Кани бона «Бәрнама Щьвине, Бьжин у Хьзмәт кьн»
6-12 ЧЬЛӘЙЕ
ФЬКЬРЕД ԚИМӘТ ЖЬ ХӘБӘРА ХԜӘДЕ | ДӘСТПЕБУН 1-2
«Йаһоԝа Әʹмьр ль сәр Әʹрде Дьәʹфьринә»
(Дәстпебун 1:3, 4) Һьнге Хԝәде гот: «Бьра бьбә р′онайи». У бу р′онайи. 4 Хԝәде дина хԝә дайе кӧ р′онайи ԛәнщ ә, Хԝәде р′онайи жь тә′ристанийе ԛәтанд.
(Дәстпебун 1:6) Һьнге Хԝәде гот: «Бьра навбәра аведа синоре ԛәдимийе пешда бе у бьра навбьр′ийе бьде, аве жь аве бьԛәтинә».
(Дәстпебун 1:9) Һьнге Хԝәде гот: «Бьра авед бьн ә′зменда щики гол бьн, зьһайи к′ьфш бә». У ӧса жи бу.
(Дәстпебун 1:11) Һьнге Хԝәде гот: «Бьра Ә′рд шинайийе, п′ьнщар′а кӧ т′охьме хԝә бьдә у дара хԝәйибәрә кӧ мина щур′е хԝә бәр бьдә, т′охьме ԝе жи нава ԝеда бә, ль сәр ә′рде бьгьһинә». У ӧса жи бу.
it-1 527-528
Әʹфьрандьн
Гава Рʹожа Пешийе Хԝәде гот «бьра бьбә р′онайи», һьнге ча те кʹьфше рʹонайа бәлабуйи дәстпекьр әʹврарʹа дәрбаз бә, ле канийа рʹонайе һәла һе әʹрдева нәдьһатә кʹьфше. Әв йәк һеди-һеди дьбу, чаԝа кӧ ԝәлгәрʹандьна J. W. Watts те кʹьфше: «Һеди-һеди рʹонайи пешда һат (Дсп. 1:3, A Distinctive Translation of Genesis). Хԝәде р′онайи жь тә′ристанийе ԛәтанд у рʹонайи нав кьр ча рʹож, ле тәʹристани ча шәв. Жь ве йәке те кʹьфше, ԝәки әʹрд бь рʹегәһе, дора хԝә у дора тәʹве дьзьвьрә. Бь сайа ве йәке, ль Рʹоһʹалат у Рʹоавайе шәв у рʹож һәв дьгӧһастьн (Дсп. 1:3, 4).
Рʹожа дӧда Хԝәде навбәра аведа синоре ԛәдимийе (атмосфера), пешда ани у ав жь һәв ԛәтанд. Пʹарәкә аве сәр әʹрде ма, ле пʹара лапә мәзьн жь әʹрде һатә һьлбьрʹандьне у ортʹа ван авада, синоре ԛәдимийе чебу. Хԝәде наве синоре ԛәдимийе дани әʹзман, әв һьмбәри әʹрде ӧса һатә навкьрьне, чьмки тʹӧ щийа найе готьне, ԝәки авед сәр синоред ԛәдьмийе дьгьһьжтнә сьтәйрка (Дсп. 1:6-8; бьньһерʹә СИНОРЕ ԚӘДИМИЙЕ).
Рʹожа Сьсийа бь сайа ԛәԝата Хԝәде, авед сәр әʹрде тʹопи сәр һәв бун у щийе зьһа чебу, йа кӧ Хԝәде нав кьр Әʹрд. Һәма ве рʹоже, нә бь сайа еволусйайе, ле бь сайа ԛәԝата хԝә, Хԝәде жийин да атома у сәр әʹрде шинкайи, п′ьнщар′а кӧ т′охьме хԝә дьдә у даред хԝәйибәр пешда һатьн. У әв һәр щурʹә шинкайи һәр йәк бь щуре хԝә ль һәв зедә дьбун (Дсп. 1:9-13).
(Дәстпебун 1:14) Һьнге Хԝәде гот: «Бьра синоре ԛәдимийа ә′зменда р′онайидар дәрен, ԝәки р′оже жь шәве бьԛәтиньн у ԝә′да, р′ож у сала нишан кьн».
(Дәстпебун 1:20) Һьнге Хԝәде гот: «Бьра ав һ′әйԝанед бинбәрва бьк′ьмк′ьмә у тәйрәдә жи ль сәр ә′рде у синоре ԛәдимийа ә′зменда бьфьр′ьн».
(Дәстпебун 1:24) Һьнге Хԝәде гот: «Бьра ә′рд һ′әйԝанед бинбәр щур′ед ԝанда, һ′әйԝанед к′әди, шульки у тәрәԝьлед ә′рде щур′ед ԝанда пешда бинә». У ӧса жи бу.
(Дәстпебун 1:27) Хԝәде мәри дьлԛе хԝәда хӧльԛанд, дьлԛе Хԝәдеда әԝ хӧльԛанд, ԛьсьме нер у ме хӧльԛандьн.
it-1 528 ¶5-8
Әʹфьрандьн
Ԝе баш бә дина хԝә бьдьне, ԝәки Дәстпебун 1:16-да найе хәбьтандьне хәбәра Ибрани (бара), йа кӧ те һʹәсабе «әʹфьрандьн». Вьра һатийә дайине хәбәра Ибрани (асаһ) йа кӧ те һʹәсабе «чекьр». Чьмки тәʹв, һив у стәйрк пʹаред әʹзмана нә, дәрһәԛа кʹижани Дәстпебун 1:1-да те готьне. Дькарьн бежьн әԝана гәләк ԝәхт пешйа рʹожа чара һатьнә әʹфьрандьне. Рʹожа чара Хԝәде «әʹфьранд» йане «чекьр» әв пʹаред әʹзмана, бь ве ньһерʹандьне, кӧ ԝана дәстпекьр рола тʹәзә бьлизьн. Әв гьли: «Бьра синоре ԛәдимийа ә′зменда р′онайидар дәрен, ԝәки р′оже жь шәве бьԛәтиньн», тенә һʹәсабе ԝәки әв рʹонаидар ида жь әʹрдева дьһатьнә кʹьфше у ча бежи ԛәдимийеда бун. Хенщи ве йәке әв рʹонайи гәрәке рʹож, сал у дәмсал нишан кьрьна, йед кӧ паше ԝе али мәрьва бькьрана кӧ ԝәʹдә тедәрхьстана (Дсп. 1:14).
Рʹожа Пенща ль сәр әʹрде әʹфьринед сах һатьн әʹфьрандьне. Бь сайа ԛәԝата Хԝәде нә тʹәне әʹфьринәк пешда һат у жь ԝи йед дьн гәрәке пешда бьһатана, ле әԝи гәләк щурʹә әʹфьринед бинбәр чекьр. Кʹьтеба Пироз дьбежә: «У Хԝәде һ′утед мәзьн хӧльԛандьн у һәр һ′әйԝанед бинбәрә кӧ аведа дьшулькьн, кӧ ав жь щур′ед ԝанда к′ьм-к′ьми, ӧса жи тәйрәдед хԝәйип′әр′ә бь щур′ед ԝанда». Хԝәде ве йәкерʹа ша бу, ԝан кʹәрәм кьр у мәщал да ԝан бь щурʹед хԝә ль һәв зедә бьн (Дсп. 1:20-23).
Рʹожа Шәша «Хԝәде тәрәԝьлед ә′рде щур′ед ԝанда, һ′әйԝанед к′әдийә щур′ед ԝанда, ӧса жи һ′әму щур′ә шулькийед ль сәр ә′рде щур′ед ԝанда чекьрьн». Хԝәде һәр тьштед ве рʹоже жи пʹьр баш әʹфьрандьн, чаԝа рʹожед пешьнда (Дсп. 1:24, 25).
