Yesu Wafunjishe Mwanamukazhi Mwina Samaliya

Byo bafuminenga ku Yudea kuya ku Ngalilea, Yesu ne baana banji ba bwanga bapichile mu muzhi wa Samaliya. Pa kushinkamana juba, baikele kwipi na muzhi wa Saikala ku mushima wa kwa Yakoba amba bakokolokepo mambo bakookele. Kyamweka Yakoba ye wapoyele uno mushima nangwa wapaine mali kuba’mba bamupoyeleye. Ne lelo jino, uno mushima mwakonsha kumutaana kwipi na muzhi utelwa’mba Nablus.

Yesu byo akijinga ku mushima na kukookoloka, baana banji ba bwanga bayile mu muzhi wajinga pepi na kupota kajo. Ku mushima kwashajile Yesu kwaishile mwanamukazhi mwina Samaliya na kutapula mema. Yesu waambijile uno mwanamukazhi amba: “Mpepo mema.”—Yoano 4:7.

Bayudea ne bena Samaliya kechi baumvwañananga ne, mambo bonse bajinga na misalululo. Onkao mambo, uno mwanamukazhi wakuminye bingi ne kumushikisha’mba: “Anweba byo muji Muyudea, mubena kundomba byepi mema amiwa mwanamukazhi mwina Samaliya?” Yesu wamukumbwile’mba: “Umvwe wayukile bupe bwa Lesa ne wakwambila’mba, ‘Mpepo mema,’ inge waji kumulomba, ne aye inge waji kukupa mema a bumi.” Mwanamukazhi wamwambijile’mba: “Mwane, kechi muji ne na kya kutapwilako mema ne, kabiji mushima naye wazhika. Nga ano mema a bumi musakwiafumya pi? Nanchi anweba mwakila mushakulu wetu Yakoba witushijile uno mushima, kabiji mo atomanga aye ne baana banji ne banyama banji ba kulela nyi?”—Yoano 4:9-12.

Yesu wamwambijile’mba: “Yense utoma ano mema ukafwa kilaka jibiji. Pakuba yense utoma mema o nkamupa kechi ukafwa kilaka jibiji ne, bino aa mema o nkamupa akekala ke nsulo ya mema mwi aye saka atupauka ne kumupa bumi bwa myaka ne myaka.” (Yoano 4:13, 14) Nangwa kya kuba Yesu wakookele, wisambile na mwanamukazhi mwina Samaliya byambo bya bukine bileta bumi bwa myaka ne myaka.

Uno mwanamukazhi wamwambijile’mba: “Mwane, bampepo oo mema kuba’mba mbulenga kufwa kilaka, nekileke kwiyanga kuno na kutapula mema.” Yesu wafumineko pacheche ku byo besambilenga ne kumwambila’mba: “Yanga ukete mwatawobe wiye nanji kuno.” Aye wakumbwile’mba: “Amiwa mulume mfwaye.” Wakuminye bingi na byambo byaambile Yesu bya kuba’mba: “Waamba bingi bulongo amba, ‘Amiwa mulume mfwaye.’ Mambo wajinga na banabalume batanu, ne mwanamulume ye uji nanji luno kechi mwatawobe ne.”—Yoano 4:15-18.

Uno mwanamukazhi wakuminye bingi ne kwamba’mba: “Mwane namona mwi ngauzhi.” Kabiji, uno mwanamukazhi wamwesheshe’mba watele maana ku kupopwela Lesa. Mu ñanyi jishinda? Waambile’mba: “Bashakulu betu [bena Samaliya] bapopwelanga pa uno mutumba [wa Gelizimu wajinga pepi], pakuba anweba bantu [Bayudea] mwamba’mba mu Yelusalema yo mpunzha bantu ko bafwainwa kupopwelanga.”—Yoano 4:19, 20.

Yesu walumbulwile’mba mpunzha ya kupopwelapo kechi kyo kintu kyanema ne. Waambile’mba: “Kimye kibena kwiya kyo mukabula kupopwela Batata pa uno mutumba nangwa mu Yelusalema.” Kabiji wamubuujile ne kuba’mba: “Kimye kibena kwiya kabiji kyafika, bapopweshi ba kine kyo bakapopwelanga Batata na mupashi ne na bukine, mambo Batata babena kukeba bantu ba uno mutundu kwibapopwela.”—Yoano 4:21, 23, 24.

Kine kintu Lesa kyo atalapo mu bapopweshi ba kine kechi kishimikwa kyo bapopwelamo ne, bino ke kumupopwela mu jishinda jo aitabizha. Byo aumvwine kino, mwanamukazhi watemenwe bingi, kabiji waambile’mba: “Nayuka namba Mesiasa ubena kwiya, utelwa’mba Kilishitu. Aye byo akeya, uketubuula bintu byonse patoka.”—Yoano 4:25.

