NAMEYA JI ÎBRANIYAN RE
1 Di demên berê de Xwedê gelek caran û bi gelek awayan bi destê pêxemberan bi bav û kalên me re xeber dida. 2 Lê niha, di dawiya van rojan de, wî bi destê Kurê xwe bi me re xeber daye. Wî bi destê vî Kurî her tiştê li ezmên û li ser rûyê erdê çêkiriye*, û wî ew kiriye mîrasgirê her tiştî. 3 Ev Kur şewqa rûmeta Xwedê ye û sûretê wî ye. Ew her tiştî bi qudreta peyva Xwedê hildigire. Û piştî ku wî em ji gunehên me paqij kirine, ew li ezmên li milê rastê yê Xwedayê Mezin rûnişt. 4 Û ji ber ku navê ku wî mîras standiye di ser navê melekan re ye, ew ji melekan bilindtir bûye.
5 Mesela, ma Xwedê kengê ji melekekî re gotiye: “Tu kurê min î, îro ez bûme bavê te”? Yan jî: “Ezê bibim bavê wî, û ewê bibe kurê min”? 6 Lê gava ew Kurê xwe yê pêşîn careke din dişîne ser rûyê erdê, ew wisa dibêje: “Bila hemû melekên Xwedê hurmetê bidin wî*.”
7 Wekî din, Xwedê li ser melekan dibêje: “Ew melekên xwe dike ruhên biqudret, û xizmetkarên xwe dike pêtên êgir.” 8 Lê ew li ser Kur dibêje: “Xwedê qudretê dide destê te* ku tu her û her hukimdariyê bikî, û hukimdariya te wê bi edalet hukim bike. 9 Te ji rastdariyê hez kir û ji bêqanûniyê nefret kir. Loma Xwedê, Xwedayê te, ji hukimdarên din zêdetir rûnê kêfxweşiyê li ser te rijand.” 10 Û wisa jî tê gotin: “Ya Xudan, di destpêkê de te bingeha erdê danî, û ezman karê destê te ye. 11 Ewê tune bibin, lê tuyê bimînî. Ew hemû wê wek xeftan kevn bibin. 12 Tuyê wan wek kinc û xeftan li hev bipêçî, û ewê bên guhertin. Lê tu eynî yî, û salên te wê qet xelas nebin.”
13 Ma Xwedê kengê ji melekekî re gotiye: “Li milê minî rastê rûne heta ku ez dijminên te bixim bin lingên te”? 14 Hemû melek ruh in û ji Xwedê re xizmet dikin. Xwedê wan dişîne ku ew ji kesên ku wê xelas bibin re xizmetê bikin.
2 Ji ber vê yekê, gerek em zêdetir bala xwe bidin tiştên ku me bihîstine, da ku em tu car ji rê dernekevin. 2 Çimkî peyva ku bi destê melekan hatibû dayîn saxlem bû, û her kesê ku xwe li qanûnê nedigirt û ne guhdar bû, cezayê xwe li gor edaletê distand. 3 Îcar eger em li hember xelasiyeke ew qas mezin xemsar bin, emê çawa xelas bibin? Çimkî Efendiyê me di destpêkê de ev xelasî da zanîn, û gotinên wî ji aliyê kesên ku ew bihîstin ve hatin îsbatkirin. 4 Û Xwedê jî bi destê nîşan, mucîze, cure cure karên biqudret û bi vê yekê ku wî ruhê pîroz li gor daxwaza xwe belav kir, şahidiya vê yekê kir.
5 Xwedê hukimdariya li ser erdê, ya ku di pêşerojê de wê bê û ya ku em behsa wê dikin, neda destê melekan. 6 Lê şahidekî carekê wisa got: “Gelo mirov çi ye ku tu wî tînî bîra xwe, yan kurê mirov çi ye ku tu li wî xwedî derdikevî? 7 Te ew ji melekan hinek nizmtir kir. Te taca hurmet û rûmetê danî ser serê wî, û te ew li ser karê destê xwe kir mesûl. 8 Te her tişt xist bin lingên wî.” Gava Xwedê her tişt xist bin lingên wî, êdî tu tişt nema ku ew bixe bin lingên wî. Lê em hê nabînin ku her tişt hatiye xistin bin lingên wî. 9 Lê belê, em Îsayê ku ji melekan hinek nizmtir bû dibînin, û ji ber ku wî cefa kişand û mir, niha taca hurmet û rûmetê li ser serê wî hatiye danîn. Bi saya qenciya mezin a Xwedê wî ji bo her kesî mirin tehm kir.
10 Her tişt ji ber Xwedê û ji bo rûmeta wî hatiye çêkirin û heye. Ji bo ku ew gelek kurên xwe birûmet bike, wî minasib dît ku Serokê xelasiya wan bike yekî kamil. 11 Yê ku pîroz dike* û yên ku tên pîrozkirin, bavê wan yek e. Ji ber vê yekê, ew şerm nake ku ji wan re bibêje “birayên min”. 12 Û ew dibêje: “Ezê ji birayên xwe re behsa navê te bikim. Ezê di nav civatê de bi kilaman pesnê te bidim.” 13 Ew wisa jî dibêje: “Ezê baweriya xwe bi wî bînim.” Û ew wisa jî dibêje: “Va ye! Ez û zarokên ku Yehowa dane min.”
14 Çawa ku “zarok” mirov* in, Îsa jî bû mirov, da ku ew kesê ku mirin anî dinyayê, yanî Îblîs, bi saya mirina xwe tune bike. 15 Wekî din, ew bû mirov, da ku hemû kesên ku ji ber tirsa mirinê temamiya emrê xwe xulam bûn, azad bike. 16 Çimkî ew nehat ku alîkariya melekan bike, lê ew hat ku alîkariya zuriyeta Birahîm bike. 17 Loma lazim bû ku ew di her tiştî de bibe wek “birayên” xwe, da ku ew di xizmeta Xwedê de bibe kahînekî mezin, ê ku dilovan û dilsoz e. Û bi vî awayî wî dikaribû ji bo gunehên xelkê qurbanekê pêşkêş bike, da ku ew bi Xwedê re li hev bên. 18 Ji ber ku ew bi xwe hat ceribandin û wî cefa kişand, ew dikare alî kesên ku tên ceribandin bike.
3 Loma, ey birayên pîroz, ên ku hatine gazîkirin* ku herin ezmanan, bala xwe bidin şandî û kahînê mezin, yanî Îsa, yê ku em qebûl dikin. 2 Çawa ku Mûsa, gava wî di mala Xwedê de xizmet dikir, ji Xwedê re dilsoz bû, Îsa jî ji Xwedayê ku ew tayîn kiriye re dilsoz e. 3 Lê Îsa ji Mûsa hê zêdetir hêjayî rûmetê ye, çimkî yê ku malekê ava dike, ji malê zêdetir hêjayî rûmetê ye. 4 Helbet her mal bi destê kesekî tê avakirin, lê yê ku her tişt çêkiriye*, Xwedê ye. 5 Mûsa di mala Xwedê de xizmetkarekî dilsoz bû. Xizmeta wî ji bo tiştên ku wê paşê eşkere bibin, şahidî kir. 6 Lê Mesîh wek kurekî dilsoz li ser mala Xwedê mesûl bû. Eger em bi dewamî bi dilekî xurt xeber bidin û xwe heta dawiyê li hêviya xwe qayîm bigirin, em mala Xwedê ne.
7 Loma, wek ku ruhê pîroz dibêje: “Îro, eger hûn dengê wî bibihîzin, 8 dilê xwe wek bav û kalên xwe hişk nekin, çimkî wan bi vê yekê hêrsa Xwedê radikir. Li roja ku wan li çolê Xwedê ceriband, wan ev yek kir. 9 Her çi qas bav û kalên we 40 sal karên min didîtin jî, wan ez li wê derê ceribandim. 10 Ji ber vê yekê, ev nesil* di çavê min de pîs bû û min got: ‘Ew her tim di dilê xwe de ji rê derdikevin, û wan rêyên min nas nekirin.’ 11 Loma min di hêrsa xwe de sond xwar: ‘Ewê nekevin nav warê rehetiya min.’”