Хьлазийа рʹожа шәша Хԝәде әʹфьринәкә мәхсус әʹфьранд, йа кӧ жь һәйԝана бьльндтьр бу, ле мәләка ньмьзтьр бу. Әԝ бәндә бу, кʹижан кӧ дьлԛе Хԝәдеда һатә әʹфьрандьне. Рʹаст ә Дәстпебун 1:27- да дәрһәԛа инсанәте, кьн те готьне ԝәки Хԝәде әԝ «ԛьсьме нер у ме хӧльԛандьн». Ле Дәстпебун 2:7-9-да те готьне, ԝәки Йаһоԝа «Хӧдан Хԝәде жь аха ә′рде ԛальбе мер чекьр, бина жийине һӧлми поза кьр у мер бу бинбәрәки сах». Хԝәде хәм кьр, ԝәки әԝ мәрьв щьнәтеда бьжи у хԝарьна ԝи жи тʹер-тʹьжә бә. Ве дәрәщеда Йаһоԝа әләмәнтед әʹрде да хәбате, кӧ бәндә бьәʹфьрьнә у паши ве йәке жь пʹарханәкә ԝи ԛьсьме ме чекьр (Дсп. 2:18-25). Паши әʹфьрандьна кʹӧлфәте, мәрьв пешда һатьн (Дсп. 5:1, 2).
Хьзна Кʹьтеба Пироз Бьгәрʹьн
(Дәстпебун 1:1) Дәстпебунеда Хԝәде ә′рд у ә′зман ә′фьрандьн.
ԝ15 1/6 5
Чаԝа Зандари ль сәр Әʹмьре ԝә Һӧкӧм Дьбә
Зандар дьбежьн, ԝәки ида ԝәкә 4 мьлийарʹд сал ә, кӧ Әʹрд һәйә у Гәрдун жи ԝәкә 13 йан 14 мьлийард сал пешда чебуйә. Дь Кʹьтеба Пирозда рʹожа әʹфьрандьна Гәрдуне кʹьфшкьри нинә. У найе готьне ԝәки чәнд һʹәзар сал ә, кӧ Әʹрд һәйә. Кʹьтеба Пирозда рʹеза лапә пешьнда те готьне: «Дәстпебунеда Хԝәде ә′рд у ә′зман ә′фьрандьн» (Дәстпебун 1:1). Әв йәк али зандара дькә, ԝәки бь принсипед зандарийейә рʹаст хԝәха салед Гәрдуне тедәрхьн.
(Дәстпебун 1:26) Хԝәде гот: «Әм мәри дьлԛе хԝәда у мина хԝә бьхӧльԛиньн, ԝәки һ′ӧкӧми ль сәр мә′сийед бә′ре, тәйрәдед ә′змен, һ′әйԝанед к′әди у т′әмамийа ә′рде, ӧса жи һ′әму щур′ә шулькийед ль сәр ә′рде бькә».
it-2 52
Иса Мәсиһ
Әʹфьрандаре Сәрәкә Нинә. Әв йәк кӧ Кӧрʹ әʹфьрандьнеда кʹар дькьр, әԝ нәбу ԝәкә Баве хԝә, Әʹфьрандар. Әԝ Ԛәԝата әʹфьрандьне жь Хԝәде бу, кʹижан кӧ жь рʹӧһʹе Ԝийи пироз бу (Дсп. 1:2; Зб. 33:6). Йаһоԝа канийа жийине йә, ләма жи һʹәму бинбәред әʹйан у нәәʹйан бона әʹмьре хԝә бәр Ԝи борщдар ьн (Зб. 36:9). Ләма жи Кӧрʹ Әʹфьрандар нибу, ле аликарчийе Баве хԝә бу, кʹижан кӧ Әʹфьрандар ә. Иса хԝәха дәрһәԛа Хԝәде дьгот, ԝәки әԝ Әʹфьрандарә һәр тьшти йә. Бәле, әв йәк ль гора Ньвисаред Пироз ә (Мт. 19:4-6; бьньһерʹә ӘʹФЬРАНДЬН).
Хԝәндьна Кʹьтеба Пироз
(Дәстпебун 1:1-19) Дәстпебунеда Хԝәде ә′рд у ә′зман ә′фьрандьн. 2 Ә′рди бещур′ә у вьки-вала бу, тә′ристанийель сәр р′уйе ава бебьни гьртьбу у Р′ӧһ′е Хԝәде ль сәр р′уйе аве дьгәр′ийа. 3 Һьнге Хԝәде гот: «Бьра бьбә р′онайи». У бу р′онайи. 4 Хԝәде дина хԝә дайе кӧ р′онайи ԛәнщ ә, Хԝәде р′онайи жь тә′ристанийе ԛәтанд. 5 У Хԝәде наве р′онайе дани Р′ож, наве тә′ристанийе жи Шәв. У бу евар у сьбәһ, бу р′ожа ә′ԝльн. 6 Һьнге Хԝәде гот: «Бьра навбәра аведа синоре ԛәдимийе пешда бе у бьра навбьр′ийе бьде, аве жь аве бьԛәтинә». 7 У Хԝәде синоре ԛәдимийе чекьр у ава ль бьн синоре ԛәдимийеда у ава ль сәр синоре ԛәдимийе жь һәв ԛәтандьн. У ӧса жи бу. 8 У Хԝәде наве синоре ԛәдимийе дани Ә′зман. У бу евар у сьбәһ, бу р′ожа дӧда. 9 Һьнге Хԝәде гот: «Бьра авед бьн ә′зменда щики гол бьн, зьһайи к′ьфш бә». У ӧса жи бу. 10 Хԝәде наве зьһайе дани Ә′рд у наве ава голбуйи жи дани Бә′р. У Хԝәде дина хԝә дайе кӧ ԛәнщ ә. 11 Һьнге Хԝәде гот: «Бьра Ә′рд шинайийе, п′ьнщар′а кӧ т′охьме хԝә бьдә у дара хԝәйибәрә кӧ мина щур′е хԝә бәр бьдә, т′охьме ԝе жи нава ԝеда бә, ль сәр ә′рде бьгьһинә». У ӧса жи бу. 12 Ә′рде шинайи, п′ьнщар′а кӧ мина щур′е хԝә т′охьм бьдә у дара хԝәйибәрә кӧ т′охьме мина щур′е ԝе навда бә дәрхьстьн. У Хԝәде дина хԝә дайе кӧ ԛәнщ ә. 13 У бу евар у сьбәһ, бу р′ожа сьсийа. 14 Һьнге Хԝәде гот: «Бьра синоре ԛәдимийа ә′зменда р′онайидар дәрен, ԝәки р′оже жь шәве бьԛәтиньн у ԝә′да, р′ож у сала нишан кьн 15 у бьра әвана синоре ԛәдимийа ә′зменда р′онайидар бьн, ԝәки ә′рде р′онайи кьн». У ӧса жи бу. 16 Хԝәде дӧ р′онайидаред мәзьн чекьрьн: Р′онайа мәзьн ԝәки сәрԝерийе ль р′оже бькә, р′онайа бьч′ук ԝәки сәрԝерийе ль шәве бькә у ӧса жи стәйрк чекьрьн. 17 Хԝәде әвана ль синоре ԛәдимийа ә′зменда данин, кӧ р′онайе бьдьнә ә′рде, 18 сәрԝерийе ль р′оже у шәве бькьн, р′онайе жь тә′рийе бьԛәтиньн. У Хԝәде дина хԝә дайе кӧ ԛәнщә. 19 У бу евар у сьбәһ, бу р′ожа чара.
