Гава Мьԛати Мәрьве Хԝәйи Нәхԝәш Дьбьн Шабуна Хԝә Ӧнда Нәкьн

1-2. Йаһоԝа чь дьфькьрә дәрһәԛа кәсед кӧ мьԛати мәрьвед хԝәйи нәхԝәш дьбьн? (Мәтʹәлок 19:17) (Бьньһерʹә ӧса жи шькьл.)

БЬРАКИ жь Корейайе, наве кʹижани Жен-йал ә, ӧса дьбежә: «Ида 32 сал ә әз у жьна мьн зәԝащеда ньн у әва пенщ сал ә әз мьԛати ԝе дьбьм. Әԝ бь нәхԝәшийа Паркинсон нәхԝәш ә у ԝерʹа һәла һе жи чәтьн ә бьльпьтә. Әз жьна хԝә һʹәз дькьм у ԛимәт дькьм, у мьн хԝәш те мьԛати ԝе бьм. Шәв, әԝ ньвинәкә мәхсусда рʹадьзе. Әз жи кʹеләка ԝе рʹадьзем, у әм дәсте һәв дьгьрьн».

² Гәло тӧ жи мьԛати кәсәки дьби, мәсәлә де йан баве хԝә, жьн йан мере хԝә, зарʹе хԝә йан һәваләки хԝә? Тӧ ԝи һʹәз дьки, ләма жи ша йи кӧ дькари али ԝи бьки. Ӧса жи, әв йәк кӧ тӧ ле хԝәй дьки, дьдә кʹьфше кӧ тӧ Йаһоԝа һʹәз дьки (1 Тимотʹейо 5:4, 8; Аԛуб 1:27). Диса жи, дьбәкә тӧ рʹасти чәтьнайед ӧса тейи, йед кӧ кәсед дьн навиньн. Ләма жи дьԛәԝьмә тӧ дьфькьри, ԝәки тʹӧ кәс тә фәʹм накә, чьмки жь рʹуйе тә найе кʹьфше, кӧ дьле тә чьԛас гьран ә (Зәбур 6:6). Ле Йаһоԝа дәрдед тә рʹьнд занә (Бәрамбәр кә Дәркʹәтьн 3:7). Әԝ һесьред тә дьвинә у ԛӧрбана тә ԛимәт дькә (Зәбур 56:8; 126:5). Әԝ һʹәму тьшт дьвинә чь кӧ тӧ дьки, сәва али һәвал йан мәрьве хԝәйи нәхԝәш йан әʹмьрда мәзьн бьки. Һәла һе Кʹьтеба Пироз жи дьдә кʹьфше, ԝәки Йаһоԝа хԝә дәйндаре тә һʹәсаб дькә у соз дьдә кӧ ԝе тә хәлат кә (Бьхунә Мәтʹәлок 19:17).

3. Гава Бьраһим у Сәраһ мьԛати Тераһ дьбун, дьбәкә әԝана рʹасти чь чәтьнайа дьһатьн?

³ Кʹьтеба Пироз бәʹса чәнд мәрьва дькә, йед кӧ мьԛати мәрьвед хԝә дьбун. Мәсәла Бьраһим у Сәрайе бьдә бәр чʹәʹве хԝә. Гава әԝана жь бажаре Уре дәркʹәтьн, баве ԝан Тераһ ԝәкә 200 сали бу. Диса жи Тераһ тʹәви ԝан чу бажаре Һаране. Әв рʹийа ԝан ԝәкә 960 километр кʹьшанд (Дәстпебун 11:31, 32). Бьраһим у Сәрайе бе шьк Тераһ һʹәз дькьрьн, ле һәла бьфькьрә кӧ ԝанрʹа чьԛас чәтьн бу ԝи хԝәй кьн, илаһи рʹеда. Ча те кʹьфше, әԝана ль кʹәра йан дәва сийар бьбун, у дьбәкә әв йәк бона Тераһе кал гәләки зәʹмәт бу. Бәле, һʹале Бьраһим у Сәрайе ԛә һеса нибу, у дьбәкә әԝана щарна гәләк дьԝәстийан. Чаԝа кӧ Йаһоԝа ԛәԝат дьда ԝан, ԝәки щабдарийа хԝә биньн сери, һәма ӧса әԝе тә жи ԛәԝи кә (Зәбур 55:22).

4. Ве готареда, әме дәрһәԛа чь хәбәр дьн?

