Жь Нет-Фькьред ве Дьнйайе Хwә Хwәй кьн

1. Паwлос чь ширәт да хушк-бьред Колоси? (Бьньһерʹә шькле әʹwльн.)

ПАWЛОСЕ ШАНДИ нәʹма Колосийарʹа wәкә сала 60-61  Д.М. ньвиси, чахе Рʹомеда гьрти бу. Әwи wанрʹа шьровәкьр, wәки чьqас фәрз ә «занәбуна рʹöһʹанива тʹьжи бьн» (Колс. 1:9). Паwлос wанрʹа гот: «Әз ве йәке дьбежьм, wәки тʹö кәс wә бь заре ширьн нәхальфинә. Һаш жь хwә һәбьн, нәбә кö йәк бь сәрwахтийа дәрәwә пʹучʹ дьле wә бькә һесир. Әw жь әʹдәтед мәрьва у сьхьред ве дьнйайе тен, нә жь Мәсиһ» (Колс. 2:4, 8). Паше Паwлос шьровәкьр кö чьрʹа һьнә нет-фькьред wе дьнйайе йед кö бәлабуйи нә, нәрʹаст ьн у чьрʹа гәләк мәрьв wан нет-фькьра qәбул дькьн. Мәсәлә, мәрьв бь ньһерʹандьна ве дьнйайе һелан дьбьн кö хwә жь йед дьн гәләк аqьлтьр һʹәсаб кьн у хwә сәр wанрʹа бьгьрьн. Ләма жи Паwлос нәʹмә ньвиси сәва али хушк-бьра бькә wәки нәкʹәвьнә бьн байе нет-фькьред ве дьнйайе у кьред хьраб бьтʹәрькиньн (Колс. 2:16, 17, 23).

2. Чьрʹа әме шеwьр кьн мәсәлед ньһерʹандьна ве дьнйайе?

² Мәрьвед кö дькʹәвьнә бәр байе нет-фькьред ве дьнйайе, принсипед Йаһоwа пьшт гöһе хwәва давежьн. У һәрге әм мьqати хwә нәбьн, әw нет-фькьр дькарьн һеди-һеди баwәрийа мә сьст кьн. Иро һʹәму щийа ньһерʹандьна ве дьнйайе те кʹьфше, мәсәлә телевисйонеда, интернетеда, сәр хәбате йан жи мәкʹтәбеда. Ве готареда әме шеwьр кьн 5 щурʹә ньһерʹандьна ве дьнйайе у бьвиньн кö ча әм дькарьн һʹьш-аqьле хwә хwәй кьн жь ве йәке.

ГӘЛО ЛАЗЬМ Ә ХWӘДЕ БАWӘР КЬН?

3. Иро гәләк мәрьв ча дьфькьрьн у чьрʹа?

³ «Әз бей баwәрийа һьндава Хwәде жи дькарьм мәрьвәки qәнщ бьм». Гәләк wәлатада әʹщебмайи нинә чахе мәрьв дьбежьн, кö әwана баwәр накьн wәки Хwәде һәйә. Әwана тʹö рʹелигийа qәбул накьн. Әwана нә жи дьбәкә леколин дькьн һәла Хwәде һәйә йан на, чьмки дьхwазьн аза бьжин чаwа дьле wан дьхwазә. (Бьхунә Зәбур 10:4.) Һьнәк жи йед кö дьфькьрьн wәки әwана һаш жь һәр тьшти һәнә, дьбежьн: «Әз бей баwәрийа һьндава Хwәде жи дькарьм пе принсипед рʹаст бьжим».

4. Ча әм дькарьн хәбәр дьн тʹәви мәрьвед кö Әʹфьрандар баwәр накьн?