13-19 ЧЬЛӘЙЕ
ФЬКЬРЕД ԚИМӘТ ЖЬ ХӘБӘРА ХԜӘДЕ | ДӘСТПЕБУН 3-5
«Ахьрийа Хьраб йа Дәрәԝа Пешьн»
(Дәстпебун 3:1-5) Жь нава ԝан һ′әму тәрәԝьлед чолейә кӧ Хӧдан Хԝәде ә′фьрандьбун, йе һәри һ′ьләк′ ар мә′р бу. Әԝи готә жьне: «Р′асти Хԝәде готийә ԝәки жь һ′әму даред бахчә гәрәке нәхԝьн?» 2 К′ӧлфәте готә мә′р: «Жь бәред даред бахчә әм дькарьн бьхԝьн. 3 Ле жь бәре ԝе дара кӧ нава бахчәда йә, Хԝәде гот нәхԝьн у дәст нәдьне, ԝәки һун нәмьрьн». 4 Мә′р готә к′ӧлфәте: «На, һун т′ӧ щар намьрьн, 5 ле Хԝәде занә, ԝе р′ожа гава һун жь ԝе бьхԝьн, ч′ә′вед ԝәйе вәбьн у бьбьнә мина Хԝәде, ԛәнщи у хьрабийе жь һәв дәрхьн».
Ԛьрара Йаһоԝа ԝе Әʹсә Бе Сери!
9 Шәйтʹан Мире-щьна мәʹр да хәбате у Һеԝа хальфанд, ԝәки әԝ гӧрʹа Баве хԝә Йаһоԝа нәкә. (Бьхунә Дәстпебун 3:1-5; Әʹйан. 12:9). Һьн жи, Шәйтан шәр авитә Хԝәде, ԝәки йанчь нә кӧ тʹәне жь дарәке гәрәке нәхԝьн, ле «жь һʹәму даред бахчә». Готьна Шәйтʹан кʹижан әԝи готә Һеԝайе, ӧса дәрдькʹәт: «Тӧ нькари әԝе йәке бьки чь кӧ дьле тә дьхԝазә?» Паше, әԝи дәрәԝәкә һе мәзьн кьр: «Һун тʹӧ щар намьрьн». Паше жи, әԝи Һеԝа да баԝәркьрьне кӧ нәлазьм ә гӧһ бьдьнә Хԝәде, у жера гот: «Хԝәде занә, ԝе рʹожа гава һун жь ԝе бьхԝьн, чʹәʹвед ԝәйе вәбьн». Бь ве йәке Шәйтʹан дьхԝәст бьгота, ԝәки Йаһоԝа нәдьхԝәст кӧ әԝана бәре ве даре бьхԝьн, чьмки йанчь ԝана ԝе занәбуна мәхсус бьстандана. Хенщи ве йәке, Шәйтʹан созе ԛәлп да ԝан: «Һун . . . бьбьнә мина Хԝәде, ԛәнщи у хьрабийе жь һәв дәрхьн».
(Дәстпебун 3:6) У к′ӧлфәте дина хԝә дайе ԝәки бәре даре баш бу бона хԝарьне, бәрбьч′ә′вә һ′әԝаск′ар у дьлһавьжи бу бона занәбуне, дәст авитә бәре ԝе хԝар у да мере т′әви хԝә, әԝи жи хԝар.
ԝ00 15/11 25-26
Әм Чь Һин Дьбьн жь Мәсәла Адам у Һеԝайе
Гәло Һеԝайе дькарьбу гӧнә нәкьрʹа? Һәмьки әре. Һәла хԝә дайньн дәԝса ԝе. Мәʹр тьштед ӧса гот кӧ жь готьнед Хԝәде йед кӧ Адәмрʹа гот, пʹьрʹ щӧдә бун. Һуне чь бьфькьрийана һәрге мәрьвәки бӧхдан бавита ԝи кәси кʹижани һун һʹьз дькьн у итʹбарийа хԝә ԝи тиньн. Һеԝайе гәрәке щурʹәки майин бькьра: әԝе гәрәке әԝ готьнед мәʹр нәфрʹәт кьра, у ԝе һе баш буйа, ԝәки әԝе ԛә гӧһ нәда ԝи. У мәʹр кʹе бу, ԝәки рʹастийа Хԝәде у гьлийед мере ԝе бькьра бьн шьке? Һеԝайе гәрәке ԛәдьре сәрԝерьтийе бьгьрта у пешийа кӧ тьштәк сафи кьра, шьрәт жь мере хԝә бьхԝәста. Әм жи гәрәке ӧса бькьн гава информасийед ӧса дьстиньн, кӧ мьԛабьли рʹебәрийа Хԝәде нә. Ле Һеԝайе баԝәрийа хԝә дәрәԝед мәʹр ани, у ԝе хԝәш һат кӧ ԝе бькарьбә хԝәха сафи кә чь йә рʹасти у чь йә нарʹасти. У чьԛас һе зедә әԝ дәрһәԛа ве йәке дьфькьри, һаԛас әв йәк ԝе хԝаш дьһат. Әԝе шашикә чьԛас мәзьн бәрда кӧ дәстпекьр хԝәстьнед нәрʹаст пешда бинә, дәԝса кӧ дәрбера фькьред нәрʹаст жь дьле хԝә дәрхә у ширәте жь мере хԝә бьхԝазә (1 Корьнтʹи 11:3; Аԛуб 1:14, 15).
Адәм Гӧрʹа Жьна Хԝә Дькә
Адәм кʹәтә бәр байе Һеԝайе у гӧнә кьр. Әм ча дькарьн шьроԝәкьн, кӧ чьма әԝ дәрбер′а жьна хԝәрʹа ԛайил бу? (Дәстпебун 3:6, 17). Әм ве дәрәще бьдьн бәр чʹәʹве хԝә. Адәм бәр бьжартьне сәкьни йә, кӧ к′ер′а амьн бьминә. Гәло әԝе гӧр′а Ә′фьрандаре хԝә бькә, к′ижан кӧ һʹәму тьшт, ӧса жи жьна ԝийә дәлал Һеԝа, дайә ԝи? Дьбә кӧ Адәм жь Хԝәде р′ебәрийе бьхԝазә, кӧ ве дәрәщеда чь бькә? Йан жи әԝ ԝе сафи кә т′әви жьна хԝә нәгӧһдарибунеда бьбә йәк? Адәм р′ьнд фә′м дькьр, ԝәки әԝ һәр тьштед кӧ Һеԝайе баԝәр дькьр ԝәки ԝе бьстинә, нәреали у п′уч′ бун. Паԝлосе шанди жь бина бәр Хԝәде ньвиси: «Адәм нәхапийа, ле жьн хапийа у нәһәԛи кьр» (1 Тимот′ейо 2:14). Адәм бь һʹәмде хԝә сафи кьр мьԛабьли Йаһоԝа дәре. Тьрса ԝи кӧ ԝе бе жьн бьминә, һе зә′ф бу, нә кӧ баԝәрийа ԝи һьндава Хԝәде, йе кӧ ԛәԝата ԝи дьгьһиже ве дәрәще р′аст кә.
