BUTALA BWA MABUKU BWA PA INTANETI
Kyamba kya Usopa
BUTALA BWA PA INTANETI
Kikaonde
Pa kukebela
  • Bisopelo
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • KUPWILA
  • w02 5/1 pp. 3-6
  • Bulema Byobukapwa

Vidyo ufwamo.

Yakana kushinkuka.

  • Bulema Byobukapwa
  • Kyamba kya Usopa—2002
  • Tumitwe tucheche
  • Byambo Bipashako
  • Byakukumya Byakwa Yesu Byamwesheshe Lubuko Lukobiwa Panopantanda Ponse
  • Kubukiwa Kwakubula Kumvwa Kutanta Kabiji Kwakubula Malipilo
  • Kubukwa Kumupashi Kokutanshi Kwafwainwa Kubiwa!
  • Watemenwe Bantu
    Kyamba kya Usopa Kibena Kubijika Bufumu Bwa Yehoba—2015
  • “Kilishitu bo Bulume bwa Lesa”
    Fwenyai Kwipi ne Yehoba
  • Bufumu bwa Lesa​—Kyo Bwanemena kwi Yesu
    Kyamba kya Usopa—2014
Kyamba kya Usopa—2002
w02 5/1 pp. 3-6

Bulema Byobukapwa

FWANYIKIZHAI kuba’mba meso abampofu alaba, matwi ababula kumvwa ashinkuka babena kumvwatu byonse, bakamama sabemba nalusekelo, kabiji nebalemana maulu kebende! Kechi tubena kutela michi yakubukilamo bikola yobabena kutana ano mobane, tubena kwamba pabikafuma mumingilo ya Lesa yakukuula bantu. Baibolo yaambijile jimo’mba: “Ponkapo meso a bampofu akalaba, ne matwi a bashinka matwi akashinkuka. Kabiji ne yewa walemana kulu ukakilauka nobe lupala, ne kamama ukembanga na lusekelo.” (Isaya 35:5, 6) Pano nanchi twakonsha kushiinwa byepi’mba buno bungauzhi bwakukumya bukafikizhiwa?

Kyakutendekelapo, kimye Yesu Kilishitu kyoajinga panopantanda, wabukile bantu bajinga nabikola nebulema bwapusana-pusana. Bantu bavula kuvwangakotu nebalwanyi banji, bemwenejilenga bene byakukumya byoaubilenga. Pakimye kimo bantu bamulengulwilenga bashikishepo bulongo muntu umo yeabukile amba bamone mwakumusujila Yesu. Bino kibalengeletu bumvu mambo byonse byobamwipwizhe byamwesheshe bukine bwakino kyakukumya kyoaubile. (Yoano 9:1, 5-34) Yesu byoaubile kyakukumya kikwabo kyobakankelwe kukana, baambile nabukaji’mba: “Tube byepi? Mambo uno muntu uba biyukilo byavula?” (Yoano 11:47) Nangwa byonkabyo, bantutu abo kechi bamulengulwilengane, mambo batatwile kumwitabila Yesu.—Yoano 2:23; 10:41, 42; 12:9-11.

Byakukumya Byakwa Yesu Byamwesheshe Lubuko Lukobiwa Panopantanda Ponse

Byakukumya byakwa Yesu kechi byamwesheshengatu kuba’mba Yesu ye Mesiasa kabiji amba ye Mwana Lesa tune. Byapainenga kishiino kyakwikala nalwitabilo mumilaye ya Baibolo yakuba’mba bantu balukokelo kulutwe nalwendo bakabukiwa. Muino milaye muji neyewa watongolwa mu Isaya kyapitala 35, watongolwa mupalagalafu itanshi. Isaya 33:24 waamba pabikekala kulutwe nalwendo butuntulu bwamubiji bwabantu bakamwa Lesa amba: “Kafwako nangwa umo wikala mu yewa muzhi ukamba’mba: Nakolwa, ne.” Lumwekesho 21:4 naye walaya’mba: “[Lesa] ukashimuna mipolo yonse ku meso abo; ne lufu kechi lukekalako jibiji ne; nangwa mabingo, nangwa kujila, nangwa misongo, kechi bikekalako jibiji ne: bintu bitanshi byapichijila.”

