Banabakazhi Bena Kilishitu Bakishinka Bapopweshi ba kwa Lesa Banema
“Kumweka bulongo kujimbaika, ne buya nabo bo bwatu; pakuba mwanamukazhi waakamwa Yehoba, ye wafwainwa kutotwa.”—BYAMBO BYA MANA 31:30.
1. Yehoba moamwena buya mwapusana byepi na mumwena bantu?
BANTU bavula buya bwa mwanamukazhi bebumwena ku mwekelo yanji. Bino Yehoba aye wibumwena mukachi kanji, kikatakata bukilapo kuwama inge muntu keakote. (Byambo bya Mana 16:31) Baibolo kyo kyo ikambizhizha banabakazhi amba: “Kwiwamisha kwenu kechi kwikale kwa pangyetu kwa kwiichika nsuki, nangwa kwa kwikobaika bya buneme bya ngolode, nangwa kwa kuvwala bivwalo, ne; nanchi kwikale kwa muntu wafyamika wa mu muchima, kyo kivwalo kibula kubola, ye muchima wa bukimote ne wazhindama, ye wa buneme ku meso a Lesa.”—1 Petelo 3:3, 4.
2, 3. Banabakazhi baingijile byepi mu kukumbanya mambo awama mu myaka kitota kitanshi, kabiji kino kyaambijilwe jimo byepi?
2 Banabakazhi bavula batongolwa mu Baibolo bajinga na muchima utakaikwa wa yenka uno mutundu. Mu myaka kitota kitanshi, bamo baikelepo ne na jishuko ja kukwasha Yesu ne batumwa banji. (Luka 8:1-3) Kabiji palutwe, banabakazhi baikele basapwishi babambakana; kabiji bakwabo bakwashishe banabalume bena Kilishitu batangijilenga mwingilo nabiji Paulo; bakwabo batambwilanga benyi ne kupana mazubo abo amba bapwilengamo kupwila kwa kipwilo.
3 Kwingijishiwa kwa banabakazhi mu mingilo ikatampe mu kufikizhiwa kwa nkebelo ya Yehoba kwatongwelwe kala mu Binembelo. Kyakumwenako, Yoela 2:28, 29 waambile kala kuba’mba banabalume ne banabakazhi, banyike ne bakulumpe, bakatambwila mupashi wazhila ne kwingilako mwingilo wa kusampanya mambo awama a Bufumu. Abwe bungauzhi bwatendekele kufikizhiwa pa Pentekosta mu 33 C.E. (Byubilo 2:1-4, 16-18) Banabakazhi bamo batangijilwe na mupashi wazhila, bebapele bya bupe bya kukumya nabiji kya bupe kya kwaula. (Byubilo 21:8, 9) Aje jibumba jikatampe ja banyenga bakishinka na mambo a kwingila na mukoyo mu mwingilo, jaingijile mwingilo mukatampe mu kukumbanya bwina Kilishitu mu myaka kitota kitanshi. Kufika mu 60 C.E., mutumwa Paulo wanembele’mba mambo awama “asapwijilwe mu bilengwa byonse.”—Kolose 1:23.
Batakaikilwe pa Kuchinchika Kwabo, Kubambakana, ne Kutambwila Benyi
4. Mambo ka Paulo kyoatakaikijile banabakazhi bamo mu kipwilo kya bwina Kilishitu kya mu myaka kitota kitanshi?
4 Mutumwa Paulo watakaikile bingi mwingilo waingijile banabakazhi bamo byonka bakulumpe mu kipwilo lelo jino byo banemeka mwingilo wingila banabakazhi babambakana. Banabakazhi bamo Paulo boatongwele mazhina bajinga ba “Tilifena ne Tilifosa bengila [na ngovu, NW] mwi Nkambo,” ne “Pelesisi mutemwe, ye waingijilenga javula mwi Nkambo.” (Loma 16:12) Paulo wanembele’mba, Yodia ne Shinchike “baingijilenga ne amiwa mu mambo awama.” (Filipai 4:2, 3) Pilisila ne mwatawanji Akwila nabo baingijile pamo ne Paulo. Pilisila ne Akwila “baswile kutapwa” pa mambo a kwa Paulo, kyamulengejile kunemba’mba: “Kechi amiwa yenka nasanta ne, nanchi ne bipwilo byonse bya Bagentila pamo.”—Loma 16:3, 4; Byubilo 18:2.
