BUTALA BWA MABUKU BWA PA INTANETI
Kyamba kya Usopa
BUTALA BWA PA INTANETI
Kikaonde
Pa kukebela
  • Bisopelo
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • KUPWILA
  • mwbr18 August pp. 1-7
  • Byambo Bikwabo bya mu Mutanchi wa Kupwila kwa Bwikalo ne Mwingilo

Vidyo ufwamo.

Yakana kushinkuka.

  • Byambo Bikwabo bya mu Mutanchi wa Kupwila kwa Bwikalo ne Mwingilo
  • Byambo Bikwabo bya mu Mutanchi wa Kupwila kwa Bwikalo ne Mwingilo (2018)
  • Tumitwe tucheche
  • AUGUST 6-12
  • AUGUST 13-19
  • AUGUST 20-26
  • AUGUST 27–SEPTEMBER 2
Byambo Bikwabo bya mu Mutanchi wa Kupwila kwa Bwikalo ne Mwingilo (2018)
mwbr18 August pp. 1-7

Byambo Bikwabo bya mu Mutanchi wa Kupwila kwa Bwikalo ne Mwingilo

AUGUST 6-12

BYA BUNEME BIJI MU MAMBO A LESA | LUKA 17-18

“Ikalai na Muchima wa Kusanta”

(Luka 17:11-14) Byo ayilenga ku Yelusalema, wapichile mu mupaka wa Samaliya ne Ngalilea. 12 Kabiji byo atwelelenga mu muzhi, banabalume ba mbumba jikumi bamusambakene, bino baimene palepako. 13 Ne abo babijikile’mba: “Anweba Yesu, Mufunjishi, tubilai lusa!” 14 Byo ebamwene, wibambijile’mba: “Yainga mukemweshe anwe bene ku bañanga.” Kabiji byo bayilenga, babukilwe.

nwtsty kulumbulula byambo biji pa Lu 17:12, 14

banabalume ba mbumba jikumi: Mu kimye kyanembejilwengamo Baibolo, bantu bajinga na mbumba bapwilanga pamo nangwa kwikala pamo pa kuba’mba bekwashenga mulwabo. (2Mf 7:3-5) Mizhilo ya Lesa yakambizhe ba mbumba kwikala kwa bunke. Kabiji bajimunangako bantu kupichila mu kubijika’mba: “Ne wa muzhilo, ne wa muzhilo!” (Le 13:45, 46) Byonkatu byaambile Mizhilo, ne bano ba mbumba baimene palepako na kwajinga Yesu.—Monai byo balumbulula byambo biji pa Mat 8:2 ne Mutanchi wa Byambo bya mu Baibolo, pa “Mbumba; wa Mbumba.”

mukemweshe anwe bene ku bañanga: Yesu Kilishitu byo ajinga pano pa ntanda walondelanga Mizhilo Lesa yo apeele Mosesa, kabiji wanemekele bingi lunengezho lwa bañanga bafumanga mu kikota kya kwa Alona. O ene mambo o atumijile bo abukile mbumba kuya ku bañanga ba Lesa. (Mat 8:4; Mak 1:44) Mizhilo Lesa yo apeele Mosesa yaswishishe bañanga kutalatala ba mbumba ne kumona inge yapwa. Bo babukanga mbumba bayanga ku nzubo ya Lesa na mulambo nangwa’mba bupe, tuñonyi tubiji tumi twabula muzhilo, kichi kya sida, tonge wachijisha ne kakichi ka isopi.—Le 14:2-32.

(Luka 17:15, 16) Umo pe abo byo amwene’mba wabukwa, wabwelele saka atumbijika Lesa na jiwi ja peulu. 16 Kabiji waponejile ku maulu a kwa Yesu na kumusanchila. Uno muntu wajinga mwina Samaliya.