Bantu kimye kyonse balombela amba buno bungauzhi bufikizhiwe byobalomba javula lulombelo lwafunjishe Yesu muji bino byambo byakuba’mba: “Bufumu bwenu bufike. Kyaswa muchima wenu kyubiwe pano panshi, byonka byo kyubiwa mwiulu.” (Mateo 6:10) Ee, Lesa ukoba kyaswa muchima wanji panopantanda nekubantu. Misongo nebulema nangwa kyakuba byaswishiwa kutwajijila namambo abintu bimo, bukumotu bikapwe; kechi bikakatazha “kyakutulapo maulu” a Lesa ne.—Isaya 66:1.a

Kubukiwa Kwakubula Kumvwa Kutanta Kabiji Kwakubula Malipilo

Misongo yabantu nangwa yajinga yabyepi nangwa yabyepi, Yesu wibabukilenga kwakubula kumvwa kutanta, bukiji-bukijitu, kabiji pakubula malipilo. Ino nkuwa yafikenejiletu kukumbana monse monse ubatu nobe mulangi wamujilo mujisaka. Ponkapo “mabumba akatampe aishile ko aji, baletele ne bilema maulu, ne bampofu, ne bakamama, ne bilema maboko, ne bavula bakwabo: bebatujile ku maulu anji; ne aye wibabukile bonse.” Nga bantu bekimwene byepi kino? Byambo byakwimwena nameso byanembele Mateo byatwajijila’mba: “Mabumba akuminye byo bamwene bakamama ke bambe, bilema maboko nabyo ke bituntulu, bilema maulu nabyo ke byende, bampofu nabo ke bamone: ponkapo batumbijikile Lesa wa Isalela.”—Mateo 15:30, 31.

Monai, bantu boabukilenga Yesu kechi wibasajilenga jimo nekwibafumya mujibumba byonka byuba bantu babepa’mba babukañanane. Bino balongo nebalunda babano bantu bajinga nabikola ‘bebatujilenga ku maulu [akwa Yesu]; ne aye wibabukilenga bonse.’ Pano twayai tupitulukemo mubintu bimo bimwesha bulume bwakwa Yesu bwakubuka.

Bampofu: Byoajinga mu Yelusalema, Yesu wamwene mwanamulume “mpofu wasemenwetu nabo munda.” Uno mwanamulume bamuyukile bingi bantu bonse amba mpofu walulombo. Fwanyikizhai lusekelo nekwitobwela kwajinga nabantu pakumona uno muntu wajinga mpofu kaende ubena kumona! Pano bino, kechi bonse batemenwene. Byobakijinga mukinkaunkau pamambo a Yesu byoasolwele bubi bwabo, bamo bamu jibumba ja Bayudea batelwanga’mba Bafaliseo banemekelwe bingi, bakebeshe amba bamone umvwe Yesu wingijishapo bujimuku. (Yoano 8:13, 42-44; 9:1, 6-31) Ponkapo, batatwile kwipuzha uno mwanamulume yeabukile, baipuzha nebansemi yanji, kabiji babwela bamwipuzha uno mwanamulume nejikwabo. Bino Bafaliseo byobaipuzhile-ipuzhilenga batainengatu kuba’mba byakukumya byakwa Yesu byajinga byakine. Kino kibazhingijishe nekukilapo. Byoakuminye nshiji yabano bakamfutumfutu babupopweshi, uno mwanamulume wabukilwe waambile’mba: “Kufuma ku ntendekelo ya panopantanda, kechi kyaumvwanyikilepo amba, muntu walabisha meso a wasemwa na bu[m]pofu ne. Inge awo muntu kechi wafuma kwa Lesa ne, inge kechi wakonsha kuba kintu ne.” (Yoano 9:32, 33) Namambo akumwesha lwitabilo lwakine, Bafaliseo “bamupangilemo,” kina kulumbulula’mba awa muntu wajinga mpofu bamupangilemo mu nshinagoga.—Yoano 9:22, 34.

Bashinka matwi: Kimye Yesu kyoajinga mu Ndekapoli, mande aji kumusela wa Mukola wa Yodano, bantu “bamuletele umo washinka matwi waji ne na kanangata.” (Mako 7:31, 32) Yesu kechi wateletu muchima pakubuka uno muntune, bino wayukile amba wakonsha kumvwa bumvu mukachi ka mabumba abantu. Baibolo itubula’mba Yesu wasendele uno mwanamulume kishinka matwi “kwapela jibumba, bunke bwanji” nekumubuka. Kabiji bantu bemwenejile kino nameso abo ‘bakijilemo kukumya,’ nekwamba’mba: “Wauba bulongo byonse: walenga bakishinka matwi ke bomvwe, ne bakamama ke bambe.”—Mako 7:33-37.

