Әм Гәләк Рʹази нә кӧ Йаһоԝа Дьбахшинә Мә

1-2. Чь щурʹәйи һʹале инсанәте мина һʹале ви хорти йә, де-баве кʹижани мьрьн?

БЬДӘ бәр чʹәʹве хԝә хортәки, кӧ малбәтәкә дәԝләтида мәзьн буйә. Рʹожәке, де-баве ԝи дькʹәвьнә ԛәзийе у дьмьрьн. Әв йәк дәрдәки гьран дькә дьле ԝи. Ле хенщи ве йәке, тьштәки дьн жи те сәре ви хорти. Әԝ педьһʹәсә, кӧ де-баве ԝи һʹәму һәбука хԝә хәрщ кьрьбун у сәрда жи кʹәтьбунә бьн дәйнед мәзьн. Ньһа, дәԝса кӧ әԝ бьбә хԝәйе мал у мьлкʹ, әԝ дьбә хԝәйе дәйна. Мәрьвед кӧ пʹәрә дәйни дабунә де-баве ԝи, зоре ԝи дькьн ԝәки әԝ пʹәре ԝан зу вәгәрʹинә. Дәйн ӧса мәзьн ә, кӧ ԛәԝата ԝи нагьһиже ви дәйни дадә.

² Дькарьн бежьн, кӧ һʹале мә мина һʹале ви хорти йә. Де-баве мә, Адәм у Һеԝа, мәрьвед беԛьсур бун у щьнәта бәдәԝда дьжитьн (Дәстпебун 1:27; 2:7-9). Мәщала ԝан һәбу, кӧ һʹәта-һʹәтайе бәхтәԝар бьжин. Ле ньшкева һәр тьшт һатә гӧһастьне. Ԝана мәщала хԝә кӧ щьнәтеда һʹәта-һʹәтайе бьжин, ӧнда кьр. Гәло ԝана чь зарʹед хԝәрʹа һишт? Кʹьтеба Пироз дьбежә: «Чаԝа бь мәрьвәки [Адәм] гӧнә кʹәтә дьне у жь гӧнә жи мьрьн һат, ӧса жи мьрьн сәр һʹәму мәрьва бәла бу, чьмки һʹәмуйа жи гӧнә кьр» (Рʹомайи 5:12). Бәле, мьлкʹе кӧ Адәм мәрʹа һиштийә, гӧнә у мьрьн ә. Әԝ гӧне кӧ ча мьлкʹ дәрбази мә буйә, мина дәйнәки мәзьн ә, кӧ ԛәԝата мә нагьһиже әԝи дәйни дадьн (Зәбур 49:8).

3. Гӧнед мә чьрʹа бәрамбәри дәйна дьбьн?

³ Иса гӧнә бәрамбәри дәйн кьр (Мәтта 6:12; Луԛа 11:4). Гава әм гӧнә дькьн, әм дькʹәвьн бьн дәйна, у изьна Йаһоԝа һәйә жь мә дәʹԝа кә, кӧ әм дәйне хԝә бьдьн. Һәрге Йаһоԝа дәлиләк нәкьра, ԝәки гӧне мә бьһата бахшандьне, ԝи чахи тʹәне мьрьне ԝе гӧне мә бәтал кьра, у гӧмана мә кӧ һʹәта-һʹәтайе бьжин, ԝе тʹӧнә буйа (Рʹомайи 6:7, 23).

4. (а) Һәрге Хԝәде али мә нәкьра, чь ԝе бьһата сәре мә гӧнәкʹара? (Зәбур 49:7-9) (б) Кʹьтеба Пирозда хәбәра «гӧнә» чь те һʹәсабе? (Бьньһерʹә чаргошә бь наве «Гӧнә»).

⁴ Әм нькарьн тьштед кӧ Адәм у Һеԝайе ӧнда кьрьбун, бь ԛәԝата хԝә диса вәгәрʹиньн (Бьхунә Зәбур 49:7-9). Һәрге Хԝәде али мә нәкьра, мәщала мә ԝе тʹӧнә буйа кӧ һʹәта-һʹәтайе бьжин, йан жи бьһатана сахкьрьне. Бь рʹасти, мьрьна мә ԝе бьбуйа мина мьрьна һʹәйԝана, чьмки һʹәйԝан найенә сахкьрьне (Ԝаиз 3:19; 2 Пәтрус 2:12).