(Luka 17:17, 18) Kepo Yesu ashikishe’mba: “Nanchi kechi bantu jikumi baji kubukwa nenyi? Pano nga bakwabo batanu na bana baji pi? 18 Nanchi kafwako muntu mukwabo wabwela na kutumbijika Lesa, kanatu uno muntu wa mu kisaka kingi nyi?”

w08 10/1 ma. 14-15 mafu. 8-9

Mambo ka o Twafwainwa Kumwesheshanga Lusanchilo?

Nanchi Yesu wibalubilekotu aba babujile kumusanchila nyi? Jishimikila jatwajijila kwamba’mba: “Kumvwa Yesu amba, ‘Nanchi kechi baji jikumi babukwa nenyi? Pakuba batanu na bana bepi? Kafwako wabwela mu kutumbijika Lesa, poso yenka uno ungi nyi?’”—Luka 17:17, 18.

Aba ba mbumba batanu na bana kechi bajinga bantu babi ne. Mambo patanshi saka bakyangye kubukwa bamwesheshe patoka lwitabilo lwabo mwi Yesu ne kukookela mikambizho yanji, yavwangilemo ne kuya ku Yelusalema na kukemwesha bene ku bañanga. Pano bino, nangwa batemenwe pa bintu Yesu byo ebobijile, bakankelwe kumusanchila. Kino kyo baubile kyafichishe bingi Kilishitu ku muchima. Nga atweba tubapo byepi? Umvwe muntu witubila bintu byawama, abya tupelawizha kusanta ponkapotu umvwe ke kikebewe, ne kumwesha lusanchilo lwetu kupichila mu kumutuminapo kakalata nyi?

Kukeba Bishinka Bikwabo Byanema

(Luka 17:7-10) “Ñanyi pe anweba uji na kalume ubena kujima mu bujimi nangwa ubena kufunga jitanga ja mikooko umwambila inge wabwela kufuma ku bujimi amba, ‘Iya kuno wikale na kuja ku tebulu’? 8 Nanchi kechi wakonsha kumwambila’mba, ‘Nnengezhezhe kajo ka mulajilo, kabiji unyinge apolonyi ne kuñingijila poso mpwishe kuja ne kutoma, apa bino ne obewa uje ne kutoma’ nenyi? 9 Nanchi aye ukamusanchila uno kalume na mambo a kuba waingila mwingilo ye baji kumupa nyi? 10 Byonkabyo, ne anweba umvwe mwapwisha kwingila byonse byo bemupa, ambai’mba: ‘Atweba twi bakalumetu. Twaubatu kyonka kyo twafwainwa kuba.’”

nwtsty kulumbulula byambo biji pa Lu 17:10

twi bakalumetu: Mu Kingiliki, “bantu bo balengulula; babula kunema.” Mu kino kishimpi Yesu kechi waambilenga’mba bakalume, baana banji ba bwanga bafwainwa kwimonanga’mba kechi banema ne. Byambo bya kuba’mba, “twi bakalumetu” biji mu kino kishimpi bibena kulumbulula’mba bakalume kechi bafwainwa kwitotanga nangwa kukebanga kwibapa munema mukatampe ne. Bashayuka bamo bamba’mba byambo byatuntululwa’mba twi bakalumetu ke ñambilo ya kifwanyikizho ilumbulula’mba “twi bakalumetu babula kufwainwa munema.”

(Luka 18:8) Nemwambila namba kine ukapelawizha kwibachibila mambo. Nangwa byonkabyo, Mwana muntu byo akafika, nanchi kine ukataana luno lwitabilo pano pa ntanda nyi?”

nwtsty kulumbulula byambo biji pa Luk 18:8

luno lwitabilo: Nangwa’mba “lwitabilo lwa uno mutundu.” Mu Kingiliki, “luno lwitabilo.” Mu Kingiliki bino byambo byaambile Yesu bya kuba’mba, “luno lwitabilo” bimwesha’mba waambilenga pa musango wa lwitabilo lwajinga na yewa mwanamukazhi wafwilwa ye aambilepo mu kishimpi. (Lu 18:1-8) Luno lwitabilo lwavwangamo kushiinwa kuba’mba Lesa ukumbula milombelo kabiji ukafweta bantu banji basalwa. Yesu kechi wakumbwile buno bwipuzho bo aipwizhe pa lwitabilo ne, mambo wakebelenga baana banji ba bwanga kumona biji lwitabilo lwabo. Kino kishimpi kyaamba pa lulombelo ne lwitabilo kyayijilemo bingi mambo Yesu popo afuminetu na kwamba pa meseko akapitangamo baana banji ba bwanga.—Luk 17:22-37.