5, 6. Mu ñanyi mashinda Pilisila moaikela wakumwenako wawama ku banyenga ba ano moba?
5 Kika kyalengejile Pilisila kwikala wabambakana kabiji wachinchika? Kishinka kimo kiji mu Byubilo bya Batumwa 18:24-26, motutanga kuba’mba waingijile pamo na mwata wanji mu kukwashako Apolosa ñambi wajinga na kya bupe kya kwamba, kuyuka bulongo bukine bwasolwelwe. Kyamwekeshatu patoka kuba’mba Pilisila watanganga Byambo bya Lesa ne mafunjisho a batumwa. Na mambo a kyo kino, waikele na byubilo byawama byamulengejile kwikala wanema kwi Lesa, ku mwata wanji, ne ku kipwilo kitanshi? Po pamo na banyenga banema ba bwina Kilishitu ba ano moba, nabo bafunda Baibolo ne kuja kajo ka ku mupashi kapana Yehoba kupichila mwi “kalama wa kishinka.”—Luka 12:42.
6 Ba Akwila ne Pilisila batambwilanga bingi benyi. Paulo waikelepo nabo mu Kolinda kimye kyoaingijilenga mwingilo wanji wa kuluka matente. (Byubilo 18:1-3) Byo bavilukijile ku Efisesa nangwatu byo bakekelenga ku Loma, abo bamulume ne mukazhi batwajijile kutambwila benyi mu bwina Kilishitu, ne kuswisha nzubo yabo kupwilamo. (Byubilo 18:18, 19; 1 Kolinda 16:8, 19) Nyimfwasa ne Maliya inanja Yoano Mako nabo baswishishe mazubo abo kupwilamo.—Byubilo 12:12; Kolose 4:15.
Bengila Mwingilo Wanema Ano Moba
7, 8. Ñanyi mingilo itakaikwa ingila banabakazhi bena Kilishitu ba ano moba mu mwingilo wazhila, kabiji bafwainwa kuyuka ka?
7 Byonkatu byo kyajinga mu myaka kitota kitanshi, banabakazhi bakishinka ba bwina Kilishitu ano moba bengila mwingilo wanema bingi mu kufikizha nkebelo ya Lesa, kikatakata mu mwingilo wa kusapwila. Kabiji abe banyenga bengila bingi bulongo! Monai Gwen byo aingijile Yehoba na bukishinka kukila pa myaka 50 kufika ne ku lufu lwanji mu 2002. Ba mwata wanji baambile’mba: “Bantu ba mu muzhi wetu bamuyukile byoabambakene. Wamonanga muntu yense amba wafwainwa butemwe bwa Yehoba ne milaye yanji. Bukishinka bwanji kwi Lesa, jibumba janji, ne ku kisemi kyetu, ne byoetukoseshanga inge twalefulwa, byankosesha bingi pamo ne baana betu mu bwikalo bwetu bonse botwaikele bulongo pamo. Kine tumuvuluka bingi.” Gwen ne mwata wanji baikele myaka 61 mu masongola abo.
8 Banabakazhi ba bwina Kilishitu bavula babula mu masongo ne baji mu masongola, baji mu mwingilo wa bupainiya ne bumishonale. Byo basekelatu na tonka twa mu bwikalo tobaji nato, basampanya mambo a Bufumu kutendekelatu mu mizhi ikatampe kuya ne mu mapunzha a mu kasokopyo mwine. (Byubilo 1:8) Bavula basalapo kubula kwikala na nzubo nangwa kusema baana pa kuba’mba bengijile Yehoba na muchima yense kwa kubula kusakanchilwa na mitembo ikwabo ne. Kabiji kuji ne bakwabo bakwasha bamwata wabo bakulumpe benda. Kabiji banyenga bavula bengijila pa Betele mwaya ntanda. Kwa kubula nangwa kuzhinaukatu ne, abo banabakazhi bepana ke bamo ba ‘bya buneme bya ba mu mikoka yonse ya bantu’ bibena kuyuzha nzubo ya Yehoba na lukumo.—Hagai 2:7.
