрәмәтед Иса леколин дькьн, ԝе нәрʹаст бә, кӧ әм тʹәне сәр һʹиме фькьред логики избат кьн кӧ әԝана бь рʹасти ԛәԝьми бун. Ԝан кʹьтебада, кʹидәре кö ньвисийә дәрһәԛа кьред Исайә мәзьн, әʹйан дьбә мәрьв кӧ гәләк дьлшәԝат у рʹәʹм ә, мәрьвәки ӧса кӧ бона һʹалхԝәшийа мәрьва хәм дькә.
Бәʹса хәбәре дина хԝә бьдьн ԝе дәрәще гава мәрьвәки кʹоти лавайа Иса дькә: «‹Һәгәр тӧ бьхԝази, дькари мьн паԛьж ки›. Гӧне Иса пе һат, дәсте хԝә дьреж кьр ле кʹәт у готе: ‹Әз дьхԝазьм. Паԛьж бә!›» У әԝ мәрьв дәрберʹа паԛьж бу (Марԛос 1:40-42). Ԝи щурʹәйи Иса дьлшәԝатийа хԝә нишан кьр кʹижан кӧ ԝи һелан дькьр ԝәки пе ԛәԝата Хԝәде ԝан кʹәрәмәта бькә.
Ле дина хԝә бьдьн гава кӧ Иса дит мәрьвед кӧ шине дькьн, чь ԛәԝьми? Әԝ гәде мьри, кӧрʹе тайе тʹәне йе жьнәбике бу, гава Иса де дит, гӧне ԝи ле һат у ԝерʹа гот: «Нәгьри» (Луԛа 7:11-15).
Рʹасти жи әм дьлбинийе дьстиньн кӧ заньн, ԝәки Иса гава кʹәрәмәта дькьр у али мәрьва дькьр, әԝ жь дьлшәԝатийа у рʹәʹма хԝә әԝе йәке дькьр. Ибрани 13:8-да те готьне: «Иса Мәсиһ дӧһӧ, иро у һʹәта-һʹәтайе йәк ә». Иро Иса сәр әʹзмана Пʹадшатийе дькә, әԝ һазьр ә у һьм жи дькарә пе ԛәԝата кӧ Хԝәде дайә ԝи, гәләк кьред дьһа мәзьн бькә, нә кӧ гава әԝ сәр әʹрде бу. Зутьрәке, Иса ԝе әԝ ԛәԝата хԝә бьдә хәбате, ԝәки һʹәму мәрьвед кӧ гӧрʹа Хԝәде дькьн, ԛәнщ бькә. Шәʹдед Йаһоԝа бь шабуне ԝе али ԝә бькьн, ԝәки дьһа зедә дәрһәԛа ԝе гӧмане пебьһʹәсьн.
[Шькьл]
Кʹәрәмәтед Иса ԛәԝата Хԝәдейи мәзьн дьданә кʹьфше
[Шькьл]
Иса йәки дьлрʹәʹм у дьлшәԝат бу