Kutanga Baibolo: Luka 18:24-43

AUGUST 13-19

BYA BUNEME BIJI MU MAMBO A LESA | LUKA 19-20

“Bintu byo Tufunjilako ku Kishimpi kya kwa Yesu kya Mali a Mpondo Jikumi”

(Luka 19:12, 13) Onkao mambo, waambile’mba: “Muntu umo wa mu kisemi kya bufumu, wayile ku kyalo kingi kwalepa amba akatambule bufumu ne kubwela. 13 Waichile bakalume banji jikumi, ne kwibapa mali a mpondo jikumi ne kwibambila’mba, ‘Ubainga busulu poso nkabwele.’

jy 232 jifu. 2-4

Kishimpi kya Mali a Mpondo Jikumi

Wibambijile’mba: “Muntu umo wa mu kisemi kya bufumu, wayile ku kyalo kingi kwalepa amba akatambule bufumu ne kubwela.” (Luka 19:12) Uno muntu kechi wabwelele bukiji ne. Yesu ye muntu “wa mu kisemi kya bufumu” wayile ku “kyalo kingi kwalepa,” ko kuba’mba mwiulu mo bakamupele bufumu kwi Bashanji.

Mu kino kishimpi, awa muntu “wa mu kisemi kya bufumu” saka akyangye kuya, waichile bakalume jikumi ne kwibapa mali a mpondo ne kwibambila’mba: “Ubainga busulu poso nkabwele.” (Luka 19:13) Mali a mpondo a siliva ke mali anema bingi. Mali a mpondo o o bafwetanga muntu inge waingila mu bujimi kukila pa bañondo basatu.

Baana ba bwanga kampe balangulukilenga’mba abo bajinga nobe bakalume jikumi ba mu kino kishimpi, mambo Yesu mu kishimpi kikwabo wibesakenye ku ba mingilo. (Mateo 9:35-38) Bino, Yesu kechi waambilenga mwingilo wa kunowa kajo konkake ne. Waambilenga pa mwingilo wa kufunjisha bantu kwikala baana ba bwanga bakekala mu Bufumu bwa Lesa. Baana ba bwanga baingijishe bintu byo bajinga nabyo pa kukwasha bantu kwikala banswanyi ba Bufumu.

(Luka 19:16-19) Mutanshi waishile ne kwamba’mba, ‘Nkambo mu lupondo wenu umo namwenejilemo mpondo jikumi.’ 17 Aye wamwambijile’mba, ‘Wauba bulongo, obewa kalume wawama! Na mambo a kuba waikala wa kishinka mu bintu bichechetu, usakwikala na luusa pa mizhi jikumi.’ 18 Wa bubiji naye waishile, ne kwamba’mba, ‘Nkambo mu lupondo wenu umo namwenejilemo mpondo itanu.’ 19 Ne uno naye wamwambijile’mba, ‘Ne obewa usakwikala na luusa pa mizhi itanu.’

jy 232 jifu. 7

Kishimpi kya Mali a Mpondo Jikumi

Inge baana ba bwanga bayuka’mba baji nobe bakalume bengijisha bulongo bipe byabo mu mwingilo wa kufunjisha bantu kwikala baana ba bwanga, bafwainwa kuketekela’mba Yesu ukomvwa bingi bulongo. Kabiji bakonsha kuketekela’mba bakebapa mfweto pa mingilo yabo. Pano bino, baana ba bwanga ba kwa Yesu bonse kechi bengila mingilo imo nangwa kwikala bwikalo bumo ne. Bino, Yesu ‘waikele kala mfumu’ ukayuka ne kupesha byo babena kwibikako mu mwingilo wa kufunjisha bantu.—Mateo 28:19, 20.