9, 10. Ba mu bisemi bimo baambapo byepi byambo bya lusanchilo lwa kusanchila banabakazhi ne baina baana ba bwina Kilishitu?
9 Kuji ne banabakazhi bena Kilishitu bavula baji na mutembo wa kulama bisemi; pano bino basambila kukebesha Bufumu. (Mateo 6:33) Nyenga painiya wabula kusongolwa wanembele’mba: “Naingilanga bingi bulongo na ba mama mu busapwishi. Lwitabilo lwabo ne byo namwenanga kwi abo, lwankwashishe bingi kuba’mba ngikale ke painiya wa kimye kyonse.” Mwanamulume umo waambile pa mukazhanji Bonnie inanja baana babakazhi batanu amba: “Nzubo yetu yaikalanga bingi ya butooto. Bakazhi bami basungile nzubo yetu bulongo kwa kubula kuyuzhamo binkolonkolo byabula nkito ne, kuba kino kwakwashisheko kisemi kyetu kutesha muchima ku kukebesha bintu bya ku mupashi. Kwingijisha bulongo tumali totwamonanga kwalengejile amiwa kutwajijila na kwingilatu nkito yapela pa myaka 32, akyo kyankwashishenga kwikala na kimye kyabaya na kisemi ne kya kwingijilamo mingilo ya ku mupashi. Kabiji bakazhi bami bafunjishe ne baana buneme bwa kwingila na ngovu. Namutakaika bingi mukazhami.” Lelo jino byo tubena kwamba, abo ba mulume ne mukazhi bonse bengijila pa ofweshi mukatampe wa ntanda yonse wa Bakamonyi bakwa Yehoba.
10 Mwanamulume mukwabo waamba pa mukazhanji wa baana bakoma kala amba: “Byubilo byo nkomoka mu mukazhami Susan ke butemwe bwanji boatemwa Lesa ne bantu, kubikapo ne lusa lwanji, kifyele, ne bukishinka. Kimye kyonse wakakachila ku mulanguluko wa kuba’mba twafwainwa kupa Yehoba kyonse kyawamisha kyo twakonsha kumupa. Jino jifunde wijingijisha bingi byoaji kalume wa Lesa ne byoaji ina baana.” Na mambo a kumukwashako ku mukazhanji, mwata wanji uji na mingilo ya ku mupashi yavula bingi, mukulumpe mu kipwilo, painiya, nkwasho ku mukulumpe wa kijiiji, kabiji uji ne mu Hospital Liaison Committee. Banabakazhi ba uno mutundu banema bingi ku balume babo, ku bakwabo bena Kilishitu, ne kyakilapo banema bingi kwi Yehoba!—Byambo bya Mana 31:28, 30.
Banabakazhi Banema Babula Balume
11. (a) Yehoba wasolola byepi byoata muchima banabakazhi bakishinka, kikatakata bafwilwa? (b) Banabakazhi bena Kilishitu bafwilwa ne banyenga bakwabo bakishinka babula balume bafwainwa kushiinwa ka?
11 Javula Yehoba waambile byoebata muchima banabakazhi bafwilwa. (Mpitulukilo ya mu mizhilo 27:19; Masalamo 68:5; Isaya 10:1, 2) Nangwatu luno kechi waaluka ne. Watwajijila kwibata muchima, kechi banabakazhi bafwilwatu bonka ne, bino ne bansemi babula mukwabo wa mu masongola, kepo ne banabakazhi basalapo bene kubula kutwela mu masongola nangwa babula kumonapo mwanamulume mwina Kilishitu wibafwainwa wa kwibasongola. (Malakai 3:6; Yakoba 1:27) Umvwe ne anweba po muji pa babo babena kwingijila Yehoba mu bukishinka babula kutwela mu masongola mambo a kubula kumonapo mukwabo mwina Kilishitu wibafwainwa kutwela nanji mu masongola, shiinwai kuba’mba mwanema bingi ku meso a Lesa.
12. (a) Banyenga bamo bena Kilishitu bamwesha byepi bukishinka bwabo kwi Yehoba? (b) Banyenga yetu bamo babena kukatazhiwa byepi na milanguluko?