12 Birano, hay ji xwe hebin ku dilê we ji ber ku hûn ji Xwedayê herheyî dûr dikevin, xerab û bêbawer nebe. 13 Lê hûn bi dewamî her roj heta ku jê re roja “Îro” tê gotin dilê hevdû xurt bikin, da ku dilê tu kesî ji we ji ber xapandina guneh hişk nebe. 14 Eger em xwe heta dawiyê li baweriya ku me ji destpêkê ve bi Mesîh aniye bigirin, bi tenê hingê emê bibin hevparên wî. 15 Çawa ku hatiye gotin: “Îro, gava hûn dengê wî bibihîzin, dilê xwe wek bav û kalên xwe hişk nekin, çimkî wan bi vê yekê hêrsa Xwedê rakir.”
16 Ma kê dengê Xwedê bihîst û dîsa jî hêrsa wî rakir? Ma ne ew hemû kes bûn, ên ku bi rêberiya Mûsa ji Misrê derketin? 17 Û kî 40 sal di çavê Xwedê de pîs bû? Ma ne ew kes bûn, ên ku guneh dikirin û cesedên wan li çolê riziyan? 18 Û wî ji kê re sond xwar ku ewê nekevin nav warê rehetiya wî? Ma wî ne ji kesên ku ne guhdar bûn re sond xwar? 19 Îcar em dibînin ku wan ji ber bêbaweriya xwe nikaribû bikevin nav warê rehetiya wî.
4 Madem ku soza ketina nav warê rehetiya Xwedê hê heye, bila em hay ji xwe hebin* ku tu kes ji me vê sozê winda neke. 2 Çimkî wek ku mizgînî ji wan re hatibû dayîn, ew ji me re jî hatiye dayîn. Lê belê, gotinên ku wan bihîstin ji bo wan bêfeyde bûn, çimkî baweriya wan ne wek baweriya kesên guhdar bû. 3 Lê em, ên ku bawer dikin, dikevin nav warê rehetiya wî. Lê li ser kesên neguhdar Xwedê wisa got: “Loma min di hêrsa xwe de sond xwar: ‘Ewê nekevin nav warê rehetiya min.’” Bi eslê xwe karên Xwedê ji dema avakirina dinyayê ve xelas bûne. 4 Wî li cihekî li ser roja heftan wisa got: “Xwedê di roja heftan de ji hemû karên xwe îstirihet kir.” 5 Û li vî cihî wî dîsa wisa got: “Ewê nekevin nav warê rehetiya min.”
6 Ji ber ku yên ku mizgînî pêşî bihîst neguhdar bûn, ew neketin nav warê rehetiya Xwedê. Lê hê mumkin e ku hin kes bikevin nav warê rehetiya wî. 7 Ji ber vê yekê, piştî wexteke dirêj Xwedê di zebûra Dawid de dîsa rojek hilbijart ku jê re “Îro” tê gotin. Çawa ku berê di vê nameyê de hat gotin: “Îro, gava hûn dengê min bibihîzin, dilê xwe hişk nekin.” 8 Eger Yêşû ew ber bi warekî rehetiyê bibirana, hingê Xwedê wê behsa rojeke din nekira. 9 Loma ji bo xelkê Xwedê îstiriheta roja Sebtê* dimîne. 10 Çawa ku Xwedê ji karên destê xwe bêhna xwe veda, kesê ku dikeve nav warê rehetiya Xwedê jî ji karê destê xwe bêhna xwe vedide.
11 Loma çi ji destê me tê bila em bikin ku bikevin nav warê rehetiya Xwedê, da ku tu kes ji me nekeve ser rêya neguhdariyê. 12 Peyva Xwedê zindî ye û gelek biqudret e û ji her şûrê dudev tûjtir e. Heta ew dikeve nav can û ruh û hem hestî hem jî mejiyê hestiyan ji hev vediqetîne. Peyva Xwedê dikare fikir û niyetên dilê me tê derxîne. 13 Tu kes û tu tişt li ber çavê Xwedê ne veşartî ye. Lê belê, her tişt li ber çavê yê ku emê hesab bidin wî, vekirî ye û bi zelalî tê dîtin.
14 Ji ber ku Kahînê meyî mezin û bilind Îsa Kurê Xwedê ye û ew çû ezmanan, bila em bi dewamî li ser baweriya xwe ya bi wî xeber bidin. 15 Kahînê meyî mezin kêmasiyên me fehm dike, çimkî ew jî mîna me ji her aliyî ve hat ceribandin, lê wî guneh nekir. 16 Îcar bila em nêzîkî textê Xwedê bibin, ê ku qenciya mezin li me dike*, û ji wî re bê tirs dua bikin. Bi vî awayî, gava em hewceyî alîkariyê ne, emê dilrehmî û qenciya wî ya mezin bistînin.
5 Her kahînê mezin ji nav mirovan ji bo xizmeta Xwedê û ji bo xêra xelkê tê hilbijartin, da ku ew ji bo gunehên wan hediye û qurbanan pêşkêş bike. 2 Ew dikare bi kesên ku bi nezanî guneh dikin re dilşewat be*, çimkî ew bi xwe jî sist e. 3 Ji ber vê yekê, çawa ku ew ji bo gunehên xelkê qurbanan pêşkêş dike, gerek ew ji bo gunehên xwe jî qurbanan pêşkêş bike.
4 Mirovek nikare xwe wek kahînê mezin hilbijêre. Çawa ku Xwedê Harûn wek kahînê mezin hilbijartibû, bi tenê Xwedê dikare wî kesî hilbijêre. 5 Bi eynî awayî, Mesîh jî xwe wek kahînê mezin hilnebijart. Erê, wî rûmet neda xwe, lê Xwedê ew birûmet kir û ji wî re got: “Tu kurê min î, îro ez bûme bavê te.” 6 Wî li cihekî wisa jî got: “Tu her û her kahîn î, wek Melkîsedekê kahîn*.”
7 Gava Mesîh li ser rûyê erdê bû, wî hawara xwe bi lava, bi qîrîn û hêstirên çavan gihand wî, yê ku dikarî wî ji mirinê xelas bike. Û duayên wî hatin bihîstin, ji ber ku ew ji Xwedê ditirsiya. 8 Her çi qas ew kurê wî bû jî, ew bi cefayên ku wî kişandin, hîn bû ku guhdar be. 9 Û piştî ku ew di guhdayînê de gihîşt kamiliyê, hemû kesên ku guhdariya wî dikin dikarin bi destê wî xelasiya heta hetayê bistînin. 10 Çimkî Xwedê ew wek kahînê mezin tayîn kiriye, wek Melkîsedekê kahîn.
11 Gelek tişt hene ku em dikarin li ser wî bibêjin, lê ji ber ku hûn êdî baş guh nadin*, zehmet e ku em wan zelal bikin. 12 Û her çi qas lazim bû ku hûn êdî bibin mamoste, dîsa jî hewcedariya we heye ku kesek tiştên esasî, yên ku hûn ji peyva Xwedê hîn bûne, hînî we bike. Û ne xwarina giran, lê dîsa jî şîr ji we re lazim e. 13 Kesê ku xwe her tim bi şîr têr dike, peyva Xwedê ya rastdar nas nake, çimkî ew zarokekî biçûk e. 14 Lê xwarina giran ji bo mirovên gihîştî ye. Ew hîn bûne ku çawa bifikirin, da ku tê derxin çi baş e û çi xerab e.
6 Loma, piştî ku em hîndariyên esasî yên li ser Mesîh hîn bûne, bila em ji aliyê ruhî ve bi pêş ve herin ku bibin kesên gihîştî. Bila em dîsa venegerin hîndariyên esasî, yanî tobekirina ji karên pûç*, baweriya bi Xwedê, 2 hîndariya li ser vaftîzbûnê, maneya danîna destan li ser serê kesekî, rabûna miriyan û hukmê herheyî. 3 Bi alîkariya Xwedê emê bibin kesên gihîştî.