⁴ Гава тӧ мьԛати кәсәки дьби, шабун дькарә али тә бькә кӧ тәйах ки (Мәтʹәлок 15:13). Әʹмьр чьԛас зәʹмәт бә жи, тӧ дькари шабуна хԝә ӧнда нәки (Аԛуб 1:2, 3). Гәло ча? Йаһоԝарʹа дӧа бькә, ԝәки әԝ али тә бькә ньһерʹандьна позитив хԝәй ки. Ве готареда әме бьвиньн кӧ тӧ чь дькари бьки, ԝәки шабуна хԝә ӧнда нәки. Ӧса жи, әме бьвиньн кӧ кәсед дьн ча дькарьн али тә бькьн. Пешийе ԝәрә әм бьвиньн, чьма ԝан мәрьварʹа, йед кӧ мьԛати кәсәки дьбьн, щарна чәтьн дьбә шабуна хԝә хԝәйи кьн.

ХԜӘЙИКЬРЬНА КӘСӘКИ НӘХԜӘШ, ЧА ДЬКАРӘ СӘР ТӘ ҺʹӦКӦМ КӘ?

5. Чьма фәрз ә ԝәки кәсед кӧ мьԛати нәхԝәша дьбьн, шабуна хԝә хԝәй кьн?

⁵ Һәрге әԝед кӧ мьԛати дост йан мәрьвед хԝәйи нәхԝәш дьбьн, шабуна хԝә ӧнда кьн, әԝана ԝе зу ԛьдум кʹәвьн (Мәтʹәлок 24:10). У гава әԝана ԝәстийайи бьн, дьбәкә ԝанрʹа ԝе чәтьн бә һьндава кәсе нәхԝәш һʹәйф бьн у һазьр бьн али ԝи бькьн. Гәло чь дькарә бьбә сәбәб ԝәки кәсе кӧ мьԛати нәхԝәша дьбә, шабуна хԝә ӧнда кә?

6. Һьнә кәс чьма бетʹаԛәт дьбьн?

⁶ Кәсед кӧ мьԛати һәвал йан мәрьвед хԝә дьбьн, дькарьн бетʹаԛәт бьн. Хушкәкә бь наве Лиа ӧса дьбежә: «Гава тӧ мьԛати кәсе нәхԝәш дьби, әв йәк гәләк ԛәԝата емосийали жь тә дьстинә. Хьлазийа рʹоже, әз щарна һаԛас бетʹаԛәт дьбьм кӧ нькарьм щабед смс-а жи бьньвисьм». Һьнәкарʹа жи найе стандьне кӧ чьԛас лазьм ә һеса бьн у хәԝа хԝә бьстиньн. Хушкәкә бь наве Инес ӧса дьбежә: «Хәԝ накʹәвә чʹәʹве мьн. Гәләк щара, әз шәве дӧ сьһʹәта щарәке рʹадьбьм, ԝәки хасийа хԝә бьньһерʹьм. Ида чәнд сала әз у мере мьн, әм нькарьн һәрʹьн щики кӧ һеса бьн». Әԝед кӧ мәщбур ьн тʹәмамийа рʹоже тʹәви кәсе нәхԝәш дәрбаз кьн, нькарьн ԝәʹде хԝә тʹәви һәвалед хԝә дәрбаз кьн йан жи щьватеда кʹьфшкьрьна ԛәбул кьн. Жь бо ве йәке дьбәкә әԝана хԝә тʹәне у гьрти тʹәхмин кьн.

7. Һьнә кәс чьма гәләк хәмгин дьбьн йан жи хԝә сущдар дькьн?

⁷ Мәрьвед кӧ мьԛати кәсе нәхԝәш дьбьн, щарна гәләк хәмгин дьбьн йан жи хԝә сущдар дькьн. Хушкәкә бь наве Щесика ӧса дьбежә: «Әз гәләк щара дьфькьрьм, ԝәки әз гәрәке һе зедә дина хԝә бьдьмә баве хԝә. Гава әз һеса дьбьм, әз хԝә хьраб тʹәхмин дькьм, чьмки хԝә ча йәкә хԝәһʹәз һʹәсаб дькьм». Һьнә кәс бона ве йәке хԝә сущдар дькьн, кӧ щарна дьԝәстьн мьԛати кәсе нәхԝәш бьн, у дьфькьрьн кӧ гәрәке дьһа зедә аликʹарийе бьдьнә ԝи. Һьнә кәс жи сәр ԝи мәрьви мьԛати кʹижани дьбьн, щарна һерс дькʹәвьн у гьлийед туж ԝирʹа дьбежьн, паше жи пʹошман дьбьн (Аԛуб 3:2). Һьнә кәс гәләк хәмгин дьбьн, гава дьвиньн ча мәрьве кӧ бәре йәки сәрхԝә бу, чьԛас дьчә дьһа хьраб дьбә у ԛәԝата хԝә ӧнда дькә. Хушкәкә бь наве Барбара ӧса дьбежә: «Бона мьн гәләк чәтьн ә бьвиньм кӧ һʹале мәрьве кӧ әз ԝи һʹәз дькьм рʹож бь рʹож дьһа хьраб дьбә».