⁴ Гәло логики йә баwәр кьн кö Әʹфьрандар тʹöнә? Чахе мәрьв зандарийеда щаба ве пьрсе дьгәрʹьн, әwана пе гәләк информасийа тʹәвһәв дьбьн. Ле бь рʹастийе щаба ве пьрсе гәләк һеса йә. Бьфькьрьн, qә мал хwәха дькарә ава бә? Фәʹмдари йә на. Ле илаһи әʹфьринед сах кö сәр әʹрде нә у бь шанәйед чәтьн чекьри нә, чаwа дькарьн хwәха пешда бен? Әw шанә дькарьн информасийа тʹоп кьн у копи бькьн, кʹижан кö лазьм ә сәва шанә һәв зедә бьн. Ле мал нькарә ль һәв зедә бә. Гәло әw шанәйед сах кʹе чекьр? Кʹьтеба Пирозда лекьри йә: «Һәр маләк бь дәсте йәки те чекьрьне, ле йе һәр тьшт әʹфьрандийә, Хwәде йә» (Ибрн. 3:4).

5. Чьрʹа мәрьв бей Хwәде у принсипед wи нькарә сафи кә чь qәнщ ә у чь хьраб ә?

⁵ Әм чь дькарьн бежьн wан мәрьварʹа йед кö дьфькьрьн wәки бей Хwәде дькарьн сафи кьн чь рʹаст ә чь на? Хәбәра Хwәде дьбежә wәки мәрьвед нәбаwәр жи дькарьн пе принсипед баш бьжин (Рʹом. 2:14, 15). Бәʹса хәбәре, әwана һʹьз дькьн де-бавед хwә у qәдьре wан дьгьрьн. Ле әw мәрьв qәбул накьн кö Йаһоwа йә әw Кәс, кʹижан кö qануна датинә кö чь рʹаст ә у чь хьраб ә. Гәло принсипед wан мәрьва дәрһәqа намусийе дькарьн рʹаст бьн? (Иша. 33:22). Гәләк мәрьвед сәрwахт баwәр дькьн кö аликʹарийа Хwәде лазьм ә сәва һʹале дьнйайе баш бә. (Бьхунә Йерәмйа 10:23.) Бәле, әм гәрәке тʹö щар нәфькьрьн кö кәсәк дькарә бей Хwәде у принсипед wи, сафи кә кö чь qәнщ ә у чь хьраб ә (Зәб. 146:3).

ГӘЛО МӘРʹА РʹЕЛИГИЙА ЛАЗЬМ Ә?

6. Гәләк мәрьв дәрһәqа рʹелигийа чь дьфькьрьн?

⁶ «Бей рʹелигийайе жи дькари бәхтәwар би». Гәләк мәрьвед ве дьнйайе öса дьфькьрьн, чьмки бона wан рʹелигийа баргьрани у бекер ә. Һьнә рʹелигийа дәрһәqа щәʹньме һин дькьн, пьштгьрийа политике дькьн йан жи жь мәрьва пʹәра тʹоп дькьн, у бь wе йәке мәрьва жь Хwәде дур дьхьн. Ләма жи ида һе зедә мәрьв дьфькьрьн кö бей рʹелигийа әwана һе бәхтәwар ьн. Әwана öса дьбежьн: «Әз Хwәде баwәр дькьм, ле әз нахwазьм тʹәви тʹö рʹелигийа бьм».

7. Һʹәбандьна рʹаст чаwа бәхтәwарийе тинә?

