«Әw ль Хwәде Хwәш Һатьбу»

ЖИЙИНА Һәнох гәләк дьреж бу. Дьбәк мәрʹа чәтьн ә әве йәке бьдьнә бәр чʹәʹвед хwә, ле бәле жийина wи мәрьви wәкә 365 сала кʹьшанд. Әw һәжмар жь жийина чар мәрьвед иройин зедәтьр ә! Ле бь расти сәва wи wәʹдәйи әw кал нибу. 50 qьрʹна зедәтьр пешда, мәрьва дьһа дьреж дьжитьн. Адәм мәрьве пешьн, шесьд сали зедәтьр бу, чахе Һәнох һатә буйине. Демәк Адәм се qьрʹна зедәтьр жит! Һьнә зорәтед Адәм һе дьреж житьнә. Ләма Һәнох 365 салийа хwәда, qәwат у сәр хwә бу у öса дьһатә кʹьфше кö әwе диса гәләк сала бьжи. Ле бь рʹасти әв йәк öса нибу.

Qәзийа мәзьн һивийа Һәнох бу. Бьдә бәр чʹәʹве хwә, кö чаwа әw хwә жь мәрийа вәдьшерә у дьфькьрә дәрһәqа ньһерʹандьна мәрьва кʹижанарʹа кö әwи әʹламәтийа Хwәде дәрбаз дькьр. Әw мәрьв бь һерʹсе тʹьжә бун. Һәнох бәр чʹәʹвед wан мәрьва рʹәш бьбу. Wана qәрфе хwә әʹламәтийа wи дькьрьн у нәфрʹәт дькьрьн Хwәдәйе Һәнох. Wана нькарьбу һöщуми сәр Хwәдайе Һәнох бькьн, демәк Йаһоwа, ле wана дькарьбу һöщуми сәр Һәнох бькьн! Дьбә кö Һәнох бәрхwәдькʹәт, гәло әwе бькарьбә диса малбәта хwә бьвинә. Дьбә кö әw дәрһәqа жьна хwә, qизед хwә йан кöрʹе хwәйи Мәтушәла дьфькьри, йан жи дәрһәqа нәвийе хwә Ламәх (Дәстпебун 5:21-23, 25). Гәло паше һʹале Һәнох ча бу?

Сәрһатийеда дәрһәqа Һәнох гәләк тьштед нәәʹйан һәнә. Кʹьтеба Пирозда тʹәне се щийа у кьн дәрһәqа wи те готьне (Дәстпебун 5:21-24; Ибрани. 11:5; Щьһуда 14, 15). Хенщи wе йәке әw рʹез епʹещә әʹламәти дьдьнә мә, сәва кö фәʹм бькьн, wәки әw мәрьв хwәйе баwәрийа qәwи бу. Ле дәрһәqа хwә әм чь дькарьн бежьн? Тö дәрһәqа малбәта хwә алийе материалида хәм дьки? Йан тö qә рʹасти чәтьнайа һати жь бо wе йәке, кö тә хwә qәwи ль тьштед рʹаст гьрʹтийә? Һәрге бәле, сәрһатийа дәрһәqа баwәрийа Һәнох wе гәләк тәрʹа керһати бә.

«ҺӘНОХ РʹИЙА ХWӘДЕДА ДЬЧУ»

Wәʹде Һәнох, һʹале инсанәте гәләк хьраб бу. Әw ида ньсьла һʹәфта бу жь Адәм. Бь рʹасти бежьн, wан чаха мәрьв һе незики кʹамьлийе бун, чь кö Адәм у Һеwайе öнда кьрьн. Ләма жи wи wәʹдәйида жийина мәрийа һаqас дьреж дькʹьшанд. Ле һʹале wан мәрийа алийе нав-намусийеда у рʹöһʹанида гәләк хьраб бу. Зöлми сәва wан тʹәбйәти бу. Әв зöлми жь Qайин дәстпебу чахе әwи бьре хwә Һабил кöшт. Йәк жь ньсьле Qайин бь хwәрʹа фьрнаq дьбу, кö әw жь Qайин зöлмтьр ә! Ньсьла сьсийада зöлмийа тʹәзә пешда һат. Мәрьв дәстпекьрьн гази наве Йаһоwа бькьн, ле бь щурʹәки дьн. Демәк wана наве Хwәдейи пироз бе qәдьр дьда хәбате (Дәстпебун 4:8, 23-26).