8. Чь дькарә ԛәԝате бьдә ԝи, йе кӧ мьԛати кәсе нәхԝәш дьбә?

⁸ Һьнә кәсед кӧ мьԛати мәрьвед нәхԝәш дьбьн, дьфькьрьн кӧ тʹӧ кәс әмәке ԝан навинә. Гәло чьма? Чьмки тʹәне һьндьк мәрьв бона әмәке ԝан пʹайе ԝан дьдьн. Ле чахе рʹазибуне ԝанрʹа дьдьнә кʹьфше, әв йәк дькарә ԝана ԛәԝи кә (1 Тʹесалоники 5:18). Хушкәкә бь наве Мелиса ӧса дьбежә: «Щарна әз әʹщьз дьбьм у дьгьрим. Ле гава кәсед кӧ әз мьԛати ԝан дьбьм, мьнрʹа дьбежьн: ‹Хԝәде сьһʹәте бьдә тә›, әз гәләк ша дьбьм! Гьлийед ӧса али мьн дькьн һәр рʹож бь дьл у щан мьԛати ԝан бьм». Бьраки бь наве Әмәд у жьна ԝи ԛиза балтʹуза ԝи хԝәйи дькьн, йа кӧ бь епилепсийе нәхԝәш ә у щәм ԝан дьминә. Гава кәчʹьк рʹазибуна хԝә Әмәд у жьна ԝирʹа, демәк хатийа хԝәрʹа, дьдә кʹьфше, әԝана гәләк ша дьбьн. Бьре мә ӧса дьбежә: «Дьбәкә әԝ ньзанә кӧ бона мә чьԛас чәтьн ә мьԛати ԝе бьн, ле гава әԝ мәрʹа рʹазибуне дьдә кʹьфше йан жи дьньвисә, ‹Әз ԝә һʹәз дькьм›, дьле мьн гәләк ша дьбә».

ТӦ ЧА ДЬКАРИ ШАБУНА ХԜӘ ХԜӘЙ КИ?

9. Әԝе кӧ мьԛати кәсе нәхԝәш дьбә, ча дькарә бьдә кʹьфше кӧ әԝ синоред хԝә занә?

⁹ Сәрԝахт бә (Мәтʹәлок 11:2). Ԝәʹдә у ԛәԝата һәр кәси синоркьри йә, ләма жи тӧ гәрәке сәрԝахт би у тедәрхи кӧ тӧ чь дькари бьки у чь на. Щарна, гава мәрьв тьштәки жь тә һиви дькьн, дьбәкә тәрʹа лазьм бә бежи «на». Әв йәк нормал ә! Һәрге кәсәк бьхԝазә али тә бькә, аликʹарийа ԝи ԛәбул кә. Бьраки бь наве Щей ӧса дьбежә: «Мәрьв нькарә һәр тьшти бькә. Сәва кӧ мәрьв шабуна хԝә ӧнда нәкә, әԝ гәрәке синоред хԝә бьзаньбә у хԝә ль ԝан бьгьрә».