5. Баве мәйи дьлован ча али мә кьрийә дәйне гӧне хԝә бьдьн? (Бьньһерʹә шькьл.)

⁵ Бьфькьрьн дәрһәԛа ви хорте щаһьл, кӧ мә бәʹса ԝи кьрьбу. Һәрге мәрьвәки дәԝләти бьһата у бьгота кӧ әԝ һазьр ә һʹәму дәйнед ԝи дадә, гәло ви хорти ԝе ча хԝә тʹәхмин кьра? Бе шьк, әв хорт ԝе гәләк рʹази буйа у әв пʹешкʹеша ԛимәт ԛәбул кьра. Һʹәма бь ԝи щурʹәйи баве мәйи дьлован, Йаһоԝа, пʹешкʹешәк дайә мә, кʹижан кӧ дәйне гӧне мә дадьдә, йа кӧ мә жь Адәм стандийә. Иса ӧса гот: «Хԝәде дьнйа ӧса һʹәз кьр, ԝәки Кӧрʹе хԝәйи тайе-тʹәне да, сәва кӧ һәр кәсе кӧ баԝәрийа хԝә ԝи тинә, нәмьрә, ле жийина һʹәта-һʹәтайе бьстинә» (Йуһʹәнна 3:16). Ӧса жи бь сайа ве пʹешкʹеше, әм дькарьн бьбьнә достед Йаһоԝа.

6. Ве готареда әме чь шеԝьр кьн у чьрʹа?

⁶ Гәло әм ча дькарьн жь ве пʹешкʹеша ԛимәт кʹаре бьстиньн, ԝәки гӧнед мә, демәк дәйнед мә, бенә бахшандьне? Сәва кӧ щаба ве пьрсе бьстиньн, әме һьнә хәбәред Кʹьтеба Пироз лекʹолин кьн, мәсәлә льһәвһатьн, кʹәԝандьн, кʹьрʹин, азабун у рʹастһʹәсаббун. Гава әм бьфькьрьн, кӧ Йаһоԝа чь кьрийә ԝәки гӧне мә бьбахшинә, әв йәк ԝе али мә бькә дьһа зедә жь ԝи рʹази бьн.

НЕТ: ЛЬҺӘВҺАТЬН

7. (а) Адәм у Һеԝайе диса чь ӧнда кьрьн? (б) Ча зарʹед Адәм у Һеԝайе, әм һʹәԝще чь нә? (Рʹомайи 5:10, 11)

⁷ Хенщи ве йәке кӧ Адәм у Һеԝайе мәщала жийина һʹәта-һʹәтайе ӧнда кьрьн, ԝана достийа хԝәйә ԛимәт тʹәви Баве хԝә Йаһоԝа жи ӧнда кьр. Серида, Адәм у Һеԝа пʹара малбәта Хԝәде бун (Луԛа 3:38). Ле гава әԝана һьмбәри Йаһоԝа дәркʹәтьн, пешийа кӧ зарʹ ԝанрʹа һатьнә буйине, әԝана жь малбәта Ԝи һатьнә дәрхьстьне (Дәстпебун 3:23, 24; 4:1). Әм зарʹед ԝан ьн, ләма жи әм һʹәԝще ве йәке нә, кӧ тʹәви Йаһоԝа ль һәв бен (Бьхунә Рʹомайи 5:10, 11). Бь гьлийед майин бежьн, әм гәрәке һәләԛәтийа баш тʹәви Хԝәде ԛазанщ кьн. Ль гора канике, хәбәра Йунани, йа кӧ һатийә ԝәлгәрʹандьне ча «льһәвһатьн», дькарә бе һʹәсабе ԝәки кәсәк «дьжмьне хԝә дькә досте хԝә». Ча һʹәԝас ә, кӧ Йаһоԝа бона ве йәке гава пешьн авитийә. Гәло әԝи чь кьрийә?

РʹЕ: КʹӘԜАНДЬН

8. Кʹәԝандьн чь йә?