Һʹәбандьна wанә öса, wәʹде Һәнохда бәлабуйи бу. Чахе Һәнох мәзьн бу, әw бәрбь бьжартьне сәкьни. Гәло әw wе бькʹәвә бәр байе wан мәрийа? Йан әwе хwә ль Йаһоwа Хwәдайе рʹаст бьгьрә, йе кö әʹрд у әʹзман әʹфьрандийә? Дьбә кö әw һьзрәт бу һе зедә дәрһәqа Һабил пебьһʹәсә, кʹижан кö кöштьн жь бо баwәрийа wийи мәзьн. Һәнох жи дьхwәст чʹәʹв бьдә Һабил. Дәстпебун 5:22 дьбежә: «Һәнох . . . рʹийа Хwәдеда дьчу». Әв гьли әʹйан дькьн, кö Һәнох дьнйа зöлмда, мәрьвәки хwәдехоф бу. Әw мәрьве пешьн бу, дәрһәqа кижани кö Кʹьтеба Пироз ви щурәйи гьли дькә.

Дь ве рʹезеда те готьне кö Һәнох һәла һе пәй буйина Мәтушәла жи рʹийа Хwәдеда дьчу. Жь вьр те кʹьфше кö wәкә 65 салийа хwәда, әw бу малхе мале. Жьна wи һәбу, наве кижани кö дь Кʹьтеба Пирозда әʹйан нинә, у öса жи чәнд «кöрʹ у qизед» wи. Һәрге бав рийа Хwәдеда дьчә, әw гәрәке малбәта хwә һелан кә, кö әwана жи хwә ль Хwәде бьгьрьн. Һәнох фәм дькьр кö ль горʹа дәʹwакьрьна Хwәде, әw гәрәке öса жи хwә ль жьна хwә бьгьрә (Дәстпебун 2:24). У һәмьки әwи жь алийе хwәда һʹәму тьшт дькьр сәва кö зарʹед хwә дәрһәqа Йаһоwа Хwәде һин кә. Гәло малбәта wи әв йәк qәбул кьр?

Дь Кʹьтеба Пирозда дәрһәqа ве йәке гәләк тьшт найе готьне. Ль вьр тʹö тьшт найе готьне дәрһәqа баwәрийа кöрʹе Һәнох, демәк Мәтушәла, жийина кʹижани кö лап дьреж кʹьшанд. Жийина wи хьлаз бу wе саледа, чахе Селава дьнйайе дәстпебу. Мәтушәларʹа кöрʹ һатә буйине, наве кижани кö Ламәх бу. Ламәх жи wәкә сәд сали зедәтьр бу, чахе кальке wи Һәнох мьр. Ламәх жи баwәрийа хwә да кʹьфше. Йаһоwа wирʹа пʹехәмбәрти дабу дәрһәqа кöрʹе wи Нöһ, у әв пʹехәмбәрти паши Селаве һатә сери. Нöһ жи мина кал-баве хwә Һәнох, әʹйан бу ча мәрьве кö рʹийа Хwәдеда дьчу. Нöһ тʹö щара Һәнох нәдитьбу. Ле Һәнох, миратʹәкә баш һиштьбу. Дәрһәqа ве йәке Нöһ дьбәкә жь баве хwә Ламәх пеһʹәсийа, йан жь калке хwә Мәтушала, йан жи һәла һе жь баве Һәнох, Йаред, йе кö мьр чахе Нöһ 366 сали бу (Дәстпебун 5:25-29; 6:9; 9:1).

Бьфькьрә һәла чьда Һәнох жь Адәм щöдә дьбу. Рʹаст ә Адәм беqьсур бу, ле йәкә әwи мьqабьли Йаһоwа гöнә кьр, у зöрʹәтед хwәрʹа миратʹа бебәхтийе у мьqабьлибуне һишт. Ле Һәнох бь qьсур бу, әw рʹийа Хwәдеда дьчу у зöрʹәтед хwәрʹа миратʹа баwәрийе һишт. Адәм мьр чахе Һәнох 308 сали бу. Гәло кәсәк жь малбәта Адәм шин дькьр, жь бо мьрьна wи мәрьве хwәһʹьз? Әм ньзаньн. Ле әм заньн, кö Һәнох тʹьме «рʹийа Хwәдеда дьчу» (Дәстпебун 5:24).