4 Kesên ku ji aliyê Xwedê ve hatibûn ronahîkirin, hediyeya ezmanî tehm kiribû, bûn hevparên ruhê pîroz 5 û peyva Xwedê û bereketên dinyaya ku wê bê tehm kirine, 6 lê paşê ji rêya rastiyê derketine, ji bo wan êdî ne mumkin e ku ew bên vegerandin ku ew tobe bikin, çimkî ew Kurê Xwedê dîsa li ser dar bizmar dikin* û li ber her kesî didin şermezarkirin. 7 Mesela, gava gelek baran li ser erdê dibare û erdê têr dike ku berê baş bide kesê ku erd çandiye, ev yek bereketa Xwedê ye. 8 Lê eger ew stirî û diriyan bide, ew bêqîmet dibe û Xwedê wê li dema nêzîk lanet lê bike, û li dawiyê ewê bê şewitandin.
9 Xwişk û birayên delal, eger em wisa xeber bidin jî, em bawer in ku hal û rewşa we ji ya kesên ku ji rêya rastiyê derketine baştir e, û hûn tiştên wisa dikin ku Xwedê we xelas bike. 10 Xwedê adil e. Ew xizmet û hezkirina ku we ji bo xatirê navê wî nîşan daye, ji bîr nake. Belê, ew xizmeta ku we ji pîrozan re kiriye û hûn heta niha dikin jî, ji bîr nake. 11 Lê em dixwazin ku her yek ji we bi dewamî xîreta ku ji destpêkê ve li ba we hebû, nîşan bide, da ku hêviya we heta dawiyê bê parastin. 12 Em naxwazin ku hûn tembel bin. Lê kesên ku bi sebir û bawerî sozên Xwedê* standine ji xwe re bikin emsal.
13 Gava Xwedê soz da Birahîm ku ewê wî bibereket bike, wî bi navê xwe sond xwar, çimkî ji Xwedê mezintir tu kes tune ye. 14 Wî wisa got: “Ezê te bibereket bikim, û ezê zuriyeta te zêde bikim.” 15 Û piştî ku Birahîm sebir kir, wî ev soz stand. 16 Erê, mirov bi navê yekî ku ji wan mezintir e sond dixwin. Û ev yek rê li ber minaqeşeyan digire, çimkî sonda wan îsbat dike ku gotinên wan rast in. 17 Bi eynî awayî, gava Xwedê qerar da ku ji mîrasgirên sozê re bi zelalî nîşan bide ku armanca wî nikare bê guhertin, wî bi sondekê îsbat kir ku ewê soza xwe bîne cih. 18 Ev soz û sonda wî her du nikarin bên guhertin, çimkî Xwedê nikare derewan bike. Ev tişt dilê me, yanî dilê kesên ku Xwedê kiriye stargeha xwe, xurt dikin û alî me dikin ku em xwe li hêviya ku li pêşiya me ye qewî bigirin. 19 Ev hêviya ku li ba me heye ji bo canê me* wek lenger e. Ev hêvî hem saxlem hem jî qewî ye û me dibe pişt perdeyê. 20 Îsa berî me ket wê derê û rê ji bo me vekir û hazir kir. Ew wek Melkîsedek bûye kahînê mezin, û ew heta hetayê kahînê mezin e.
7 Ev Melkîsedek padîşahê Salêmê û kahînê Xwedayê Jorîn bû. Gava Birahîm ji şerê ku ew li dijî padîşahan bi ser ket vegeriya, ew rastî Melkîsedek hat, û Melkîsedek ji bo wî dua kir û xêra Xwedê xwest. 2 Birahîm ji her tiştî dehyek da wî. Tercûmeya navê wî “Padîşahê Rastdariyê” ye. Wekî din, ew padîşahê Salêmê bû, û ev yek tê maneya “Padîşahê Aştiyê”. 3 Ne bav, ne dayik, ne jî navnameya bav û kalên wî hebû. Wekî din, ne destpêka rojên wî, ne jî dawiya jiyana wî hebû. Û ji ber ku ew di vê yekê de wek kurê Xwedê bû, ewê her û her kahîn bimîne.
4 Binêrin ev zilam çi qas mezin bû! Ji ber vê yekê, bavkalê me Birahîm jî ji tiştên herî baş, ên ku wî di şer de bi dest xistin, dehyek da wî. 5 Li gor Qanûnê lazim bû ku kurên Lêwî, yên ku wek kahîn hatine tayînkirin, ji xelkê, yanî ji birayên xwe, her çi qas ew ji zuriyeta Birahîm bûn jî, dehyekê bistînin. 6 Lê vî zilamî, yê ku ne ji malbata Lêwî bû, ji Birahîm dehyek stand, û wî kesê ku sozên Xwedê standibûn dua kir û xêra Xwedê xwest. 7 Bê guman, yê ku dua dike û xêra Xwedê dixwaze ji yê ku ji bo wî tê duakirin, mezintir e. 8 Zilamên ji eşîra Lêwî dehyek distand, lê ew zilam mirin. Lê Nivîsarên Pîroz dibêjin ku zilamê din, ê ku dehyek stand, sax e. 9 Em dikarin bibêjin ku Lêwiyê ku dehyekê distîne jî, bi destê Birahîm dehyek daye. 10 Çimkî gava Melkîsedek rastî Birahîm hat, Lêwiyê ku ji zuriyeta Birahîm bû hê nehatibû dinyayê.
11 Li gor Qanûna Mûsa, ya ku ji Îsraîliyan re hatibû dayîn, kahîn ji eşîra Lêwî dihatin tayînkirin. Eger kahînên ji nav eşîra Lêwî bikaribûya me bigihînin bêqisûriyê, îcar ma ji me re kahînekî wek Melkîsedek lazim e? Ma kahînekî wek Harûn ne bes bû? 12 Lê ji ber ku kahîntî hat guhertin, gerek Qanûn jî bê guhertin. 13 Çimkî zilamê ku behsa wî tê kirin ji eşîreke din e. Û ji vê eşîrê tu kesî li ber qurbangehê xizmet nekiriye. 14 Eşkere ye ku Efendiyê me ji eşîra Cihûda ye. Lê Mûsa negotiye ku ji vê eşîrê kahîn wê derkevin.
15 Gava kahînekî din, ê ku wek Melkîsedek kahîn e, derdikeve, ev yek hê jî zelaltir dibe. 16 Ew bûye kahîn, ne ji ber ku ew ji vê eşîrê bû ku li gor Qanûnê dikarin kahîntiyê bikin, lê bi saya qeweta ku jiyanê dide wî, ya ku tu kes nikare tune bike. 17 Çimkî li ser wî wisa tê gotin: “Tu her û her kahîn î, wek Melkîsedekê kahîn.”
18 Îcar, ji ber ku emrên berê sist û bêfeyde bûn, ew hatin betalkirin. 19 Çimkî Qanûnê tu tişt negihand bêqisûriyê, lê Xwedê hêviyeke çêtir daye me, ya ku her tiştî digihîne bêqisûriyê. Bi saya vê hêviyê em nêzîkî Xwedê dibin. 20 Ji ber ku Îsa bi sonda Xwedê wek kahîn hat tayînkirin 21 (erê, zilam hene, yên ku bê sond bûne kahîn, lê Îsa bi saya sonda wî, yê ku wisa gotiye, bû kahîn: “Yehowa sond xwar, û ewê fikra xwe neguherîne*: ‘Tu her û her kahîn î’”), 22 Îsa bi xwe bû îsbata vê yekê ku peymaneke çêtir wê bê cih. 23 Wekî din, gelek kes li pey hev dibûn kahîn, çimkî mirinê nehişt ku ew xizmeta xwe dewam bikin. 24 Lê ji ber ku Îsa her û her dijî, xizmeta wî wek kahîn xelas nabe. 25 Û ji ber vê yekê, ew dikare kesên ku bi navê wî ji Xwedê re dua dikin, xelas bike. Çimkî ew her tim dijî û dikare ji bo wan ji Xwedê rica bike ku ew alî wan bike.
