OMWATSI W’ERIGHA 11
OLHWIMBO 57 Erithulira Abandu b’Emisindo Yosi
Gherereraya Omuhwa wa Yesu ow’Erithulira
‘Omukama . . . mwabathuma mo babiri-babiri embere siwe eriya omwa buli tawuni n’omo buli mwanya eyo iyuwene-wene abya iniakendiya.’—LK. 10:1.
EKIGHENDERERWA
Esyonzira ini esyo wanga gherereryamu omuhwa wa Yesu omw’ithulira.
1. Ni mubere wahi owakaleka abandu ba Yehova ibabya bambaghane okwa bandu b’ekihugho?
EKINDU kighuma ekikaleka abaghombe ba Yehova ibabya mbaghane okwa bakayahulhamo Bakristayo, w’omuhwa wabu ow’erithulira. (Tito 2:14) Aliwe okwa bundi buthuku ikyangana kalha eribya n’omuhwa w’eriya omw’ithulira. Obundi iwangana yowa ng’omusyakulhu w’ekithunga oyukakolha kutsibu oyuwabugha athi: “Hakanayira ingabya isingwithe omuhwa w’eriya omw’ithulira.”
2. Okwa bundi buthuku, ni kyahi ekyangaleka ikyathukalira erisighalha ithunawithe omuhwa ow’erithulira?
2 Ithwangana tsemera kutsibu erisangira omwa yindi miringo y’omubiiri ow’abuyirire kwilhaba erisangira omwa mubiiri w’erithulira. Busana naki? Omughulhu thukasangira omwa by’obuhimbe n’erisugha esyonyumba sy’ekiteokrasi, eriwathikya ahawire ebitsinduli, kutse erihimba balikyethu, ithwangana lhangira lhuba ebikalhwiririramu n’eriyowa ithwabirithoka. Thukatsemera obuholho n’olhwanzo ebyo thukayilhangirira thukakolha haghuma n’abalikyethu, kandi thukabya ithunasi ku bakasima ebya thukabakolera. Okwa lhundi lhuhandi, thwanganabya ithwamabirithulira ahabw’emyaka mingyi omwa bulhambu bughumerere aliwe ihali erianzisibwa like. Kutse ithwabana abandu abakaghana omwatsi wethu. Kandi thunasi ngoku enduli yikendibya yinemuseghera hakuhi, omwatsi wethu anganasyongera erihakanisibwa. (Mt. 10:22) Ni kyahi ekyangathuwathikya erisighalha ithunawithe omuhwa omwa mubiiri w’erithulira kutse nibya ery’ongeragho?
3. Luka 13:6-9 hakakanganaya hathi omuhwa wa Yesu?
3 Thwangan’igha omwatsi mulebe owahambire okw’ibya n’omuhwa omw’ithulira thwamalengekania okwa ky’erileberyako kya Yesu. Omw’ithulira liwe, omuhwa wiwe isyali keha. Erithwalira haghuma, obuthuku ibukabya bunemulhaba, iniak’ongera erikolha bingyi. (Soma Luka 13:6-9.) Ng’omukoli w’omw’irima ly’emithini oyuwabya iniamabirighunza myaka isathu inianemulimirira emithi y’ebighuma eyithehethaya ekighuma kyosi-kyosi, Yesu mwaghunza emyaka ng’isathu iniane muthulira Abayuda. Abangyi omw’ibo mubathaligha omwatsi wiwe. Aliwe, ngoku omukoli w’omw’irima ly’emithini athalhuhirira okwa mithi yiwe, Yesu nayo mwathalhuhirira okwa bandu kutse erisebebera omwa mubiiri wiwe w’erithulira. Mbaghane n’ekyo, mw’ongera erihiraho akaghalha erithoka erihika okwa mithima yabu.
4. Thukendi kania okwa ky’erileberyako kya Yesu omwa nzira syahi ini?
4 Omo mwatsi ono, thukendi kania okwa syonzira esyo Yesu akanganirayamu omuhwa, kutsibu-tsibu omwa mezi mukagha w’erighunzerera aw’erithulira liwe. (Luka 10:1) Erighira okwa ebyo akangiriraya n’okwa byakolha kikendi thuwathikya erisighalha ithunawithe omuhwa munabwire. Thulebaye eky’erileberyako kya Yesu omwa nzira ini: (1) Mwahwerya amalengekania w’okw’isonda lya Yehova, (2) mwayithendya okwa maminyereri we Biblia, (3) mwayikethera Yehova erimuha obuwathikya, (4) mwasighalha inianawithe amalengekania awatholere ngoku hane abakendi muhulikirira.
