Lunengezho lwa Mapunzha a Kupopwelapo

BAPOPWESHI ba kine ba Yehoba bebakambizha kupwila pamo na kutambwila mikambizho ne kwitundaika bene na bene. (Hebe. 10:23-25) Mpunzha itanshi yo bapopwelangapo bantu ba Lesa basalwa abo bena Isalela, yajinga “tente wa lusambakeno.” (Lupu. 39:32, 40) Pa kupitapo kimye, mwana wa kwa Davida aye Solomone washimikile nzubo, nangwa’mba nzubo ya Lesa ya kupelamo Lesa lukumo. (1 Mfu. 9:3) Ino nzubo ya Lesa byo beyonawine mu 607 B.C.E., Bayudea batendekele kupwila na kupopwela Lesa mu bishimikwa byo batelanga’mba mashinagoga. Mu kuya kwa kimye, nzubo ya Lesa beishimukulwile kabiji yaikele ke mpunzha ya bupopweshi bwa kine. Yesu wafunjishenga mu mashinagoga ne mu nzubo ya Lesa. (Luka 4:16; Yoa. 18:20) Yesu wanengezhezhe kupwila ku mutumba.—Mat. 5:1—7:29.

² Yesu byo afwile, bena Kilishitu bapwilanga mu mapunzha mwatanwanga bantu bavula ne mu mazubo na kufunjisha bantu Binembelo ne kupwanañena pamo na bakwabo. (Byu. 19:8, 9; Loma 16:3, 5; Kolo. 4:15; File. 2) Bimye bimo bena Kilishitu batanshi bapwilanga mu mapunzha a bufyamfya kuchina kwibamona ku balwanyi babo. Kwambatu kine, bakalume ba Lesa ba kishinka ba kala bakebeshenga kupwila mu mapuzha a kupopwelapo kuba’mba ‘bebafunjishe kwi Yehoba.’—Isa. 54:13.

³ Ne lelo jino, mapunzha a kupwilamo bantu bavula ne mazubo a balongo beengijisha kwikelamo na kupwila kwa bena Kilishitu. Mu mazubo a balongo javula mo mwikela kusambakana kwa kuya mu mwingilo wa mu bujimi. Aba bapana mazubo abo kwikelamo na kupwila kwa uno mutundu bomvwa bingi bulongo. Bavula bamba’mba lwitabilo lwabo lwakoselako pa kupana nzubo yabo kwikala ke ya kupwilamo.

NZUBO YA BUFUMU

⁴ Mpunzha yine ikatampe ipwilamo Bakamonyi ba kwa Yehoba ke Nzubo ya Bufumu. Javula kwikala kupota mpunzha ne kushimikapo Nzubo ya Bufumu nangwa kuwamisha kishimikwa kijipo. Pa kuba’mba tukepesheko mali ne kwingijisha bulongo bishimikwa byetu, bipwilo byavula bingijisha Nzubo ya Bufumu imo. Mu mapunzha amo basonkela bishimikwa. Mazubo a Bufumu a katataka ne bishimikwa byo bawamisha bulongo, bebipana. Bino umvwe Nzubo ya Bufumu ijipo beiwamishakotu pacheche, kechi beipana ne.

⁵ Nzubo ya Bufumu kechi bafwainwa kukizhamo kwiiwamisha na mambo a kukebatu’mba bantu beikakashenga ne. Nangwa kya kuba nshimikilo yakonsha kupusana kwesakana na mpunzha, kine kintu kyo beishimikila ke kupopwelamo Lesa. (Byu. 17:24) Kwesakana na biji bwikalo bwa kuyoyo mpunzha, Nzubo ya Bufumu yafwainwa kuwama bulongo mwakupwila bena Kilishitu.

⁶ Bipwilo byonse bya Bakamonyi ba kwa Yehoba bipana mali a kwingijisha ne kuwamishishamo Nzubo ya Bufumu yo bingijisha. Kechi kwikala kupishamo nsanyi mwa kubika mali nangwa kupitamo na kulomba mali ne. Kujitu kabokoshi ka kubikamo bupe aba baiya na kupwila ko babikamo mali a kwingijisha ku bintu bibena kukebewa ku Nzubo ya Bufumu. Befuukwila bene kuba kino kufuma panshi ya mu muchima.—2 Ko. 9:7.

⁷ Bonse mu kipwilo bapana mali a Nzubo ya Bufumu ne kwiilama bulongo ne kwiiwamisha pa kuba’mba ikale ya butooto. Javula mukulumpe mu kipwilo nangwa nkwasho bamupa mwingilo wa kunengezha mutanchi wa kuwamisha. Javula mabumba a mwingilo wa mu bujimi o awamisha, saka beatangijila ku kalama wa jibumba nangwa nkwasho wanji. Nzubo ya Bufumu yafwainwa kumwekanga bulongo mukachi ne pangye kwimenako bulongo Yehoba ne jibumba janji.

