OMWATSI W’ERIGHA 47
OLHWIMBO 38 Akendi Kuha Amaaka
“ Wuli Mundu w’Obughuli Bunene”!
“ Wuli mundu w’obughuli bunene.”—DAN. 9:23, NWT.
EKIGHENDERERWA
Eriwathikya abakayowa nga sibawithe mughaso eriminya ngoku ni b’obughuli embere sya Yehova.
1-2. Ni kyahi ekyanga thuwathikya erikakasya ngoku thuli b’obughuli embere sya Yehova?
ABANDI b’okwa baghombe ba Yehova ab’obughuli bayiwitheko amalengekania awathatholere. Obundi omundu mulebe akabathwalha nga bathawithe mughaso. Ekiri ng’eki kine kyathakubyako? Kyamabya ikyanakubereko, ni kyahi ekyanga kuwathikya erikakasya ku wuli w’obughuli embere sya Yehova?
2 Iwangana ghasirwa omw’ilengekania okwa myatsi ye Biblia eyikathubisulira Yehova ng’anzire ithwathunga okwa bandi kw’amalengekaniaki kandi nga thwanga kolongana nabu thuthi. Mughalha wiwe, Yesu, iniakaha abandu b’ekitsumbi kandi iniabasikirye. Omw’ikolha ekyo, mwakangania ngoku iyo na Thatha wiwe bakalhangira abayikehirye kandi abakayowa nga sibawithe mughaso mwa b’obughuli. (Yn. 5:19; Ebr. 1:3) Omo mwatsi ono, thukendi lebya: (1) ngoku Yesu awathikaya abandu eriminya ku ni b’obughuli, na (2) ngoku thwanga yikakasirya ku thuli b’obughuli embere sya Nyamuhanga.—Hag. 2:7.
NGOKU YESU AWATHIKAYA ABANDU ERIMINYA KU NI B’OBUGHULI
3. Ni kyahi ekya Yesu akolera abanya Galilaya abasyamusaba obuwathikya?
3 Omwa lhubungo lhwa Yesu olhwakasathu olhw’erithulira e Galilaya, abandu bangyi mubalhua omwa myanya muthina-muthina erisyamuhulikirira n’erilhamibwa kw’amalhwere wabo. Yesu mwalhangira ngoku “bakanubibawa n’erighuswa ng’esyombuli esithawithe mulisya.” (Mt. 9:36) Abakulhu b’amadini wabo ibakabalhangira ng’abathatholere eritsomanwa, erihika okw’ibahulhamo “bathakirwa.” (Yn. 7:47-49) Aliwe Yesu mwabaha ekitsumbi omw’ilengaho eribakangirirya n’erilhamya amalhwere wabo. (Mt. 9:35) Eryongera okw’ekyo, erithoka eriwathikya abandu bangyi, mwathendeka abakwenda biwe erisangira omwa mubiiri w’erithulira n’eribaha obuthoki obw’erilhamya amalhwere n’amatseke.—Mt. 10:5-8.
4. Ni kyahi ekya thuk’ighira okwa mibere Yesu athwaliramo abahulikiriri biwe abayikehirye?
4 Yesu abere akaha abahulikiriri biwe b’ekitsumbi n’eribatsomana, mwakangania ngoku iyo na Thatha wiwe bakalhangira abaghayirwe mwa b’obughuli. Wamabya iwunemukolera Yehova aliwe iwukayowa nga siwuli w’omughaso, lengekanaya okw’itsomana eryo Yesu akanganaya abandu abayikehirye abanza erimw’ighirako. Erikolha eki kyangana kuwathikya erilhangira ngoku wuli w’obughuli embere sya Yehova.