12 Mwenai ku banyenga yetu bena Kilishitu bakiji bunke na mambo a kuba mu bukishinka bakokela mukambizho wa Yehoba wa kusongolwatu kana “monka mwi Nkambo.” (1 Kolinda 7:39; Byambo bya Mana 3:1) Byambo bya Lesa bibakosesha’mba: ‘Ku wa lusa [wakishinka, NW] [Yehoba] ukemwesha ke wa lusa [wakishinka].’ (2 Samwela 22:26) Pano bino, ku bavula kwikala bunke kwakatazha bingi. Nyenga umo waambile’mba: “Nafuukwile kala namba nafwainwa kusongolwatu kana monka mwi Nkambo, pano bino njila bingi byommona bakwetu sabasongolwa ku banabalume bena Kilishitu bebafwainwa, amiwa saka ngyumbwangilatu bunke kikupu.” Nyenga mukwabo waamba’mba: “Namwingijila Yehoba pano ke myaka 25. Kabiji nebikishako bingi kutwajijila kwikala wa kishinka kwi aye, pano bino ñumvwa bingi bulanda mambo a kwikala bunke.” Waamba ne kuba’mba: “Banyenga baji nobe amiwa bakeba bingi kwibakosesha.” Twakonsha kwibakwasha byepi abe bantu bakishinka?
13. (a) Ñanyi kintu kyo tufunjilako ku boba baiyanga na kufwakesha mwana wamukazhi wa kwa Yefita? (b) Mu mashinda ka akwabo motwakonsha kumweshesha kuba’mba banyenga yetu baji bunke mu kipwilo twibatemwa bingi?
13 Wakumwenako umo wajingako kala. Kimye mwana wamukazhi wa kwa Yefita kyoekainye kusongolwa, bantu bayukile kuba’mba wipaine. Pano baubanga byepi mu kumukosesha? ‘Pa mwaka pa mwaka bazhike ba bena Isalela bayilenga na kutakaika mwana Yefita mwina Gileada wa mukazhi moba ana.’ (Mitonyi 11:30-40, NW) Ne atweba twakonsha kutakaika banyenga yetu na muchima yense bakokela mukambizho wa Yehoba.a Nga ñanyi jishinda jikwabo jo twakonsha kumwesheshamo amba twibata muchima? Twafwainwa kwibalombelelangako kwi Yehoba amba ebakoseshenga banyenga bakishinka ba yenkawe mutundu kutwajijila kwikala bakishinka mu mwingilo wabo. Twafwainwa kwibabujisha kuba’mba twibatemwa bingi kabiji Yehoba wibanemeka bingi, kepo ne kipwilo kyonse kya bwina Kilishitu. —Masalamo 37:28.
Bansemi Babula Mukwabo wa mu Masongola byo Bafikizha Mitembo Yabo
14, 15. (a) Mambo ka bena Kilishitu bansemi babula mukwabo wa mu masongola o bafwainwa kutajila kwi Yehoba amba ebakwashe? (b) Bansemi babula mukwabo wa mu masongola bakonsha kuba byepi monka mwayila milombelo yabo?
14 Banabakazhi bena Kilishitu bansemi kabiji babula mukwabo wa mu masongola nabo bapita mu makatazho avula bingi. Pano bino bakonsha kutala kwi Yehoba kwibakwasha kukomesha baana babo monka mwayila mafunde a mu Baibolo. Kya kine inge mwi nsemi wabula mukwenu wa mu masongola kuba ke mukonshe kuba bintu byafwainwa kuba inanja baana ne shanja baana byonse ne. Pano bino nangwa byonkabyo, Yehoba ukemukwasha kwingila mingilo yonse inge samubena kumulomba mu lwitabilo. Kyakumwenako ke kino: Inge kya kuba muji na moloshi wa mataba wanema bingi o mubena kutwala ku kikayo, nanchi mwakonsha kukeba kusenda pa mutwe sabemwashimako nkinga pa kusendela ne anweba bene samwayuka kukyofwa nyi? Kwambatu kine, kuba kemukabakane sapaji ne nkinga ne! Byonkabyo kechi mwakonsha kuba samukabakanatu na bisendwa byenu bunke Yehoba saaji konka ye mwakonsha kulomba kuba’mba emukwasheko ne. Mambo aye wimulomba anweba kumwita. Masalamo 68:19 aamba’mba: ‘Atotwe Nkambo yenkaye witusendela tutundu twetu pa juba, pa juba.’ Ne 1 Petelo 5:7 naye wimulomba kutaya bijikila byenu byonse kwi Yehoba, ‘mambo aye wimuta muchima.’ Onkao mambo, umvwe makatazho ne bijikila bimuvujila, bitayai kwi Shenu wa mwiulu kupichila mu kumulomba “na kubula kuzhikilwa.”—1 Tesalonika 5:17; Masalamo 18:6; 55:22.