(Дәстпебун 3:15-19) Әзе нава тә у к′ӧлфәте, нава зӧр′әта тә у зӧр′әта ԝеда дьжмьнатийе дайньм, әԝе сәре тә бьһ′ьнщьр′инә у те жи пә′нийа ԝе бьгәзи». 16 К′ӧлфәтер′а жи гот: «Әзе еша һ′әмләбуна тә гәләки ль тә зедә кьм, бь еше зар′а бини, ч′ә′ве тә ль дәсте мере тә бә у әԝ жи һ′ӧкӧме ль сәр тә бькә». 17 Паше Хԝәде готә мер: «Тә кӧ гӧр′а жьна хԝә кьр, жь ԝе дара кӧ мьн т′әми дабу, кӧ тә нәхԝи, хԝар, р′уйе тәда ньфьр′ ль ә′рде бьԛәбьлә, т′әмамийа р′ожед ә′мьре хԝәда бь тә′ли-тәнгийе нане хԝә бьхԝи». 18 Ә′рд жи тәр′а стьрийа у дьр′ийа бьгьһинә у п′ьнщар′а чоле бьхԝи, 19 бь худана ә′нийа хԝә нане хԝә бьхԝи, һ′әта кӧ тӧ вәгәр′и ль ԝи ә′рди жь к′ӧ һати һьлдане, чьмки тӧ ах и у те диса бьби ах.
ԝ12 1/9 4 ¶2
Гәло Хԝәде бона К′ӧлфәта Хәм Дькә?
Гәло Хԝәде ньфьр к′ӧлфәта кьрийә?
На. Хԝәде нә кӧ ньфьр к′ӧлфәта кьрийә, ле «мә′ре бәре, кӧ жер′а Мирещьн у Шәйт′ан дьбежьн» (Ә′йанти 12:9; Дәстпебун 3:14). Чахе Хԝәде гот кӧ Адәм ԝе «һ′ӧкӧме ль сәр» жьна хԝә бькә, бь ԝе йәке әԝи нәдьгот кӧ изьна мер һәйә жьна хԝә ньмьз кә у бәр т′ӧ тьшти һ′әсаб нәкә (Дәстпебун 3:16). Әԝи хԝәст бежә, ԝәки гӧне ԝан, ԝе ахьрийа хьраб пәй хԝә бинә.
ԝ04 1/1 29 ¶2
Фькьред Сәрәкә жь К′ьтеба Дәстпебун—I
3:17: Чь те һ′әсабе кӧ ә′рд ньфьркьри бу у әв ньфьрʹ чьԛас ԝәхт к′ьшанд? Ньфьрʹ ль ә′рде кьри, дьһатә һ′әсабе ԝәки ида ԝе чәтьн бә ә′рде бещәр кьн, к′ижан кӧ бь стьру у зиван т′ьжә дьбу. Зӧр′әтед Адәмр′а ӧса чәтьн бу жь бо ве ньфьрʹе, кӧ щарәке баве Нӧһ, Ламәх дьгот дәрһәԛа «щәфед . . . гьран ль сәр ви ә′рди . . . к′ижан кӧ Хӧдан ньфьр′ ле кьрьбу» (Дәстпебун 5:29). Паши Селаве, Йаһоԝа Нӧһ у кӧрʹед ԝи кʹәрәм кьр у фәрман да ԝан әʹрде тʹьжә кьн (Дәстпебун 9:1). Әʹшкәрә йә, ԝәки ньфьрʹа кӧ Хԝәде ль әʹрде кьрьбу, һатә һьлдане (Дәстпебун 13:10).
it-2 186
Еша Зарʹанине
Зарʹанин, еш у щәфава гьредайи йә. Паши ве йәке ча кʹӧлфәта пешьн Һеԝайе гӧнә кьр, Хԝәде готе ԝәки гӧне ԝе, ԝе ль сәр зарʹанина ԝе һʹӧкӧм бә. Һәрге әԝ амьн бьма, Хԝәде ԝе бәрдәԝам кьра ԝе кʹәрм кә, у зарʹанин ԝе шабунәкә мәзьн ԝерʹа бьанийа, чьмки, «дӧайе Хӧдан һәбуке дьдә у кʹәдәре сәрда зедә накә» (Мтʹл. 10:22). Ле иро бәдәна мәрьв пе ԛьсуре йә, чь кӧ еше зедә дькә. Ләма жи Хԝәде гот (гәләк щар дәрһәԛа тьштед кӧ Хԝәде дьһелә бьԛәԝьмьн, те готьне ԝәки әԝ ԝан тьшта дькә): «Әзе еша һ′әмләбуна тә гәләки ль тә зедә кьм, бь еше зар′а бини» (Дсп. 3:16).
Хьзна Кʹьтеба Пироз Бьгәрʹьн
(Дәстпебун 4:23, 24) Ламәх жьнед хԝәр′а гот: «Әдаһу Силаһ бьбьһен дәнге мьн! Жьнед Ламәх гӧһед хԝә бьдьнә ве готьна мьн. Мәрьвәки әз бьриндар кьрьм, мьн лехьст кӧшт, бона ледана щаһьләки мьн һ′әйф һьлда. 24 Һәгәр һ′әйфа Ԛайин һ′әфт ԛәт бе һьлдане, һ′әйфа Ламәх һ′әфте һ′әфт щара ԝе бе һьлдане».
it-2 192 ¶5
Ламәх
Шеред кӧ Ламәх сәва к′ӧлфәтед хԝә ньвиси (Дсп. 4:23, 24), ә′йан дькьн зӧлмйа кӧ ԝедәре бәлабуйи бу. Әԝ ьн шеред ԝи: «Жьнед Ламәх гӧһед хԝә бьдьнә ве готьна мьн. Мәрьвәки әз бьриндар кьрьм, мьн лехьст кӧшт, бона ледана щаһьләки мьн һ′әйф һьлда. Һәгәр һ′әйфа Ԛайин һ′әфт ԛәт бе һьлдане, һ′әйфа Ламәх һ′әфте һ′әфт щара ԝе бе һьлдане». Ча те к′ьфше Ламәх дьхԝәст бьгота ԝәки әԝи нә бь һʹәмде хԝә мәри кӧшт, чаԝа Ԛайин, ле әԝи хԝә хԝәй кьр, чьмки әԝи мәрьви ԝи хьст у ԝи бьриндар кьр. Ләма жи шеред Ламәх ча бежи лавакьрьн ә, ԝәки зийане нәдьнә ԝи. Ламәх дьтьрьсийа, чьмки әԝи т′ьре ԝәки кәсәк ԝе һʹәйфе ԝи һьлдә сәва мәрьве кӧшти.
(Дәстпебун 4:26) Сет′р′а жи кӧр′әк бу у наве ԝи дани Әнош. Һьнгеда дәстпебу кӧ гази наве Хӧдан кьн.
it-1 338 ¶2
Беһӧрмәткьрьна Наве Хԝәде
Чахе ԝәʹде Әнош мәрьвед кӧ пешийа Селаве дьжитьн, дәстпекьрьн «гази наве Хӧдан кьн», дьбәкә ԝана әԝ йәк бь щур′е нәщайиз дькьрьн. Гәләк ԝәхт пешийа ԝе йәке Һабил ида Хԝәдер′а дӧа дькьр у наве ԝи һьлдьда (Дсп. 4:26; Ибр. 11:4). Чаԝа һьнә зандар дьбежьн, һәрге мәрьва дәстпекьрьн нәр′аст наве Хԝәде бьдьнә хәбате, демәк наве Хԝәде дьданә сәр мәрийа у п′ута, әв дьһатә һʹәсабе беһӧрмәткьрьна наве Хԝәде (Бьньһер′ә ӘНОШ).