Һәрге тö жи алийе материйалида дәрһәqа малбәта хwә хәм дьки, тö дькари гәләк тьшт һин би жь баwәрийа Һәнох. Һәмьки гәрәке алийе материйалида сәва малбәта хwә хәм бьки, ле дьһа фәрз әw ә, кö алийе рʹöһʹанида хәм бьки (1 Тимотʹейо 5:8). Сәва кö әwе щабдарийе бьqәдини лазьм ә нә тʹәне дина хwә бьди йед дьнена, ле öса жи шьхöлед хwә. Һәрге тö мина Һәнох дьжбери рʹийа Хwәдеда һәрʹи, бьһелә кö нормед Хwәде рʹебәрийа жийина тә бькьн. Öса те бькарьби миратʹәкә баш дәрбази малбәта хwә бьки у бьби мәсәләкә баш.

ҺӘНОХ «БОНА ВАН . . . ПʹЕХӘМБӘРТИ КЬР»

Дь wе дьнйа бебаwәрда дьбә кö Һәнох хwә тʹәне тʹәхмин дькьр. Ле гәло Йаһоwа Хwәде дина хwә дабу wи? Бәле. Рʹожәке Йаһоwа тʹәви wи хьзмәткʹаре амьн хәбәр да. Хwәде, әʹлами Һәнох кьр, кö wан мәрийа хьлаз кә. Öса Йаһоwа, Һәнох кьрә пʹехембәр. Әw бу пʹехембәре пешьн дәрһәqа кʹижани кö Кʹьтеба Пироз әʹйан дькә. Әве йәке әм жь Щьһуда заньн, бьре Иса йе кö жь бина бәр Хwәде чәнд qьрʹнә шунда пʹехембәртийа Һәнох ньвиси.a

Ле пʹехәмбәртийа Һәнох дәрһәqа чь бу? Әм дьхуньн: «Ва йә, Хöдан бь дәһ һәзаред хwә йед пирозва һат, да кö диwана һʹәмуйан бькә у жь бо һʹәму кьрьнед нәпʹак кö wан бь нәпʹакийе кьрьнә у жь бо һʹәму тьштед һьшк йед кö гöнәһкʹаред нәпʹак ль һәмбәр Хöдан готьнә, бала һәр йәки бькʹьшинә сәр суще wи» (Щьһуда 14, 15, ИМ). Дьбә кö wә дина хwә дайе, кö Һәнох wәʹде дәрбазбуйида хәбәр дайә, ча бежи Хwәде ида һатийә у нета хwә тинә сери. Әw мәсәла wе йәке йә кö һʹәму пʹехәмбәртийед дьн жи гәрәке бьһатана сери. Нета wе йәке әw ә: Пʹехәмбәр хәбәр дьдә дәрһәqа тьштәки кö гәрәке бьqәwьмә, ле öса гьли дькә ча бежи ида һатийә сери (Ишайа 46:10).

Ле Һәнохрʹа чәтьн бу әве пʹехәмбәртийе һʹәмуйарʹа әʹлам кә? Дина хwә бьдьн кö чахе ль вьр дәрһәqа сущдаркьрьна мәрийа у сущдаркьрьна кьред wан те готьне, чәнд щара те хәбьтандьне хәбәра «нәпʹак». Әве йәке гьшкарʹа әʹйан дькьр, кö әв дьнйа, дәстпебуйи жь дәркʹәтьна жь Әдәне, гәләк нәпʹак бу демәк хьраб. Ләма жи кʹöтасийа ве дьнйайе гәрәке бьһата чахе Йаһоwа тʹәви «һәзаред хwә йед пирозва» wе бьһата, демәк тʹәви ордийед мьлйакʹәтед хwәйи qәwи. Һәнох бетьрс әʹламәтийа Хwәде дәрбаз дькьр у әв шьхöл тʹәне дькьр! Дьбә кö Ламәхе щаһьл бь һʹәwас дьньһерʹи, кö чаwа кальке wи бь мерхаси әви шьхöли дькә. У һәрге öса нә, фәʹмдари йә чьма.