⁷ Ле гәло мәрьв бь рʹастийе бей рʹелигийа дькарә бәхтәwар бә? Бей дине qәлп мәрьв дькарә бәхтәwар бьжи, ле мәрьв бь тʹәмами нькарә бәхтәwар бә, һʹәта нәбә досте Йаһоwа, йе кö «Хwәдейе хwәзьли» йә (1 Тимтʹ. 1:11). Һәр тьшт чь жи Хwәде дькә бона кʹара мәрьва йә, у хьзмәткʹаред wи жи гәләк бәхтәwар ьн чахе чʹәʹв дьдьнә wи у аликʹарийе дьдьнә мәрьва (Кʹар. Шанд. 20:35). Бәʹса хәбәре, дина хwә бьдьн кö һʹәбандьна рʹаст чаwа дькарә али малбәте бькә кö бәхтәwар бә. Һʹәбандьна рʹаст мә һин дькә кö qәдьре кʹöлфәт у малхе хwә бьгьрьн, сонда зәwаще пироз һʹәсаб кьн, бенамусийе нәкьн, зарʹа мәзьн кьн кö мәʹрифәт бьн, у һʹьзкьрьна һʹәлал малбәтеда бьдьнә кʹьфше. Рʹасти жи бь сайа һʹәбандьна рʹаст мәрьв щьватада у бьратийа һʹәмдьнйайеда бәхтәwар ьн у йәктийеда ньн. (Бьхунә Ишайа 65:13, 14.)

8. Чаwа әм дькарьн бь аликʹарийа Мәтта 5:3 мәрьварʹа шьровәкьн, кö ча бь рʹастийе бәхтәwар бьн?

⁸ Гәло мәрьв дькарә Хwәдерʹа хьзмәт нәкә, у бь рʹастийе бәхтәwар бә? Бьфькьрьн сәр ве пьрсе: «Чь мәрьв бәхтәwар дькә?» Һьнәкa хәбатеда, спортеда йан жи мьжулбуна тьштәкида бәхтәwарийе дьвиньн. Һьнәк жи дьлрʹьһʹәт дьбьн чахе мьqати нәфәр йан жи һәвалед хwә дьбьн. Әв һәр тьшт рʹаст ә шабуне дьдә мәрьва, ле нета әʹмьре мә тʹәне ван тьштада нинә. Һәйә тьштәки öса кö бәхтәwарийа дьреж тинә. Әм дькарьн Әʹфьрандаре хwә нас кьн у бь амьни жерʹа хьзмәт кьн, чьмки әм öса һатьнә әʹфьрандьне кö чахе öса дькьн бәхтәwар дьбьн. (Бьхунә Мәтта 5:3.) Мәсәлә, хьзмәткʹаред рʹаст шабуне дьвиньн у бәхтәwар дьбьн чахе тʹәвайи тʹоп дьбьн сәва Йаһоwа бьһʹәбиньн (Зәб. 133:1). Әwана öса жи бьратийа хwәрʹа ша дьбьн, кö йәктийеда ньн, нав-намус дьжин, у һивийа ахьрийа ша нә кö Хwәде соз дьдә.

ГӘЛО ЛАЗЬМ Ә ПЕ ПРИНСИПЕД НАМУСИЙЕ БЬЖИН?

9. а) Ве дьнйайеда чь фькьр дәрһәqа сексе бәлабуйи йә? б) Чьрʹа qануна Хwәде qәдәхә дькә сексе жь зәwаще дәр?

⁹ «Чь хьраб ә ве йәкеда кö жь зәwаще дәр тʹәви кәсәки бькʹәвьнә һәләqәтийа сексуал?» Дьбәкә мәрʹа дьбежьн: «Чь хьраб ә ве йәкеда кö жь зәwаще дәр тʹәви кәсәки дьн бькʹәви һәләqәтийа сексуал? Әʹмьре хwәрʹа ша бә у бьжи ча дьле тә дьхwазә!» Ле Мәсиһи тʹö щар öса нафькьрьн кö бенамусийеда тьштәки хьраб тʹöнә. Чьрʹа? Чьмки Хәбәра Хwәде бенамуси у qавийе qәдәхә дькә.a (Бьхунә 1 Тʹесалоники 4:3-8.) Йаһоwа әм әʹфьрандьнә у ләма изьна wи һәйә кö мәрʹа qануна дайнә. Qануна Хwәде тʹәне жьн-меррʹа изьне дьдә кö бькʹәвьнә һәләqәтийа сексуал. Хwәде мә һʹьз дькә ләма qануна датинә. Һʹәму qанунед wи кери мә тен. Малбәтед кö гöрʹа wи дькьн, мала хwәда wе һʹьзкьрьне, qәдьр бьстиньн у хwә хwәйкьри тʹәхмин кьн. Ле әwед кö qануна Хwәде пьшт гöһе хwәва давежьн, әw wе диwана wан бькә (Ибрн. 13:4).