Хԝәндьна Кʹьтеба Пироз
(Дәстпебун 4:17-5:8) Пәй ве йәкер′а Ԛайин незики жьна хԝә бу у әԝ һ′әмлә дәрк′әт, Һәнох жер′а бу. Һьнге әԝи бажарәк че дькьр у наве кӧр′е хԝә Һәнох дани ль сәр бажер. 18 Паше Һәнохр′а Ирад бу, Ирадр′а Мьһ′уйаел бу, Мьһ′уйаелр′а Мьтушайел бу, Мьтушайелр′а жи Ламәх бу. 19 Ламәх дӧ жьн стандьн, наве йәке Ә′даһ бу у наве йа дьн жи Силаһ бу. 20 Ә′даһе Йавал ани. Әва баве ԝан бу, йед конада дьман у шьван-гаванти дькьрьн. 21 Наве бьре ԝи Йувал бу. Әва жи баве ԝан һ′әмуйа бу, йед кӧ чәнг у бьлуре дьхьстьн. 22 Силаһе жи Тувал-Ԛайин ани, әва һ′әдаде һәр щур′ә һащәтед сьфьр у һ′әсьн бу. Хушка Тувал-Ԛайин жи Наһама бу. 23 Ламәх жьнед хԝәр′а гот: «Әдаһу Силаһ бьбьһен дәнге мьн! Жьнед Ламәх гӧһед хԝә бьдьнә ве готьна мьн. Мәрьвәки әз бьриндар кьрьм, мьн лехьст кӧшт, бона ледана щаһьләки мьн һ′әйф һьлда. 24 Һәгәр һ′әйфа Ԛайин һ′әфт ԛәт бе һьлдане, һ′әйфа Ламәх һ′әфте һ′әфт щара ԝе бе һьлдане». 25 Адәм диса незики жьна хԝә бу, әԝе кӧр′әк ани у наве ԝи дани Сет′ . Чьмки әԝе гот: «Хԝәде дәԝса Һабил кӧ Ԛайин кӧшт, зӧр′әтәкә дьн да мьн». 26 Сет′р′а жи кӧр′әк бу у наве ԝи дани Әнош. Һьнгеда дәстпебу кӧ гази наве Хӧдан кьн.
5 Әв ә р′әԛәма р′ьк′ьнйата Адәм, ԝе р′ожә гава Хԝәде мәри хӧльԛанд, дьлԛе Хԝәдеда әԝ чекьр, 2 әԝ ԛьсьме мер у жьнеда хӧльԛандьн у дӧа ль ԝан кьр, р′ожа хӧльԛандьна ԝанда наве ԝан дани Мәри. 3 Гава Адәм бу сәд си сали, кӧр′әки дьлԛе ԝида у мина ԝи жер′а бу әԝи наве ԝи дани Сет′. 4 Пәй буйина Сет′р′а, Адәм һ′әйсьд сали жи ә′мьр кьр у гәләк кӧр′ у ԛиз жер′а бун. 5 У т′әмамийа р′ожед ә′мьре хԝәда, Адәм нәсьд си сали ә′мьр кьр у мьр. 6 Сет′ жи кӧ бу сәд пенщ сали, Әнош жер′а бу. 7 Пәй буйина Әношр′а, Сет′ һ′әйсьд һ′әфт сали ә′мьр кьр у гәләк кӧр′ у ԛиз жер′а бун. 8 У т′әмамийа р′ожед хԝәда Сет′ нәсьд донздәһ сали ә′мьр кьр у мьр.
20-26 ЧЬЛӘЙЕ
ФЬКЬРЕД ԚИМӘТ ЖЬ ХӘБӘРА ХԜӘДЕ | ДӘСТПЕБУН 6-8
«Әԝи Һʹәма Ӧса жи Кьр»
(Дәстпебун 6:9) Әв ә сәрһатийа р′ьк′ьнйата Нӧһ. Нӧһ нава мәрьвед ԝи зәманида мәрьвәки р′аст у к′амьл бу. Нӧһ р′ийа Хԝәдеда дьчу.
(Дәстпебун 6:13) Һьнге Хԝәде готә Нӧһ: «Ԛьр′а һ′әмуйед хԝәйибәдән һатийә ль бәр ч′ә′ве мьн, чьмки р′уйе ванда ә′рд хьрабийава т′ьжи буйә у ва әзе ԝан т′әви ә′рде ԝеран кьм».
ԝ18.02 4 ¶4
Чʹәʹв Бьдьнә Баԝәри у Гӧһдарийа Нӧһ, Данийел, у Ибо
4 Нӧһ рʹасти кʹижан тәнгасийа һат? Ԝәʹде Һәнохда, демәк баве кальке Нӧһ, мәрьв гәләк зӧлм бун. Әԝана «һʹәму готьнед хьраб» һьндава Йаһоԝа хәбәр дьдан (Щьһуд. 14, 15). Зорбәти жи гәләк бәла бьбу. Рʹожед Нӧһда, «хьрабийава әʹрд тʹьжи бьбу». Мьлйакʹәтед хьраб һатьбун сәр әʹрде, хԝә кьрьбун мәрьв у хԝәрʹа жьн дьстандьн. Һьн жи зарʹ кӧ ԝанра дьбун гәләк берәм у зӧлм бун (Дәстп. 6:2-4, 11, 12). Ле Нӧһ жь ԝан һʹәмуйа гәләк щӧдә дьбу. «Нӧһ бәр чʹәʹве Хӧдан кʹәрәм дит. . . . [Әԝ] нава мәрьвед ԝи зәманида мәрьвәки рʹаст у кʹамьл бу. Нӧһ рʹийа Хԝәдеда дьчу» (Дәстп. 6:8, 9).
(Дәстпебун 6:14-16) Ле тӧ хԝәр′а жь даре гофер гәмике чекә, һьндӧр′е гәмийе бь гоза чеки у дәр у һьндӧр′ва тӧ ԝе ԛир ки. 15 Тӧ гәрәке ԝе аһа чеки. Дьрежайа гәмийе сесьд зәнд, бәрайи пенщи зәнд у бьльндайи жи си зәнд бә. 16 У жорва ԝәкә зәндәке к′ӧләке гәмийер′а чеки, дәре гәмийе жи к′еләкева вәки у ԛате жор жер у бьни чеки.
ԝ13 1/4 14 ¶1
Әԝ Т′әԝи Хԝәдейи Р′аст Р′е Дьчу
Дьԛәԝьмә авакьрьна гәмийе ԝәкә 40 йан 50 сали к′ьшанд. Лазьм бу бах бьбьр′ийана, әв бьһанийана щийе авакьрьне, рʹьндәкьрана у һәввакьрана. Гәми сеԛәт бу, һьндӧрда п′арәвәкьри бу у к′еләкева дәри һәбу. Пʹара жореда кʹӧләк һәбун. Бани һʹәвәки хар бу, ԝәки ав сәр нәминә (Дәстпебун 6:14-16).
(Дәстпебун 6:22) У Нӧһ һәр тьшт кьр, Хԝәде чаԝа т′әми дабу ԝи, әԝи ӧса жи кьр.
ԝ11 15/9 18 ¶13
Бь Мерхаси Бьрʹәвьн
13 Чь али ԝан хьзмәткʹаред Йаһоԝа кьр, ԛәԝи бьминьн у ләщмәйданеда һʹәта хьлазийе бьрʹәвьн? Дина хԝә бьдьне, Паԝлос дәрһәԛа Нӧһ чь ньвиси (Бьхунә Ибрани 11:7). Селав сәва Нӧһ тьштәки нас нибу, бь сайа чь жи Хԝәде дьхԝәст һәр бинбәри кʹӧта кә (Дсп. 6:17). Рʹаст ә пешйа ве йәке Селав тʹӧ щара нә ԛәԝьми бу, ле диса жи Нӧһ дӧдьли нибу ԝәки ԝе әʹсәйи бьԛәԝьмә. Әԝи баԝәр дькьр, ԝәки Йаһоԝа дькарә һʹәму созед хԝә бинә сери. Нӧһ нә дьфькьри, ԝәки әв шьхӧле кӧ Хԝәде дабу ԝи, чәтьн ә. Әԝи, «һәр тьшт кьр, Хԝәде чаԝа т′әми дабу ԝи» (Дсп. 6:22). Нӧһрʹа һеса нибу һәр тьшт ӧса бькара чаԝа ԝирʹа һатьбу готьне, чьмки әԝи гәрәке гәми ава кьра, һәйԝан бьщьванда, сәва һәйԝана у мәрьва хԝарьн һазьр кьра, әʹламәтийа диԝана Хԝәде мәрийарʹа әʹлам кьра у бона һʹәԝщед рʹӧһʹанийа малбәта хԝә хәм кьра. Ле баԝәри у сәбьра Нӧһ, ԝи у малбәта ԝи хьлаз кьр.