10. Чьма фәрз ә ԝәки мәрьве кӧ мьԛати кәсе нәхԝәш дьбә, фәʹмкʹар бә? (Мәтʹәлок 19:11)

¹⁰ Фәʹмкʹар бә (Бьхунә Мәтʹәлок 19:11). Һәрге тӧ фәʹм бьки кӧ мәрьве нәхԝәш чьма бь щурʹәки хәбәр дьдә йан хԝә дьдә кʹьфше, әв йәк ԝе али тә бькә рʹьһʹәтийа дьл хԝәй ки. Һьнә нәхԝәшийед кʹроники дькарьн бьбьн сәбәб кӧ мәрьв хԝә бь щурʹе әʹщеб бьдә кʹьфше (Ԝаиз 7:7). Мәсәлә, жь бо нәхԝәшийа хԝә, мәрьве кӧ һʹәйф у дьлрʹәʹм ә, дькарә бьбә йәки шәрʹуд. Йан жи, дьбәкә әԝ газьнед хԝә бькә у тʹӧ тьштирʹа рʹази нибә. Һәрге тӧ али кәсәки дьки йе кӧ гьран нәхԝәш ә, дьԛәԝьмә ԝе баш бә ԝәки тӧ дәрһәԛа нәхԝәшийа ԝи һе зедә информасийайе лекʹолин ки. Һәрге тӧ нәхԝәшийа ԝи рʹьнд фәʹм бьки, тӧйе тедәрхи ԝәки әԝ нәһәԛ нинә бона рʹабун-рʹуньштьна хԝә, ле әԝ жь бо нәхԝәшийе хԝә ӧса дьдә кʹьфше (Мәтʹәлок 14:29).

11. Мәрьвед кӧ мьԛати кәсед нәхԝәш дьбьн, гәрәке һәр рʹож ԝәʹдә бона чь вәԛәтиньн? (Зәбур 132:4, 5)

¹¹ Ԝәʹдә вәԛәтинә, ԝәки достийа хԝәйә тʹәви Йаһоԝа ԛәԝи ки. Щар-щара дьбәкә лазьм бә ԝәки тӧ тʹәрка һьнә шьхӧла бьди, сәва кӧ бькарьби дина хԝә бьди «тьштед дьһа фәрз» (Филипи 1:10). Йәк жь ван ‹тьштед фәрз› әв ә кӧ достийа хԝәйә тʹәви Йаһоԝа ԛәԝи ки. Гәләк шьхӧлед Даԝьд Пʹадша һәбун, ле диса жи, әԝи һәри зедә дина хԝә дьда һʹәбандьна хԝәйә Йаһоԝарʹа (Бьхунә Зәбур 132:4, 5). Бона тә жи фәрз ә һәр рʹож дӧа бьки у Кʹьтеба Пироз бьхуни. Хушкәкә бь наве Алиша дьбежә: «Гава әз дӧа дькьм у ль сәр гьлийед хԝәш жь кʹьтеба Зәбур кʹур дьфькьрьм, әв йәк али мьн дькә шабуна хԝә ӧнда нәкьм. Тьште кӧ һәри зедә ԛәԝате дьдә мьн, дӧа йә. Сәва кӧ әз дьлрʹьһʹәт бьминьм, әз рʹожеда гәләк щара Йаһоԝарʹа дӧа дькьм».

12. Чьма мәрьвед кӧ мьԛати кәсед нәхԝәш дьбьн, гәрәке мьԛати сьһʹәт-ԛәԝата хԝә бьн?

¹² Ԝәʹдә вәԛәтинә, ԝәки мьԛати сьһʹәт-ԛәԝата хԝәйә физики би. Бона мәрьвед кӧ гәләк шьхӧлед ԝан һәнә, щарна чәтьн ә ԝәʹдә бьвиньн ԝәки хԝарьна керһати хԝәрʹа чекьн. Ле хԝарьна керһати у спорт бона сьһʹәт-ԛәԝата физики у емосийали гәләк фәрз ьн. Ләма шьхӧлед тә чьԛас гәләк бьн жи, ԝәʹдә бьвинә ԝәки хԝарьна баш бьхԝи у спортева мьжул би (Әфәси 5:15, 16). Ӧса жи, хирәт кә кӧ хәԝа хԝә бьстини (Ԝаиз 4:6). Лекʹолинкʹара избат кьрьнә кӧ бь сайа хәԝе, токсин демәк жәʹр жь мәжийе мә дәрдькʹәвьн у әԝ ԛәнщ дьбә. Ль гора готарәкә медисини, гава мәрьв хәԝа хԝә дьстинә, әв йәк дькарә хәмед ԝи дьһа кем кә у али ԝи бькә кӧ әԝ стреседа жи рʹьһʹәтийе хԝәйи кә. Хенщи ве йәке, щарна лазьм ә кӧ тӧ бона һесабуне ԝәʹдә вәԛәтини (Ԝаиз 8:15). Хушкәкә кӧ мьԛати мәрьвәки хԝә дьбә дьбежә кӧ чь али ԝе дькә шабуна хԝә ӧнда нәкә: «Гава һәԝа хԝәш ә, әз дәрдькʹәвьм дәрва кӧ бәр тәʹве бьгәрʹьм. Һәри кем мәһе рʹожәке әз тʹәви һәваләкә хԝә ԝәʹдә дәрбаз дькьм».