10. Мәсиһи ча дькарә хwә жь бенамусийе хwәй кә?

¹⁰ Хәбәра Хwәде мә һин дькә кö чаwа хwә жь бенамусийе хwәй кьн. Гәләк фәрз ә фәсал бьн кö әм чь дьньһерʹьн. Иса гот: «Кʹи бь тәме хьраб жьнәке бьньһерʹә, әwи дьле хwәда иди тʹәви wе зьнекʹари кьр. Аwа һәгәр чʹәʹве тәйи рʹасте тә жь рʹе дәрдьхә, wи дәрхә у жь хwә бавежә» (Мәт. 5:28, 29). Мәсиһи wе хwә жь порнографйайе дур бьгьрә у кʹьламед бь гьлийед бенамуси wе нәбьһе. Паwлосе шанди хушк-бьрарʹа гот: «Хwәстьнед дьле хwәйә ве дьне бькöжьн: Бенамусийе» (Колс. 3:5). Хенщи ве йәке, гәләк фәрз ә мьqати хwә бьн кö әм дәрһәqа чь дьфькьрьн у чь хәбәр дьдьн (Әфәс. 5:3-5).

ГӘЛО ЛАЗЬМ Ә ПӘЙ ХӘБАТЕ КʹӘВЬН?

11. Чьрʹа гәләк мәрьв пәй хәбата баш дькʹәвьн?

¹¹ «Тö дькари бәхтәwар би һәрге хәбата тәйә баш һәйә». Гәләк мәрьв тʹәви мә дькʹәвьнә дәʹwе, дьбежьн кö әм wәʹдә у qәwата хwә гәрәке хәрщ кьн сәр хәбата баш. Хәбат дькарә мәрьва бькә навдар, хwәйиqәдьр у дәwләти. Ве дьнйайеда гәләк дьфькьрьн кö мәрьв һьнге бәхтәwар ә, чахе хәбата wийә баш һәйә. Әм гәрәке һаш жь хwә һәбьн wәки нәкʹәвьнә бәр байе ньһерʹандьна wан.

12. Гәло пешдачуйин хәбатеда бәхтәwарийе тинә?

¹² Гәло бь рʹастийе хәбата баш кö мәрьва дькә навдар у дәwләти, бәхтәwарийе тинә? На. Бьфькьрьн сәр ве йәке: Шәйтʹан гәләк дьхwәст бьбә хwәйиһʹöкöм у навдар, у дькарьн бежьн әwи чь дьхwәст әw жи станд. Ле йәкә әw диса жи бәхтәwар нинә, һерс у зöлм ә (Мәт. 4:8, 9; Әʹйан. 12:12). Хәбата баш у пешдачуйин дькарә сәр wәʹдәки кьн бәхтәwарийе бинә. Ле чахе әм али мәрьва дькьн кö дәрһәqа Хwәде у созед wи бона жийина һʹәта-һʹәтайе пебьһʹәсьн, әв шабунәкә öса тинә кö кʹöта набә. Әва дьнйа мәрьва һелан дькә кö хwә сәр йед дьнрʹа бьгьрьн сәва пешда һәрʹьн. Бона ве йәке мәрьв һʹәвсудийе һәв дькьн у дьбьнә һерс. Әw һәр тьшт ахьрийеда дьбә «гьртьна байе» (Wаиз 4:4).

13. а) Әм ча гәрәке бьньһерʹьн сәр хәбате? б) Паwлос чьда бәхтәwари дит?