⁸ Бь сайа кʹәԝандьне Йаһоԝа рʹе вәкьрийә, ԝәки мәрьвед гӧнәкʹар диса бьбьнә достед ԝи. Әв те һʹәсабе кӧ дәԝса тьштәки ӧндабуйи, тьштәки дьн, ԛимәта кʹижани мина йа ӧндабуйи йә, те дайине. Бь ви щурʹәйи, тьште ӧндабуйи йан хьраббуйи дькарә диса бе вәгәрʹандьне. Ньвисаред Йунанида жи те готьне кӧ Йаһоԝа рʹе вәкьр, ԝәки мәщала мәрьва һәбә бьбьнә достед ԝи у тʹәви ԝи әʹдьлайеда бьн (Рʹомайи 3:25).

9. Йаһоԝа кʹижан метода ԝәʹдәлу саз кьр, ԝәки гӧнед Исраелийа бьбахшинә?

⁹ Йаһоԝа методәкә ԝәʹдәлу саз кьрьбу, сәва кӧ гӧнед Исраелийа бенә бахшандьне у кӧ әԝана бьбьнә достед ԝи. Һәр сал Исраелийа Рʹожа Кʹәԝандьне кʹьфш дькьрьн. Ԝе рʹоже, кʹаһине мәзьн бона кʹара хәлԛе ԛӧрбан дьани. Һʹәйԝанед ԛӧрбанкьри һьлбәт нькарьбун гӧнед кәсәки бь тʹәмами бьдана һьлдане, чьмки ԛимәта һʹәйԝана жь ԛимәта мәрьва кемтьр ә. Диса жи, һʹәта әԝ Исраели, йед кӧ гӧнед хԝә тʹобә кьрьбун, ԛӧрбанед ль гора Ԛануна Муса дьанин, Йаһоԝа һазьр бу гӧнед ԝан бьбахшинә ԝан (Ибрани 10:1-4). Ӧса жи, Ԛануна Муса у ԛӧрбанед кӧ Исраелийа бәрдәԝам дькьрьн биньн, дькьрә бира ԝана ԝәки һʹале ԝан чьԛас хьраб ә у әԝана һʹәԝщә нә, кӧ бь сайа тьштәки дьһа мәзьн гӧне ԝан бь тʹәмами бе бахшандьне.

10. Сәва кӧ гӧнед инсанәте бенә бахшандьне, Йаһоԝа чь кьр?

¹⁰ Гәло Йаһоԝа чь кьр сәва кӧ бь тʹәмами гӧнед инсанәте бьбахшинә ԝан? Әԝи Кӧрʹе хԝәйи дәлал шандә сәр әʹрде, ԝәки «щарәке бона гӧнәһьлдана гәләка» ԝи бькә ԛӧрбан (Ибрани 9:28). Бь ԝи щурʹәйи Иса «әʹмьре хԝә бәр гәләкава» да (Мәтта 20:28). Гәло әв йәк чь те һʹәсабе?

ԚИМӘТ: КʹЬРʹИН

11. (а) Ль гора Кʹьтеба Пироз, кʹьрʹин чь йә? (б) Тʹәне кʹе дькарьбу баһе лайиԛ бона кʹьрʹине бьда?

¹¹ Ль гора Кʹьтеба Пироз, кʹьрʹин һәԛе бона льһәвһатьне у кʹәԝандьне йә.a Ль бәр чʹәʹве Йаһоԝа, кʹьрʹин мәщале дьдә, ԝәки тьштед ӧндабуйи тʹәзәда бенә дәстхьстьне. Гәло чь щурʹәйи? Адәм у Һеԝайе һьм беԛьсуртийа хԝә һьм жи мәщала жийина һәрһәйи ӧнда кьрьн. Ләма жи, лазьм бу кӧ ԛимәта кʹьрʹине бь ԛаси ԛимәта тьштед ӧндабуйи бә (1 Тимотʹейо 2:6). Тʹәне мәрьвәки гьһишти, йе кӧ (1) беԛьсур бу, (2) мәщала ԝи һәбу һʹәта һʹәтайе сәр әʹрде бьжи у (3) һазьр бу әʹмьре хԝә бона кʹара мә ԛӧрбан кә, дькарьбу бьбә һәԛе лайиԛ, у әʹмьре кӧ инсанәте ӧнда кьр, бькʹьрʹә.

12. Чьрʹа Иса лайиԛ бу, кӧ бьбә ԛӧрбан?