MWAHWERYA AMALENGEKANIA W’OKW’ISONDA LYA YEHOVA
5. Yesu mwakangania athi ngoku akahweraya amalengekania wiwe w’okw’ikolha erisonda lya Nyamuhanga?
5 Yesu mwathulhughania “engulhu yuwene y’Obwami” n’omuhwa kundi abya inianasi ngoku w’omubiiri ogho Nyamuhanga abyanzire iniakolha. (Lk. 4:43) Yesu mwayira omubiiri w’erithulira mwa kindu kikulhu omwa ngebe yiwe. Nibya n’omwa biro by’erighunzerera by’erithulira liwe, mwaghenda “omwa buli tawuni n’omwa buli kyalu,” inianemukangirirya abandu. (Lk. 13:22) Kandi mwathendeka abandi bigha erikolha nayu ng’abathuliri.—Lk. 10:1.
6. Omubiiri w’erithulira akahambangana athi n’eyindi mibiiri y’ekiteokrasi? (Lebaya n’ekisasani.)
6 Na munabwire, erithulha engulhu yuwene w’omubiiri mukulhu ogho Yehova na Yesu banzire ithwakolha. (Mt. 24:14; 28:19, 20) Omubiiri w’erithulira ahambene ndeke-ndeke n’eyindi mibiiri y’ekiteokrasi. Ng’eky’erileberyako, thukahimba amanyumba w’ekiteokrasi kutse ithwakolera okwa Beteli erisighika ebiyithawa eby’omubiiri w’erithulira. Sithuli subulira okw’iha balikyethu abawireko ekitsinduli bw’obuwathikya bw’ekinyamubiri, aliwe kandi thukabawathikaya erithasyasubira endegheka yabu y’obunyakirimu, imwamuli n’erithulira. Thwamaminya omughaso w’erithulira n’eryibuka ngoku w’omubiiri mukulhu ogho Yehova anzire ithwakolha, ikikendi thuhira mw’omuhwa ow’erisangira omwa mubiiri w’erithulira mughulhu wosi. János, omusyakulhu w’ekithunga e Hungary, akabugha athi, “Ngayibukaya ngoku sihali mubiiri wosi-wosi w’ekiteokrasi owangasuba omwa mwanya w’erithulira; w’omubiiri wethu mukulhu.”
Munabwire, erithulha engulhu yuwene w’omubiiri mukulhu ogho Yehova na Yesu banzire ithwakolha (Lebaya enungu 6)
7. Busana naki Yehova anzire ithwalholha embere erithulira? (1 Timoteo 2:3, 4)
7 Thwangan’ongera omuhwa wethu w’erithulira omw’ilhangira’ abandu ngoku Yehova akabalhangira. Anzire abandu bangyi ngoku kyangathokekana ibowa engulhu yuwene n’erilighayo. (Soma 1 Timoteo 2:3, 4.) Busana n’ekyo, akathuthendeka ndeke nuku thuthulhe omwatsi w’erilhamya esyongebe oyu. Ng’eky’erileberyako, e brokyuwa Anza Abandu—Yira Abigha yikathuha amenge awanga thuwathikya eritsukisya omukania ithunawithe ekighendererwa eky’eriyira abigha. Abandu nomubanga ghana erikolera Yehova lino, bangana syahebwa akaghisa k’erikolha ekyo obulighe bunene buthe bwahwa. Ebya thukababwira lino obundi ibyangana syabahira mw’omuhwa ow’eriyira eky’erikolha omwa buthuku obukasa. Aliwe ekyo ikikendibya ithunalyalholha embere erithulira.