¹³ Әм гәрәке әʹбура хwә бькьн, ләма жи ве йәкеда тьштәки хьраб тʹöнә кö хәбатәкә öса бьжберьн wәки дьле мә бә. Фәрз әw ә wәки хәбата мә щийе пешьн нәгьрә. Иса гот: «Тʹö кәс нькарә дö ахарʹа хöламтийе бькә, чьмки йан wе һʹиле wи жь йәки һәрʹә у йе дьне һʹьз бькә, йан жи wе qәдьре йәки бьгьрә у йе дьне беһöрмәт кә. Һун нькарьн һьн Хwәдерʹа, һьн жи һәбукерʹа хöламтийе бькьн» (Мәт. 6:24). Чахе әʹмьре мәда хьзмәтийа Йаһоwарʹа щийе пешьн дьгьрә, әм ләзәте дьвиньн. Паwлосе шанди әв йәк сәр хwә тʹәхмин кьр. Щаһьлтийеда бона wи гәләк фәрз бу пешда һәрʹә у хwәндьна бьльнд бьстинә. Ле чахе әw бу шагьрте Иса, у пе чʹәʹве хwә дьдит кö мәрьв ча Хәбәра Хwәде qәбул дькьн у әʹмьре хwә дьгöһезьн, әwи шабун дьстанд у бь рʹастийе бәхтәwар бу. (Бьхунә 1 Тʹесалоники 2:13, 19, 20.) Хьзмәтийа мә Хwәдерʹа бәхтәwарикә öса дьдә мә, кö тʹö хәбат у пешдачуйин нькарә дәwсе бьгьрә.

ГӘЛО ӘМ ДЬКАРЬН ҺʹАЛЕ ИНСАНӘТЕ БЬГÖҺЕЗЬН?

14. Чьрʹа гәләк баwәр дькьн кö мәрьв хwәха дькарьн һʹале инсанәте баш кьн?

¹⁴ «Мәрьв дькарьн хwәха чәтьнайед хwә сафи кьн». Гәләк мәрьв qайил ьн ве йәкерʹа. Ле чьрʹа? Чьмки wанарʹа дәст дьдә кö бей рʹебәрийа Хwәде бьжин, у ча бьхwазьн öса жи бькьн. Гәләк баwәр дькьн кö бь рʹастийе мәрьв хwәха дькарьн һʹале инсанәте баш кьн, чьмки ль гора һьнә леколинкьрьна, шәрʹ, qачахти, нәхwәши у кʹәсиббун дьнйайеда кем дьбьн. Әʹламәтикеда һатийә готьне: «Мәʹнийа ве йәке кö чьрʹа һʹале инсанәте алийе башда дьчә, әw ә кö мәрьв хwәха сафи дькьн wәки һʹале дьнйайе баш кьн». Ле әв йәк рʹаст ә? Гәло мәрьв дькарьн чәтьнайед ве дьнйайеда бьдьнә һьлдане? Wәрә әм шеwьр кьн дәрһәqа ве йәке.

15. Чь избаткьрьн һәнә кö инсанәт нькарә чәтьнайед дьнйайеда бьдә һьлдане?

¹⁵ Шәрʹ: Дö шәрʹед һʹәмдьнйайе qьрʹа 60 милйон мәрьва зедәтьр анин. Шәрʹ һʹәта иро мәрьварʹа кöл-дәрда тинә. Һʹәта сала 2015 һәжмара мәрьвед кö жь бо шәрʹ у пәйкʹәтьна мәщбур бун мал–һʹалед хwә бьһельн, гьһиштә 65 милйона зедәтьр. Һәма тʹәне сала 2015–да 12.4 милйон мәрьв рʹәвин. Qачахти у зорбәти: Һьнә щийада qачахти у зорбәти кем бунә, ле ида щурʹед qачахтийейә тʹәзә пешда тен, мәсәлә, кибер qачахти (qачахтийа пе интернете), зорбәти малбәтеда, у тероризм гәләк бәлабуйи нә. Хенщи ве йәке, нав тʹәмамийа дьнйайеда корупсийа жи чьqас дьчә зедә дьбә. Инсанәт нькарә qачахтийе бь тʹәмами кʹöта кә. Нәхwәши: Һьнә нәхwәши ида тенә qәнщкьрьне. Ле сала 2013-да, әʹламәтикида һатә готьне, wәки һәр сал нәһ милйон мәрьв wәкә 60 салийед хwәда жь нәхwәшийед дьльк, инсулте, рʹәqе, нәхwәшийед бинкʹьшандьнева гьредайи у жь диабете дьмьрьн. Кʹәсиббун: Ль гора информасийа жь Банка Һʹәмдьнйайе, сала 1990-да Африкайеда 280 милйон мәрьв кʹәсибийеда дьжитьн, ле сала 2012-да әв һәжмар буйә 330 милйон.