¹² Ԝәрә әм се мәʹнийа шеԝьр кьн, кӧ чьрʹа Иса Мәсиһ лайиԛ бу, ԝәки бьбә ԛӧрбан: (1) Әԝ беԛьсур бу, демәк «әԝи гӧнә нәкьр» (1 Пәтрус 2:22). (2) Ләма жи изьна ԝи һәбу һʹәта-һʹәтайе сәр әʹрде бьжи. (3) Әԝ һазьр бу жийина хԝә бона мә бәрва бьдә (Ибрани 10:9, 10). Пешийа кӧ Адәм гӧнә кьр, әԝ беԛьсур бу, у Иса жи мина ԝи беԛьсур бу (1 Корьнтʹи 15:45). Бь сайа мьрьна хԝә, Иса һәԛе гӧне Адәм да, демәк әԝи тьштед кӧ Адәм ӧнда кьрьбу, пашда вәгәрʹанд (Рʹомайи 5:19). Бь ви щурʹәйи, Иса бу «Адәме пашьн». Ләма жи нәлазьм ә кӧ диса кәсәки беԛьсур әʹмьре хԝәйә лайиԛи ве йәке, бәрва бьдә, ԝәки тьштед кӧ Адәм ӧнда кьрьбун, пашда вәгәрʹинә. Иса әв йәк «щарәке бона һәр тʹьм кьр» (Ибрани 7:27; 10:12).

13. Чь фьрԛи һәйә ортʹа кʹәԝандьн у ԛӧрбанбунеда?

¹³ Гәло чь фьрԛи һәйә ортʹа кʹәԝандьн у ԛӧрбанбунеда? Рʹийа кӧ Хԝәде вәкьрийә, ԝәки инсан диса бькарьбьн бьбьнә достед ԝи, те һʹәсабе кʹәԝандьн. Ԛӧрбан жи һәԛе кʹәԝандьне йә, демәк кʹьрʹина инсанәта гӧнәкʹар. Әв һәԛ һәйә хуна Исайә ԛимәт, йа кӧ пеж мәва һатә рʹетьне (Әфәси 1:7; Ибрани 9:14).

АХЬРИ: АЗАБУН У РʹАСТҺʹӘСАББУН

14. Ньһа әме дина хԝә бьдьнә чь, у чьрʹа?

¹⁴ Гәло кʹара кʹәԝандьне чь йә? Кʹьтеба Пирозда чәнд гьли-готьн бона шьровәкьрьна ве йәке һатьнә хәбьтандьне. Нета ван гьлийа чьԛас незики һәв бә жи, диса жи һәр йәк жь ван дина мә дькʹьшинә сәр пʹаред мәхсус йа кʹәԝандьне, кӧ рʹе вәдькьн ԝәки Йаһоԝа бьбахшинә мә. Ԝәрә әм дина хԝә бьдьне кӧ мәʹна ван гьлийа чь йә у бьвиньн кӧ хут әм жь бахшандьна Йаһоԝа чаԝа кʹаре дьстиньн.

15-16. (а) Ль гора Кʹьтеба Пироз, әм ча һатьнә азакьрьне? (б) Әв йәк сәр мә чаԝа һʹӧкӧм дькә?

¹⁵ Ль гора Кʹьтеба Пироз һәрге ԛӧрбан һатийә дайине, әв те һʹәсабе әм һатьнә азакьрьне, демәк һәԛ дәрхьстьне. Пәтрусе шанди ӧса гот: «Чьмки һун заньн ԝәки һун жь рʹаԝ-рʹьзьмед кал-бавайә бекер, пе ԝан тьштед кӧ ӧнда дьбьн, аԝа готи зерʹа йан зива нәһатьнә кʹьрʹине [рʹастә-рʹаст, «азакьрьне»], ле пе хуна Мәсиһә ԛимәт-гьран, кӧ әԝ чаԝа бәрхәкә беԛӧсур у беләкʹә бу» (1 Пәтрус 1:18, 19).

¹⁶ Бь сайа ԛӧрбане, әм дькарьн жь гӧнә у мьрьне хьлаз бьн (Рʹомайи 5:21). Гәло нәлазьм ә, ԝәки әм бона азакьрьна бь сайа хуна Исайә ԛимәт, жь дьл шекьрдар бьн? (1 Корьнтʹи 15:22)

17-18. (а) Чь те һʹәсабе, гава кәсәк рʹаст те һʹәсабкьрьне? (б) Әв йәк сәва мә чь те һʹәсабе?