Баwәрийа Һәнох дькарә мә һелан кә жь хwә бьпьрсьн, һәла әм сәр ве дьнйайе öса дьньһерʹьн, чаwа кö Хwәде дьньһерʹә. Әʹламәтийа кö Һәнох дәрһәqа кʹöтакьрьна дьнйа зöлм гот, һʹәта иро qәwатеда нә. Ль гора әʹламкьрьна Һәнох, Йаһоwа Селав ани сәр дьнйа бехwәдети wәʹде Нöһда. Ле әв кʹöтакьрьн, бу мәсәлә сәва кʹöтакьрьна мәзьн кö wе бьбә (Мәтта 24:38, 39; 2 Пәтрус 2:4-6). Чаwа бәре, wәʹде мәда жи Хwәде тʹәви һʹәзаред хwәйә пироз wе әве дьнйа бехwәде сущдар кә. Һәр кәс жь мә гәрәке гьлийед Һәнох һьлдә һʹәсаб у йед дьненарʹа жи әʹлам кә. Дьбә кö малбәт у һәвалед мә wе тʹәви мә qайил нибьн. Щарна дьбәкә әм жи хwә тʹәне тʹәхмин кьн. Йаһоwа тʹö щара Һәнох нәһиштьбу; әwе нә жи хьзмәткʹаред хwәйи амьн иро бьһелә!

ЖЬ ДЬНЕ ҺАТӘ ҺЬЛДАНЕ, КÖ МЬРЬНЕ НӘБИНӘ

Ле дәрһәqа мьрьна Һәнох чь те готьне? Бь рʹасти дәрһәqа мьрьна wи гәләк тьшт вәшарти нә. Кʹьтеба Дәстпебунеда дәрһәqа ве йәке öса те готьне: «Һәнох рʹийа Хwәдеда дьчу у ньшкева бу qати, чьмки Хwәде әw һьлдабу» (Дәстпебун 5:24). Чь щурʹәйи Хwәде, Һәнох һьлдабу? Паwлосе шанди öса әве йәке шьроwәдькә: «Бь сайа баwәрийе, Һәнох жь бо кö мьрьне нәбинә, һат һьлкʹьшандьн. ‹Әw нәһат дитьн, чьмки Хwәде әw һьлкʹьшандьбу›. У бәрийа һьлкʹьшандьна wи, шаһьди һат кьрьн кö әw ль Хwәде хwәш һатьбу» (Ибрани 11:5, ИМ). Паwлос чь дьхwәст бьгота, чахе ньвиси кö «Һәнох жь бо кö мьрьне нәбинә, һат һьлкʹьшандьн»? Һьнә wәлгәрʹандьнед Кʹьтеба Пироз дьбежьн кö Хwәде, Һәнох һьлдабу щәм хwә ль әʹзмед. Ле әв йәк öса нинә. Кʹьтеба Пироз нишан дькә кö Иса Мәсиһ кәсе пешьн бу йе кö чуйә әʹзмен (Йуһʹәнна 3:13).

Ле чь щурʹәйи Һәнох һатә һьлдане у мьрьн жи нәдит? Йаһоwа öса кьр, кö бе еш у чәрчьрандьне жийина Һәнох бе сәкьнандьне у öса әw жь дәсте дьжмьна хwәй кьр йед кö дьхwәстьн wи бькöжьн. Ле пешийе Һәнохрʹа «шаһьди һат кьрьн кö әw ль Хwәде хwәш һатьбу». Гәло чь щурʹәйи? Пешийа мьрьна хwә, Һәнох дьбә кö хәwн-хәйаләк жь Хwәде стандьбу, кʹидәре кö әwи әʹрде щьнәте дитьбу. Паши wе нишана qәбулкьрьна Хwәде, Һәнох бь хәва мьрьне рʹаза. Дәрһәqа Һәнох у мер-жьнед амьнә дьн, Паwлосе шанди öса ньвиси йә: «Әв һʹәму жи . . . баwәрийеда мьрьн» (Ибрани 11:13). Дьбәкә дьжмьнед wи щьнийазе wи дьгәрийан, ле тʹö щийа «әw нәһат дитьн». Бь ве йәке Йаһоwа әw пʹараст кö дьжмьн нькарьбьн qәрфе хwә щьнийазе wи бькьн, йан жи сәва һʹәбандьна нәрʹаст бьдьнә хәбате.b