5. Omukali oyo Yesu eghaya e Galilaya abya omwa mibereki?
5 Yesu mwathasubulira okw’ikangirirya esyondeko sy’abandu aliwe iniakanakangiriraya n’omundu ahabwiwe. Ng’eky’erileberyako, omw’ithulira liwe e Galilaya, Yesu mw’eyayo omukali oyuwabya iniane mwaghalhwa ahabw’erilhuako omusasi ahabw’emyaka 12. (Mk. 5:25) Kundi obulhwere bwiwe ibukaleka iniabya mutsandirya erikwamana n’ebilhaghiro, owosi-wosi oyukamuthulhako iniakabya mutsandirya. Eki kyanganabya imukyaleka iniabya isyangathasyabya haghuma n’abandu. Eryongera okw’ekyo, abya isyangayiyunga okw’abandi omwa mibalha n’emikonga ey’eriramirya haghuma. (Law. 15:19, 25) Ahathe erithika-thika, omukali oyu abya akaghalhwa kinyamubiri n’omw’iyowa.—Mk. 5:26.
6. Omukali oyuwabya akalhwako omusasi mwalhamibwa athi?
6 Omukali oyuwabya akaghalhwa kutsibu oyu aby’anzire Yesu iniamulhamya. Aliwe mwathamuhikerera. Busana naki? Obundi mwayowa iniahemukire busana n’emibere eyo abyamu. Kutse angabya imwasagha athi Yesu syendi muwathikya kundi abya iniabiriasa omwa ndeko y’abandu kandi ini mutsandirya erikwamana n’ebilhaghiro. Neryo mwahamba okwa lhukimba lhwiwe kwa buyira, inianakakasirye ngoku ekyo kisa kyangamulhamirye. (Mk. 5:27, 28) Erikirirya liwe mulyaleka inialhamibwa. Neryo Yesu mwabulya oyuwamamuthulhako nga nindi, neryo omukali oyo mwaligha ku n’iyo amamuthulhako. Yesu mwakolhaki?
7. Ni kyahi ekya Yesu akolera omukali oyuwabya akaghalhwa kutsibu oyu? (Mariko 5:34)
7 Yesu mwakangania omukali oyu y’olhukeri kandi mwamusikya. Mwalhangira kw’alhue “iniabirikwa obuba kandi iniane mutukumira.” (Mk. 5:33) Inianatsomene eriyowa ly’omukali oyo, mwamuhumulikania. Nibya mwamwahulhamo “mwali waghe”—ekinywe eky’eritsomana eki sikirisubulira okw’ikangania obwolho aliwe kandi kikakanganaya olhukeri n’eritsomana. (Soma Mariko 5:34.) Oyo w’omurundi musa ogho Yesu ahulha omukali mwa “mwali waghe.” Okwa buthuku obo, angabya imwakolesya ekinywe eky’olhukeri eki kundi mwalhangira omukali oyu iniabiryubaha kutsibu. Thalengekania omukali oyu nga mwatsema bungahi! Yesu kw’athabugha omwa mulenge w’erihumulikania, omukali oyu angaghendire iniabirilhamibwa kinyamubiri aliwe inianemulyambibwa busana n’eriyowa nga ali kw’olhubanza. Omwakanya k’ekyo, Yesu mwamuwathikya eriminya ngoku ni mwana w’obughuli owa Thatha w’olhwanzo ow’elhubulha.
8. Ni bitsibu byahi ebyo mwali wethu owe Brazil abya atholere erighumira?
8 Kuthya namunabwire, abandi b’okwa baghombe ba Nyamuhanga bakabana ebitsibu eby’amaghalha ebikaleka ibayowa nabi. Maria,a omutemburi w’omughulhu wosi owe Brazil, mwabuthwa iniali kw’obulema obw’eribya isyawithe amaghulhu wosi n’okuboko kwiwe okw’okulembe. Akasoborera athi: “Mughulhu mungyi ibakanyisekerera okwa sukuru busana n’obulema bwaghe. Munahebwa amena w’akatsotsomereryo awakahithanaya. Nibya n’ab’efamile yethu ibakanyisolholha.”