15 Kyakumwenako, umvwe kya kuba’mba mwi baina baana, mwakonsha kwikala na kijikila kya kuba’mba apo kampe baana benu baya ku sukulu bakebafunjisha maana atama ku bakwabo, nangwa kampe kwikala na kijikila kya kuba’mba kana bakakonsha kusunga bulumbuluke bwabo kimye kyo bukesekwa. (1 Kolinda 15:33) Abye bijikila bya kine, kabiji byo bintu byo mwafwainwa kulombapo. Nga mambo ka ne kulomba pa bino bintu na baana benu saka bakyangye kuya ku sukulu, kampe panyuma ya kwisamba kinembelo kya juba nenyi? Milombelo ya kulomba na muchima yense kabiji na kushinkamika yakonsha kukosesha bingi baana benu pa kuvuluka byobyo bintu. Kabiji kyakilapo pa byonse, mwibika mu ndonda ya kutambwilamo bukwasho bwa Yehoba kimye kyo mwibikako na butekanye kufunjisha baana benu kulama Byambo byanji mukachi ka michima yabo. (Mpitulukilo ya mu mizhilo 6:6, 7; Byambo bya Mana 22:6) Vulukainga kuba’mba, “meso a Nkambo aji pa baoloka, ne matwi anji aji konka ku milombelo yabo.”—1 Petelo 3:12; Filipai 4:6, 7.
16, 17. (a) Mwana umo waambilepo’mba ka pa butemwe bwajinga na bainanji? (b) Kuta muchima bintu bya ku mupashi ina baana koateleko muchima kwakwashishe byepi baana banji?
16 Monai byaubile Olivia ina baana batanu na umo. Aku mwanabo wapeleleko usemwatu, ba mwata wanji babujile mu lwitabilo basankijilepo kisemi. Nangwa byonkabyo, Olivia witwikile mutembo wa kufunjisha baana banji mashinda a Lesa. Mwananji umo wa jizhina ja Darren pa kino kimye uji na myaka ya kusemwa 31 mukulumpe mu kipwilo kya bwina Kilishitu kabiji painiya, wajinga na myaka ya kusemwa itanu kimye bashabo kyo basankijilepo kisemi. Kijikila kya kwa Olivia kyabaijileko bingi kimye kyoamwene mwananji Darren waikala ne na kikola kikatampe kyo akolwa kolwa ne luno. Darren byoavulukile nkomeno yanji ya ku bwanyike wanembele’mba: “Nkivuluka byonashikalalanga mu mwanya wami mu kipatela na kupembelela ba Maama. Pa juba pa juba bantangilanga Baibolo, babwela baimba ne lwimbo wa Bufumu waamba’mba, ‘Tulamutasha mwe Yehova.’b Kufikatu ne lelo jino, awe, ye lwimbo yenatemwisha kya kine kine.”
17 Luketekelo lwanji Olivia ne butemwe boatemwa Yehoba byamulengela kufikizha mutembo wanji wa bunsemi kwa kubula mukwabo wa mu masongola. (Byambo bya Mana 3:5, 6) Muchima wanji wawama wamwekejile mu bikonkwanyi byoabikijile baana banji. Darren waambile’mba: “Kimye kyonse ba maama betutundaikangatu kukosela kikonkwanyi kya kutwela mu mwingilo wa kimye kyonse. Ne na mambo a kino, pa banyenga yami batanu bonse, bana, ne amiwa twatwelele mu mwingilo wa kimye kyonse. Kabiji ba Maama kechi betotapo pa bino byonse ku bantu ne. Nebikako bingi kulonda byubilo byabo byawama.” Kya kine kuba’mba kechi baana bonse bakoma sababena kwingijila Lesa byonka byajinga ba kwa Olivia ne. Bino inge inabo wibikako kya kine kwikela mwayila mafunde a mu Baibolo, wafwainwa kuketekela’mba Yehoba ukamutangijila ne kumukwasha na butemwe.—Masalamo 32:8.