(Luka 19:20-24) Bino kwaishile mukwabo ne kwamba’mba, ‘Nkambo, lupondo wenu awe ye nafile mu kisapi. 21 Nemuchiine bingi, mambo mwashinta; kabiji mushikula kyo mwabujile kutula, ne kunowa kyo mwabujile kubyala.’ 22 Aye wamwambijile’mba, ‘Nakuzhachisha monka mwayila byambo byobe, obewa kalume mubi. Nanchi kechi wayukile’mba nashinta, kabiji nshikula kyo nabujile kutula ne kunowa kyo nabujile kubyala nenyi? 23 Pano mambo ka o wabujile kutwala mali ami ku kipao? Pa kwiya umvwe natambwilapo nsubu.’ 24 “Na mambo a kino, waambijile boba baimene amba, ‘Mwangatai lupondo ne kupa yewa uji na mpondo jikumi.’

jy 233 jifu. 1

Kishimpi kya Mali a Mpondo Jikumi

Na mambo a kukankalwa kwingila ne kuvuzha bunonshi bwa mu bufumu bwa nkambo yanji, uno kalume bamwangachile lupondo ye bamupele. Batumwa baketekejile’mba Yesu ukalamanga mu Bufumu bwa Lesa. Onkao mambo, byambo byaambile Yesu pa kalume wapeleleko kyamweka bibakwashishe kuyuka’mba bamo kechi bakengilanga na mukoyo ne, kabiji kechi bakekala mu Bufumu ne.

Kukeba Bishinka Bikwabo Byanema

(Luka 19:43) Mambo moba akeya pe obewa kimye balwanyi bobe po bakashimika nsakwa yakosa na bichi byasongoloka ne kukuzhokoloka ne kukulukuka konse konse.

nwtsty kulumbulula byambo biji pa Lu 19:43

nsakwa yakosa na bichi byasongoloka: Nangwa’mba “kusumpako bichi.” Kyambo kya Kingiliki kya khaʹrax kitanwatu mu kyonkakye kyepelo mu Binembelo bya Kingiliki bya Bwina Kilishitu. Kilumbulula “bichi byasongoloka nangwa’mba bichi byo basumpa pa kulenga nsakwa; myandalo” kabiji kilumbulula ne “byaubanga bashilikale pa kulukuka muzhi basumpangako bichi; kuzhokolosha nsakwa.” Bino byambo byaambile Yesu byafikile mu 70 C.E. kimye nzhita ya bena Loma yatangijilwenga ne Titus kyo yalengele nsakwa nangwa’mba kyo yasumpile bichi kuzhokolosha Yelusalema. Titus walangulukilenga bintu bisatu pa kuba bino. Wakebelenga Bayudea kubula kunyema, kwibazakamisha kuba’mba bepanetu bene, nangwa kulengela nzala ikebalengele kwiletatu bene. Bashilikale bena Loma batemene bichi byavula bingi mu yoya mpunzha byo basumpile kuzhokolosha muzhi wa Yelusalema.

(Luka 20:38) Aye kechi ye Lesa wa bafu ne, ke wa bomi, mambo bonse kwi aye ke bomi.”

nwtsty kulumbulula byambo biji pa Luk 20:38

mambo bonse kwi aye ke bomi: Nangwa’mba “kwesakana na byo amona.” Baibolo wamba’mba bantu bomi babula kupwana ne Lesa, aye wibamona’mba bafwa. (Ef 2:1; 1Ti 5:6) Kabiji bapopweshi bakishinka ba kwa Yehoba bafwa wibamona’mba bomi mambo wayuka’mba kine ukebasangula.—Lo 4:16, 17.