13. Чьма баш ә кӧ мәрьв бькʹәнә? (Мәтʹәлок 17:22)

¹³ Мәʹнийа бьвинә кӧ бькʹәни (Бьхунә Мәтʹәлок 17:22; Ԝаиз 3:1, 4). Кʹән бона сьһʹәта физики у емосийали гәләк баш ә. Гава тӧ мьԛати кәсәки дьби, гәләк щара тьштед ӧса дьԛәԝьмьн кӧ тӧ һивийе нибуйи. Һәрге тӧ бона тьштед ӧса гәләк бәр хԝә нәкʹәви, ле дәԝсе бькʹәни, ԝе тәрʹа дьһа һеса бә ԝан дәрәщада тәйах ки. Ӧса жи, һәрге тӧ мьԛати кʹе дьби тʹәви ԝи бькʹәни, әв йәк дькарә һәләԛәтийа ԝә дьһа баш кә.

14. Чьма ԝе баш бә кӧ тӧ дьле хԝә һәваләки хԝәрʹа вәки?

¹⁴ Дьле хԝә һәваләки хԝәрʹа вәкә. Тӧ чьԛас хирәт бьки кӧ шабуна хԝә ӧнда нәки, диса жи щарна дьбәкә тӧ тʹәхмин ки кӧ һʹал кʹәти. Гава ӧса дьԛәԝьмә, дьле хԝә һәваләки хԝәрʹа вәкә, йе кӧ һазьр ә гӧһ бьдә тә у тә сущдар нәкә (Мәтʹәлок 17:17). Әв йәк кӧ әԝ бькʹәвә һʹәйра тә у хәбәред дьлгәрм тәрʹа бежә, дькарә али тә бькә шабуна хԝә вәгәрʹини (Мәтʹәлок 12:25).

15. Фькьрандьна дәрһәԛа созед Хԝәде ча дькарә сәр мә һʹӧкӧм кә?

¹⁵ Бьдә бәр чʹәʹве хԝә кӧ Щьнәтеда әʹмьре тә ԝе чь щурʹәйи бә. Гава Йаһоԝа мәрьвед пешьн әʹфьранд, нета ԝи әԝ нибу кӧ мәрьв мьԛати кәсед нәхԝәш йан әʹмьрда мәзьн бьн (2 Корьнтʹи 4:16-18). Ле «жийина рʹаст» пешийа мә йә, у ԝи чахи әме ӧса бьжин, чаԝа кӧ Йаһоԝа сәре-серида ԛьрар кьрьбу (1 Тимотʹейо 6:19). Тʹәви һәвал йан мәрьве хԝә дәрһәԛа ве йәке хәбәр дьн, кӧ һуне Щьнәтеда чь бькьн. Әв йәк дькарә шабуне бькә дьле ԝә (Ишайа 33:24; 65:21). Хушкәкә бь наве Һетер ӧса дьбежә: «Әз гәләк щара ԝан мәрьварʹа, мьԛати кʹижана дьбьм, дьбежьм кӧ ԝәхт незик ә гава әме тʹәвайи кʹьнща бьдьрун, бьрʹәвьн у бисиклете бажон. Әме бона кәсед кӧ жь мьрьне бенә сахкьрьне, нан бьпежьн у хԝарьне һазьр кьн. Чахе әм дәрһәԛа ве гӧмане дьфькьрьн, әм тʹәвайи Йаһоԝарʹа рʹазибуна хԝә дьдьнә кʹьфше».

КӘСЕД ДЬН ЧА ДЬКАРЬН АЛИКʹАРИЙЕ БЬДЬН?

16. Әм ча дькарьн аликʹарийе бьдьнә ԝан хушк-бьра, йед кӧ мьԛати кәсе нәхԝәш дьбьн? (Бьньһерʹә ӧса жи шькьл.)