26 Ji me re lazim e ku kahînê meyî mezin tam yekî wisa be. Ew dilsoz e, bêsûc e û bêleke ye. Wekî din, ew ne wek kesên gunehkar e, û ew heta ezmanan hatiye bilindkirin. 27 Ne lazim e ku ew wek kahînên mezin ên din her roj pêşî ji bo gunehên xwe û paşê ji bo gunehên xelkê qurbanan pêşkêş bike. Çimkî gava wî canê xwe qurban kir, wî ev yek bi tenê carek kir, û qurbana wî ji bo mirovan her û her bifeyde ye. 28 Li gor Qanûnê, mirovên ku şaşiyên wan hene jî wek kahînên mezin tên tayînkirin. Lê li gor sonda ku piştî Qanûnê hatibû dayîn, Kurekî ku heta hetayê kamil e hatiye tayînkirin.
8 Ji hemû tiştên ku me gotin fikra sereke ev e: Kahînê meyî mezin yekî wisa ye, û ew li ezmanan li aliyê rastê yê textê Xwedê rûniştiye. 2 Ew xizmetkar e û ji bo xêra mirovan li cihê pîroz û konê rastîn xizmet dike. Ev kon ne mirovan, lê Yehowa daniye. 3 Her kahînê mezin tê tayînkirin ku ew hem hediye hem jî qurbanan pêşkêş bike. Loma lazim bû ku ev kes jî tiştekî pêşkêş bike. 4 Eger ew li ser rûyê erdê bûya, ewê nebûya kahîn. Çimkî li vir jixwe zilamên ku li gor Qanûnê hediyeyan pêşkêş dikin hene. 5 Xizmeta pîroz a van zilaman tiştên ezmanî nîşan dide û temsîl dike. Gava Xwedê li Mûsa emir kir ku ew kon çawa ava bike, ev yek eşkere bû. Xwedê got: “Bala xwe bide vê yekê ku tu eynî li gor mînaka ku min li çiyê nîşanî te da, bikî.” 6 Lê xizmeta ku Îsa standiye hê jî bilindtir e, çimkî ew navberkarê peymaneke çêtir e jî. Û ev peyman bi awayekî qanûnî li ser sozên çêtir hatiye danîn.
7 Eger peymana pêşîn bêkêmasî bûya, hingê peymana diduyan wê ne lazim bûya. 8 Çimkî Xwedê kêmasiyên xelkê dibîne û bi van gotinan tîne zimên: “Yehowa dibêje: ‘Va ye, ev roj tên ku ezê bi mala Îsraîl û bi mala Cihûda re peymaneke nû girêdim.’ 9 Yehowa dibêje: ‘Ev peyman wê ne wek wê peymanê be, ya ku min bi bav û kalên we re girêdabû. Roja ku min destê wan girt û ew ji Misrê derxistibûn, min ew peyman bi wan re girêdabû. Lê ji ber ku wan peymana min avêt pişt guhê xwe, min dev jê berda ku li wan xwedî derkevim.’
10 Yehowa dibêje: ‘Piştî wan rojan peymana ku ezê bi mala Îsraîl re girêdim ev e: Ezê qanûnên xwe bixim hişê wan û li ser dilê wan binivîsim. Ezê bibim Xwedayê wan û ewê bibin xelkê min.
11 Êdî tu kes wê hemwelatî û birayê xwe hîn neke û nebêje: “Yehowa nas bike!” Çimkî hemû kes, hem yên biçûk hem jî yên mezin*, wê min nas bikin. 12 Ezê li hemberî neheqiyên wan dilovan bim, û ezê gunehên wan êdî neynim bîra xwe.’”
13 Gava Xwedê behsa “peymana nû” dike, ew nîşan dide ku peymana berê kevn bûye. Tiştê ku kevn û kevnar bûye wê di nêzîk de winda bibe.
9 Di peymana berê de qaîde hebûn. Ev qaîde bi îbadet û bi cihê pîroz ê li ser rûyê erdê ve girêdayî bûn. 2 Kon bi du qisman hatibû avakirin. Ji qismê pêşîn re Cihê Pîroz dihat gotin û tê de şamdank, sifre û li ser sifrê nanê pêşkêşkirinê hebû. 3 Ji qismê din re Cihê Herî Pîroz dihat gotin, û ev qisim li pişt perdeya diduyan bû. 4 Li wê derê agirdankeke zêrîn û sindoqa peymanê, ya ku ji her aliyî ve zêrkirî bû, hebû. Di hundirê sindoqê de firaqeke zêrîn bi mana, şivdarê Harûn ê ku bişkifî bû û lewheyên peymanê hebûn. 5 Li ser sindoqê kerûbên birûmet hebûn û siya wan diket ser qapaxa sindoqê*. Lê niha ne wext e ku li ser van tiştan hûr û kûr bê xeberdan.
6 Piştî ku ev tişt bi vî awayî hatin avakirin, kahîn her car dikevin Cihê Pîroz, da ku xizmeta pîroz bînin cih. 7 Lê di salê de carekê, bi tenê kahînê mezin dikeve hundirê Cihê Herî Pîroz. Gerek ew xwînê bi xwe re bibe hundir, da ku vê xwînê ji bo xwe û ji bo gunehên xelkê, yên ku wan bi nezanî kirin, pêşkêş bike. 8 Bi vî awayî, ruhê pîroz bi zelalî nîşan dide: Heta ku konê pêşîn* hebû, rêya ku diçe ber bi cihê pîroz* ve hê nehatibû eşkerekirin. 9 Ev kon tiştê ku niha heye temsîl dike, û ji ber vê yekê, heta niha ji Xwedê re hediye û qurban tên pêşkêşkirin. Lê belê, ev tiştên ku tên pêşkêşkirin nikarin wijdanê yê ku xizmeta pîroz pêk tîne paqij bikin. 10 Ev tişt bi tenê ji bo xwarin, vexwarin û adetên şûştinê ne. Li gor qaîdeyan ev yek lazim bû, û bi tiştên bedenî ve girêdayî bû û lazim bû ku wisa bimîne heta ku wexta serrastkirina hemû tiştan bê.
11 Lê belê, gava Mesîh hat, ew bû kahînê mezin, ê ku gerek bereketan bîne, û me ev bereket êdî standine. Û ew ket hundirê konê mezintir û baştir, ê ku ne bi destê mirovan hatiye çêkirin û ne ji vê dinyayê ye. 12 Mesîh ne bi xwîna nêrî û golikan, lê bi xwîna xwe ket hundirê cihê pîroz. Wî ev yek tenê carek kir û em ji bo her û her xelas kirin*. 13 Kahîn xwîna nêrî, xwîna ga û xweliya çêlekan li ser kesên ku hatibûn mirdarkirin, direşînin, û bi vî awayî ev kes di çavê Xwedê de paqij dibin. 14 Lê qîmeta xwîna Mesîh ji vê yekê mezintir e. Bi saya rêberiya ruhê* herheyî, wî xwe wek qurbaneke bêleke pêşkêşî Xwedê kir. Xwîna wî wijdanê me ji karên pûç* paqij dike, da ku em ji Xwedayê herheyî re xizmeta pîroz bikin.
15 Ji ber vê yekê, ew navberkarê peymana nû ye, da ku kesên ku ji aliyê Xwedê ve hatine gazîkirin soza ji bo bereketên herheyî bistînin. Ev hemû tişt bi saya mirina wî mumkin bûn, çimkî fîdyeya wî ew ji sûcên ku wan di bin peymana berê de kiribûn, azad kirin. 16 Gava peymanek tê girêdan, gerek kesê ku ev peyman girêda bimire. 17 Çimkî peyman bi mirina kesê ku ev peyman girêda tê cih. Heta ku ev mirov sax e, peyman çênabe. 18 Loma peymana berê jî bi rijandina xwînê hat cih. 19 Piştî ku Mûsa her emrê Qanûnê ji xelkê re gotibû, wî xwîna golik û xwîna nêriyan hilda û xist nav avê. Û wî hiriya sor û darek* hilda ku xwîna golik û nêrî li ser kitêb û li ser hemû xelkê bireşîne. 20 Û wî got: “Ev xwîna peymanê ye, ya ku Xwedê emir daye ku hûn xwe lê bigirin.” 21 Bi eynî awayî, wî xwîn li ser kon û hemû firaqên ku ji bo xizmeta pîroz dihatin bikaranîn, reşand. 22 Belê, li gor Qanûnê teqrîben her tişt bi xwînê tê paqijkirin. Heta ku xwîn neyê rijandin, guneh nayên efûkirin.