9. Maria mwawathikibwa athi eriminya ku ni w’obughuli embere sya Yehova?
9 Maria mwawathikibwa athi? Abere akabya mughuma w’okwa Bema ba Yehova, Abakristayo balikyabo mubamuhumulikania n’erimuwathikya eriyilhangira ngoku Yehova akamulhangira. Akabugha athi: “Akatabu kaghe sikali mw’esyombapura esikaghunza esyo nanga handikako obuli mughuma oyowabiringwathikya! Ngasima Yehova ya kutsibu ahabw’erinyiha eka y’obunyakirimu eyuwene.” Erihiika lyabu Maria ery’obunyakirimu ly’abirimuwathikya erisima eky’eribya ini w’obughuli embere sya Nyamuhanga.
10. Ni bitsibu byahi ebyo Maria Magdalene alhabamo? (Lebaya n’ebisasani.)
10 Thalengekania okwa mibere Yesu awathikirayamo Maria Magdalene. Abya iniabiribyako esyombinga musanju! (Lk. 8:2) Angabya iniabya akayithwa-yithwa omwa mibere eyikathikaya busana n’eribyako esyombinga neryo kyamaleka abandi ibamuyihighulhako. Omwa buthuku abya akaghalhwa, atholere eribya imwayowa isyanzibirwe, isyawithe buholho, kandi isyawithe kiwathikya. Yesu angabya imwahighitha esyombinga esyabya sikaghalya Maria Magdalene kandi amabya mw’igha wiwe w’omuhwa. Ni yindi nzira yahi eyo Yesu awathikirayamo Maria Magdalene eriminya ku ni w’obughuli embere sya Nyamuhanga?
Yesu mwakakasya athi Maria Magdalene ku ni w’obughuli embere sya Yehova? (Lebaya enungu 10-11)
11. Yesu mwaleka athi Maria Magdalene iniaminya ku ni w’obughuli embere sya Nyamuhanga? (Lebaya n’ebisasani.)
11 Yesu mwakokya Maria Magdalene erighenda haghuma nayu omwa syongendo siwe sy’eriyathulira.b Ekyo ikikaleka iniaghasirwa akowa Yesu akakangirirya abandi. Yesu mwabuthukira oku Maria Magdalene ekiro ekyonyine-nyine ekyo analhubukiramo. Abya mughuma w’okwa bigha abo atsuka erikania nabu ekiro ekyo. Nibya Yesu mwamuha olhukwamirwa lhw’eriyabwira abandi bakwenda biwe ngoku abirilhubukibwa. Ekyo ka ni kindu ekikakanganaya ngoku kwenene abya ini w’obughuli embere sya Yehova!—Yn. 20:11-18.
12. Ni byahi ebyaleka Lidia iniayowa nga syanzibirwe?
12 Ngoku kyanabya oku Maria Magdalene, abangyi munabwire bakayowa nga sibanzibirwe. Mwali wethu Lidia owe Spain, akabugha athi mama wiwe iniane mukule okw’iyo, mwananza eribwihamo. Nibya iniakine mwana, Lidia ak’ibuka ngoku mama wiwe abya isyalimutsomana kandi iniakabera erimutsumanga. Akabugha athi: “Omwa ngebe yaghe, inganzire abandi ibanyisima n’erinyikangania olhwanzo. Munayowa nga singendi syatholera erikanganibwa olhwanzo ng’olho kundi mama waghe abya iniabirileka ingayowa ingali mundu mubi.”
13. Ni kyahi ekyawathikaya Lidia eriminya ku ni w’obughuli embere sya Yehova?
13 Lidia abere abiriminya ekwenene, erisaba, eriyeghesya, ebinywe by’olhukeri, n’emikolere ya Bakristayo balikyabo mubyamuwathikya eriminya ku ni w’obughuli embere sya Yehova. Akabugha athi: “Mughulhu wosi mwira waghe akabya inianemumbwira ngoku anyanzire. Mughulhu wosi akabya iniane munyibukya ku ng’awithe emibere mibuya. N’abandi banywani baghe banzwa bakakolha ikyan’ekyo.” Mbwino wangana lengekania okwa mundu mulebe oyukayithagha obuwathikya obw’eriminya ku ni w’obughuli embere sya Yehova?