Kutanga Baibolo: Luka 19:11-27

AUGUST 20-26

BYA BUNEME BIJI MU MAMBO A LESA | LUKA 21-22

“Kupokololwa Kwenu Kuji Pepi”

(Luka 21:25) “Kabiji kukamweka biyukilo ku juba, ku ñondo ne ku tubangabanga, kabiji pano pa ntanda bisaka bya bantu bikamona bya malwa kabiji kechi bikayuka kya kuba ne, na mambo a mpoota ya mema a mu kalunga ka mema ne manyaki ao.

kr 226 jifu. 9

Bufumu bwa Lesa Bwaonauna Balwanyi

9 Bintu bikamweka mwiulu. Yesu waambijile jimo amba: “Juba jikaluka ke mfishi ne ñondo naye kechi ukapana kyeya ne, kabiji tubangabanga tukapona mwiulu.” Bantangi ba bupopweshi kechi bakakonsha kuzhikijila bantu babo ne. Nanchi Yesu naye waambile’mba bino bintu bikamweka byonkabye mwiulu nyi? Kampe byobyo aambilengapo. (Isa. 13:9-11; Yoe. 2:1, 30, 31) Bantu bakobapo byepi pa bintu byo bakamona? ‘Bakamona bya malwa kabiji kechi bakayuka bya kuba ne.’ (Luka 21:25; Zefwa. 1:17) Balwanyi ba Bufumu bwa Lesa kutendekela ku ‘bamfumu kufika ne ku bazha’ “bakapungila na mambo a moyo ne na mambo a bintu byaketekelwa kufikila ino ntanda” kabiji bakakeba mwakufyama. Nangwa byonkabyo, kechi bakatana mpunzha mwakufyama pa kuba’mba bakapuluke ku bukaji bwa Mfumu wetu ne.—Luka 21:26; 23:30; Lum. 6:15-17.

(Luka 21:26) Bantu bakapungila na mambo a moyo ne na mambo a bintu byaketekelwa kufikila ino ntanda, mambo bintu bya mwiulu biji na bulume bikatenkena.

(Luka 21:27, 28) Kabiji bakamona Mwana muntu saka eya mu makumbi na bulume ne na lukumo lukatampe. 28 Pakuba bino bintu byo bikatendeka kumweka, mukemane ne kwinuna mitwe yenu mambo kupokololwa kwenu kuji pepi.”

w16.01 7 jifu. 17

Ibikaingako Kuba’mba “Butemwe Bwenu bwa Kutemwa Balongo Butwajijile”!

17 ‘Kosai.’ (Tangai Bahebelu 13:6.) Kuketekela mwi Yehoba kwitulengela kukosa pa kuba’mba tuchinchike meseko akatampe. Kuno kukosa kwitukwasha kwikala na ndangulukilo yawama. Kabiji inge twaikala na ndangulukilo yawama, twakonsha kumwesha butemwe kupichila mu kutundaika ne kutekenesha balongo ne banyenga. (1 Tesalonika 5:14, 15) Nangwatu mu kimye kya malwa akatampe, twakonsha kukosa, mambo twayuka’mba kupokololwa kwetu kujitu pepi.—Luka 21:25-28.

w15 7/15 17-18 jifu. 13

“Kupokololwa Kwenu Kuji Pepi”!

13 Nga baji nobe bambuzhi bakoba byepi inge bayuka amba “lufu lwa myaka” lubena kwibapembelela? “Bakatama miteto.” (Mat. 24:30) Pano nga balongo ba kwa Kilishitu ne balunda nabo bakishinka bakoba byepi? Na mambo a kuba baketekela mwi Yehoba Lesa ne Mwananji Yesu Kilishitu, bakalondela byambo bya kwa Yesu bya kuba’mba: “Bino bintu byo bikatendeka kumweka, mukemane ne kwinuna mitwe yenu mambo kupokololwa kwenu kuji pepi.” (Luka 21:28) Kechi tukekala na moyo ne, mambo tukayuka’mba kupokololwa kwetu kwafika.