23 Loma ev tiştên ku tiştên ezmanî temsîl dikin, gerek bi xwîna heywanan bên paqijkirin, lê tiştên ezmanî hewceyî qurbanên hê çêtir in. 24 Çimkî Mesîh neket cihê pîroz, ê ku tiştê rast temsîl dike û bi destê mirovan hatiye çêkirin, lê ew ket nav ezmanan, da ku ji bo xêra me li ber Xwedê bisekine. 25 Kahînê mezin di salê de carekê ne bi xwîna xwe, lê bi xwîna heywanan dikeve cihê pîroz. Lê belê, ne lazim e ku Mesîh xwe dîsa û dîsa pêşkêş bike. 26 Eger wisa bûya, wê lazim bûya ku ew ji dema avakirina dinyayê ve gelek caran cefa bikişanda. Lê niha, di dawiya van deman de, wî xwe carekê û ji bo her û her eşkere kir, da ku bi saya qurbana canê xwe guneh ji holê rake. 27 Û çawa ku mirov tenê carek dimirin û piştî vê hukim distînin, 28 bi eynî awayî Mesîh jî tenê carekê û ji bo her û her canê xwe ji bo ku gunehên gelekan hilgire, qurban kir. Û gava ewê cara diduyan bê, ewê ne ji bo tunekirina gunehan bê, lê ewê ji wan kesan re xuya bibe, yên ku bi hesret li benda wî ne ku ew wan xelas bike.
10 Qanûn bi xwe ne ev bereket in ku wê bên, lê ew bi tenê siya van bereketan e. Loma Qanûn nikare bi destê eynî qurbanên ku sal bi sal tên dayîn kesên ku nêzîkî Xwedê dibin bêqisûr bike. 2 Eger van qurbanan ew bêqisûr bikirana, ma wê lazim bûya ku ew bi dewamî bihatana dayîn? Çimkî xizmetkarên Xwedê, yên ku carek hatine paqijkirin, wê xwe êdî wek kesên gunehkar nedîta. 3 Lê belê, ev qurban sal bi sal tînin bîra mirovan ku ew gunehkar in. 4 Çimkî xwîna ga û xwîna nêriyan nikare gunehan ji holê rake.
5 Loma, gava Mesîh hat dinyayê wî ji Xwedê re got: “Te qurban û pêşkêş nexwestin, lê te bedenek ji bo min hazir kir. 6 Tu ne ji qurbanên şewitandinê ne jî ji qurbanên ji bo guneh razî bûyî. 7 Hingê min got: ‘Va ye, ya Xwedê! Ez hatim (wek ku di destnivîsê de li ser min nivîsî ye) ku daxwaza te bînim cih.’” 8 Pêşî wî got: “Te qurban, pêşkêş, qurbanên şewitandinê û qurbanên ji bo guneh nexwestin û tu ji van ne razî bûyî.” (Ev qurban li gor Qanûnê tên pêşkêşkirin.) 9 Paşê wî got: “Va ye! Ez hatim ku daxwaza te bînim cih.” Ew ya pêşî* radike, da ku ya diduyan* deyne. 10 Li gor vê “daxwazê” em bi saya qurbana canê Îsa Mesîh carekê ji bo her û her hatine pîrozkirin.
11 Her kahîn roj bi roj li cihê xwe disekine ku xizmeta pîroz pêk bîne. Ew dîsa û dîsa eynî qurbanan pêşkêş dike, yên ku nikarin guneh bi temamî ji holê rakin. 12 Lê Mesîh yek qurban pêşkêş kir, ya ku me her û her ji guneh xelas dike. Piştî vê yekê, ew li milê rastê yê Xwedê rûnişt. 13 Ji wê demê û pê ve ew li bendê ye ku hemû dijminên wî bên xistin bin lingên wî. 14 Çimkî wî kesên pîroz bi qurbanekê ji bo her û her bêqisûr kirin. 15 Wekî din, ruhê pîroz şahidiyê dike û dibêje: 16 “Yehowa dibêje: ‘Piştî wan rojan, peymana ku ezê bi wan re girêdim ev e. Ezê qanûnên xwe bixim dilê wan û li ser hişê wan binivîsim.’” 17 Paşê ew dibêje: “Ezê guneh û şaşiyên wan êdî neynim bîra xwe.” 18 Loma, gava ku guneh tên efûkirin, êdî ne lazim e ku qurban ji bo gunehan bên dayîn.
19 Îcar birano, bi xwîna Îsa em dikarin bê tirs bikevin hundirê cihê pîroz bi rêya 20 ku wî ji me re vekiriye. Ev rêya nû, ya ku wî ji me re vekiriye, di ber perdeyê re derbas dibe û ber bi jiyanê ve dibe. Ev perde bedena wî ye. 21 Wekî din, li ser mala Xwedê kahînekî me yê mezin heye. 22 Bila em bi dilekî pak û baweriyeke xurt nêzîkî Xwedê bibin. Dil û wijdanê me paqij bûne û bedena me bi ava paqij hatiye şûştin. 23 Bila em bi dewamî behsa hêviya xwe bikin û qayîm bisekinin*, çimkî Xwedayê ku soz daye, dilsoz e. 24 Bila em baş bala xwe bidin hev*, da ku em hevdû dilxurt bikin ku hezkirinê nîşan bidin û qenciyê bikin. 25 Wek ku hin kesan ji xwe re kiriye adet, bila em dev ji civînên xwe bernedin, lê dilê hevdû xurt bikin. Û her ku roja Xwedê* nêzîk dibe, bila em van tiştan hê jî zêdetir bikin.
26 Piştî ku em gihîştine zanîna rast*, eger em bi qesdî guneh dikin, êdî tu qurban ji bo gunehên me tune ye. 27 Lê belê, tirsa me heye ku hukmê Xwedê û xezeba wî, ya ku wek agir dişewite û wê dijminên wî tune bike, bê serê me jî. 28 Kesê ku Qanûna Mûsa diavêt pişt guhê xwe, ew bi şahidiya du yan sê kesan bi awayekî bêrehm dihat kuştin. 29 Îcar hûn çi difikirin? Ma kesê ku Kurê Xwedê bin pê kiriye û qîmeta xwîna peymanê, ya ku ew pê hatiye pîrozkirin, kêm dibîne ne hêjayî cezayekî girantir e? Wekî din, ma kesê ku ruhê Xwedayê ku qenciya mezin dide, bêhurmet kiriye ne hêjayî cezayekî girantir e? 30 Çimkî em Xwedayê ku wisa gotiye nas dikin: “Heyfhilanîn îşê min e, ezê berdêla xerabiyê bidim.” Û ew wisa jî dibêje: “Yehowa wê hukmê xelkê xwe bide.” 31 Çi qas tiştekî xerab e ku mirov bikeve destê Xwedayê herheyî!
32 Lê belê, wan rojên berê piştî ku hûn hatin ronahîkirin bînin bîra xwe. Wê demê we li hember tengasiyeke mezin û gelek cefayan tehemul kir. 33 Carinan hûn li ber çavên mirovan* dihatin şermezarkirin û tengasî li we dihat kirin. Û carinan jî hûn mil bi mil bi kesên ku rastî van tiştan dihatin re bûn. 34 Hûn bi kesên ku di hebsê de bûn dilşewat bûn. Û gava mal û milkê we ji we dihat standin, we kêfxweşiya xwe winda nedikir, çimkî we dizanibû ku mîraseke çêtir û bêdawî li benda we ye.