¹⁷ Гава кәсәк рʹаст те һʹәсабкьрьне, әв йәк те һʹәсабе кӧ әԝ ида найе сущдаркьрьне у гӧнед ԝийи бәре һатьнә биркьрьне йан жи паԛьжкьрьне. Гава Йаһоԝа дьбахшинә мәрьва әв найе һʹәсабе, кӧ Әԝ нормед хԝәйә рʹаст дьтʹәрʹьбинә. Йаһоԝа мә рʹаст дәрдьхә, нә жь бо кӧ әм һежайи ве йәке нә, йан жи Әԝ чʹәʹве хԝә сәр гӧнед мә дьгьрә, ле чьмки әм баԝәрийа хԝә кʹәԝандьне у ԛӧрбане тиньн (Рʹомайи 3:24; Галати 2:16).

¹⁸ Ле әв йәк, бона мә һәр кәси чь те һʹәсабе? Кәсед кӧ һатьнә бьжартьне, ԝәки тʹәви Иса Мәсиһ сәр әʹзмана сәрԝертийе бькьн, ида бунә зарʹед Хԝәде (Тито 3:7; 1 Йуһʹәнна 3:1). Гӧнед ԝан һатьнә бахшандьне у те бежи ԝана нә жи гӧнә кьрьбу, у ләма жи әԝана дькарьн бькʹәвьнә Пʹадшатийа Хԝәде (Рʹомайи 8:1, 2, 30). Гәләк кәсед дьн жи ча достед Хԝәде, рʹаст тенә һʹәсабе у гӧнед ԝан тенә бахшандьне (Аԛуб 2:21-23). Кәсед кӧ паши Һармәгәдоне сах бьминьн, гӧмана ԝан һәйә кӧ тʹӧ щар нәмьрьн (Йуһʹәнна 11:26). Кәсед «һәԛ» у «нәһәԛ», йед кӧ хәԝа мьрьнеда ньн, ԝе жь мьрьне бенә рʹакьрьне (Кʹаред Шандийа 24:15; Йуһʹәнна 5:28, 29). Ахьрийеда, һʹәму хьзмәткʹаред Йаһоԝа, йед кӧ сәр әʹрде дьжин, ԝе «аза бьн у тʹәви азайи у рʹумәта зарʹед Хԝәде бьн» (Рʹомайи 8:21). Бәле, әм гәләк һивийа ԝе рʹоже нә кӧ диса бьбьнә мәрьвнә беԛьсур у бьбьнә зарʹед Баве хԝәйи әʹзмана, Йаһоԝа!

19. Йаһоԝа у Иса бона мә чь кьрьнә, ԝәки һʹале мә баш кьн? (Бьньһерʹә чаргошә «Әв Гьли Чь Тенә Һʹәсабе?»)

¹⁹ Мина хорте, кӧ һәр тьшт ӧнда кьрьбу у дәйнәки мәзьн кʹәтьбу стийе ԝи, әм жи бечʹарә бун. Ле шькьр Хԝәдерʹа, ԝәки бь сайа кʹәԝандьне у ԛӧрбане һʹале мә ида бечʹарә нинә. Һәрге әм баԝәрийа хԝә Иса Мәсиһ тиньн, әм дькарьн жь гӧнә у мьрьне бенә азакьрьне. Гӧнед мә дькарьн бенә бахшандьне, кӧ те бежи мә нә жи гӧнә кьрьбу. У йа лапә фәрз әв ә, кӧ әм ида ньһа дькарьн бьбьнә достед Баве хԝәйи әʹзмана, Йаһоԝа!

20. Готара дьнда әме чь шеԝьр кьн?

²⁰ Чахе әм дьфькьрьн, кӧ Йаһоԝа у Иса сәва мә чь кьрьнә, дьле мә бь рʹазибуне тʹьжә дьбә (2 Корьнтʹи 5:15). Бе аликʹарийа ԝан, гӧмана мә ԝе тʹӧнә буйа. Готара дьнда бь сайа чәнд мәсәлед жь Кʹьтеба Пироз әме шеԝьр кьн, кӧ ча әм дькарьн жь бахшандьна Йаһоԝа кʹаре бьстиньн.