Kukeba Bishinka Bikwabo Byanema

(Luka 21:33) Jiulu ne ntanda bikapita, pakuba byambo byami kechi bikapita ne.

nwtsty kulumbulula byambo biji pa Luk 21:33

Jiulu ne ntanda bikapita: Binembelo bikwabo byaamba’mba jiulu ne ntanda bikekala myaka ne myaka. (Nt 9:16; Sl 104:5; Mus 1:4) Onkao mambo, byambo bya kwa Yesu biji mu kino kyepelo bya kifwanyikizho. Yesu waambilenga’mba nangwa inge kya kuba kino kintu kyamwekele kya kuba ntanda ne jiulu byapita, bino byambo bya kwa Yesu byo bikafika. (Esakanyaiko Mat 5:18) Onkao mambo, Baibolo waamba pa jiulu ne ntanda mu kifwanyikizho, nabiji pa Lum 21:1 paamba’mba, “jiulu ja kala ne ntanda ya kala” bikapita.

byambo byami kechi bikapita ne: Nangwa’mba, “byambo byami kine bikafika.” Abino byambo bya Kingiliki Yesu byo aingijishe pano bibena kumwesha kukana byaamba muntu. Bino byambo bibena kumwesha’mba nangwa kyakatazha byepi, kanatu byambo byaambile Yesu bikafike.

(Luka 22:28-30) “Bino anweba yenu mwatwajijila kwikala pamo ne amiwa mu makatazho ami; 29 kabiji mbena kulayañana nenu lulayañano, byonka Batata byo balayañana ne amiwa lulayañano lwa bufumu, 30 namba mukaje ne kutoma ku tebulu wami mu Bufumu bwami, ne kwikala pa matanda na kuchibila mambo mikoka 12 ya bena Isalela.

w14 10/15 16-17 mafu. 15-16

Mukekala “Bufumu bwa Bañanga”

15 Byo atendekeshe Kijiilo kya Nkambo kya Mabanga, Yesu walayañene lulayañano na baana banji ba bwanga bakishinka javula lutelwa’mba lulayañano lwa Bufumu. (Tangai Luka 22:28-30.) Kupusanako na lulayañano lukwabo muji Yehoba, luno ke lulayañano lujitu pakachi ka kwa Yesu ne baana banji ba bwanga bashingwa. Byo aambile’mba, “byonka Batata byo balayañana ne amiwa lulayañano,” Yesu waambilenga pa lulayañano Yehoba lo alayañene nanji lwa kwikala “ñanga wa myaka ne myaka byonka byajinga Melekizedeke.”—Hebe. 5:5, 6.

16 Batumwa bakishinka 11 ‘batwajijile kwikala pamo ne Yesu mu makatazho anji.’ Lulayañano lwa Bufumu lwibalengejile kushiinwa’mba bakekala nanji mwiulu ne kwikala pa matanda na kulama kwikala bamfumu ne bañanga. Nangwa byonkabyo, bano batumwa 11 kechi bo bonkatu bakengilanga uno mwingilo ne. Yesu watumbijikwa wamwekele ku mutumwa Yoano mu kimwesho ne kwamba’mba: “Awa ushinda nkamuswisha kwikala pamo ne amiwa pa jitanda jami byonkatu byo nashinjile ne kwikala ne Batata pa jitanda jabo.” (Lum. 3:21) Onkao mambo, lulayañano lwa Bufumu lwalengwa na ba 144,000 bena Kilishitu bashingwa. (Lum. 5:9, 10; 7:4) Luno lo lulayañano lwa mwayila mizhilo lwaikala kitendekesho kya kuba’mba bakalama pamo ne Yesu mwiulu. Kino kipasha na musongwa wafuma mu kisemi kyanonka wakonsha kusongolwa ku mfumu ubena kulama ne kulama pamo nanji. Binembelo byamba pa bena Kilishitu bashingwa amba “musongwa” wa Kilishitu, “kisungu wawama” ye balaya kusongola kwi Kilishitu.—Lum. 19:7, 8; 21:9; 2 Ko. 11:2.