35 Loma bi dewamî bi dilekî xurt xeber bidin, û hûnê bi comerdî bên xelatkirin. 36 Gerek hûn tehemul bikin, da ku hûn daxwaza Xwedê bînin cih û tiştên ku wî soz dane bistînin. 37 Çimkî êdî “hinek wext maye”, û “yê ku tê wê bêguman were û dereng nemîne”. 38 “Xizmetkarê minî rast wê bi saya baweriya xwe bijî”, û “eger ew xwe bixe paş, ezê ji wî ne razî bim”. 39 Em ne ji wan kesan in, ên ku xwe dixin paş û helak dibin. Lê em ji wan kesan in, ên ku baweriya wan heye û bi vî awayî canê xwe* xelas dikin.
11 Bawerî ev e ku mirov emîn e ku hêviya wî wê bê cih. Bawerî îsbata vê yekê ye ku tiştên ku nayên dîtin bi rastî hene. 2 Ji ber ku li ba mirovên ku di demên berê de dijiyan* baweriyeke wisa hebû, Xwedê nîşan da ku ew ji wan razî ye.
3 Bi destê baweriyê em fehm dikin ku her tiştê li ezmên û li ser rûyê erdê* li gor peyva Xwedê hatiye çêkirin. Tiştên ku em dibînin ji tiştên ku em nabînin çêbûne.
4 Bi destê baweriyê Habîl qurbaneke ku ji ya Qayîn biqîmettir bû pêşkêşî Xwedê kir. Ji ber vê baweriyê, gava Xwedê pêşkêşa Habîl qebûl kir, wî nîşan da ku Habîl di çavê wî de yekî rast e. Her çi qas Habîl mirî ye jî, ew bi destê baweriya xwe hê xeber dide*.
5 Bi destê baweriyê Henox ji aliyê Xwedê ve hat birin, da ku ew êşa mirinê nekişîne. Ew li tu cihî nehat dîtin, çimkî Xwedê ew bir. Berî ku Henox ji aliyê Xwedê ve hat birin, Xwedê nîşan da ku ew ji wî razî ye. 6 Wekî din, bê bawerî ne mumkin e ku kesek dilê Xwedê razî bike. Çimkî her kesê ku nêzîkî Xwedê dibe ku ji wî re îbadetê bike gerek bawer bike ku Xwedê heye û ew kesên ku bi dil û can li wî digerin xelat dike.
7 Bi destê baweriyê Nûh, piştî ku ew di heqê tiştên ku hê nehatibûn dîtin de ji aliyê Xwedê ve hat hişyarkirin, guhdariya Xwedê kir* û gemiyek çêkir, da ku malbata xwe xelas bike. Bi vê baweriyê wî dinya mehkûm kir, û bi destê baweriya xwe ew wek yekî rast hat dîtin.
8 Bi destê baweriyê, gava ji Birahîm re hat gotin ku ew gerek bikeve rê û here cihê ku ewê wek mîras bistîne, wî guhdariya Xwedê kir. Wî dev ji welatê xwe berda bêyî ku bizane ku ewê here ku derê. 9 Bi destê baweriyê ew li welatê sozdayî wek yekî xerîb dijiya. Ew bi Îshaq û Aqûb re, yên ku mîrasgirên eynî sozê bûn, di konan de dijiya. 10 Çimkî ew li benda wî bajarî bû, yê ku bingeha wî saxlem e û avakar û çêkerê wî Xwedê ye.
11 Bi destê baweriyê Sarayê, her çi qas ew pîr bû jî, qewet stand ku zarokekî* bîne dinyayê. Çimkî wê bawer dikir ku Xwedê wê soza xwe pêk bîne*. 12 Ji ber vê yekê, ji zilamekî re, yê ku hema bêje mirî bû, zarok çêbûn. Hejmara zarokên wî wek stêrên li ezmanan û wek qûma* li ber devê behrê bêhesab bû.
13 Ev hemû kes mirin, û her çi qas wan pêkhatina sozên ku ji wan re hatibûn dayîn, nedît jî, wan baweriya xwe winda nekir. Lê belê, wan ev soz ji dûr ve dîtin û bi wan kêfxweş bûn. Û wan bi eşkereyî digot ku ew xerîb in û bi tenê ji bo demekê li wî welatî dijîn. 14 Çimkî yên ku tiştên wisa dibêjin bi zelalî nîşan didin ku ew bi dil û can li cihekî digerin ku bibe mala wan. 15 Û eger wan her tim cihê ku ew jê derketine bianiya bîra xwe, wanê fersendek bidîta ku vegerin. 16 Lê niha ew xîret dikin ku bigihîjin cihekî çêtir, yanî cihekî ku aîdî ezmanan e. Loma Xwedê ji ber wan şerm nake ku ji wî re Xwedayê wan tê gotin, çimkî wî bajarek ji wan re hazir kiriye.
17 Bi destê baweriyê Birahîm, gava ew hat ceribandin, hindik mabû ku Îshaq qurban bike. Birahîm, ê ku bi sozên ku ji wî re hatibûn dayîn kêfxweş bû, hazir bû ku kurê xweyî yekta bike qurban. 18 Her çi qas Xwedê ji wî re wisa gotibû jî: “Zuriyeta te wê ji Îshaq çêbû”, 19 ew bawer bû ku Xwedê dikare kurê wî ji mirinê rake, û wî kurê xwe qey ew ji mirinê hat rakirin stand. Û vê yekê nîşan da ku di pêşerojê de çi wê çêbe.
20 Bi destê baweriyê Îshaq ji bo kurên xwe Aqûb û Esaw dua kir û xêra Xwedê xwest, û ji wan re got ku di pêşerojê de çi wê çêbe.
21 Bi destê baweriyê Aqûb berî ku ew bimire ji bo her du kurên Ûsiv dua kir û xêra Xwedê xwest. Û wî pala xwe da serê gopalê xwe û ji Xwedê re îbadet kir.
22 Bi destê baweriyê Ûsiv, gava ew li ber mirinê bû, got ku kurên Îsraîl wê ji Misrê derkevin, û wî li wan emir kir ku ew hestiyên wî ji Misrê derxînin.
23 Bi destê baweriyê piştî ku Mûsa hat dinyayê, dê û bavê wî ew sê meh veşart. Çimkî wan dît ku ew zarokekî bedew e, û ew ji fermana padîşah netirsiyan. 24 Bi destê baweriyê gava Mûsa mezin bû, wî nexwest ku jê re kurê keça Fîrawûn bê gotin. 25 Li şûna ku ew ji dilxweşiya ku guneh ji bo demekê dide kêfê bistîne, ew hazir bû ku bi xelkê Xwedê re cefayê bikişîne. 26 Ji bo wî şermezariya ku wî wek yê hilbijartî dît ji xezîneyên Misrê biqîmettir bû, çimkî ew bi çar çavan li benda xelatê bû. 27 Bi destê baweriyê ew ji Misrê derket û ji hêrsa padîşah netirsiya. Çimkî wî bi sebir tehemul dikir, qey wî Xwedayê ku tu kes nikare bibîne, didît. 28 Bi destê baweriyê wî Cejna Derbasbûnê pîroz kir û xwîn li ser deriyê malê xist, da ku melekê Xwedê zarokên pêşîn ên Îsraîliyan nekuje.
29 Bi destê baweriyê ew di Behra Sor re li ser erdê ziwa derbas bûn. Lê gava Misriyan jî xwest derbas bibin, ew di avê de xeniqîn.
30 Bi destê baweriyê piştî ku xelkê Îsraîl heft roj li dora dîwarên Erîhayê zivirîn, dîwar hilweşiyan. 31 Bi destê baweriyê Rehaba fahîşe bi kesên neguhdar re nehat kuştin, çimkî wê casûs bi aştî di mala xwe de qebûl kirin.