⁸ Umvwe bipwilo kukila pa kimo bingijisha Nzubo ya Bufumu imo, bakulumpe mu bino bipwilo balenga Kavoto Katala pa Nzubo ya Bufumu, katala pa kishimikwa ne mpunzha po kiji. Mabumba a bakulumpe atongolapo umo kwikala ukwatankanya mingilo ya kavoto katala pa nzubo ya Bufumu. Kavoto katala pa Nzubo ya Bufumu byo bekatangijila ku mabumba a bakulumpe, kamona’mba Nzubo ya Bufumu babena kwiiwamisha kabiji beilama bulongo ne kumona’mba bintu bya kwingijisha po biji. Bipwilo byonse byafwainwa kukwatankena pamo.

⁹ Umvwe bipwilo byavula bingijisha Nzubo ya Bufumu imo, kwikala mutanchi wa kupimpuzhanya bimye bya kupwila. Bakulumpe pa kunengezha uno mutanchi bafwainwa kukwatankena pamo mu butemwe. (Fili. 2:2-4; 1 Pe. 3:8) Kafwako kipwilo nangwa kimo kyafwainwa kufuukwilangako bipwilo bikwabo bya kuba ne. Umvwe kalama wa mwanzo wafwakeshapo kipwilo kimo, bipwilo byashala bipimpula kimye kyo bipwijilapo kulondela byo kiji mu yewo mulungu.

¹⁰ Nzubo ya Bufumu bakonsha kwiingijisha kwambilamo jashi ja masongola ne ja kijilo umvwe Kavoto ka Mwingilo mu Kipwilo kaswisha. Bano bakulumpe balangulukapo bulongo pa yense walomba ne kufuukula kulondela mikambizho yanengezha ofweshi wa musampi.

¹¹ Aba bo baswisha kwingijisha Nzubo ya Bufumu kubilamo bino bintu, bafwainwa kwikala na byubilo byawama byafwainwa bena Kilishitu ba kine. Kafwako nangwa kimo kyafwainwa kubiwa pa Nzubo ya Bufumu kyafwainwa kuleta mwenga pa jizhina ja Yehoba ne jizhina jawama ja kipwilo ne. (Fili. 2:14, 15) Kwesakana na lutangijilo lwa ofweshi wa musampi, Nzubo ya Bufumu bakonsha kwiingijisha kubilamo bintu bikwabo bya ku mupashi nabiji Sukulu wa mwingilo wa Bufumu ne Sukulu wa Mwingilo wa Bupainiya.

¹² Kimye kyonse, basapwishi bafwainwa kunemeka mpunzha yo bapwijilapo. Mvwajilo yetu, mwekelo ne byubilo byetu byafwainwa kumwesha mushingi kuba’mba tupopwela Yehoba. (Sapwi. 5:1; 1 Timo. 2:9, 10) Inge ke tulondele mafunde, tumwesha’mba tusanta pa kupwila kwetu kwa bena Kilishitu.

¹³ Pa kupwila kechi pafwainwa kwikala kyungwe ne. Onkao mambo, baana bafwainwa kwikala pamo na bansemi babo. Bansemi baji na baana ba bacheche bafwainwa kwikela ko bakonsha kubula kuvulañanya bakwabo inge ke bakebe kulupula baana babo pangye nangwa kubapo bintu bikwabo.

¹⁴ Pa kupwila mu Nzubo ya Bufumu, balongo bafikilamo bebapa mwingilo wa buasha. Bafwainwa kuyuka bya kuba na bintu, kwikala na muchima wawama ne kuyuka bya kufuukula bintu bulongo. Mwingilo wabo wavwangamo kwimuna benyi ne kwibalengela kukasuluka, kubuula bakelwa pa kwikala, kunemba kibelengelo kya batanwako ne kumona’mba mwela ubena kupita bulongo mu nzubo ya Bufumu. Inge kyakonsheka, baasha bafwainwa kwambila bansemi kusopanga baana babo pa kuba’mba babulenga kukitauka kitauka mu Nzubo ya Bufumu kupwila saka kukyangye kutendeka nangwa inge kwapwa ne kubula kukayila pa mutuntamo. Inge mu Nzubo ya Bufumu muji mwana ubena kukatazha, asha wakonsha kwambila bansemi ya mwana mu mushingi kumulupwila pangye pa kuba’mba abule kuvulañanya jibumba. Mwingilo wingila baasha ukwasha bingi bonse mu kupwila kumwenamo. Kyawama bingi kwingijisha bakulumpe ne bankwasho kwikala baasha.