Kutanga Baibolo: Luka 22:35-53

AUGUST 27–SEPTEMBER 2

BYA BUNEME BIJI MU MAMBO A LESA | LUKA 23-24

“Swilai Jimo Kulekelako Mambo Bakwenu”

(Luka 23:34) Bino Yesu waambile’mba: “Tata, balekelaiko mambo, mambo kechi bayuka kyo babena kuba ne.” Kabiji batele bubale kuba’mba babane bivwalo byanji.

cl 297 jifu. 16

“Kwibuyuka Butemwe bwa Kilishitu”

16 Yesu wamwesheshe bulongo butemwe bwa Shanji mu jishinda jikwabo janema—‘waswijile jimo kulekela mambo.’ (Masalamo 86:5) Kuno kuswila jimo kwamwekele ne kimye kyo ajinga pa kichi kya lumanamo. Byo bamukanjikizhe kufwa lufu lulenga bumvu, ne misomali saka yapulankana mu maboko ne ku maulu anji, ki ka Yesu kyo aambilepo? Nanchi walombele kwi Yehoba amba akambule bantu bamwipayile nyi? Mu kifulo kya kuba bino, pa byambo byanji bya kupezhako mwajinga ne bino byambo bya kuba’mba: “Tata! Mwibalekele mambo; mambo kechi bayuka kyo boba ne.”—Luka 23:34.

(Luka 23:43) Ne aye wamwambijile’mba: “Kine nakwambila lelo jino namba, ukekala ne amiwa mu Paladisa.”

g 2/08 11 mafu. 5-6

Nanchi Lesa Ulekelako Bantu Mambo Akatampe Nyi?

Yehoba pa kulekelako bantu mambo, kechi utalatu pa mambo ne, bino utala ne pa muchima uji na ndengamambo. (Isaya 1:16-19) Akilangulukai pa bambanzhi babiji bo bapopele pa bichi pamo ne Yesu. Bonse kyamweka balengele mambo akatampe, mambo umo waambile’mba: “Atweba kitufwainwa, mambo betufweta pa bintu byo twaubile; pakuba uno muntu [Yesu] kafwako kintu kyatama kyo aubile ne.” Abino byambo byaambile uno mbanzhi bibena kumwesha’mba wamuyukile Yesu. Kuyuka Yesu kwamulengejile kulapila kufuma panshi ya muchima wanji. Kino kyamwekela mu byambo byo aambile byalondejilepo. Wamusashijile Yesu amba: “Mukamvuluke kimye kyo mukeya mu Bufumu bwenu.” Nga Yesu wamukumbwile’mba ka? Wamukumbwile’mba: “Kine nakwambila lelo jino namba, ukekala ne amiwa mu Paladisa.”—Luka 23:41-43.

Akilangulukai pa kino: Byambo byaambile Yesu byapeleleko saka akiji pano pa ntanda byamwesheshe’mba waubijile lusa awa mbanzhi walapijile ne kuswa kuba’mba wafwainwa kufwa. Kino kitutundaika bingi. Twafwainwa kushiinwa’mba Yesu Kilishitu ne Shanji, aye Yehoba bobila lusa bonse balapila kya kine, nangwa balengele mambo abaya byepi.—Loma 4:7.