Kalepu: Yesu byoajinga mu Kapenama, bantu bamuletejile muntu wakolwa kalepu saka alaala pamwanya. (Mateo 9:2) Byamwekele pano byatongolwa muvesi 6 kufika ku 8. ‘[Yesu] wamwambile wakolwa kalepu amba: Imanai, shikulai mwanya wenu, yainga ku nzubo yenu. Ne aye waimene, kaye ku nzubo yanji. Pakuba mabumba pakwikimona, ke moyo, ke bamutumbijike Lesa, yenka wapaine ku bantu lonka luno lūsa.’ Kino kyakukumya nakyo kyaubiwe pameso abaana babwanga bakwa Yesu nebalwanyi banji. Monai kuba’mba baana babwanga bakwa Yesu, kwakubula kujimbaikwa nalupato nemisalululo, ‘bamutumbijikile Lesa’ pakyobemwenejile nameso.

Malwazhi: “Kabiji kwaishile muntu wa mbumba kwanji, sa amusashila ne kumufukamina panshi, ne kumwambila’mba, umvwe mwaswa, mwayuka kumbuka. Ponkapo byo amubile lusa, watanyikile kuboko kwanji ne kumukwata’mba, Naswa; mubukwe. Kabiji ponkapotu mbumba yamulekele, ne kubukwa wabukilwe.” (Mako 1:40-42) Twamona kuba’mba Yesu kechi wikanjikizhe kubuka uno muntune, bino wamubukile mulusa lwanji. Ifwanyikizhai kuba’mba yenu mwajinga nambumba. Inge mwiumvwine byepi pakwimubukatu ponkapo kwakubula kumvwa kutanta kikola kilenga nemoyo kimonawinanga mubiji wenu pachepache nekwimupangisha kubantu? Kwakubula nangwa kuzhinaukatune, mwakonsha kumvwisha ene mambo wambumba mukwabo wabukiwe mujishinda jakukumya ‘kyoaponejile ku maulu a Yesu, kamusanchile.’—Luka 17:12-16.

Bikozha: Kyakukumya kyapeleleko Yesu kyoaubile kasa bakyangye kumukwata nekumupopa pakichi kyakumanaminapo kyajinga kyakubuka. Mutumwa Petelo byoapimpukijile boba basendele Yesu, “byoajinga na mpoko, wiisomwene, ne kumukampa kalume wa ñanga mukatampe, ne kumukopola kutwi kwa kilujo.” (Yoano 18:3-5, 10) Jishimikila jikwabo jaamba pabino jamu Luka, jitubula’mba Yesu “wakwachile ku kutwi kwa awa kalume ne kumubuka.” (Luka 22:50, 51) Kino kyubilo kyalusa nakyo Yesu wikyubile pameso abakwabo nebalwanyi banji bamukwachile.

Ee kine umvwe ketubalawishe byakukumya byakwa Yesu, popotwakonsha kuyuka bukine bwa bintu byoaubilenga. (2 Timoti 3:16) Byonka byokyatongolwa kala, luno lufunjisho lwakonsha kukosesha lwitabilo lwetu mumilaye ya Lesa kuba’mba ukabuka bantu balukokelo. Baibolo yalumbulula lwitabilo lwa bwina Kilishitu amba: ‘Luketekelo lwa kine lwa kukamona byaketekelwa, ko kuyuka mu muchima’mba, abya bibula kumweka kobiji.’ (Bahebelu 11:1) Kokuba’mba Lesa kechi utundaika bantu, kwikala nalwitabilo lobabena kuzhinauka abo bene nangwa kulangulukatu’mba bine bikobiwane, utundaika bantu kwikala nalwitabilo lwakosa pakuyuka bishinka bijipo. (1 Yoano 4:1) Umvwe twaikala naluno lwitabilo tukekala bakosa ku mupashi, batuntulu, kabiji balusekelo.—Mateo 5:3; Loma 10:17.

Kubukwa Kumupashi Kokutanshi Kwafwainwa Kubiwa!