EKYA THWANGA KOLHA ERITHOKA ERIYILHANGIRA NGOKU YEHOVA AKATHULHANGIRA
14. Ebiri omu 1 Samweli 16:7 bikathuwathikaya bithi eriminya Yehova ng’akalhangira athi abandu? (Lebaya n’akasanduko “Ni Kyahi Ekikaleka Yehova Inialhangira Abandu Biwe mwa b’Obughuli?”)
14 Wibuke ngoku Yehova syali kulhangira ngoku ekihugho kikakulhangira. (Soma 1 Samweli 16:7.) Emisosere yawu, obugaga bwawu, kutse eribya iwusomire, s’ibyo bikaleka Yehova iniakulhangira mwa w’obughuli. (Isa. 55:8, 9) Omwakanya k’eriyilebya erikwamana n’amalengekania w’ekihugho, yilebaye nga wuli w’obughuli bungahi erikwamana n’amalengekania wa Yehova. Iwangana soma emyatsi ye Biblia eyikakanganaya ngoku Yehova abya akalhangira ababya bakathika-thikira eky’eribya ini b’obughuli, nga Eliya, Naomi, na Hana. Kandi wangana handika ebyo wabirilhabamo ebikakukakasaya ngoku kwenene Yehova akwanzire kandi ngoku akakulhangira mwa w’obughuli. Eryongera okw’ekyo, wangana thasyasoma okwa myatsi eyihambire okw’iyilhangira mwa w’obughuli eyiri omwa bitabu byethu.c
15. Ni kyahi ekyaleka Yehova inialhangira Daneri mwa “w’obughuli bunene”? (Daneri 9:23, NWT.)
15 Minya ngoku obuthaleghulha bwawu bukaleka iwabya w’obughuli embere sya Yehova. Buthuku bulebe, obundi omuminyereri Daneri iniakayaghunza emyaka ye 90, mwayowa iniamalhuha kandi iniamahwa amani. (Dan. 9:20, 21) Yehova mwamuhumulikania athi? Nyamuhanga mwathuma malaika Gabrieli eryibukya Daneri ngoku ni “w’obughuli bunene” kandi ngoku emisabe yiwe y’abir’ow’ibwa. (Soma Daneri 9:23, NWT.d) Ni kyahi ekyaleka Daneri iniabya ini w’obughuli embere sya Nyamuhanga? Kundi abya anzire erithunganene kandi ini muthaleghulha. (Zake. 14:14) Yehova mwalhangira athi omwatsi oyu akahandikawa omwa Kinywe kiwe busana n’erithuhumulikania. (Abar. 15:4) Kandi Yehova akahulikirira emisabe yawu kandi akakulhangira mwa b’obughuli busana n’erianza ekihikire n’erimukolera buthaleghulha.—Mika 6:8; Ebr. 6:10.
16. Ni kyahi ekyanga thuwathikya erilhangira Yehova nga Thatha w’olhwanzo?
16 Lhangira Yehova nga Thatha oyukwanzire. Anzire iniakuwathikya, butsira erikusondyamo ebisobyo. (Esy. 130:3; Mt. 7:11; Lk. 12:6, 7) Erighanirya okw’ekyo kyabiriwathikya abangyi abawithe amalengekania aw’eriyilhangira nga si b’obughuli. Ng’eky’erileberyako, thalengekania oku mwali wethu Michelle owe Spain, oyuwayowa isyanzibirwe kandi isiw’omughaso, kundi abya iniamabirighunza emyaka mingyi mwira wiwe iniane mumutsumanga. Akabugha athi; “Ngabya ngayowa nga singawithe mughaso, ngalengaho erithera akasasani Yehova iniananyihekire omwa byalha biwe iniane munyikangania kw’anyanzire kandi iniane munyitheya.” (Esy. 28:9) Mwali wethu Lauren, owe South Africa, akabugha bino: “Yehova amabya iniabirinyiletha okw’iyo busana n’olhwanzo, kandi iniabirilhangira athi ngabya ingane bughuma nayu ahabw’emyaka eyosi eyi, kandi nibya iniane munyikolesya erikangirirya abandi, kwesi kwenene akanyilhangira mw’ow’obughuli kandi ow’omughaso.”—Hos. 11:4.