(Luka 24:34) bonka baambile’mba: “Kwambatu kine, Nkambo wasanguka kabiji waji kumweka kwi Shimona!”

cl 297-298 mafu. 17-18

“Kwibuyuka Butemwe bwa Kilishitu”

17 Kampe kya kumwenako kikatampe kya Yesu byo alekela mambo kyakonsha kumwekela mu byo aubile na mutumwa Petelo. Petelo wamutemenwe bingi Yesu. Pa Nisanyi 14, bufuku bwa juba ja kupelako ja bwikalo bwa Yesu, Petelo wamubujile amba: “Nkambo, naswila jimo kuya nenu ne mu kaleya ne ku lufu.” Pano bino panyumatu ya kakimye kacheche, Petelo wamukaine Yesu jisatu amba kechi wamuyuka ne! Baibolo witubuula kyaubiwe kimye Petelo kyo akaine ja busatu: “Kepo Nkambo afutulukile kamutale Petelo.” Byo kyamukolele ku muchima na mambo a kubaya kwa mambo anji, Petelo “walupukile, ne kujila bingi na bulanda.” Yesu byo afwile joja juba, uno mutumwa kampe walangulukilenga amba, ‘Kana Nkambo yami wandekelako mambo nyi, kana?’—Luka 22:33, 61, 62.

18 Petelo kechi wafwainwe kupembelela mukumbu kimye kyabaya ne. Yesu bamusangwile lukelo pa Nisanyi 16, kabiji kyamweka pa jonkaja juba wayile na kupempula Petelo. (Luka 24:34; 1 Kolinda 15:4-8) Mambo ka Yesu o atelejile muchima uno mutumwa wamukainetu nsalansala? Yesu wafwainwa wakebelenga kumutekenesha Petelo walapijile kuba’mba wamutemwa kabiji wanemekwa bingi kwi Nkambo yanji. Bino Yesu waubile byavula kukila pa kumutekeneshatu Petelo.

Kukeba Bishinka Bikwabo Byanema

(Luka 23:31) Umvwe boba bino bintu kichi saka kyakitalala, ki ka kikamweka umvwe kyauma?”

nwtsty kulumbulula byambo biji pa Luk 23:31

Umvwe boba bino bintu kichi saka kyakitalala, . . . umvwe kyauma: Yesu waambilenga pa kisaka kya Bayudea. Bajinga nobe kichi kibena kuuma, kyatalala pacheche, mambo Yesu bakijinga nanji, kabiji Bayudea bachechetu bo bamwitabijile. Pano byo bamwipayile, Bayudea bakishinka bashingilwe na mupashi wazhila ne kwikala mu bena Isalela ba Lesa. (Lo 2:28, 29; Nga 6:16) Pa kyokya kimye, kisaka kya Isalela kya kisemwa kyafwile ku mupashi, kyajingatu nobe kichi kyauma.—Mat 21:43.

(Luka 23:33) Byo bafikile ku mpunzha yatelwanga’mba Kiboyongolo, bamupopele pamo na bambanzhi, umo ku kilujo ne mukwabo ku kipiko kyanji.

nwtsty kipikichala

Musomali ye Bapopele mu Kapokoso

Akino kipikichala kibena kumwesha kapokoso ka muntu ye bapopele musomali walepele masentimita 11.5. Kino kikupa bekitaaine mu mwaka wa 1968 ku bapoya bya kupoyapoya ku kabeta ka ku buyeke bwa Yelusalema. Akye kikupa kyajingako mu kimye kya bena Loma. Bintu byo bataaine byamwesha’mba ino misomali beingijishanga kupopelako bantu bo bachibila mambo a kufwa pa kichi. Uno musomali wipasha na musomali waingijishe bashilikale bena Loma kupopelako Yesu Kilishitu pa kichi. Uno musomali bamutaaine mu jibwe jo batongola’mba ossuary mo batayanga bikupa byauma bya bantu bafwa byashalanga mubiji inge wabola. Kino kyamwesha’mba muntu inge bamwipayila pa kichi bamuzhiikanga.

Kutanga Baibolo: Luka 23:1-16

    Mabuku a mu Kikaonde (1992-2025)
    Shinkai
    Shinkulai
    • Kikaonde
    • Tuminaiko Bakwenu
    • Byo Mukeba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Shinkulai
    Tuminaiko Bakwenu