Bantu bavula bakosatu bulongo kechi basangalalane. Bamo bakeba nekwiipaya mambo kechi bajipo naluketekelo lwabwikalo bwakulutwene, nangwa kampe namambo akulanguluka’mba makatazho ebavujila. Kokuba’mba muñambilo yakifwanyikizho balemana kumupashi, mambo buno bulema bwakilamo kutama kumeso a Lesa kukila nebulema bwakumubiji. (Yoano 9:41) Bino bavula balemana kumubiji, bekala bwikalo bwalusekelo, saka bayuka kyobabena kuba mubwikalo. Mamboka? Ke namambo akuba batuntulu kumupashi, kabiji luketekelo lwakine lwamu Baibolo lwibakosesha.

Kimye aambilenga bintu bikebewa kubantu, Yesu waambile’mba: “Muntu kechi akamwene bumi ku shinkwa yenka ne, poso ku byambo byonse bifuma mu kanwa ka Lesa.” (Mateo 4:4) Ee, bantu kechi baji nobe banyama ne, abo bafwainwa kwikala nabyakila pabyakuja. Byotwalengelwe mu “kipasha” kya Lesa, tukebewa kuja kajo kakumupashi nangwa’mba maana akuyuka Lesa nebyotwafikilamo munkebelo yanji mukuba kyaswa muchima wanji. (Ntendekelo 1:27; Yoano 4:34) Maana akuyuka Lesa etulengela kuyuka kyotwaikelako mubwikalo bwetu nekwitutundaika kwingijila Lesa. Kabiji oaketukwasha kumona bumi bwamyaka mu paladisa panopantanda. Yesu waambile amba: “Buno bo bumi bwa myaka, namba bemuyuke anweba, Lesa yenka wa kine, ne Yesu Kilishitu ye mwatumine.”—Yoano 17:3.

Kyafwainwe bingi balunda nanji Yesu kyobamutelelenga’mba “Mufunjishi” kechi amba “Ñanga” ne. (Luka 3:12; 7:40) Mamboka? Mambo Yesu wafunjishenga bantu mambo a Bufumu bwa Lesa amba bobonka bukapwisha makatazho abantu kikupu. (Luka 4:43; Yoano 6:26, 27) Uno kafulumende wamwiulu uji mumaboko akwa Yesu Kilishitu ukalama ntanda yonse nekufikizha milaye yamu Baibolo yonse yakubuka bantu baoloka nekuwamisha ino ntanda. (Lumwekesho 11:15) Yesu kyokyoatongwejile mululombelo lwanji loafunjishe kwiya kwa Bufumu bwa Lesa nekyaswa muchima wanji kubiwa panopantanda.—Mateo 6:10.

Kufunda luno luketekelo lwakukumya kwalengela mipolo yabulanda yabantu balemana bavula kwikala kemipolo yalusekelo. (Luka 6:21) Lesa ukoba byavula kechi ukapwishatu malwazhi nebulematu bonkane; ukafumyapo bundengamambo mambo bulengela bantu kumanama. Kyakine, monka mwaambila Isaya 33:24 ne Mateo 9:2-7 binembelo byatongolwa kala, tukolwa mambo akuba twibandengamambo. (Loma 5:12) Bubi byobukafumishiwapo, bantu pano bakekala ‘na bwana bwa bene bwa lukumo bwa baana ba Lesa,’ bwana bwa bene bwakwikala bakasuluka mumilanguluko nemubiji.—Loma 8:21.

Aba bekala bwikalo bwawama bakonsha kusula buneme bwakwikala bakosa bulongo. Pano kechi byobyo kiji kuboba bayanda nabulemane. Bayuka butuntulu bwamubiji nebumi byobwanema kabiji bayuka bintu byobyaluka kwakubula kuketekelane. (Musapwishi 9:11) Onkao mambo, tuji naluketekelo lwakuba namba bantu balemana batanga bino, basakutangako muchima ku milaye ya Lesa yakukumya byonka byoyanembwa mu Baibolo. Yesu wapaine bumi bwanji kuba’mba ino milaye ikafikizhiwe. Kafwako luketekelo lukwabo lwakila lunone.—Mateo 8:16, 17; Yoano 3:16.

[Tubyambo twa mushi]

a Pakuba’mba muyukilepo byavula ene mambo Lesa oaswishisha buyanji, monai mubuloshuwa wa Bushe Lesa mu Cituntulu Alatusakamana?, wanembwa na Bakamonyi bakwa Yehoba.

    Mabuku a mu Kikaonde (1992-2025)
    Shinkai
    Shinkulai
    • Kikaonde
    • Tuminaiko Bakwenu
    • Byo Mukeba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Shinkulai
    Tuminaiko Bakwenu