MWAYITHENDYA OKWA BUMINYERERI BWE BIBLIA
8. Yesu eriminya amaminyereri we Biblia mukyahamba kithi okwa mibere akoleserayamu obuthuku bwiwe?
8 Yesu abya inianasi amaminyereri we Biblia ng’akendi syabererera athi. Mwaminya ngoku omubiiri wiwe w’erithulira angaghunzire myaka isathu n’embindi. (Dan. 9:26, 27) Kandi mwaminya ebya bughawa n’abaminyereri ebihambire okwa mughulhu n’emibere akendisya holeramu. (Lk. 18:31-34) Yesu mwalighira ebyo asi erihamba okwa mibere akakoleserayamu obuthuku bwiwe. Ekyalhwiririramu, mwathulira n’omuhwa nuku athoke erighunza omubiiri ogho ahebawa erikolha.
9. Busana naki amaminyereri we Biblia akathusukuma erithulira n’omuhwa?
9 Eriyitheghererya amaminyereri we Biblia kyangana thusukuma erithulira n’omuhwa. Thunasi ngoku obuthuku bw’omughulhu ono obusighereyo ni buke. Thunasi ngoku ebinemubya n’emibere y’abandu munabwire bihambene n’ebyo e Biblia yabya iyabirilhaghulha ebyanga kanganirye ku thuli omwa biro by’enyuma-nyuma. Thukalhangira ngoku obuyighu obuli ahakathi-kathi k’obuthabali bw’amaaka obw’ekihugho kyosi obwe Anglo-Amerika ne Russia n’abakabasighika bukaberereraya obuminyereri obuhambire okwa mwami w’elhuthambi lhw’eyikwa n’omwami w’elhuthambi lhw’endatha omwa “mughulhu w’enduli.” (Dan. 11:40) Thukayitheghereraya ngoku ebisandu ebikanibweko omwa kisasani ekiri omu Danieli 2:43-45 bik’imanira obuthabali bw’amaaka obw’ekihugho kyosi obwe Anglo Amerika. Ngoku obuminyereri bukanganirye, thukakasirye ngoku Obwami bwa Nyamuhanga bukisigha ibwathoghothya esyogavumente sy’abandu. Amaminyereri wosi aya akakanganaya ngoku thuli omwa biro by’enyuma-nyuma kandi akathuhira mw’omuhwa w’erithulira omwa byalhuba.
10. Obuminyereri bwe Biblia bwanga thuhira mw’omuhwa omwa sindi nzira nga syahi?
10 Amaminyereri we Biblia akaleka ithwabana omwatsi owathwanzire eribwira abandi. Carrie, mwali wethu owe Dominican Republic akabugha athi: “Emilhaghe ya Yehova eyikatsemesaya eyihambire okwa buthuku obukasa yikanyihira mw’omuhwa ow’eribwira abandi okwa kwenene. Akongerako athi: “Ngabya ngalhangira eby bandu banemulhabamu munabwire, ng’aminya ngoku emilhaghe eyi siyinyihambireko ingyuwene, aliwe nabo yibahambireko.” Amaminyereri we Biblia akathuhira mw’omuhwa ow’erilholha embere erithulira kundi thunasi ngoku Yehova anemuthusighika omwa mubiiri w’erithulira. Leila, oyuwikere e Hungary, akabugha athi: “Isaya 11:6-9 hakanyihira mw’omuhwa ow’erithulha engulhu yuwene nibya n’okwa bakalhangirika nga sibangalighayo. Nganasi ngoku omundu wosi-wosi angana binduka omwa buwathikya bwa Yehova.” Na Christopher, mughalha wethu we Zambia, akabugha athi: “Ngoku Mariko 13:10 halhaghulha, engulhu yuwene yinemulhandaghana omwa kihugho kyosi, kandi ngayowa ini kitsumbi erisangira omw’iberererya obuminyereri obu.” Ni buminyereri bwahi obwe Biblia obukakuhira mw’omuhwa ow’erilholha embere erithulira?