32 Wekî din, ez çi bibêjim? Eger ez behsa Gîdeon, Barak, Şîmşon, Yeftah, Dawid, Samûêl yan pêxemberên din bikim, êdî wext wê nemîne. 33 Bi destê baweriyê ew li hemberî padîşahan bi ser diketin, wan pişta rastdariyê digirt, wan ji Xwedê soz distandin, wan devê şêran digirt, 34 hêza êgir qet li ser wan tesîr nedikir û ew ji devê şûr difilitîn. Gava ew sist dibûn wan qewet distand, di şer de ew xurt dibûn, wan dijminên xwe ji hev belav dikirin. 35 Hin jinan hezkiriyên xwe yên mirî bi destê rabûna miriyan dîsa dîtin. Her çi qas li hin kesên dilsoz îşkence hat kirin jî, wan dev ji dilsoziya xwe ya ji Xwedê re berneda û qebûl nedikir ku bi berdêlekê azad bibin. Wan ev yek kir, da ku ew bi rabûneke çêtir ji nav mirinê bên rakirin. 36 Û li hin kesên din jî heqaret dihat kirin û ew dihatin dayîn ber qamçiyan. Wekî din, ew bi zincîran dihatin girêdan û avêtin hebsê. 37 Ew dihatin dayîn ber keviran, ew dihatin ceribandin, ew bi birekê dihatin birîn, ew bi devê şûr dihatin kuştin, ew bi çermê mî û bizinan digeriyan, wan li hemberî kêmasî, zilm û xerabiya ku li wan dihat kirin, tehemul dikir. 38 Dinya ne hêjayî wan bû. Ew li çolan, li çiyayan, di şkeftan û di qulên di bin erdê de digeriyan.
39 Her çi qas van hemû kesan ji ber baweriya xwe îsbat standin ku Xwedê ji wan razî ye jî, wan dîsa jî pêkhatina sozên ku ji wan re hatibûn dayîn, nedît. 40 Çimkî Xwedê tiştekî baştir ji bo me hazir kiriye, da ku ew bêyî me negihîjin bêqisûriyê.
12 Îcar, madem ku ewrekî ew qas mezin ê şahidan li derdora me heye, bila em her tiştê ku barê me giran dike ji xwe bavêjin. Û bila em gunehê ku xwe bi hêsanî li me dipêçe ji xwe dûr bixin. Wekî din, bila em di meydana bezê de, ya ku li pêşiya me ye, bi tehemul bibezin. 2 Bila em bala xwe bidin Îsayê ku baweriya me temam dike û Serokê me ye. Ji ber kêfxweşiya ku li benda wî bû, wî şerm nekir ku li ser darê îşkenceyê bi zordarî bê kuştin. Û niha ew li aliyê rastê yê textê Xwedê rûniştiye. 3 Belê, li ser emsala kesê ku li hember heqareta gunehkaran tehemul kir, bifikirin, da ku hûn newestin û sist nebin. Van kesên gunehkar bi heqaretên xwe zerar da xwe.
4 Di micadeleya xwe ya li hember guneh de hûn hê negihîştine vê yekê ku xwîna we bê rijandin. 5 Wekî din, we şîreta ku Xwedê ji we re wek ji kurên xwe re daye ji bîr kiriye: “Kurê min, qîmeta terbiyeya Yehowa kêm nebîne, û gava ew te serrast dike, sist nebe. 6 Çimkî Yehowa kesên ku ew ji wan hez dike, terbiye dike. Û Xwedê her kesê ku ew wek kurê xwe qebûl dike, ceza dike*.”
7 Gerek hûn li hember tengasiyan tehemul bikin, çimkî ew qismekî terbiyeya we ye. Xwedê bi we re wek bi kurên xwe re hereket dike. Ma kîjan kur ji aliyê bavê xwe ve nayê terbiyekirin? 8 Lê eger Xwedê wek ku ew kesên din terbiye dike, we terbiye neke, hingê hûn ne kurên wî yên rast in, lê kurên kesekî din in. 9 Bavên me em terbiye dikirin, û me jî qedrê wan digirt. Ma îcar ne lazim e ku em hê zêdetir bi dilxwazî guh bidin Bavê xweyî ezmanî, yê ku bi destê ruhê pîroz rêberiya me dike ku em bijîn? 10 Bavên me em ji bo demeke kin wek ku wan qenc didît terbiye dikirin. Lê Bavê meyî ezmanî me ji bo xêra me terbiye dike, da ku em wek wî pîroz bin. 11 Rast e, gava em tên terbiyekirin, pêşî ev yek li me xweş nayê û dilê me diêşîne. Lê paşê, eger em terbiyeyê qebûl bikin, emê aştî û rastdariyê bi dest bixin.
12 Ji ber vê yekê, destên westiyayî û çokên sist xurt bikin. 13 Û bi dewamî ji bo lingên xwe rêyên rast hilbijêrin, da ku endamên seqet ji movikê dernekevin, lê qenc bibin. 14 Xîret bikin ku hûn bi hemû mirovan re di aştiyê de bin û bi jiyaneke pîroz bijîn*, çimkî bêyî vê yekê em nikarin Efendiyê xwe* bibînin. 15 Hay ji xwe hebin ku tu kes ji we qenciya mezin a Xwedê winda neke, da ku koka bijehr di nav we de mezin nebe, zerarê nede we û gelekan mirdar neke. 16 Hay jê hebin ku di nav we de yekî wisa tune be, yê ku bêexlaqiya cinsî dike yan jî wek Esaw qîmetê nade tiştên pîroz. Wî heqê xwe wek kurê pêşîn ji bo xwarinekê firot. 17 Hûn dizanin ku paşê, gava wî dixwest bereketê bistîne, ew hat redkirin. Her çi qas wî bi hêstirên çavan dixwest qerara bavê xwe biguherîne jî, tu tişt nehat guhertin.
18 Çimkî hûn ne nêzîkî çiyayekî bûn ku mirov dikare destê xwe bidê û ku bi êgir dişewite, û hûn ne nêzîkî ewrên tarî, ne jî nêzîkî taristan û bayekî mezin bûn, 19 ne jî hûn nêzîkî dengê boriyê û dengê ku xeber dide bûn. Gava xelkê ev deng bihîst, wan lava kir ku tiştekî din ji wan re neyê gotin. 20 Ew ji ber van gotinên Xwedê tirsiyan: “Eger heywanek jî gavekê bavêje ser çiyê, gerek ew bê dayîn ber keviran.” 21 Tiştên ku hatin dîtin ew qas bitirs bûn ku Mûsa got: “Ez ditirsim û dilerizim.” 22 Lê hûn nêzîkî Çiyayê Siyonê û bajarê Xwedayê herheyî, yanî Orşelîma ezmanî, bûn. Wekî din, hûn nêzîkî bi deh hezaran melekan, 23 ên ku li hev diciviyan bûn. Û hûn nêzîkî civîna kurên pêşîn ên Xwedê bûn, ên ku navên wan li ezmanan hatiye nivîsîn. Û hûn nêzîkî Xwedayê ku hakimê her tiştî ye û jiyana ruhî ya kesên rastdar, ên ku hatine gihandin bêqisûriyê, bûne. 24 Wekî din, hûn nêzîkî Îsayê navberkarê peymana nû û xwîna ku wî li ser me reşand, bûne. Ev xwîn ji xwîna Habîl çêtir xeber dide.
25 Hay ji xwe hebin ku hûn gotinên yê ku ji ezmanan xeber dide, red nekin. Di demên berê de, mirovên li ser rûyê erdê guh neda tiştên ku Xwedê îlan kirin*, û ew hatin cezakirin. Îcar, eger em guh nedin dengê yê ku ji ezmanan xeber dide, emê hê zêdetir bên cezakirin. 26 Wê demê dengê wî erd hejand, lê niha ew soz dide: “Ezê careke din ne tenê erdê, lê ezmanan jî bihejînim.” 27 Gotina “careke din” nîşan dide ku Xwedê wê tiştên ku tên hejandin, yanî tiştên ku wî çênekirine, ji holê rake, da ku tiştên ku nayên hejandin bimînin. 28 Ji ber ku em dizanin ku emê Hukimdariyeke ku nikare bê hejandin bistînin, bila em bi dewamî ji qenciya mezin a Xwedê feydeyê bistînin. Bi saya vê qenciya mezin em dikarin li gor dilê Xwedê jê re bi tirs û qedirgirtin xizmeta pîroz pêk bînin. 29 Çimkî Xwedayê me wek agir e, yê ku her tiştî dişewitîne û tune dike.