Kepo Yesu asolwele kishinka kimo kyanema amba: “Yami iye, ye ubena kwamba nanji.” (Yoano 4:26) Akilangulukaipotu. Uno mwanamukazhi waishiletu na kutapula mema mute. Bino Yesu wamubijile bibusa. Yesu wabuujile uno mwanamukazhi kishinka kyo abujile kubuulapo bantu bakwabo, kya kuba’mba ye Mesiasa.

BENA SAMALIYA BAVULA BAITABIJILE

Baana banji ba bwanga byo babwelele kufuma ku Saikala ko bayile na kupota kajo, bataaine Yesu saka esamba na mwanamukazhi mwina Samaliya ku mushima wa kwa Yakoba ko bamushile. Baana ba bwanga byo bafikile, uno mwanamukazhi wafumineko, washile mulondo wanji wa mema ne kuya mu muzhi.

Uno mwanamukazhi byo afikile mu Saikala, wabuujile bantu bintu byawama byamufunjishe Yesu. Wibabuujile’mba: “Twayai mukamone muntu wambuula bintu byonse byo naubile.” Kepo mwanamukazhi ashikishe bantu bwipuzho bwibalengejile kukeba kuyukilapo byavula bwa kuba’mba: “Uno kana ye Kilishitu nyi?” (Yoano 4:29) Buno bo bwipuzho bwanema bingi bantu bo beipuzhanga kufuma kimye kyajingako Mosesa. (Mpitulukilo ya mu Mizhilo 18:18) Buno bwipuzho bwalengejile bantu baikalanga mu muzhi kwiya na kumona Yesu.

Pa kyonkakya kimye, baana ba bwanga bakanjikizhenga Yesu amba aje kajo ko baletele kufuma mu muzhi. Bino Yesu waambile’mba: “Amiwa nji na kajo ko mwabula kuyuka.” Onkao mambo, baana ba bwanga beshikishenga mulwabo amba: “Nanchi paji wakumuletelapo kajo nyi?” Yesu wibalumbulwijile mo atazhizhe kupichila mu kwibabuula byambo byanema bingi ku bonse baana banji ba bwanga bya kuba’mba: “Kajo kami ke kuba kyaswa muchima wa yewa wantumine ne kupwisha mwingilo wanji.”—Yoano 4:32-34.

Mwingilo Yesu ye aambilengapo kechi yenka wa kunowa bijimwa ne, mambo kwakishajile bañondo bana pa kuba’mba batendeke kunowa. Bino, Yesu waambilenga pa kuleta bantu mu bukine. Yesu watwajijile na kwamba’mba: “Inunai meso enu mumone majimi byo atoka kala afwainwa kunowa. Kabiji unowa ubena kutambula mfweto ne kubungizha bipangwa bya bumi bwa myaka ne myaka, pa kuba’mba njimi ne yewa unowa basangalele pamo.”—Yoano 4:35, 36.

Yesu byo esambilenga na uno mwanamukazhi mwina Samaliya, kampe wayukijile jimo bintu byawama bikafumamo. Bantu bavula bafumine mu muzhi wa Saikala bamwitabijile na mambo a byashimwine mwanamukazhi. Wabuujile bantu amba: “Wambuula bintu byonse byo naubile.” (Yoano 4:39) Onkao mambo, bantu ba mu muzhi wa Saikala byo baishile kwi aye ku mushima, bamwambijile Yesu amba ekale nabo ne kwibabuujilapo bintu bikwabo. Yesu waswile kabiji waikele mu Samaliya moba abiji.

Bena Samaliya byo batelekelenga kwi Yesu, bavula bamwitabijile. Kepo baambijile mwanamukazhi amba: “Kechi twaitabila na mambo a byambo byo witubuujile ne; mambo twiumvwina atwe bene, kabiji twayuka’mba uno muntu kine mupulushi wa ba pano pa ntanda.” (Yoano 4:42) Kine uno mwanamukazhi mwina Samaliya waubile kintu kyawama kyo twafwainwa kulondela pa kushimuna pe Kilishitu. Twafwainwa kwambanga mu jishinda jafwainwa kulengela banteleki kukeba kuyukilapo ne bikwabo.

Vulukai’mba kwakijinga bañondo bana kunowa saka kukyangye kutatula, ko kuba’mba kunowa mbaale kwaubiwanga mu kimye kya mwela wa mebele. Kyamweka mwajinga mu November nangwa December. Kino kibena kulumbulula’mba panyuma ya Kijiilo kya Lupitailo mu 30 C.E., Yesu ne baana banji ba bwanga baikele mu Yudea bañondo batanu na basatu na kufunjisha ne kubatizha bantu. Byo bafumineko bayile ku muzhi wabo wa Ngalilea. Ñanyi kintu kyo bakobile kokwa?