KUSHIMIKA MAZUBO A BUFUMU

¹⁵ Mu myaka kitota kitanshi, bena Kilishitu bamo bajinga na bintu bya ku mubiji byavula kukila bakwabo. Akino kyalengejile mutumwa Paulo kunemba’mba: “Kwikale kwesakana, bintu byenu byavula byo muji nabyo pa kino kimye bikwashe boba babulabyo, kuba’mba bintu byabo byavula nabyo bimukwashe mu byo mwakajilwa, pa kuba’mba bonse mwesakane.” (2 Ko. 8:14) Lelo jino, “kwesakana” kuntutu kumo kubena kubiwa. Mali apana bipwilo mwaya ntanda beabika pamo kukwasha kushimika nangwa kuwamisha Mazubo a Bufumu. Jibumba ja Lesa ne bipwilo bisanta bingi pa mali apana balongo ne banyenga mwaya ntanda.

¹⁶ Kulondela byo banengezha ku yoyo mpunzha, ofweshi wa musampi ye utongola bipwilo byafwainwa kwingijisha Mazubo a Bufumu amo. Kabiji ofweshi wa musampi utongola kimye ne mpunzha kwa kushimikila Mazubo a Bufumu ne kuwamisha afwafwafwa aji mu nyaunda ya musampi. Inge kwamweka bya malwa, kwikala lunengezho lwa kuwamisha Mazubo a Bufumu aonaika, kimye kimo ne mazubo a balongo.

¹⁷ Ofweshi wa musampi ye ukeba balongo bakukwasha kutambula mpunzha, kulenga bikekala Nzubo ya Bufumu, kupota mpunzha, kutambula bipepala bya kuswisha kushimika ne kuwamisha. Na mambo a kuba Mazubo a Bufumu abena kukebewa mu byalo byavula, kubena kukebewa bamingilo bavula. Basapwishi bonse babatizhiwa bafikilamo kabiji bakeba kwingilako bebatundaika kunemba pepala wa kunembesheshapo mwingilo wa kwipana ne kumupana ku Kavoto ka Mwingilo mu Kipwilo kyo bajimo. Nangwatu basapwishi babula kubatizhiwa bakonsha kwingilako mwingilo wa kushimika nangwa kuwamisha Nzubo ya Bufumu yo bapwilamo.

MAZUBO A KUBUÑENAMO

¹⁸ Javula bena Kilishitu batanshi bapwilangatu mu mabumba acheche. Bino bimye bimo “bantu bavula” bapwilanga pamo. (Byu. 11:26) Ne lelo jino, bantu ba Yehoba nabo bapwila mu mabumba akatampe pa kubuñana kwa mwanzo ne pa kushonkena kwa kijiiji. Javula kwikala kusonkela bishimikwa biji ku yonkayo mpunzha. Pano bino, inge kafwako bishimikwa byawama ne, kwikala kushimika kishimikwa kitelwa’mba Nzubo ya Kubuñenamo.

¹⁹ Bimye bimo, kwikalatu kupota kishimikwa, kwikiwamisha ne kwikingijisha ke Nzubo ya Kubuñenamo. Bino javula, kwikala kutambula mpunzha ne kushimikapo Nzubo ya Kubuñenamo. Mazubo a Kubuñenamo apusana pusana mu kubaya kwesakana na biji ku yoyo mpunzha. Ofweshi wa musampi ye ufuukula kupota nangwa kushimika kino kishimikwa inge bapitulukamo bulongo mu mali akataiwapo ne bimye byo bakekingijishanga.

²⁰ Ofweshi wa musampi utongola balongo ba kutala pa kwingijisha ne kuwamisha ino Nzubo ya Kubuñenamo. Myanzo beipa mwingilo wa kuwamisha kimye kyonse, kuwamisha jibiji pa mwaka ne kuwamisha paonaika. Kyawama balongo kwipana bene kwingila uno mwingilo. Onkao mambo, bipwilo bebitundaika kwingilanga uno mwingilo na muchima yense.—Sala. 110:3; Mala. 1:10.

²¹ Bimye bimo, Nzubo ya Kubuñenamo bakonsha kwiingijisha kubilamo bintu bikwabo bya ku mupashi nabiji, masukulu a Baibolo ne kusambakana kwa bakalama ba myanzo. Byonkatu biji Nzubo ya Bufumu, ne Nzubo ya Kubuñenamo nayo ke mpunzha yo bapana ya kupopwelamo. Umvwe tubena kupwila pa Nzubo ya Kubuñenamo, byubilo byetu, mvwajilo ne mwekelo yetu byafwainwa kwikala bya mushingi byonkatu byo kikala pa kuya na kupwila pa ku Nzubo ya Bufumu.

²² Bantu bavula babena kufunda bukine babena kwiya mu jibumba ja Lesa mu kino kimye kya moba a kupelako. Kino ke kishiino kya bibusa bya Yehoba. (Isa. 60:8, 10, 11, 22) Onkao mambo, tukeba kutundaika luno lunengezho lwa kwikala na mapunzha a butooto kabiji awama a kupopwelapo ne kutwajijila kwialama bulongo. Inge ke tube bino, tumwesha lusanchilo pa mwingilo wingila bino bishimikwa wa kwitukwasha kwitundaika atweba bene na bene ne kwibikishakotu byo tubena kumona juba ja Yehoba saka jifwenya pepi.