Хьзна Кʹьтеба Пироз Бьгәрʹьн
(Дәстпебун 7:2) Жь һәр һ′әйԝанед һ′әлал һ′әфт щота нер у ме т′әви хԝә һьлди, ле жь һ′әйԝанед һ′әрам щот-щот һьлди нер у ме,
ԝ04 1/1 29 ¶7
Фькьред Сәрәкә жь К′ьтеба Дәстпебун—I
7:2: Чь фьрԛи һәбу ортʹа һәйԝанед паԛьж у нәпаԛьж? Һәйԝанед паԛьж у нәпаԛьж щӧдә дьбун нә ль сәр һʹиме ԝе йәке, кӧ чь изьн һәбу у чь изьн тʹӧнә бу бьхԝьн, ле ль сәр һʹиме ԝе йәке, кʹижан һәйԝан гәрәке бона Хԝәде ԛӧрбан кьрана. Пешийа Селаве мәрьва гошт нәдьхԝарьн. Фәʹмкьрьна «паԛьж» у «нәпаԛьж» дәрһәԛа һәйԝанед бона хԝарьне бь Ԛануна Муса пешда һат у гава ԛанун һатә һьлдане, әв жи һатә тʹәрьбандьне (Кʹр.Шн. 10:9-16; Әф. 2:15). Ча те кʹьфше, Нӧһ заньбу ԝәки чь гәрәке Йаһоԝарʹа ԛӧрбан бьанийа. Гава кӧ әԝ жь гәмийе дәркʹәт, әԝи дәстпекьр ԛӧрбангәһе Хԝәдерʹа ава кә; әԝи жь һәйԝана у жь тәйрәда йед паԛьж һьлда у сәр ԛӧрбангәһе ԛӧрбан кьр (Дәстпебун 8:20).
(Дәстпебун 7:11) Шәсьд салийа ә′мьре Нӧһда, р′ожа һ′ьвдәһе мәһа дӧда, һәма ԝе р′ожеда һ′әму канийед тәвәкед бебьнийе дәр бун у к′ӧләкед ә′змана вәбун,
ԝ04 1/1 30 ¶1
Фькьред Сәрәкә жь К′ьтеба Дәстпебун—I
7:11: Һаԛас ав жь кʹӧ һат, кӧ Селав дәстпебу? Ԝәʹде рʹожа дӧда йа әʹфьрандьне, гава синоре ԛәдимийа әʹрде һатә чекьрьне, ав ль бьн синоре ԛәдимийеда у ль сәр синоре ԛәдимийе бу (Дәстпебун 1:6, 7). Ава бьн синоре ԛәдимийе әв ав бу, йа кӧ ида һәбу ль сәр әʹрде. Ле ава сәр синоре ԛәдимийе, әв һәбу немайи, кӧ сәр әʹрдерʹа бьльнд тʹоп бьбу, кʹижан кӧ дьһатьнә һʹәсабе «канийед тәвәкед бебьнийе», кӧ рʹожед Нӧһда сәр әʹрдеда барин.
Хԝәндьна Кʹьтеба Пироз
(Дәстпебун 6:1-16) Гава дәстпебу мәрьв ль сәр дьне зедә бун у ԛиз ԝанр′а бун, 2 зар′ед Хԝәде дитьн кӧ ԛизед мәрьвайе бәдәԝ ьн, жь ԝан к′е к′ижан бәгәм дькьр хԝәр′а жьн дьстандьн. 3 Һьнге Хӧдан гот: «Гәрәке р′ӧһ′е мьн һ′әта-һ′әтайе ль сәр мерьв нәминә, чьмки әԝ хун у гошт ә, ле р′оже ә′мьре ԝан сәд бист сал бьн». 4 Ԝе һьнге ль сәр ә′рде ә′савә һәбун, ӧса жи ԝи чахи гава зар′ед Хԝәде дәст давитьнә ԛизед мәрьвайе, әԝана ԝанр′а зар′ данин. Әвана әԝ мерхас бун, кӧ бәреда бь нав у дәнг бун. 5 Хӧдан дит кӧ хьрабийа мәрьва ль сәр ә′рде зедә дьбә у нет у фькьред дьле ԝан жи һәр р′ож хьраби йә. 6 Һьнге Хӧдан бәр хԝә к′әт кӧ ль сәр ә′рде мәри хӧльԛандийә у гәләки дьлтәнг бу. 7 У Хӧдан гот: «Әз жь сәр р′уйе ә′рде мәрьвед кӧ мьн хӧльԛандьнә бьдьмә һьлдане, жь мәрьвада гьрти һ′әта һ′әйԝен, жь шулькийа һ′әта тәйрәдед ә′зменд, чьмки әз п′ошман ьм ль хӧльԛандьна ԝан». 8 Ле Нӧһ бәр ч′ә′ве Хӧдан к′әрәм дит. 9 Әв ә сәрһатийа р′ьк′ьнйата Нӧһ. Нӧһ нава мәрьвед ԝи зәманида мәрьвәки р′аст у к′амьл бу. Нӧһ р′ийа Хԝәдеда дьчу. 10 Нӧһр′а се кӧр′ бун Сам, Һам, Йәфәт. 11 Ә′рд ль бәр ч′ә′ве Хԝәде һ′әр′ьми ԝеран бьбу у хьрабийава ә′рд т′ьжи бьбу. 12 Хԝәде дина хԝә да дьнйайе, кӧ ва йә әԝ һ′әр′ьмийә ԝеран буйә, чьмки һәр бәдәнәкә ль сәр дьне р′ийа хԝә һ′әр′ьмандийә. 13 Һьнге Хԝәде готә Нӧһ: «Ԛьр′а һ′әмуйед хԝәйибәдән һатийә ль бәр ч′ә′ве мьн, чьмки р′уйе ванда ә′рд хьрабийава т′ьжи буйә у ва әзе ԝан т′әви ә′рде ԝеран кьм». 14 Ле тӧ хԝәр′а жь даре гофер гәмике чекә, һьндӧр′е гәмийе бь гоза чеки у дәр у һьндӧр′ва тӧ ԝе ԛир ки. 15 Тӧ гәрәке ԝе аһа чеки. Дьрежайа гәмийе сесьд зәнд, бәрайи пенщи зәнд у бьльндайи жи си зәнд бә. 16 У жорва ԝәкә зәндәке к′ӧләке гәмийер′а чеки, дәре гәмийе жи к′еләкева вәки у ԛате жор жер у бьни чеки.