13 Bi dewamî wek birayan ji hevdû hez bikin. 2 Mêvanheziyê* ji bîr nekin, çimkî hin kesan bêyî ku bizanin melek kirin mêvanên xwe. 3 Kesên ku di hebsê de ne bînin bîra xwe, qey hûn bi wan re girtî ne. Wekî din, kesên ku xerabî li wan tê kirin jî bînin bîra xwe, qey hûn bi wan re rastî xerabiyê tên*. 4 Bila her kes qedrê zewacê bigire, û bila jin û mêr ji hevdû re dilsoz bimînin*. Çimkî Xwedê wê hukmê zinakaran û kesên ku bêexlaqiya cinsî dikin bide. 5 Ji pereyan hez nekin, lê bi tiştên ku di destê we de hene razî bin. Çimkî Xwedê gotiye: “Ezê tu caran te nehêlim, û ezê tu caran dev ji te bernedim.” 6 Loma em dikarin bê şik û guman bibêjin: “Yehowa alîkarê min e, ezê netirsim. Ma mirov wê çi li min bike?”
7 Kesên ku di nav we de rêberiya we dikin bînin bîra xwe. Çimkî van kesan peyva Xwedê ji we re gotiye. Li ser netîceyên kirinên wan bifikirin û baweriya wan ji xwe re bikin emsal.
8 Îsa Mesîh duh, îro û her û her eynî ye.
9 Bila cure cure hîndariyên xerîb we ji rê dernexînin. Bila em dilê xwe ne bi xwarinê*, lê bi hezkirina Xwedê xurt bikin. Ev xwarin feydeyê nadin kesên ku bi wan mijûl in.
10 Qurbangeheke me heye, û îzna kesên ku di kon de xizmeta pîroz dikin tune ye ku tiştên ku li ser wê tên pêşkêşkirin, bixwin. 11 Çimkî bedenên heywanên ku kahînê mezin xwîna wan wek pêşkêşa ji bo gunehan dibe hundirê cihê pîroz* li derveyî cihê ku mirov lê dijiyan* tên şewitandin. 12 Loma Îsa jî ji bo ku ew bi xwîna xwe xelkê pîroz bike, li derveyî bajêr* cefa kişand. 13 Îcar bila em ji cihê ku em lê dijîn* derkevin û herin ba wî, û şermezariya ku wî hilda ser xwe, em jî hildin ser xwe. 14 Çimkî li vir bajarekî me yê ku dimîne, tune ye. Lê em bi çar çavan li benda vî bajarî ne, yê ku wê bê. 15 Bila em bi saya Îsa her tim pesnê Xwedê bidin. Qurbana me ji bo Xwedê ev e ku em bi devê xwe ji kesên din re behsa navê wî dikin. 16 Wekî din, ji bîr nekin ku hûn qenciyê bikin û tiştên ku li ba we hene bi kesên din re parve bikin, çimkî qurbanên wisa li Xwedê xweş tên.
17 Guh bidin kesên ku di nav we de rêberiyê dikin û bi ya wan bikin. Çimkî ew her tim li we xwedî derdikevin, û ewê ji bo we hesab bidin. Wisa bikin ku ew vê yekê ne bi nalîn, lê bi kêfxweşî bikin. Eger hûn wisa nekin, ev yek wê ji bo zerara we be.
18 Her tim ji bo me dua bikin. Çimkî em dizanin ku wijdanê me paqij e, û em dixwazin di her tiştî de rast û durist bin. 19 Lê ez ji we rica dikim ku hûn bi xisûsî ji bo vê yekê dua bikin ku ez hê zûtir vegerim ba we.
20 Xwedayê aştiyê şivanê mezin ê miyan, yanî Efendiyê me Îsa, bi xwîna peymana herheyî ji mirinê rakiriye. Bila Xwedayê aştiyê 21 her tiştê ku lazim e bide we, da ku hûn daxwaza wî bînin cih. Ew bi destê Îsa Mesîh dilê me xurt dike ku em tiştên ku li wî xweş tên, bikin. Bila ji Xwedê re her û her rûmet bê dayîn! Amîn.
22 Îcar birano, ez ji we rica dikim ku hûn bi sebir guh bidin van gotinên ku dilan xurt dikin, çimkî min ji we re nameyeke kin nivîsî. 23 Ez dixwazim ku hûn bizanin ku birayê me Tîmotêyos hatiye berdan. Eger ew di nêzîk de bê, emê bi hev re bên ba we.
24 Silavên min li hemû kesên ku di nav we de rêberiyê dikin û li hemû pîrozan bikin. Birayên ji Îtalyayê silavan li we dikin.
25 Bila qenciya mezin bi we hemûyan re be.
Yan “sîstem û nîzama dinyayê çêkiriye”.
Yan “xwe li ber wî bitewînin”.
Bi herfî “Xwedê textê te ye”.
Yanî Îsa.
Bi herfî “ji goşt û xwîn in”.
Yan “dawetkirin”.
Bi herfî “ava kiriye”.
Yan “nifş”.
Bi herfî “bila em bitirsin”.
Yan “roja Şemiyê”. Ev roj ji bo Cihûyan wek roja îstirihetê dihat bikaranîn.
Bi herfî “nêzîkî textê qenciya mezin bibin”.
Yan “nerm be”.
Melkîsedek rasterast ji aliyê Xwedê ve wek kahîn û padîşah hat tayînkirin.
Yan “guhên we girtî ne”.
Bi herfî “karên mirî”.
Yan “mix dikin”.
Yan “tiştên ku hatin sozdayîn”.
Yan “jiyana me”.
Yan “poşman nebe”.
Li vir hem behsa saliyên mirovan hem jî behsa hal û rewşa wan tê kirin.
Peyva Yûnanî ji bo “qapax” dikare bê maneya qurbana kefaretê ku mirov dide, da ku Xwedê ji wî razî be.
Li vir behsa konekî li ser rûyê erdê tê kirin.
Xuya ye ku li vir behsa cihekî pîroz li ezmanan tê kirin.
Yan “azad kirin; kirîn”.
Yanî ruhê pîroz.
Bi herfî “karên mirî”.
Bi Yûnanî “hîsopos”. Bi îhtimaleke mezin ev dar li Filistînê şîn dibû û bilindahiya wî kêm zêde digihîşt 1,8 metre.
Li vir behsa qurban û pêşkêşên ku li gor Qanûnê dihat dayîn, tê kirin.
Li vir behsa fîdyeya ku li gor daxwaza Xwedê hat dayîn, tê kirin.
Bi herfî “veneleqin”. Yan “nehejin”.
Yan “alî hev bikin; hay ji hev hebin”.
Yan “roja hukim”.
Yan “zanîna rast a li ser rastiyê”.
Bi herfî “wek li tiyatroyekê”.
Yan “jiyana xwe”.
Yan “bav û kalên me”.
Yan “sîstem û nîzama dinyayê”.
Yan “baweriya wî me bi dewamî hîn dike”.
Yan “nîşan da ku ew ji Xwedê ditirse”.
Bi herfî “zuriyetekî”.
Yan “ku Xwedê dilsoz e”.
Yan “xîza; remila”.
Bi herfî “dide ber qamçiyan”.
Bi herfî “bikevin pey pîroziyê”.
Bi Yûnanî peyva “Kûrîos” tê maneya “Efendî” yan “Xudan”. Îhtimal heye ku ev ayet behsa Xwedê dike.
Yan belkî “guh neda kesê ku fermana Xwedê îlan kir”.
Yan “Qencîkirina li xerîban”.
Yan “di eynî bedenê de ne”.
Yan “bila nivîna zewacê neyê pîskirin”.
Yanî ne bi qaîdeyên xwarinê.
Yan “Cihê Herî Pîroz”.
Yan “li derveyî kampê”.
Bi herfî “li derveyî dergehê bajêr”.
Yan “ji kampê”.