Ль сәр һʹиме шеwьркьрьна Ньвисаред Пироз, wәрен әм бьдьнә бәр чʹәʹве хwә, кö чаwа жийина Һәнох һатә сәкьнандьне. Һәла бьдә бәр чʹәʹве хwә кö Һәнох дьрʹәвә у ида qöдум кʹәтийә. Дьжмьнед wи пәй wи кʹәтьнә у әwана гәләк һерс кʹәтьбун жь бо әʹламәтийа Һәнохә дәрһәqа диwанкьрьне. Һәнох щики дьвинә сәва кö теда хwә вәшерә у һʹәвәки һеса бә. Әw фәʹм дькә кö wе нькарьбә жь дәсте wан хwә хьлаз кә. Кʹьфш ә дьхwази-нахwази әw жь дәсте нәйара wе бьһата кöштьне, у мьрьна wи ида бәр шемике бу. Ахьрийеда Һәнох дәстпедькә Хwәдерʹа дöа бькә. Паше әw ль сәр хwә тʹәхмин дькә рʹьһʹәти әʹдьлайа Хwәде. Йаһоwа Хwәде wирʹа хәwн-хәйал да кö бона Һәнох öса реали бу те бежи әw бь рʹасти ль щики дьн бу.

Дь ве хәйаледа Һәнох дит дьнйа кö qәт нә мина ве дьнйа зöлм бу кʹидәре кö әwи дьжит. Әwи тʹьре кö әw бахче Әдәнейи бәдәw дьвинә, ле ль wьр хәруб тʹöнә бун, йед кö бахчә жь мәрьва хwәй дькьрьн. Әв бахчә тʹьжә мер у жьна бу, йед кö сьһʹәт-qәwат бун у щаһьл бун. Нава wанда әʹдьлайи һәбу. Тʹö нәʹфрәти нав wанда тʹöнә бу, нә жи кәсәки әwана дьзерандьн жь бо баwәрийа wан, чаwа кö әw дәрәща Һәнохда дьqәwьми. Һәнох ль сәр хwә тʹәхмин кьрьбу кö Йаһоwа әw qәбул кьрийә у wи һʹьз дькә. Әwи ль wи щи хwә öса баш тʹәхмин кьр, те бежи әw мала wи бу. Һәнох ль сәр хwә әʹдьлайе тʹәхмин дькә, әw чʹәʹвед хwә дадьдә у паше дькʹәвә хәвәкә кʹур, демәк хәва мьрьне.

У һʹәта ньһа әw ча бежи рʹаза йә у Йаһоwа Хwәде wи бира хwәда хwәй дькә! Чаwа кö Иса соз дабу, әwед кö бира Хwәдеда ньн, wе дәнге Иса бьбьһен у вәгәрʹьн ль жийине. Әwана wе ида чʹәʹвед хwә дь щьнәта бәдәwда вәкьн, кʹидәре кö wе әʹдьлайи бә (Йуһʹәнна 5:28, 29).

Ле wәйе бьхwәста щьнәтеда бьжита? Бьдьнә бәр чʹәʹве хwә, кö әм рʹасти Һәнох тен. Әwе чьqас һʹәwас бә. Һәла бьфькьрьн wәки чьqас тьшт әм дькарьн жь wи һин бьн! Әwе мәрʹа һʹәму тьшти гьли кә, дәрһәqа дәмед пашьнә жь жийина хwә. Ле ньһа әм гәрәке тьштәке жь wи һин бьн. Паши wе йәке чаwа кö Паwлос дәрһәqа Һәнох гьли кьрьбу, әwи гот: «Бе баwәри тʹö щар набә кö инсан ль Хwәде хwәш бе» (Ибрани 11:6). Бь рʹасти жи нетәкә чьqас баш ә кö һәр кәс жь мә чʹәʹв бьдә баwәрийа ви мәрьве мерхас!