27 ЧЬЛӘЙЕ-2 СЬБАТЕ
ФЬКЬРЕД ԚИМӘТ ЖЬ ХӘБӘРА ХԜӘДЕ | ДӘСТПЕБУН 9-11
«Зьмане Т′әмамийа Дьнйайе йәк бу»
(Дәстпебун 11:1-4) Зьмане т′әмамийа дьнйайе йәк бу у хәбәрдан жи йәк бу. 2 Гава кӧ к′оч′ дькьрьн жь р′оһьлате дьчун, ә′рде Шинареда дәштәк дитьн у ль ԝьр щи-ԝар бун. 3 Паше һәвдӧр′а готьн: «Ԝәрьн, әм к′әлпич′а чекьн у әм ԝан агьрда бьԛәлиньн». У бона ԝан к′әлпич′ дәԝса кәвьра бун у ԛир жи дәԝса һ′әр′ийе бу. 4 Һьнге готьн: «Ԝәрьн әм бона хԝә бажарәки у бьльндщике чекьн, кӧ сәри бьгьһижә ә′змен у әм хԝәр′а навәки ԛазьнщ кьн, кӧ нәбә әм ль сәр т′әмамийа т′опа дьне бәла бьн».
it-1 239
Бабилона Мәзьн
Бабилона Кәвьн. Гава бьрща Бабилоне дәстпекьрьн ава кьн, һʹиме Бабилоне, ә′рде Шинареда һатә данине (Дсп. 11:2-9). Нета сәрәкә йа авакьрьна ве бьрще у бажер әԝ бу, ԝәки наве хԝә бьльнд кьн, нә кӧ наве Хԝәде. Бьрщед ви щурʹәйи һатьнә дитьне нә кӧ тʹәне щийе Бабилона ԝеранкьрида, ле нав тʹәмамийа Мезопотамйайе. Әв йәк избат дькә, кӧ әв бьрща Бабилоне бона һʹәбандьне һатьбу авакьрьне, у әʹйан нинә ԝәки әв бьрщ чь щурʹәйи бу. Ль гора тьштед кӧ Йаһоԝа кьр, ԝәки әве авакьрьне бьдә сәкьнандьне, әм дькарьн бежьн, кӧ Хԝәде әв авакьрьн сущдар дькьр, чьмки канийа ԝе, һʹабандьна ԛәлпва гьредайи бу. Наве Ибрани йа бажаре Бабилоне, те һʹәсабе «ләвхьстьн», ле наве Шумәри (Кадингира), у наве Акади (Бабилу), те һʹәсабе «дәргед хԝәде». Әв йәк шьровәдькә, ԝәки бьнәлийед ви бажари кӧ һәла һе мабун, әв нав гӧһастьн, ԝәки нәйе кʹьфше кӧ Хԝәде әԝ сущдар кьрийә. Ле наве тʹәзә у йе гӧһасти, диса жи дьда кʹьфше һәвгьредана ви бажари тʹәви религийайе.
it-2 202 ¶2
Зьман
Кʹьтеба Дәстпебунеда те гьликьрьне, ԝәки ча паши Селаве, һьнә мәрьв авакьрьна бьрща Бабиледа ԛәԝата хԝә кьрьнә йәк, кӧ мьԛабьли ԛьрара Хԝәде дәркʹәвьн, кʹижан кӧ Хԝәде дабу Нӧһ у кӧрʹед ԝи (Дсп. 9:1). Дәԝса кӧ әʹрде тʹьжә кьн у бәла бьн, ԝана сафи кьр щикида щиԝар бьн. Әв щи ль дәшта Мезопотамйайе бу, кʹижан кӧ ԝәʹдә шунда һатә навкьрьне шинар. Дьԛәԝьмә әв бу щийе религйайе йа сәрәкә, тʹәви бьрща хԝә йа религйайе (Дсп. 11:2-4).
(Дәстпебун 11:6-8) Һьнге Хӧдан гот: «Ва йә, әвана мьләтәк ьн у зьмане һ′әмуйа жи йәк ә. Әвана дәстпекьрьнә чедькьн бона ван нәчәтьн ә чь кӧ шеԝьринә бькьн. 7 Ԝәрьн әм пәйа бьн у зьмане ԝан ль ԝьр т′әвиһәв кьн, кӧ йәк зьмане йәки фә′м нәкә» 8 У Хӧдан әԝ жь ԝьр ль сәр т′әмамийа т′опа дьне бәла кьрьн. Ԝана дәст жь бажер чекьрьне к′ьшандьн.
it-2 202 ¶3
Зьман
Хԝәдайе Һьмзор рʹийа ԝан гьрт кӧ ԛьрара хԝәйә ԛәлп нәйиньн сери: Хԝәде зьманед нәгӧһдара ләв хьст, у ләма жи әԝана ида нькарьбун бь йәкти шьхӧлкʹарийе бькьн. Ахьрийе әԝана ль сәр тʹәмамийа дьне бәла бун. Хенщи ԝе йәке, бь ләвхьстьна зьман, Хԝәде ӧса кьр, ԝәки ахьрийеда жи ԝанарʹа чәтьн бә хԝә ль рʹийа нәрʹаст бьгьрьн, кʹижан кӧ ль гора ԛьрара Хԝәде нибу. Ԝанарʹа ԝе зәʹмәт буйа фькьред хԝә у ԛәԝата хԝә бькьнә йәк, сәва кӧ нетед хԝәйә хьраб биньн сери, йан жи занәбуна хԝә бьдана хәбате, кʹижан кӧ жь мәрийа бу, нә кӧ жь Хԝәде (Бәрамбәри һәв кә Ԝз. 7:29; Ԛн.Дщ. 32:5). Бь ве йәке, кʹомед мәрийа ча бежи жь һәв щӧдә бун, ле бь рʹасти әв сәва кʹара мәрийа бу, кʹижан кӧ рʹийа ԝан дьгьрт ԝәки нетед хԝәйә хоф у хьраб биньн сери (Дсп. 11:5-9; тʹәви Иш. 8:9, 10 бәрамбәр кә). Иро зәлал те кʹьфше, ԝәки занәбуна мәрьва у хәбьтандьна нәрʹаст йа ве занәбуне, ԝана бәрбь чь бьр. Дә бьдьнә һʹәсабе хԝә, кӧ мәрьв ԝе чь һʹаләки һе хьрабда буна, һәрге Хԝәде, йе кӧ пешда дьдит, дь Бабилонеда зьманед ԝан ләв нәхьста.
(Дәстпебун 11:9) Ләма жи ԝи щийир′а готьн «Бабилон» чьмки ль ԝьр Хӧдан зьмане т′әмамийа т′опа дьне т′әвиһәв кьр. У Хӧдан әԝ жь ԝьр ль сәр т′әмамийа т′опа дьне бәла кьрьн.
it-2 472
Мьләт
Паши ԝе йәке кӧ мәрьва ида һәв фәʹм нәдькьрьн, бь кʹом-кʹом щурʹә-щурʹә зьман саз бун, у һәр кʹомәк бь култура хԝә, әʹдәт у религийа хԝә, ӧса жи бь пʹешед хԝә пешда чун (Ԛн.Кʹһ. 18:3). Щурʹә-щурʹә мьләт жь Хԝәде ԛәтийайи, хԝәрʹа беһʹәсаб пʹут чекьрьн (Ԛн.Дщ. 12:30; 2 Пʹд. 17:29, 33).
Хьзна Кʹьтеба Пироз Бьгәрʹьн
(Дәстпебун 9:20-22) Нӧһ кӧ ә′рдбещәркьр бу, әԝ йе ә′ԝльн бу кӧ р′әзе тьрийа авит. 21 У паше шәраба ԝе вәхԝар, хԝә ӧнда кьр у коне хԝәда хԝә тә′зи кьр. 22 Һаме баве Кәнан, кӧ баве хԝә тә′зи дит, дәрк′әтә дәрва у готә һәр дӧ бьрайед хԝә.