17. Ni kyahi ekyanga kuwathikya erikakasya ngoku Yehova akakutsemera? (Esyonyimbo 5:11) (Lebaya n’ekisasani.)
17 Ibya iwunakakasirye ngoku Yehova akakutsemera. (Soma Esyonyimbo 5:11.) Dawudi mwalinganisya erisimwa na Yehova “ng’engabo” enene eyikatheghaya abathunganene. Eriminya ngoku wukasimawa na Yehova kandi ngoku akakusighika, kyangana leka amalengekania aw’eriyowa nga siwuli w’obughuli iniathakubundamirya. Wanga minya wuthi ku wukasimawa na Yehova? Ngoku thwanabiriminya, Yehova akakukakasaya ekyo erilhabira omwa Kinywe kiwe. Eryongera okw’ekyo, akakolesaya abasyakulhu b’ekithunga, abanywani b’okwa ndungu, n’abandi erikwibukya ngoku wuli w’obughuli embere siwe. Thutholere ithwakolhaki abandi bamathwibukya ekyo?
Eriminya ngoku thukasimawa na Yehova kyangana thuwathikya eriyihighulha okw’iyowa nga sithuli b’obughuli (Lebaya enungu 17)
18. Busana naki wutholere iwaligha ebinywe by’erisima?
18 Isiwaghana eriligha ebinywe by’erisima ebyo abakwasi kandi abakwanzire bakakubwira. Wibuke ngoku Yehova anganabya iniakabakolesaya erikuwathikya eriminya ngoku akakusima. Michelle, oyukanibweko ahanyuma, akabugha athi: “Ngabirighenda ing’igha eriligha ebinywe by’olhukeri ebyo abandi bakambwira. Sikyolho, aliwe nganasi ngoku ekyo kya Yehova anzire ingakolha.” Michelle abirighasirwa omwa buwathikya bw’olhwanzo obo abasyakulhu b’ekithunga bakamuha. Lino akakolha ng’omutemburi kandi ng’oyukawathikaya okwa Beteli iniane ewiwe.
19. Busana naki iwakakasya ku wuli b’obughuli embere sya Nyamuhanga?
19 Omwa lhukeri, Yesu akathw’ibukaya ngoku thuli b’obughuli embere sya Thatha wethu w’elhubulha. (Lk. 12:24) Neryo thwangana yikethera ngoku Yehova akathulhangira mwa b’obughuli embere siwe. Kisi isithw’ibirirawa ekyo! Kandi ka thulengeho erikolha ngoku thwangathoka eriwathikya abandi eriminya ku ni b’obughuli embere sya Nyamuhanga!
OLHWIMBO 139 Yilhangire Iwune Omwa Kihugho Kihya-kihya
a Awandi mena abirihindulhwa.
b Kilhangirikire ngoku Maria Magdalene abya mughuma w’okwa bakali ababya bakabya na Yesu. Abakali aba mubakolesya ebya bawitheko eriha Yesu n’abakwenda biwe b’ebiyithawa byabu.—Mt. 27:55, 56; Lk. 8:1-3.
c Ng’eky’erileberyako, lebaya esura 24 ey’ekitabu Draw Close to Jehovah kandi soma amasako awakanganibwe n’emyatsi ye Biblia eyiri ahisi sy’omuthwe “Erithika-thika” omwa kitabu Scriptures for Christian Living.
d Daneri 9:23, NWT: “Wabere watsuka erilemba-lemba lyawu, ebinywe byawu mubyowibwa, neryo namasyakubwirakyo, kundi wuli mundu w’obughuli bunene. Neryo wughaniraye okwa mwatsi wanayitheghererya eribonokerwa.”