18. Twakonsha kumwesha byepi kuba’mba twanemeka lunengezho lwa Yehoba lwa kwitupa kipwilo kya bwina Kilishitu?
18 Bukwasho bwa kwa Lesa bwavula bwishila mu kipwilo kya bwina Kilishitu, mu lufunjisho lwakyo lwa kimye kyonse, mu bulongo bwa bwina Kilishitu bujimo, ne mu banabalume bajimo bakoma ku mupashi “byabupe ku bantu [mu banabalume, NW].” (Efisesa 4:8) Bakulumpe mu kipwilo bakishinka bengila bingi na ngovu kukomesha bonse baji mu kipwilo, ne kuta muchima ku “banabanshiwa ne banabakazhi bafwilwa mu malwa abo.” (Yakoba 1:27) Onkao mambo, kakachilai ku bantu ba Lesa, kwilamunako ne.—Byambo bya Mana 18:1; Loma 14:7.
Buuya bwa Kunekenena
19. Mambo ka kunekenena ba mwata wabo ku banabakazhi kyo kubujila kulumbulula’mba bantu babula kufwainwa ne, kabiji kyakumwenako ka kya mu Baibolo kyamwesha kino kishinka byokiji?
19 Yehoba walengele mwanamukazhi amba nkwasho wa mwanamulume. (Ntendekelo 2:18) Onkao mambo, mwanamukazhi umvwe keanekenene mwata wanji kechi kilumbulula’mba wabula kufwainwa ne. Lukokelo luletela mwanamukazhi mushingi ne kumukwasha kwingijisha bya bupe byavula byoaji nabyo ne mingilo yo ayuka monka mwayila kyaswa mwine Lesa. Byambo bya Mana kyapitala 31 byatonkaulatu tonko tonko mingilo yavula yaingilanga mwanamukazhi wafwainwa mu bena Isalela ba kala. Wakwashanga bakajilwa, wajimanga majimi a miñanzañanza, ne kupota mpunzha. Ee kine, “mwata wanji wamuketekela bulongo, kabiji [wamwenangamo] byavula mwi aye.”—Mavesi 11, 16, 20.
20. (a) Mwanamukazhi mwina Kilishitu wafwainwa kumona byepi bya bupe byamupa Lesa? (b) Ñanyi byubilo byawama byamwesheshe Eshita, kabiji byamulengejile Yehoba kumwingijisha mu ñanyi jishinda?
20 Mwanamukazhi uji na moyo wa kwakamwa Lesa wikepesha, kechi witumbijika na kukeba bukulumpe nangwa kwikyombesha na mwata wanji ne. (Byambo bya Mana 16:18) Kechi ukeba bintu amba etotelengamo ne, bino wingijisha bya bupe byamupa Lesa kikatakata mu kwingijila bakwabo, ko kuba’mba kisemi kyanji, bakwabo bena Kilishitu, bakwabo mobekela kinkalankulo, ne kya kilapo pa byonse ke Yehoba. (Ngalatiya 6:10; Titusa 2:3-5) Monai wakumwenako wa mu Baibolo Eshita Muka mfumu. Nangwa kyakuba wajinga mwanamukazhi walamba myaa, wajinga muntu wikepesha kabiji wa lukokelo. (Eshita 2:13, 15) Kimye kyoasongwelwe wamwesheshe mushingi mukatampe bingi ku mwata wanji Mfumu Ahaselusa, kechi byajinga muka mfumu wa kala yeajinga naye aye Vashiti ne. (Eshita 1:10-12; 2:16, 17) Kabiji na mushingi, Eshita wakokejile byalangulukile kolojanji mukulumpe aye Modekai pa bintu byafwainwa kubiwa nangwatu kimye Eshita kyoaikele muka mfumu. Mu kuba bino kechi waalukile ke muntu wabula kufwainwa ne! Kwa kubula moyo wasolwele Hamane mwanamulume wajinga na ngovu kabiji wakanama kyatama waubile bujimuku bwa kuba’mba bavizhe Bayudea bonse. Yehoba waingijishe Eshita mu jishinda jakatazha kupulwishamo bantu banji.—Eshita 3:8–4:17; 7:1-10; 9:13.