MWAYIKETHERA NGOKU YEHOVA AKENDI MUSIGHIKA
11. Busana naki Yesu mwayithagha eriyikethera ngoku Yehova akendi muwathikya erilholha embere erithulira n’omuhwa? (Lk. 12:49, 53)
11 Yesu mwayikethera ngoku Yehova akendi musighika erilholha embere erithulira n’omuhwa. Nomwakine indi Yesu mwakolesya amenge omw’ithulira, abya inianasi ngoku engulhu yuwene y’obwami yanga lekire ihabya erithendi lighirana n’erihakanisibwa erikalire. (Soma Luka 12:49, 53.) Kundi Yesu abya akathulira, abakulhu b’amadini ibakabera erianza erimwitha. (Yn. 8:59; 10:31, 39) Aliwe Yesu mwalholha embere erithulira kundi abya inianasi ngoku Yehova ane haghuma nayu. Mwabugha athi: “Sindi ingyuwene, aliwe Thatha oyuwanyithuma ane haghuma naghe. . . . Mwathanyisigha ingyuwene, kundi mughulhu wosi ngakolha ebikamutsemesaya.”—Yn. 8:16, 29.
12. Yesu mwawathikya athi abigha biwe erilholha embere erithulira nomubana hakanisibawa?
12 Yesu mw’ibukya abigha biwe ku batholere eriyikethera ngoku Yehova akendi basighika. Mughulhu wosi iniakabakakasaya ngoku Yehova akendi bawathikya nibya n’omughulhu bak’endereribawa. (Mt. 10:18-20; Lk. 12:11, 12) Busana n’ekyo, mwabahira mw’omuhwa ow’eriyitheya. (Mt. 10:16; Lk. 10:3) Mwabalhaghira athi isibakaka abathanzire erihulikirira omwatsi wabu. (Lk. 10:10, 11) Kandi mwababwira athi ibathibitha bam’endereribwa. (Mt. 10:23) Nomwakine indi Yesu aby’awithe omuhwa kandi iniayikethere Yehova, isyaliyihira omwa kabi omw’ikighenderera.—Yn. 11:53, 54.
13. Busana naki iwayikethera ngoku Yehova akendi kuwathikya?
13 Thukayithagha obuwathikya bwa Yehova erithoka erilholha embere erithulira n’omuhwa nomuhane erihakanisibwa munabwire. (Erib. 12:17) Busana naki wutholere iwayikethera ngoku Yehova akendi kusighika? Thalengekania okwa musabe wa Yesu owali omu Yohana esura 17. Yesu mwasaba Yehova athi atheghaye abakwenda kandi Yehova mwasubirya erisaba liwe. Ekitabu ky’Emibiiri ya Bakwenda kikathubwira ngoku awathikaya abakwenda erithulira n’omuhwa nomuhanabya eriendereribwa. Kandi omwa musabe wiwe, Yesu mwasaba Yehova eritheya abang’ikirirye ebyo abakwenda banga thulire. Nawu mwawune. Yehova akinasubiraya omusabe wa Yesu; akendi kuwathikya ngoku awathikaya abakwenda.—Yn. 17:11, 15, 20.
14. Thukaminya thuthi ngoku kithokekene erilholha embere erithulira n’omuhwa? (Lebaya n’ekisasani.)
14 Nomwakine indi kyangana kalha erithulha engulhu yuwene n’omuhwa enduli yinemuseghera hakuhi, thukendi bana obuwathikya obwosi obo thukayithagha. (Lk. 21:12-15) Nga Yesu n’abigha biwe, thukaleka abandu ibayithwiramu nga bakendi hulikirira kutse eyihi, kandi thukayihighulha okw’ikakalhukana eritheyithaghisibawa. Nibya n’omughulhu omubiiri wethu akahirawako olhukako, balikyethu babirithoka erithulhughania engulhu yuwene kundi bayikethere Yehova, butsira amaaka wabu. Ngoku Yehova anaha abaghombe biwe ab’omwa kighana ky’erimbere b’amaaka, munabwire akathuha amaaka erithoka “erithulhughania engulhu yuwene” erihika aho akendi syabughira athi omubiiri amahwa. (2 Tim. 4:17) Wuminye ngoku wamayikethera Yehova, iwukendithoka erithulira n’omuhwa munene.
Nibya n’omughulhu omubiiri wethu akahirawa kw’olhukako, omwa menge abathuliri b’omuhwa bakasondaya esyonzira esy’eribwira abandi okwa ebyo bikirirye (Lebaya enungu 14)a
MWABYA INIANAWITHE ERIYIKETHERA
15. Ni kyahi ekikakanganaya ngoku Yesu abya inianayikethere ngoku omubiiri wiwe w’erithulira akendi lhwiririramo ebibuya?