(Дәстпебун 9:24, 25) Гава Нӧһ жь бьн хәԝа шәраве дәрк′әт, пе һ′әсийа кӧ кӧр′е ԝийи бьч′ук чь ль сәре ԝи кьрьбу, 25 һьнге гот: «Ньфьр′ ль Кәнан бә, әԝ бьбә хӧламе хӧламед бьре хԝә».
it-1 1023 ¶4
Һам
Дьԛәԝьмә Кәнан тʹәви ԝе йәке бу чь кӧ ԛәԝьми, ле баве ԝи Һам, әԝ ширәт нәкьр у рʹаст нәкьр. Йан жи Нӧһ, гава жь бина бәр Хԝәде пʹехәмбәрти дькьр, дьгот ԝәки хәйсәт-һӧнӧред Һам йед хьраб, кʹижан дьбәкә ида щәм кӧрʹе ԝи Кәнан әʹйан дьбун, ԝе дәрбази сәр зӧрʹәтед Кәнан жи бьн. Әв ньфьрʹ һатә сери, гава семит-исраели кәнанийа кьрьнә бьн дәсте хԝә. Әԝед кӧ нәһатьнә кӧштьне (мәсәлә габони [Йеш. 9]), бунә дилед Исраелийа. Бь сәда сал шунда, ньфьрʹ бәрдәԝам дьбу диса дьһатә сери, чахе ԝәлатед мәзьн, кӧ дьгьһиштьнә һʹәта Йафәте, Мәдийа-Фарьсе, Йунаньстане у Рʹоме, дәстпекьрьн һʹӧкӧм кьн ль сәр зӧрʹәтед Кәнан, кӧрʹе Һам.
(Дәстпебун 10:9, 10) Әва ль бәр Хӧдан неч′ирванәки п′әләһԝан бу. Ләма жи те готьне: «Фьлан кәс мина Нәмруд неч′ирванәки п′әләһԝан ә ль бәр ч′ә′ве Хӧдан». 10 П′адшатийа Нәмруд ԝәлате Шинареда, жь Бабилоне, Ерехе, Ак′аде у К′алнеһда дәстпебу.
it-2 503
Нәмруд
Нәмруд дәстпекьр сәр ван бажара сәрԝертийе бькә: Бабил, Ерех, Ак′ад у К′алнеһда, әв һʹәму шәһәр әʹрде Шинареда бун (Дсп. 10:10). Дьԛәԝьмә бажаре Бабил у бьрща Бабиле һатьнә авакьрьне бь рʹебәрийа Нәмруд. Әв фькьр ӧса жи гьредайи йә тʹәви ньһерʹандьна Щьһуйайә әʹдәти. Усьве Флавйус ньвиси: «[Нәмруд] һеди-һеди дәстпекьр һʹӧкӧмтийа мәзьн һьлдә дәсте хԝә у баԝәр дькьр, кӧ һәрге мәрьв бьн һʹӧкӧмтийа ԝида бьжин, тʹәне һьнге әԝана ԝе жь Хԝәде нәтьрсьн у жь ԝи дур кʹәвьн. Хенщи ԝе йәке әԝи бь бабахийе гот, ԝәки бь ԝе йәке ԝе ԝана жь Хԝәде хԝәй кә, һәрге әԝ диса Селаве бинә сәр әʹрде. Әԝи мәрьв ширәт дькьрьн, ԝәки бьрщәкә гәләк бьльнд ава кьн, кӧ ава Селаве нәгьһижә ԝе, у ӧса әԝе һәйфе вәкә бона ԛьркьрьна кал-баве хԝә. Әʹлаләта гьран бь йәкти ԛайил бун гӧрʹа Нәмруд бькьн у гӧһдарибун Хԝәдерʹа ида һʹәсаб дькьрьн ча дилтийа беһӧрмәти. Ләма жи ԝана дәстпекьр бьрще ава кьн. У авакьрьна ԝе гәләк зу пешда дьчу. Jewish Antiquities, I, 114, 115 (iv, 2, 3).
Хԝәндьна Кʹьтеба Пироз
(Дәстпебун 10:6-32) Кӧр′ед Һам: К′уш, Мьсьр, Пут у Кәнан бун. 7 Кӧр′ед К′уш: Шьба, Һ′аԝила, Сабт′а, Р′амаһ у Сабт′ьха бун. Кӧр′ед Р′амаһ: Шева у Дедан бун. 8 К′ушр′а ӧса жи Нәмруд бу. Нәмруд ль сәр р′уйе ә′рде п′әләһԝане пешьн бу. 9 Әва ль бәр Хӧдан неч′ирванәки п′әләһԝан бу. Ләма жи те готьне: «Фьлан кәс мина Нәмруд неч′ирванәки п′әләһԝан ә ль бәр ч′ә′ве Хӧдан». 10 П′адшатийа Нәмруд ԝәлате Шинареда, жь Бабилоне, Ерехе, Ак′аде у К′алнеһда дәстпебу. 11 Нәмруд жь ԝи ԝәлати дәсте хԝә авитә Ашурйа, Нинәԝа, Р′әһ′обот′-Ир у Калаһ чекьрьн. 12 Р′әсәне жи навбәра Нинәԝайе у Калаһеда чекьр. Әва бажарәки мәзьн бу. 13 Жь Мьсьр пешда һатьн луди, ә′нами, льһаби, нафт′уһи, 14 патруси, к′аслуһи (жь ван фьльстини пешда һатьн) у к′апт′ори. 15 Кәнанр′а ньхӧрийе ԝи Сайда у Һ′ит бун, 16 ӧса жи йәбуси, әмори, гиргаши, 17 һ′иԝи, әрԛи, сини, 18 арвади, сьмари у һамати. Пәй ванр′а жи бәрәкед кәнанийа бәла бун. 19 Синоре кәнани жь Сайдайеда дәстпедькьр, дьгьһиштә Гераре һ′әта Газзайе, дәрбази Содоме, Гоморайе, Адмайе, Сьбойиме һ′әта Ләшайе дьбу. 20 Әв ьн Кӧр′ед Һам ль гора бәрәк, зьман, ԝәлат у мьләтед хԝәва. 21 Бьрайе Йәфәти мәзьн Самр′а жи, кӧ баве т′әмамийа зӧр′әта Әбәр бу, ԝир′а жи зар′ бун. 22 Кӧр′ед Сам: Әлам, Ашур, Арпәхшад, Луд у Арам бун. 23 Кӧр′ед Арам: Ус, Һ′ул, Гәт′әр у Маш бун. 24 Арпәхшадр′а Шәлаһ бу. Шәлаһр′а Әбәр бу. 25 Әбәрр′а дӧ кӧр′ бун. Наве йәки Пелег бу (чьмки р′ожед ԝида р′уйе ә′рде щьһебун к′әте). Наве бьрайе ԝи жи Йоԛтан бу. 26 Йоԛтанр′а Алмодад, Шәләф, Һ′әсәрмаԝәт′, Йараһ′, 27 Һадорам, Узал, Диԛла, 28 Обал, Абимаел, Шьба, 29 Офир, Һ′аԝила у Йовав бун. Әв һ′әму кӧр′ед Йоԛтан бун. 30 Әвана жь Мешайеда гьрти, һ′әта Сьфаре ль ч′ийайед р′оһьлатеда щи-ԝар бун. 31 Әв ьн кӧр′ед Сам ль гора бәрәк у зьманед хԝә, ԝәлатед хԝә у мьләтед хԝәва. 32 Әв ьн бәрәкед кӧр′ед Нӧһ, ль гора р′ьк′ьнйатед хԝә у мьләтед хԝәва. Жь ван пәй тофанер′а, ль сәр р′уйе ә′рде, мьләт бәла бун.