21. Mwanamukazhi wa bwina Kilishitu wakonsha kwikala byepi muntu wanema kwi Yehoba?
21 Kyamwekeshatu kuba’mba kufumatu ku kala kufika ne lelo jino, banabakazhi banemeka Lesa bamwesha byobepana kwi Yehoba ne mpopwelo yanji. Onkao mambo, banabakazhi baji na moyo wa kwakamwa Lesa banema bingi ku meso a Yehoba. Anweba banyenga ba bwina Kilishitu swishai Yehoba kwimubumba bumba kuba’mba mwikale ‘kijiilo’ kyakijishapo kuwama “kiiwamina jimo mingilo yonse yawama.” (2 Timoti 2:21; Loma 12:2) Ku bapopweshi ba uno mutundu, Byambo bya Lesa byaamba’mba: “Mulubwilai monka mwayila mingilo yanji; kabiji bintu byo auba bimuletele kutotwa mu kije.” (Byambo bya Mana 31:31) Kine atweba bonse umo umo twayai twibikengako kwikala bantu ba uno mutundu.
[Tubyambo twa mushi]
a Monai byo mwakonsha kwibatakaika mu Kyamba kya Usopa kya March 15, 2002, mapeja 26-8, kya Kibemba.
b Abye ke byambo bya mutwe wa lwimbo nambala 212 mu buku wa nyimbo wa Imbileni Yehova Amalumbo, wanembwa na Bakamonyi bakwa Yehoba.
Mukivuluka Nyi?
• Banabakazhi ba bwina Kilishitu bamo ba mu myaka kitota kitanshi bamwesheshe byepi’mba bajinga banema ku meso a Yehoba?
• Banyenga bavula mu moba etu a lelo belengela byepi kwikala banema kwi Lesa?
• Mu ñanyi mashinda Yehoba moakwashisha bansemi babakazhi babula mukwabo wa mu masongola ne banyenga babula mukwabo wa mu masongola?
• Mwanamukazhi wakonsha kumwesha byepi mushingi na muchima yense wa kunemeka lunengezho lwa bumutwe?
[Kitenguluzha pa peja 31]
Kuvuluka Bakumwenako
MWAKONSHA kutemwa kuvuluka ne banabakazhi bakishinka bakwabo batongolwa mu Baibolo nyi? Mwane tangai binembelo byanembwa pano. Byo mubena kulanguluka pa bantu bapusana pusana banembwa, esekainga kumonamo mafunde o mwakonsha kwingijisha pakatampe mu bwikalo bwenu.—Loma 15:4.
◆ Sala: Ntendekelo 12:1, 5; 13:18a; 21:9-12; 1 Petelo 3:5, 6.
◆ Banabakazhi bena Isalela bampanyi: Kulupuka 35:5, 22, 25, 26; 36:3-7; Luka 21:1-4.
◆ Debola: Mitonyi 4:1–5:31.
◆ Luta: Luta 1:4, 5, 16, 17; 2:2, 3, 11-13; 4:15.
◆ Mwanamukazhi mwina Shunema: 2 Bamfumu 4:8-37.
◆ Mwanamukazhi mwina Kenana: Mateo 15:22-28.
◆ Mata ne Maliya: Mako 14:3-9; Luka 10:38-42; Yoano 11:17-29; 12:1-8.
◆ Tabita: Byubilo 9:36-41.
◆ Baana ba kwa Filipa bana: Byubilo 21:9.
◆ Fibe: Loma 16:1, 2.
[Kipikichala pa peja 29]
Nanchi mutakaika banyenga babula kutwela mu masongola bakokela mukambizho wa Lesa mu bukishinka nyi?
[Kipikichala pa peja 30]
Ñanyi bintu byakushinkamika byafwainwa kutongolwa mu lulombelo baana saka bakyangye kuya ku sukulu?