15 Yesu mwasighalha inianawithe eriyikethera ngoku hakendibya abakahulikirira engulhu yuwene. Ekyo mukyamuwathikya erisighalha inianawithe omuhwa omw’ithulira liwe. Ng’eky’erileberyako, okw’ihwererera ly’omwaka wa 30 E.K., Yesu mwalhangira ngoku abandu bangyi babya ibananzire ibahulikirira engulhu yuwene, kandi mwabalinganisya n’eririma ery’erire ini ly’erighesa. (Yn. 4:35) Habere halhaba mwaka nga mughuma, Yesu mwabwira abigha biwe athi: “Eby’erighesa ni bingyi.” (Mt. 9:37, 38) Kandi enyuma waho mwathasyakihirako omuwathu athi: “Eby’erighesa ni bingyi . . . mulembe-lembe Omukama w’erighesa athume abaghesi omw’ighesa liwe.” (Lk. 10:2) Yesu mwasighalha inianawithe amaha ngoku abandu bakendi hulikirira engulhu yuwene kandi mwatsema bakakolha ekyo.—Lk. 10:21.
16. Emikya ya Yesu muyakangania yithi amalengekania wa Yesu awatholere okwa mubiiri w’erithulira? (Luka 13:18-21) (Lebaya n’ekisasani.)
16 Yesu mwakangirirya abigha biwe eribya ibanayikethere ngoku omwatsi wabu akendi hulikirirwa, ekindu ekyangalekire ibalholha embere n’omuhwa. Ng’eky’erileberyako, thalengekania okwa mikya yiwe ibiri (Soma Luka 13:18-21.) Yesu mwakolesya akaghuma k’eharadali akakangirirya ngoku omwatsi w’obwami angalhandaghene omwa nzira eyikaswekaya kandi ngoku sihali ekyanga kakiryegho. Kandi mwakolesya ekihamya erikangania ngoku omwatsi w’obwami angalhandaghene, inialeka ihabya esyombinduka esithe syanga lhangirika aho n’aho. Busana n’ekyo, Yesu mwawathikya abigha biwe erilhangira ngoku omwatsi ogho bakathulhughanaya angawathikirye abandu bangyi.
Nga Yesu, thukabya ithunayikethere ngoku abandi bakendi hulikirira engulhu yuwene (Lebaya enungu 16)
17. Ni nzumwa syahi esyangaleka ithwasighalha ithunawithe amalengekania awuwene okwa mubiiri w’erithulira?
17 Erilengekania okwa binemukolhwa omwa kihugho kyosi munabwire omwa mubiiri w’erithulira, kikaleka ithwalholha embere erithulira n’omuhwa. Obuli mwaka, esyomiliyoni sy’abanzisibirwe bakahindana okw’ibuka kandi bak’igha nethu e Biblia. Esyongumi sy’abandu bakabatizibawa n’erithuyiyungako omwa mubiiri w’erithulira. Sithwasi nga ni bangahi abakendi hulikirira engulhu yuwene, aliwe thunasi ngoku Yehova anemukuma-kuma endeko nene, abakendi lhama omwa bulighe bunene obukasa. (Erib. 7:9, 14) Omukama w’erighesa akinalhangire ngoku hakine abandu bangyi abanga hulikirira engulhu yuwene, neryo thuwithe enzumwa mbuya eyangaleka ithwalholha embere erithulira.
18. Ni kyahi ekya thwanzire abandi ibathulhangirako?
18 Abigha ba Yesu basibwe ng’abakathulha engulhu yuwene n’omuhwa. Abandu babere balhangira obuthubaha bw’abakwenda, “mubatsuka eriminya ngoku babya bakabya haghuma na Yesu.” (Emib. 4:13) Abandu bamathulhangira ithune omw’ithulira, leka balhangire ngoku thwabirihambwako n’eky’erileberyako kya Yesu eky’eribya n’omuhwa.
OLHWIMBO 58 Erisondya Abandu b’Obuholho
a ERISOBORERA EKISASANI: Omwa menge mughalha wethu anemuthulira omulhume aho bakaghuliraya amaghutha w’esyomatoka.