16. а) Чьрʹа тʹәне Пʹадшатийа Хwәде дькарә чәтьнайед инсанәте сафи кә? б) Ишайа у Зәбуреда чь пʹехәмбәрти һәнә дәрһәqа Пʹадшатийа Хwәде?

¹⁶ Иро система економики у политики бьн дәсте мәрьвед хwәһʹьзда ньн. Әшкәрә йә кö әwана нькарьн нә шәрʹ, нә зорбәти, нә qачахти нә жи кʹәсиббуне бьдьнә һьлдане. Тʹәне Пʹадшатийа Хwәде дькарә кʹока ван тьшта бинә. Дина хwә бьдьне, Йаһоwа wе чь бькә бона инсанәте. Шәрʹ: Пʹадшатийа Хwәде wе һʹәму мәʹнийед шәрʹа бьдә һьлдане, әw һәнә хwәһʹьзи, корупсйа, патриотизм, динед qәлп, у Мире-щьна (Зәб. 46:8, 9). Qачахти у Зорбәти: Пʹадшатийа Хwәде wе qачахти у зорбәтийе бь тʹәмами кʹöта кә, у әw ида ирода бь милйона мәрьва һин дькә кö һәвдö һʹьз бькьн у итʹбарийа хwә һәвдö биньн. Тʹö сәрwерти тьштед öса нькарә бькә (Иша. 11:9). Нәхwәши: Йаһоwа wе һʹәму нәхwәшийа бьдә һьлдане у щьмәʹта хwәрʹа сьһʹәт-qәwата бекемаси бинә (Иша. 35:5, 6). Кʹәсиббун: Йаһоwа wе кʹокева кʹәсиббуне бьдә һьлдане у щьмәʹта wи wе бәхтәwарийеда бьжи у тьштәки wан кем нибә. Әʹмьре wи щурʹәйи жь дәwләтийе qимәттьр ә (Зәб. 72:12, 13).

«ЧАWА ЩАЙИЗ Ә ЩАБА ҺӘР КӘСИ БЬДЬН»

17. Ча һун дькарьн хwә жь фькьред ве дьнйайе хwәй кьн?

¹⁷ Һәрге һун тедәрдьхьн кö нет-фькьрәки ве дьнйайе баwәрийа wә сьст дькә, Хәбәра Хwәде леколин бькьн кö әw чь дьбежә дәрһәqа ве йәке. Öса жи wе керһати бә хәбәр дьн тʹәви хушк-бьред рʹöһʹанида qәwи. Бьфькьрьн кö чьрʹа әв ньһерʹандьн мәрьва хwәш те, чьрʹа әв нәрʹаст ә у ча һун дькарьн хwә хwәй кьн жь ве йәке. Һәр кәс жь мә дькарә хwә хwәй кә жь фькьред ве дьнйайе, һәрге гöһ бьдә ве ширәта Паwлос: «Һьндава нәбаwәрада сәрwахт бьн . . . у бьзаньбьн кö чаwа щайиз ә щаба һәр кәси бьдьн» (Колс. 4:5, 6).