¹⁶ Али ԝан хушк-бьра бькьн, йед кӧ мьԛати мәрьвед нәхԝәш дьбьн, ԝәки әԝана бькарьбьн һеса бьн. Әм дькарьн аликʹарийе бьдьнә ԝан хушк-бьра бь ве йәке, кӧ щара дәԝса ԝан тʹәви кәсе нәхԝәш йан әʹмьрда мәзьн бьминьн. Әв йәк ԝе баре кәсе кӧ ле дьньһерʹә, сьвьк кә у мәщале бьдә ԝи, ԝәки әԝ бькарьбә шьхӧлед хԝәйә шәхси бькә (Галати 6:2). Бона ве нете, һьнә хушк-бьра сәр һʹәфтеки графике чедькьн, кӧ кʹе кʹәнге дькарә аликʹарийе бьдә. Хушкәкә бь наве Наталйа, йа кӧ мьԛати мере хԝәйи сәԛәт дьбә, ӧса дьбежә: «Һʹәфте щарәки йан дӧ щара, бьраки жь щьвата мә те мала мә, ԝәки тʹәви мере мьн ԝәʹдә дәрбаз кә. Әԝана тʹәвайи хьзмәт дькьн, хәбәр дьдьн у филма дьньһерʹьн. Әв йәк һьм мере мьн гәләк хԝәш те, һьм жи мәщале дьдә мьн, кӧ әз шьхӧлед хԝә бькьм у һеса бьм, мәсәлә дәрва һьнәк хԝәрʹа бьгәрʹьм». Һьнә дәрәщада әм һәла һе дькарьн шәв бәр кәсе нәхԝәш бьминьн, ԝәки кәсе кӧ ле дьньһерʹә, бькарьбә рʹьһʹәт рʹазе.

17. Ԝәʹде щьвате әм ча дькарьн аликʹарийе бьдьнә ԝан, йед кӧ мьԛати нәхԝәша дьбьн?

¹⁷ Ԝәʹде щьвате, аликʹарийе бьдә ԝан, йед кӧ мьԛати кәсәки дьбьн. Бона ԝан дьбәкә щарна зор ә пʹаки гӧһ бьдьнә щьвин у щьватед мәзьн, чьмки дина ԝан бь тʹәмами сәр нәхԝәша йә. Ләма жи ԝәʹде ԝан щьвина әм дькарьн тʹәмамийа бәрнаме йан жи ԝәʹдәки кьн тʹәви кәсе нәхԝәш рʹунен. Һәрге кәсе нәхԝәш тʹьме малда нә, дьбәкә әм дькарьн һәрʹьнә мала ԝи у тʹәви ԝи бь сайа интернете гӧһ бьдьнә щьвине, ԝәки әԝе кӧ мьԛати ԝи дьбә, бькарьбә һәрʹә щьвине.

18. Әм диса чь дькарьн бькьн бона ԝан хушк-бьра, йед кӧ мьԛати кәсәки дьбьн?

¹⁸ Пʹайе ԝан хушк-бьра бьдә, йед кӧ мьԛати кәсәки дьбьн у бона ԝан дӧа бькә. Рʹуспи гәрәке тʹьме дьле ԝан хушк-бьра ԛәԝи кьн (Мәтʹәлок 27:23). У дәрәща мә чь бә жи, һәр кәс жь мә дькарә тʹьме пʹайе ԝан хушк-бьра бьдә. Әм ӧса жи дькарьн рʹәща Йаһоԝа бькьн, ԝәки әԝ бәрдәԝам кә ԛәԝате бьдә ԝан хушк-бьра у али ԝан бькә кӧ әԝана шабуна хԝә ӧнда нәкьн (2 Корьнтʹи 1:11).

19. Әм һивийа чь нә?

¹⁹ Дәмәкә незикда Йаһоԝа ԝе һʹәму һесьра жь чʹәʹвед мәрьва паԛьж кә. Нәхԝәши у мьрьн ԝе ида тʹӧнә бьн (Әʹйанти 21:3, 4). Кәсед сәԛәт ԝе мина «хәзале» банз дьн (Ишайа 35:5, 6, ИМ). «Тьштед бәре», мәсәлә нәхԝәши у калбун-пирбун, ԝе ида «нәйен бьбиранин» (Ишайа 65:17, ИМ). Ле иро жи, һʹәта кӧ әв созед Йаһоԝа бенә сери, әԝе тʹӧ щара тʹәрка мә нәдә. Һәрге әм хԝә бьсперьнә ԝи, әԝе али мә бькә кӧ әм «бькарьбьн бь сәбьр у бь шабун тәйах кьн» (Колоси 1:11).